Haarlem's Dagblad | 1931 | 12 juni 1931 | pagina 6

BINNENLAND

HUIZING'S SCHOENENMAGAZIJN

Het Vruchteloos Offer.

HAARLEM'S DAGBLAD VRIJDAG 12 JUNI 1931

VERVALSCHING VAN EEN
CANDIDATENLIJST?

VOOR TWEE RIJKSDAALDERS EEN
HANDTEEKENING.

De correspondent van het Alg. Hbld. te
Alkmaar schrijft:

Bij de candidaatstelling voor den gemeente
raad te Oudorp (N.-H.) werd een lijst inge
diend voor den heer W. van der Wal voor de
rev. soc. partij. De lijst bevatte precies de
vereischte 25 namen, maar daaronder bleken
enkele van niet-kiezers voor te komen. Deze
werden schrapt. Het bleek de partij zeer
moeilijk, andere ingezetenen te vinden, die
de lijst wilden teekenen. Aan een katholiek
werden tenslotte twee rijksdaalders beloofd,
als hij zijn handteekening wilde zetten. Deze
toog naar het gemeentehuis, plaatste zijn
naam op de lijst en vorderde daarna 5 van
den burgemeester, die deze natuurlijk niet
wenschte te betalen. De man vertelde toen
van de hem gedane belofte, waarna de rev.
soc. lijst opnieuw onder de loupe werd geno
men, waarbij bleek, dat zij verschillende
handteekeningen bevatte, welke niet door de
betrokkenen zelve geplaatst waren.

De justitie uit Alkmaar stelt thans een
onderzoek in.

WINST EN VERLIES BIJ RAADS
VERKIEZINGEN.

DE S. D. A. P. WINT REEDS 19 ZETELS.

Uit een overzicht in Het Volk blijkt, dat in
52 gemeenten, waar de verkiezingen reeds
gehouden zijn, de S.D.A.P. op een aantal
raadszetels van 554 (1927: 530), er 120 be
haalde (1927: 101). Er is dus een winst van
19 zetels, welke tot stand kwam door een
winst van 24 zetels en een verlies van 5.

Het totaal aantal uitgebrachte stemmen
bedroeg 147.840 (1927: 137.085), waarvan de
partij er 34.611 behaalde, tegen 29.728 in 1927.

Het s.d. stemmenpercentage liep van 21.68
in 1927 op tot 23.41 thans.

Te Den Bommel won de Vrijheidsbond een
zetel ten koste van de R.K.

Te 's-Gravenzande wonnen de C.H. en de
R.K. de door uitbreiding verkregen nieuwe
zetels.

Te Maasdam verloor de Vrijheidsbond een
zetel aan de Christelijk Hïstorischen.

Te Pijnacker wonnen de Staatkundig Gere
formeerden een zetel ten koste van de vrij
zinnigen.

Te Bergen (N.H.) kwamen de Vrtfzinnig
Democraten met een zetel in den raad, dien
zij op de R.K. Vrije lijst veroverden.

Te Egmond aan Zee werd het aantal
zetels van 11 op 7 terug gebracht. De S.D.A.P.
heeft haar twee zetels verloren.

Te Voorhout, waar de Raad met 4 zetels
werd uitgebreid, kwamen deze ten goede aan
R.K. (3) en gecombineerde A.R. en C.H. lijs
ten (1).

Te Breskens kwamen de vier nieuwe zetels
ten goede aan alle partijen in den Raad, die
er ieder een kregen, n.l. de S.D., de V.B., de
C.H. en de V.D., welke laatsten hun intrede
doen in den Raad.

Te Castricum is de S.D.A.P. gedaald van 2
op 1 zetel. De R.K. Staatspartij verloor 4 van
de 8 zetels aan de Vrije R.K. lijst, de Chr.
partij doet met 1 zetel haar intrede in den
Raad.

Te Ubach over Worms veranderde de Raad
van 11 Katholieken in 12 katholieken en een
sicialist.

Te Vaals kwamen er twee socialisten bij de
7 R.K.

Te Opperdoes verloren de VD. 1 zetel aan
de A.R.

