REEKER
DE GENEEFSCHE ARBEID.
KUNSTZAAL
BUITENLAND.
DE REDE VAN COLIJN.
TENTOONSTELLING
SCHILDERIJEN EN
GRAFISCHE WERKEN
HOLLANDSCHE
MEESTERS
WAGENWEG 102
HAARLEM'S DAGBLAD ZATERDAG 19 SEPTEMBER 1931
TWEEDE BLAD
Pessimisme in de economische commissie.
Zateski's voorstellen t.a.v. de moreele
ontwapening.
De Engelsche liberalen willen van
geen verkiezingen weten.
Genève.
Zaleski geeft een concreet
ontwerp voor moreele
ontwapening
WARSCHAU, IS September. Door den
Poolschen minister van Buitenlandsche
Zaken, Zaleski, zal een memorandum inzake
moreele ontwapening op het Volkenbonds
secretariaat worden gedeponeerd. De bladen
deelen hierover mede, dat het memorandum
vier punten naar voren brengt, waarvoor
practische samenwerking tusschen alle staten
noodig is nl.:
lo. het vaststellen van gemeenschappelijke
juridische normen in de strafrechtwetten
der verschillende staten, die ten doel heb
ben campagnes, welke aansporing tot oor
log beteekenen, onmogelijk te maken;
2o. een uniforme codificatie van alle wet
telijke bepalingen voor de organisatie van
vereenigingen, waardoor de oorlogspropa
ganda en de ontwikkeling van den haat tus
schen de volken onmogelijk wordt gemaakt;
3o. oplossing can de vraagstukken met be
trekking tot de internationale pers, met het
doel de publicatie van onjuiste berichten
onmogelijk te maken, de uitwisseling van
rectificaties in de internationale pers te
vergemakkelijken, tot de stichting van een
internationaal disciplinair gerechtshof voor
journalisten te komen en tot de stichting
van een internationaal agentschap voor de
uitwisseling van persberichten uit Genève;
4o. het bevorderen van een pacifistischen
geest bij het schoolonderwijs ten gunste van
het internationaal vertrouwen en ter bestrij
ding van de oorlogsinstincten.
De Poolsche regeering constateert tenslot
te, dat de moreele ontwapening geen belang
rijke vorderingen zal maken, indi enmen zich
met pbares tevreden stelt. Daarom heeft
zij dit concreteontwerp ingediend.
Geen vrouwen ter ontwape
ningsconferentie.
In de derde commissie is nog een voorstel
van den Poolschen gedelegeerde behandeld,
waarbij de Assemblée wordt verzocht, de re
geeringen aan te moedigen in de delegaties
ter Ontwapeningsconferentie een vrouwelijke
gedelegeerde te benoemen. Nadat dit voorstel
door Politis (Griekenland) en Lord Cecil was
bestreden, die zeiden, dat de Ontwapenings
conferentie ernstig politiek werk vergde en
dat, wanneer men vrouwen totde conferentie
toeliet, men alle andere internationale orga
nisaties eveneens zou moeten toelaten, voelde
niemand er nog iets voor het denkbeeld in
bescherming te nemen aldus „De Tel".
In Volkenbondskringen schijnt men echter
reden te hebben om tegenover de actie der
internationale vrouwenbewegingen min of
meer sceptisch te staan. De commissie nam
ten slotte het tweede gedeelte van de resolu
tie aan, waarin wordt aangedi'ongen op een
nauwere msaenwerking tusschen den Vol
kenbond en de pers ter begunstiging van den
vrede.
Engeland.
De liberalen willen geen
verkiezingen.
LONDEN, 18 September Naar verluidt
zou de regeering hebben besloten als na
tionale regeeirng in October nieuwe verkie
zingen uit te schrijven, met de bedoeling
Baldwin tot premier, MacDonald tot Lord-
president van den raad en Neville Chamber
lain tot minister van Financiën te benoemen
indien het huidige kabinet aanblijft met
een tarief-mandaat. De liberale partij heeft
echter laten weten, zich tegen algemeene
verkiezingen te zullen verzetten, indien, in
dien deze kunnen worden vermeden. Het
probleem wordt thans nader overwogen. Over
het algemeen ziet het wel naar uit dat in
het programma van een nationale regeering
in elk geval invoerrechten onder een of
anderen vorm zullen worden opgenomen.
