NAAR ROME.
Het woord is aan...
Het Belangrijkste.
48e Jaargang No. 14683 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Vrijdag 8 Mei 1931
HAARLEM S DAGBLAD
K-C, p-w- peereboom uitgave der n.v. lourens coster P„RFROOM
•n ROBERT PEEREBOOM. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTEN :Per week 0.27J4, met Geïllustreerd Zondagsblad 0-32
Per 3 maanden: Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom der
gemeente) ƒ3.57^2. Franco per post door Nederland 3.87J4. Losse nummers
ƒ0.06. Geïll. Zondagsblad per 3 maanden 0Ö7J4. franco per post-
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaame 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724, 1482S Drukkerij 10122, 12713 Postgiro 38810
ADVERTENTIëN: 1-5 regels ƒ1.75. elke regel meer 0.35. Reclames
ƒ0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels /0.60t
elke regel meer ƒ0.15. buiten Arrondissement dubbele prijs- Onre Groentjes
(iederen dag) 13 regels ƒ0.30, elke regel meer ƒ0.10, uitsluitend 4 contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. levenslange ongeschiktheid en Overlijden f600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog (400.-, Duim (250.-, Wijsvinger (150.-. Elke andere vinger (50.-. Arm- ol Beenbreuk (100/
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZESTIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
DE NIEUWE GOUVERNEUR-
GENERAAL VAN
NEDERLANDSCH-INDIë.
'Jhr. Mr. B. C. de Jonge wordt
benoemd.
OUD-MINISTER VAN OORLOG.
Naar Het Vaderland verneemt, zal aan
jhr. mr. B. C. de Jonge, ouaÉminister van
oorlog in het kabinet Cort v. d. Linden, het
hooge ambt van gouverneur-generaal wor
den aangeboden. Het Nederlandsch Corres-
pendentiebureau kan dit bericht bevestigen
en meldt, dat de benoeming eerstdaags is
.te verwachten.
Jhr. de Jonge werd 22 Januari 1875 te
's-Gravenhage geboren en studeerde in de
rechtswetenschappen aan de Utrecbtsche
unversiteit. Op 12 Juni 1900 promoveerde hij
met lof tot doctor in de rechtsgeleerdheid op
een proefschrift over de Kinderwetten.
Na eerst een jaar als advocaat in Den Haag
werkzaam te zijn geweest, trad hij op 16
Augustus 1901 in ambtelijken dienst als ad
junct-commies bij het departement van kolo
niën aan de afdeeling justitie, onderwijs,
eeredienst en nijverheid.
Na de verschillende rangen te hebben door-
loopen werd hij in 1908 bevorderd tot re
ferendaris en na korten tijd ging hij naar de
nieuwe afdeeling gouvernementsbedrijven,
naar welke afdeeling tevens werden overge
bracht de werkzaamheden, de nijverheid be
treffende.
In 1910 ging jhr. de Jonge in den rang van
referendaris over naar de afdeeling secreta
riaat van het departement van oorlog. Minis
ter Colijn zette deze afdeeling om in de af
deeling kabinet des ministers en op 5 Maart
1913 werd de heer De Jonge chef van die af
deeling met den rang van administrateur.
In 1913 werd hij minister van oorlog in het
kabinet-Cort v. d. Linden als opvolger van
minister Bosboom. Tot 1918 bleef hij in die
functie werkzaam. Jhr. de Jonge was de eer
ste burgerminister van oorlog in ons land.
Na zijn aftreden als minister werd hij be
noemd tot directeur der Bataafsche Petro
leum Maatschappij te 's-Gravenhage. In de
zelfde functie werd hij in 1921 te Londen be
noemd, waar hij zich toen metterwoon ves
tigde. In 1922 trad hij af als directeur en
werd hij benoemd tot commissaris van de Ko
ninklijke.
Voor zoover bekend is is jhr. de Jonge niet
aangesloten bij een politieke partij. Naar
verluidt is hij echter de christelijk-historische
beginselen toegedaan en behoort hij tot de
behoudende richting. Voorts is hij lid van de
Ned. Herv. Kerk.
