HET PETITIONNEMENT
BLOEMENDAAL'S NIEUWE BURGEMEESTER.
Het woord is aan...
Mat-adors.
Het Belangrijkste.
Petitionnement voos° Internationale Ontwapening
49e 'Jaarsranar No. 14739
Verschijnt dagrelijlcs, tehalve op Zon- en Feestdagen
Woensdag 15 Juli 1931
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTEN: per week 0.27J4, per maand 1.20, per 3 maanden
3.57)4, franco per post 3.87)4, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, per maand 0.22, per 3 mnd. f 0.65, franco per post 0.72/4.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie: 15054 Redactie 10600
Administratie: 10724, 14825 Drukkerij: 10122, 12713 Postgiro 38810
ADVERTENTlëN1—5 regels ƒ1.75. elke regel meer ƒ0.35. Reclames
ƒ0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels ƒ0.60,
elke regel meer 0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentje*
(lederen dag) 1—3 regels ƒ0.30, elke regel meer ƒ0.10, uitsluitend contant-
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 150.-. Elke andere vinger f 1 50.-, Arm- of Beenbreuk f 1 00.-.
Idem voor Abonnés op het Geill. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000.-. Overlijden f600.-. Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-. Verlies Duim f75.-. Verlies \X ijsvinger 175.-. crlies andere vinger f30.-.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN
EERSTE BLAD
Haarlem overtreft onze hoogste
verwachtingen.
Snel stijgend succes in het heele land.
Tallooze brieven bereiken ons in deze da
gen van petitionnements-actie. Vrijwel alle
zijn vol geestdrift over het genomen initia
tief. Er zijn vele ingezonden stukken bij, die
ik helaas voor het meerendeel ongeplaatst
zal moeten laten, omdat de ruimte tekort
schiet. Van de denkbeelden die in verschei
dene brieven tot uiting worden gebracht,
wordt goede nota genomen. Wij zijn dank
baar voor de moeite die zoovelen zich geven,
en nog dankbaarder voor de prachtige wijze
waarop onze lezers aan onzen oproep tot
onderteekening gehoor geven.
Cijfers van dagbladen afzonderlijk mogen
niet gegeven worden, maar wel kan ik ver
klaren dat de resultaten van ons district
schitterend zijn, en dat zij mijn hoogste ver
wachtingen overtreffen.
De landelijke actie als geheel beschouwd
heeft, zooals uit het communiué van de Ned.
Dagbladpers van heden blijkt, op Dinsdag
middag reeds een totaal van bijna driehon
derdduizend handteekeningen bereikt. Er zit
een sterk crescendo in; elke nieuwe dag
brengt een veel hoogere toeneming van het
totaal dan de vorige. Dit moet dus leiden
naar een groot succes.
Vele menschen geven zich groote moeite
om in hun kennissenkring het petitionne
ment te propageeren. Ik ontvang persoon
lijke brieven met stapeltjes formulieren er
in. Anderen plakken een vel papier aan een
formulier en laten daarop tientallen men
schen teekenen. Dit is alles prachtige hulp
voor onze actie.
Interessant is het de tallooze artikelen,
die in deze dagen tot steun van de aot-ie in
al die dagbladen verschijnen, te zien. Elke
morgen brengt mij een stapel persuitknip
sels uit het heele land, vormend een boek
deel over Internationale Ontwapening. Het is
een stuk machtige propaganda zooals ons
land nog nimmer in dezen omvang en in
deze eenheid gekend heeft. Het verricht een
blijvend werk dat van de grootste beteekenis
is. Een prachtige kant van onze actie: wij
doen méér dan alleen voor deze Conferentie
een reusachtig aantal handteekeningen ver-
zamelen, en een voorbeeld van eenheid aan
het buitenland geven. Er wordt in deze we
ken in Nederland een versterkten wil tot
vrede gepropageerd, die zal blijven bestaan
en groeien, die ook tot voortgezette activiteit
op dit gebied zal leiden in tal van bladen,
die er nog maar zelden over geschreven had
den Het werk dat de Nederlandsche Dag
bladpers thans verricht reikt veel verder dan
Februari 1932, in alle opzichten!
Een brief.
