4
STATEN-GENERAAL.
UITBREIDING VAN HET REMBRANDT THEATER
rrrr
rrr
r-rzrzn j"
L
-11
rrrr
r r
LI L
Li L
Li L
LI L
HAARLEM'S DACBLAD DONDERDAG 19 FEBRUARI 1931
VIERDE BLAD
HOE HET WORDEN ZAL
-v* rm irm rrniniriin
IJ ill!
CEVCL DE CTDAAT
PQEP. H- AOCMITCCT.
Het Rembrandt Theater ondergaat een in
grijpende verbouwing. Het is al eenigen tijd
geleden, dat in de Smedestraat door slooping
eenige oude huizen verdwenen en wie nu
komt op de plaats, waar de trapgeveltjes
stonden en de intieme opkamertjes aan bin
nenplaatsjes lagen, bevindt zich in toren-
hooge trapschachten en op ruime zolders
met hoog opgaande betimmeringen van wit
nieuw hout en als hij langs blank cemen
ten muren recht at' blikt naar beneden,
kijkt hij in duizelingwekkende diepten, tot
onder den aardbodem, betonnen kelders,
waarin klein de menschen werken, nietige
bouwers aan een groot huis van steen, ce
ment en hout.
Wie niet ter dege zijn oogen den kost geeft
loopt gevaar te vallen over de looden buizen
van het regenapparaat, dat ln het met hou
ten spanten beteugelde uitspansel van den
tooneelhemel verborgen ligt, of te storten
van een laddertje luchtiger dan een regen
boog, die van het eene einde der aarde naar
het andere staat. Hij vreest voor eeuiwig ce
verdwijnen bij liet betreden van een spelonk
waarachter hij het Niets vermoedt en waar
hij nochtans den chaos vindt. De chaos,
waaruit binnen lutteie weken tijds een
nieuw vergroot theater moet verrijzen.
Waaruit reeds een gevel oprees, naar mo-
dernen trant gebouwd, van roode baksteen
met natuursteen afgezet.Een in de oude om
geving van de Smedestraat goed passend
poortje, vormt daarin het middelpunt.
Uit dezen chaos schiet de bouw van het
Rembrandt Theater omhoog. Ten eerste dan
zij daarvan gezegd, dat hij beoogt de zaal
langer te maken, de capaciteit dus te ver
groot en. Een nieuw tooneel is opgetrokken
achter het oude en gansoh de ruimte van
het vroegere tooneel wordt bij de zaal ge
trokken. Het mntal zitplaatsen wordt daar
door uitgebreid met 500. De stoelen daarvoor
zullen van het balcon genomen worden. Het
balcon zelf wordt dan ingrijpend gewijzigd.
Het is gebleken, dat de plaatsen op de zijbal-
cons niet zeer gewild waren. Het waren dan
ook niet de beste punten om de voorstelling
te zien. De zijbalcons zullen daarom verdwij
non en het groote balcon wordt en'kele me
ters naar voren doorgetrokken, ongeveer ter
halver lengte van de tegenwoordige zijbal
cons. Dit opent de mogelijkheid om grooter
loges te bouwen, warm de stoelen op vier
rijen achter elkaar zullen staan.
Alle stoelen op het balcon zal men door
nieuwe vervangen. Zij worden bekleed met
geel-rood trijp en zullen ruimer zijn dan die
van thans. De nieuwe zaal zal twaalf meter
langer zijn dan de oude. De veiligheid wordt
er ln alle opzichten gewaai-borgd, doordat
aan de rechterzijde zes stel dubbele deuien
komen, uitmondend op 'ngang, die naar een
tweetal uitgangen aan de Smedestraat
voert. De zaal wordt geheel nieuw gedeco
reerd. in enkele variaties van rood en bruin
met zilver, naar ontwerp van den heer Jaap
Giddlng te Rotterdam, de decorateur, die het
Nederlandsche Paviljoen -op de tentoonstel
ling te Antwerpen verzorgde.
Aan de achterzijde blijft de foyer behou
den. Deze zal bestemd zijn voor hen. die om
een of andere reden wachten moeten. Er
komt een afzonderlijke opgang naar den
foyer, waardoor deze makkelijker te berei
ken zal zijn dan thans.
