H.D. PUZZLES
WINNAARS EN OPLOSSING VAN No. 12
H.D. PUZZLE No. 13
Opgave H.D. Puzzle No. 13
't Is een kleinigheid, maar
een die Uw stroomrekening
laag houdt.
F.WISBRUN&LIFFMANN
A. FUNKE ZOON
IN ALLE AFDEELINGEN!
Radiomuziek der week.
EEN VOORBESPREKING
BIOSCOOP
HAARLEM'S DACBLAD ZATERDAG 31 JANUARI 1931
DERDE BLAD
De prijzen voor H. D.-Puzz!e No. 12 zijn he
den verzonden aan de volgende abonnés:
Hoofdprijs 7.50.
De heer J. U1JTENDAAL.
Gasthuislaan 40, Haarlem.
5 premie's 2-50.
Ie. de heer RöDLICH,
Valkenburgerplein 16, Heemstede-
Ze. de heer J. VAN WEES,
Klein Heiligland 48 zw., Haarlem.
Se. MeJ. A. VAN BREEMEN.
Nieuwe Kerkspleln 11, Haarlem.
4e- de heer M. C. DE GRAAFF,
Heerensingel 135 rood, Haarlem
6e. Mevr. A. H. RTNGNALDA—HUIZING A
Binnenweg 14, Bennebroek.
De Juiste
Hieronder volgt de 13e puzzle-oogaaf.
waarvan de oplossingen op de navolgende
voorwaarden en met gebruikmaking van net
afgedrukte inzendersformulier kunnen wor
den Ingezonden.
Oplossingen, verzonden In gesloten convert,
waarop vermeld „Puzzle-rubriek" moeten
uiterlijk Maandagavond as. in ons bezit zijn.
Bij de oplossing moet onderstaand formu
lier worden Ingezonden, uitgeknipt en duide
lijk leesbaar ingevuld. Bij teder formulier
mag slechts één oplossing worden ingezon
den. Voegt men er meer bij, dan moeten wij
ze alle van het mededingen naar de uitge
loofde prijzen uitsluiten.
voorzetsel
deel van een wagen
vlaktemaat
lied, gezang
moed, durf
half warm
aanhef studentenlied
In hooge mat©
beweeglijk
lidwoord.
rund
vervoermiddel
muil
Haarlemsche lekkernij
wintergroente
keuring
lidwoord
muziekterm
lidwoord
voorzetsel
uitroep van pijn
bijwoord
muzieknoot
waterstand (verkort)
krijgsmacht
deel van een schip
mond, bek volksuitdr-)
Hier het formulier:
H.D. PUZZLE
No. 13
Adres:
Naam Inzender:
2 Februari 1031.
Verticaal:
1 leervak op school
2 derhalve
3 ambtsgebied
4 kennis der aardsoorten
5 werelddeel.
6 tot 22 gehoorzaal ln universiteit
0 aanwijzend voornaamwoord
12 zelfde 5 horizontaal
13 dragen de dames bij huishoudelijke arbeid
14 fopartikel
21 broodwinning
22 penteekening
23 handel
24 uitroep
25 lichaamsdeel
26 stad ln Friesland
27 inhoudsmaat
28 welriekende bloem
29 afkorting
33 modepop
34 kracht
40 landbouwwerktuig
41 vervoermiddel
42 familielid.
43 afkort voor „heilige".
Voor goede oplossingen loven wij uit:
een Eersten Prijs van 1 7.50
Vijf Premies van 2.50 elk.
Zijn er meer goede oplossingen dan het
aantal prijzen, dan zullen deze bij loting
vorden toegekend.
De namen van de prljswinners zullen wij
in ons nummer van den volgenden Zaterdag
7 Februari publiceeren.
Er bestaat geen beroep op de genomen be
slissingen.
Correspondentie er over kan niet worden
gevoerd.
Alle oplossingen moeten bezorgd of per post
gezonden worden aan onze bureaux. Groote
Houtstraat 93.
Van onvoldoende gefrankeerde brieven
wordt geen nota genomen.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a 60 Cu. per regd.
INGEZONDEN MFDFDEFLTNGEN
a GO Cts. per regel.