Financiëele wetten in het
Lagerhuis aanvaard.
LONDEN, 18 September (VD.l In het
Lagerhuis is heden de financieele resolutie
over het nationale bezuiningingsontwerp
welke door middel van „orders of council" de
regeering machtigt verminderingen in te
voeren op de staatsuitgaven aangenomen
met 219 tegen 155 stemmen. De resolutie be
lichaamt het regeeringsvoorstel om een einde
te maken, aan het leenen voor het plan voor
Werkloozenverzekering.
Spanje.
Span je is geen arbeiders
republiek!
MADRID, 17 Sept. (B.TA.) Tengevolge
van de oppositie, voornamelijk van radicale
zijde, is art. 1 van de grondwet, dat eerst
was aangenomen, door de Kamer weer ge
annuleerd.
PARIJS, 18 September (N.T.A.) Naar
.aanleiding van het bericht over de aanne
ming en wedeT intrekking van artikel één
der Spaansche constitutie door de Cortes,
meldt Havas de volgende bijzonderheden uit
Madrid:
De eergisteren op voorstel van socialisten
door de Kamer aangenomen formule „Spanje
is een democratisch-liberale arbeidersrepu
bliek", heeft men weer laten vallen.
De radicale partij heeft n.l. in de Kamer
verklaard, dat men ten gunste van de socia
listen voor de arbeidersrepubliek had ge
stemd, doch dat de aangenomen formule in
het buitenland op verkeerde en gevaarlijke
wijze zou kunnen worden opgevat. Daarom
kanten zij zich, alsmede andere afgevaar
digden, tegen art. 1 zooals dat door de Kamer
werd aangenomen.
Minister-president Zamorra heeft in een
rede vorogesteld het artikel opnieuw naar de
constitutioneele commissie te verwijzen, welk
voorstel grooten bijval oogstte.
De reeds aangenomen tekst kan dus nog
niet als definitief worden beschouwd en zal
hoogstwaarschijnlijk als volgt worden ge
wijzigd: „Spanje is een liberale en democra
tische republiek, gebouwd op den grondslag
van den arbeid".
DE HOOGE TARIEVEN.
Dringend beroep op alle staten.
KRACHTIG PLEIDOOI VAN COLIJN.
Door de delegaties van Nederland, België,
Luxemburg, Denemarken, Zweden en Noorwe
gen (de staten, die indertijd de conventie
van Oslo hebben gesloten) is een resolutie
aan de Assemblée voorgesteld, waarin een
dringend beroep op alle staten wordt gedaan
alles in het werk te stellen, om alle wijzigin
gen in de handelspolitiek te vermijden die
het economisch evenwicht en de_ betalings
balans nog meer zouden kunnen* verstoren.
In den considerans wordt gedoeld op de ern
stige belemmeringen van het handelsverkeer
door de voortdurende veranderingen in de
handelstarieven en op het feit, dat de eco
nomische deskundigen der Europeesche stu
die-commissie hebben betoogd, dat derge
lijke veranderingen de pogingen van hen,
die trachten de muntsystemen en het cre-
dietwezen te organiseeren, belemmeren.
In de tweede commissie der Assemblée ver
klaarde dr. Colijn, dat hij begrijpelijkerwijs
Volkomen instemt met deze resolutie; hij
legde den nadruk op hetgeen over de beta
lingsbalans wordt gezegd, aldus meldt „De
Tel".
