BUITENLAND.
Snowden en de nieuwe grondbelasting.
HAARLEM'S DAGBLAD DINSDAG 5 MEI 1931
TWEEDE BLAD
Nadere uiteenzetting.
De reactie in Oostenrijk en Duitschland.
De nationalisten overrompeld. T
Oostenrijk
LETTEREN EN KUNST
HET TOONEEL TE AMSTERDAM
HET BELANGRIJKSTE NIEUWS
In het Lagerhuis heeft Snowden een finan-
cieele resolutie voorgesteld waarbij machti
ging wordt gegeven om voor het dienstjaar
1933-'34 en volgende jaren een jaarlij ksche
belasting van een penny per pondsterling te
heffen van de vastgestelde waarde van iedere
grondeenheid in Groot-Brittannië. Snowden
betoogde dat de eisch inzake een dergelijken
wetgevenden maatregel boven alle politieke
geschillen uitgaat de regeering is vastbeslo
ten hem ingewilligd te zien.
Wij brengen in herinnering dat dit voor
stel een belangrijk deel uitmaakte van
Snowden's redevoering over de begrooting.
r Het ontwerp doet de rechten der gemeen
schap gelden op het grondbezit en verklaart
dat particulieren geen voorrecht mogen ge
nieten van het welzijn der gemeenschap. De
belasting zal niet van toepassing zijn op
I bouwland voorzoover dit geen andere waar
de heeft dan die van bouwland, maar wan
neer het bouwland een hoogere waarde
heeft zal het belast worden naar de waarde
boven die van bouwland.
De waarde zal voor een tijdperk van 5 jaar
worden vastgesteld; in 1936 zal er een
nieuwe schatting plaats hebben en zoo ver
volgens alle vijf jaren.
Snowden schat de kosten van het ont
werp, die over drie jaar verdeeld zullen wor
den op tusschen 1 en 1 1/2 millioen, doch
zeide dat het geheel en al onmogelijk was
om zelfs maar bij benadering de opbrengst
der nieuwe grondbelasting te ramen.
Uitgezonderd zullen zijn alle plaatsen
voor openbaren eeredienst, begraafplaat
sen, ziekenhuizen, natuurmonumenten en
gronden behoorenden aan plaatselijke auto
riteiten, spoorwegen en andere ondernemin
gen van openbaar nut.
Snowden omschreef de grondbelasting als
huur aan de gemeenschap voor het gebruik
van den eigendom der gemeenschap.
De bladen melden dat het met de burger
wachten in Oostenrijk steeds sneller bergaf
gaat. De oneenigheid in den boezem der ver
schillende afdeelingen wordt steeds grooter.
Het fiasco bij de verkiezingen heeft de
actie een geduchten knauw gegeven.
De jeugdige leider Fürst Starhemberg,
heeft zich thans zelfs genoodzaakt gezien
uit het bestuur van de burgerwachten te tre
den. Hij wordt opgevolgd door den antisemiet
uit Stiermarken dr. Pfriemer.
Dit Oostenrijksche symptoom is te belang
rijker omdat het t gevolg is van reactie die
zich ook in Duitschland deed gelden. De
plotselinge vlucht van het geëxagereerde na
tionalisme in de landen bevloeid door Donau
en Rijn, is de inwendige structuur der par
tijen niet ten goede gekomen. De organen
waren zwak, het groote lichaam was niet ge
zond. Het was niet sterk genoeg gelukkig
om de eerste schokken van de reactie ge
heel te weerstaan.
L. A.
België.
Relletjes door de Frontpartij.
Het Hbld: meldt:
De frontpartij zou een propagandadag
houden in het dorp Wemmei bij Brussel. De
burgemeester had een besluit afgekondigd,
waarbij optochten en samenscholingen van
meer dan vijf personen^ waren verboden.