Hedenmorgen vertrókken van het station
W. P. te Amsterdam met bestemming naar
Rome mgr. Aengenent en oud-minister Aal-
berse om aldaar de viering van de Rerum
Novarum}'eesten bij te wonen. V.r.n.l..- oud
minister Aalberse. L. A. .4. M. Westerwouat,
deken van Haarlem en mgr. J. D. J. Aenge-
u nent, bisschop van Haarlem.
HAARLEM, 8 Mei.
Het cijfer S.
Het dispuut over het tot onvoldoende ge
degradeerde schoolcijfer 5 duurt nog steeds
voort. De onderwijsdeskundigen hebben er
zulke ingewikkelde beschouwingen over ge
houden, dat het den leek allang duizelt. Ik
begrijp dan ook de bescheidenheid van den
schrijver van het ingezonden stuk, die zich
vanmorgen in den strijd werpt en haastig
toegeeft dat hij „onbevoegd" is. Hij meent
niettemin dat de onbevoegden hier ook wel
eens een woordje in mogen meepraten, en
geef hem eens ongelijk! Hebben wij oud
scholieren het niet allen als een steek in ons
hart gevoeld, toen het bericht kwam dat
onze dierbare oude vijf zou worden ont
troond? Zijn voor de meesten onzer, en voor
schrijver dezes zeer zeker, niet vele herinne
ringen van „narrow escapes", om in voetbal
taal te spreken, aan de vijf verbonden? En
dan zwijg ik nog van de 5 min, die mij meer
malen redding bracht. (Ik moet zorgen, dat
mijn zesjarige zoon deze onthullingen niet
onder oogen krijgt).
De bewuste onbevoegde inzender toont
achterdocht. Hij beschouwt de verplaatsing
van het satisfactie-gevende criterium van
vijf naar zes als een vermindering van kan
sen voor de verdedigende partij, de beleger
de veste, of hoe u het leerlingwezen noemen
wilt. Ondanks alle verzekeringen van het
tegendeel wantrouwt hij de situatie. Ik ook.
Je blijft in die dingen, als onbevoegde zijn
de, je heele leven aan de zijde van de zwakste
partij, en een zoo nobele traditie als die van
de vijf wensch je geëerbiedigd te zien. Ook
al vanwege je nageslacht, dat door dezen
raid belaagd wordt.
„Zonder gewetensbezwaar geven vele
leeraren een één", zegt zoo ongeveer de on
bevoegde inzender, „maar een negen of een
tien geven zij nooit. Wat is dus de nieuwe
toestand? Er komen nu vijf onvoldoende te
gen slechts drie voldoende cijfers. Is dat bil
lijk? Neen! Vermindert het de kansen des
leerlings om den zwaren strijd met succes
het hoofd te bieden? Ja!".
Ziedaar!
Dat vele leeraren „zonder gewetensbe
zwaar" éénen geven is ook velen onzer uit
ervaring bekend. Ik zal hieromtrent niet
preciseeren, maar verscheidenen van ons
herinneren het zich nog van zichzelf en
elkaar. Dat wij geen negens of tienen kon
den krijgen is evenzeer een feit. Het ge
beurde althans bijna nooit. De liegen was
voor den leeraar, de tien voor den directeur.
Dat placht althans in mijn tijd de verklaring
van het wonderlijke verschijnsel te zijn.
Misschien zou een dieper psychologisch in
zicht dan het onze er een andere uitlegging
van gegeven hebben. De nationale afkeer
van uitbundigheid, bijvoorbeeld Fransche
geestdrift over de begaafdheid eens leerlings
zou wellicht in een negen culmineeren, Ita-
liaansche geestdrift in een tien, terwijl in
hetzelfde geval de Hollandsche angst voor
„daverende dingen" zich zou beperken tot
een acht, liefst nog voorzien van een kal
meerend „minnetje", en als het even kon tot
een V/2.
