NIEUWE MODELLEN
WEILL en ZOON
Uit Haarlems Gemeenteraad.
Hef debaf over de financiën.
OPENING
WINTERSEIZOEN
HAARLEM'S DAGBLAD
DONDERDAG 10 SEPTEMBER 1931
Yergadering van Woensdag 9 September
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a 60 Cu. p«- re*el.
BONTWERKERS DAMESKLEEDERMAKERS
BARTELJORISSTRAAT 26-28
Herdenking
Vincent Loosjes.
r De raadszitting begon Woensdagmiddag
pas om 4 uur, omdat het college van B. en W.
en vele raadsleden eerst op „WesterveM" aan
de groeve van den heet Loosjes hadden ge
staan.
De Burgemeester had aan het graf
reeds de verdiensten van den heer Loosjes
voor het openbare leven geschetst, nu stelde
hij in een korte rede nog in het licht wat de
overledene geweest is voor den gemeenteraad
en het college van B. en W. „Wij staren
zoo zei de voorzitter naar den verlaten
zetel en zullen slechts geleidelijk kunnen ge
wennen aan de gedachte zijne zoo eigene
persoonlijkheid hier niet meer aanwezig te
zullen zien.
Voor de gemeente Haarlem is Loosjes
In den loop der jaren eeh waardevolle kracht
geweest in een 29-jarig raadslidmaatschap,
waarin een 8-jarige wethoudersperiode viel.
Namens de gemeente wil ik hem in
dit oogenblik dank zeggen voor het
geen hij in maar voornamelijk buiten
deze zaal in haar belang heeft tot stand
gebracht. De nagedachtenis van Vincent
Loosjes zal in vriendelijke en dankbare her
innering tot in lengte van jaren behouden
Worden".
De leden hoorden deze rede staande aan.
De heer Adrian (Vrijheidsbond) stelde
ook het groote verlies dat de gemeente ge
leden heeft door het heengaan van den heer
Loosjes, kortelings in het licht. Spreker
dankte namens de fractie van den Vrijheids
bond den burgemeester voor zijn sympathie
ke woorden en de raadsleden die getoond
hebben, dat zij het heengaan van den heer
Loosjes betreuren.
Geen R.-K. in het college
van Regenten in het
Gasthuis.
Naar aanleiding van de ingekomen stuk
ken zei de heeï Klein (R.-K.), dat hij on
der de stukken die de secretaris voorgelezen
heeft, de gebruikelijke mededeeling gemist
heeft over de verdeeling van de portefeuilles
nu er in het college van B. en W. een ver
andering gekomen is. Uit de couranten heeft
hij gelezen, dat de burgemeester in de plaats
van den heer Heerkens Thijssen belast is
met de leiding van het St. Elisabeth's Gast
huis. Het gevolg daarvan is evenwel, dat er
nu geen enkel Roomsch Katholiek in dit col
lege zit. Het is aan te nemen, dat daarbij
geen opzet in het spel is, maar het zal toch
gewenscht zijn de eerste de beste gelegenheid,
aan te grijpen om in het regenten-college
een R.-K. te benoemen.
Verkoop van grond of
erfpacht?
De raad nam een serie voorstellen van B.
én W. aan om bouwterreinen te verkoopen.
De heer Reinalda (S.DA.P.) maakte
daarbij de opmerking, dat de sociaal-demo
craten aanteekening wenschen, dat zij tegen
gestemd hebben. Bij de begrooting zal de
sociaal-democratische fractie den raad op
nieuw in de gelegenheid stellen om een prin-
cipieele uitspraak te doen over de grondpoli-
tiek, namelijk de quaestie: verkoopen of erf
pacht?
De positie van het
raadslid Weustink.
Bij de behandeling van eenige voorstellen
het onderwijs betreffende, maakte de heer
Weustink (R.-K.) een verduidelijkende
opmerking over een door hem uitgebracht
rapport.
(Geroep: u zit hier niet als inspecteur,
maar als raadslid!)
De heer Reinalda (S.D.A.P.) wilde van
deze gelegenheid gebruik maken om namens
zijn fractie te verklaren, dat deze eenige' be
denking heeft tegen het feit, dat hier als
raadslid iemand zit die'tevens inspecteur
van het lager onderwijs is. Daardoor zouden
in de toekomst moeilijkheden kunnen ont
staan.