Voorts krijgt het tooneel een afzonderlijke
■uitgang aan de Smedestraat, welke in het
bijzonder geschikt zal zijn voor het inbren
gen van groote requlsieten en andere too-
neelbenoodigdheden
Het tooneel zelf zal groot en hoog zijn, be
grijpelijkerwijze met de modernste midde
len uitgerust. Ten gunste van het stadsbeeld
aan de zijde van de Smedestraat is de hooge
bouw van het tooneel gecamoufleerd door
een schuin dak, waardoor een zolderruimte
werd verkregen, welke gebruikt wordt voor
de plaatsing van transformatoren. Vier
kleedkamers worden achter het tooneel in
gericht, Het is duidelijk, dat de architect, de
heer F. M. Kramer te Haarlem ook alle aan
dacht gewijd heeft aan gangen, hal toiletten
en verlichting. De hal toch zal voorzien wor
den van een dubbel stel tochtdeuren en een
indirecte verlichting, er komen nieuwe tapij
ten en ook aan de lantaarns in de trappor
talen wordt groote zorg besteed om deze de-
co-atlef te laten aanpassen aan het geheele
interieur.
In de groote zaal zal een betere plafond
verlichting komen.
Hoewel de verbouwing reeds weken aan
den gang is. hebben de bezoekers van het
Rembrand* Theater er weinig of niets van
gemerkt. Zoo in voorbeeldelooze stilte kan
natuurlijk niet de gansche transformatie
voltrokken worden. Hoewel het zeer kort zal
zijn. zal het theater eenigen tijd gesloten
moeten worden. „Wij gaan dag en nacht
doorwerken" zei ons architect Kramer, en
zoo moet de laatste hand er in drie weken,
waarin het theater gesloten zal zijn, aan ge
legd worden. Dat zal na Paschen zijn, en
dan stelt de heer Bakker, de directeur van
.Rembrandt", zich voor de bioscoop (natuur
lijk met het variété) op 1 Mei te heropenen.
Wij zullen dat oogenblik met belangstel
ling afwachten, maar kunnen nu reeds zeg
gen: Het wordt heel goed.
INGEZONDEN
Voor den Inhoud dezer rubrlok stelt de Re-
Jactla zich niet verantwoordelijk.
Van ingezonden stukken, geplaatst of niet
geplaatst, wordt de kopij den inzender niet te
ruggegeven.
HET MOMENT.
Mijnheer de Redacteur!
In de eerste plaats wil ondergeteekende
hiermede zijn bewondering voor uw volhar
dende anti-oorlogspropaganda te kennen
geven. Het is zoo gemakkelijk stilzwijgend
met het groote corps struisvogels mee te
marcheeren en langzaam en zonder ge-
druisch maar onvermijdelijk naar een nieu
we oorlogshei gedreven te worden.
Daarom hulde aan uw onvermoeide acti
viteit in deze, die letterlijk geen enkele gele
genheid laat voorbijgaan om de lezers op het
gevaar te wijzen.
Daarom ook hebt u alle antl-oorlogsver-
eenigingen opgeroepen zich, met het oog op
de het volgend voorjaar te houden interna
tionale ontwapeningsconferentie, te mobili-
seeren.
Moge Genève als gevolg daarvan voetstoots
of stormenderhand door de vereenigde vre-
desniassaas genomen worden.
Toch zou daarnevens echter, naar o.g.'s
meening, de internationale ontwapenings
conferentie niet minder gesteund worden
door een voorafgaande nationale ontwape
ningsconferentie zoo mogelijk gevolgd door
een begin van daadwerkelijke nationale af
schaffing van alle voorzorgen tegen invallen
van buitenlandsche militaire machten.
Een betere ruggesteun en een grooter be
wijs van vertsouwen in het slagen van de
as. conferentie is toch wel haast niet denk
baar.
Bovendien wat het ontwapeningsrisico
betreft dit zou niet zoo groot zijn, daar onze
weermacht, volgens prof. van Emden en
anderen eerder een gevaar dan een beveili
ging, beteekent.
Zelfs al is deze uitspraak niet geheel Juist
dan nog zou z.i. ontwapening te verkiezen
zijn omdat daardoor het algemeen oorlogs-
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cts. per regel.