Van een heel jeugdigen lezer heb ik den
volgenden brief ontvangen:
„Waarom mogen wij ook niet teekenen op
he petitionnement? Ik ben toch al twaalf
jaar, dan moeten ze in Italië toch ook al
meevechten i n den oorlog en in andere lan
den hebben ze al gevochten toen ze zestien
jaar waren Als wij daar dan wel goed voor
zijn, dan hebben wij toch ook evenveel recht
om te vechten tegen den oorlog. Ik heb
voor een ander petitionnement al ruim twee
honderd handteekeningen zelf opgehaald.
Vindt u dat niet veel? Ik zal ook voor dit
Nationale mijn best doen. Mijn vriendjes en
ik wilden ook zoo graag teekenen. Mag het?
Met heel veel groeten, enz."
Helaas, het mag niet.
Ik heb er het volgende op geantwoord:
„Het spijt mij wel. maar al zijn jullie al
twaalf jaar, ik kan jullie nog niet laten tee-
kenen, omdat ik met de andere dagblad
directeuren heb afgesproken dat het zoo ge
beuren zou als het nu is vastgesteld.
Doe er maar gqoed je best voor, en als
jullie eenmaal over de achttien zijn zullen
jullie veel meer voor elkaar kunnen brengen
dan wij nu".
R. P.
DE TRAM HAARLEM-
AMSTERDAM.
VERKORTING VAN DEN RIJTIJD.
Naar de St.Crt. meldt ïs in verband met
art. 56 van het Tramwegreglement de grootst
toegelaten snelheid van vervoer op den
tramweg van Amsterdam naar Haarlem
vastgesteld op 60 KM. per uur. Thans is
deze snelheid 45 K.M.
Naar wij vernemen zal de rijtijd Amster
damHaarlem hierdoor in plaats van 42
minuten 35 a 37 minuten worden voor de
gewone diensten. Wegverbetering en zwaar
dere motoren zijn hiervoor noodig, zoodat
invoering van verkorten rijtijd niet vóór 4
October (wanneer de winterdienstregeling
ingaat) te verwachten is. Het kan ook nog
wel November of December worden.
Ten opzichte van den rijtijd van de snel-
dienst worden thans nog proeven geno
men.
De snelheid op het traject Haarlem-Zand-
soort blijft voorloopig nog 45 KM,
Op bezoek bij Jhr. C. J. A. den Tex.
(Van een onzer redacteuren).
Diepenheim, het
vriendelijke Overijsel-
sche dorp, waar Jhr.
Dr. C. J. A. den Tex,
Bloemendaal's nieuwe
burgemeester, thans
sedert 6 jaren het
ambt van .burgerva
der waarneemt, is om
vele redenen een be
zoek waard.
Daar is in de eerste
plaats de tocht van
Rijssen uit met het
koddige locaal treintje.
Dit vervoermiddel,
heeft veel weg van on
aloude stoomtram,
met dat verschil, dat
de afmetingen veel
kleiner zijn en het
geheel getrokken
wordt door een „heu-
sche locomotief". De
onbarmhartige wijze
waarop de reizigers
door elkaar geschud
worden, zoodra de chef
het bevel tot starten
heeft gegeven, is vol
komen synoniem met
de grillen van
haar Hollandsche zuster. Ook het onophou
delijke gebel heeft zij merkwaardigerwijze
met haar gemeen. Maar al is de wijze van
vervoer verre van comfortabel, het prachtige
stukje Nederland, waardoor men hier trekt,
doet U het onaangename deel van de reis
spoedig vergeten. De eindelooze korenvelden,
die afwisselend aan weerszijden van den
spoorweg rijzen en dalen, de typische Over-
ijselsche boerderijen, die gij tegenkomt, met
al het schoon, waarom dit land beroemd is,
leert gij kennen. Ook om het dorp zelve vormt
Diepenheim een aantrekkelijkheid. Het gaat
hier nog zoo ouderwetsch toe; de straten, de
huizen, de menschen, de gewoonten zij zijn,
de 20ste eeuw ten spijt, dezelfde gebleven.
Een paar inwoners houden er een auto op na.
maar overigens geschiedt alle verkeer per
fiets of per „locaaltje".
Bekend zijn de omstreken van Diepenheim
om de uitgestrekte particuliere landgoederen,
die men er aan treft o.a. die van Graaf Ben-
tinck en Baron Schimmelpenninck.
