DE TROLLEY-BUS.
HSIO0
FRANKEN'S
ONZE GROENTJES
ZIJN VOORDEELEN.
In Holland staat een huis
Het woord is aan...
Miss-oogst.
Het Belangrijkste.
48e Jaargang No. 14627
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Zaterdag 28 Februari 1931
HAARLEM S DAGBLAD
"oPBE™\"0o°oMM. UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER Hoofdredacteur! ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTEN :per week f 0.27V4. met Geïllustreerd Zondagsblad 0-32
Per 3 maanden Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom dei
gemeente) 13.3IV». Franco per post door Nederland f 3.87V£. Losse nummers
ƒ0 06 Geil!. Zondagsblad per 3 maanden f 0-57)4. franco per post.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaame 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15C54 Redactie 10600
Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro 38810
ADVERTENTlëN: 1—5 regels M 75. elke regel meer 0-35- Reclames
0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels t 0.60.
elke regel meer fO-15. buiten Arrondissement dubbele prijs Onze Groentjes
(lederen dag) 1t regels 0.25. elke regel meer f 0.10. uitsluitend i contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden (600.-, Verlies van Hand. Voet ot Oog
(400.-. Duim 1250.
Wijsvinger 1150.-. Elke andere vinger 150.-. Arm- ol Beenbreuk 1100.-
KRIJGT HAARLEM HEM?
INGEZONDEN MEDEDEELÏNGEN
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWINTIG BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
HAARLEM, 28 Februari
Mislukking.
Het is misschien volledigheidshalve wel
gewenscht, op de mislukking die de jongste
algemeene vergadering van de Koninklijke
Liedertafel Zang en Vriendschap is gewor
den, nog een korte commentaar te geven.
Die is, zoolang er tenminste geen totale ver
betering in de situatie van deze eertijds ver
maarde vereeniging komt, meteen ons slot
woord Het rapport van de onpartijdige Com
missie van Arbitrage is door de vergadering
met 78—75 stemmen verworpen, nadat deze
arbitrage met goedvinden der algemeene ver
gadering en met de be'ofte van de betrok
ken partijen, dat zij het rapport bij voor
baat aanvaardden, was ingesteld. Wij heb
ben onze best gedaan om de Liedertafel te
waarschuwen, en speciaal het nog zitting
hebbende gedeelte van het bestuur, dat men
in de eerste plaats zijn woord gestand had
te doen en dat dit alle overwegingen van
persoonlijken aard verre overheerschte. Zoo
denkt, durf ik wel te zeggen, de gansche
openbare meening er over. Het nakomen van
dit rapport was voor het bestuur en voor de
Liedertafel zelf een eerezaak.
Enfin, het is een mislukkig geworden. Ook
ons pogen om de Liedertafel in haar eigen
belang te hebben kunnen wij niet anders dan
als mislukt beschouwen. Niettemin verklaar
ik gaarne dat wij er niet de minste spijt van
hebben, dat wij de zaak hebben aangepakt
en er ons veel moeite voor gegeven. Wij had
den evenwel beter gehoopt en verwacht van
een vereeniging met zulk een schoon verle
den.
In de phase waarin de zaak thans getre
den is vinden wij haar geen verdere com=
mentaar waard. Wij zullen feiten omtrent
het verdere verloop vel vermelden, omdat
dit tot onze taak als nieuwsblad behoort,
maar onze rol als orgaan der openbare mee
ning is in deze kwestie ten einde. Het beste
schijnt inderdaad er verder maar het zwij
gen toe te doen.
Ook het plaatsen van ingezonden «tukker,
over het onderwerp, waarvoor wij aan ette
lijke inzenders van beide strijdende partijen
de gelegenheid hebben gegeven, heeft thans
geen zin meer. Wij sluiten het debat over
het conflict in Zang en Vriendschap
slechts met de hierboven al gemaakte
restrictie „voorloopig" voor het geval de
Liedertafel nog op de dwalingen haars
w-eegs mocht terugkomen. Maar de kans
daarop schijnt al heel gering geworden. Als
zij nog bestaat, moeten de heeren haar
maar onderling trachten te vinden.