Te Usquert winnen de S.D. een zetel op de
middenstanders.

Te Oud Beyerland wint de S.D.A.P. een
zetel van den Vrijheidsbond.

Te Bleskensgraaf verloren de A.R. een zetel
aan de Staatkundig Gereformeerden.

Te Katwoude winnen A.R. en vrijzinnigen
een zetel van C.H. en R.K.

Te Ilpendam verliezen de communisten een
zetel aan de S.D.A.P.

Te Aalten wonnen de vrijzinnigen een
zetel van de C.H.

Te Berkhout won de S.DA..P. een zetel van
de Plattelanders.

Te Twisk won de S.DAP. een zetel van
den Vrijheidsbond.

Te Uitgeest won de R.K. Staatspartij een
zetel van de R.K. Volkspartij.

Te Venlo wonnen de S.D.A.P. en de R.K.
democraten ieder een zetel van de „R.K.
Tuiniers en Hoogere Standen".

HET KONINKLIJK BEZOEK AAN
PARIJS.

EEN MAALTIJD BIJ LYAUTEY.

Over het bezoek dat onze koninklijke
familie aan Parijs zal brengen, meldt het
Hbld. nog, dat zij Dinsdag in den vroegen ocln
tend te Parijs aankomt. Woensdag wordt zij
door president Douxner officieel op het Elysée
ontvangen, die haar een déjeuner aanbiedt.
Dienzelfden avond diner op de Nederlandsche
legatie, waarbij de president der republiek
tegenwoordig zal zijn.

Donderdagochtend bezoek aan de Koloniale
Tentoonstelling.

Vrijdagavond zou, naar verluidt, maar
schalk Lyautey den vorstelijke gasten een
diner aanbieden, vermoedelijk, op de ten
toonstelling.

Zaterdagmiddag ontvangst der koninklijke
familie in het Parijsche Stadhuis; daarna
zouden de leden der Nederlandsche kolonie
in de gelegenheid worden gesteld om in de
Nederlandsche legatie hun opwachting bij
het vorstelijk echtpaar en de prinses te
maken.

MARECHAUSSEE HELPT DEN
VOORZITTER EEN HANDJE.

WIJNKOOP VINDT HET FASCISTISCH.

Het Tweede aKmerlid de beer Wijnkoop
heeft aan de ministers van Binnenlandsche
Zaken en Landbouw en van Justitie gevraagd
of het de regeering bekend is, dat in de open
bare vergadering, die 5 Juni des avonds door
de Communistische Partij in een der grootste
zalen van Wageningen werd gehouden, een
plaatselijk opperwachtmeester zich op een
bepaald moment de leiding der vergadering
aanmatigde, door den voorzitter der verga
dering op den .bekenden militairen toon toe te
voegen: „zorg, dat de debater zich direct
aan je leiding onderwerpt, of ik ontbind
onmiddellijk de vergadering", of woorden
van dergelijke strekking en of de regeering
inziet, dat men hier wederom te doen heeft
met een staal van officieel fascistisch op
treden tegenover proletariërs, zooals zich
dat ook in Nederland meer en meer gaat
Inburgeren?

Is de regeering bereid, den (burgemeester
van Wageningen, die allereerst voor het ge
karakteriseerde optreden verantwoordelijk is,
en bedoelden wachtmeester voor deze provo-
ceerende daad ernstig te straffen; en in het
algemeen de burgemeesters en andere politie
autoriteiten in den lande er gestrengelijk
op te wijzen,, dat zij op strafef van direct
ontslag, zich verder van dergelijke handelin
gen hebben te onthouden.

de nieuwe regeling voor
werkl.oozensteun.

In aansluiting op het bericht omtrent de
overeenstemming in hoofdzaken, die inzake
den crisissteun tusschen de regeering en de
gemeenten Rotterdam, Den Haag en Utrecht
is bereikt, kan het Volk meedeelen, dat de
tot stand gekomen regeling voor deze ge
meenten geen enkele verslechtering brengt.
In Den Haag en Utrecht blijven de eerste f 5
gezinsinkomsten van de gehuwde vrouw die
kinderen te haren laste heeft, vrijgesteld,
terwijl in plaats van den niet-toegestanen
aftrek van een deel van de gezinsinkomsten
der kinderen een andere verbetering zal wor
den ingevoerd.