De besprekingen hebben duidelijk aange
toond, dat het heel moeilijk is voorstellen
van constructieve beteekenis te doen. Dit is
niet te verwonderen, want al jaren heeft men
alle middelen beproefd. Meer dan drie ja
ren is vastgehouden aan de aanbevelingen
van de economische conferentie van 1927 en
heeft men getracht de richtlijnen, die door
deze conferentie zijn aangegeven, te volgen.
De resultaten zijn vrijwel nihil gewee'st: drie
conferenties over in- en uitvoerverboden,
waaruit slechts een zwak kind, dat ieder
oogenblik kon sterven, is voortgekomen. Ver
der de conferentie voor de gelijke behande
ling van vreemdelingen, die als een onwet
tig kind door zijn vader Is behandeld en ten
slotte de conferentie voor de stabilisatie der
tarieven. Het resultaat is dus vrij hopeloos.
Tenslotte is men, aldus Colijn, tot de con
clusie gekomen, dat men te veel hooi op zijn
vork heeft genomen en werd besloten, op
initiatief van Briand, het arbeidsveld te be
perken. De Europeesche studie-commissie
hield in Januari een economisch debat en in
Mei werd het Fransche voorstel ingediend,
dat naar vier ondercommissies werd verwe
zen.
Thans zijn de rapporten dezer commissies
klaar. Dr. Colijn besprak een voor een de
resultaten er van. Wat de commissie voor
den afzet van overtollige graanoogsten be
treft, deze heeft een aantal voorzorgsmaat
regelen vastgesteld om te voorkomen, dat
door het toestaan van een preferentieel recht
de mee'stbegunstigingsclausule in gevaar
komt. Hij betwijfelt echter of alle staten, die
door de meestbegunstlgingsclausule zijn ge
bonden, hun goedkeuring aan alle verdra
gen met voorkeursrechten zullen hechten.
Het rapport van de commissie van econo
mische deskundigen is een merkwaardig do
cument wegens de duidelijkheid en den
moed, die door de deskundigen aan den dag
zijn gelegd. Het rapport is in overeenstem
ming met de aanbevelingen van de confe
rentie van 1927.
De deskundigen gaan verder dan de con
ferentie van 1927; deze drong alleen aan op
vrijer verkeer, terwijl de deskundigen in 1931
voor volkomen vrij verkeer althr.ns in Euro
pa ijveren.
Het rapport van de commissie voor de
credieten noemde dr. Colijn aardige", aange
name lectuur, maar het bevat geen voorstel
len. Tenslotte kwam de coördinatie-com
missie en het totale resultaat van alle com
missie-zittingen is geweest, dat de coördina
tie-commissie besloot de rapporten aan de
regeeringen te zenden. Alles hangt dus meer
of minder in de lucht. Het is of naar andere
commissies, of naar de regeeringen voor ver
dere bestudeering verwezen.
Het eenige, wat volgens Colijn gedaan kafi
worden, is het vrije goederenverkeer te be
vorderen door een verlaging der tarieven en
dit is het eenige middel, dat de geheele we
reld kan helpen. In eder land afzonderlijk
moet de productie aan de consumptie worden
aangepast, rekening houdend met de inter
nationale belangen.
Het is niet goed te spreken over de indus-
trieele ententes; zooais die door Frankrijk
zijn voorgesteld. De nadeelen kunnen grooter
zijn dan de voordeelen. Wat aangaat het
plan in zake publieke werken vraagt Colijn
waar het kapitaal vandaan moet komen, nu
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cts. per regel
VAN
DOOR
GEOPEND TOT EN MET 25 SEPTEMBER
DAGELIJKS VAN 10—7.30 UUR
ZONDAG VAN 2—4 UUR
VRIJ TOEGANG
overal in Europa de landen zelf geen geld
hebben om door openbare werken de werk
loosheid te verminderen.
Dr. Colijn zeide tenslotte zelf niets te kun
nen aanbieden dan zijn vast geloof dat een
natuurlijke aanpassing van de productie aan
de consumptie het eenige middel is om ver
betering te brengen.
