De ramp van de Noordpool.
Het woord is aan...
De stoomspuit.
Het Belangrijkste.
48e Jaargang No. 14667
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Maandag 20 April 1931
AARLEM'S DAGBLAD
pirectie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
Hoofdr*<lftctetir: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTEN:per week 0.27J4, met Geinustreerd Zondagsblad ƒ0.32
Per 3 maanden: Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der
gemeente) 3.57)4. Franco per post door Nederland f 3.87'A- Losse nummer»
0.06. Geill. Zondagsblad per 3 maanden 0-57)4. franco per post.
Bureaux: Groqte Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon No*.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724, 14825 Drukkerij 10122, 12713 Postgiro 38810
ADVERTENTIëN: 1—5 regels /I-75, elke regel meer 0.35. Reclame»
f 0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels 0.60,
elke regel racer f 0-15. buiten Arrondissement dubbele prijs- Onie Groentje»
(icderen dag) 13 regels f 0.30, elke regel meer 10.10. uitsluitend a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. levenslange ongeschiktheid en Overlijden ffiOO.-, Verlies van Hand, Voet ol Oog f400.-, Duim 1250.-, Wijsvinger 1150.-. Elke andere vinger 150.-, Arm- ol Beenbreuk 1100.-
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
EEN VERREGENDE BOLLENDAG
ZEER WEINIG BEZOEKERS.
Het was te voorzien, dat de drukte op Zon
dag j.l. niet zoo groot zou zijn, omdat de bol
len nog lang niet allemaal bloeien. Wij schre
ven reeds, dat de narcissen en hyacinthen de
hoofdschotel vormen, doch de tulpen hun
kleurige medewerking nog steeds niet verles-
nen. Men verwachtte Zondag dus nog niet
het geweldige bezoek, dat den z.g. „bollendag"
kenmerkt, met de onafzienbare rijen voer
tuigen van allerlei aard, die van heinde en
ver zelfs uit het buitenland de belang
stellenden naar onze bollenstreken voeren.
Toch zou deze Zondag wel een grootere
drukte dan normaal hebben aangebracht, als
het weer meegewerkt had en de zon aan de
frissehe kleuren 'n vroolijken aanblik had ge
geven. Helaas! Eén druilerig regentje, dat
van den vroegen ochtend tot den laten avond
uit grauwe luchten neersiepelde, dwong meer
tot „het oppoken van den haard dan dat het
noodde tot een bezoek aan de bollenvelden.
En de overmoedige enkeling, die het waagde
er op uit te trekken, zocht al spoedig mis
troostig een droog plekje bij een kennis thuis
of in een café en liet de bollen voor wat ze
waren. Want er is niets, wat triester en wee
moediger stemt, dan verregende bloemen.
En zoo liep deze Zondag, die toch voor velen
'een dag van genieten en verdienste had
kunnen zijn, op een jammerlijke teleurstel
ling uit.
Onze correspondent uit Hillegom schrijft:
IPluvius heeft de groote verwachtingen voor
'den Zondag wel geheel vernietigd. De mieze
rige regen die den geheelen dag aanhield
heeft de talloos velen die andere jaren onze
gemeente plegen te bezoeken om te genieten
yan de bloemenpracht weerhouden, hetgeen
yoor de neringdoenden, die in dezen slech
ten tijd een buitenkansje best kunnen ge
bruiken, een schadepost beteekent, daar er
natuurlijk met allerlei verbruiksartikelen op
eoo'n invasie gerekend moet worden.
Slechts sporadisch zag men met bloemen
behangen fietsers, die zoo spoedig mogelijk
verdwenen. De tram, andere jaren met pas
sagiers ovei'laden, reed een gewonen dienst
eonder extra wagens. Ook de autobussen
konden de reizigers gemakkelijk verwerken.
Alleen het aantal passeerende auto's was iets
grooter dan gewoonlijk, doch ook dit verkeer
bleef verre achter bij andere jaren.
