mm&r
Felle brand te Bennebroek.
fWi
w
8
Het woord is aan...
Eerste Kamer.
Het Belangrijkste.
48e Jaargang No. 14694
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Vrijdag 22 Mei 1931
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
Ho.fdrcd.ct.ur; ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTEN :pcr week 0.2754, met Geïllustreerd Zondagsblad 0-32
Per 3 maanden: Haarlem en plaatsen waar een agent gevestigd is (kom dei
gemeente) 3.57J4. Franco per post door Nederland 3.87Losse nummers
0.06. Geïll. Zondagsblad per 3 maanden f 0-57J4. franco per post.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie 10724, 1482S Drukkerij 10122, 12713 Postgiro 38810
ADVERTENTIëN1—5 regels 1-75. elke regel meer 035- Reclames
0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels 1 0.60.
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes
(iederen dag) 13 regels ƒ0.30. elke regel meer 0.10. uitsluitend a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet ot Oog 1400.-, Duim '250,-, Wijsvinger 1150.-. Elke andere vinger (50.-, Arm- ot Beenbreuk 1100.-
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWINTIG BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
DE BURGEMEESTER VAN
HAARLEM.
HERBENOEMD.
Bij koninklijk besluit is, met ingang van
16 Juni 1931, de heer C. Maarschalk herbe
noemd tot burgemeester van Haarlem.
Zooals men weet geschiedt deze benoeming
voor den tijd van zes jaar. De heer Maar
schalk is thans sinds twaalf jaar burgemees
ter van Haarlem. Hij volgde in 1919 den in
het najaar van 1918 overleden Jhr. W. B.
Sandberg op.
ROTTERDAM'S 60 OPCENTEN.
VERZET IN DEN RAAD.
De gemeenteraad van Rotterdam heeft
Donderdag behandeld het voorstel van B. en
W. om 60 opcenten te heffen op de Gemeen
tefondsbelasting.
De liberaal mr. Dutilh ging accoord met
heb belastingvoorstel, omdat het noodzake
lijk is. Te weinig achtte hij echter rekening
gehouden met de verminderde inkomens der
burgerij. De heer Dutilh verlangde echter om
zijn stem aan de voordracht te kunnen ge
ven, dat bezien wordt, of bezuinigd kan
worden op de loonen van het gemeenteper-
soneel. Hij diende een motie in, waarin de
Raad uitspreekt, dat gestreefd zal worden
naar een mindere heffing dan 60 opcenten
in de toekomst.
De heer J. Schouten (a.r.) zei te zullen te
genstemmen, omdat hij geen vertrouwen in
het college van B. en W. heeft. Hij zal slechts
stemmen voor 50 opcenten. Hij maakte daar
van een voorstel.
Bovendien is hij van meening, dat men
eerst "de salarissen en loonen mag onderzoe
ken als alle andere middelen, die daarvoor
redelijkerwijze in aanmerking komen, uitge
put zijn.
Mr. A. de Jong (a.r.) wethouder van Pu
blieke Werken gaf voorbeelden van verkwis
ting bij bezoldiging.
Zoo werd een zieke straatmaker niet ge
steund volgens zijn weekloon van f 40, maar
volgens zijn verhoogd tariefloon van f 56.
Over 1930 was op deze wijze een verhoogde
uitkeering van ziekengeld van f 20.000 noo-
dig, aldus het verslag in de Tel. Het auto
vervoer in eigen beheer van den Vervoer
dienst kost duizenden guldens meer dan
vroeger, toen het uitbesteed was. De opper
lieden, die het overwerk decreteeren, deelen
zelf mee in de betaling van dat overwerk,
waarvan het gevolg is, dat dit snel toeneemt.
Ondanks het feit, dat er 20.000 werkloozen
zijn, vindt men tal van families, waarvan
man en vrouw in dienst zijn der gemeente en
dus dubbel salaris genieten. Een bezuini
gingsinspecteur zou, naar sprekers meening,
duizenden en duizenden voor de gemeente
kunnen besparen. Daarom is hij een groot
voorstander van aanstelling van zulk een
ambtenaar. Mr. de Jong wenschte niet meer
José Ortega y Gasset:
Heel de wereld voelt de urgentie van nieuwe
levensbeginselen. Maar sommigen trachten
zooals dit in zulke crises steeds het geval is,
de situatie te redden juist door overdadige en
kunstmatige prikkeling van het zich reeds
overleefd hebbende principe. Hierin vinden de
nationalistischestroomingen van dit jaar
haar verklaring. Maar al deze nationalismen
zijn als doodloopende sloppen. Tracht men
ze op de toekomst te projecteeren, dan voelt
men den weer stand. Het nationalisme is
steeds een impuls, gericht tegen de krachten
die de natie vormen. Terwijl het uitsluit,
sluiten zij in.
dan 50 opcenten .omdat in dit geval het
college eerder tot bezuinigingsmaatregelen
zal overgaan.