De volla van Jhr. den Tex ligt ongeveer een
half uur loopen buiten het dorp. Een smalle
laan voert er van den hoofdweg naar toe;
het huis ligt midden in een prachtig dennen
bosch. Zoo geheel en al „buiten" is het hier,
dat ook oêp een gegeven oogenblik een twee
tal konijnen voor onze voeten springt. Als we
den burgemeester deze onverwachte ervaring
mededeelen, vertelt hij ons, dat de reeën heel
dikwijls des morgens onder zijn raam door-
loopen.
In zijn studeervertrek heeft de burgemees
ter ons eenige bijzonderheden uit zijn loop
baan, die wij hieronder laten volgen, mede
gedeeld
De heer den Tex werd op 4 Juni 1889 in
Amsterdam geboren en is dus thans 42 jaar.
Hij behoort tot de Amsterdamsche familie
den Tex. Zijn grootvader was de bekende
burgemeester van Amsterdam en zijn vader
heeft zich bekend gemaakt als lid van de
Gedeputeerde Staten van Nooi-d-Holland.
Jhr. den Tex bezocht het gymnasium te Am
sterdam en later in Tiel. In 1909 begon hij
zijn universitaire studie in het staatsrecht,
waarbij hij o.a. college liep bij professor
Struycken. Gedurende de jaren 19091919
kon de heer den Tex zijn studie niet regel
matig voortzetten, aangezien hij voor actie
ven dienst werd opgeroepen. Hij kwam als
reserveofficier bij het 4de regiment huzaren
te Deventer. Nadat de heer den Tex in 1919
op stellingen gepromoveerd was tot doctor in
de rechten, kwam hij in dienst bij de
Kon. Holl. Lloyd, aan welke maatschappij hij
tot 1922 verbonden bleef. „Deze jaren", zeide
Jhr. den Tex, „zijn de mooiste, die ik tot
dusver in mijn loopbaan gekend heb. De
prettigste herinnering bewaar ik aan den tijd,
dat ik voor de Lloyd werkzaam was in Bra
zilië en West-Afrika."
De heer den Tex vertelde "ons verder, dat
hij twee jaar in Haarlem gewoond heeft en
wel op de Baan; dit viel in zijn studie- en
dienstperiode en dikwijls reed hij te paard
door de omstreken, bij welke gelegenheid hij
ook meermalen Overveen bezocht-
In 1923 nam Jhr. den Tex afscheid van de
Kon. Holl. Lloyd om zich geheel aan de ge
meente-administratie te wijden. Allereerst
kwam hij op de secretarie te Westzaan, later
te Holten en tenslotte in Olst. In 1925 viel
zijn benoeming tot burgemeester van Diepen
heim een jaar nadat hij in het huwelijk was
getreden.
„Zijn er bepaalde dingen, die in het bijzon
der Uw belangstelling hebben gehad gedu
rende den tijd, dat U hier als burgemeester
werkzaam was?" vroegen wij den heer den
Tex.
„Mijn belangstelling", antwoordde de bur
gemeester, „ging vooral uit naar den aanleg
van het Twente-Rijnkanaal en speciaal wat
betreft het gedeelte van Oostelijk Goor naar
Hengelo. Sinds den zomer 1930 had ik als
voorzitter zitting in de schattingscommissie.
Daarnaast heb ik mij steeds ten volle gege
ven ten behoeve van den boerenstand, die in
deze streek meer en meer tot ontwikkeling
komt. De jonge boer begint zich de laatste
jaren yeel meer een persoonlijkheid te voelen
en tracht het gemengde bedrijf, dat hij be
oefent, op allerlei wijze te verbeteren. Daarin
heb ik hem steeds terzijde gestaan. Er is in
dit opzicht uit den aard der zaak nog heel
wat te doen en voor mijn opvolger is hier dan
ook een schoone taak weggelegd."
Ook aan de stichting van jeugdherbergen
heeft burgemeester den Tex zijn belangstel
ling gewijd. In de betreffende vereeniging,
die in Delden gevestigd is, maakte hij deel uit
van den raad van toezicht.
Wat zijn politieke overtuiging aangaat, zij
medegedeeld, dat Jhr. den Tex de liberale
beginselen is toegedaan.