Dezelfde regeling welke voor Den Haag en
Utrecht geldt, zal vermoedelijk binnenkort
ook voor Rotterdam in werking treden.

de „ontvoering" te vleuten.

Men schrijft uit Vleuten aan de N.R.Ct.:
Naar aanleiding van het ontvoeren van een
6-jarig meisje op Zondag is thans gebleken
dat van ontvoering geen sprake is geweest.
Het kind was lastig en liep voor den auto
heen en weer. De bestuurder heeft het kind
bang willen maken. Hij heeft het daarom
naar de politie gebracht.

GECOMMITTEERDE BIJ HET EXAMEN
M. T. S.

Op verzoek is ontheven van zijn benoeming
als gecommitteerde bij het eindexamen der
M.T.S. te Haarlem, ir. H. J. M. Bekkers en
benoemd ir. J. P. Boezaardt, Chef van de
Centrale werkplaats der Nederlandsche
Spoorwegen te Zwolle.

INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cts. per regel.

Groote Houtstraat 42—44

EEN COMMISSIE VOOR HET
PALEIS-RAADHUIS.

VOORSTEL-BOEKMAN VINDT GEEN
INSTEMMING.

Het Hbld. meldt:

Op den 14den April van dit jaar heeft het
Amsterdamsche raadslid, de heer Boekman,
een voorstel ingediend waarmee hij beoogde,
dat als het paleis op den Dam aan het rijk
wordt afgestaan, daaraan de voorwaarde zal
verbonden worden, dat een bijzondere Com
missie door Rijk en gemeente zal worden
benoemd voor het ontwerpen van plannen,
om het voormalige Raadhuis zooveel
mogelijk in zijn oorspronkelijken staat terug
te brengen.

Het Rijk zou zich moeten verbinden deze
plannen binnen een nader vast te stellen
termijn uit te voeren. Het paleis zou, als de
koningin het niet gebruikt, kosteloos of
tegen een lagen entreeprijs, voor het publiek
toegankelijk worden gesteld.

In een zeer onlangs bij den burgemeester
ingekomen regeerings-missive wordt nu ver
klaard dat er reeds jarenlang een officieele
Commissie voor het onderhoud van het paleis
bestaat en de Landsoverheid geen behoefte
gevoelt tot instelling van een tweede Com
missie, en op den grondslag, als in het voor-
stel-Boekman is aangegeven.

VRAGEN OVER DE VERBODEN
HERDENKING.

Naar het Volk verneemt, zal de voorzitter
van de s.d. Tweede-Kamerfractie, ir. J. W.
Albarda, vragen stellen over het verbod van
uitzending van de herdenking van Matteotti.

HARDERWIJK 700 JAAR STAD.

Woensdag was het 700 jaar geleden, dat
Harderwijk tot stad verheven werd. Het feit
is feestelijk gevierd.

DUITSCHE DIEVEN ZOEKEN AFZET
GEBIED IN LIMBURG.

VENLO, 11 Juni. (V. D.) Sinds geruimen
tijd opereeren in Duitschland verscheidene
dieven, -die in Limburg een afzetgebied zoe
ken. In Venlo is mededeeling ontvangen van
een nieuwen diefstal van een auto in Kre-
feld.

Gebleken is, dat de auto in Maastricht bij
verschillende autogarages te koop is aange
boden, evenwel zonder resultaat, waarna
men den auto in een der garages heeft ach
ter gelaten. De politüjë zoekt naaf de auto
dieven.

DE ZAAK TEGEN DEN BEDIENDE SONO.

AMSTERDAM, 11 Juni. (V. D.) Naar wij
vernemen heeft mr. E. J. Dommering te Am
sterdam de verdediging op zich genomen
in de zaak tegen den bediende Sono, die
Donderdag 18 Juni in hooger beroep voor het
Amsterdamsche Hof terecht zal staan. Zoo
als bekend is, werd Sono door de Utrecht-
sche rechtbank wegens moord gepleegd op de
dame te Bilthoven bij wie hij huisbediende
was en haar beide kinderen, veroordeeld tot
12 jaar gevangenisstraf.

ingezonden mededeelingen
a 60 Cts. per regel.