Wij hebben er ronduit gezegd meer dan
genoeg van. Het is een mislukking gewor
den, en we aanvaarden het feit. Wij hebben
gedaan wat wij konden.
R. P.
N.V. DE SPAARNEBANK.
DIVIDEND 6H%.
Aan het verslag over het Boekjaar 1930
van de Spaarnebank N.V. ontleenen wij:
In het algemeen, ten aanzien van den gang
van zaken in het bankwezen, behoort de thans
afgesloten periode zeer zeker tot de ongun
stige jaren.
Ondanks de schuchtere verbetering, welke
de fondsenhandel na de intrede van het
nieuwe kalenderjaar heeft vertoond, zijn
vooralsnog geen symptomen waarneembaar,
welke een spoedigen gunstigen keer op dit
punt mogen doen verwachten.
In geen geval dient men echter uit het
oog te verliezen, dat de factoren, welke een
herstel bevorderen, zich eerst duidelijk ver-
toonen, wanneer hun werking reeds geruimen
tijd een aanvang heeft genomen Buitendien
geven de niet veel m'nder dan katastrophale
dalingen, die zich in den goederen- en fondsen
handel hebben voltrokken, zonder ontwrich
ting t.e veroorzaken, alle aanleidine om eenïg
vertrouwen te stellen in het weerstandver-
moeen. dat ons bedrijfsleven sedert de na-
oorlozsdagen heeft weten te verzamelen, zoo
dat,. ook indien 1931 niet het zoozeer ge-
wenschte herstel zou brengen, de economi
sche vooruitzichten nog allerminst tot het
ergste pessimisme nopen.
Het verslag vervolgt:
.Het zal zeker geen verwondering behoeven
te wekken, dat de ongunst der tijden ook aan
ons bedrijf niet onopgemerkt is voorbijge
gaan. Wel mogen wij daarentegen met vol
doening vaststellen, dat 1930 ons wederom
voor verliezen spaarde, zoodat de gekweekte
reserves volkomen intact bleven. Na een
zoo bewogen jaar als het afgeslotene geweest
is. mag zulks met voldoening worden gecon
stateerd".
Van het winstsaldo ad f 185 559.8! blijft na
aftrek van het voor uitkeering aan aandeel
houders benoodigde, vermeerderd met belas
ting. tant'cmes en gratificatiën, een bedrag
besch'v-baar ad f 34 077 15 waarvan f 10.000
wordt toegevoegd aan de Statutaire Reserve
en aan de Reserve voor Dividend- en bij
zondere doeleinden f 10.000. het restant wordt
op nieuwe rekening geboekt.
De statutaire reserve bedraagt thans
f 441.742
Tot commissarissen werden herkozen de
heeren J. W. A. BeyneS en Th. Janzen Hzn.
Het. dn-'-vnd werd. evenals over het vorige
jaar, op 6 1 2 pCt. vastgesteld.
Zooals onze lezers al weten wordt de in
voering van de trolley-bus in onze stad over
wogen. Van gemeentewege is al een com
missie-reis naar Groningen op touw gezet,
omdat die stad dit vervoermiddel, dat eigen
lijk als „the missing link" tusschen elec-
trische tram en autobus is ontstaan, reeds
toepast.
De trolley-bus wordt in andere landen veel
toegepast, vooral in Engeland, waar dit ver
voermiddel ook gefabriceerd wordt. De stad
Wolverhampton in Noord-Engeland past de
trolley-bus zelfs uitsluitend toe.
Van deskundige zijde hebben wij er vrien
delijke inlichtingen over ontvangen, en zijn
daardoor ook in staat gesteld om foto's
in dit stuk op te nemen.
Zij toonen duidelijk wat de trolley-bus in
hoofdzaak kenmerkt in vergelijking met
tram en autobus: hij ontvangt, evenals de
eerste, zijn stroom van de electrische boven
leiding die evenwel verdubbeld is voor af
voer van de spanningsiooze „af gewerkte" eiec_
triciteit, die bij de tram door de rails gaat
en hij loopt evenals de autobus niet op rails,
maar gewoonweg op luchtbanden, op het
wegvlak.
