LET OP
FRANKEN'S
HET ROODE KRUIS.
Het woord is aan...
Het Belangrijkste.
48e Jaargang No. 14621
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Zaterdag 21 Februari 1931
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
HoofdreJictesri ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTEN :per week f 0.27)4. met Geïllustreerd Zondagsblad f 0-32
Per 3 maanden Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom dei
gemeente) 3.57)4 Franco per post door Nederland f 3.87)4- Losse nummers
f 0-C6. Geill Zondagsblad per 3 maanden f 0Ó7)4. franco per post-
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.Directie 13082 Hoofdredactie 15C54 Redactie 10600
Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro 38810
ADVERTENTIëN: 1-5 regels 1 1 75. elke regel meer 0.3* Reclames
/0.60 per regel- Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod I4 regel» t 0 60.
elke regel meer 0-13. buiten Arrondissement dubbele prijs Onze Groentjes
(lederen dag) 1—4 regels 0.25. elke regel meer 0.10- uitsluitend i contant
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Wcekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f600.-. Verlies van Hand, Voet ol Oog 1400.-, Duim 1250.-, Wijsvinger 1150.-. Elke andere vinger 150.-. Arm- ot Beenbreuk 1100.-
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZESTIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
DE GRIEP.
TAMELIJK VEEL NIET ERNSTIGE
GEVALLEN.
Zooals overal elders heerscht ook te Haar
lem griep in ve e gezinnen. Er is echter, naar
wij bij informatie bij den Gem. Geneeskun
digen en Gezondheidsdienst vernamen, niet
de minste reden voor ongerustheid. Er zijn
tamelijk veel gevallen, maar over 't algemeen
niet van ernstisen aard. De ziekte heeft een
normaal verloop en met een paar dagen zijn
de patiënten meestal weer hersteld. Onder
het gemeentepersoneel is het aantal zieken
zeer verschillend; bij de eene afdeeling doen
zich eenige geva'len voor, bij een andere
géén. Cijfers kon men ons niet geven.
Bij nadere informatie bij eenige gemeente
bedrijven kregen wij nog eenige gegevens, die
inderdaad niet van alarmeerenden aard zijn.
Bij het Electriciteitsbedrijf zijn 15 grlep-
lijders onder 22 man personeel; bij het Gas
bedrijf is het aantal zieken nog stijgende: 4
ambtenaren hebben griep en 24 werklieden.
(Het totaal personeel is 245).
Bij de Gemeentereiniging is het aantal
gTieplijders in de laatste dagen wat gaan op-
loopen; dat aantal bedraagt thans 13, op
ongeveer 160 man. Op het Stadhuis hebben
op het oogenblik slechts 3 ambtenaren griep.
De cijfers die ons door eenige groote par
ticuliere Haarlemsche bedrijven verschaft
werden, behoeven ook geen ongerustheid te
wekken.
Bij de Kon. Fabriek van rijtuigen en spoor
wagens der Firma Beynes is het aantal zie
ken deze week van 22 tot 35 gestegen. Dit is
ongeveer 10 pet. van het geheele fabrieks-
personeel. Het personeel der Haarl. Machine
fabriek v. h. Gebrs. Figée telt in 't geheel 12
zieken, van wie misschien 3 grieplijders zijn.
Onder het fabriekspersoneel van de Werf
Conrad (ongeveer 250 man) zijn thans 30
grieplijders en onder het kantoorpersoneel
(pl.m. 80 man) een achttal.
De directie der N.V. Droste's Cacao- en
Chocoladefabriek deelde ons mede dat het
aantal zieken onder het personeel sterk aan
het afnemen is; het bedroeg tot voor kort 10
en nu nog slechts 5 pet. van een totaalper-
soneel van pl,m. 700.
De' Twentsche Bankvereeniging heeft op
verschillende afdeelingen nog al wat zieken:
tot vóór eenigen tijd 10 pet. van het ge
heele personeel, nu al weer iets minder. Stag
natie heeft dit aantal ziektegevallen niet ge
geven.