Ook voor de bloemenverkoopers langs den
yreg was het bitter slecht; in den loop van den
middag gaven de meesten het op en trokken
met volle wagens en manden naar huis.
Het is te hopen dat de volgende week het
jweer wat beter wil medewerken, ook dan valt
ter nog zeer veel te genieten.
HANDELAREN IN VERDOO-
VENDE MIDDELEN
GEARRESTEERD.
DE NARCOTICA UIT NEDERLAND?
BRUSSEL, 19 April. (VJ>.) De politie heeft
te Yperen, Moeskroen en Maldegem een vijftal
personen aangehouden, die een uitgebreiden
groothandel in cocaine dreven.
De verkoop vond voornamelijk plaats te
Brussel, Antwerpen, Gent, Luik en de kust
plaatsen.
Volgens mededeeling van het parket te
Yperen kwam de cocaine uit Nederland.
De smokkelaars, die in verbinding blijken
te staan met internationale handelaars in
verdoovende middelen, brachten de nacotica
voor 70.000 Fr. per K.G. aan den man, ter
wijl de groothandelsprijs gemiddeld 16.000 Fr.
bedraagt.
STAKING'VAN 2600 TYPO
GRAFEN IN BRUSSEL.
Brussel, 19 April (V.D.) Hedennacht om 12
uur zal op alle drukkerijen te Brussel het
werk door de letterzetters worden neergelegd.
Tot de laatste oogenblikken waren bespre
kingen gevoerd om de staking te voorkomen.
De arbeiders houden echter vast aan al hun
eischen, zoodat overeenstemming niet te ver
krijgen viel.
Bij het conflict zijn 2600 typographen be
trokken.
De Brusselsche kranten hebben intusschen
aangekondigd, ondanks de staking toch te
zullen uitkomen. Het voornemen schijnt te
zijn, de copy die op de redactie op de schrijf
machine getikt wordt, te laten clicheeren.
Daar de clicheurs en de drukkers aan den
arbeid blijven, zou op deze wijze het uitko
men van de bladen gewaarborgd blijven.
THEUNIS' ERVARINGEN IN
DRESDEN.
DRESDEN, 18 April. (V.D.) Gisteravond is
de Hollandsche zanger Willy Thunis in het
Centraal Theater te Dresden voor het eerst
na de intrekking van het verbanningsdecreet
wederom opgetreden in „Das Land des
Lachlens" van Léhar. Zijn wederoptreden was
een groot succes: minuten lange ovaties be
groetten hem en werden hem telkens ge
bracht; zelfs nadat het ijzeren scherm was
neergelaten viel Thunis een eindelooze hulde
ten deel. De schouwburg was tot de allerlaat
ste plaats bezet en alle hooge autoriteiten van
Dresden waren tegenwoordig.
Naderhand heeft Theunis Dresden weer
verlaten en de vertooningen stopgezet, omdat
er demonstraties tegen hem gehouden werden,
die een zeer ernstig karakter aannamen.
Indrukwekkende begrafenis van schipper J.ob Gravenmaker.
Burgemeester Rijfcens, staande te midden van de andere vertegenwoordigers van het ge
meentebestuur van Veisen, houdt een rede aan het graf.
De plechtige uitvaartdienst in de
oud-Katholieke Kerk.
Zaterdagmorgen half elf had, zooals wij
reeds in het kort meldden, in de oud-Ka
tholieke kerk ae plechtige uitvaartdienst
plaats voor schipper Job. Gravenmaker,
welke dienst gecelebreerd werd door pastoor
L. Rinkel. De kerk, waarin de kist opgebaard
stond, was vol belangstellenden.
Nadat de rouwdienst ten einde was, werd
de beaarding achter in de kerk eveneens
door pastoor Rinkel verricht.
Pastoor Rinkel hield een korte rede, waar
in hij dank uitsprak aan de moedige Schot
ten, die er alles op hadden gezet, de slacht
offers aan de zee te ontrukken. Evenals
bracht hij dank aan de leden van het comité
dat het mogelijk gemaakt heeft, de slacht
offers in vaderlandschen 'bodem te laten
rusten.