De Italiaansche minister, Bottai, beval ver
volgens de reorganisatie op ruime schaal aan
van de nationale eocnomische systemen om
daarna tot een internationale aanpassing
van de handelspolitiek der staten te komen.
Arthur Salter steunde het Nederlandsch-
Scandinavische voorstel.
De N. R. C- meldt verder:
De economische debatten in de tweede
commissie, die na de redevoeringen van Co
lijn en Stucki, in een bijzonder sombere stem
ming werden gevoerd, zijn in de middagzit
ting voortgezet, zonder dat men tot een op
lossing kwam.
Van eenige beteekenis is intusschen, dat de
Belgen, die in vorige assemblées nog wel eens
tegen de pessimistische vertoogen van Colijn
ingingen, nu meer en meer gaan inzien, dat
zij, ondanks den door hun zuidelijke buren
aangeduiden weg der „Planwirtschaft", niet
uit het economische moeras komen. Vandaar,
dat de Belgen, op terugkeer naar de handels
politiek, welke door de economische conven
tie van 1927 is ingevoerd, aandi*ingen.
Dat ook de Vereenigde Staten het raad
zaam oordeelen bij dit streven naar prefe
rentie, dat, naar de Noorsche gedelegeerde
terecht opmerkte, ook wel eens tot andere
producten uitgebreid zou kunnen worden,
aanwezig te zijn, moge blijken uit het feit,
dat zij een waarnemer naar de tweede com
missie hebben afgevaardigd, die de be
sprekingen met aandacht volgt.
De Canadees Ridell verklaarde zich te
zullen verzetten wanneer de Volkenbonds
vergadering zou verzoeken het rapport der
Europeesche studiecommissie, waarin het
prefentieele stelsel wordt ingevoerd, goed te
keuren. Overigens merkte hij terecht op, 'dat
dat de Oost-Europeesche landbouwstaten in
jaren van goede oogsten weliswaar in staat
zijn de Europeesche behoeften grootendeels
te dekken, doch dat de Europeesche consu
menten de overzeesche producenten brood-
noodig hebben wanneer de oogsten in Europa
minder goed uitvallen.
Ook de gedelegeerden van Australië en
Cuba trokken tegen het preferentieele stelsel
te velde.
OORLOGSINDUSTRIE VOOR
DUITSCHLAND IN ONS LAND?
Een pertinente tegenspraak
DE „H. I. H. SIDERIUS" STAAT ONDER
RECEER1NGSCONTRÓLE.
De Nieuwe Rotterdamsche Courant bevat
een zeer uitvoerig en met foto's verlucht arti
kel, waarin de in de pers. o.a, de Fransche,
den laatsten tijd circuleerende geruchten
over een verkapte Duitsche bewapenings
industrie in Nederland, ter ontduiking van
het verdrag van Verseilles. weerlegt worden.
De heer v. Zadelhoff heeft het onderwerp
ter sprake gebracht in de Kamerde minister
van defensie heeft toen de geruchten bestre
den en de Kamer heeft met groote meerder
heid een motie verworpen, waarin de minister
werd uitgenoodigd tegen deze wapenaanmaak
op te treden.
De minister verzocht daarna nog de betref
fende firma de zaak open te leggen. Het
hoofd der rvde afdeeling IB van het departe
ment, de kolonel der artillerie K. E. Ouden
dijk. heeft den verslaggever, die aan het
woord is, daarbij bijgestaan,
lichtingen verschaft.
De directie heeft met openhartigheid in-
De heer G. E. Haagens. directeur der Hol-
landsche Industrie- en Handelmaatschappij
Siderius N.V. (Directie Javastraat 110, den
Haag\ vex-klaarde o.m.. dat de voormalige
Holl. Ind. en Handelmij., die in liquidatie is
en waarvan de leden van de firma Vlessing
Co. directeuren waren, omstreeks 1924 de
hand heeft gelegd op een groote hoeveelheid
machines en materiaal voor den aanmaak
van geschut, dat kort na den wapenstilstand,
maar vóór het van kracht worden van het
Vredesverdrag van Versailles, uit Duitschland
was ingevoerd. De machines werden nage
noeg alle opgeslagen te Martenhoek bij Gro
ningen, het materiaal en eenige machines te
Krimpen a.d. ÏJssel. Het kapitaal van die
H.I.H. was voor de eene helft in Nederland-
sche. voor de andere in Duitsche handen.