Uit het oogpunt van comfort voor de pas
sagiers moet "de trolley-bus boven de auto
bus geprefereerd worden, omdat hij le geen
brandgevaar oplevert, 2e evenals de tram
geleidelijk in beweging komt en niet met de
bekende schokken, door het overhalen van
den gangwissel in autobussen veroorzaakt,
aanzet, 3e. vrij is van de hinderlijke geuren
van afgewerkte benzinegassen, die vooral bij
autobussen optreden als zij lang in gebruik
zijn. Onze zegsman vond deze laatste om
standigheid zelf een groot nadeel van de
autobus hij gaf cfrerigens toe, dat jonge
menschen deze geuren soms als een soort
parfum schijnen te waardeeren.
Uit een verkeers-oogpunt beschouwd geeft
de trolleybus groote voordeelen, doordat
geen rails in den weg gelegd behoeven te
worden en doordat de bus op een flinken
breeden straatweg volkomen bewegingsvrij
heid heeft. Immers, de stang met het wieltje
trolley heeft voldoende lengte om
rechts zoowel als links van de bovenleiding
drie meter te kunnen uitwijken, zoodat bij
op- en neergaand verkeer op een 12 M. bree
den weg volkomen vrijheid tot uitwijken
bestaat
Bij het eindpunt, dat op een wegverbree-
ding, een kruising van straten of een plein
gekozen moet worden, is het noodig een cir
kelvormige bovenleiding te construeeeren,
zoodat de bus daar kan keeren.
Economisch biedt de trolley-bus voor den
ondernemer voordeelen als hij wordt toege
past op lijnen met beperkt vervoer. Daar
onder kunnen wij dan al onze Haarlemsche
tramlijnen wel verstaan met uitzondering
van de hoofdlijn Noord-Zuid van Heem
stede naar Schoten. Dat is geen toeval. Wie
er de kaart van Haarlem op naziet vindt de
verklaring dadelijk: de stad is een langwer
pig, smaf geheel. Zijlijnen op de richting
Noord-Zuid. zooals die naar Overveen en
Bloemendaal, zijn dus kort; een paral!el-
loopende lijn zooals die langs de Leidscbe-
vaart beeft geen groot bevolkingsdistrict
aan de Westzijde
Dat de trolley-bus speciaal voor lijnen met
beperkt vervoer geschikt is ln sommige
gevallen heeft men hem ook wel gebezigd als
„voo-looper" van de tram, als onzekerheid
omtrent den toekomstigen groei van het
vervoer op de bewuste lijn bestond i-: een
gevolg van het feit, dat de tram grooter aan
tallen passagiers per wagen vervoeren kan
De grootste trolley-bussen brengen het wel
tot 50 passagiers, en er kan ook met bij
wagens gereden worden, maar de aantallen
van de tram blijven aanmerkelijk hooger
Men zou dus op een drukke vervoers-lijn met
trolley-bussen teveel eenheden moeten laten
rijden in vergelijking met de tram, hetgeen
zoowel uit een verkeers- als uit een econo
misch oogpunt groote nadeelen heeft.
Tot de economische voordeelen van de
trolley-bus behoort, behalve het ontbreken
van de rails en het onderhoud dat den weg
daardoor vereischt, ook de duurzaamheid.
die veel grooter Is dan dl^ van een autobus,
die in een jaar of vijf afgeschreven moet
worden. Wij zagen als typische tegenstelling
twee vergelijkende fotos van de motor-
onderdeelen van een autobus en een trolley
bus. Alleen het groote verschil in onderdee-
len-aantal tusschen den benzine- en den
electromotor maakt al duidelijk dat slijtage
in het eerste geval zich veel sterker moet
doen gelden. Het ontbreken van den gang
wissel bij de trolley-fc .s is op zichzelf in dit
opzicht als een factor van groot belang.
Natuurlijk is ook het energie-verbruik econo
mischer.