Was het een voorgevoel, zoo vroeg spre
ker toen mevrouw Gravemaker haar man
aanraadde niet bij een nieuwe maatschappij
te gaan varen, doch zoo noodig nog eenige
maanden te wachten tot er weer plaats was
bij de „Ocean', zijn vroegere werkgeefster?
Was het een voorgevoel van zijn zoon Wil
lem, dat deze niet mede uit wilde varen,
maar alleen op het laatste oogenblik ging,
om vader als stuurman ter zijde te staan?
Was het een voorgevoel, toen de dochter
haar vader naar den kant begeleidde en
hartelijk afscheid nam, hetgeen zij vroeger
nooit deed? Wij weten het niet en moeten
berusten.
Onder ademlooze stilte en onder het spe
len van de Marche Funèbre van Chopin werd
het stoffelijk overschot uit de kerk gedragen.
Vele honderden hadden zich bij de kerk op
gesteld en ontblootten eerbiedig het hoofd,
terwijl menige traan in de oogen opwelde.
De baar was gedekt met vele kransen, o.a.
van de familie, de afd. IJmuiden van den
Chr. Fabrieks- en Transportarbeidersbond,
die reederij „Noordpool" en van de vissche-
rij Mij. ..Oceaan".
De begrafenis.
Op weg naar het kerkhof liepen zeer velen
mede in den stoet, om daarmede schipper
Gravemaker de laatste eer te bewijzen. Langs
een omweg trok de droeve stoet door de
Kompasstraat, waar voor de woning van den
overledene even halt gehouden werd.
Op de algemeene begraafplaats waar zich
een groote menigte verzameld had, was door
de politie, onder leiding van den hoofd-in-
specteur B. F. Kipp, voor een uitstekende af
zetting zorg gedragen.
Onder de aanwezigen merkten wij op den
burgemeester den heer R. G. Rij kens, met de
wethouders K. H. Tusenius en D. F. G. Schil
ling en den gemeente-secretaris, den heer
M. K. Hofstede. Verder vele leden van den
gemeenteraad en de heeren C. I. P. Dom
misse, burgemeester van Maassluis, ds. H. J.
Heida, de directie van de V.E.M., het bestuur
der reedersvereeniging, het afdeeling- en het
hoofdbestuur van den Chr. bond van Fa
brieks- en Transportarbeiders, de heer J. C,
Schulmayer, directeur der Visscherijmij.
„Noordpool", den heer C. Oud, onder-direc
teur van het Staatsvisschershavenbedrijf en
vele anderen.
Nadat de kist in de groeve was neergelaten
nam de heer Rij kens, burgemeester dezer
gemeente, het woord. Hij herinnerde er aan;
toen het angstig vermoeden van het ongeluk
aan de Schotsche kust ontstellende werke
lijkheid geworden was, in den gemeenteraad
van Velsen woordenvan sympathie en eer
bied geuit waren vóór de slachtoffers. Er is
geen aanleiding om veel te spreken, doch als
laatste betuiging van eerbiedige hulde wilde
spreker namens het gemeentebestuur een
krans op het graf leggen.
Spr. zeide voorts van deze plaats namens
de geheele burgerij van Velsen woorden van
innerlijken dank te willen brengen aan de
sympathieke en dappere Schotten, die alles
in het werk hebben gesteld, om de slacht
offers aan de woeste golven der zee, verder
aan de directie van de V.E.M., aan de be
manning van „Victoria" en aan allen die op
eenigerlei wijze hebben bijgedragen om de
slachtoffers in den vaderlandschen bodem
te doen rusten. Spreker eindigde met een
„Gravenmaker rust zacht".
Vervolgens voerden nog het woord Bur
gemeester Dommisse en Ds. Heida en na
mens den Ned. bond van chr. fabrieks- en
transportarbeiders, de heer J. van der Steen.