De N.V. Machinefabriek Gonnermann
en Co. telt op het kantoor zeer weinig zie
ken en op de fabriek, waar thans 300 a 325
man werken, slechts 10 a 12.
Op de scholen heerscht de griep zeer on
regelmatig. Op sommige scholen zijn bijna
geen zieke leerlingen, op andere lijdt de helft
aan griep. De gevallen zijn niet ernstig.
Sluiting van scholen wordt niet overwogen
omdat wie griep gehad heeft er niet immuun
voor geworden is en de zietke dadelijk weer
kan krijgen. Practische resultaten zou de
maatregel dus niet opleveren.
VERKEERSONGEVALLEN
IN 1930.
STATISTIEK VAN DE POLITIE.
We ontvingen de statistiek van de verkeers
ongevallen, die in 1930 hebben plaats gehad
en waarvan de politie kennis heeft- gekregen.
Het volgende wordt er aan ontleend: Het
totaal aantal aanrijdingen bedroeg 1318;
hiervan waren er 12 met doodelijken afloop.
De meeste ongevallen gebeurden 's morgens
tusschen 8 en 12 uur, namelijk 322; tusschen
122 uur bedroeg het aantal 212, tusschen
25 uur 312, tusschen 58 uur 301 en na 8
uur 's avonds 123. Vóór 8 uur 's morgens ge
beurden slechts 48 ongevallen. De meeste on
gevallen (423) hadden plaats wegens onop
lettendheid of onvoorzichtigheid. In straten
met éénrichtingverkeer bedroeg het aantal
189. Wat de schuld betreft berustte die in
212 gevallen bij autobestuurders, 179 bij
wielrijders, 87 bij voetgangers, 18 bij motor
wielrijders, 9 bij bestuurders van bespannen
voertuigen, en 8 bij die van tram? en hand
wagens. Bij deze ongevallen waren betrokken
199 mannelijke en 118 vrouwelijke personen.
AANVARING MET HET ENK-
HU1ZER PONTVEER.
TWEE VEERBOOTEN TEGEN ELKAAR OP.
Vrijdagmiddag ongeveer half vier heeft
tusschen de Ruggen en Vrouwenzand op de
Zuiderzee een aanvaring plaats gehad tus
schen de twee veerbooten van den Enkhui-
zen-Stavorenólenst. de ..Van der Wijck" en
de „Van Hasselt". Tengevolge van den dich
ten mist merkten beide booten elkaar te laat
op, met het gemelde gevolg. De „Van der
Wijck" werd licht aan dan voorsteven be
schadigd, de „Van Hasselt" bekwam vrij ern -
stige schade aan stuurboordzijde, waarvan
de verschansing en een deel der kajuit ern
stig werd beschadigd. Eenige passagiers
sprengen over van de eene boot op de andere,
doch na onderzoek b eek dit niet noodig te
zijn. Beide booten konden op eigen kracht
de vaart voortzetten en kwamen ongeveer
een uur te laat aan op de plaats van bestem
ming.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
DAT JE BRUIN BROOD VAN
FRANKEN NEEMT
BROODFABRIEKEN
Haarlem - Heemstede - Bloemendaal
HAARLEMSCHE HYPOTHEEK-
BANK.
30% DIVIDEND.
Naar wij vernemen is in de vergadering
van Commissarissen van de N V. Haarlemsche
Hypotheekbank besloten op de aanstaande
aandeelhouders-vergadering voor te stellen
het dividend over 1930 te bepalen op 30% of
30 per aandeel.
NIEUWE WENDING IN HET
PROCES-LANS.
Van O. toch niet de dader?
GEDETINEERDE WIJST EEN ANDER AAN.
Naar men weet zal Maandag te Den Bosch
het Gerechtshof een aanvang maken met de
behandeling van de door den Hoogen Raad
verwezen strafzaak tegen den gewezen pro
curatiehouder G. J. O. verdacht van moord
op zijn patroon den heer P. C. Lans te Rot
terdam.