Al deze gegevens toonen wel aan dat de
trolley-bus voor Haarlem een aanlokkelijke
propositie is. De ko:tbare aanleg van nieuwe
tramlijnen, in dit geval beperkt tot construc
tie van bovenleiding, schijnt bovendien voor
uitzichten te openen op het verder doortrek
ken van bestaande lijnen met beperkt ver
voer bijvoorbeeld van de lijn langs de
Leidschevaart naar de spoorweghalte op de
Zandvoortschelaan, en van de lijn naar Bloe
mendaal.
Op de grootste der foto's ziet men hoe een
trolley-bus links van den weg rijdend,
want de foto is in Engeland genomen ten-
volle uitwijkt voor een auto die uit een zij
straat komt. De bewegelijkheid van het ver
voermiddel blijkt daar wel typisch uit.
Het verdere verloop van de zaak voor onze
stad zal met groote belangstelling tegemoet
gezien worden- Zoowel bij de N.Z.H.T.M. als
bij het gemeentebestuur geniet het onder
werp groote aandacht. De geruüchloosheid
van deze vervoermiddelen schijnt ons. in een
tijd van steeds toenemend straatlawaai, ook
een voordeel dat wel degelijk meetelt.
DE WERKLOOSHEID.
Nog geen vermindering van
beteekenis.
DE GEMEENTE HEEFT 800 MAN AAN
WERK GEHOLPEN.
Naar wij vernemen komt er nog geen ver
mindering van beteekenis in het aantal werk-
loozen hier ter stede. Het aantal blijft nu
al eenigen weken om en nabij de 2100 zweven.
De hoop wordt evenwel gekoesterd, dat nu
het voorjaar nadert het aantal oinnenkort
zal verminderen.
De gemeente heeft direct en indirect thans
ongeveer 800 anderen aan werk geholpen.
Bij de gemeentelijke werkverruiming werken
ongeveer 240 man, bij den door de gemeente
gesubsidieerden woningbouw 260 man, bij
ander uitbesteed gemeentewerk 250 man en
bij de werkverschaffing te Castricum 50 man.
Het rijk heeft, in verband met de crisis
den duur van de ultkeeringen van de werk
lozenkassen van den Centralen Transport
arbeidersbond en van den Metaalbewerkers-
bond verlengd.
HET MELKBROOD VAN FRANKEN
IS PRACHTIG!
BROODFABRIEKEN
Haarlem - Heemstede - Bloemendaal
waar U het beste Auto-Zeemleer kunt koopen.
Dit huis is de KIonipencentrale, hoek Dr. Leijds
straat, T elefoon 11734.
Georges Duhamel:
Zij die zeggen dat het leven kort is, doen
mij lachen, hoort ge, lachen! De jaren zijn
kort, maar de minuten zijn lang en het mijne
is een leven van louter minuten
(Omdat z\f zonder toestemming
van school is weggebleven, ten
einde aan het schoonheidscon
cours te Parijs deel te nemen,
hebben B. en W. van Amster
dam den directeur der H.B.S.,
hangende het onderzoek, ge
machtigd. Miss Holland voor
loopig van de school te
verwijderen
Het eind van de geschiedenis
Is nu toch wel een misse boel,
't Is voor Miss Holland lee ijk mis,
Een waarlijk misselijk gevoel.
De glorie en de pret zijn uit.
Verbleekt is 't vorstelijk aureool,
Door 't oneerbiedige besluit:
De koningin mag niet naar school.
Daar zit ze nu. de majesteit.
Terwijl er nuchter wordt beslist,
Wat straf haar toekomt vóór den tijd,
Dien zij al missend heeft gemist.
Maar siert haar al niet meer de kroon,
Toch telt- ze nog wel duchtig mee,
Regeert ze thans niet in persoon
Het zwoegend brein van B. en W.?
Zij is een vraagstuk van belang
En, zij 't niet als vorstin erkend.
Zij heeft het stadsbestuur op stang
Als teer en lastig precedent.
Oprecht gesproken, hoop ik maar
Dat het college mildheid vindt
En met een koninklijk gebaar
Genade schenkt aan 't schoone kind.
Niet, waarlijk, dat ik haar gedrag
Of ook haar schoonheid acht miskend,
Niet, dat ik vind, dat alles mag,
Wanneer je maar Miss Ho'land bent.