HANDELSBLAD GRATIS

Zij, die zich thans als kwartaalabonné
opgeven, ontvangen het Handelsblad deze
maand GRATIS.

Abonnement ƒ1.90 per maand en 5-50
per kwartaal. Buiten Amsterdam verhoogd
met 20 cent per maand voor verzending.
Abonnementen op te geven bij het
'Bijkantoor Handelsblad
(WENSING'S Alg. Advert.-Bureau)

TEMPELIERSSTR. 32

Telefoon 10209.

SCHADEVERGOEDING VOOR PREVENTIEVE
HECHTENIS.

Iemand uit Zierikzee had korten tijd ge
leden een nacht in de Lier in hechtenis ge
zeten, omdat de gemeente-politie hem ver
dacht van diefstal van een x*ijwiel, waaraan
de man, zooals naderhand bleek, onschuldig
was. De betrokkene heeft thans bij de ge
meente de Lier een declaratie ingediend voor
berooving van de vrijheid en aantasting van
eer en goeden naam ten bedrage van acht
honderd gulden, meldt de N.R.C. Mocht de
raad die vergoeding niet toestaan, dan zou
adressant het in Den Haag wel hooger op
zoeken.

De raad van de Lier heeft de nota voor
kennisgeving aangenomen.

UIT DE PERS.

„Wijnkoop's bezonken Wijsheid".

Over de vragen die de heer Wijnkoop aan
B. en W. van Amsterdam gesteld heeft over
de benoeming van Ed. van Beinum schrijft
A. B. Kleerekoper onder „Oproerige Krab
bels" in Het Volk:

Het was iemand van de bezonken wijsheid
en beschaafde waardigheid van den heer
Wijnkoop voorbehouden, om een interpellatie
bij den gemeenteraad in te dienen, of B. en
W. de gronden konden mededeelen, waarop
„juist de heer Van Beinum" tot tweeden di
rigent van het Concertgebouw is benoemd.
Volkomen vruchteloos natuurlijk, want B.
en W. hebben deze benoeming niet gedaan,
en volkomen onmogelijk, omdat het er nog
maar aan mankeerde, om geruimen tijd, na
dat een benoeming is geschied, in het open
baar de geringere verdienstelijkheid van de
niet-benoemde gegadigden in den breede te
gaan uitmeten. Maar nog veel gekker is de
vraag, of de heer Van Beinum benoemd is,
omdat hij tot de katholieke kerk behoort.
Hier heeft natuurlijk een ontkentenis van
den een evenveel waarde als een bevestiging
van den ander, omdat zulk een overweging
nooit op feitelijke wijze te achterhalen is.
Ook de heeren Van Beethoven, Schubert,
Mozart hebben carrière gemaakt in de mu
ziek, dank zij „het meer en meer doox'slag
gevende feit", dat zij Roomsch waren. Maar
toen bestond de heer Wijnkoop nog niet, om
op krachtige wijze zulk een misbruik te kee-
ren.

Enfin, de hoofdzaak in deze verkiezings
dagen is 't maar, dat de sociaal-democraten
hun medewerking aan zulk een waaxxzin
weigeren en dan met hysterisch gegil van
jacht naar samenwerking met de katholie
ken kunnen worden beschuldigd. Want het
is merkwaardig, dat toevallig alle menschen,
die den mond vol hebben over de „massa",
altijd in de weer zijn om de Roomsche ar
beiders van de anderen weg te blaffen, alsof
dit gevaarlijksche huurlingschap van de be
zittende klasse het hoogste heil ware en de
toekomst instede van de duurzame onmacht
der Nederlandsche arbeidersklasse.

De verboden
herdenkingsrede.