„De Nieuwsbron" van Vrijdag publiceert nu
het sensationeele bericht, dat een gedeti
neerde uit de .Scheveningsche Strafgevange
nis is gedagvaard om Maandag ter zitting
van het Hof onder eede te komen verklaren
dat een borstelmaker, met wlen hij in 1928 in
de Residentie samenwoonde, den heer Lans
met een ijzeren staaf heeft neergeslagen en
vervolgens dit moordwapen in tegenwoordig
heid van dien gedetineerde in Den Haag in
het water heeft geworpen.
AMSTERDAM'S TOONEEL-
K WEST IE OPELOST.
GEWIJZIGDE VOORDRACHT VAN
B. EN W. AANGENOMEN.
(Zie ook elders In dit nummer)
In de voortgezette vergadering van den
Gemeenteraad van Ams'.erdam is aangeno
men met 315 stemmen de gewijzigde voor
dracht van B. en W. voor de oplossing van
de schouwburgkwestie. De voorstellen Wijn
koop werden verworpen. Het amendement
van de heeren Ketelaar en Romme om de
50.000 als extra-subsidie aan de Koninklijke
Vereeniging het Nederlandsch Tooneel nu
niet als voorschot op subsidies van volgende
Jaren te verieenen, werd aangenomen.
De leden van de middenstandsraaisfractie
de heeren "Weiss en Bruinsma hebben inmid
dels een adres gezonden aan Ged. Staten van
Noord-Holland, om te protesteeren tegen het
geven van dit geschenk, waartoe het besluit
overhaast in den nacht genomen werd. Zij
vreezen, dat het bedrag ten goede zal komen
aan enkele crediteuren van de Kon. Ver. en
dus niet aan het doel om betere kunst te
Amsterdam te brengen.
Weihouder Polak heeft in zijn verdediging
het slechte beheer geschetst, dat bij het A.T.
bestond en in het bijzonder er de aandacht
op gevestigd, dat B. en W. den heer Verkade
niet meer als geldelijk beheerder wenschen,
als speler wenschen zij hem nog wel een
plaats te geven.
Het genomen besluit waarborgt, naar he*
zich laat aanzien, dat nu de K. V. voor de
seizoenen 1931/32 en voor 1932/33 de vaste
besepelst-er van den Stadsschouwburg wordt.
Tot 1 Augustus zal de noodregeling gelden,
waarbij de ex-spelers van het Amst. Toonee'
zoolang naar de Kon. Ver. Het Ned. Toonee!
overgaan, en vóór de volgende raadszitting
van 3 Maart, zal de Raad een voordrach'
ontvangen voor een organisatie van Het Ned.
Tooneel met 1 Augustus. Dit plan maakt een
commissie van zes tooneelspelers, voorzitter
wethouder Polak, dus nog vóór Maart, op. He",
zal in de eerste plaats het „tableau de la
troupe", met ongeveer 55 namen, bevatten.
NOG EEN ONGELUK MET DE
ENKHUiZER PONT.
TJALKSCHIP IN DEN GROND GEVAREN.
Ongeveer drie uur Vrijdagmiddag kwam
een stoompont door den dichten mist in aan
varing met het tjalkschip „De Volharding",
op weg van Antwerpen naar Groningen met
een lading ijzer aan boord De stoompont die
den dienst tusschen Enkhuizen en Stavo
ren onderhoudt, trof de t-jalk deramte, dat de
opvarenden van de tjalk gedwongen waren
van boord te gaan. Schipper van der Zande
van Lemmer, zijn vrouw en zeven kinderen
werden aan boord van d" pont genomen.
Naar de tjalk wordt gezocht, vermoedelijk
is zij gezonken.
IJMUIDEN.
Demonstratie van een nieuwe brancard.