Neen. 'k hoop dat B. en W. haar gauw,
Den toegang tot de school hergeeft,
Omdat je toch wel zeggen zou.
Dat zij nog veel te leeren heeft.
P. GASUS.
De Trolley-bus. Zijn voordeelen. Krijgt Haar-
lem hem?
(le blad, le pag.)
De ledenvergadering der H.O.V-: Dc flnan-
ciëcle toestand,
(2e blad, 2e pag.)
De Parkeerterreinen. Een fiasco.
(le blad. 2e pag.)
Churchill over vrees die tot bewapening leidt
en de taak van Genève.
(2e blad, le pag.)
De besprekingen in Rome inzake het vijf
mogendhcden-vlootpact.
(2e blad, le pag)
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: Mislukking.
(le blad, le pag.)
H. D.-Puzzles
(3e blad, le pag.)
Karei de Jong: Radiomuziek der week. Een
voorbespreking.
(3e blad. le pag.)
Met Dr. \v. U. N. v. d. Sleen op zwerftocht.
(5e blad, 3e pag.)
C. J. v. T.: Oud-Haarlem: Waf gespaard bleef.
i5e blad, le pag.)
L. A.: Een prachtige, humoristische film van
René Clair uSous les Toits de Paris".
(5e blad, le pag.)
Lettlnga: Financiëele Kroniek.
(2e blad, 2e pag).
Aga: Brief uit Tyrol.
(5e blad, 3e pag.)
Henry A. Th. LesturgeonDc affaire Dreyfus".
Naspel van een tooneelstuk.
(5e blad, 2e pag.)
(Laatste berichten 2e pagina
le blad.)
GEVONDEN VOORWERPEN EN DIEREN.
Bur. van Politie, Smedestrnat. abonnement;
Voornevelt. Brouwerskade 69, ceintuur; Van
Wooning. Beeksteeg 17. handbeschermer: Rij-
neveld. H. v. Alphenstraat 30. halsketting;
Kennel Haerlem. gele herdershond, jacht
hond: Kennel Fauna, bruine hond. ruwh.
herdershond; Jonkers. Ter Haarstraat 7,
hondenpenning; Steeman. Ampzingstraat 22,
handschoen; Steenkist. Westergracht 43rd.,
zeegras; Van Balen Blanken. Stuverstraat 14,
rijwielbelastingplaatje; Van Dljke. Tulpen
straat 42. sigarenaansteker: Ochtman. Klever
parkweg 124, vulpotlood; Wien, Heerensingel
129, vulpen.
DE HEER F. L. D. NIVARD LID DER
EERSTE KAMER.
In de vacature-Van Voorst tot Voorst had
het Centraal Stembureau benoemd tot lid der
Eerste Kamer, het Tweede Kamerlid lr. L.
J. M. Feber.
Naar de ..Tijd" thans verneemt, heeft de
heer Feber deze benoeming niet aanvaard.
Zijn opvolger op de lijst is de heer F. L. D.
Nivard, wethouder van Rotterdam.
Deze zal. naar het Hbld. meldt zijn be
noeming wel aannemen.
Dertig cents-advertenties van Vraag en Aanbod
zullen in den naderenden schoonmaaktijd weder voor vele huis
vrouwen het zekere en snel werkende middel zijn, om overtollig
geworden bezittingen van de hand te doen.
Deze rubriek is de grootste van haar soort in Haarlem cn zij groeit
nog steeds. Bijzondere reclame is er nooit voor gemaakt, dc
„GROENTJES" zijn gegroeid door hun succes.
En dit succes is natuurlijk, als men bedenkt, dat zij dagelijks in dc
gezinnen van meer dan 19000 betalende abonnés komen en dus veel
meer gelezen worden dan welke andere advertenties van die soort
ook in Haarlem.
Voor enkele dubbeltjes brengen wij uw vraag of uw aanbieding
over aan meer dan 19000 gezinnen en de brieven worden U gratis in
drie bestellingen daags thuisbezorgd.
Kijkt U eens na of U niet een ..GROENTJE" heeft op te geven.
Wij ontvangen er al zeer veel, maar zijn niet bang voor meer.
GROENTJESbeteekenen SUCCES
m-