De Maasbode:
Of een gedachte utopie blijft of realiteit
roordt hangt meestal af van het aantal en
de energie van haar aanhangers. Zoolang
aan de mtematiojiale ontwapening duizen
den gelooven, is zij utopie. Wanneer mil-
lioenen er aan gelooven, is zij een politiek
program. Zoodra honderden viillioenen er
aan gelooven is zij verwezenlijkt.
Engeland's Handel.
Ongunstige cijfers over Juni.
Men is in Engeland niets tevreden over den
handel in de afgeloopen maand Juni. Het be
drag aan geimporteerde goederen beloopt
68.641.743 pond sterling, de export komt. op
29.431.861 pond. Dit wil zeggen, dat de invoer
990.789 pond minder was dan in Mei en
14.710.270 pond minder dan in Juni verleden
jaar.
Wat den uitvoer betreft, deze ging in ver
gelijking met Mei 4-463.568 pond achteruit,
terwijl hij 13.413.441 pond beneden dien van
Juni 1930 bleef.
De kolenuitvoer heeft dit jaar 270 827 pond
minder opgebracht dan in Juni verleden jaar.
En die van ijzer, staal, katoen, locomotieven,
schepen en vliegtuigen 12.105.811 minder.
De cijfers over de eerste helft van het jaar
wijzen een achteruitgang van 123.815.426
pond aan in invoer en 105.695.273 in uitvoer
vergeleken bij het vorig jaar.
VERKEERSONGELUKKEN.
Dinsdag nam de 15-jarige wielrijdster C.
van Z. in de Helenalaan (in den Hout) een
te scherpe bocht met het gevolg dat zij viel
en het bewustzijn verloor, vermoedelijk heeft
zij haar linker onderbeen gebroken. Zij werd
door een lid van den Ongevallendienst ver
bonden, waarna zij per ziekenauto van de fir
ma Mathot naar de Maria-Stichtine werd
vervoerd.
Ha, daar wordt een strijd gestreden,
In de hoofdstad van ons land,
Met de allerscherpste wapens
Van vernuft en van verstand.
Capablanca uit Havana
Staat met Spaansche matten klaar.
Euwe maakt als hij 't kan lappen.
Capablanca de sigaar..
Deduceerend, combineerend,
Attaqueerend op z'n tijd,
Zich verwerend en boegseerend.
Voert het tweetal scherpen strijd.
Elke kans wordt overwogen
En op elk gevaar gelet
In het A. B. C. des schakers.
Tot het eindigt met een Z(et>.
Het publiek staart vol bewondring
Naar de meesters in het spel.
Ook al kunnen zij 't niet nadoen,
Achteraf begrijpt men 't wel.
Ik, als niet ter schake kundig,
Kijk de krantverslagen an
En, om 't eerlijk te bekennen
Snap ik er geen iota van,
Maar ik hoop als Nederlander
Dat er zelfs nog geen Cubaan
Op de wereld is te vinden,
Die Max Euwe kan verslaan.
Gij zijt welkom, Capablanca,
Vreemdeling, wij meenen dat.
Maar het welkom staat geschreven
In ons schaakhuis, op demat.
EEN GEHEIMZINNIG GEVAL.
MEISJE TE APELDOORN DOOD IN HAAR
WONING GEVONDEN.
Maandagmorgen werd bekend, dat in de
Trompstraat te Apeldoorn een 18-jarig meisje
vermoord was door iemand uit de gemeente
Epe. Nadere inlichtingen konden niet ver
strekt worden. Er is komen vast te staan, dat
de 18 jarige mej. W., dien avond met een ze
keren van P. uit Ernst tegen 9 uur des avonds
de woning aan de Trompstraat is binnenge
treden. Toen te half tien de zuster thuiskwam
ontmoette deze in de gang van P., die tot
haar zei: „Ga maar gauw naar boven, je zus
ter is bewusteloos."
Op de slaapkamer vond zij haar zuster dood
tegen het ledikant in zittende houding. Eerst
dacht zij aan wurging doch dit bleek niet het
geval te zijn. Toen zij de politie wilde opbel
len, voegde van P. haar toe: „Als je dat doet
maak ik je kapot Van P. maakte van de ge
legenheid gebruik, toen de ouders thuis
kwamen, de vlucht te nemen. Dr. R. S. Her-
manides kon slechts den dood constateeren
en Dr J. Hermanides verrichtte Maandagmor
gen de lijkschouwing en oordeelde het noodig
de Justitie in kennis te stellen van het mis
drijf.
