De Fransche Bevolking.
De ramp der Koloniale tentoonstelling.
Het woord is aan...
Ontvangster.
Het Belangrijkste.
48e Jaargang No. 14726
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Dinsdag 30 Juni 1931
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTEN: per week ƒ0.2734, per maand f 1.20, per 3 maanden
3.5734, franco per post f 3.87J4, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, per maand 0.22, per 3 mnd- f 0.65, franco per post 0.7234.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie: 15054 Redactie 10600
Administratie: 10724, 14825 Drukkerij: 10122, 12713 Postgiro 38810
ADVERTENTIëN: 1—5 regels 1.75. elke regel meer ƒ0.35. Reclames
0.60 per regeL Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels 0.60,
elke regel meer 0.15. buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentje#
(icderen dag) 13 regels ƒ0.30. elke regel meer ƒ0.10. uitsluitend i contant
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- an Weekabnnnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-, Duim (250.-, Wijsvinger 1150.-, Elke andere vinger (50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.-
Idem voor Ahonnés op hel Geill Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000-, Overlijden 1600.-, Verlies van Hand. Voel of Oog 1400 Verlies Duim 115-, Verlies Wijsvioger (15.-, Verlies andere vinger 130,-.
DIT NIMMER BESTAAT DIT
TWAALF BLADZIJDEN
EERSTE BLAD
Ongunstige cijfers.
A/T r Over de bevolking in
Meer sterfgevallen jrj-anknjk wordende
volgende gegevens
dan geboortenbekend gemaakt.
In de eerste drie
maanden van 1931 werden geboren 198.071
kinderen waarbij 7.262 levenloos. In de over
eenkomstige maanden in 1930 bedroegen de
ze cijfers onderscheidenlijk 197.043 en 7.171.
Het aantal levend geborenen is dus een
kleine duizend meer dan verleden jaar in dat
tijdvak.
Als sterftecijfers publiceert men dit jaar
225.488 tegen 179.033 gedurende Januari, Fe
bruari en Maart van 1930. Er stierven hier
van 18.485 onder één jaar tegen 15.319 in de
overeenkomstige maanden van 1930.
Wat dus neerkomt op een vermindering in
bevolking van 34.679, terwijl in 1930 in de be
ginmaanden juist een toeneming van 10.839
viel waar te nemen.
Ook het aantal huwelijken is dit jaar min
der: 63.024 werden gesloten tegen 72.330 in
het eerste kwartaal van het vorig jaar. Ter
wijl er dit jaar 4.517 echtscheidingen plaats
hadden, welk bedrag in 1930 het cijfer 4.420
aanwees.
De moordaanslag in de
Wouwermanstraat.
De dader ter beschikking van de
regeering gesteld.
De rechtbank deed uitspraak in de zaak
tegen den schoenmakersleerling, die op 23
Januari een meisje met een mes eenige ste
ken in den rug toegebracht had.
Hij werd veroordeeld tot een gevangenis
straf van 5 maanden en 20 dagen, wat on
geveer de tijd is in preventief doorgebracht,
welke tijd wordt afgetrokken. Daarna wordt
hij ter beschikking gesteld van de regeering
ten einde van harentwege verpleegd te wor
den.
DE
MIDDAGSLUITING VOOR
WINKELS.
EEN NIEUW BEZWAARSCHRIFT VAN
DE MIDDENSTANDSCENTRALE.
De Middenstandscentrale voor Haarlem en
omliggende gemeenten, mede optredend
namens het Comité van verweer (bestaande
uit 39 Haarlemsche Organisaties, waarvan
37 Middenstands-, 1 semi- en 1 Consumen-
tenvereeniging, waarvan de laatste circa 3000
huisgezinnen omvat) heeft een adres aan
den raad gericht, waarin gezegd wordt, dat
zij kennis genomen heeft van het nieuwe
voorstel van B. en W. dd. 1 Juni 1931 in zake
de Winkelsluiting, eveneens van de het
schrijven vergezellende Concept-Verorde
ning. Zij constateert wederom met na
druk, dat deze Concept-Verordening
niet door winkeliers gevraagd wordt
en dat zij geheel en al indruischt tegen het
winkelbelang.
Redenen, waarom zij den raad verzoekt
deze ongewenschte Verordening niet goed te
keuren.
„OUD-HAARLEM"
IN BOEKVORM
Onlangs publiceerden wij het 23ste, tevens
laatste artikel van de nieuwe serie „Oud-
Haarlem. Wat gespaard bleef", van C. J.
van T.