De Voorzitter: Nu de wet zich niet
langer verzet tegen de komst van den inspec
teur van het lager onderwijs in den raad,
moet de raad de komst van den heer
Weustink accepteeren en daarop geen critiek
uitoefenen.
(Geroep: zeer juist!)
Nadat eenige hamerstukken waren afge
daan waarbij de raad een renteloos voor
schot verleende aan de speeltuinvereeniging
„het Oosterkwartier" voor een clubgebouw
aan de Zomervaart. en besloot tot grondruil
met de firma Savrij en Zoon voor het ver
krijgen van grond voor de nieuwe brug aan
het Zuider Buiten Spaarne begon
de bespreking der
gemeente-financiën.
De rij der sprekers werd geopend door Mr.
d e Rij k e.het nieuwe raadslid der Christelijk
Historische fractie. Hij begon met een be
schouwing over het ontstaan van de wereld
crisis. Haarlem gaat nu daarvan sterk de
gevolgen voelen, de belastingen zullen ver
hoogd moeten worden, evenzoo de tarieven
van gas en eiectriciteit. En als wij daartoe
besloten hebben, dan zijn wij er nog niet,
dan zullen nog wel meer gaten gestopt moe
ten worden. Men kan wel bezuinigen door
geen bouwwerken uit te voeren, hoewel die
noodzakelijk zijn, Imaar zoo'n bezuiniging
is slechts schijnbaar, want dan moet er toch
meer geld uitgegeven worden voor onder
steuning aan werkloozen. Het gaat niet aan
om alle lasten op de burgerij te leggen zonder
ook te tornen aan de loonen van het ge
meentepersoneel. of dat althanss in het uit
zicht te stellen. Dat is niet anders dan een
daad van rechtvaardigheid tegenover de bur
gerij.
Spreker las eenige statistieken voor over de
daling van de prijzen voor levensmiddelen,
enz. Ik heb zoo vervolgde hij persoon
lijk die daling wel niet bemerkt, maar de
officieele cijfers wijzen toch aan dat het zoo
is
De heer Reinalda (s.d.a.p.): dat is het
juist, theorie en praktijk!
De heer de Rijke vervolgde: Ik verklaar
dit uit het feit, dat ieder zich gemakkelijk
aanpast bij stijgende welvaart, maar het is
altijd moeilijk om bij daling de rem aan
te zetten. De arbeiders in het geheele land
staan voor de keuze: loonsverlaging of mas
saal ontslag? Het is in het belang van allen
beter om de loonen te verlagen. Het gemeen
te-personeel van Haarlem zal daarin ook
moeten deelen. De gemakkelijkste vorm is
om de pensioenpremie geheel of gedeeltelijk
te vei-halen. De gemeente betaalt nu 3 1/2
'ton premie en als die gelden geheel of gedeel
telijk verhaald worden zal 't misschien niet
noodig zijn om de prijzen van gas en eiec
triciteit te verhoogen.
Spreker's voorstel inzake het verhaal der
pensioenpremie werd gesteund door de heeren
Adrian, Visser en mevrouw Scheltema.
De volgende spreker, de heer J o o s t e n
(s.d.a.p.), constateerde, dat de financieele
crisis van Haarlem een gevolg is van de ver
keerde financieele politiek door de V.-D. en de
Rechterzijde gevoerd. Nu komt er de economi
sche crisis bij en dat maakt de moeilijkheden
voor Haarlem nu dubbel zwaar. Het is even
wel onjuist de financieele debacle geheel op
rekening der crisis tè schuiven. Het finan
cieele beleid van Haarlem is verkeerd geweest
Er is bij de bedrijven niet voldoende gereser
veerd, terwijl de gemeente geen reserve ge
maakt heeft om gedekt te zijn voor mogelijk
komende kwade jaren. De gemeente had reeds
veel eerder de belastingen moeten verhoogen,
maar de opwekking der Sociaal-Democraten
om dit te do enis door de meerderheid van
den raad steeds in den wind geslagen.