Is nu de vijf geen voldoende meer, schuift
de waardeerings-grens omhoog, dan zou het
niet meer dan billijk zijn dat de negen en de
tien algemeen bereikbaar werden gesteld-
Wij onbevoegden gevoelen dat allen. Men
moet ons ik bedoel ons nageslacht niet
gaan beknotten in onze kansen, zonder er
nieuwe mogelijkheden tegenover te stellen
„aan het andere eind". De aanvallende partij
het legioen der bevoegden, zal dus zichzelf
eenig geweld moeten aandoen en haar
schuwheid van zulke uitbundige lof, als ne
gen en tien vertegenwoordigen, dienen te
'overwinnen. Anders richten wij een bond
van onbevoegden op, met onze dierbare ouwe
vijf in het vaandel, en gaan met onze zonen
betoogingen op de Zijlvest en het Prinsen
hof houden.
De bevoegden zijn dus gewaarschuwd. Als
er niet spoedig een verklaring van directeu
ren en leeraren komt. dat zij voor zichzelf
afstand doen van resp. tienen en negens,
dan
Willen zij persé die cijfers voor zichzelf
houden, dan zullen de 10 min en de 9 min of
ficieel erkend en consequent doorgevoerd
moeten worden. Wat drommel! wij zijn nu
zelf ook groot, en laten niet meer met ons
spotten. Ook omtrent den status van de 6
min en de 5 1/2 zouden wij gaarne verzeke
ringen hebben, die deze mogelijkheden tot
werkelijkheden verheffen.
Tenslotte wensch ik er op te wijzen, dat
wij ons van onze onbevoegdheid niets behoe
ven aan te trekken. Zijn wij fiscaal bevoegd?
Geenszins. En berusten wij in een dreigende
belastingverhoeging? Allerminst-. Wij plegen
verzet, en soms met succes. Welnu, wat Ls
de cijferstrijd des leerlings versus den leeraar
anders dan de kamp zijns vaders tegen den
fiscus? In naam dus van ons nageslacht
en onze eigen dierbare vijf-herinneringen:
Ten strijde!
R. P.
GROOTE BRAND IN JAPAN.
TOKIO, 8 Mei (Reuter). Vanochtend
brak er brand uit te Zamanak, een station
van minerale warme bronnen. Reeds zijn on
geveer duizend gebouwen verwoest, terwijl
men vreest dat vele personen om het leven
zijn gekomen. Er is een groot aantal gewon
den en de schade wordt geraamd op zes
millioen gulden.
VAN DEN WAGEN GEVALLEN.
De 16-jarige A. van R. wilde Donderdag
middag op een bespannen groentewagen
stappen.. Hij had daarbij het ongeluk te val
len. waarbij één der wielen over zijn been
reed. Dit lichaamsdeel werd gekneusd. De
jongen werd door den Ongevallendients voor-
loopig verbonden waarna hij per ziekenauto
van de firma Mathot naar het Sint Elisabeths
Gasthuis werd vervoerd.
Mgr. A engen ent:
De oprichting van den Vredesbond is een
noodzakelijkheid, omdat aan de regeeringen
getoond moet worden dat het volk den vrede
wil.
DUIZELIG EN TOEN MAAR
GAAN ZWEMMEN.
VREEMD NACHTELIJK AVONTUUR.
Woensdagnacht zag een agent van politie
op de Maaskade te Rotterdam een man staan
Het bleek dezelfde man te zijn. Hij was door
verdacht en keek even later nog eens om.
De man was spoorioos verdwenen. De agent
liep daarop terug en zag toen een pet in het
water drijven. Terstond waarschuwde hij de
rivier politie, die niets meer kon ontdekken.
Geruimen tijd later pikte de bemanning van
de sleepboot Phoenix ter hoogte van de Veer
haven een zwemmende man uit de Maas op.
Het bleek dezelfde man te zijn. Hen was door
een duizeling bevangen te water geraakt en
toen maar gaan zwemmen. Hjj is in het
ziekenhuis aan den Coolsingel ter observatie
opgenomen.
EIND-EXAMENS H. B. S. EN
LYCEA.
DATA EN DESKUNDIGEN.