Wij sullen deze artikelen in boekvorm
uitgeven. Het wordt een boekje van flink
formaat, ongeveer 96 pagina's, waarin 140
penteekeningen van den heer H. J. Wesse-
ling opgenomen zijn.
Dit boekje zal binnenkort tegen een ver
goeding van slechts f 0.25 voor onze abon-
nés verkrijgbaar gesteld worden. Om de
oplaag te kunnen vaststellen verzoeken wij
reeds nu onderstaanden bon aan ons bureau
Groote Houtstraat 93 op te zenden. De beta
ling kan later geschieden als het boekje kan
worden afgehaald.
BON
Ondergeteekende wenscht bij verschij
ning te ontvangen, tegen een vergoe
ding van f 0.25, het geïllustreerde
boekje
„Oud-Haarlem. Wat gespaard bleef".
Woonplaats)
Vergadering van het Uitvoerend Comité.
,De nationale eer eischt, dat de verwoesting hersteld wordt."
Verscheidene royale aanbiedingen.
Er zal weer gebouwd worden.
PARIJS, 29 Juni (VX>.) Na afloop van de
vergadering van hedenmorgen heeft het Uit
voerend Comité het volgende communiqué
uitgegeven:
Hot Uitvoerend Comité voor de Nederland-
sche deelneming aan de Internationale
Koloniale Tentoonstelling te Parijs, heeft
zich terstond na de ontvangst van het be
richt van den brand van het Nederlandsche
Paviljoen naar Parijs begeven en is onmid
dellijk begonnen met de noodige voorberei
dende besprekingen ter verkrijging van de
schadevergoeding van de Fransche assurantie
maatschappijen, bij welke krachtens het
tentoonstellingsreglement het gebouw en de
inzendingen tegen brand zijn verzekerd. Het
Comité heeft terzake als gemachtigde aan
gewezen de firma R. Mees en Zn., makelaars
in assurantiën.
Het Comité is ten zeerste getroffen door de
deelneming, welke van alle zijden wordt be
tuigd met het verlies van het schoone ge
bouw en den kostbaren inhoud. En in het
bijzonder is het Comité dank verschuldigd
aan de Nederlanders, die zich spontaan bij
het Comité hebben aangemeld voor het
verleenen van hulp, zoowel persoonlijk als
financieel. Onze landgenoot, de heer A. Har-
tog te Parijs stelde aanstonds een zeer be
langrijke som ter beschikking van het
Comité.
Hoewel de vruchten van een organiseeren-
den arbeid van eenige jaren in den tijd van
een uur zijn vergaan, gevoelt het Comité in
de eerste plaats behoefte, zijn diep leedwezen
uit te spreken, dat de instellingen en parti
culieren, zoowel in Nederland als in Neder-
landsdh-Indië, die indertijd niet hebben ge
aarzeld, zeldzame en dikwijls kostbare voor=
werpen aan het Nederlandsche Paviljoen ter
beschikking te stellen, die voorwerpen voor
goed uit hun verzamelingen moeten missen.
Al mogen die voorwerpen zijn verzekerd, in
vele gevallen kan hier inderdaad worden ge
sproken van een onherstelbaar verlies.
Het Comité heeft terstond de mogelijk
heid in overweging genomen, om het ver
brande paviljoen weer op te bouwen.
Een wederopbouw van het paviljoen in den
vorm en den omv ang van het verbrande,
moet echter geheel ondoenlijk worden ge
acht, omdat de tijd daartoe veel te kort is.
Het Comité is echter van oordeel, dat het
Nederlandsche terrein in het Bois de Vin-
cennes gedurende de vier volgende tentoon
stellingsmaanden niet den aanblik mag blij
ven opieveren van verlatenheid en verslagen
heid en dat de nationale eer eischt, dat de
verwoesting zoo goed mogelijk wordt her
steld. Het Comité heeft daarom unaniem
besloten om in geval de assurantie maatschap
pijen zich van hun verplichting tot uitbe
taling kwijt-en, met kracht de herinrichting
van een Nederlandsche deelneming, zij hef
op bescheiden schaal, aan te vatten.
De heer Hart-og, in dit communiqué ge
noemd, is oud-lid van de directie der Unilever
Maatschappij en voorzitter van het Comité
van ontvangst ter gelegenheid van deze tem
toonstelling uit de Nederlandsche kolonie te
Parijs gevormd.
De kans is niet uitgesloten dat Nederland
begin Augustus weer een afdeeling op de
Koloniale Tentoonstelling zal bezetten.
Het begin is de geste van den heer Hartog,
voorts is een aanbieding uit Borneo.
Aneta meldt* n.l. dat, indien dit gewenscht
wordt, de inhoud van het Borneo-Museum
direct naar Nederland kan worden gezon
den.