Zaterdag kondigde de nationalistische pers
aan dat het verbod was opgeheven, wat on
juist blijkt te zijn geweest. Want toen per
tram en autocar nationalistische groepen in
grooten getale in Wemmei aankwamen, kon
men overal het verbodsbesluit aangeplakt
zien, met dit gevolg, dat de manifestanten
telkens en telkens door de rijkswacht uit el
kaar werden verdreven.
Eerst had dit op zachte wijze plaats, doch
allengs raakten aan weerszijden de gemoe
deren opgehitst. Geroep, werpen met steenen
van den eenen kant, charges met blanke
sabels aan den anderen. Ook onschuldige in
woners van het dorp liepen daarbij verwon
dingen op. Een deputatie van nationalisti
sche Kamerleden, waarbij dr. Borms zich
voegde, wilde zich daarop naar den burge
meester begeven om over den toestand te on
derhandelen. Juist op dit oogenblik beval de
commandant der rijkswacht een nieuwe char
ge. De afgevaardigden keerden dan ook naar
de betoogers terug, bij welke gelegenheid
door een gendarme dr. Borms een bajonet
steek in den rug werd toegebracht. Een om
stander kon gelukkig tijaig de bajonet vast
grijpen, zoodat dr. Borms slechts licht werd
gewond. Na in een woning verzorgd te zijn,
kon dr. Borms in den middag een rede hou
den. Het gelukte daarna den burgemeester
op het gemeentehuis te spreken, waarop ten
slotte het wijs besluit werd genomen, het ver
bod op te heffen.
Egypte.
Onlusten in Cairo.
Reuter meldt uit Caïro, dat Nahas pasja en
zijn aanhangers, ten getale van 50 personen,
een poging hebben ondernomen om Cairo te
verlaten per auto. De politie wist den stoet
echter op eenige mijlen van Cairo opnieuw
tegen te houden. Alle reizigers werden ge
arresteerd. De politie, die de samenscholende
menigte trachtte uiteen te jagen, werd aan
gevallen de leider der Wafdisten vluchtte in
het huis, waar de oppositie pleegt bijeen te
komen. De politie was verplicht te vuren om
de aanvallers te verdrijven. Er werden 15
politie-agenten gewond en waarschijnlijk
gcht betoogers gedood.
De Oostenrijksch-Hongaarsche
onderhandelingen
Het einde van de Hongaarsch-Oostenrijk-
sche economische onderhandelingen is spoe
dig te verwachten. Op alle punten is over
eenstemming bereikt. Het nieuwe verdrag
treedt op 1 Juli in werking.
De onderhandelingen van Hongarije met
Duitschland zullen nog deze maand beginnen.
De onderhandelingen met Tsjecho-Slovakije,
die op 1 Mei hervat zijn, hebben tot dusverre
nog geen resultaat gehad.
Duitschland
Verhooging van den brood
prijs.
BERLIJN, 4 Mei (VJ>.) Met ingang van
heden is de broodprijs te Berlijn met 2 tot 50
pfennig verhoogd.
BERLIJN, 4 Mei. (V.D.) Naar de „Vossische
Zeitung" verneemt heeft de Raad van Beheer
van de Internationale Kamer van Koophan
del Franz von Mendelsohn tot voorzitter van
de Kamer gekozen.
Spanje.
Minister Maura afgetreden.
PARIJS, 4 Mei. (VJD.) Naar uit Madrid ge
meld wordt, is de Spaansche minister van
binnenlandsche zaken, Maura, uit de regee
ring getreden. Als redenen voor deze stap
geeft Maura op, dat hij niet accoord kan gaan
met de politiek van Zamora inzake de onaf-
hankelij kheidsbeweging.
Roemenië.
Een onderhoud tusschen de
koningen van Roemenië en
Zuid-Slavië.