De brancard, uit elkaar genomen. Van links naar rechts: de heer A. P. Bakker (de uit
vinder), DrW. van Haselen, me). Schol, (helpster), mevr. Bakker (leidster) en de heer
Koster-
Door den heer A. P. Bakker, ploegcomman-
dant van het Roode Kruis, afd. IJmuiden,
hiertoe uitgenoodigd. waren wij in de gele
genheid een demonstratie bij te wonen van
een nieuwe brancard, welke geconstrueerd
is door den heer A. P. Bakker.
De demonstratie werd gegeven op het z.g.
plateau te IJmuiden aan het einde van den
strandweg.
De voorzitter van de afd IJmuiden van
het Roode Kruis, Dr. W. van Haselen was
eveneens bij de demonstratie tegenwoordig.
De bedoeling van deze nieuwe brancard
ls: zonder den patient aan te raken of op te
beuren, dezen op de brancard te kunnen leg
gen.
De nieuwe veldbrancard van het Roode
Kruis heeft den heer Bakker tot model ge
diend. met dien verstande, dat de nieuwe
brancard uit 2 helften bestaat en deze aan
weerszijden van den patiënt gelegd worden.
De twee he'ften worden dan In eikaar ge
schoven en de patient wordt daarbij niet
aangeraakt. Ligt de patiënt eenmaal op de
brancard, dan worden de belde stoeltjes er
onder bevestigd en de patiënt wordt weg
gedragen.
Dr. van Hase'en was zeer tevreden over
deze demonstratie.
Wij wenschen den heer A. P. Bakker veel
geluk met zijn vinding.
Stijn Streuvels
Eiken dag word ik een beetje meer beest,
dus- moediger soldaat.
(„Uit: Jn Oorlogstijd")
Toestand van Madame Melba
zeer ernstig.
De zangeres uiterst zwak.
LONDEN, 20 Febr. iV.D.) Naar uit Mel
bourne gemeld wordt, is de toestand van de
groote zangeres Nelly Melba zeer ernstig.
Haar familie is voortdurend bij haar tn de
zieke is zelfs zoo zwak ,dat zij he: bezoek
van den gouverneur van Nieuw-Zuid-Wales.
den heer Philippe Jamo, niet heeft kunnen
ontvangen,
MELKBOOT OVERVAREN EN
GEZONKEN.
SCHIPPER EN ZIJN KNECHT VERDRONKEN
Vrijdagmiddag is in den Nieuwen Water
weg, bij Vlaardingen de 36 ton metende
melkboot „Hendrika" tijdens mist door de
vrachtboot „Cromer" van de Harwichlijn
overvaren, me'dt het Hbld. Het schip is on
middellijk gezonken. De schipper van de
„Hendrika", Huisman uit Spijkenisse, wist
net anker van de „Cromer" te grijpen en zoo
doende werd hij gered. De schippersknecht
wist op een leege melkbus te komen en na
eenigen tijd daarop te hebben rondgedreven
is ook hij opgepikt, zoodat geen persoonlijke
ongelukken bij deze aanvaring zijn gebeurd.
NIEUWE ARBEIDSTIJD
VERKORTING BIJ PHILIPS.
AMSTERDAM, 20 Febr. Naar wij ver
nemen, zullen met ingang van heden ver
schillende fabricage-afdeelingen van de N.V.
Philips' Fabrieken in plaats van 42 uur, 49
uur per week gaan werken. Deze verkorting
van den arbeidstijd dient om ontsla# van een
500-tal arbeiders, haast allen hoofden van
gezinnen, te voorkomen.
Wij vernemen dat deze verkorting van den
arbeidstijd waarschijnlijk eenige maanden
zal duren. Zijn wij goed ingelioht, dan zal
Philips de beide uren, gedurende welke niet
gewerkt wordt, aan de betrokken arbeiders
doorbetalen.
EEN HALF DORP AFGEBRAND.