Verscheidene bezitters van particuliere ver
zamelingen hebben aanbiedingen gedaan. Ook
het Koloniaal Instituut heeft nog mooi mate
riaal, dat wederom ter beschikking gesteld
zal worden.
België biedt gastvrijheid.
B.TA. bericht uit Brussel:
Het departement van koloniën deelt mede,
dat in den ministerraad de minister van
koloniën zal voorstellen aan de Nederland
sche regeering een gedeelte van het Belgi
sche paviljoen aan te bieden, om daarin
desgewenscht een nieuwe Nederlandsche in
zending aan te richten. De Belgische regee
ring heeft haar gezant te 's-Gravenhage
opgedragen dit aanbod over te brengen aan
de Nederlandsche regeering en tevens de
deelneming van de Belgische regeering te
betuigen met de wreede ramp, die de Noor
derburen heeft getroffen.
Ook de commissaris-generaal van de Ne
derlandsche afdeeling, mr. Swart, ontving
een sympathiebetuiging van den Belgischen
minister.
Ongerustheid in Indië.
Aneta verneemt uit Batavia, dat het Indi
sche Comité voor de Koloniale Tentoonstel
ling en het Bataviaansch Genootschap voor
Kunsten en Wetenschappen zeer ernstig on
gerust zijn over het lot van de inzendingen
uit Ned.-Indië in het Nederlandsch Pavil
joen. Zij verklaren, dat deze inzendingen van
de grootste waarde zijn en geheel samenge
steld uit origineele stukken. Hoewel geen
van deze lichamen het bericht heeft ont
vangen of door de organisatie te Parijs vol
daan is aan de hunnerzijds gestelde voor
waarde dat alle gouden zilveren en bronzen
voorwerpen in brandkasten zouden worden
opgeborgen, hoopt men dat zulks toch is ge
schied. Men is in Indië gegriefd over het
feit, dat van wege het Nederlandsche Co
mité niet geseind is aan het Indische Comité
of er iets behouden is gebleven en zoo ja,
wat.
Bedoelde opgave is echter nog niet te ver
strekken omdat in de puinhopen wordt ge
zocht naar eventueel te behouden voorwer
pen.
Kortsluiting geen
oorzaak.
Ten aanzien van de waarschijnlijke oorz?-
ken van den brand wordt het volgende ge-
meldt: De oorzaak, die oorspronkelijk w>'-d
aangenomen, nl. kortsluiting, kan thans
op afdoende wijze worden uitgesloten.
De technici hadden zich reeds dadelijk to
gen deze lezing verzet voornamelijk omdat
de voortreffelijkheid van de firma Groene-
veld en van de Poll geleverde installatie nog
slechts enkele dagen geleden door controleurs
van de gemeente uitdrukkelijk was erkend
(zij vroegen bij die gelegenheid zelfs de toe
stemming ze door anderen te mogen laten be
kijken om hun te laten zien hoe het zijn
moest) en omdat de bewaker verzekerde dat
hij. evenals iederen avond, den stroom uitge
schakeld had zoodat een kortsluiting daardoor
onmogelijk werd.
Maandag aldus het Hbld. nu zijn en
kele deskundigen, wier oordeel door de po
litie gevraagd was, den toestand komen op
nemen. Zij hebben geconstateerd, dat in het
transformatorenhuisje, dat ons paviljoen be
diende, geen enkele zekering is doorgeslagen,
hetgeen onvermijdelijk had moeten gebeuren
als zich een kortsluiting had voorgedaan. Men
zal nu nog verder nagaan door het openma
ken van de verdeelkast., waarin zich het
schakelbord bevindt en die doordat zij van
staal is, gespaard is gebleven, of de verzeke
ring van den bewaker, dat hij den stroom
heeft afgezet, juist is. Dat kon nog niet ge
beuren, omdat de kast onder het puin ligt en
men daaraan niet raken mag, alvorens daar
toe door de assurantie vergunning verleend
aansluiting op de illustraties in ons nummer van gisteren geven wij vandaag
..on sen foto uit Vincennes. Het nathouden van de puinhoopen.
Charivarius
Geslepen is de Vrouw; wie zal het in haar
laken?
(Uit: Geschiedenis des Vaderlands).
is. Het oordeel van de deskundigen, na het
zien van den transformator, was evenwel reeds
zoo positief mogelijk.
Nu het de electriciteit niet geweest is,
blijft dus alleen de mogelijkheid over van een
ongeluk (eventueel veroorzaakt door een on
voorzichtigheid, b.v. een weggeworpen siga
ren- of sigaretteneindje) of kwaadwilligheid.