In den verkiezingsstrijd zijn het alleen de
sociaal-oemocrajen geweest die gewezen heb
ben op de financieele debacle en de noodzake
lijkheid om belasting verhooging hebben ge
wezen. De andere partijen hebben gewezen.
Nu zou het gemakkelijk zijn voor de S. D.
A. P. om aan de raadsmeerderheid te zeg
gen „knapt het nu maar op, zonder ons",
maar de partij 'heeft zooveel verantwoordelijk
heidsgevoel dat zij alsnog wil medewerken
om de financiën behoorlijk te regelen. Men is
er evenwel niet om alleen het tekort over
1930 weg te werken en de begrooting voor
1932 met kunst en vliegwerk sluitend te
maken, want er komen nog meer zware
jaren, vermoedelijk nog zwaarder jaren zelfs.
Maar dan moet het vast staan, dat de be
lasting naar draagkracht wordt geheven,
terwijl er ook zekerheid moet zijn, dat wij een
verder veilig financieel beheer in de toekomst
krijgen.
Het zonderlinge is, dat wij nu eerst mid
delen moeten zoeken om de financieele te
korten te dekken en dat wij dan later nog
eens mogen gaan beraadslagen over de vraag 1
of. wij nog eenig geld beschikbaar hebben om
noodzakelijke werken uit te voeren. B. en
W. hadden de financieele crisis moeten zien
aankomen toen de begrooting voor 1931 in
den raad behandeld werd.
De voorstellen die B, en W. nu doen be-
teekenen evenwel geen belasting naar draag
kracht. Er is bijvoorbeeld niet gedacht aan de
onbillijkheid om de ongehuwden geheel
buiten de belasting te houden.
Het gemeentelijk electriciteitsbedrijf heeft
de ingezetenen steeds aangezet om appara
ten te koopen (kachels, stofzuigers, enz.) die
eiectriciteit gebruiken, onder de bewering, dat
de eiectriciteit bij het huishoudtarief slechts
5 cent per K.W.U. kost. Maar nu is het toch
onredelijk om dit tarief voor een groot deel
van de te gebruiken K.W.Uren op 17 cent te
stellen. Bij de voorstellen van B. en W. wor
den de arbeiders veel te sterk getroffen in
vergelijking met de gegoede klasse. Iemand
die f 1500 verdient wordt naar verhouding
door de voorstellen van B. en W. dubbel zwaar
getroffen in vergelijking met iemand die een
inkomen van f 20.000 geniet.
De gemeente staat voor groote gaten die
gestopt moeten worden. De bedragen die de
gemeente in de komende jaren moet opbren
gen voor rente en aflossing van opgenomen
kapitalen zullen in de komende jaren sterk
oploopen. De gemeente zal in 1934 voor dit
doel alleen f 999.000 meer moeten opbrengen
dan in 1931.
De sociaal-democraten zullen hun stem niet
geven aan de voorstellen van B. en W. Er is
wel geld op een andere manier te vinden.
Er kan meer progressie toegepast worden bij
de Fondsbelasting, terwijl er desnoods nog wel
een millioen meer te halen is uit de verhoo
ging van de opcenten op de Grondbelasting.
De soc.-dem-fractie heeft geen eigen voor
stellen ingediend, omdat het de gewoonte in
den Haariemschen raad geworden is in zoo'n
geval alleen de voorstellen der s.d.a.p. af te
maken en dan te zeggen: „nu schiet er niets
anders over dan de voorstellen van B. en W.
aan te nemen". De S.D.A.P. is nu niet in dit
valletje geloopen.
Nadat de raadsleden, twee uur tijd gegund
was om te eten, kwam de heer Castricum
(R.K.) aan het woord. Hij wilde den heer
Joosten niet volgen in zijn voorbeeld om den
verkiezingsstrijd te bespreken, het is juister
dit uit te stellen tot de algemeene beschou
wingen over de begrooting over 1932.
Het is juist wat de heer Joosten zei, dat
als de belastingen in de afgeloopen jaren
niet verlaagd waren en hooge gas- en
electriciteitsprijzen gehandhaafd waren,
zouden wij nu tonnen gouds in kas gehad
hebben om nu de klappen van de crisis op te
vangen, maar de burgerij heeft geprofiteerd
van die verlagingen.