BOEKAREST, 4 Mei. (V.D.) Koning Carol
heeft vandaag een langdurig onderhoud ge
had met den koning van Zuid-Slavië, dat in
politieke kringen vrij veel opzien heeft ge
baard. Aan de besprekingen nam ook de Mi
nister-President Jorga deel. Na afloop bracht
de Koning met Jorga een bezoek aan Te-
mesvar.
Italië.
De oorlogsbegrooting.
ROME, 4 Mei. (VJD.) Heden is het door ge
neraal Baistrocchi uitgebrachte rapport van
de begrootingscommissie over de oorlogsbe
grooting gepubliceerd. De rapporteur zegt dat
bij eenige andere naties (waarschijnlijk wor
den hiermede Zuid-Slavië en Frankrijk be
doeld) de tendenz bestaat de militaire uitga
ven te maskeeren door bedragen onder an
dere hoofden onder te brengen of groote uit
gaven door bijzondere wetsvoorstellen te doen
goedkeuren en zoodoende niet onder het to
taal der militaire uitgaven te doen vallen. In
Italië daarentegen is niets gemaskeerd. Italië
geeft ongeveer 2 1/2 milliard lire uit voor zijn
strijdkrachten met inbegrip van de buiten
gewone uitgaven voor de verdediging van zijn
gebieden.
Zuad-Amerika.
Ernstige gevechten in
Honduras.
TEGUCIGALPA, 4 Mei. Bij een gevecht, dat
in Honduras, in de nabijheid van Santa Rosa,
tusschen opstandelingen en regeeringstroe-
pen is geleverd, zijn meer dan 200 personen
gedood. Onder de dooden en gewonden be
vinden zich vele invloedrijke zakenlieden, ter
wijl eenige vooraanstaande burger als gijze
laars door de rebellen zijn medegevoerd.
Te Washington is het officieele bericht ont
vangen, dat de opstandelingen onder leiding
van genaal Gregorio Ferrera ca. 50 man van
het garnizoen van Santa Roza hebben gedood.
Turkïïe.
Moestaf a Kemal Pasja
herkozen.
De nieuwe nationale vergadering heeft
Moestafa met algemeene stemmen wederom
voor een periode van vier jaar herkozen tot
president.
Amerika.
Het Congres der Intern. Kamer
van Koophandel.
WASHINGTON. 4 Mei. (V.D.) In de Grond-
wetszaal te Washington werd het Congres van
de Internationale Kamer van Koophandel ge
opend. Na een begroetingsrede van den voor
zitter van de Amerikaansche groep Silas
Strawn verkreeg President Hoover het woord
tot het uitspreken van een korte, doch be
langrijke rede. Hoover verklaarde, dat de hui
dige wereld-depressie een sprekend bewijs
mag heeten voor de wederkeerige afhanke
lijkheid van alle landen op economisch ge
bied. Zelfs de Vereenigde Staten werden door
de crisis ernstig beinvloed.
In belangrijke mate zijn de veiïboesting van
levens en eigendommen, de zware belasting
druk en de op den wereldoorlog volgende so
ciale en politieke onzekerheid hiervoor ver
antwoordelijk.
Hoover kwam daarna tot de kwestie van de
vermindering der bewapening en zeide dat
hier door internationale samenwerking iets
geweldigs gepresteerd kan worden teneinde
den overal in de wereld bestaanden belas
ting-druk te verminderen, waardoor een der
voornaamste oorzaken van de onrust kan wor
den weggenomen en grooter vertrouwen in
de toekomst kan worden geschapen.
Hoover verklaarde tenslotte: „Wij hebben
er allen veel belang bij. dat vrede, rust en
economische welstand van de andere volken
beter gewaarborgd zullen worden. Het ligt in
het vermogen van de leidende economen deze
kwestie met energie en eerlijkheid ter hand
te nemen. De staatslieden op hun beurt zijn
in staat de wereld en de menschheid naar een
moreele zege te leiden."
Theater Carré.
CHARLIE CHAPLIN II.
Charlie Chaplin II in Circus.