Doo« J0-60. Tobt 80 ct. 0 &A W
Bij Apoih. en Drojuico 1
gevaar en dat van ons land in 't bijzonder z.i.
vermindert. Aannemende dat we niet leven
ln een wereld van louter oorlogszuchtige vol
keren, maar van groepen van menschen die
voor 't mcerendeel evenals wij verlangend
naar vredesteekenen uitzien, moet het feit,
dat Nederland het langer vertikt bouwstof
fen aan te dragen voor een volgenden we
reldbrand, niet geheel onopgemerkt voorbij
gaan. Wat weerklank vindt in de harten der
menschen gaat nooit onopgemerkt voorbij.
Welke verstrekkende gunstige gevolgen het
zal hebben, vooral in dezen tijd is niet te
zeggen.
Er zijn nog vele redenen die voor ontwape
ning pleiten. Zou daardoor o.a. ook de kans
dat vrij zelf of onze kinderen gedwongen
kunnen worden om even onschuldige men
schen te dooden niet belangrijk minder wor
den? Zelfs, wat onwaarschijnlijk is, al stijgt
daardoor de kans om gedood te worden
Want zou dit niet één van de allerverschrik
kelijkste dingen zijn dat wij of onze kinde
ren een groote kans loopen mede-menschen,
mede-vaders of mede beminde kinderen te
dooden. En al gelukt het ons daarna mis
schien de velerlei lichamelijke gevaren te
ontloopen, aan ons geweten kunnen we niet
ontloopen.
Hoe velen zouden er tengevolge van den
wereldoorlog niet alleen tevergeefs genezing
en balsem gezocht hebben voor hun licha
melijke wonden maar misschien meer nog
voor hun doodelijk gewonde zielen. Zijn we
ermee klaar door ons tc verschuilen achter
ce Overheid die ons dwong het verschrikke
lijke te doen? Zelfs al aanvaarden we de
stelling dat de Overheid door God daarge-
steld is, en al wordt dit niet ondermijnd door
de gedachte dat deze Ovèrheden op soms
zeer klein menschelijke wijze tot stand ko
men, waarbij politieke overwegingen een
groote rol spelen, dan nog is de kans groot
dat de zoozeer verlangde gewetensrust uit
blijft. Waarom?
Omdat ieder geestelijk normaal menscti
persoonlijk verantwoordelijk is voor zijn da
den. Daarom zullen wij bij de beantwoor
ding van de belangrijke vraag: „Hebben wij
het recht onder bepaalde omstandigheden
een (onschuldig) medcmensch het leven te
benemen" ook geheel met ons zelf en niet
met eenige kerk, politieke vereeniging of wie
of wat dan ook, te rade moeten gaan.
Het leek ondergeteekende niet overbodig
op deze zelfstandigheid nog eens de aan
dacht te vestigen.
Met dank voor de plaatsing
STEENSMA.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cts. per regel
FOTOGRAFISCH ATELIER „RICHE"
Gr. Houtstr. 169 I Moderne Dames-
t.i. 13472 - Haarlem I eu Heerenportretten
R.-K. OPENBARE LEESZAAL.
Wegens onvoorziene omstandigheden zijn
de opening der St. Augustinus-tentoonstel
ling en de lezing van den heer C. R. de
Klerk uitgesteld tot Dinsdagavond 24 Febr.
AVRO-ACTIE.
Het A.VR.O.-comité Haarlem organi
seert op Woensdag 25 Febr. in den schouw
burg Jansweg een populair-technischen
avondr Jan Gertsen, medewerker van de
A.VR.O., spreekt over het onderwerp „met
weinig veel bereiken", Een interessant popu
lair praatje over Amateur-toestellen, Radio-
bouw, A.VR.O.-schema's, Avrofoon, Kracht-
lampen, Gramofoonplaten weergave en alles
wat daarmede in verband staat, toegelicht
met lichtbeelden en muzikale illustratie. Na
afloop komt er een verrassing voor de luis
tervinken, welke ook voor hen, die zich niet
voor technische onderwerpen interesseeren,
zeer belangwekkend zal zijn.
HONDENTENTOONSTELLING.