Met Krupp heeft echter ook de oude H.I.H.
nimmer iets te maken gehad. Toen deze oude
maatschappij in financieele moeilijkheden
geraakte, is de nieuwe H.I.H. Siderius gesticht
met een nieuw kapitaal van 1.530.000. Van
dat nieuwe kapitaal is ongeveer VA millioen
gulden in Nederlandsche handen, de rest
moest gebruikt worden als vergoeding voor de
50 pet., van het oude kapitaal, dat in Duitsche
J handen was. Om als president-commissaris
der N.V. op te treden, vond men bereid prof.
L. A. van Royen uit Delft, een eerste deskun
dige op het gebied der militaire techniek en
niet dit zij hier utdrukkelijk vermeld de
Tieer van Beunngen, die in geenerlei ver
binding met de N.V. staat.
De nieuwe H.I.H. Siderius trad onmiddellijk
in verbinding met het ministerie van defen
sie. Kolonel Oudendijk lichtte hier toe, dat er
op het departement een conferentie heeft
plaats gehad, waarbij aan de deskundigen
van het departement alle gewenschte inlich
tingen werden verschaft. Daarna heeft het
departement ook inzage van de oprichtings-
acte der N.V. gekregen. Het departement was
namelijk alleen dan bereid in nauwere be
trekking met de fabriek te treden, wanneer
de bewijzen werden overgelegd, dat men hier
met een Nederlandsche onderneming had te
doen. Immers, zoolang het rijk hier en in
het Oosten een leger en vloot in stand houdt,
heeft de regeering belang bij een Neder
landsche geschutfabriek, als aanvulling op
..Hembrug". Een fabriek die in wezen buiten-
landsch is. zou de regeering, als de nood aan
den man kwam toch in den steek laten.
Nadat gebleken was. dat de fabriek in staat
was goede kanonnen te maken de fabriek
is in 1924 begonnen met onder Nederlandsche
controle een proefbatterij voor eigen reke
ning te vervaardigen heeft het departe
ment er orders voor leger en vloot geplaatst.
Bij het bezetten van de posten In ons be
drijf. vertelde nu de heer Haagens weer ver
der. hebben wij zooveel mogelijk omgezien
naar Nederlandsche krachten. Er werkt een
enkele Dultscher, doch wie zich verbaasd of
ongerust maakt over de aanwezigheid van
Duitsche werkkrachten in een Nederlandsche
industrie, heeft weinig Nederlandsche in
dustrieën gezien, want in bijna elke fabriek
vindt men Duitschers.
Het eigenbelang der fabriek brengt verder
mede. slechts buitenlanders van zulk een
leeftijd in dienst te nemen, dat zij bij een
oorlog niet opgeroepen worden.
Deels op aansporing van het departement,
deels met zijn medewerking, heeft de fabriek
ons land ook wat verscheidene van de onder-
deelen betreft, onafhankelijk van het buiten
land gemaakt.
Zoo kwamen vroeger alle veer en voor de
hydraulische remmen van het geschut uit
het buitenland. Veeren, affuitage, geschut-
materiaal, wordt thans in Nederland vervaar
digd.
Alle ontwerpen worden op de bureaux in
Den Haag gemaakt; dit is een onontkoom
bare eisch van het departement van defen
sie. Opschriften en aanwijzingen worden in
het Nederlandsch gesteld. De briefwisseling
met Nederlanders geschiedt in het Neder
landsch.
