Eerste Mei. Het woord is aan... Het Belangrijkste. 48e Jaargang No. 14677 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen! Vrüdag 1 Mei 1931 HAARLEM S DAGBLAD Directie: P. W. PEEREBOOM •n ROBERT PEEREBOOM. UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM. ABONNEMENTEN :Per week 0.2734, met Geïllustreerd Zondagsblad f 0-32 Per 3 maanden: Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der gemeente) 3.5734. Franco per post door Nederland 1 3.8734. Losse nummer» ƒ0.06. GeïlL Zondagsblad per 3 maanden 0-5734. franco per post. Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaame 12 Telefoon No».: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Administratie 10724, 14825 Drukker^ 10122, 12713 Postgiro 38810 ADVERTENTIëN: 1—5 regel» ƒ1.75. elke regel meer ƒ035. Reclame» ƒ0.60 per regeL Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels t 0-60. elke regel meer ƒ0.15. buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentje» (iederen dag) 1—3 regels ƒ030, elke regel meer /0.10. uitsluitend a contant. Gratis Ongevallenverzekering vnnr Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog 1400.-, Duim 1250.-, Wijsvinger 1150.-. Elke andere vinger 150.-, Arm- ot Beenbreuk 1100.- DIT NUMMER BESTAAT UIT TWINTIG BLADZIJDEN. EERSTE BLAD ONGELUK OP EEN ONBE- VVAAKTEN OVERWEG. Samenloop van omstandig heden te Apeldoorn. EEN DOODE. Donderdagavond tegen acht uur is een ernstig spoorwegongeluk gebeurd op den be waakten overweg te Apeldoorn bij den Arn- hemschen Straatweg. Terwijl men bezig was met het rangeeren van een locomotief botste deze tegen een andere onder stoom staande machine aan. Deze nam een drietal wagens mede en passeerde den bewaakten overweg alwaar juist een vrachtauto aankwam, die in volle vaart tegen den passeerenden trein reed. Op de vrachtauto bevonden zich behalve de eigenaar, de heer S. van Asselt. diens twaalfjarig zoontje en een knecht van eerst genoemde, de heer Bomhof. De vrachtauto werd teruggeslagen en kwam tegen het wachthuisje van den overwegwachter aan, waarin zich de spoorwegarbeider H. van der Velde bevond, die zich echter bijtijds in vei ligheid kon brengen. Door den schok werd de vrachtauto verbrijzeld en het wachthuisje een tiental meters weggeslingerd. De inzit tenden werden tusschen de ruïne wegge haald en door de spoedig ter plaatse zijnde doktoren F. J. Haagen en J. Hermanides ver bonden. De toestand van den heer Van Asselt was zoodanig dat hij terstond naar het zie kenhuis moest worden overgebracht, daar hij zware hoofdwonden en inwendige kneuzin gen had bekomen, terwijl de overigen, na verbonden te zijn, per politieauto naar huls konden worden gebracht. De inmiddels doorgeloopen machine met wagens liep te gen een gaswagen aan, waarbij een wagen derailleerde en een andere in elkaar v.'trd geschoven. Onder leiding van den hoofdinspecteur van politie, J. Helder, zorgde een sterke politie macht voor verlegging van !t Duische ver keer, aangezien de chaos zeer groot was en niemand den overweg kon passeer en. On middellijk liet de stationsschef, de heer P. H. v. d. Born, met het opruimingswerk een aan vang nemen. De schade is zeer aanzienlijk. JAARVERGADERING VAN JURGENS-CONCERN. HET AFTREDEN VAN DEN HEER LEO VAN DEN BERGH. De jaarlijksche algemeene vergadering van aandeelhouders der N. V. Hollandsche Ver- eeniging tot exploitatie van Margarinefabrie- ken heeft de balans en verlies- en winstre kening goedgekeurd, alsmede de voorgestelde winstverdeeling. Aan den heer Leo van den Bergh