In de helft van Juni houdt de bekende
Kynologenclub „Amsterdam" in het Bronge
bouw alhier een groote hondcntentoonstelling.
TWEEDE KAMER
18 Februari.
Verworpen moties. Suriname
Een mechanisch rijstbedrijf?
De Tweede Kamer begon haar werkzaam
heden van hedenmiddag bij dien aanvang
waren heel wat meer leden aanwezig dan
aan het eind, toen de Kamer, althans de
weinige presente Heeren, in den geest ver»
keerden in de oerwouden en de
plantages van Suriname de Kamer dan
begon haar werkzaamheden met het verwer
pen van alle moties, ingediend bij de werk-
ioosheidsinterpellaties. Ten minste de over»
geblevene, want vlak voor de stemming trok
de heer Loerakker de zijne terug, wijl hij van
de regeering toezegging had gekregen van
een soepele uitvoering der steunregeling van
7 Januari van dit jaar en bovendien enkele
toezeggingen op bijzondere punten mocht in-
casseeren. Zooals ae gisteren reeds meege
deelde onderbrenging ook van het bolienbe-
drijf bij de bedrijven met crisis-werkloosheid.
De resteerende moties vielen.
De motie-v. d. Tempel, welke het toekennen
van de zes weken extra-uitkeering uit de
werkloosheidskassen tot alle kassen (crisis»
werkloosheid of niet) wilde uitstrekken, werd
verworpen met 5822 stemmen.
De motie-v. d. Tempel, welke verschillen
de wijzigingen wilde aanbrengen in de steun
regeling van 7 Januari werd met 5129
stemmen afgewezen.
De motie-v. d. Tempel, welke aan de ge
meenten in ieder geval 50 pet. van de door
haar gedane uitkeeringen wilde doen. ver
goeden, viel met 5228 stemmen.
En ten slotte werd de motie van Dr. Vos,
welke op bespoediging aandrong van groote
waterstaatswerken, met 4337 stemmen van
de hand gewezen.
Dan zette de Kamer zich aan de behan»
deling van de Surinaamsche begrooting.
De treurigste episode uit heel de begroo-
tingsbehandel ing.
Immers, wie ziet- op het oogenblik een
gaatje van uitkomst voor die kolonie, die zich
zelf nog niet bedruipen kan. Hoewel het land
geweldig vruchtbaar is.
Er is één mogelijkheid dat is langzaam
en geduldig werken aan den opbouw met de
hoop op uiteinde lij ken zegen. Wanneer dat
zijn zal? Verschillende der Indische specia
liteiten hebben vandaag gesproken van het
geduld, dat noodig is om Suriname lang
zaam op te bouwen. Dit zijn oude klanken,
oud en waar, zoo waar, dat we er maar niet
meer uitvoerig over zijn. Groote concepties
hebben we heusch niet vernomen.
De hoofdzaken uit de trieste bespreking
vermelden we. Enkele details Suriname
brengt de begrooting der trieste details
laten we eerst relief krijgen in des ministers
antwoord.
De heer Uzerman propageerde als middel
op de uitgaven te besparen, bezuiniging op
het z.i. veel te zware bestuursappaaat van
Suriname. Te zwaar voor zulk een dun be
volkte kolonie. Dat was de heer Van Kempen
zeker niet met hem eens. De eigenaardigheden
van Suriname zeide deze kenner van een
zame streken, deze oud-bestuurder van een
zame streken eischen nu eenmaal een be
stuursapparaat, dat sterker is dan in over
eenstemming met de bevolkingsdichtheid.
De heeren IJzerman en Lingbeek klaagden
over verroomsching van Suriname, vooral door
den invloed der school op de Britsch-Indische
geimmigreerde bevolking. Mevr. De Vries
Bruins kon den hygiënischen en gezondheids
toestand van Suriname niet zoo goed noemen
als de minister in zijn memorie van Antwoord.
Zij somde verschillende ziekten op, die onder
de bevolking slachtoffers in massa maken,
waarom natuurlijk op versterking van het
corps der geneesheeren werd aangedrongen,
van de medische hulp in het algemeen.