Daartusschen een keus te doen is thans nog
niet mogelijk.
Bewijzen van deelneming.
In den loop van den dag kwam van H.M. de
Koningin uit Trois-Epis een in het Fransch
gesteld telegram aan, aan het adres van den
heer Fock, onze voorzitter, luidende: „Smar
telijk ontroerd door de catastrophe, die ons
Paviljoen heeft getroffen, wil ik u zoomede
al uw medewerkers fnijn levendige, deelne
ming betuigen. Ik ben verheugd, van mijn
Dochter te hebben vernomen, dat het Bali-
neesche dorp en zijn bewoners gespaard zijn
gebleven".
Het comité heeft van Koningin Emma het
volgende telegram ontvangen: Ben diep ge
schokt door het bericht van de ramp, die de
Nederlf.ndsche inzending op de Koloniale Ten
toonstelling heeft getroffen. Ik ben vol droef
heid over het verlies van zooveel schoons en
kostbaars en besef ten volle het leed van al
len, die dit onvergelijkelijke werk hebben ge
schapen. W.g. Emma.
De minister van Koloniën, de heer S. de
Graaff, heeft een telegram ontvangen van den
Frar.schen minister van Koloniën Reynaud,
waarin deze uiting geeft aan zijn gevoelens
van deelneming in de ramp.
De gouverneur-generaal van Ned.-Indië
heeft telegrafisch aan den minister van Ko
loniën verzocht om aan het Nederlandsch
Comité zijn warme deelneming te willen over
brengen met de ramp die het Nederlandsche
Paviljoen op de Koloniale Tentoonstelling te
Parijs getroffen heeft.
PARIJS, 29 Juni. Het hoofdbestuur der
Koloniale tentoonstelling heeft bij monde van
den heer Reynaud aan de heeren Fock en
Moojen zijn deelneming betuigd.
PLEINCONCERT.
OP HET VOORHELMPLEIN.
Programma van het concert uit te voeren
door de Haarlemsche Politie muziekvereeni-
ging op Woensdag 1 Juli op het Voorhelm
plein.
1. Bruxelles-Lille, marsch, Loes Vermaelen
2. Neptune, ouverture, G. Gadenne
3. Mathilde, valse, v. Bouwens
4. Largo, Handel
5. Euterpe. Fantaisie Ballet, A. L. Doyens
6. Colonel Bogey, marsch,
Kennith J. Al ford
7. Messidor, ouverture, Fernand Andrieu
8. Fantaisie sur 1' Opera, „De Baron Tzi
gane", Johan Strauss par A. Duquesne
9. Levres Roses, valse par Fcrnand Andrieu
10. Finale.
(Te Bodegraven is de eerste
vrouwelijke gemeenteontvanger
benoemd.)
Er gebeuren dikwijls dingen
Waar je ze het minst verwacht,
Ik had nou van Bodegraven
Zooiets nieuws toch nooit gedacht.
Een zeer achtbaar Bodegraver
Heeft m' intusschen al verteld,
Dat het hem per slot gelijk is,
Wie beslag legt op zijn geld.
Werd hij van den hond gebeten,
Of van (met verlof) de kat,
Of 't een dame of een heer was.
Vond hij, ach, wat hielp hem dat.
'k Zou dat niet graag onderschrijven,
Er lijkt mij toch een verschil,
Wie, uit naam van de gemeente,
Je zuur geld ontvangen wil.
Eenerzijds lijkt deze functie
Voor een vrouw prozaïsch werk,
Anderzijds zijn meestal vrouwen
In het geld ontvangen sterk.
Er komt ook in zoo'n transactie,
Naar ik meen, een andre toon,
Om een dwangbevel te geven
Is voor vrouwen meer gewoon.
Bij 't bezoek aan den ontvanger
Trek je gauw een norsch gezicht,
En hij zelf blijft koel en nuchter,
Terwijl hij zijn taak verricht.
Maar je kunt niet knorrig kijken,
Als j' een vrouw je duiten geeft,
Ook al lijkt je stijl van lachen
Op een boer, die kiespijn heeft.
Nee, ik zie al in de toekomst,
Hoe 'k naar de ontvangster stap,
Zij is, dit terloops, natuurlijk,
Modieus en jong en knap.
Kleedjes liggen op de tafels
En bij elk betaal-loket,
Is een geurend tuiltje bloemen
In een vaasje neergezet.
Ik geef toe. of 't vrouw of man is,
Je raakt toch je duiten kwijt.
Maar hoe zalig geven, als men
Je een lieve ontvangst bereidt.