werd op zijn verzoek ontslag verleend als directeur der Vennootschap onder dank betuiging voor de belangrijke diensten, die hij gedurende de lange reeks van jaren in onrrescheidene functies heeft bewezen. In deze vacature werd voorzien door de benoe ming van den heer Jacob Hartog. In de jaarlijksche algemeene vergadering van aandeelhonuders der N.V. Anton Jur- gens Vereenigde Fabrieken is, nadat de ba lans en verlies- en winstrekening alsmede de voorgestelde winstverdeeling waren goedge keurd. Sir Charles Stewart K.B.E., die thans als commissaris aan de beurt van aftreden was, herkozen. De vergadering van aandeelhouders der N.V. v. d. Bergh's Fabrieken heeft de balans en winst- en verliesrekening alsmede de voorgestelde winstverdeeling, goedgekeurd. In de plaats van den heer Leo van den Bergh die ontslag heeft genomen als commissaris der Vennootschap, werd benoemd Donald van den Bergh en tot diresteur van de N.V. de heer Jacob Hartog. EEN ONEERLIJK BURGE MEESTER. ZICH POLDERBELASTINGGELDEN TOEGEëlGEND. Thans zijn belangrijke onregelmatigheden ontdekt in het financieele beheer van den secretaris-penningmeester van het water schap ,.De Donge'. burgemeester van Don gen, meldt het Hbld. Het tekort, dat op ongeveer f 10.000 wordt geschat, moet zijn ontstaan, doordat de func tionaris zich belastinggelden der ingelanden toeeigende. Dezer dagen heeft de burgemeester zichzelf bij de marechaussée te Dongen aangemeld. Middelerwijl is hem op verzoek eervol ont slag verleend als burgemeester van Dongen. Ook is hij door het waterschapsbestuur in zijn functie geschorst. TRAMVERTRAGING. Op de Amsterdamsche vaart ontstond Don derdagmorgen elf uur brand in de afdeeling voor den bestuurder van een E.S.M.-rijtuig. Het vuur werd met zand gebluscht. Het- tram verkeer ondervond daardoor een half uur yertraging. ZUID-AMERIKA. ONTPLOFFING IN TORPEDO- BOOTENHALL. Huis van 3 verdiepingen verwoest. Waarschijnlijk 200 dooden! NEW-TORK, 30 April. (V. D.) Te Nicthe- roy in de Bocht van Rio de Janeiro is het chemisch laboratorium van het Braziliaan- sche Ministerie van Marine in de lucht ge vlogen. De explosie ontstond in de lading- af deeling van de torpedoboothall.. Zij was zoo sterk, dat een in de nabijheid staand drie verdiepingen hoog huis eveneens ver woest werd. Men neemt aan, dat de helft van het uit 400 man bestaande personeel gedood of gewond is. Tot dusverre werden reeds 45 dooden en 70 gewonden gevonden. De lijken werden uit de puinhoopen te voorschijn gehaald, terwijl de kermende ge wonden naar het ziekenhuis van Nictheroy werden vervoerd. Dit bleek spoedig te klein te zijn om allen slachtoffers onderdak te ver- leenen, zoodat een groot aantal gekwetsten, voor wie het vervoer nog geen direct gevaar opleverde, naar Rio de Janeiro werd ge bracht om daar in de ziekenhuizen te wor den opgenomen. De autoriteiten hebben het reddingswerk geregeld en met man en macht wordt ge werkt om de slachtoffers uit de brokstukken en puinhoopen van het chemische laborato rium te redden. Op welke wijze de ontplof fing heeft plaats gehad, is nog niet bekend. RIO DE JANEIRO, 30 April, (Reuter). Voor zoover thans bekend is, zijn tenge volge van de ontploffing te Nichteroy 45 per sonen gedood en 70 gewond, maar men ge looft, dat nog een groot aantal niet geïden= tificeerde personen zich onder de puinhoopen bevindt. Men vreest dan ook. dat het aantal slachtoffers in totaal wel 150 a 200 zal be dragen. RIO DE JANEIRO, 1 Mei (B.T.A.) De om vang van de ontploffing in het arsenaal, is