Het Algemeen Handelsblad kan na

den tekst van de rede, die de heer Schevenels
bij de herdenking van Matteotti in Het Volk
dat hem in extenso publiceerde gelezen
te hebben, de overweging van de radio
controle-commissie, van haar formeele over
heidsstandpunt gezien billijken. Een fede
waarin Mussolini en zijn regeering worden
veroordeeld, betiteld en besproken zooals de
heer Schevenels dit had willen doen (in
zijn qualiteit van internationaal ambtenaar
van een internationale arbeidersorganisatie,
die in Nederland gastvrijheid geniet), en die
bestemd was om daarna in verschillende ver
talingen nog eens speciaal ten behoeve van
het buitenland te worden uitgezonden, had
onze regeering inderdaad in diplomatieke
moeilijkheden kunnen brengen, welker ver
mijding de heer Schevenels zelf (in een in
terview in de „Voorwaarts") ruiterlijk als zijn
plicht heeft erkend en waaraan hij o.i.
ten onrechte meende te hebben voldaan.
Onder deze omstandigheden had de uitzen
ding als het ware een internationaal .karak
ter verkregen, dat zich dan dank zij het
instituut dezer preventieve radio-censuur
bij toelating voor de VARA-microfoon, min
of meer onder de stilzwijgende auspiciën der
Nederlandsche regeering zou hebben ont*
wikkeld. En wij moeten erkennen dat onze
regeering (welke ook de opvattingen zijn die
men hier te lande over het geval-Matteotti
koestert) dit bezwaarlijk voor haar rekening
had kunnen nemen". -

Het blad handhaaft echter zijn bezwaren
tegen de preventieve radio-censuur têix volle.
Zelfs in een géval als dit had de overheid
met repressieve censuur kunnen volstaan en
zoo noodig de „verantwoordelijkheid volgens
de wet" kunnen toepassen, zooals zij die voor
de drukpers doet gelden. De rede van den
heer Schevenels ware dan om bepaalde zin
nen en formules op een bepaald moment af
gebroken, om bepaalde redenen van juridi-
schen aard en van etiquette, die duidelijk
hadden kunnen worden geformuleerd. Zoo
doende ware onmiskenbaar gebleken dat de
overheid hier, als zoodanig, niet vóór of tegen

een Matteotti-herdenking is, en slechts waakt
voor de goede orde en onze internationale
formeele bsleefdheidsverplichtingen. Terwijl
nu althans de schijn is gewekt door een pre
ventief en .onnauwkeurig gemotiveerd ver
bod, alsof onze overheid stelling neemt in de
Matteotti-affaire".

Concertgebouw-volksconcerten onder
Nico Treep.

Donderdag 11 Juni heeft het Concergebouw
orkest te Amsterdam een concert gegeven
onder leiding van Nico Treep, den dirigent
van het A.V.R.O.-orkest.

Het concert was gratis toegankelijk voor
leden van de A.V.R.O. De Standaard merkt
hierover op

„Verschillende vragen rijzen. Allereerst die
of Nico Treep de aangewezen man is om het
Concertgebouworkest te dirigeeren. Naar ons
gebleken is, zijn verschillende orkestleden
hierover zeer ontstemd en gevoelen zij er
weinig voor als proefkonijn te dienen voor een
dirigent, die nog nimmer gestaan heeft voor
een orkest van de kwaliteit als dat van het
Concertgebouw. Wie weet hoeveel moeiten
het erkenden musici kost eens als gastdiri-
gent op een volksconcert van deze instelling
te mogen optreden moeiten, die daaren
boven meestal een negatief resultaat op
leveren staat wel eenigszins verwonderd
te kijken.

Maar die verwondering stijgt nog meer,
wanneer men ervaart, dat dit A.V.R.O.-con
cert niet alleen het gewone volksconcert van
hedenavond is, maar daarenboven het eerste
van een serie van zes volksconcerten, welke
alle gratis toegankelijk zullen zijn voor leden
dezer omroepvereeniging en gedirigeerd zul
len worden x*sp. door Nico Treep en Albert
van Raalte. Door de slechte financieele resul
taten van het afgeloopen seizoen van de
N.V. Het Concertgebouw, is men er blijkbaar
toe overgegaan natuurlijk tegen idem zoo
veel een tweetal dirigenten op het podium
toe te laten, die anders stellig geen schijn
van kans zouden gehad hebben hier ooit met
zulk een orkest voor het publiek op te treden.

