De Vooruitgang van
Haarlem's Dagblad
TWEEHONDERD!
Zwijntjesjacht.
Het woord is aan...
Het Belangrijkste.
48e Jaargang No. 14640 Verschiint dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Maandag 16 Maart 1931
HAARLEM S DAGBLAD
D":;;onEWRT™Bo°oMM. UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER ROBERT PEEREBOOM/
ABONNEMENTEN:per weck f 0.27J4, met Geïllustreerd Zondagsblad f0-32
Per 3 maanden Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom dei
gemeente) f 3.57^. Franco per post door Nederland 3.8714- Losse nummers
701)6 Geill Zondagsblad per 3 maanden 7 0-5754. franco per post.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkery: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro 38810
ADVERTENTleN: 1-5 regels 71-75. elke regel meer 7 035- Reclames
70.60 per regel. Reductie bij abonnement Vraag en aanbod 14 regelt 7 0-60G
elke regel meer 7 0-15. buiten Arrondissement dubbele prijs Onze Groentjes
(iederen dag) 13 regels 70-30, elke regel meer /0.10. uitsluitend 4 contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. levenslange ongeschiktheid en Overlijden 1600.-. Verlies van Hand. Voet ot Oog 1400.-. Ouim f250.-. Wijsvinger 1150.-. Elke andere vinger 150.-. Arm- of Beenbreuk f 100.-
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
EERSTE BLAD
GECOMPLICEERD MOTOR.
ONGELUK.
Bij wedstrijden op den
Spaarnwouderweg.
VIJF GEWONDEN.
Zo-idagmorgen ls op den Spaarnwouder
weg tusschen den Aalsmeerder wag en den
Slocerweg in de gemeente Haarlo.nmerm.eer
een ernstig ongeluk ge'oeurd.
Op dezen weg hielden motorrijders wed
strijden, of althans oefenwedstrijden. Op
zeker moment, toen drie motorrijders met
zeer groote snelheid over den weg reden,
komende uit de richting Schiphol, raakte
de voorste motorrijdier, doordat iemand
uit het vrij talrijke publiek langs den weg,
plotseling den weg overstak, zijn stuur
kwijt. Hij kwam te vallen en weid ernstig
gewond. De tweede motorrijder kwam over
hem heen en sloeg in zijn val tegen een
motorrijder met duo, die langs den weg
stil stond. Ook deze motorrijder werd ge
wond, evenals de man, die met zijn mo
torrijwiel langs den weg stond en de jon
gen, die op de duo zat. De derde motorrij
der kon niet tijdig genoeg zijn vaart in
houden en kwam op zijn beurt te vallen
ove: de verongelukte motorrijwielen heen.
Ook deze motorrijder werd ernstig gewond.
Een der ernstige gewonden werd dcor een
particuliere auto, die passeerde, naar het
Wilhelminagasthuis te Amsterdam overge
bracht.
Intusschen werd de G. G. en G. D. te Am
sterdam gewaarschuwd, die, hoewel het
ongeval buiten de gemeente plaats had,
onmiddellijk een brancardwagen zond.
Hiermede werden twee der andere gewon
den naar Amsterdam overgebracht. Onder
weg heeft Dr. Faber, die aan den Sloterweg
woont, de eerste hulp verleend. Beide ge
wonden werden naar het Tesselsohade-
zie ken huis overgebracht.
De toestand der drie naar de ziekenhui
zen te Amsterdam overgebrachte gewon
den was bij aankomst in het ziekenhuis
vrij ernstig, doch voor zoover wij verna-
me: niet levensgevaarlijk.
De beide andere licht-gewondien konden
zich naar huis begeven.
De 24-jarige J. Fransen, kon na gehol
pen te zijn, naar huis worden vervoerd.
De 23-jarige A. Philips is ter verpleging
ln het Tesselschadeziekenhuis opgeno
men.
Ook de gewonde die naar het Wilhel
minagasthuis overgebracht is, de 26-ja
rige A. v. d. Werken, moest opgenomen
worden.
VERKEERSONGELUKKEN VAN
ZATERDAG EN ZONDAG.