van dusdanige grootte, dat men vermoedt drie dagen noodig te hebben om de balans er van op te maken. RIO DE JANEIRO, 1 Mei (Reuter). Het is nog Steeds niet mogelijk met eenige zeker heid vast te stellen, hoeveel personen zijn ge dood door" de ontploffing te Nictheroy, De redders hebben den ganschen nacht met. grooten ijvër gewerkt te midden der ruïnes van het machine-atelier van het arsenaal maar zij vonden niets dan vreeselijk ver minkte en onherkenbare lijken. De ontplof fing was zoo geweldig, dat deelen van anen- schelijke lichamen tot op een afstand van een halve mijl werden weggeslingerd. De dichter klimt juichend omhoog in zijn pen En zingt van de komst van de Mei, Zelfs ik, die maar enkel een rijmelaar ben, Blijf niet van de kriebeling vrij. April is voorbij en wij dragen geen rouw, Maar zingen een vreugdevol lied, Want Mei maakt een einde aan duister en kou En leidt naar een lichter verschiet. De Mei is de bloeimaand, de maand van de jeugd, De vogeltjes leggen een ei, De Mei is de maand van de hoopvolle vreugd, De maand van verjonging is Mei. De zomertijd komt en we winnen een uur, Wij droomen van bosch en van strand, Van dwalen en spel in de vrije natuur, Van zon, die je eindlijk weer brandt. De Mei is gekomen en juichende dus Ontsprong ik vanochtend mijn bed- Liep fluitend de trap af en vond in mijn L-s M'n belastingbeschrijvingsbiljet. P. GASUS Rochpèdre Coquetterie is de wensch om te behagen zonder de behoefte tot liefde. EEN BAGGERMOLEN GEKAPSEISD. In den bodem getorpedeerd,J BEMANNING OP HF.T NIPPERTJE ER AF GEKOMEN. Donderdag in den namiddag is in het ge deelte van de Kostverlorenvaart, dat ge legen is tusschen de Wiegbrug en de brug bij de oude belt te Amsterdam, een groote baggermachine van de firma Volkers te Bus- sum gekapseisd, welkongeval zeer ernstige gevolgen na zich had kunnen sleepen. De ma chine werd ter plaatse gebruikt voor het uit diepen van de vaart. I«i edze omgeving n.l. waar zich vroeger de slatuintjes bevonden is men een paar jaar lang werkzaam geweest met het ophoogen van de terreinen, terwijl hier tevens een kanaal is gegraven, dat ln de toekomst naar de havens West zal gaan om voor het bedrijf der komende Markthallen te dienen. De enorme hoeveelheid zand, die in dit gebied is uitgestort, had op gemelde hoogte de Kostverlorenvaart met zand en ongerech tigheden te ondiep gemaakt, zoodat uitdiepin: noodzakelijk was. Aan boord van den baggermolen bevond zich acht man personeel en alles verliep vlot, totdat te ongeveer 5 uur naar later kon worden vastgesteld een der in den bodem scheppende emmers een stuk ijzer omhoog trok. dat in schuinen stand over den rand van de emmer bleef uitsteken. Daar dit onder water plaats vond, be merkte men aan boord eerst dat er iets ern stigs geschiedde, toen het uiteinde van het ijzer tegen den bodem van den baggermolen „klem" geraakte. Voor men de machine had kunnen stoppen was het ijzer reeds door den bodem heen gedroneen, zoodat er een gat ontstond, waardoor het water naar binnen stroomde. Een gedeelté van het personeel, dat het gevaar voor kapseizen inzag draaide noi_ de ketting die de machine met den wal ver bond uit alle macht eenige meters door. met het gevolg, dat de molen nog een drietal meters naar den kant werd getrokken. In allerijl verliet daarop de bemanning, van wie twee leden in het vooronder aan den maaltijd waren en door het water werden verrast, de machine met de eigen roeiboot.Vlak daarop kantelde de molen, die door zijn hoo- gen bouw spoedig