COUPONS
en
RESTANTEN
Maandag, Dinsdag, Woensdag.
dooi KAREL DE JONG.
Weer moet lk met Mozart beginnen: het
Concertgebouw-programma van Zondag a.s.
geeft er van zelf aanieiding toe. Niet minder
dan 3 „Symphonieen komen daar cp voor. De
tweede van deze, de z.g. Symphonie concer
tante. Is echter niets anders dan een dubbel
concert voor viool en alt met orkestbegelei
ding. De structuur is geheel die van een ge
woon concert; de rol der beide solo-instru
menten ls voor een niet gering deel het spel
van ..wat JU kan. dat kan ik ook", d.w.z. de
een exposeert een frase, de ander herhaalt ze
ln een andere toonsoort. Behalve dat vinden
we genoegelijke samenwandelingen in be
vriende tertsen en sexten en ook wel eens een
dialoog van twee zelfstandige stemmen. Maar
het werk klinkt heel mooi en trots den iet
wat oppervlakklgen bouw houdt het de be
langstelling gaande door het geestige en vaak
verrassende gebruik dat de componist van
de orkestinstrumenten gemaakt heeft. Het ls
vóór kort hier op een ledenconcert der
H.O.V. gespeeld.
Brussel vermeldt voor Zondagavond een
orkestwerk van Franck dat hier tamelijk on
bekend ls: het poème symphonlque „Le
Chasseur mandit". naar een ballade van
Bürger. Het gedicht behandelt de geschie
denis van een jager, die lnstee 's morgens
naar de mis te gaan, waarheen het klokgelui
de geloovigen opriep, zich ter jacht begaf, en
deswege vervloekt werd. In vroeger Jaren heb
ik het stuk meer dan eens ln het Concert
gebouw gehoord', ln 1904 woonde ik de eerste
BerliJnsche uitvoering bij, zeker niet ontijdig
voor'een werk dat ln 1882 geschreven werd!
Hetze'fde programma bevat oa, de Siegfried-
Idylle van Wagner en ik wü er nog eens aan
herinneren dat Wagner dit stuk (waarin
themas uit het muziekdrama Siegfried ge
bruikt zijn, maar dat niet als zoodanig ln
het drama voorkomt), gecomponeerd heeft
als een geschenk aan zijn vrouw Cosima bij
de geboorte van hun zoon Siegfried, en dat
dus een destijds bekend Haarlemsch recen
sent onbillijk was. toen hij. na een auditie
op een der Bachconcerten eenige jaren gele
den. het ontbreken van de ensceneerlng een
gemis noemde. We hebben aan Heijermans'
stuk kunnen ervaren, dat beschuit met muis
jes geen geschikt en levensvatbaar tooneel-
onderwerp oplevert. De Siegfried-Idyll ls
voor klein orkest geschreven; maar het ls
verwondert welk een klankweelde Wagner
met zoo beperkte Instrumentale middelen
heeft weten te bereiken.
Het Strawlnsky-programma van Daventry
ls belangwekkend voor diegene, die zich een
denkbeeld van het werk van dezen tijdgenoot
willen maken. Men zal ln „Petrouchka" en
„l'Oiseau de Feu" brutale, maar ook geniale
momenten vinden; de .,8 Pièces faciles". naar
de klavierstukjes bewerkt, bevatten weinig
anders dan parodie en nabootsing van ker-
mlsmuziek.
Bij het verder bladeren ln de Radiobode
treft het me weer hoe vaak bepaalde werken
op de programma's voorkomen Men lette ln
dit verband b.v. eens op ..Bastien et Bastlen-
ne" van Mozart. „Sheherazade" van Rimsky-
Korsakow. het vioo'concert van Mendelssohn
de Etudes, Ballades en Polonaises van Cho-
ping. Dat Iemand het in zijn hoofd krijgt om
successievelijk alle planosonates van Mozart
te gaan snelen komt minder vaak voor, en
dat hij er in slaagt ze op een programma ge
plaatst te krijgen zal nog wel zeldzamer zijn.