Zondagavond om half zeven ls de onge
veer 18-jarige H. Mulder, wonende te Ha
ren, op den Verlengde Heerenweg te Gro
ningen met zijn motorrijwiel geslipt. Hij
werd er af geslingerd en met een ernstige
hoofdwonde naar het Academisch Zieken
huis te Groningen vervoerd. Vermoedelijk
heeft hij ook een hersenschudding.
Zaterdagmiddag ongeveer twee uur reed
een Citoën-auto. waarin twee personen
zaten, met groote snelheid over den Rijks
weg te Ten Boer, in de richting Delfzijl.
Even voorbij de brug over het Damster-
diep reed de brievenbesteller Jan Broek-
sema. die, met de post uit Groningen, te
ruggekomen, zich naar huis )>egaf. Bij het
uitwijken voor een kruiwagen met pulp
werd de brievenbesteller, vlak voor zijn
wcrirg, dcci de auto gegrepen en tegen
den grond geslingerd. Zwaar gewond aan
de borst werd hij in zijn woning binnenge
dragen. wa-ar Dr. v. d. Meer de ee ste
hulu verleende. De gewonde werd naar het
Academisch Ziekenhuis te Groningen
overgebracht.
De bestuurder van de auto. zekere Paxo-
peus, radiohandelaar en de mede-inzittende
werden in het geheel niet gewond. De auto
werd zwaar gehavend.
De bestuurder reed met een snelheid van
7080 K.M. en trachtte nog door krachtig
remmen een aanrijding te voorkomen.
OPSTAND IN EEN AMERI-
KAANSCHE GEVANGENIS.
JOLIET (Illinois)14 Maart. (Reuter). In
de staatsgevangsnis te Joliet. waar 1500
veroordeelden opgesloten zitten, zijn onlus
ten uitgebroken. Na het middagmaal wei
gerden de gevangenen naar hun cellen te
rug te koeren en snelden naar de uitgangen.
Er werd onmiddellijk alarm geblazen, waar
na reservetroepen een cordon om de gevan
genis sloten en machinegeweren op de on
gewapende muiters richtten. Drie gevange
nen vie'en een kanitein aan. dien zij mis
handelden. doch zif werden door cipiers
neergeslagen. Zestig muiters vernielden vol
komen het meubilair in de keuken en de
eetzaal, doch na een bepaald aantal schoten
herstelde de orde zich.
Drie-en-veertig gevangenen werden in de
boeien geslagen in cellen gevangen gezet.
Vier gevangenen werden gewond, van. wie
twee zwaar. Eén cipier werd gewond.
DE MALAISE IN DE SCHEEP
VAART.
Slecht jaar voor de Holland-
Amerika Lijn
GUNSTIGE EXPLOITATIE VAN DE
„STATENDAM".
Aan het Jaarverslag over 1930 der N.V.
Nederlandsch-Amerikaansche Stoomvaart-
Mij., HollandAmerika Lijn is het volgende
ontleend:
Was de toestand in de scheepvaart in 1929
reeds slecht, in den loop van 1930 is deze
nog veel moeilijker geworden. Onze bedrijfs
resultaten zijn als gevolg daarvan wederom
ongunstig.
Het aanbod van lading naar Amerika was
gedurende de eerste vier maanden van het
jaar nog vrij ruim. Daarna liep het gelei
delijk terug, om na het in werking treden
van de verhoogde tariefwet in Amerika, op
17 Juni, belangrijk te verminderen.
Van Amerika was het aanbod van goede-
ren gedurende het geheeie Jaar uiterst ge
ring.
Zoowel op onzen New-York dienst als op
onzen Pacific Coast dienst was het vervoer
van versche vruchten in het afgeloopen na
jaar als gevolg van ruimte oogsten in Ame
rika en slechte oogsten in Europa, grooter
dan in 1929
De resultaten van de tien reizen, welke
onze schepen in de Java-New-York vaart
maakten, waren zeer teleurstellend.