En heeft het bestuur dezer door de ge
meente zwaar gesubsidieerde kunstinstelling,
die nog steeds een wereldreputatie geniet, er
wel aan gedacht, dat het door dit gebaar pro
pagandist wordt voor de A.V.R.O.?

Ook Het Volk protesteerde tegen dit op
treden. Het schrijft o.a.:

„Als het Concertgebouw-bestuur de conse
quentie van deze politiek wil volgen, zien wij
het aanstaande seizoen Richard Tauber in de
plaats van Urlus als solist in Mahler's „Lied
van der Erde" en mag op den eerstvolgenden
Beethoven-cyclus Kovacs Lajos de Negende
dirigeeren".

„POLYHYMNIA" OP HET CONCOURS TE
ZANDVOORT.

Een luisteraar van het te Zandvoort ge
houden Zangconcours schrijft ons nog:

Na het zeer moeilijke verplichte werk wat
Polyhymnia ten gehoore bracht, kwam het
niet minder moeilijke vrije werk „Adstant
Angelorum Chori" van Averkamp.

Deze beide werken werden zoo voortreffe
lijk weergegeven, dat het in adbmlooze span
ning luisterend publiek een warme huldë
bracht aan dirigent en koor en de uit des
kundige personen bestaande jury den lexf
prijs met 338 punten aan „Polyhymnia" toe
kende.

Om in de hoogste eereafdeeling (Honneur)!
no. 1 te worden van 4 gemengde koren,
moest er zeer hard gewerkt worden en hier
aan, alsmede aan het bekwame dirigeeren:
van den heer W. Hespe, dankt Polyhymnia
dit succes.

Met een driewerf „hoera" voor dirigent en
koor zullen zeker alle bezoekers van het con
cours instemmen.

Financiëele berichten.

HANDEL MIJ. „DELI ATJEH"

In het jaarverslag der Handel Mij. „Dell
Atjeh" wordt voorgesteld een dividend uit t«
keeren van 8% (vorig jaar 12%),

SLOTDIVIDEND „DORDTSCHE" 7%.

Blijkens het jaarverslag der Dordtsche Pe
troleum Industrie Mij. bedraagt het winst-
saldo 6.184.855, hetgeen een uitkeering toe
laat van 6.120.000, waarna op nieuwe reke
ning overgaat 64.855.

Daar reeds 10 pCt. als Interim-dividend
werd uitgekeerd, kan het slot-dividend be
dragen 7 pCt.

DIVIDEND HAV-BANK 20 pet.

Naar wij vernemen zal in de te houden
vergadering van aandeelhouders van de
H. A. V. Bank te Schiedam worden voorge
steld het dividend over 1930 te bepalen op
20 pet. -iv. j. 20 pet.)

FEUILLETON.

Naar het Deensch van
CARL MUUSMANN.

(Nadruk verboden.)

15)

„Zoo!" riep de rechter verbaasd. Hij was
nog niet in staat de nieuw-ontstane situatie
te overzien. Was dit de waarheid of pro
beerde deze koelbloedige vrouw hem op een
dwaalspoor te brengen, om zóó den werkc-
lijken schuldige straf te doen ontgaan?

In gedachten vex*zonken liep hij de recht
zaal op en neer. Mevx'ouw Bruhn bleef al
dien tijd onbeweeglijk bij de afscheiding
staan. Things ted, die anders zoo uitstekend
de kunst verstond, verdachten in verwarring
te brengen, wist niet zoo spoedig, wat hij
op deze onverwachte zelfbeschuldiging moest
zeggen. Eindelijk staakte hij zijn rondwan
deling en bleef voor mevrouw Bruhn staan.

„Dus u hebt het werkelijk gedaan?"

„Ja".

„Bent u zich bewust van de gevolgen van
deze bekentenis?"

„Die heb ik terdege overwogen. Maar ik
ben tot de slotsom gekomen, dat ik een on
schuldige, in dit geval nog wel mijn eigen
man, niet onder een oxxverdiende verden
king mag laten hi den. Maar mijn bekentenis
komt eigenlijk al te laat; ik had eerder de
waarheid moeten zeggen."