Bij allen eerbied voor het genie van Mozart
moet ik toch erkennen dat dit zich in zijn
planosonates niet zoo heel veel geopenbaard
heeft: de meeste schijnen eer op besteding
geschreven dan uit inspiratie ontstaan te
zijn. Wie lust heeft er wat van te hooren
stemme Zondagavond af op Heilsberg dat ze
met een energie van 75 K.W. den aether in
zal persen of slingeren zoodat het deze mu
ziek gewis niet aan machtige impressiviteit
zal ontbreken. In elk geval bghooren de num
mers 576 en 533 tot de belangrijkste al ls de
laatste oorspronkelijk geen geheel.
Voor Beethoven-bewondeTaars ls het mis
schien interessant na te gaan welke „Neder -
duitsche elementen" Otto Reiner ln zijn mu
ziek heeft gevonden. Maandagavond geeft
Hamburg daartoe gelegenheid. Als het mocht
b'ijken dat „nlederdeutsch" als synoniem met
„Nederlandsch" bedoeld ls. kan ons hart ook
nog van trots zwellen. Zijn goed-Nederland -
schen naam hebben ze Beethoven in elk ge
val ncoit kunnen ontzeggen
Bij het programma van de muziek van
oude kerels, die Kalundborg dien avond
rondzendt uit het Odd-Fellow-House te Ko
penhagen geef lk de volgende aanteekenin-
gen:
Johann Hermann Schein (1586-1630) was als
cantor aan de Thomasschu'de een der voor
gangers van J. S Bach; van zijn hand ver
schenen ln 1617 twintig ..variatiesuites", die
elk uit vijf deelen bestaan: Padouane, Gal-
liarde. Courante. Al'emand*1 en Tripla.
Hans Hassler of Hasler leefde van 1504 tot
1612; hij was de eerste Duitsche meester,
die niet bij de oude Nederlanders, doch hij
de Italianen ter school ging; zijn stijl heeft
overeenkomst met die van de Venetiërs An
drea en Gabrieli.
Johann Rcssnmüller (16201684) ls ook.
zij het slechts als plaatsvervangend cantor,
aan de Thoinasschule te Leipzig verbonden
geweest; hij schreef os. verschillende So
nate da camera.
Heinrich Schütz (Sagittarius), 15851672.
was Bach's grootste voorganger op het gebied
der kerkelijke compositie ln de 17de eeuw. en
schreef om. eenige Passies. Bovendien com
poneerde hij de eerste Duitsche opera:
.Daphne".
Archangelo Corelll, „de bekende componist
der .Folia" leefde van 16531713; hij was
een uitnemend virtuoos en schreef veie so
nates en Concerti grossl; zijn stijl munt
door eenvoud uit.
Henry Purcell (16581695) was Engelands
kerkelijke als op dat van wereldlijke muziek.
Dinsdagavond sluiten natuurlijk velen op
Hilversum aan om de muziek van ..Die Zau-
bsrflöte" te.genieten, en men zal zich kun
nen verbazen over de Juistheid waarmee Mo
zart elk onderdeeltje van het zonderlinge
mengsel dat het libretto vormt, muzikaal
illustreerde Brokken van verheven schoon
heid vindt men naast populaire deuntjes,
scherts, liefdespoëzie, mystiek, coloratuur,
alles bijeen, dooreen. Maar alles ls raak.
welke sprongen de verbeelding ook maken
moet.
Voorts zal Cortot uit Motala Chopln spe
len, waarbij men dan de titels en verhaaltjes
van zijn maaksel zal missen waarop hij de
hoorders van zijn recital te Amsterdam heeft
onthaald. Over dat gemis zullen de luis
teraars wel heenkomen; over de willekeurig
heden in zijn voordracht misschien niet zoo
gemakkelijk, wanneer die luisteraars tenmin
ste eenieszins crltisch zijn aangelegd. En
Leip^g zendt een programma uit zoo braaf
alsof we vijftig jaren vroeger leefden: We
ber, Mendelssohn en Spohr. De pianoconcer
ten van Mendelssohn, een halve eeuw gele
den stamgasten op de concertprogramma's
zijn daarvan nagenoeg verdwenen en de
symphonieen van Louis Spohr (17841859)
eveneens. Zijn muze hield zich meestal
eenigszins aan den lyrischen, romanttsch-
sentunecteelen kant, wat ook ln zijn viool
concepten duidelijk blijkt. Zijn derde sym
phonic behoort tot zijn beste werken op syrn-
phonisch gebied.