Het passagiersvervoer op den Atlantischen
Oceaan leed ernstig onder de crisis in de
Vereenigde Staten. Ht totale eerste klasse
vervoer van alle lijnen bedroeg naar Ame
rika ongeveer 16 pet. en van Amerika 18 pet.
minder dan in 1929. Dit verlies werd slechts
gedeeltelijk goedgemaakt door eene toene
ming in het vervoer van toeristen naar
Amerika met ruim 19 pet. Het vervoer van
emigranten naar de Vereenigde Staten en
Canada wordt voortdurend minder, als ge
volg van de verscherpte toepassing der lm-
migratiewetten in beide landen.
Van 1 Juli af vercharterden wij het s.s.
„Veendam" aan de Bermuda West Indies
S.S. Co. Ltd. te New-York.
Omtrent de vloot kunnen wij mededee-
lear-dat het s.s. „Blijdendijk" in. .Maart op
weg van nldië naar New-York door brand
geheel werd vernield.
De s.s. „Sommelsdijk" en „Volendam" wer
den in den loop van het jaar verkocht.
Het nieuwe motorschip „Damsterdijk"
heeft op zijn eerste reis uitstekend voldaan.
Tengevolge van de ernstige a'gemeene de
pressie bleven de resultaten van de Vereenig
de Nederlandsche Stoomvaartmaatschap
pijen belangrijk en achter bij die over het
jaar 1929. Alleen ten aanzien van de lijn op
Zuid- en Oost-Afrika viel vooruitgang te
constateeren.
Verlies bijna 2 1/2 millioen.
Na toepassing van onze gebruikelijke
schaal van afschrijvingen, sluit de winst- en
ver iesrekening met een verlies-saldo van
2.355.722 2.460.371), dat wij op de re
serve-rekening hebben afgeschreven.
De „Volendam" werd in December ver
kocht aan de N.V. Maildienst der Holland-
Amerika Lijn voor 3.150.000.
De vooruitzichten in ons bedrijf zijn niet
opwekkend en wij beseffen, dat onder deze
omstandigheden met zuinig beleid moet wor
den gepoogd de moeilijke tijden door te ko
men.
De N.V. „Maildienst"
Dividend 6 pet.
Aan het jaarverslag der N.V. Maildienst
der Holland-Amerika lijn (de „Statendam")
is ontleend:
De resultaten kunnen bevredigend geacht
worden, wanneer men in aanmerking neemt,
dat het reizigersver voer ln alle k'assen tus-
schen de Vereenigde Staten en Europa in
belde richtingen in het afgeloopen jaar,
vergeleken met 1929. met bijna62 pet. is te-
ruggeloopen, waarbij natuurlijk buitendien
-net een sterke verschuiving naar de lagere
klassen te rekenen valt, terwijl de vrachten-
markt het geheeie jaar slecht gebleven is.
Behalve de vier West-Indische cruises, die
het sa. Statendam tusschen December 1929
en Maart 1930 maakt, kon het schip in dit
verslagjaar 8, in plaats van in het vorige 7
rondreizen in den gerege'.den passagiers-
dienst op New-York maken
Wij stellen u voor hiervan Aiiereerst 6 pet.,
(onv.) dividend te betalen op de preferente
aandeelen.
Van het daarna overblijvende winstsaldo
stellen wij u voor af te schrijven het geheeie
disagio van de 5 1/2 pet obligatieleening.
bedragende f 224.000 (16.000). Er blijft dan
een bedrag van f 330.347 over, hetgeen, re
kening houdende met de dividendbelasting,
een uitkeering van 5 pet. op de gewone aan
deelen toe'aat. Er gaat dan een saldo van
f 3.917 (17.309) op nieuwe rekening over.
Als gevolg van de gunstige exploitatie be
droeg onze vordering op de HollandAme
rika Lijn in het najaar ruim f 3 millioen.
In ove-leg met comnvssarissen hebben wij
besloten ter vereffening van dit saldo het
s.s. Volendam van de Holland—Amerika Lijn
over te nemen tegen den prijs van f 3.150.000
De HollandAmerika lijn zal dit stoom
schip in haren geregelden wekel. passagiers-
dienst op New-York op dezelfde basis als
het s.s. Statendam exploiteeren. Bij den ver
koop ls de bepaling gemaakt, dat de Hol
landAmerika lijn 't stoomschip te allen
tijde zal kunnen terug koopen.