Terwijl heel Amsterdam in deze dagen naar
Tuschinsky trekt om Charlie Chaplin in City
Lights te zien, doet Charlie Chaplin II op
het tooneel van het theater Carré het publiek
tranen lachen in de schets „Chaplin aan het
trapéze". Wie Charlie Chaplin n is? Een
Spaansche clown Charles Rivel die
Chaplin zoo meesterlijk imiteert, dat hij,
Rivel, zoowel in zijn uiterlijk als zijn actie
op den beroemden Charlie gelijkt als het
eene kievitsei op het andere.
Wanneer Charlie Chaplin den volke kond
had gedaan, dat hij in levenden lijve bij
Carré zou optreden en hij had Charlie Rivel
gestuurd, heel het publiek zou er zijn inge
vlogen en dezen namaak Chaplin voor den
echten hebben toegejuicht. Precies hetzelfde
figuur, hetzelfde masker, dezelfde ietwat
melancholische, verwonderde oogopslag,
dezelfde stuntelige bewegingen, dezelfde on
weerstaanbaar komische onhandigheid in
heel dit spel, dat een parodie wil geven op
Chaplin's film „Circus".
Knap, verwonderlijk knap!, zeg je telkens
tot je zelf, als je dezen Charlie Chaplin II
aan het werk ziet en je voelt daarbij wel
heel sterk, welk een fenomenaal artist feite
lijk Charlie Chaplin is. Dit is opperste
clownerie, die ons tot opgetogen bewondering
zou hebben gebrachtwanneer er geen
eohte Charlie Chaplin had bestaan.
Nu bewonderden wij ook, maar enkelde
imitatie. Wij keken er naar als naar een
goed geslaagde copie van een beroemd schil
derij: „Je zoudt zweren net echt!" roept de
menigte, maar het blijft ondertusschen
slechts namaak. Charles Rivel doet ons
het geniale der vondst van de figuur van
Charlie Chaplin aldoor gevoelen en dat is
voor een copie zeker geen geringe verdien
ste.
Behalve Charlie Chaplin was er nog een
andere groote naam genoemd: Crock! In de
muzikale groteske na de pauze, waarin Charlie
Rivel met 2 partners optreedt, zouden wij
volgens de aankondigingen drie Crooks te
zien krijgen. Geen kleinigheid voorwaar.
Maar die Crocksdat was een groote
onhandigheid van de reclame. Want nu gin
gen wij onwillekeurig vergelijken met het
gevolg dat deze „Crocks" het wel moest, afleg
gen. Wij zagen nu wel heel duidelijk het
verschil van imitatie en kunst. Zoolang
Charlie Rivel Chaplin kon imiteeren, was hij
voortreffelijk, maar waar hij clownerie van
eigen vinding moest geven, bleef hij zoo
ver achter bij Crock, dat de twee
namen zelfs niet naast elkaar genoemd
kunnen worden. Deze clownerie van Rivel en
zijn 2 partners leek mij meer geïnspireerd
op die der 3 Fratellini dap die van Crock,
welke in haar fijn-geestige, groteske, oer-
komische en soms melancholisch-getinte
uitingen geheel apart staat. Wat Rivel geeft
is echter circus-clownerie, uitbundig, grap
pig, maar nu en dan ook vrij graf. De vond
sten zijn lang niet zoo verrassend als die
van de Fratellini en Charlie Rivel en zijn
partners herhalen zich nogal eens onnoodig
veel. Maar als geheel is het toch een verma
kelijk, zeer goed variété-nummer, dat door
mij meer gewaardeerd zou zijn, wanneer men
maar niet de onvoorzichtigheid had begaan
den naam van Crock te noemen.