„Wanneer hebt u het besluit genomen om
te spreken?"

„Vannacht".

„Was het plan nog niet bij u opgekomen,
toen uw echtgenoot de oproeping ontving
om hier te ver'schijnen? Daaruit had u toch

kunnen afleiden, dat er verdenking tegen
hem bestond?"

„Zeker, heb ik er toen al aan gedacht te
bekennen, maar ik kon er den moed niet toe
vinden. Bovendien wist niemand beter dan
ik. dat mijn man onschuldig was. Ik hoopte
dat hij erin zou slagen zijn onschuld te be
wijzen. en dat we zoo allebei vrijuit zouden
gaan."

,Dus pas toen u hoorde dat uwmangear-
resteexxl was, rijpte het voornemen bij u?'"

„Ja".

„Als hij dus niet in hechtenis was geno
men. zou uw bekentenis achterwege zijn ge
bleven?"

„Zoo is het".

Een glimlachje van voldoening speelde om
de lippen van den rechter. De arrestatie
was dus niet nutteloos geweest, al hajd een
onschuldige eronder moeten lijden!

.Denkt u, dat uw man er eenig idee van
heeft, dat u den brand hebt gesticht?"

„Absoluut niet. Ik ben ervan overtuigd, dat
het hem een ontzetteniden schok zal geven
wanneer hij het hoort".

„Hoe bent u op die ongelukkige gedachte
gekomen?"

„Dat zou ik niet precies meer kunnen zeg
gen. Ik geloof dat het kwam door geruchten,
dat op een hoeve in de buurt brand was ge
sticht en de bewoner de verzekeringssom
uitbetaald had gekregen.

„Welke hoeve was dat?" vroeg de rechter
snel.

„Dat herinner ik mij niet; er zijn immers
zooveel branden hier in de streek geweest!
Wél weet ik, dat ik bij mezelf dacht, dat
dit een gemakkelijke manier was om uit de
moeilijkheden te komen."

Had u toentertijd moeilijkheden?"

„Ja."

Had uw man u daarvan op de hoogte ge
bracht?"

„Neen, er bestond geen bijzonder vertrou
welijke verhouding tusschen ons".

„Hoe wist u er dan van?"

„Ik merkte het aan zijn slecht humeur,
zijn prikkelbaarheid en zijn voortdurende
onrust, in het bijzonder aan zijn angstige
droomen."

„Hebt u een gemeenschappelijke slaapka
mer?"

„Ja, Zoolang we getrouwd zijn."

„Hoe uitte uw man zich dan in zijn droo
men?"

„Hij praatte vaak in zijn slaap, schrikte dan
opeens wakker en ging, badend in het zweet,
overeind zitten. De woorden waren meestal
verwax*d, maar sommige kwamen telkens
terug en daaruit maakte ik mij een /oor
stelling van zijn zorgen."

„Wat voor woorden waren het, die telkens
terug iewamen?"

,Hij had het dikwijls over een borgtocht".

De rechter keek de dame scherp aan,
maar ze sloeg de oogen niet neer.

„Hebt u er idee van, voor wien hij zich
borg had gesteld."

„Bij stukjes en beetjes, door wat ik
's nachts van hem hoorde en door hier en
daar voorzichtig mijn licht op te steken,
kwam ik er achter, dat hij borg was geble
ven voor een zekeren Overste Grove, een
ouden vriend van hem. Als ik goed ben inge
licht, moet de overste in dien tijd er neel
slecht hebben voorgestaan."

„Weet u ook van andere moeilijkheden die
uw man kort voor den brand had?"

„Hij steunde zijn zustex-s."

„Heeft hij u dat wel verteld?"

„Neen."

„Hoe weet u het dan?"

„Ik had in den loop der jaren dikwijls ge
merkt, dat hij zusters geld stuurde. Als men
zoo afgelegen woont als wij, ziet men alle
brieven, die binnenkomen en verzonden wor
de. Het was mij opgevallen dat hij in de
maanden vóór den brand geen geld meer
aan zijn zusters overnxaakte, maar dat van
dezen vaker brieven kwamen dan vroeger.