De vooruitzichten voor 1931 zijn niet gun
stig: het passagiersvervoer tusschen de Ver
eenigde Staten en Europa, evenals het ge
heeie bedrijf dr pleizlertochten waarin pas
sagiersschepen gedurende het winterseizoen
tot nu veelal met goede resultaten te exploi
teeren waren, lijdt onder den ongunstigen
toestand in de Vereenigde Staten. Ook voor
het vrachtverkeer zijn de omstandigheden
ongunstig. Als de ongunstige factoren niet
meer belemmerend werken, mogen wij ver
wachten. dat de schepen der vennootschap
die zich belde in een goeden naam verheu
gen, hun aandeel in het transatlantische
verkeer weder tot zich zullen trekken.
Gemeenschappelijk eigendom.
Daar de HollandAmerika lijn over 1930
geen dividend uitkeert, geeft ook de N.V.
Gemeenschappe ijk Eigendom van aandee
len Holland—Amerika lijn geen dividend.
Wilt U een bewijs van
den gezonden, gesta-
digen vooruitgang van
Haarlem's Dagblad?
In de eerste tien weken
van dit jaar steeg ons
totale aantal betalende
abonnés, dat inmiddels
de 19000 reeds ver
overschreden heeft,
met precies
Elke week bracht
nieuwen vooruitgang.
Met recht mogen wij
dus zeggen, ook in dit
opzicht:
Haarlem's Dagblad
gaat steeds
vooruit en vooraan!
ALEXANDER FAASSEN. t
Te Den Haag is gisteren op 91-Jarigen leef
tijd overleden de bekende oud-acteux Alexan
der Faassen.
Elders in dit nummer wijdt de heer J. B.
Schuil een artikel aan deze figuur.
DE ELECTRIFICATIE VAN DE
LIJN HAARLEM-ZANDVOORT.
AMSTERDAM DRAAGT IN DE KOSTEN
NIET BIJ.
Een der Amsterdamsche bladen bevatte
het bericht, dat het gemeentebestuur van
Amsterdam aan de directie der Nederland
sche Spoorwegen te Utrecht een opgave zou
hebben gevraagd van de extra-kosten, wel
ke de elcctrifatie van het baanvak Haar
lemZanuvoort meebrengt, welke opgave
zou zijn toegezegd.
Wij hebben ten Stadhuize te Amsterdam
naar de juistheid van dit bericht ge
ïnformeerd en vernomen, dat het ge
meentebestuur er niet aan dankt om zich
financieel ln de electrifieatie te lnteres-
seeren. Het beschouwt de financieels zijde
geheel als een zaak van de Spoorwagen.
Stappen in de richting, als in het bericht
bedoeld, zijn dus ook niet te varwachten.
De burgemeester van Zandvoort heeft
gepoogd om in deze aangelegenheid samen
werking te verkrijgen tusschen de gemeen
ten Zandvoort, Haarlem en Amsterdam,
doch hij ls hierin blijkbaar niet geslaagd.
COCAÏNESMOKKELAARS
GEARRESTEERD.
EEN KILO VOOR ƒ3000.—.
Naar de Crt. meedeelt heeft de recher
che te Maastricht in samenwerking met
de Duitsche politie een man en een vrouw
gearresteerd, die cocaine smokkelden. De
smokkelaars liepen in de val. doordat een
Duitsch politiebeambte in burger zich aan
bood om de cocaïne te koopen. Toen nu de
koop in de hotelkamer van de twee geslo
ten was kuchte de politieman en uit een
andere kamer kwamen assistenten te voor
schijn, die het tweetal arresteerden. Op de
dame werd 1 K.G. cocaïne gevonden, ter
waarde van ongeveer f 3030.
TEGEN HET LEIDSCHE
STADHUISPLAN—DUDOK.
ADRES VAN EEN GROOT AANTAL
KUNSTMINNAARS.