Het belangrijkste hoofddeel van dat werk
wordt wel het Larghetto geacht, waarin hij
een nieuw instrumentaal effect heeft aange
wend, door een melodie door alle violen, al-
:en en celli unisono te laten spelen. Het
Scherzo heeft gelijkenis met dat uit Beethovem
Vijfde, terwijl het hoofdthema der Finale aan
dat van het slotdeel der Tweede van Beet
hoven herinnert.
Woensdagavond zal men nit Leipzig het
clarinetconcert van Weber kunnen hooren. een
zeer brillan; en genietbaar werk op een ter
rein dat weinig gecultiveerd ls.
Ferdinand HUler (1811—1885) was een
muzikale figuur van beteekenis in Dultsch-
land als pianist, componist en schrijver izeer
conservatief). Als componist sloot hij zich
bij Mendelssohn en Schumann aan, bleef
echter epigoon. Vele jaren was hij directeur
van het Conservatorium te Keulen en dirigent
der Gurzenich-concerten aldaar. Zijn orato
rium .Die Zers.örung Jerusalems" wordt
Donderdag te Rotterdam uitgevoerd.
De „grondslagen der muziek" worden Don
derdag en Vrijdag door Daventry geopenbaard
in de twee cellosonates op. 102 van Beeu
hoven, merkwaardige voorbeelden van Beet-
hovens pogingen om het wezen der duo
sonate in overeenstemming te brengen met
het diepe en ascetische, dat de werken uit
zijn laatste periode kenmerkt.
Beethoven's als op. 81 b uitgegeven sextet
voor strijkkwartet en 2 hoorns is een Jeugd
werk van 1795; het is min of meer een hoorn
duo met begeleiding der strijkers en behoort
niet tot zijn meest beteekenende werken. Hil
versum zendt dit nevens een Divertimento
van Mozart en Schuberts Octet Vrijdagavond
uit.
Voor Zaterdag lijkt mij belangrijk het
schoone Pianokwintet van Franck (Veltem)
LUXOR-THEATEB
Lols Moran ln „Een vrouw verdwe
nen". ,.Hct schildermodel van
Parijs", Tooneel: Mile Florence.
„Een vrouw verdwenen" ls een Fox-film.
waarin alle middelen te baat zijn genomen
om de spanning er ln te houden. WIJ ver
plaatsen ons achtereenvolgens van Londen
naar Indië; naar de woestijn en dan weer
naar Amerika. Een ontdekkingsreiziger, John
Beetham ls verliefd op een meisje, Eve, dat
hij. heel Jong. heeft leeren kennen. Het meis
je Ls echter kort geleden gehuwd met een
nietswaardige. Het Jonge paar gaat naar In
dië. Beetham ook- Eve en John ontmoeten
elkaar daar. Op een avond wordt Eve door
haar man zóó mishandeld dat ze naar John
vlucht, waarna ze met dezen naar d«* woes
tijn gaat. Sir Eric Bruce, van Scotland Yard
komt ook naar Indië. om een misdaad te on
derzoeken. Per vliegtuig komen hij en de echt
genoot van Eve ln het kamp van John. aller
eerst om de misdaad uit te pluizen, maar ook
om Eve terug te brengen. Als de Jonge vrouw
hen echter ziet, vlucht ze zonder een spoor
achter te laten In St. Louis komt hot einde
lijk tot een ontknooping van 't heele geval. De
misdadiger ontkomt toch nog aan zijn straf.
Wie de schuldige ls ga men zelf maar eens
zien. In deze werkelijk spannende film wor
den de hoofdrollen vervuld door Lols Moran,
Warner Baxter en Gilbert Ennery.
Het Luxor-Nleuws brengt ons kijkjes
van hier en daar.
,.Het schildersmodel van Parijs" toont ons
het vroolljke leven van de kunstenaars, maar
ook hoe diezelfde menschen dadelijk hulp
vaardig zijn als het één van hen slecht gaat.