topzwaar was geworden, aan bakboordzijde om, zulks zonder dat zoo als aanvankelijk gevreesd werd, de ketels ontploften. Het was een angstwekkend schouwspel. Het gevaart kwam geheel op een zijde te liggen, met ongeveer een derde ge deelte boven water. Aan het feit dat het nog bijtijds een eind naar den wal was ge trokken, is het te danken dat de drukke vaart in de Kostverlorenvaart niet gestremd is. De inmiddels gewaarschuwde havenpolitie was spoedig met een boot ter plaatse, waar de onderhavenmeester, de heer H. L. Scholten onmiddellijk de noodige maatregelen nam ter voorkoming van stagnatie. Onder meer zorgde hij er voor dat er lichten op de gekapseisde machine werden geplaatst, teneinde een mogelijke nachtelijke aanvaring te voorkomen. Het lichten van het gevaarte, waarvoor een paar groote bokken noodig zullen, zijn die, om storing van het treinverkeer te voorkomen in de nachtelijke uren naar de onheilspjlek moeten worden gesleept, zal een zwaar karwei zijn. DE AARDBEVING IN ARMENIë MOSKOU, 30 April (V.D.) Naai' uit Transcausasie werdt gemeld, zijn er ook op 28 en 29 April hevige aardschokken in het geteisterde Armenische gebied voorge komen, waardoor de schade nog verhoogd werd, terwijl ook weer nieuwe menschenle vens het slachtoffer werden. De regeering van Aserbeidjan heeft een buitengewoon hulpcomité georganiseerd en een half mil- lioen roebels beschikbaar gesteld. Men is on middellijk overgegaan tot het bouwen van voorloopige barakken, het organiseeren van hulpstations, het brengen van medische hulp en voedselvoorziening. IJ MUI DEN DE CRISIS IN HET VISSCHERIJ BEDRIJF. Is werkverschaffing mogelijk? EEN ONDERHOUD MET DEN WETHOUDER VOOR SOCIALE ZAKEN. Op de Krocht alhier had Donderdag ter gelegenheid van den 22slcn verjaardag van Prinses Juliana een wedstrijd met Vliegende Hollanders plaats, ivaarvan men hierboven een aardig plaatje ziet. (Van onzen correspondent). Is het al heel moei lijk, het vraagstuk der werkverschaffing op het vaste land doel treffend te behandelen bij de visscherij zijn de moeilijkheden al bij zonder groot, aangezien zeer vele factoren hier kunnen mede- of te genwerken. Daar is "ten eerste het vraagstuk van de vangst en daarbij het D. F. G. Schilling, vraagstuk van het vin den van een afzetgebied voor de aangevoerde visch. Ons land toch ondervindt zeer veel con currentie van de Engelsche en Duitsche vis scherij, die haar visch in eigen land goed verkoopen kunnen. Deze landen hebben ook hun export belangrijk uitgebreid, vooral naar België en het mijndistrict in Noord-Frankrijk Het materiaal wordt in beide landen met regeeringssteun geheel gemoderniseerd en de regeeringen geven zooveel mogelijk pri vileges. Tenslotte worden nog zeer hooge- invoerrechten geheven. Dan is men druk bezig in deze landen de vischafzet geweldig op t-e voeren door van regeeringswege propaganda te maken voor visch als volksvoedsel. Groote moderne visch bakkerijen worden opgericht, welke aan de meest hygiënische eischen voldoen. Het is merkwaardig dat men in ons land geen ad vertentie ziet ten bate van het vischverbruik, terwijl in' Engeland een groote advertentie campagne hiervoor gevoerd wordt Ook in Duitschland wordt zeer veel in. de bladen geadverteerd. Men moet ook niet uit het oog verliezen, dat de Duitsche trawler schipper door hun markten in IJmuiden van de Hollandsche schippers het bewerken der visch op de reis hebben afgezien, waardoor de Duitschers den laatsten tijd belangrijk beter qualiteit visch aan de markt brengen. Ook de