Nu staan wij voor een schoone lei (geroep:
„noem het maar een schoone lei!) en gaan
wij overleggen hoe wij de tekorten het best
kunnen dekken. Het verwijt aan B. en W. dat
zij de financieele tegenvallers niet hebben
zien aankomen, is niet verdiend. Onze te
korten zijn zuiver een oorzaak van de eco
nomische crisis. Het is nu wel noodig om de
opcenten op de Personeele Belasting te ver
hoogen, maar voor de bewoners van huizen
tot 600 of 700 gulden zal de verhooging zoo
veel mogelijk beperkt worden. Omdat dit be
reikt is, kan de rechtsche raadsfractie met
het voorstel om-de opcenten van 50 op 100
te brengen, medegaan.
De rechtsche raadsfractie ïs wel niet
geestdriftig over het voorstel van B en W.
om de reserves der bedrijven aan te
spreken, maar kan toch ook daarvoor stom
men, omdat het tenslotte toch maar over
hevelen van geld uit het eene potje naar het
andere potje is.
Daarentegen is de rechtsche raadsfractie,
voor zoover de zaak nu bekeken kan worden,
tegen de voorsbellen tot verhooging der ta
rieven voor gas- en eiectriciteit.... (Geroep:
Jullie zullen het tenslotte toch wel slikken!)
Wij verwachten van den wethouder daarover
een nadere motiveering. Het zou beter zijn
als de lichtfabrieken streefden naar de ver
hooging van de contracten met groote ge
bruikers. Als die betalen wat noodig is, dan
zullen de inwoners niet zooveel behoeven te
betalen als nu door B. en W. wordt voorge
steld.
De loonen van de werklieden der gemeente
zijn verhoogd, wel van de ambtenaren.
Zou uit het Georganiseerd Overleg nu niet
een initiatief kunnen uitgaan, om als nood
maatregel stappen te doen die tengevolge
hebben, dat de gemeente eenige tonnen uit
gaven kan beperken op de pensioenstortin
gen. Spreker is zelf ambtenaar en mag dus
zoo iets zeggen. Het Spoorwegpersoneel is
reeds veel gekort in inkomsten, de Haarlem-
sche ambtenaren moeten nu iets uit zichzelf
doen.
De heer Wolzak (A.R.) zag in dat be
langrijke bezuinigingen geboden zijn. Het is
nu geen tijd meer voor critiek, maar ge
meenschappelijk samen te werken, om te
trachten de gemeente uit de financieele
moeilijkheden te helpen. Spreker gelooft,
dat er niet veel zal komen van de medewer
king die de S.D.A.P. heeft toegezegd. De
S.D.A.P. kent nu alle voorstellen van B. en
W.. maar verzuimt er iets voor in de plaats
te stellen.
De heeren Reinalda en Joosten
(S.D.A.P.)een goedkoop argument.
De heer Wolzak betoogde, dat de brug
over het Donkere Spaarne nog niet gebouwd
moet worden. Het betoog van den heer de
Rijke, dat het niet goed is groote werken uit
te stellen omdat dit de werkloosheid vergroot
kan spreker niet onderschrijven. Bovendien,
er moeten in een tijd van bezuiniging geen
nieuwe leeningen gesloten worden.
De belastingen kunnen niet te sterk op
gevoerd worden, aan de draagkracht dei- bui-
gerij komt een eind. De gemeente moet
daarom op de uitgaven bezuinigen. Er zijn
uitgaven die wel eenige jaren kunnen uit
gesteld worden. Er zijn in 10 of 12 jaar 4763
woningen voor rekening der gemeente of
voor woningbouwvereengingen gebouwd.
Zou het nu niet mogelijk zijn, waar reeds
zooveel op dit gebied gedaan is, dat van nieu
we bouwplannen wordt afgezien Daarentegen
zou de gemeente wel den particulieren wo
ningbouw kunnen steunen. Als „Bouw en
Woningtoezicht en de Schoonheidscommis
sie meer meegaande zouden zijn, zou de par
ticuliere bouw toenemen.