Zoo ook hier Een schildersmodel ls flauw ge
vallen van uitputting en gebrek. Dadelijk zijn
haar vriendin Mascotte (Lillian Harvey) en
de schilders bereid hulp te verleenen. Maar ze
zijn allen arm. Een veiling brengt niet vol
doende op en Mascotte besluit om het schil
derij waarvoor ze als model geposeerd heeft
te verkoopen. Dit brengt 5000 fr. op. onder
voorwaarde dat Masco'.te 14 dagen gratis als
model zal poseeren. Jean Dardieu, de koo-
per. wordt door zijn vrouw bedrogen en den
volgenden dag leest Mascotte daarover een
brief. Ze gaat met Jean een wedden chap
aan dat zij zal zorgen dat de vrouw b.nnen
14 dagen zal terugkeeren Als die tijd om ls
heeft er ln Mascotte een omkeer plaats gehad
en als Jean bemerkt dat hij nog altijd door
zijn vrouw wordt bedrogen besluiten Mas
cotte en Jean voortaan samen door het le
ven te gaan- Zooals te begrijpen ls hebben er
echter eerst nog heel veel verwikkelingen
plaats gehad vóór hei zoover is. Het geheel
ls een uitstekende Ufa-fllm, met zeer duide
lijke opnemingen.
Op het tooneel: MUe Florence met haar
sprekende pop. D«ze dame verstaat uitste
kend de kunst van buikspreken.
Het geheel vormt een programma dat we
kunnen aanbevelen.
REMBRANDT-THEATER.
Het Lied der Woestijn.
(De Roode Schaduw).
Charlotte King en John Boles spelen In
„Het Lied der Woestijn", de film naar de
operette van dien naam, de hoofdrollen. Hun
mooie stemmen passen zich wondermooi bij
elkaar aan. het Ls een genot er naar te luiste
ren. De film speelt in Fransch-Marokko,
waar de z.g. Riff-piraten het het Franschc
garnizoen heel moeilijk maken. Het avon
tuurlijke leven van de Riff-piraten, die
onder aanvoering staan van de geheimzin
nige figuur De Roode Schaduw, uitgebeeld
-
Franschen fortcommandant, Margot (Char
lotte King) sterk aan, terwijl ze den leider.
De Roode Schaduw, hoeeeer ze er zich ook
tegen tracht te verzetten, lief heeft.
Het Lied der Woestijn ls een avontuurlijke
film, waarvan de aantrekkelijkheid nog ver-
Uhoogd wordt door de zeer romantische omge
ving. Een schitterend schouwspel is het de
ruiters ln gestrekten draf door de woestijn te
zien komen aandraven.
Behalve de wekelijksche nummers van het
programma hooren we Louis Davids ln .De
Begrafenis van Oome Manus", eerst maakt
hij een gezellig praatje met een paar ken
nissen van hem. die hij ln de zaai ontdekt ca
verteit aan het publiek, dat als hij op een
avond geen lust heeft om naar het theater te
gaan of als hij niet kan, omdat hU ergens
anders op moet treden, dan laat hij zich op
rollen, Inzouten en verzenden en verschijnt
dan. zooals hier, op het witte doek.
Het tooneelnummer verdient nog een extra
vermelding. Morris et Max, cascadeurs exeen-
trlqucs. Wat deze twee Franse hen met hun
lichaam kunnen doen, dat gaat ver uit boven
wat we tot heden in dit genre hebben gezien.
Voor liefhebbers van deze soort. Ja. hoe zul
len we het noemen, sport, om van te genieten!
Dynamiet, een sensntioneele
Amerikaansche film. Op het
tooneel Bart Elfrink.
De hoofdfilm. „Dynamiet" gehecten. ls een
Amerikanisme in de derde macht, een sen
satie film, met een modernen Inslag: de
groote deugd van deze film is, dat zij de
spanning tot het einde toe weet gaande te
houden, en dat zij de toeschouwers alle
onwaarschijnlijkheden ten spijt krijgt
waar zU hen hebben wil. Wij zullen geen
poging doen om den inhoud van dit werk na
te vertellen; de stof is te uitvoerig en te ge
varieerd. Het hoofdmotief ran deze film ls
echter het onderscheid dat bestaat tusschen
twee werelden. De wereld van de Amerikaan
sche mtlllonnairs van het slechte en wufte
soort, en de wereld van den arbeider en wel
ln het bijzonder die van den mijnwerker.