prijzen welke door den tusschen- handel (venters) gevraagd worden, houden den vischomzet hier ten lande tegen. Daar ons deze feiten bekend waren, hebben wij de meening gevraagd van den wethouder van siciale zaken, den heer D. F. G. Schilling of een eventueel plan van werkverschaffing voor zeevarenden kans van slagen kon heb- ben. De heer Schilling antwoordde ons, dat de trawlvisscherij niet als een plaatselijk, doch als een landsbelang gezien moet worden. Op de trawlers varen meerendeels menschen die niet in de gemeente Velsen wonen. Een eventueele subsidie door de gemeente alleen is haast onmogelijk en hiermede is men ook niet gebaat. Dit subsidie zou on geveer op f 40.000 per maand moeten komen met een vloot van pl.m. 200 trawlers. Wij moeten zeer voorzichtig zijn dat de forensen welke de laatste paar jaar in niet onbe- teekenende mate hier zijn komen wonen, door een te hoogen belastingdruk weer vertrekken. Iets anders is het en daar is over te praten met de desbetreffende bonden en organisaties met de werkgevers een be spreking te hebben over een tijdelijke her ziening der salarissen (doch dan ook van de directie af tot en met schipper, stuurman en machinist), waarin dan weer tot op een zekere hoogte tegemoet gekomen zou kun nen worden door een subsidieering van de gemeente. De gemeente zou zich met het Rijk en de Provincie kunnen verstaan, waar door dan bereikt zou worden dat den druk niet in zijn geheel op de gemeente Velsen neerkwam. Ook zouden de gemeenten, waar van de menschen emplooi op de trawlers vinden, ponds ponds-gewijze kunnen bijdra gen. Ontegenzeggelijk zouden de reederijen hiermede gebaat zijn en de kans is dan ook veel grooter dat Rijk en Provincie de helpende hand uitsteken. Doch ook de opvarenden zul len zich in dezen tijd van depressie ook eenige kleine opofferigen moeten getroosten, wil zulk een plan kans van slagen hebben. Men moet niet te krampachtig vasthouden aan het uur van binnenkomst en men moet des morgens zoo vroeg mogelijk vertrekken. In elk geval is het van groot belang voor de opvarenden zelf, dat zij niet aan aiie kleine futiliteiten blijven hechten. Het groote belang van een eventueele werk verschaffing mag nergens onder lijden. Als het gebeuren moet, dan moet er direct en vlug gewerkt worden om het plan tot uitvoer te brengen, althans er een proef mede te nemen. De weinigen die thans varen hebben van een tijdelijken maatregel niet zooveel nadeel als men er het groote aantal werk- loozen tegenover zet, dat met werkverschaf fing gebaat zal zijn. Aan steunverleening wordt óók zeer veel geld besteed en dan kan men deze gelden beter aanwenden om de menschen aan het wérk te houden, hetgeen zij zelf het liefst willen. Als de organisaties voor het plan voelen en volgens den heer Schilling is het zeer zeker voor nadere overdenking en bespreking vat baar. dan moet het ook direct in bespreking komen. Wacht men nog, dan is geen redding meer mogelijk. Vreeselijkc ontplofJingsramp in Zuid-Amerika. (Ie blad, le pag.) De crisis in het visscher\)bedr\jf. Is werkver ruiming mogelijk? (le blad, le pag.) De R.K. Middenstand en verkoop door auto maten. Actie voor plaatselijke verorde ningen. (3e blad, 2e pag.) Carol laat het parlement ontbinden. Dicta tuur in Roemenië? (4e blad, le pag.) Intimus: Ticeede Kamer. De visscherijwct aanvaard. (4e blad, le pag.) Julianadag in Haarlem. Met groote animo gevierd. (2e blad, 2e pag.) De 1 Mei-viering.. (2e blad. 2e pag.) Uit VelsenHet jonds voor sociale voor zieningen. (5e blad. 