Wethouder De Zeeuw (s.d.) was zeer onder
den indruk van het feit, dat men het van
alle zijden naar buiten doet voorkomen, alsof
Rotterdam voor een faillissement staat. De
algemeene critiek gaat, naar sprekers mee
ning tegen den sociaal-democratischen in
vloed in het gemeentebestuur. Er zijn toch
wel meer gemeenten, die zooveel opcenten
heffen. De wethouder verklaarde zich bereid
de motie van den heer Dutilh met den mees
ten ernst te behandelen indien de Raad
praeadvies daarop wenscht.
Tenslotte zei hij. dat Gedeputeerden vijf
tig opcenten wenschten, toen de crisis nog
niet zoo had doorgewerkt. Zij zullen zeker
geen bezwaar maken, als er thans zestig
opcenten worden geheven.
De vergadering werd vervolgens ge
schorst.
HET ONGEVAL OP HET VERWULFT.
Naar wij vernemen is mej. M., aan wie
Zondag op het Verwulft een ernstig ongeluk
overkwam (zij werd door een auto tegen een
kozijn en door een spiegelruit van den winkel
der firma Vroom Dreesmann gedrukt! nog
lang niet hersteld. Zij lijdt nog veel pijn en
heeft een bloeduitstorting in beide beenen
en ook in een der armen.
(Woensdagavond vergaderde de
Eerste Kamer 5 minuten,
Donderdagochtend 3 minuten.
Presentiegeld 40 gulden per lid).
Dit bericht was, wil ik wedden,
Onderwerp van veel gesprek,
Veertig gulden, acht minuten,
Nee, dat is toch al te gek.
't Spijt me, dat ik met dit oordeel
Het geheel niet eens kan zijn,
U verwart, als ik mag zeggen.
Hier het wezen met den schijn.
Eerst, terloops, die acht minuten,
Daar ontbreekt nog wel wat aan,
Want de senatoren zijn toch
Naar en van (hm!) 't werk gegaan.
Geen senator heeft gesproken,
Als hij veertig gulden krijgt,
Is, den prijs van goud gerekend,
Dat niet veel voor een, die zwijgt.
Maar, ook practischer bekeken,
Is 't ons niet wat guldens waard,
Dat ons nieuwe duurder wetten
Door het uitstel zijn bespaard?
En al moogt ge dan een leek zijn
In den geest van 't parlement,
Met den politieken praatlust
Zijt ge toch genoeg bekend.
Niet vergaderen, dus niet praten,
Is voor hen een zware straf,
Met vier tientjes schavergoeding
Komen wij er billijk af.
Moet ik u per slot vertellen.
Dat de man der politiek
Alles in het landsbelang doet,
In 't belang van ons, 't publiek?
Dacht u soms dat een SENATOR
Om die veertig gulden maalt?
Neen, ik vind die zelfkastijding
Fijn gevoeld en slecht betaald.
P. GASUS.
De voorzijde van wat eens villa VredenJiofwas.
Villa totaal in vlammen opgegaan.
Enorme vlammenzee.
Een felle brand heeft in den afgeloopen
nacht het vredige Bennebroek in rep en roer
gebracht.
In de villa „Vredenhoef", staande op den
hoekvan den Rijksstraatweg en de Benne-
broekerlaan, bij den z.g. „Viersprong" is te
omstreeks half één een brand uitgebroken,
die zich zoo snel uitbreidde, dat het huis
binnenenkele uren totaal door het vuur ver
nield was.
„Vredenhoef", dat toebehoort aan de fami
lie Zweers de Jong uit Haarlem, was eenigen
tijd geleden verhuurd aan mevr. Clemens
Dorenbos, die er een hotel-restaurant zou
gaan vestigen. De bedrijfsleider, de heer Vet
ter was op het oogenblik, dat de brand uit
brak, de eenige die zich in het perceel be
vond. De heer Vetter was druk bezig de laat
ste schikkingen aan de inrichting te tref
fen, want de exploitatie had het plan reeds
einde Mei het bedrijf te openen.
De meubelen stonden reeds alle op hun
plaats, terwijl het schilderwerk aan den bui
tenkant goede vorderingen maakte.
Kort na dit voorval werden de omwonen
den opgeschrikt door een geweldigen knal,
die tot ver in den omtrek te hooren was.
Overal werden deuren geopend en storm
de men naar buiten om te zien, wat er aan
de hand was.