Men heeft geen enkel effect ongebruikt ge
laten om de „tegenstellingen schriller te ma
ken" Het resultaat ls dan ook een nogal on
waarschijnlijk en onsamenhangend geheel
geworden. door een overvloed van
conflicten en een te veel aan sensatie. Een
en ander is echter op een zeer suggestieve
manier weergegeven en zooals gezegd
de spanning ls enorm en evenaart die. welke
door het beroemde Parljsche griezel theater
„Grand Guig-nol" wordt bereikt. Wij hadden
den indruk dat de aanwezigen dier) onder
den Indruk waren en bijzonder van het ge-
bodene hadden genoten.
De hoofdrollen worden vertolkt door Kay
Johnson. Julia Faye, Conrad Nagel en Char
les Blckford.
Bart Elfrink treedt als conférencier en
chansonnier vóór de pauze op. In het laat
ste deel van het programma werkt zijn echt-
genoote mede. Het tweetal had zeer veel
succes. Van het bijprogramma vermelden wij
nog de zeer geestige geluidsteckenfllm „De
onderwereld".
HET ZEVENDE GEMEENTELIJK
ORGELCONCERT.
SOLIST FRANS VONK.
Aan het zesde gemeentelijk orgelconcert,
dat de heer George Robert Dinsdagavond Ln.
de Gemeentelijke Concertzaal geeft, werkt
als solist mede de heer Frans Vonk, eersto
concertmeester van de H.O.V.
Het programma luidt:
1. Sonata I Es gr. t. J. S. Bacil
Allegro moderato
Adagio
Allegro
(orgel)
2. Sonata g kl t. J. S. Bach
Adagio
Fuga (Allegro)
Slclliana
Presto
(viool solo)
Pauze.
3. Prélude, Fugme et Variation
César Franck.
(orgel)
4 a. 2de ged. uit hét Concert b kl. t.
C. Saint-Saëns.
b. Noetalglque A. Caplct
(viool)
5. Variations sur un Noél Marcel Dupré.
(orgel)
UIT DE STAATSCOURANT.
ONDERSCHEIDINGEN
BIJ K. B. la aan S. Bruys'en. directeur
hoofdredacteur van .De Residentiebode" te
's-Gravenhage. en aan J. A. van der Voort,
bloem boll enhandelaar te Sassenhelm, verlof
verleend tot het aannemen van hun benoe
ming tot ridder ln de Orde van den H. Gre-
goriua den Groote.
HOOCER ONDERWIJS
Benoemd ls tot gewoon hoogleeraar hi de
faculteit der geneeskunde aan de Rijksuni
versiteit te Groningen om onderwijs te geven
ln de anatomie en embryologie dr. II. M. de
Burlet. prosector met den persoonlijken titel
van lector aan de Rijksuniversiteit te
Utrecht.
AUDIËNTIES
A-S. Maandag geen audiëntie door den mi
nister van Financiën.
NIEUWS UIT INDIE
DE MER API ROMMELT WEER.
Aneta seint uit Magelang d.d. 29 Januari:
De Merapi toonde Woensdagmorgen weer
een groote afstorting, terwijl af en toe gerom
mel werd gehoord. Dr. Harloff en de opzichter
Petrochefsky zijn hedenmorgen naar boven
gegaan om de situatie waar te nemen.
BANDJTRS IN HET BOFMIAJOF.SCHE
SEMARANG. 29 Jan. (V.D De ,.10"omo-
tlef" meldt dat zware bandjirs het Boemia-
Joeache teisterden. Eenige tientallen hul es
zijn weggeslagen. Er zijn echter geen dcoden
of gewonden. Het peil van het wa'er van de
bandjirrende kali's TJi-Kera en TJi-Herarg
steeg tot 1 meter boven het brugvedek. waar
door een groote landstreek onder wa-er werd
gezet-
AARDVERSCHUIVING IN HET BOE3HA-
GOESCHE.
Aneta seint uit DJocJakarta:
„Mataram" meldt, dat gisteravond door een
aardverschuiving het treinverkeer tusschen
Kerteg en Boemiapoe werd gestremd. Men
hoopt de stremming vandaag te kunnen op-
illca.