Deze laatste bracht namens de familie dank
aan de directie van de V.E.M. en aali de
commissie voor hetgeen door hen verricht
was om het stoffelijk overschot naar vader
landschen bodem over te brengen.
Diep onder den indruk verlieten de zeer
vele aanwezigen den doodenakker.
ERNSTIG MOTORONGELUK.
De motorrijder S. uit Hengelo is op den
Hengeloscheweg bij het uitwijken voor een
jongen, die links van den weg fietste, en toen
plotseling den weg overstak tegen den jon
gen gereden en tegen een boom terecht ge
komen. De motorrijder was op slag dood. Zijn
duorijder brak een been en de 12-jarige jon
gen, afkomstig uit Enschedé, die de oorzaak
was van het ongeluk, kreeg een zware her
senschudding. Hij is naar het ziekenhuis
gebracht.
Jacques Perk
De schoonheid daagt, met stralen om de
slapen,
En al, wat knielen kan, valt haar te voet.
(B. en 17. van Rockanje hebben
den raad voorgesteld, een
stoomspuit aan te schaffen. Een
der raadsleden verklaarde zich
hiertegen, omdat, naar zijn
meening, het blusschen met
koud water even goed ging.)
Al wat nieuw is in de wereld
Is daarom nog maar niet goed
En niet beter dan de wijze,
Waarop men 't al eeuwen doet.
Neem een stoomspuit, dat 's een voorwerp,
Legt de naam het niet al uit,
Waar je niet een straal van water,
Maar een straal van stoom mee spuit.
Nu mag B. en W. al zeggen:
Zoo'n ding helpt je uit den brand
En er mogen andre plaatsen
Al mee werken in ons land.
't Loont misschien „met stoom" te
blusschen,
Maar, figuurlijk wel welverstaan,
Letterlijk is het met water
Altijd toch perfect gegaan.
Laat Rockanje zich maar houden
Aan zijn goede oude spuit,
Is die ooit tekortgespoten?
Zijn niet alle; branden uit?
Aldus sprak die vroede vader
Met zijn koel en groot verstand,
Als een man die, in Rockanje
Zich niet aan warm water brandt.
EEDSAFLEGGING VAN
LORD WILLINGDON.
LONDEN, 18 April (V.D.) De nieuwe
onderkoning van Britsch-Indië. Lord Willing-
don, heeft Zaterdag in de aula van de uni
versiteit van Bombay de ambtseed afgelegd.
31 saluutschoten verkondigden dat de
nieuwe onderkoning zijn functie had aan
vaard.
HET PROCES-KUERTEN.
DUSSELDORF, 18 April (V.D.) Behan
deld werd de overval op de 36-jarige vrouw
Meurer. Zij zelve werd als getuige gehoord en
beschreef hoe Kuerten haar op den weg naar
huis had aangesproken en tenslotte neergesla
gen, zoodat zij bewusteloos bleef liggen. De
deskundige dr. Ilastmann had* naderhand
drie verwondingen aan het hoofd gecon
stateerd, vermoedelijk veroorzaakt door ha
merslagen. Na een operatie kon vrouw Meu
rer uit het ziekenhuis worden ontslagen,
waar zij verscheidene weken had doorge
bracht.
Het volgende -geval is de aanslag op vrouw
Wonders, in den avond van 25 October 1929
tegen twaalf uur. De als getuige gehoorde
vrouw verklaart zich nog slechts te kunnen
herinneren, dat zij tijdens haar wandeling
met Kuerten plotseling eenige slagen op het
hoofd kreeg. Al wat daarvoor gebeurd was,
zou zij vergeten zijn. Uit de getuigenverkla
ringen van eenige politiebeambten blijkt, dat
zij bij de confrontatie Kuerten niet herkend
had, terwijl Kuerten haar direct herkende
als zijn slachtoffer uit de Hofgarten.