De minister van Onderwijs heeft de na
volgende data bepaald voor eindexamens der
middelbare scholen:
Afd. H.B.S. van het Christelijk lyceum te
Haarlem 13, 15, 16 Juni;
afd. H.B.S. van het R.-K. lyceum te Haar
lem 4. 6 Juli;
afd. H.B.S. van het Kennemer lyceum te
Bloemendaal 29, 30 Juni. 1, 2. 3 Juli;
afd. H.B.S. van het gemeentelijk lyceum te
Haarlem 16, 17, 18, 19, 20, 22. 23 Juni;
gemeentelijke H.B.S. te Haarlem 7, 8, 9,
10. 11 Juli.
En benoemd tot deskundigen:
dr. H. Bremekamp. hoogleeraar aan de
Technische Hoogeschool te Delft;
dr. H. C. Redeke. directeur van het Rijks
instituut voor biologisch visscherijonderzoek
te Gouda;
T. J. Bezemer, hoogleeraar aan de Land-
bouwhoogeschooi te Wageningen;
J. Greshoff, letterkundige, te Arnhem (voor
Nederlandsch en Fr arisch)
A. van der Ent, oud-directeur een-er H.B.S.
met 5-j.' cursus, te Aerdenhout (voor Duitsch
en Engelsch)
R.H.B.S. te Velsen 30 Juni, 1 en 2 Juli.
Deskundigen
dr. J. F. Koksma, hoogleeraar aan de Vrije
Universiteit te Amsterdam, te Kampen (voor
de twee eerstgenoemde scholen);
G. Mannoury, hoogleeraar aan de gemeen
telijke universiteit te Amsterdam (voor de
vier laatstgenoemde scholen;
dr. J E. W. Ihle, hoogleeraar aan de ge
meentelijke universiteit te Amsterdam, te
Utrecht;
mr. dr. H. S. Veldman, voorzitter van den
Raad van Arbeid, te Apeldoorn;
J. Visser, directeur van het Rijksopvoedings
gesticht te Amersfoort;
dr. W. J. Kühler, hoogleeraar aan de ge
meentelijke universiteit te Amsterdam;
VERKEERSONGEVALLEN.
Donderdagmiddag half twee ontstond op
de Groote Houtbrug een aanrijding tusschen
een aut-o. komende van den Raamsingel, be
stuurd door J. B. uit Heilo, en een auto, ko
mende van de Groote Houtbrug, bestuurd
door Van M. te Heemstede. Beide auto's wer
den beschadigd. De wagen van B. reed de
deur van het winkelhuis Gasthuïssingel hoek
Plein kapot. De politie stelt naar de oorzaak
een onderzoek in
HET STEENZETTERSCONFLICT TE
AMSTERDAM.
Voor het Gerechtshof te Amsterdam is
voortgezet het getuigenverhoor in de zaak van
het steenzettersconflict aan een bouwwerk in
Amsterdam West. Tegen alle vier de verdach
ten werd opnieuw een maand gevangenisstraf
geëischt, wegens openlijke geweldpleging
jegens de leden van den R.K. Steenzetters-
bond.
Uitspraak 21 Mei.
GEMENGD MELKBEDRIJF TE
AMSTERDAM.
Donderdagmiddag werd ten Stadhuize de
Commissie tot onderzoek naar een gemengd
melkbedrijf geïnstalleerd door den wethou
der voor de levensmiddelenvoorziening, den
heer De Miranda.
Deze zette in een rede de taak der com
missie uiteen.
De voorzitter der Commissie. Prof. L. K.
Wolff heeft daarop met een korte rede ge
antwoord.
STEUN AAN MOBILISATIE-INVALIDEN?
Het Tweede Kamerlid de heer Ter Laan
heeft den minister van Defensie gevraagd of
hij kan mededeelen. hoever de voorbereiding
van de toegezegde wijziging der wet tot steun-
verleening aan mobilisatie-invaliden is ge
vorderd, en is de minister bereid tot medf>-
werkng zoodanig, dat het aangekondigde ont
werp nog in het loopende zittingjaar kan
worden behandeld?
DE WINNAAR VAN DE SCHNEI
DER TROPHEE GESTORVEN.