Ik concludeerde daaruit, dat ze hem over
het uitblijven van het geld verwijten deden,
telkens als mijn man weer een brief van een
van zijn zusters had ontvangen, was hij een
paar dagen buitengewoon uit zijn humeur."

„En die moeilijkheden brachten u op de
gedachte den boel in brand te steken?"

„Ja".

„Was dat besluit snel gerijpt?"

„Neen, ik vocht er een heele poos tegen.
Maar eindelijk had het denkbeeld mij zoo in
zijn macht dat ik geen andere uitweg meer
zag; ik suste mijn geweten in slaap met de
overweging, dat voor een groote naamlooze
vennootschap als de assurantie-maatschap
pij de verzekeringssom toch eigenlijk geen rol
speelde."

„Wist u dat uw man geassureerd was?"

„Ja. Het kostte hem vaak de grootste
moeite de premie op tijd te voldoen en als
hij het geld had afgestuurd, hoorde ik hem
wel eens in zichzelf zeggen, dat is alweer
een zorg nxinder!"

„Uw man was uit toen de brand uitbrak?"

„Ja."

„Had u hem weggestuurd?"

„Dat niet bepaald.. Maar ik ried hem wel
uit te gaan. Mijn plan om brand te stichten,
stond vast, maar ik wachtte nog op een ge
schikte gelegenheid. Mijn man kwam de
huiskamer binxxen met een brief in de hand
en zei dat die nog met den ochtendtrein
mee moest. De stalknecht zou hem naar de
stad brengen. En tegelijk klaagde hij, dat hij
zich zoo loom voelde, hij was heelemaal 'niet
in orde, zei hij. Dat leek nxe een prachtige
kans. Ik gaf hem in overweging zelf den brief
naar de stad te brengen exx dan een flink
eind om te rijden. De frissche lucht exx de
lichaamsbeweging zouden henx ongetwijfeld
goed doen. Ik stelde mij voor tijdens zijn af
wezigheid nxijn plan uit te voeren."

„Had u reeds voox*bereidingen getroffen?"

..Ja. Dienzelfden middag."

„Waarin bestonden die?"

„Zooals u waarschijnlijk uit het verhoor
van den officier van justitie hier, weet,
edelachtbare, is de brand uitgebroken aan
de Noord-Westzijde van het gebouw, waarin
zich de mangelkamer en de bergplaats voor
turf en hout bevonden.

„Een oogenblik alstublieft!"

De rechter gaf mevrouw Bruhn een tee-
ken om even op te houden om de stukken
te raadplegen.

„Ja, zoo is het", zei hij toen hij dat gedaan
had. „Gaat u maar verder".

„Nu, die maixgelkamer leek mij bijzonder
geschikt voor mijn doel. Het was er erg don
ker; het vertrek had maar één venster, dat
op een kleine gang uitzag en voor dat ven
ster zat een luik. Als we mangelden lieten we
gewoonlijk de deur half open staan om licht
te hebben.

„Ik had den sleutel van de mangelkamer
die oorspronkelijk als waschplaats had dienst
gedaan. Er stond een ouderwetsche, hou
ten mangel, die met groote, zware steenen
opgevuld was. Iix een hoek van de kamer was
een oude stookplaats, die nooit meer gebruikt
werd. Tusschen de benedenverdieping en
het dak bevond zich een vliering met een
lattenvloer, die men binnendoor langs een
trapleer kon bereiken. Op die vliering lag een
verzameling van allerlei ouden rommel. In
de ongebruikte stookplaats van vuurvas'
te* steenen, bewaarden wij petroleum. Na
dat ik mij overtuigd had, dat niemand mij
bespoedde( stopte ik vlas, henxxep. oude bed-
veeren en ander brandbaar goedje, dat ik
van de vliering had gehaald, tusschen de
steexxexx van de ïxxangel exx goot er petroleum
over tot alles zoo goed doordrenkt was. dat
het een tijdlang vochtig genoeg zou blijven
om snel te ontbx*anden. Daarop sloot ik de
mangelkamer af.

(Wordt vervolgd.)