Volgens de heeren Cramer, Feber en Lovfnk
over dit onderwerp zullen we morgen nog
wel enkele sprekers hooren heeft de regee
ring nog veel te weinig animo voor het plan-
Pyttersen om met een gemechaniseerd bedrijf
den-rijstbouw aan te vatten. Zij drongen aan
op een spoedig ingediende suppletoire begroo-
bmg, waardoor met zulk een bedrijf zou kun
nen worden begonnen. Want gedrieën
geloofden deze Indische specialiteiten, dat
rijstbouw voor Suriname groote voordeelen
zou kunnen afwerpen, zelfs een goede toe
komst zou kunnen openen. Vooral de natte
rijstbouw. Natte rijstbouw maakt irrigatie -
werken noodzakelijk waarom de oud-irri-
gatie-ingenieur Cramer op de uitzending van
een bekwaam irrigatie-ingenieur voor Suri
name aandrong, Suriname, zoo gemakkelijk te
bevloeien naar zijn overtuiging.
De Kamer verwacht van zulk een gemecha
niseerd bedrijf ook mogelijkheden voor kolo
nisatie van Nederlanders. Die moeten in de
West geen handenarbeid gaan doen daar
voor deugt de Noord-Europeaan niet, was
zij met den minister in de Memorie van Ant
woord eens maar zij moeten met leiding
belast worden.
Er was nog meer algemeene overtuiging.
De heeren IJz»/rman, Feber. Lovink, Van
Kempen keurden het heel scherp af, dat de
raadsman de regeering voor boschcultuur en,
houtkoopaangelegenheden tevens zit in den
raad van bestuur van een particuliere maat
schappij. welke met andere maatschappijen
moet concurreeren. Dit deugt inderdaad niet,
of nu die raadsman als lid van den raad van
bestuur inkomsten heeft of niet.
Verschil was er op één punt.
Mr. Knottenbelt klaagde over den gouver
neur van Suriname. Klaagde, dat Dr. Rutgers
het aanbod van een kapitaalkrachtig consor
tium had afgeslagen, welk consortium den.
dienst der landsvaartuigen wilde overnemen,
wat op de begrooting dan besparing zou
hebben opgeleverd. De heer Feber was 't met
den heer Knottenbelt heelemaal niet eens.
Hij zou 't scherp hebben afgekeurd, wanneer
dat consortium in het verkeer een monopolie
positie zou hebben gekregen, temeer, wijl het
zich niet alleen met den dienst der lands
vaartuigen wilde bemoeien, maar dien dienst
beschouwde als een onderdeel van een geheel
bedrijf ter exploitatie van land en bosch.
Is dit inderdaad juist, dan staan wij aaa
de zijde van Ir. Feber.
EERSTE KAMER,
De conventie van Genève.
Goede kansen voor de tarwe wet.
Rays de Beerenbrouck.
Ook de Senaat vergaderde vandaag.
Aangenomen werden zonder hoofdeDJVë
stemming de Motor- en Rijwlelwet en de on-
derteekening van de handelsconventie vaa
Genève. De Kamer zit nu midden in de dis
cussies over de Tarwewet, waarvoor de kan
sen niet slecht staan.
Natuurlijk werd de Geneefsche conventl®
aangenomen. j
Zij biedt niet veel, als gevolg van den
slechten gang van zaken op de handelscon
ferenties. ondanks het stuwende werk van!
Dr. Colijn, wien daarvoor van alle kanten.
geen uitgezonderd, hulde en lof werd toege
zwaaid. Wat den minister van Buitenland
sche Zaken tot de conclusie bracht, dat zoo
nu en dan een profeet nog wel eens geëerd
blijkt in zijn vaderland.
Te Genève gingen de zaken slecht. De.
Wibaut betreurde dat, de agrariër Diepen
horst spotte er wat mee. Dat laatste waar-
deeren we niet. De conventie is toch een be
wijs van al in de beteekenis ging dat
de volken zich schamen om van Genève met
leege handen terug te komen. En bovendien,
naar het woord van Senator Koster, is toch
de verticale lijn in het opvoeren der tarief -
muur-hoogte in een horizontale overgegaan.
Eenige verbetering is er dus wel gekomen in
„het internationale gekkenhuis", waarvan
Dr. Wibaut sprak wanneer, zei hij, dit)
geen beleediging is voor de gekken.