Kan de rijkssubsidie voor het M. O. niet
weer aangevraagd worden
De heer Reinalda (S.DAP.): De sloo-
pers zijn aan het werk!
De heer Bijvoet (R.K.): Nou! nou! een
beetje minder!
De heer Wolzak (A.R.) vervolgde, dat
de gemeente in deze tijdsomstandigheden
de hooge loonen van het gemeentepersoneel
te handhaven. Deze hooge loonen
hebben een scheve invloed op de particuliere
arbeidsmarkt, Het is ook onbillijk, dat de
rijksambtenaren premie voor hun pensioen
moeten betalen, terwijl de Haarlemse he
ambtenaren en werklieden vrijgesteld zijn.
Spreker heeft het voorstel der heeren de
Rijke cs. niet gesteund, omdat hij meent,
dat het initiatief van B. en W. moet uit
gaan.
De heer Van Kessel (R.K.) verdedigde
zijn voorstel om de geheele gemeente voor de
Personeele Belasting te plaatsen in de derde
klasse. Nu zijn enkele deelen in de 5e klasse
ingedeeld en dat is onbillijk.
De heer Klein (RK.) wees er op, dat in
de vorige vergadering gezinspeeld is op de
bondgenootschap tusschen Rechts en de
Vrijzinnig Democraten. Dat is evenwel on
juist. er is vrijheid. Trouwens na de wethou
dersverkiezing waarbij Rechts samenging
met de Vrijzinnig Democraten, volgden in de
vorige zitting de stemming voor ae com
missies en toen was er weer een eensgezind
Linksch blok.
Rechts steunt alleen de financieele poli
tiek van mr. Slingenberg zoover die parallel
gaat met de belangen der gemeente.
Op onderwijsgebied wil Rechts als het
noodig is, bezuinigen als het niet de vitale
belangen van het onderwijs geldt, maar dan
niet alleen bij het bijzonder, maar ook op
het openbaar onderwijs.
Spreker is tegen de voorstellen tot verhoo
ging der gas- en electriciteitsprijzen. Alleen
als B. en W. kunnen aantoonen, dat wij er
niet kunnen komen zonder die voorstellen te
aanvaarden, dan zullen wij het slechts ge
dwongen doen. Spreker is er evenwel abso
luut op tegen om de gebruikers van munt
gasmeters met f 3.60 per jaar te belasten.
Voor het geval de raadsmeerderheid toch de
muntgasmeters treffen wil, heeft spreker
nog een amendement ingediend dat beoogt
om de menschen die minder dan 360 M3 gas
per paar gebruiken, vrij te stellen van die
volle extra belasting, door te bepalen, dat
slechts 1 cent per M3 extra betaald moet
worden. Ongetwijfeld zijn dit allemaal arme
menschen die medelijden verdienen.
De tonnetjes-belasting is niet sympatiek.
het is inderdaad een belasting waar eer.
luchtje aan zit., omdat daardoor uitsluitend
arme stakkers getroffen worden, daar de
huiseigenaars de huur zuilen verhoogen. B.
en W. zullen nog de uriniors gaan belasten.
Het- voorstel van den heer De Rijke is
geen rijk voorstel. Spreker betreurt het, dat
het door drie leden van rechts is gesteund.
Spreker heeft gehoord, dat de voorstellers
genegen zouden zijn het personeel onder de
f 3000 vrij te stellen, maar als dit zou
doorgaan, zou er niet veel geld uit den
maatregel komen, daar boven de f 3000
slechts hoogstens 3 pCt. verhaald kan
worden.
Het vorige jaar hebben de gemeente
werklieden en de politie geen hooger loon
gekregen, omdat gewezen kon worden op het
premievrije pensioen. Dat was dus al een
offer dat het gemeentepersoneel bracht ten
voordeele der gemeente financiën. Bovendien
is de vacantietoeslag verminderd, terwijl
bovendien de arbeidstijd verlengd is.
De heer Peper (communist) begon met
een historische herinnering, om te betoogen,
dat er weinig kennis voor noodig is om een
land of gemeente te regeeren. Veel is schijn,
bijna alles van de bezittende klasse is
schijn. Het gemeentebestuur van Haarlem
doet niet veel moeite om de crisis te be
zweren. Men maakt van 50 100, haalt wat
uit 'n spaarpotje, goochelt nog wat met cijfers
enklaar is Kees. Mijnheer de voor
zitter, dat is geen toespeling op uw voor
naam (gelach).