MADRID, 21 Febr. (V.D.) De gouverneur
van Madrid on.ving gisterenmiddag een tele
gram uit Corpa bij Al co la, waarin hij op de
hoogte werd gesteld van een geweld.gen
brand, die te Corpa woedde en waarin hem
om onmiddellijke assistentie werd verzocht.
Toen de brandweer uit Madrid te Corpa
arriveerde stond het halve dorp reeds in
vlammen, zoodat de brandweer zich er tor
noest bepalen, het overige gedeelte van het
dorp tegen het vuur te beschermen. Eerst te
gen den" avond slaagde men er in, den brand
meester te worden. De materleele schade is
zeer groot.
In de algemeene opwinding kon niet direct
worden nagegaan of er ook menschenlevens
te betreuren zijn.
ZANDVOORT
GAS EN WATER.
HOOGERE TARIEVEN.
De prijs van het water is met Ingang van
1 Januari 1931 met 2 cent per M2. verhoogd.
Om een wenschelijk geachte verhooging van
f 7000 van de: opbrengst van het gas te ver
krijgen, heeft de directeur der bedrijven
aan B. en W. medegedeeld, dat gedurende
het tijdvak 1 April—1 Oct. '30 het gasver
bruik (gewone- en muntmeter) 570.000 M3-
bedroeg (grootverbruikers-contracten uitge
zonderd).
Voor 1930 zou de prijs van het gas om de
f 7000 extra to verkrijgen, 1.25 cent per M3.
hooger moeten geweest zijn. Het gasverbruik
is In het seizoen van 1930 laag geweest in
Augustus lager dan in Augustus 1929, maar
rekening houdende met een beetje gunstiger
seizoen, en alzoo rekening houdende met een
meerderen gasverkoop van 130.000 M3.. zou
naar de becijfering van den directeur der
bedrijven met een verhoogfng van 1 cent per
M3. volstaan kunnen worden. Mocht het sei
zoen tegenvallen en het gasverbruik gelijk
blijven met dat in 1930, dan zal een ver
hcoging van 1 cent per M3. f 57000 extra
opbrengst geven.
Om toch aan het geraamde bedrag van
f 7000 te komen, zou de zomerprljs met 2
cent per M3- verhoogd moeten worden, waar
door het verschil tusschen den Zomerprijs
'13 c.) en den winterprljs (8 c.) tegenover
de badgasten te hoog kwam.
B. en W. stellen nu voor. conform het ad
vies van de Financieele commissie den gas-
prijs gedurende het geheele jaar te verhoogen
met l cent per M3 te verhoogen gedurende
den zomer,
De griep: Tamelijk veel, niet ernstige ge*
vallen.
(Ie blad. Ie pag.)
Voor het Paaschcongres der S.D.A.P. 164 voor-
stellen ingediend.
(2e blad. Ie pag.)
Aanslag op koning Achmed Zogoe van Alba
nië. Dc koning ongedeerd. Eén doode en
een zwaar gewonde.
(2e blad. Ie pag
Schietpartij in dc icandelgangen van den
Duitschen Rijksdag.
(2e blad le Dag.)
De wereldberoemde zangeres Melba zeer
ernstig ziek,
(le blad, le pag.)
ARTIKELEN, ENZ.
H. D.-Puzzles.
4e blad. 3e pag.)
Karei de Jong: Radicmuziek der week. Een
voorbespreking.
4e blad. 3e pag.)
C. J. v. T.: Oud-Haarlem: Waf gespaard bleef.
4e blad. le pag.)
Onze Weensche correspondent: Carnaval in
Weenen.
4e blad, le pag.»
B. B Zwartrokken en kuifdragers.
(Een vogelgeschiedenis)
(4e blad. 2e pag.)
Henry A. Th. Lesturgeon: De barmhartige
sainaritaan. Het werk der Cognacqs.
'4e blad, 2e pag.)
Lettinga: Financieele Kroniek.
(4e blad, 3e pag.)