Het volgende geval is de moord op de 5 1/2-
jaar oude Gcrtrud Albermann. Twee politie
ambtenaren verklaren dat het lijkje van het
kind zesendertig steekwonden vertoonde.Ver-
schillende getuigen die het kind vóór den
moord gezien hadden, verklaren, dat zij in
gezelschap was van een man. De deskundige
professor Berg verklaart, dat de toestand
van het lijkje, zooals dat gevonden werd,
volkomen overeenstemt met de mededeelin-
gen van den dader, omtrent wat hij met het
kind gedaan had. Hierna ging men tot de
middagpauze over.
Hierna werd overgegaan tot het verhoor
van de van verdachte gescheiden vrouw, die
thans weer haar meisjesnaam heeft aan
genomen. Zij verklaarde, dat Kuerten licht
prikkelbaar is.'Het u is haar bekend geweest
dat Kuerten ook met andere vrouwen om
ging. Bij voorlezing der door Kuerten afge
legde verklaringen blijkt, dat Kuerten er niet
op heeft gerekend zoo spoedig reeds te zul
len worden gearresteerd. Kuerten was geen
drinker, doch was hoogmoedig. Hij wil steeds
voor meer doorgaan dan hij is.De door Kuer
ten gebruikte schaar heeft vrouw Kuerten in
huis gebruikt. Zijn kleeren heeft hij steeds
zelf schoon gemaakt. Uit de voorlezing van
verdere protocollen blijkt, dat Kuerten in
Altenburg een tijd lang lid is geweest van
de Rijksbanier en van den Arbeidersraad.
De zitting wordt verdaagd tot Maandag
morgen. Dan zal o.m. verhoord worden Ma
rie Butlieck, die de politie op het spoor heeft
gebracht van Kuerten
HILLEGOM.
Zaterdagavond fs voor het eerst markt ge houden op het Petroriaplein in het Schoter
kwartier. Er was veel belangstelling.
LICHTSTORING..
Zaterdagavond weigerde het electrisch licht
zijn diensten. Een en ander veroorzaakte op
dezen drukken avond veel ongerief. Om half
negen was de storing weer opgeheven.
Bij de op Zondag gehouden stemming voor
de eerste 4 candiaaten op de officieele can-
didatenlijst voor de a.s. gemeenteraadsver
kiezingen werden gekozen de heeren P. Klaver
(aftr.); B. N. Loerakker (aftr.); J. B. Meskers
(aftr.) cn F. C. van Lierop.
De Franschc actie tegen de Duitsch-Oostcn-
rifksche tol-unie.
(2e blad, le pag.)
De toestand in Spanje.
(2e blad, le pag.)
De Engelsche minister Thomas over de inter
nationale bestrijding der xverkloosheid.
(2e blad le pag.>
De ramp van de Noordpool. Indrukwekkende
begrafenis van schipper Gravetimaker.
(le blad, le pag.)
Een verregende bollendag.
(le blad, le pag.)
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: Diisseldorf.
(le blad, le pag.)
Onderhoud met den Spaanschen gezant te
's-Gravenhage, over de gebeurtenissen in
Madrid.
(2e blad, le pag.)
ZANDVOORT
WETHOUDER ZWAAN GAAT
HEEN!
Wij vernemen, dat de heer F. Zwaan, wet
houder van Zandvoort, zich bij de aanstaande
raadsverkiezingen niet meer voor een zetel
beschikbaar stelt.
Deze tijding zal in onze badplaats niet
weinig opzien verwekken, want men zal zich
den raad heel moeilijk zonder den heer
Zwaan kunnen indenken! Niet minder dan
dertig jaar achtereen heeft deze wakkere
strijder voor de Zandvoortsche gemeente
belangen In den raad zitting gehad. In Sep
tember 1901 werd hij geïnstalleerd. De heer
Beeckman wkas toen burgemeester. De hee
ren W. van der Werff Sr. en Deekman waren
wethouders. De bevolking bestond uit slechts
even drieduizend zjplen. Dc heer Zwaan
heeft dus, mede ook dank zij zijn grooto
werkkracht de gemeente geducht zien groeien.