In alle kapitalistische landen loopt het
hoe langer hoe meer spaak. Alleen in Rus
land heerschen gezonde toestanden.
Het is onzedelijk om te tornen aan de
loonen van de werklieden. Het welvaartspeil
der arbeiders mag niet aangetast wox-den.
De heeren De Rijke en Wolzak hebben ook
een poging gedaan om de rechten van de
Haarlemsche gemeentewerklieden aan te
randen, maar die poging moet krachtdadig
afgeslagen worden.
Onze rijksregeering heeft besloten, dat de
schildwachten niet scherp gewapend op
wacht moeten staan, omdat de tijdsomstan
digheden nijpend zijn. Blijkbaar wil de be
zittende klasse eventueele crisis-onlusten met
geweld onderdrukken
De voorzitter: Wat heeft dit nu te
maken met de nota over de Haarlemsche
financiën!
De heer Peper becritiseerde de houding
der S.D.A.P. Wat heeft die partij op eigen
kracht in den Haariemschen raad bereikt
ten gunste van de arbeiders? De S.D.A.P.
heeft wel gesputterd tegen de finanóieele
politiek, maar toch voor de begrootlngen
gestemd en hun beste man in het college
van B. en W. laten zitten.
De Haarlemsche gemeenteraad zou uit de
financieele moeilijkheden kunnen komen,
als aan de Tweede Kamer machtiging ge
vraagd werd een heffing in eens in te
voeren. Spreker diende een voorstel in om
aan de Kamer die machtiging te vragen.
De voorstellen van B. en W. over het gas
en de eiectriciteit zijn voor de arbeiders zeer
ongunstig. De gasfabriek heeft over het
laatste iaar 18 pCt. winst gemaakt, een
tariefverhooging is dus ongepast. Het komt
op afzetterij neer.
In de laatste dagen worden de gaspennin-
gen vastgehouden in verband met de aan
staande verhooging. Daardoor zaten veel
gezinnen zonder gas.
Vele huismoeders hebben noodgedwongen
halve stuivers in de meters gegooid en nu
zal de gasfabriek wel van de gelegenheid
gebruik maken om die halve stuivers voor
11 cent te berekenen. Dat wil dus zeggen, dat
die arbeiders al het hoogere tarief gaan be
talen voor de raad tot de verhooging be
sloten had.
De tonnenbelasting ïs sterk af te keuren.
De nieuwe brug over het Donkere Spaarne
moet er komen, het verkeer kan er niet
buiten. Bovendien zouden er veel arbeiders
brood door verdienen.
Verder diende spreker nog moties in om
le. progressie voor de Personeele belasting
in te voeren, die woningen beneden f 400
huur vrijstelt, 2e. om 8 M3. gas, 3 KWU en
3 M3. water aan arbeiders te geven tegen
halven prijs. 3e. pm de halve stuivers, die in
de muntmeters zitten niet te berekenen voor,
11, maar voor 10 cent.
Alleen dit laatste voorstel werd door
andere raadsleden voldoende gesteund.
De heer Reinalda (S.D.AP.) wees er
op, dat de raad nu midden in een begroo-
tingsdebat zit. De raad zal dus dit jaar twee
maal begrootingsdiscussies houden.
Bij het debat dat nu gehouden is, blijkt,
dat er veel in de politieke samenstelling ver
anderd is.
De Vrijheidsbond en de Christelijk Histori
sche Unie geven elkaar de hand en komen
met een voorst-el van de Rijke, den rijkaard
en de zijnen. Zij willen op de ambtenaren en
werklieden de pensioenpremie verhalen, hoe
wel besloten was om niet te tornen aan de
rechten van het personeel. De heer Castri
cum heeft zich daarbij aangesloten, hij heeft
namelük gezegd, dat het overheidspersoneel
zelf het initiatief moest nemen om een paar
honderd duizend gulden in de gemeentekas
te doen vloeien. Hoe komt hij aan die paar
honderd duizend gulden? Sprak de heer Cas
tricum in deze namens de Rechtsche fractie?