Wie nog eens in deze eerste weken van Mei
van het echte, oude Variété wil genieten,
weet dus nu den weg. De impressario Ernst
Krauss heeft voor een gevarieerd programma
gezorgd, dat in alle opzichten de vergelijking
met het buitenland kan doorstaan.. Een
voortreffelijk nummer bijvoorbeeld vormen
de marionetten van Charton. Ik zag nog
nooit poppen zoo zuiver-menschelijk in hun
bewegingen als deze marionetten van Char
ton. De bewegingen van de Egyptische dan
seres bijvoorbeeld zijn zoo suggestief en
daarbij zoo fijn dat men vol verbazing te
kijken zit! En in het dansnummer der 2 In
dische krijgsvorsten wordt technisch met
deze marionetten waarlijk het volmaakte be
reikt. Een bijzonder goed nummer, dat al
leen reeds de gang naar Carré waard is.
Een programma, dat vooral ook het jeug
dig publiek dol vermaakt, zooals wel duide
lijk bleek uit den helderen kinderlach, die op
de matiné. welke ik bijwoonde, van alle ran
gen opklonk.
J. B. SCHUIL. 1
Door Vriendschap Saamgebracht.
TANTE JUTTA
Een mensch zou er in verward raken in al
die Haarlemsche dilettanten-tooneelvereeni-
gingen. Ons Genoegen, Onderling Genoegen,
Vriendschap zij ons Doel, Door Vriendschap
Saamgebrachten dat zijn er nog maar 4
van de meer dan twintig bestaande clubs.
Maar er is een zekere overeenkomst te vinden
bij deze vier genoemde vereenigingen en wel,
dat het genoegen en de vriendschap hoofd
doel zijn. Het komediespelen wordt er meer
beschouwd als één der middelen om het on
derling genoegen en de vriendschap te ver-
hoogen. Men speelt er meer om de gezellig
heid dan om de kunst. Dat zulke vereenigin
gen het dan ook in de eerste plaats in kluch
ten zoeken, waarbij flink gelachen kan wor
den, spreekt eigenlijk wel vanzelf. En ook. dat
het critisch geweten er gauwer in slaap ge
sust wordt. Wanneer men met het komedie
spelen den leden een vroolijken, moppigen
avond bezorgd heeft, is een ieder tevreden.
En dat was Zaterdagavond met de opvoering
van Tante Jutta, de dolle klucht, waarin de
heele boel op haar kop staat en de menschen op
net laatst zelf niet meer weten, of zij de moe
der, de vrouw, de min. de man of de schoon
vader zijn, het geval. Er is onbedaarlijk ge
lachen om al die dwaze vergissingen, waar
voor Max Reimann en Otto Schwarz het re
cept hadden geleverd.
De vereeniging D.V.S.. welir al zes jaar be
staat, maar die ik Zaterdag in den
Schouwburg aan den Jansweg voor het
eerst zag spelen is zeker niet de minste van
de 4 genoemde vereenigingen. Er zat een vrij
aardig tempo in de vertooning en de rollen
werden over het algemeend goed gekend.
Wanneer ik als jurylid het spel had moeten
beoordeelen, zouden van de heeren Ferdi
nand en Diederich Vollekop de prijzen heb
ben weggedragen. In zijn galgenhumor had
Diederich Vollekop vooral in het begin,
toen hij nog geen verkleede boef was aar
dige momenten! En de knecht Ferdinand
onderscheidde zich door spel. dat losser en
natuurlijker was dan van de meeste anderen.
Maar wat allen, dames zoowel als heeren, met
elkaar gemeen hadden, dat was de animo
en het blijkbaar pleizier in het komedie
spelen. De een slaagde beter dan de ander, in
deze zoo moeilijke kunst, maar het resultaat
was een daverend lachsucces en daar was het
toch maar om begonnen!
Van wie was deze vreeselijke vertaling van
Tante Jutta? Wij hoorden zinnen als: „Indien
ik niet wist, dat u een man zijt!" en de men
schen spraken elkaar heel den avond maar
geregeld aan met „gij". Is het wonder, dat
met zoon wonderlijke spreektaal de ware
natuurlijkheid ook niet wil komen?