P. GASUS.
De ramp te Vincennes. Er zal opnieuio ge
bouwd worden.
(Ie blad, le pag.)
De FranschAmerikaanscke besprekingen
te Parijs. Nog geen overeenstemming be
reikt.
(2e blad, le pag.)
Zeer gespannen toestand in Spanje.
(2e blad, le pag.)
Pogrom in Saloniki. 250 Joodsche gezinnen
dakloos.
(le blad, 2e pag.)
De Zeppelin boven Nederland.
(le blad, 2e pag.)
Bejaarde man en vrouio in Amsterdam ver
brand.
(le blad. le pag,)
Het ongeluk bij den onbewaaktcn overweg,
te Blcrik. Baanwachteres krijgt 1 maand
hechtenis.
(le blad. 2e pag.)
Het drama te Bilthoven. De inlandsche be
diende krijgt 10 jaar gevangenisstraf.
(le blad, 2e pag.-)
Haarlemsch postbeambte tot 112 jaar ge
vangenisstraf veroordeeld.
(lc blad. 2e pag.)
Het 350-jarig bestaan van het St. Elisabeth's
of Groote Gasthuis. De geschiedenis der
inrichting geschreveti dóór Dr. L. C. Kers
bergen.
(2e blad. le pag.)
Vereeniging voor school- en werktuinen. Een
bezoek aan dc Mamixstraat.
(2e blad, 2e pag.)
ARTIKELEN, ENZ.;
Henry A. Th. Lesturgeon: Op de puinhoopen
te Vincennes.
(le blad, 2e pag.)
(Laatste berichten 2e pag. le blad.)
INGEZONDEN MF.DEDEELINGEN
U wenscht een goed adres
voor BRANDSTOFFEN?
N.V. STEENKOLENHANDEL v.h.
J. H. KRUL Jr
Telef. 11617—14106 - OVERVEEN.
ZWARE AARDBEVING
GEREGISTREERD.
IN JAPAN OF OP DE KOERILLEN?
MOSKOU, 30 Juni (V. D.) Het observa
torium Popovo deelt mede, dat de aldaar op
gestelde seismografen oen krachtige aard
beving hebben opgeteekend, waarvan het
centrum moet liggen ln Japan of op de Koe-
rillen-eilanden.
BEJAARDE MAN EN VROUW
VERBRAND.
Vreeselijke gebeurtenis in de
Jordaan te Amsterdam-
ONVOORZICHTIGHEID MET EEN
PETROLEUMTOESTEL.
Een vreeselijke gebeurtenis heeft zich
Maandagmiddag tegen half zes afgespeeld in
de Lindenstraat, 27 te Amsterdam.
De eerste verdieping van dat perceel, een
voor- en achterkamer, wordt bewoond door
het echtpaar Haanappel-Kramer.
Op een fornuisje in de achterkamer stond
tegen dien tijd een brandend petroleumtoe-
stel.
De man, heeft dat petroleumtoestel, toen
het nog brandde bijgevuld met petroleum.
Het toestel is daarbij in brand gevolgen en
de vlammen deelden zich mede aan de klee-
ren van den 65-jarigen Haanappel.
Zijn 62-jarige vrouw, mejuffrouw C. Kra
mer. die erg bijziende is, heeft toen getracht
de vlammen te dooven en is daardoor zelf
ook in brand geraakt.
De buurvrouw beneden, juffrouw Denijs,
hoorde hevig gillen en heeft haar schoon
zoon, den heer Strober, die op de tweede ver
dieping woont, gewaarschuwd. Deze bespeur
de toen, dat er brand was en hij heeft de
brandweer gewaarschuwd. Toen deze kwam
vond zij de twee menschen nog al§ een klomp
vuur. De man lag bij de gootsteen in de
achterkamer. Vermoedelijk heeft hij nog po
gingen gedaan om met water de vlammen te
dooven. De vrouw lag bij het raam in de
achterkamer. Beiden waren toen reeds dood.
Van beiden zijn de klecren geheel verbrand
en de man vertoonde vreeselijke brandwon
den aan armen en het onderlijf. Ook de
vrouw vertoonde deerlijke brandwonden aan
armen en andere deelen van het lichaam. De
brand zelf had zoo goed als niets te betee-
kenen. Hier en daar is in de kamer wat ge
schroeid.
Weldra waren ook dc Commissaris van Po
litie, de heer Pijper en de commandant van
de brandweer de heer Gordijn, ter plaatse.
De Geneeskundige Dienst bracht de ineen
geschrompelde lijken van man en vrouw
naar het Wilhclminagasthuis.