'Geroep: neen!) Maar hij is toch nu de leider
der Rechtsche fractie!
De ambtenaren en werklieden die de heeren
nu willen treffen, zullen al getroffen worden
door de voorstellen van B. en W. Moeten zij
nu nog eens extra getroffen worden?
Een deel der R.K. partij, namelijk de R.K.
arbeiders, is het- evenwel niet eens met het
streven van de conservatieven uit de partij,
die nu de lasten van de crisis willen afschui
ven op de arbeiders. Er zijn R.K. bladen die
over de rede van Kalff. den voorzitter van het
verbond van werkgevers, gezegd hebben, dat
dit. een opzetten van de regeering tegen de
arbeiders is.
Uit de rede van den heer Klein is gebleken,
dat de financieele politiek van Mr. Slingen
berg een politiek geweest is van de R K.. A R..
C.H. en v.D. In dit geval is er dus helderheid
gekomen.
De sociaal-democraten zijn in den raad
gekomen met hun politiek program. In het
belang der arbeidende klasse wil de S.D.A.P.
samen werken met andere partijen, wanneer
wat te bereiken is op grond van dit program.
Sinds 1923 nemen de soc. detn. deel aan het
college van B. en W.. maar met volkomen vrij
heid. Het is dus onjuist om de sociaal-demo
craten nansprakelljk te stellen voor de poli
tiek van dit geheele college.
Geroep: En de homogeniteit van het col
lege. waarover Mr. Gerritsz vaak gesproken
heeft.
De heer Reinalda: Dat zou alleen golden
als er samenwerking zou komen op een vast
program. Daarvoor zijn wij nog altijd te
vinden.
De heer Wolzak was hedenavond zoo ver
volgde spreker de voorman van do sloopers.
Hij heeft opgesomd wat geliquideerd kan wor
den. de gemeentelijke woningbouw wil hij
vrijwel geheel stopzetten Weer aanvragen
van de rijkssubsidie voor het M.O. beteekent
een aanslag op ons onderwijs. De heer Klein
wil nu ook het lager onderwijs in de bezuini
ging betrekken. Wij meenen evenwel, dat op
onderwijsgebied niet bezuinigd mag worden,
want het geldt hier een belangrijk volks
belang.
De Provincie Noord-Holland heeft een goede
financieele politiek gevoerd, door in de goede
jaren reserves te maken. Daaraan neeft Mr.
Bomans zijn krachten gegeven. Haarlem
heeft anders gedaan, namelijk geen reserves
gemaakt en nu zitten wij voor de narigheid.
In slechte tijden moeten wij van de burgerij
zware offers eischen en die worden nu dubbel
zwaar gevoeld. Door de lage belastingen te
Haarlem werd dc schroef gezet op het sociale
werk. Nu hebben wij ook geen reserves en zit
ten wij met ons hoofd tegen het plafond.
Het valt op. dat nu pas dc nieuwe finan
cieele verhouding tusschen het ryk en de ge
meenten in werking getreden is. verschillende
gemeenten al voor moeilijkheden zitten. De
economische crisis zal haar gevolgen pas het
sterkst doen gevoelen ln 1933. 1934 en 1935.
En in die Jaren komen ook de grootste uitga-
vên voor de in vorige Jaren gesloten leenin
gen. Dit maakt de moeilijkheden nog zwaar
der. De heer Joosten heeft gezinspeeld op de
mogelijkheid om 100 opcenten op de Grond
belasting t,e leggen. Het is geen aanlokkelijk
middel, maar er is in die richting iets te doen.
De voorstellen van B. en W. kan de S.D.A.P.
niet steunen. Er is geen woord gezegd over de
mogelijkheid om progressie toe te passen bij
de opeenten op de Personeele Belasting.
B. en W. willen nu afzien van de brug over
het Donkere Spaarne. Het is evenwel onver
standig om het uitvoeren van openbare wer
ken stop te zetten. Daardoor groeit de werk
loosheid. De soc. dem. fractie is er dan ook
absoluut tetren. Het is ook nog niet. zeker, dat
B. en W. de brug over het Zuider Buiten
Spaarne willen bouwen, want in de nota is
door B. en W. gezegd, dat nadere medodcelin-
gen daarover bij de begrooting gedaan zullen
worden.