De plaats des onheils was spoedig ontdekt,
want de vlammen sloegen weinigen tijd na
dat de gasontploffing, die den knal veroor
zaakte, plaats had, uit alle zijden van het
gebouw. De brandweer van Bennebroek rukte
uit en bestreed het vuur met twee stralen
op de waterleiding, hetgeen echter weinig
baatte. Steeds hooger en hooger reikten de
vlammen. Zoo groot was de vlammenzee, dat
zelfs automobilisten, die op den Admiraal
de Ruyt.erweg bij Amsterdam reden den gloed
opmerkten. Verscheidenen hunner wendden
het stuur en begaven zich naar Bennebroek
om het schouwspel bij te wonen.
Langs het hek van de villa verdrong zich
een steeds aangroeiende menigte, die door
de veldwachters met moeite op een afstand
kon worden gehouden.
Tot vier uur in den nacht woedde de brand
in onverminderde felheid door De brandweer
bleef met 't blusschingswerk tot circa 8 u. be
zig. Van den inventaris kon niets meer ge
red worden. O.a. ging een kostbaar Moorscb
ameublement in vlammen op.
De burgemeester van Bennebroek. de heer
K. J. G. baron van Hardenbroek, was tijdens
het blusschen op het terrein aanwezig.
Een inwoner van de gemeente, die vlak bij
den „Viersprong" woont, vertelde ons, dat hij
met zijn familie door toevallige omstandig
heden omstreeks half één nog op was. Hij zat
met zijn vader nog wat te praten, toen bei
den plotseling den oorverdoovenden knal
hoorden. In de meening, dat er een ernstige
aanrijding had plaats gehad, rende hij de
straat op, waar hij evenwel gauw tot de con
clusie kwam, dat ..Vredenhoef" in lichterlaaie
stond. Onmiddellijk is hij toen de brandweer
gaan waarschuwen, die niet lang daarna bij
het brandende perceel verscheen.
Onze zegsman vertelde ons, dat er niet da
delijk water kon worden gegeven, omdat er
geen druk op de leiding stond. Echter ook al
had men meteen met het spuiten kunnen
beginnen, ook dan zou de brandweer voor
een vrijwel hopelooze taak hebben gestaan.
De hitte, zeide onze zegsman verder, was
ontzaglijk, zoodat de „spuitgasten" bovendien
niet dicht genoeg bij het brandende perceel
konden komen. De veldwachters hadden de
handen vol werk, omdat de nieuwsgierigen
van alle kanten opdrongen. Blijkbaar werden
zij niet afgeschrikt door de glasscherven,
die telkens als er weer een ruit gesprongen
was met groote kracht werden rondgeslin
gerd.
Hedenmorgen hebben wij nog even een
bezoek gebracht aan de plaats, waar binnen
kort een grootsch opgezet hotel zou verrij
zen. Het eenige, wat gespaard bleef, zijn een
paar muren, waaruit mistroostige rookwolk
jes opstijgen. Overigens niets anders dan
puinhoopen en resten van thans ondefinieer
bare meubelen.
In kleine groepjes staan de inwoners van
Bennebroek in de buurt van de ruïne het
geval te bespreken.
Automobilisten minderen hun vaart om de
verwoesting in oogenschouw te nemen Som
migen stoppen, zetten hun auto langs den
kant van den weg en vragen aan de om
standers bijzonderheden die hun in niet ge
ring aantal worden verstrekt.
Bennebroek heeft sinds langen tijd een
dergelijke sensatie niet meer gekend!
Naar wij vernemen wordt de schade door
verzekering gedekt.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
nr» m
Jr" WM
Wat een
mooie kolen!
WÊ
Waar koopt
men die?
®®;v
ENGELAND.
VERLAGING VAN DEN BENZINEPRIJS.
LONDEN, 21 Mei (V.D.) Met ingang van
morgen worden de prijzen van alle soorten
benzine met een penny per gallon verlaagd.
SPORTVLIEGTUIG
GESTORT.
NEER
TWEE PERSONEN ERNSTIG GEWOND.
MüNCHEN, 21 Mei (V.D.) Vanmorgen is
op het vliegterrein Oberwiesenfeld bij regen
achtig weer een sportvliegtuig neergestort.
De inzittenden, de eerste Beiersche aviatrice
mej. Schultes en de piloot Sackmann, werden
ernstig gewond. De machine, die een wereld
vlucht zou maken, werd geheel vernield.
EEN NOODLOTTIGE
AETHER-EXPLOSIE.
VIER PERSONEN GEWOND.