Te Krimpen en te Martenshoek bevinden
zich groote voorraden, doch er bevindt zich
daar geen enkel geheel afgewerkt stuk ge
schut, wat meer zegt. er ontbreken voor de
vervaardiging van geschut hoogst gewichtige
onderdeelen van affuiten, o.a. het geperste
plaatijzer en de riehtmiddelen. De daar aan
wezige onderdeelen zijn voorts voor een groot
deel nog in geheel onafgewerkten toestand,
dus als ruwe blokken staal en verder in meer
of minder ver afgewerkten toestand (maar
nooit meer dan 80 pet., gemiddeld ten hoog
ste 50 pet., afgewerkt). Er ls geen sprake van,
dat men uit dien voorraad voor onmiddellijk
gebruik geschut zou kunnen weghalen. Zelfs
is het onmogelijk al die vereischte onder
deelen voor den aanmaak van geschut uit
dien voorraad bijeen te brengen. Trouwens de
tot 80 pet. afgewerkte onderdeelen zouden
nog vele maanden eischen voor verdere af
werking. De machines, die opgeslagen staan,
hoopt men nog te verkoopen, al is het niet
veel meer dan oud roest. Er is een inventaris
lijst van op het departement.
Vervolgens is de verslaggever naar Rotter
dam gegaan ■om de fabriek zelf te bezichti
gen. De fabriek is ondergebracht op de
Scheepswerf van P. Smit Jr., die in regie
werkt voor de H.I.H. Siderius. M.a.w. P. Smit
Jr. levert de werkkrachten, de machinehal en
een gedeelte van de werktuigen. Vóór de fa
briek ligt een gedeelte van den voorraad
ruwe onderdeelen. Kolonel Oudendijk verze
kerde, dat deze verzameling ruw metaal een
juist beeld gaf van den aard van de geheele
fabriek.
De fabriek had een Nederlandsch karakter.
Op alle stukken geschut stond het Neder
landsche fabrieksmeid H.I.H. en bovendien
het bekende plaatje van de Vereeniging Ne
derlandsch fabrikaat. Op sluitstukken en
andere onderdeelen stonden Nederlandsche
aanwijzingen.
Om kort te gaan: ook in de fabriek wijst
niets op Duitschen invloed.
In deze fabriek kan niet clandestien ge
werkt worden: wie meent, dat een stuk ge
schut op een zolderkamertje kan worden ge
maakt, toont alleen niet te weten wat er bij
kijken komt.
Hoe meer men zich met de zaak Inlaat, al
dus de N.R.Ct., hoe duidelijker blijkt, dat hier
geen sprake is van een artilleriepark voor
Duitschland. evenmin als van een verzame
ling machines die het mogelijk maken on
verwachts een kanonnenfabriek te beginnen.
De fabx-iek. die in Rotterdam op de werf van
P. Snxit is ondergebracht, kan alleen in de
oogen van kwaadwilligen uitdijen tot een
Duitsche ontduiking van het Vredesverdrag.
Als men nagaat uit welke bron deze kwaad-
stichtende geruchten komen, blijken zij te
worden gelanceerd, niet, om den vrede te
bevorderen, maar juist om de bewapening op
te voei-en. Zoo komt toch ook nog telkens de
z.g. tocht der Duitschers door Limburg voor
den dag, ondanks de officieele tegenspraak
der Fransche regeering!
VOORBEREIDING TEGEN
LUCHTAANVALLEN.
Ieder hebbe een eigen gas
masker.
EN BOUWE ZICH EEN BOMVRIJ HUIS!
WAT DE BURGEMEESTERS MOETEN
DOEN.
Zooals wij gemeld hebben, heeft de minis
ter van Defensie aan de bux-gemeestei's een
boekje gezonden, bevattende „Aanwijzingen
nopens de door burgerautoriteiten te nemen
maatregelen ter bescherming van de bevol
king tegen de gevolgen van aanvallen uit de
lucht".
Naar het Corr.-Bureau meldt, brengt de
minister onder de aandacht, dat de uitvoe
ring van luchtaanvallen kan geschieden met
daai'toe op betrekkelijk eenvoudige wijze ver
bouwde niet-militaire luchtvaartuigen, zoo
dat ook een ver doorgevoerde algemeene be-
wapeningsvermindcring in dit opzicht geen
absolute veiligheid zal kunnen schenken.