WIJ ZIJN DOOR ZIEKTE VAN PERSO'^FL
GENOODZAAKT HEDEN EENIGE BERICH
TEN IN VERKORTEN VORM TE GEVEN.
LAWINE-ONGELUK IN TIROL.
VADER EN KINDEREN OMGEKOMEN,
MOEDER ZWAARGEWOND.
IINSBRUCK, 20 Febr. <W. B In het
Villgrattner al heeft zich bij Inner-Vlllgrat-
ten een vreeselijke lawinecatastrofe afge
speeld. De lawine kwam van 2400 M. hoogte*
naar omlaag, sleurde op haar weg drie of
vier molens mee en tenslo.te het huis van
een boer. Melr genaamd, dat volkomen werd
verwoest, terwijl de bewoner en zijn zeven
kinderen den dood vonden en dc moeder
zwaar werd gewond.
MAATSCHAPPELIJKE ZORG VOOR ZIEKEN
De feestavond die verleden week Zaterdag
in den Stadsschouwburg ls gehouden en waar
van het batig saldo ten goede komt aan do
Zusters van Maatschappe.ijke Zorg voor Zie
ken ls een groot succes gevorden. Het zuiver
overschot bedraagt 1649.55.
Stijging van hef gezamenlijk
vermogen der Nederlanders.
Wat de vermogensbelasting leert.
De eerste aflevering van het „Maandschrift
van het Centraal Bureau voor de Statistiek"
jevat de uitkomsten der Ve mogensbelasting.
Daaruit blijkt, dat het gezamenlijk vermo
gen der bevolking in de laatste 10 Jaar niet
onaanzienlijk is gestegen.
In 1920-21 bedroeg het aantal aangesla-
genen 159.449, het bedrag der vermogens in
millioenen gulden 13.589 en het bedrag der
belasting in hoofdsom in duizentallen gul
dens 13.0.7.
In de jaren 1921-1922 gingen deze cijfers
achteruit tot resp. 166,362, 13.234 en f12 665.
In 1922-1923 daalden zij nog meer, n.l. tot
161.498, 12.324 en 11.690 en ook het vol
gende Jaar gaf daling te zien. n.l. van 1923-24
tot 162.188. 12.183 en 11.534.
In 1924-'25 demonstreert zich een stijging
tot 164.198, 12.214. 11.563.
De stijging zet dan geleidelijk cipor tot in
1929- 30 bereikt zijn de cijfers 192.943, 15.666
en 14.400.
De bevolking Is van 1 Januari 1921 tot 1930
toegenomen met 14.09 pCt., met welk percen
tage een vermeerdering der ge amenlljke
vermogens co "respondeert van 1915 ml'.lioen,
zoodat, rekening houdend met de toe. enlng
der bevolking, het totaal der vermogens over
11929-1930 161 millioen is toegenomen in
vergelijking tot het totaal over 192 -1921.
Vergelijkt men het aantal aangeslagenen
in de verschillende vermogensgroepen. dan
blijkt, dat dit van 1920-1921 tot 1923-24 (het
jaar met het laagste bedrag der vermogens
als gevolg der malaise) alleen voor de groep
aangeslagenen met vermogens beneden
50.00.) ls gestegen en voor de andere groe
pen te zijn gedaald. Van 1923-24 op 1928-29
en van 1928-29 en 1929-30 zijn voar elk der
vermogensgroepen de cijfers str-eds g steen.
Het aantal aangeslagenen ls het g ootst in
de groep vermogens in duizentallen van
16—/ 20.
He' aantal aangeslagenen voor 1000 dul-
-endtallen en hooger was m 1920-21 12^9 en
in 1929-30 1362.
136? m"" nra;*-«i!
Er zijn dus bijna 14 0 mllliovna rs ln Ne
derland! En hun aantal steeg in tien Jaar
met 123.
Het totaal aantal aangeslagenen ln de ver
mogensbelasting bedroeg ln 192 1-21 159.449
en ln 1929-30 192.943.
Het tijdschrift bet at nog nadere gegevens