2e pag.) Een baggermolen gekapseisd. (le blad, le pag.) ARTIKELENENZ.: R. P.: De Kans. (le blad, lc pag.) Voor de Forensen: Het spoorwegverkeer. (2e blad. le pag.) Henry A. Th. Lesturgeon: Fransche presi dentsverkiezing. (4e blad, le pag.) Dr. E. van Raaltc Hoe te komen tot een juridisch onderzoek betreffende de Duitscn Oostenrijkschc plannen '2e blad, le pag.) (Laatste berichten 2e pagina le blad.) De vischknechts, havenarbeiders, vischhan- delaren, reeders en verder allen die bij de visscherij betrokken zijn. zouden met een werkverschaffing gebaat zijn evenals de ge meente zelf. Voor mij als wethouder van sociale zaken, zoo besloot den heer Schilling, is het indien er geen werkverschaffing (waaraan ik gaarne mijn volle medewerking zal geven) komt, niet mogelijk om sociale verbeteringen van zeer ingrijpenden aard voor te stellen. HAARLEM, I Mei. De Kans. „Moet concurrentie altijd uitloopen op strijd?" vraagt de Engelsche econoom James T. Shotwell in een artikel, gepubliceerd in „Wetenschappelijke Bladen", en het ant woord ligt voor de hand. Concurrentie is zelf strijd. Shotwell bedoelt met strijd evenwel „oorlog" en niets anders. Hij formuleert zijn vragen aldus: „ZUn de Vereenigde Staten, als wellicht het meest typische voorbeeld van kapitalis tische organisatie, bestemd om naarmate zij hun economische kracht ontwikkelen een steeds grooterc bedreiging te worden voor andere naties, hetzij uit hoofde van hunne behoeften aan grondstoffen, hetzij uit hoof de van hun handelsnaijver tegenover hunne concurrenten? Zijn het imperialisme en de groei van het nationale zakenleven één. wan neer dat zakenleven zich uitbreidt bultende politieke grenzen? Is de wereldhandel au fond een slecht, verwarring en tweespalt aan brengend element in internationale betrek kingen. steeds aansturend op een conflict en op het opdringen van politieke voorwaar den aan internationale markten? Brengt het herstel van Europa van de verwoesting van den Wereldoorlog wederom krachten in werking die een herhaling van die ramp voorbereiden? Wanneer Duitschland zijn rechtmatige plaats in de beschaafde wereld weder inneemt, brengt het dan daardoor al leen al de welvaart en den vrede van zijne naburen in gevaar. En wanneer Frankrijk zegeviert in een bijna niet te gelooven spoe dig herstel en een domineerendc financieele macht wordt, geeft het dan Juist reden voor vrees dat het andere naties in het nauw zal drijven, of aan zich schatplichtig maken, niet door militairisme. maar door zijn in dustrie en de spaarpenningen van zijn zui nige bevolking? Is Engeland voorbestemd om een soort van economische Monroe-leer in het Zuid-Amerikaansche werelddeel te beproeven, en ons zoo te plaatsen tegenover het resultaat van een economlschcn strijd? Dit zijn fundamenteele problemen, die be sloten zitten in de, zij het ook niet zoo ver reikende regelingen van de laatste jaren. Het zijn problemen die nog nooit onder de oogen zijn gezien met iets dat gelijkt op de zorgvuldige bestudeering. die wel is toege past op minder belangrijke zaken". Shotwell behoort dus blijkbaar tot de men schen, die door studie het oorlogsprobleem willen uiteenrafelen en tot zakelijke oplos sing brengen. Het lfjkt een interessante stu die. maar als er alleen op het onderwerp ge studeerd werd zouden wij in den volgenden oorlog zitten vóór wij het wisten, en een gasbom zou een einde gemaakt hebben aart Shotwell's leven eer hij ons zijn theoretisch#

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1931 | | pagina 1