J. B. SCHUIL.
MUZIEK.
„De Haarlemsche Postfanfare"
De muziekvereeniging van P. T. T.-perso-
neel gaf in het Gem. Concertgebouw haar
eerste openbare uitvoering. Gezien den bij
zonder goeden uitslag van dit concert is dit
zeker een gedenkwaardig feit, als men op het
titelblad van het programma leest, dat dit
korps werd opgericht op 6 Aug. 1930 (dertig).
Dit oprichten op zich zelf is niet zoo'n heele
kunst. De heer Reynier van 't Hof heeft het
wonder verricht, in een zoo korten tijd zijn
mannen een aantal stukken te leeren voor
dragen, die in meerdere opzichten zeer het
aanhooren waard waren. Al kan men ook
voor dit oprichten zijn volle respect hebben
en de menschen bewonderen die zoo iets vol
brengen. Niet ieder kent b.v. den heer B-aes,
voor langen tijd woonachtig in het toen nog
onaanzienlijke dorpje L. De heer B-aes was
bij het onderwijs en een zeer tevreden man,
al leefde hij in den tijd dat nog niet elk on
derwijzer een eigen auto bezat. Zijn opka
mertje zag uit op een zeer mooi plekje van
het dorpje L. „Zou uitzien", is juister gezegd.
Want het eenige venster werd voor zeven
achtste in beslag genomen door een fraai
met O.-I.inkt beschreven biljet waarop onder
den naam van den auteur de aankondiging:
„Muziekhandel. Zichtzendingen door gansch
Europa" (de heer B-aes was Limburger). Het
smalle en hooge boekenkastje torste ettelijke
pakken Litolff. En hoewel ik ook meerdere
malen een pakje Peters-editie opmerkte,
door den heer B.-aes nooit opzettelijk aan
mij getoond, want al lag het met zijn op
schrift „Aan den Dey van Algiers" op een
afzonderlijk tafeltje, als niet behoorend tot
de afdeeling Europa, zoo zei mij eenmaal de
heer B.-aes: „ik houd niet van Peters Litolff
geeft méér in de la". Litolff had zijn heele
hart. En om die liefde te uiten, richtte hij
tot in wijden omtrek muziekgezelschappen
en zangkoren op, tegen matige winst de spe
lers en zangers helpend aan muziek. Wat
zei men echter? De heer B-aes is niet te
overtreffen in het oprichten van muziek
korpsen. Hij weet ze ook wel eenige maanden
tevreden te houden. Dan echter moet men
een ander nemen, hij heeft het te druk met
oprichten. Inderdaad reikte de openbaarheid
der uitvoeringen van deze jonge gezelschap
pen niet verder dan het repetitielokaal.
De oprichtingsdatum 6 Augustus 1930 be
hoeft ons bij „De Haarlemsche Postfanfare"
dus niet zoozeer te verwonderen. Wel echter
het feit, dat het ten gehoore gebrachte zoo
velerlei reden gaf tot lof. Velerlei. Er is al
lereerst heel mooi zuiver gespeeld. Zoo liet
„Tête joyeuse" inderdaad niets te wenschen
over aan juiste intonatie. Het klonk ook zeer
mooi, en de klank was. wat men in vakterm
noemt, dik. Er was ook een opmerkelijk goe
de voordracht, terwijl er mooi genuanceerd
werd. Ik weet niet, of straks te Amsterdam,
waar de pas gerecruteerden ten wedstrijd
zullen gaan, dit „fète joyeuse"' gekozen zal
worden. Wat ik wél weet, is dat met een zoo
prijzenswaardige voordracht ais op dit eer
ste concert een mooie „onderscheiding" kan
worden behaald.