Een groot aantal kunstminnaars in het
land heeft zich, naar de N.R.C. meldt, tot
den gemeenteraad van Leiden gericht met
een adres waarin zij zeggen dat ook volgens
den heer Dudok de beschikbare ruimte aan
de Breestraat door ligging in het centrum
der stad nog steeds de aangewezen plaats
is voor den herbouw van het stadhuis;
dat volgens adressanten het plan Dudok
niet pat in de voor Leiden Juist zoo karak
teristieke omgeving van Vischmarkt en Koren
oeurs. terwijl huns inziens bij aanpassing
der omgeving aan het volgens bovengenoemd
plan te bouwen Raadhuis, zooals de heer
Dudok in zijn toelichting aangeeft, juist
het typische karakter der oude stad, althans
ten deeie verioren zou gaan;
dat volgens hen een beter bij de omgeving
aansluitend plan wel degelijk tot de moge
lijkheden behoort;
dat in een moeilijke opgave als de onder
havige, welker oplossing voor Leiden van zoo
overewgend belang ls, het dringend gewensoht
is de plannen van andere bouwkundigen te
leeren kennen.
Redenen, waarom zij den Raad ln overwe.
ging geven, alsnog eenige architecten uit te
noodigen een plan tot bebouwing van het
beschikbare terrein tusschen Breestraat en
Vischmarkt in te dienen.
Het adres ls o.a. ge teekend door:
K. L. J. Alberdingk Thym (Lodewijk van
Deyssel), Haarlem, Henri Borel, dr. P. C.
Boutens, mevr. Ina BoudierBakker, Frans
Bastiaanse, mr. Frans Coenen. Dirk Coster,
dr. B. D. Eerdmans, Paul Huf, mevr. C. M.
van HilleGaerthé, dr. N. Japikse, Edward
B. Koster, Willem Kloos, mevr. Jeanne Kloos-
Revneke van Stuwe, mr. dr. L. G. Kortenhom
Th. M. Ketelaar, prof. dr. L. Knappert, Frans
Mynssen. Johan de Meester, Henri Polak. F.
Schmidt Degener, mevr. J. A. SimonsMees,
L. Simons, dr. J. F. M. Sterck, Aerdenhout,
mevr. Jo SterckProot, J. H. Speenhof!, Haar
lem, prof. dr. W. van der Scheer, mevr. v. d.
Scheer—Le Poole, mr. P. G. van Tienhoven.
prof. mr. M. W. F. Treub, Cornells Veth,
Eduard Verkade en tal van hoogleeraren.
DE RAMP VAN DE
„NOORDPOOL" IJM. 132.
DANK AAN DE ENGELSCHEN.
De reederij van de „Noordpool" IJm. 132
heeft een brief gezonden aan den secretaris
van de Visschers-Associatie van Fraser-
borough, waarin den autoriteiten en der be
volking de harteiykste dank wordt betuigd
voor de bereidwilligheid en deelneming be
toond bij het vergaan van den trawler, waar
bij negen personen om het leven zijn ge
komen.
(Een vereeniging te Santpoort
is voornemens een loterij le
honden met als prijs een vet
varkente verdeelen in 25 por
ties onder evenveel prljs-
winners).
Kijk dat Is een prachtig denkbeeld,
Een verloting naar mijn hart.
Als je wint heb je een zwijntje.
Of tenminste toch een part.
't Zal wel niet zoo kostbaar wezen
En, als 't meeloopt, wordt je lot
Met een vierentwintig anderen.
Een vet kluifje in de pot,
't Lijkt me enkel nogal moeilijk,
Bij ontleding van het zwijn.
Uit te maken wat de hoofdprijs.
Wat de poedelprijs zal zijn
D'een zal karbonaadjes kiezen.
D'ander lapjes of een ham.
Er ls zelfs misschien een derde.
Die bij voorkeur 't staartje nam
Sommigen zijn dol op poo Jes,
Menig ander lekkerbek
Droomt van lenden, tong of nieren
Of een vette zijde spek.
't Va-kensras zal zeker trotsch zijn.
En die trots lijkt mij gepast,
Die verloting maak, het tot een
Waggelende prijzenkast.
Ik koop stellig ook een lootje
In die zwijntjesjagerij.
Er ligt wellicht ook een prijsje
In dat varkensvel voor mij.