Een in oorlogstijd goed werkende luchtbe
schermingsdienst vereischt een nauwkeurige
voorbereiding in vredestijd.
Ten behoeve van de luchtverdediging en
van den luchtbeschermingsdieixst is een
luchtwachtdienst ingesteld.
Deze dienst omvat een aantal over ons
land verspreide posten, welke tot taak heb
ben zoowel overdag als 's nachts onverwijld
de nadering van vijandelijke luchtvaartui
gen, alsmede de richting waarin zij zich be
wegen aan een centraal bureau te melden.
Waarschuwing per radio.
Dit waarschuwen geschiedt door radiosta-
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a GO Cts. per regel
STCFZUIGERKUIS MAERTENS
BARTEL JORIS STRAAT 16 - TEL. 107SB
PREMIER-DUPLEX Stofzuigers f 165.—
,a- I
tions. welke op de golflengte van 1070 M. het
waarschuwingssein „luchtgevaar aaixwezig"
in nxorseteckens uitzenden.
Vervolgens zullen autoriteiten en bevol
king door middel van den radio-omroep na
der op de hoogte worden gebracht.
Het ligt in de bedoeling om overigeixs alle
gegevens nopens vijandelijke luchtaanvallen,
welke voor de burgerbevolking van belang
kunnen zijn, zoo mogelijk per radio-omroep
uit te zendexx.
Luchtaanvallen kunnen worden uitgevoerd
door het wex-pen van brisantbommen wer-
niclend vermogen) en brandbommen (brand
stichtexxd vermogen), terwijl, indien de be
staande tractaten nopens het verbod van
het gebruik van chemische en bacteriologi
sche oorlogsmiddelen mochten wordeix ge
schonden, ook het werpen van gasboixinxcn
en het sproeien van chemicaliën zou kunnen
worden verwacht.
Het gebruik van brisantbommen en brand
bommen is het meest waarschijnlijk, zoodat
bij 't inrichten van den luchtbeschermings
dienst dan ook allereerst aandacht zal moe
ten woi-den geschonken aan bescherming te
gen deze soorten bomixxcrx. Bij de daarvoor te
treffeix maatregelen moet echter tevens
worden vastgesteld, welke aanvullingen en
wijzigingen noodig zijn, voor het geval de
vijand gebruik mocht maken van gasbom-
men.
Het staat vast, dal de uitwerking van
luchtaanvallen, vooral indien de burgerbe
volking daarixx mocht worden betrokken, het
grootst zal zijn. indien de bevolkixxg, door
verzuim in vredestijd, onbeschermd ware
blootgesteld.
Zoodra een gemeente het waarschuwings
sein „luchtgevaar aanwezig" heeft ont
vangen is het de taak van den luchtbescher
mingsdienst om nader vast te stellen of de
gemeente door een hiehtaaxxval wordt be
dreigd. Daarom verdient het aanbeveling in
vredestijd een uitkijk- exx luisterdienst voor
te bereiden.
Oordeelt het hoofd van den luchtbescher
mingsdienst, dat Inderdaad de kans op een
luchtaanval niet denkbeeldig is, dan moeten
onverwijld de verschillende hulpdiensten ge-
waarschuwd worden om zich voor hulpver
leening gereed te houden.
Het alarmsein.
Acht het hoofd van den beschermingsdienst
de noodzakelijkheid aanwezig, om ook de in
woners te waarschuwen voor het naderende
luchtgevaar. dan doet hij het alarmeerings-
sein „luchtalarm" geven. Dit sein moet woi--
den gegeven door middel van lang aange
houden signalen met sirenes (of) fluiten. Is
naar zijn oordeel het gevaar voor de ge
meente geweken, dan doet hij zulks aan de
inwoners mededeelen door het. sein. „lucht-
alarrn geëindigd", door middel van het lui
den der kerkklokken en (of) seinen met
signaalhoorns.