Luitenant Waghorn, die in September 1929
voor zijn land de Schneider Cup won, is aan
de gevolgen van zijn val overleden. Zooals
men zich zal herinneren verloor luitenant
Waghorn de controle over het bombarde
mentsvliegtuig. waarin zich nog de waarne
mer Alexander bevond. Op geringe hoogte
boven den grond trachtte Waghorn zich door
een parachutesprong nog te redden maar
het valscherm kon zich niet meer voldoende
openen. Alexander was reeds eerder gespron
gen; hij liep kleine verwondingen op.
DE EXPEDITIE OP GROENLAND.
COURTAULD IN VEILIGHEID.
Het bestuur van de kolonie Groenland heeft,
naar Wolff uit Kopenhagen meldt, gister
avond laat een telegram uit Lemon Base
station ontvangen volgens hetwelk do
Engelschman. Courtauld, die sedert 3 Decem
ber op het ijs ln het. binnenland van Groen
land was achtergebleven, zich in veiligheid
bevindt.
Hij verkeert in goede conditie en zal met
de slede-expeditie van Watkins, die 21 April
was vertrokken om naar hem te zoeken,
terugkeeren.
PERSBEZOEK AAN HET NEDER
LANDSCH PAVILJOEN.
PARIJS, 7 Mei (V.D.) Hedenmorgen te
elf uur waren de Nederlandsche en buiten-
landsche journalisten te Parijs uitgenoodigd
voor een bezoek aan het Nederlandsch Pavil
joen, dat vandaag geopend wordt.
De Vice-Voorzitter van het Nederlandsch
Tentoonstellingscomité. Mr. Swart, sprak de
aanwezigen toe, waarna zij onder deskundige
leiding door de verschillende afdeelingen ge
leid werden. Vooral de buitenlandsche jour
nalisten waren opgetogen over wat hun ge
toond werd en verzekerden, dat Nederland
hier een uitstekend figuur maakt.
Na afloop van het persbezoek had ln het
Nederlandsch restaurant een geanimeerde
lunch plaats. Mr. Swart voerde hier weer het
woord. Namens de Nederlandsche journalis
ten werd gesproken door den heer Ant. Lie-
vegoed, wiens rede beantwoord werd door
den heer Denis, van de „Petit Parisien",
namens de aanwezige Fransche journalisten.
AMERIKA.
DISCONTOVERLAGING TOT 1 M%.
NEW YORK. 7 Mei, (V.D.) De Federal
Reserve Bank heeft heden het disconto ver
laagd van 2 tot 1 1/2 ?,',.De laatste verlaging
werd ingevoerd op 24 December 1920 van
2 1. 2 tot 2To.
NIEUWE RESULTATEN IN
KANKERBESTRIJDING?
DE ZIEKTE ZOU EEN GEBREK IN HET
BLOED ZIJN.
LONDEN, 6 Mei (Retuer). De Daily Herald
kondigt twee belangrijke ontdekkingen op
het gebied van kankerbestrijding aan.
Een is gedaan door een Londensch dokter,
die ontdekte, dat kanker een gebrek in het
bloed is, en die goede resultaten bereikte
met injecties met een uit parathyrcidkïieren
gewonnen preparaat.
De andere ontdekking is gedaan door
dokter Bendien, die eveneens vaststelde, dat
kanker in het bloed zit. Hij zegt, dat kanker
wordt, veroorzaakt of gepaard gaat met een
onstandvastigheid in de eiwitten in het
bloed. Hij heeft een preparaat uitgevonden,
waardoor de stabiliteit, der eiwitten wordt
bevorderd en waardoor in sommige gevallen
zelfs genezing van kanker in een vergevor
derd stadium wordt bereikt.
De Daily Herald voegt hieraan toe. dat
beide geneesheeren niet zeggen het- genees
middel voor kanker te hebben ontdekt, doch
zeker is hun ontdekking een belangrijke
stap in de goede richting.
Jhr. Mr. B. C. de Jonge zal tot gouverneur-
generaal van Ned. Indië worden bcnoema.
(Ie blad, le pag.)
De geschiedenis van de Culcnxborgsche
moordzaak. De daad en de berechting.
(2c blad. 3e pag.)
De Mij. „Nederland" in 1930. Dividend 7 pCt.