Hoewel 'k, naar mijn loiservaring
i'k Won nog nooit een prijs helaas»
Hoogstens hoop heb op het. staartje.
Of misschien.... misschien de blaas!
P. GASUS
Herbert Casson
Er ziin altijd tien hetere dingen te doeit
dan op te geven.
De maüiiise in de Scheepvaart. Slecht Jaar.
voor de Holland-Amerika Lijn.
(le blad. le pag.)
Cecompliceerd motorongeluk bi) wedstrijden
op den Spaarnwouderweg.
(le blad. le pag.)
De electrifieatie van de HJn HaarlemZand-
voort. Amsterdam draagt in de kosten niet
bij.
ff» blad, 2e pag.)
-•
Uit Duitschiana: Het wekelijksche lijstje. De
kloppartijen tusschen Nazi's en commu
nisten,
(2e blad, le pag.).
ARTIKELEN, ENZ
R. P.: Briand.
(le blad, le pag.)
Lettinga. Financteele Kroniek.
(2e blad. le pag.);
(Laatste berichten 2e pagina
le blad.)
DE BLOEMBOLLEN.
SCHADE VAN DE VORST.
Men schrijft ons uit Hillegom:
Dezer dagen hebben wij eenige tuinen oe-
zocht in verband met de achter ons liggende
koude. De bollen die in den afgeloopen herfst
een z.g. schuurbehandeiing hebben onder
gaan, gestookt zijn, hebben het meest van de
koude geleden, zoowel hyacinthen, tulpen als
narcissen. Deze bollen toch komen door deze
behandeling vroeger boven den grond dan de
niet gestookte. Gevreesd wordt, dat Ln deze
partijen het „vuur" sterk zal optreden. Onder
Lisse zagen wij eenige partijen hyacinthen
die zeer sterk geleden hadden.
HAARLEM. 16 Maart.
Briand.
De Fransche staatsman Aristlde Briand
heeft een Jubileum gevierd. Het ls een iet
wat wonderlijk geval: 25 Jaar geleden werd
hij voor het eerst minister. Ook ls hij nu
toevallig voor de 25ste maal minis er, het
geen weer eens een b^eld geeft van de ovcr-
:naat van kabinetswisselingen waaraan de
Derde Republiek mank gaai. Briand ls dus
niet vijfentwintig jaar minister geweest.
Daarvoor is zelfs ln Frankrijk een men-
schenleeftljd nog te kort. Niettemin is de
prestatie wel heel merkwaardig en er wor
den millioenen heel wat minder belangrijke
jubilea gevierd.
Niet minder merkwaardig ls de man zelf.
Het, wordt alleen al bewezen door het feit
dat hy, na aanvankeiyk socialist te zyn
geweest, lange tyden aLs partyiooze in de
Kamer heeft doorgebracht en toch maar
weer telkens minister werd. zelfs elfmaal
premier. Clemenceau, de man van de venij
nige epigrammen, heeft indertyd gezegd:
Briand weet niets en kan alles, Poincaré
weet alles en kan niets. Dit moge ten aan
zien van Poincaré aan wien de Tyger
altyd een hekel heeft gehad zeer on
rechtvaardig zyn, want de Lotharlnger p~o-
fessor heeft beween dat hy heel wv tot
stand kon brengen ookt?n opzicht? van
Briand is het alleen maar overdreven.
Aristlde Briand behoort to 'Me kleine
-troep van bulengewoon-begaafden, van
gcn'a'.e geesten mag ik wel zeggen, w'.e- flair
en intuïtie voldoende z.yn cm hen groote
resultaten te doen bereiken. Op het politieke
schaakbord ls hij een vaak fantastisch maar
ongetwyfe'.d geniaal groo'meestev. Als rede
naar ls hij een wonder. En niemand zou hem
durven ontzeggen dat hy groote idealen
koestert. Dat is ln de laatste Jaren fou-
wens sterker dan ooit tevoren gebieken. Het
is vooral gebleken in den tyd toen hy een
verwanten geest vond in den Duitschen
staatsman jStresemann. wiens ontydige dood
helaas een einde maakte aan een samen-