Hierna werd de zitting verdaagd tot Don
derdagmiddag 11/2 uur.
/oor den Kantonrechter.
Stadsbus, die links rijdt.
Een chauffeur van de autobussen van het
stadsverkeer stond terecht, terzake dat hij
in de Merovingenstraat op de linkerzijde
van den weg heeft gereden, waardoor een
aanrijding ontstaan is.
Verdachte bekende links gereden te heb
ben, doch verklaarde dat het in verband zit
met het nemen van den bocht naar dc Noor-
mannenstraat. Alle bussen rijden zoo.
Deze bocht is zóó scherp, dat je in leder
geval in één der genoemde straten op de
linkerzijde terecht komt. En, daar de Mero
vingenstraat het breedst is, gaat men dat
daar meestal doen.
Maar het mag niet. Onder geen voorwaar
de mag links worden -gereden, tenzij bij in
halen. En als het op dat punt niet anders
kan dan mogen die bussen daar niet komen.
Ze zijn te groot voor die plekken. De tegen
woordige verkeersmiddelen worden hoe
langer hoe grooter, terwijl de straten smal
blijven. Aldus de ambtcnaa^ HIJ elschtc een
geldboete van 5.— subs. 5 dagen hechtenis.
De Kantonrechter achtte eveneens ver
dachte schuldig en sprak die verklaring uit
echter zonder oplegging van straf. Hij ried
den chauffeur aan zijn chef van het geval
in kennis te stellen. Dit keer is geen straf
opgelegd, een volgende maal komt die wel.
De route moet dan verlegd worden.
Over brood.
Twee niet verschenen bakkers werden ver
volgens veroordeeld tot 30.subs, 15 da
gen hechtenis omdat hun brood niet vol
deed aan de vereischten. De cone had rog
gebrood met 503 gr. droge stof, terwijl de
eischen 520 zijn. De andere had dezelfde
overtreding gepleegd met wittebrood: in-
plaats van 480 was er 441 gram ln aanwezig.
In beide gevallen was de elsch 40.subs.
30 dagen hechtenis.
Aanrijding.
Hoeveel aanrijdingen dezen dag berecht
werden weet ik niet. Maar het waren er ver
scheidene. En het trof mij, dat er zoovele bij
waren, ontstaan door het niet voor laten
gaan van het verkeer van rechts. De Hooge
Raad heeft uitgemaakt, dat bij gelijktijdige
of nagenoeg gelijktijdige nadering van een
kruispunt het van rechts komende verkeer
voor moet gaan. Het verweer van de schul
digen is dan meestal, dat het uitzicht ter
plaatse slecht is en dat hun snelheid onge
veer 20 of 25 K.M. bedragen heeft. Waarop
de ambtenaar dan pleegt te repliceeren, dat
20 K.M. bij een onoverzichtelijk kruispunt
te veel is. Als het uitzicht slecht is. moet de
snelheid zóó zijn, dat men binnen zeer kor
ten afstand stoppen kan. Dan worden on
gelukken voorkomen.
In Haarlcmmerllede reed onlangs een
chauffeur een anderen auto achter op en
wilde passeeren, toen uit de tegenovergestel
de richting een derde wagen aankwam. De
chauffeur bevond zich toen reeds midden
op den weg, zag dat het passeeren niet luk
ken zou, en poogde weer achter den twee
den auto te komen. In zijn zenuwachtigheid
gaf hij gas lnplaats van op de rem te trap
pen. Hij reed daardoor de voor hem rijden
den auto In de flank aan en gooide deze op
zij. Vervolgens raakte hij den aankomenden
auto ook nog. Persoonlijke ongelukken kwa
men hierbij niet voor.
De Ambtenaar eischte 40 boete subs.
20 dagen hechtenis. De Kantonrechter vond,
dat menschen die uit zenuwachtigheid met
het gaspedaal werken in stede van de rem.
streng gestraft dienen te worden. Hij ver
oordeelde den niet verschenen verdachte tot
een geldboete van 50. te vervangen door 25
dagen hechtenis bij niet betaling.