KATTOWITZ, 21 Mei (V.D.) Te Boischow
in het district Pless heeft door onvoorzich
tigheid met het hanteeren van aether in dr
nabijheid van een kachel een hevige explo
sie plaats gehad, waardoor vier person
'evensgevaarlijk gewond werden. De handc
laar, in wiens woning de ontploffing plaat
had had geen vergunning voor den verkoop
van aether. De politie heeft den geheelen
voorraad in beslag genomen.
CUBA.
DE OPSTAND BREIDT ZICH UIT.
NEW YORK, 21 Mei (V.D.) Blijkens be
lichten uit Washington is in het binnenland
van Cuba wederom een opstandige beweging
gaande, waarvan de oorzaak moet worden
gezocht in den ongunstigen economischen
toestand. Te Havannah zelf is alles rustig.
Er zijn troepencontingenten naar de betrok
ken gebieden gedirigeerd.
De opstand op Cuba neemt dreigende vor
men aan. De opstandelingen verspreiden het
bericht, dat drie steden in het Oosten in hun
handen zijn gevallen. Van verscheidene kan
ten zijn berichten ontvangen, volgens welke
er bloedige botsingen hebben plaats gehad
tusschen troepen en opstandelingen.
DE 30 OPCENTEN OP DE SIGARETTEN-
ACCIJNS.
De heffing van de 30 opcenten op de ta
baksaccijns of sigaretten zal 1 Juni ingaan.
Kabinetscrisis in België.
(2e blad, le pag.)
Het slot van de zitting der Europeesc'ne
commissie.
(2e blad, le pag.)
De burgemeester van Haarlem herbenoemd.
(le blad, lc pag.)
Felle brand te Bennebroek. Villa in vlammen
opgegaan.
(le blad, le pag.)
Intimus: Tweede Kamer: Verzwakkingen van
het maximum stelsel voor de verloven.
(4e blad, le pag.)
Bloemendaal: Raadsvergadering. Gemeente
ontvanger beëedigd, afscheid van den bur
gemeester op 11 Juni aanstaande.
(4e blad. 2e pag.)
Velsen: Centraal Genootschap Kinderkolo
nies. Het bestuur afgetreden. Dc meening van
Dr. L. S. LimborghMeyer.
(4e blad, 3e pag.)
ARTIKELEN, ENZ.;
A. Heeroma: (Oud-commisaris van politic te
Amsterdam)Uit den strijd tegen de mis
daad„Op zoek naar Moordenaars".
(4e blad, le pag.)
K. Pk.: Schepen iji de veiling.
(3e blad, le pag.)
Van onzen Weenschcn correspondent: Een
ontdekking op vlieggebied.
(2e blad, le pag.)
(Laatste berichten 2e pag. le blad.)
HET AANTAL WERKLOOZEN IN
DUITSCHLAND.
BERLIJN ,21 Mei (V.D.) Volgens mede-
deeling van het Rijksinstituut voor Arbeids
bemiddeling bedroeg het aantal werkloozen
die ingeschreven waren per 15 Mei j.l. aan de
Arbeidsbeurzen 4.211.000. hetgeen 147.000
minder is dan per 30 April j.l.
CONCERT II. O. V.
Programma van het concert door de
H. O. V. heden, Vrijdagavond, in de Groote
Gem. Concertzaal te geven.
1. Ouverture „La Princesse Jaune"
C, Saint-Saëns, 1835—1921.
2. Symphonie No. 5 e kl. t. (Aus der neuen
Welt, A. Dvorak, 1841—1904.
a. Adagio; Allegro molto.
b. Largo; un poco piu mosso tempo primo.
c. Molto vivace; mano mosso, tempo primo.
d. Allegro con fuoco.
3. Eine Steppenskizze
A. Borodine. 18381887.
4. Musik zu Shakespeare's „Sommernachts-
traum",
F. Mendelssohn-Bartholdy 18091847.
a. Ouverture; b. Notturno;
c. Scherzo; d. Hochzeitsmarsch.
(Hoornsolo door J. v. d. Beek).
AANRIJDING.
Gisterenmiddag omstreeks half twee stak
een leeraar van het gemeentelijk Lyceum
aan de Zijlvest per rijwiel den weg over. Hij
bemerkte een aankomend tramrijtuig te laat,
zoodat een aanrijding ontstond De leeraar
liep een hoofdwond op en een vleeschwond
aan zijn linkerbeen. Na door den ongevallen
dienst te zijn verbonden werd hij per parti
culiere auto naar het St. Elisabethsgasthuis
vervoerd, waarna hij naar huis gebracht is.
arr ..v<-
De chaos aan den binnenkant van de totaal uitgebrande villa.
V
fMi en --hn*.
CAfÊRLWApAWf
DL VILR3PRONL