(2c blad, 3e pag.)
Briand's kansen op het presidentschap van
de Fransche republiek en zijn rede over de
Duitsch-Oostenr'Jkschc Tol-unie.
(2e blad, le pag.)
Intimus: Staten GcxieraalTweede Kamer.
De nieuwe Draiikwet.
(4e blad, le pag.)
IJmuiden: De toestand in het visscherijbc-
drijf.
(2e blad, 2e pag.)
ARTIKELEN, ENZ.;
R. P.: Het cijfer 5.
(le blad. le pag.)
Henry A. Th. LesturgeonDe opening van de
Internationale Koloniale tentoonstelling.
(2e blad, le pag.)
R. V.; Onder water naar de Noordpool.
(4c blad. le pag.)
(Laatste berichten 2e pag. le blad.)
VLIEGTUIGEN VAN DE R. A. F.
IN BOTSING.
DE VLIEGERS DOOR DE PARACHUTE
GERED.
LONDEN. 6 Mei (V. D.) Twee vliegers van
de Royal Airforce. die deelnamen aan oefe
ningen. welke door twee escadrilles ln de na
bijheid van Aldershot gehouden werden,
hebben hun leven te danken aan het gebruik
van de parachute. De twee machines botsten
tegen elkaar op en stortten van een hoogte
van ongeveer 3000 voet neer. De bestuurders
sprongen per parachute overboord en daal
den behouden op den beganen grond.
MAILDIEFSTALLEN OP DEN
OCEAAN.
NEW-YORK, 6 Mei. (Reuter). Tusschen
Engeland en Amerika hebben een aantal
maildiefstallen plaats gehad, welke aan een
behendige internationale dievenbende wor
den toegeschreven. Zoowel de Amerikaansche
als de Engelsche autoriteiten stellen een on
derzoek in.
Men meent, dat de diefstallen hoofdzake
lijk aan de Amerikaansche zijde zijn ge
pleegd.
KIDSTON'S LAATSTE WIL.
WENSCHEN VOOR ZIJN BEGRAFENIS.
LONDEN. 7 Mei 'Reuter). De moeder
van den aviateur Kidston heeft onder dc
papieren van haar zoon aanwijzingen ge
vonden omtrent zijn uitvaart. Hij wenscht.
dat ze zoo eenvoudig mogelijk zal zijn, dat
niet om hem zal worden getreurd, dat geen
bloemen, zelfs geen takje heidekruid zal
worden aangebracht en dat. geen treurmu
ziek zal worden gespeeld. Alleen mag wor
den ten uitvoer gebracht het „Rule Britan
nia" en het „Fight the good Fight". Aan
dezen wensch zal worden gehoor gegeven bij
den gedachtenisdienst welke morgen te Lon
den zal gehouden worden.
AUTO-ONGEVAL TE
ZWIJNDRECHT.
INLICHTINGEN CEVRAAGD.
De Commissaris van Politie te Haarlem
verzoekt ons plaatsing van het volgende:
De Burgemeester van Zwijndrecht deelt be
treffende het aldaar plaats gehad hebbende
auto-ongeval met doodelijken afloop op 19
April j.l. te omstreeks 10.30 uur n.m. op den
Rotterdamschenweg, nader mede, dat geble
ken is dat de inzittenden van een luxe auto
uit Noord-Brabant zich een oogenblik bij de
verongelukte auto hebben opgehouden en
daarna zijn doorgereden ln dc richting
Dordrecht en Moerdijk. Het is van belang dat
deze inzittenden zich aan hem bekend ma
ken.
Voorts is gebleken, dat de laatste van da
vier auto's te ongeveer 10.12 uur n.m. van
de pont is vertrokken in de richting Rot
terdam (een zoo goed als nieuwe Hudson,
donker gekleurd met hoog nummer) en op
den Rotterdamschenweg de voor hem rijden
de Chevrolet-auto is voorbij gereden ongeveer
ter plaatse van het ongeval.
De Burgemeester van Zwijndrecht ver
zoekt den bestuurder van bedoelde Hudson-
auto zich aan hem bekend te maken ten einde
Inlichtingen te verstrekken.