Het parket uit Zutfen hield Maandagavond
een gerechtelijke schouwing en de vermoede
lijke dader is thans door de politie aangehou
den Van P. moet reeds geruimen tijd omgang
met de verslagene hebben gehad, waar de fa
milie zich steeds tegen verzette Vermoedelijk
heeft men hier te doen met een geval van
abortus provocates
Volgens het Hbld. werd de verloofde in den
loop van den dag gearresteerd en legde hij
een volledige bekentenis af.
Het Petitionnement voor
Internationale Ontwapening.
Dinsdag reeds bijna 300.000 hand
teekeningen.
Het Dinsdag bereikte totaal aantal hand
teekeningen op het petitionnement voor In
ternationale ontwapening van de Nederland
sche Dagbladpers bedroeg bijna 300.000. De
dagelijksche vermeerdering overtreft steeds
die van den vorigen dag.
Het Petitionnement. Dinsdag reeds bijna
300.000 handteekeningen.
(Ie blad, le pag.)
Aanslag op een Haagsch Jiotaris.
(2e blad, 2e pag.)
Bloemendaal's nieuwe burgemeester.
(Ie blad, le pag.)
Duitschland's financieelc crisis.
(4e blad, le pag.)
Uit Vclsen: De heer D. F. C. Schilling geen
lid van den nieuwen Raad.
(3e blad, 2e pag.)
De heer A. de Waal zijn opvolger.
(3e blad, 2e pag.)
De match EuweCapablanca.
(4e blad, 2e pag.)
ARTIKELEN. ENZ.:
R. P.: Het Petitionnement. Haarlem overtreft
onze hoogste verwachtingen. Snel stijgend
succes in het heele land.
(le blad. le pag.)
De slachtoffers van den Zeeoorlog. Een frag
ment uit ,,'s Keizers Koelies" van Theodor
Plivier.
(2e blad, le pag.)
Jhr. Mr. B. de Jong van Beek en Donk:
Nieuwe economische besprekingen te
Genève.
(4e blad. 2e pag.)
Dr. Ir. A. M. de Wild: Chemie van schtlde-
rijen,
(2e blad, 3e pag.)
Willy Post: De reis om de ivereld in 8112
dag.
(4e blad, le pag.)
(Laatste berichten 2e pag. le blad.)
Doet Uw plicht
en teekent1
van het Nederlandsche Volk aan de Ontwapenings
conferentie in Februari 1932 te Genève te houden.
Georganiseerd door de Nederlandsche Dagbladpers.
Ik verzoek Uwe Conferentie met den meesten aandrangin
naam der menseheSêjkheiddie maatregelen te nemen die tot
ontwapening der naties zullen leiden.
Naam
Adres
Naam
Adres
Naam:
Adres:
Naam
Adres
Wij vestigen de aandacht er op:
a. dat de onderteekening slechts open
staat voor Nederlandsche mannen
en vrouwen van 18 jaar en ouder.
b. dat ieder slechts één dagbladformu
lier mag onderteekenen.
c. dat onderteekening van dit petition
nement geenszins inhoudt, dat men
zijn onderteekening aan andere ac
ties moet onthouden en dat omge
keerd het feit, dat men reeds een
ander petitionnement onderteekend
heeft, evenmin een beletsel mag zijn
om thans te teekenen (dit petition
nement staat los van alle andere
acties, door bijv. internationale groe
pen, partijen of beroepsorganisaties
als zoodanig ondernomen, het geldt
hier een manifestatie van het heele
Nederlandsche Volk als eenheid),
d. dat het onverschillig is, in welk blad
de lezers van meer bladen het formu
lier invullen; dat publicatie van het
cijfer van ieder blad niet afzonderlijk
zal geschieden, en dat het totaalcijfer.
van het geheele land geregëlcT zal
worden bekend gemaakt.
e. dat het formulier, met onderteeke
ning en adresvermelding zoo spoe
dig mogelijk aan het bureau van dit
blad moet worden gezonden, dat men
het mee kan geven met de bezorgers
of af kan leveren aan de in deze pa
gina genoemde adressen.
f. dat het petitionnement van het Ne
derlandsche Volk door de. Nederland
sche Dagbladpers te Genève zal wor
den aangeboden.