Zuiver werd er ook gespeeld in de andere
stukken van het programma, dat zeker geen
verontschuldiging behoefde in het begelei
dend woord van het programmaboek. Vijf
stukken technisch goed te leeren beheer-
schen in nog geen negen maanden tijd, is
voorwaar niet weinig loffelijk. Allicht zal
voor den komenden tijd de keuze weer vallen
onder de stukken van lateren tijd. Dit maakt
meestal op wedstrijden ook een goeden in
druk en 't overgroote deel van het publiek,
dat den laatsten tijd zoo enorm veel goede
stukken hoort spelen door de radio (naar de
slechte luistert het niet), is immer op de
hand van het korps dat naast technische
kennis ook goeden smaak toont.
Er werden nog op het podium woorden
van sympathie gesproken, o.m. door den
voorzitter van het korps der collega's uit de
hoofdstad. En voorts zorgde Harry Wood
ward ('t bestuur verontschuldigde zich, nog
niet een heelen avond het programma te
kunnen vullen) dat de donateurs en begun
stigers een prettigen indruk wegdroegen van I
dezen avond op 2 Mei 193L
G. J. KALT. 1
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cts. per regel.
STOFZUIGERHUIS MAERTENS
Bartel jorisstraat 16 Telefoon 10756
VAMPYR STOFZUIGERS f 105.-
R.-K. VREDESBOND IN
NEDERLAND.
STICHTINGSVERGADERING DER
AFDEELING HAARLEM.
In de groote zaal van het gebouw „Sint-
Bavo" had Maandagavond de officieele stich
tingsvergadering plaats van de afdeeling
Haarlem van den R. K. Volksbond in Neder
land. Deze vergadering werd o.m. bijgewoond
door mgr. J. D. J. Aengenent, bisschop van
Haarlem.
De voorzitter, de heer L. H. Povel, sprak
het openingswoord uit en deelde vervolgens
het een en ander mede over het doel en de
werkwijze van den Bond. Door studie en ac
tie wordt getracht den vrede te bevorderen.
De actie beweegt zich zoowel op nationaal
gebied als op internationaal gebied, dit laat
ste door samenwerking met soortgelijke or
ganisaties in het buitenland. De heer Povel
deelde voorts mede. dat het in de bedoeling
ligt, drie a vier bijeenkomsten per Jaar te
beleggen, waarop bekende figuren zullen
spreken over actueele kwesties, betreffende
het voorkomen van naderend oorlogsonheil
en de bevordering van het vertrouwen tus
schen de volkeren onderling.
Vervolgens installeerde de heer G. Bulten,
burgemeester van Voorhout, oud-lid van de
Tweede Kamer en lid van het hoofdbestuur
van den Vredesbond, het bestuur op
de gebruikelijke wijze.
De voorzitter richtte zich daarop tot mej.
Peters, voorzitster van de afdeeling Haarlem
van den R. K. Vrouwenbond en bood haar
het eerelldmaatschap aan der afdeeling, als
bewijs van erkentelijkheid voor het vele. dat
zij ten behoeve van den vrede heeft ge
daan.
Het woord was hierna aan prof. dr. Titus
Brandsma O. Carm. uit Nijmegen, voor het
uitspreken van de feestrede.
Deze constateerde dat er nog steeds een
groote categorie van menschen is. die meent,
dat men in de wereld zonder strijd niet kan
slagen. Zij denken, dat het recht van de
sterkste oppermachtig moet zijn. Zij beroe
pen zich op de historie en verkondigen de
leer, dat men den mensc/elijken aard, die
strijd in zich sluit, niet moet ontkennen.
Door strijd alleen kan volgens hen het goede
blijven bestaan en het wordt nutteloos ge
acht, dat een enkeling zich tegen dezen gang
van zaken zou verzetten. Zij gaan zelfs zoo
ver, dat zij den oorlog een bron van het
goede noemen, bevorderlijk voor de be
schaving, enz.