De Tarwewet is thans in de Eerste Kamef
in behandeling.
De kansten staan daar althans bij het
einde van den eersten dag der discussies
niet slecht, ondanks het feit, dat minister1
Ruys in de Tweede Kamer de aanneming
moest forceeren niet het stellen van de por
tefeuille-kwestie.
De kansen staan niet slecht.
Vier sprekers (twee R.-K., een V.-D. en eeri
liberaal afgevaardigde) voerden het woord.
De heer Blomjous, die, al geeft hij het maai
en menggebod de regeering de voorkeur bo
ven het systeem-Oud-Boon, toch de tarwe
wet tot een ietwat peuterig soort van wet
geving rekende, pleitte voor een tijdelijk cri-
sisinvoerrecht op tarwe en rogge. Maar om
den landbouw een teleurstelling tc bespa
ren, zal hij voorstemmen. De heer Dobbelman
juicht het regeeringsontwerp van heeler
harte toe. De heeren Gelderman voelen alles
voor de gedachte. Boon-Oud, maar de eerste
heeft in ieder geval zich zijn meening over
het ontwerp nog voorbehouden lot de regee
ring het woord voerde en de tweede beloofde
nu reeds (mee namens zijn fractie) voor het
ontwerp te zullen stemmen, ook al om teleur
stelling bij de landbouwende bevolking to
voorkomen.
Er is dus wel de heer Gelderman sprak
't duidelijk uit neiging in de Eerste Ka
mer om den tarwe-landbouw te helpen.
Maar, zoowel de heer Gelderman als de
heer van Embden, vreezen nadeelen van het
systeem der regeering. Allereerst wordt daar
door aan den broodgebruiker „de bloem der
natie" opgedrongen, een mengsel, dat hij
niet verkiest, dan zullen vooral de kleinere
bakkers nadeelen ondervinden, ook de bin-
nenlandsche grossiers in meel en bloem,
voorts de kleine molenaars, de fabrikanten
van macaroni enz., en ten slotte de meeiim-
porteurs.
Met de meelimporteurs, die toch werkelijk
geen voordeel zullen genieten, heeft de heer
Dobbelman geenerlei medelijden. Deze zoo
zegt hij hebben destijds door hun import
veel kleine meelbedrjjven, die met inlandsche
tarwe werkten, onmogelijk gemaakt. Het is
niet zoo slim, wanneer deze thans iets beta
len moeten.
De heer Dobbelman ontraadde een proef
met het systeem-Boon-Oud. Men weet nog,
wat dit wil? Het is in korte woorden een af-
name-gebod van binnenlandsch meel in een
bepaald percentage van het tegelijk afgeno
men geïmporteerde meel, maar dan met ge
scheiden vervoer.
De heer Blomjous vroeg nog maatregelen
tegen den invoer van Russisch graan ge
schiedt dat niet, dan ziet hij onze nijvere
landbouwers dalen tot het loonpeil van de
Russische slavernij.
Gevreesd werd voor broodprijsverhooging
door den maatregel, Door de heeren Gelder
man en van Embden, die in het algemeen er
dus bezwaar tegen hadden, dat de kosten van
den maateregel tot steun aan den tarwebouw
niet door den Staat worden gedragen, maar
door de bevolking en door de meelimporteurs
vooral.
Men ziet *t: dezelfde bezwaren als in de
Tweede Kamer!
Morgen voortzetting.
INTIMUS.
AANBESTEDING
Te Noord wij kerhou t is aangesteed het bou
wen van 10 woningen en 2 winkels voor re
kening van een RE. Woningbouwvereniging
Ingeschreven werd door;
H. Assendelft te Heemstede f 39.860.
N-V. Menko te Haarlem f 39.895.
Opdam tc Haarlem f 39.975.
Gebr. v. d. Tocht tc Noordwijk. f 40.380.
Kort eu v. d. Wiel, tc Noordwijk, f 40.584.
"IT*1
I1I1I11^-
BALKON
INGANG
GCOOTL MA0KT
I NGANO
0 DOOTL MAOfc'T
DLATTEÖQOND VEGDIEDING (NIEUW) DLATTi;ÖDOND.VIDDItDINd(OU D)