De gas- en waterleiding bestonden toen nog
niet.
I nl906, dus na vijf jaar raadslid te zijn
geweest, werd hij voor de eerste maal tot
wethouder gekozen. Dit is hij elf jaar ach
tereen geweest, in 1917 werd hij weer gewoon
raadslid, maar in 1927 werd hij wederom,
thans met, Ds. Padt, tot wethouder gekozen
en dat is hij gebleven tot heden.
Veel goede dingen zijn onder zijn leiding
tot stand gekomen. Als weinig anderen koes
tert hij een groote liefde voor ds gemeente
Zandvoort. Het wel en wee ervan gaan hem
nauw ter harte.
De heer Zwaan ls nu 66 Jaar. Hij meent,
dat thans zijn tijd van gaan gekomen ls,
nu hij voelt dat hij niet zoo krachtig meer
is. En hij is er wars van om dingen slechts
half te doen.
De raad zal den heer Zwaan, die nooit
iemand kwetste en altijd strikt eerlijk was,
niet gauw vergeten. Daarvoor is hij er te lang
een sieraad van geweest. Maar ook de heer
Zwaan zal een groote leegte voelen, als aan
zijn tallooze bezoeken aan het raadhuis een
einde is gekomen.
Vele gemeentenaren zullen hem een welver
diende rust gunnen.
HAARLEM, 20 April.
Diisseldorf.
In De Groene geeft Jordaan een teckcning
van Peter Kürten in een kooi. Achter de tra
lies verdringt zich mot opengesperde oogen
en muilen, een hem-aanstarende menigte.
„La béte humaine.... achter en vóór dc
tralies" zet Jordaan er onder.
Het is venijnig en waar. Düsseldorf geeft,
met zijn proces-tegen-den massamoordenaar,
waarbij een rechtbank er in toestemt te ze
telen in een groote gymnastiekzaal, om toch
maar vooral genoeg ruimte voor de reporters
te hebben, een akelige vertooning te zien.
De heele opzet van het proces is verschrik
kelijk grof, lawaaiig, stijlloos. Het- heeft Iets
van een plaatselijke feestweek, met Peter
Kürten als hoofdpersoon en held.
Held! De treurige gek, die het middenpunt
van deze gebeurtenis is. die tientallen vrou
wen en kinderen vermoord heeft, geniet nu
in zijn zieke brein van zijn laatste publicl-
teitsglorie. Er is oen speciale zaal voor hem
beschikbaar gesteld, er zijn groote kosten ge
maakt om zijn publiciteit te regelen. Na En-
gelands Crlppen en Frankrijks Landru heeft
Duitschland zijn Kürten! En dat is hij!
De officieele psychiaters hebben hem „toe
rekenbaar" verklaard. Het wordt steeds raad
selachtiger wat daaronder verstaan wordt.
Op welken grond kan iemand, die dertig
moorden heeft gepleegd, toerekenbaar ver
klaard worden? Enfin, er schijnen menschen
te zijn die dit logisch vinden. De tweehonderd
minder-zieke onschulciigen, die zich bij dc
Duitsche politie aangemeld hebben als „de
dader", zijn blijkbaar ook toerekenbaar. Er
kan er nog wel een bij, en dat is dan de
dader zelf.
Dat er honderd verslaggevers bij dit pro
ces zitten is volmaakt overbodig. Een paar
vertegenwoordigers van persbureaux hadden
dit werk voor de geheele wereld kunnen ver
richten. De Düsseldorfsche rechtbank had in
haar eigen zittingzaal moeten blijven, al was
die nog zoo klein, en eenvoudig moeten zeg
gen: „Wij laten niet meer reporters en niet
meer publiek toe dan hier mogelijk is". Daar
mee zou zij haar waardigheid, die zij thans
te grabbel heeft gegooid, hebben gehand
haafd. Van den rechter wordt toch in de