Van menschen als Briand wordt gezegd,
dat zij den ondergang van Frankrijk bewer
ken. Spreker zeide, dat waar er zulke mee
ningen heerschen, men inderdaad van een
zieke maatschappij kan spreken. Daarom
moeten de Jjveraars voor den vrede hun actie
blijven doorvoeren en de maatschappij
trachten te hervormen.
Wil men den oorlog voorkomen, dan zal
men zich maatschappelijk anders moeten
instellen dan in de dagen voor het uitbreken
van den wereldoorlog het geval was.
Er zal verzet dienen te komen tegen de
hebzucht der volkeren, die geen grenzen
kent.
In de geschiedenisboeken wordt steeds ge
sproken over nationale helden, die poogden
hun land uit te breiden, maar men zwijgt
over de wijze waarop en ten koste waarvan
deze uitbreiding geschiedde.
Het Is onze plicht om anderen gelukkig te
maken. Alle altruïsme is weliswaar nog niet
weg uit onzen staat, maar bijna altijd zit aan
de diensten, die wij een land bewijzen weer
een of ander eigenbelang verbonden. Dit be
treurde spreker; wij moeten bereid zijn een
offer te brengen als het in het belang van
een ander land is.
Ook is het noodig. dat allerlei onvriende
lijkheden, die de volken onderling elkaar zoo
dikwijls voor de voeten werpen, uit den weg
worden geruimd.
Spreker betreurde het eveneens, dat ten
aanzien van dergelijke dingen een krachtige
openbare meening ontbreekt.
Prof. Brandsma eindigde met een krach
tige opwekking voor het vredeswerk, waarbij
de Christelijke beginselen zooveel mogelijk
tot uiting komen.
Tenslotte sprak mgr. Aengenent. Hij zeide
verheugd te zijn over den stap, die met de
oprichting der afdeeling gedaan was. vooral
omdat hij leidt in de richting van de ver
wezenlijking der Christelijke idee.
Spreker wees op de noodzakelij kheid van
den Vredesbond, omdat aan de regeeringen
getoond moet worden dat het volk den vrede
wil.
Voordat de bijeenkomst door mgr. Aenge
nent gesloten werd, stelde mej. Peters voor
dat het bestuur der afdeeling aan het hoofd
bestuur in overweging zou geven zich in ver
binding te stellen met paedagogen. profes
soren, leeraren en onderwijzers teneinde on
der het jonge geslacht de vredesidee te be
vorderen en In dit verband ook met buiten-
landsche organisaties besprekingen te voe
ren.
Het bestuur der afdeeling bestaat uit de
heeren L. H. Povel. voorzitter, mr. dr. F. A
Bijvoet, vice-voorzitter, dr. J. van Beers, Jan
zen en L. Relsma Jr. De functies van secreta
ris en penningmeester zullen nader worden
aangewezen.
Reeds thans telt de afdeeling een kleine
300 leden.
AGENDA
DINSDAG 5 MEI.
Schouwburg Jansweg: „Het lied is uit'*.
8.15 uur.
Remonstrantenhuis: Ver. van Spiritisten
„Harmonla", séance. 8 uur.
Groote Kerk: Orgelbespeling 8.159.15 uur.
Palace: „Studentenleven in Oud Heidel-
berg." Tooneel: Rolf Hansen. 7 en 9.15 uur.
Luxor Theater: „Na den mist", en „De laat
ste kus." Tooneel: The Bonnes Comp. 8.15 u.
Velsen; Raadsvergadering 7 uur nam.
WOENSDAG 6 MEI.
Gem. Concertzaal: H. O. V. Beethovencyclus.
Soliste Annie Woud. 8.15 uur.
Bioscoopvoorstellingen 's middags en des
avonds.
APOTHEEKDIENSTEN
Th. A. Klinkhamer, Koninginneweg 69,
tel. 11596.
Fa. Begemann en Snelt jes, Jansstraat 27.
tel. .10043.