Het doeltreffendste xnlddel om des nachts
de oriënteering van vijandelijke vliegers te
bemoeilijken en daardoor nachtelijke lucht
aanvallen zooveel mogelijk te voorkomen,
Is het uitschakelen van elke kunstverlich
ting.
Uiteraard kan in tal van gexxxeenten de ver
lichting des nachts niet geheel worden ge
mist; alsdan is noodig eexx regeling van de
beperkte verlichting in het tijdvak van een
half uur na zonsondergang tot een half uur
vóór zonsopgang.
Reddingswerk.
Na een aanval door vijaxidclijke lucht
vaartuigen kan o.m. hulp noodig zijn voor:
a. het redden van personen uit door een
bom getroffen gebouwen; b. het blusschen
van brand; het verrichten van opruimlngs-
werk bij vernielingen; c. het verzorgen en
het in ziekenlnrichtingen doen opnemen van
gewonden en gaszleken; d. het ontsmetten
van met gas besmette personen, van huizen
en stadsgedeelten, van kleedlngstukken en
van levexismiddelen.
Oxxx hier afdoende hulp te kunnen bie
den. moeten hulpdiensten worden georgani
seerd.
Versterking van het politiekorps zal veelal
niet achterwege kuixnen blijven. Een belang
rijke rol bij luchtaaxxvallen Ls ook weggelegd
voor de brandweer. Uitbreiding van het brand
weerpersoneel met vrijwillgers zal wellicht
ixioeten plaats hebben,
Ter beperking van het brandgevaar is het
gewenscht in vredestijd bij nieuwen bouw
zooveel mogelijk brandvrije constructies toe
te passen en daaromtrent bepalingen in de
bouwverordeningen op te nemen dan wel op
de wenschelijkheid van de toepassing van
dergelijke constructies te wijzen.
Met het oog op luchtaanvallen met gas
sen moet een ontsmefctingsdienst worden voor
bereid.
Voorts moeten voor den opruimingsarbeid
opruimingsploegen worden gevormd.
Zeer belangx-ijk is de organisatie van den
geneeskundigen dienst. Deze omvat zoowel
een reddingsdienst tot het opzoeken en weg
voeren van gewonden en gasziekeix (red-
dingsploegen) als een geneeskundige behan
deling van alle door een luchtaanval getrof
fenen in geneeskundige hulpposten, ontsmet-
tings- en ziekenlnrichtingen. Deze organi
satie eischt een zorgvuldige voorbereiding in
vredestijd.
Particuliere - en openbare
schuilplaatsen.
In beginsel moeten de bewoners zelf zorg-
di'agen voor het in hun woning inrichten
van schuilplaatsen tegen de werking van
brisantbommen en van gassen. Bovendien
is het wenschclijk, dat in de drukste centra
van verkeer en nabij doel, welke naar mag
worden verwacht. In het bijzonder zullen
blootstaan aan luchtaanvallen, van ge
meentewege openbare schuilplaatsen worden
ingericht.
Ter beperking van de gevolgen van lucht
aanvallen met chemische middelen dienen
beschermingsmiddelen zooals gasmaskers, be
schermende kleeding enz. alsmede bepaalde
chemicaliën e.d. Het is u!tex*aard niet noodig
en neit gewenscht, dat voorraden van der
gelijke middelen en chemische stoffen, in
vredestijd in grootere hoeveelheden worden
opgelegd dan strikt noodzakelijk is. Het
gemeentepersoneel en de vrijwilligers, die
een werkzaam aandeel nemen in den lucht
beschermingsdienst, ais politie, brandweer,
geneeskundig personeel e.d. moeten in oor->
logstljd van gasmaskers zijn vooi*zien.
Voorts is het gewenscht, dat de overige ixt-
woners bij oorlogsgevaar in de gelegenheid
worden gesteld zich desgewenscht een een
voudig gasmasker aan te schaffen. Een rege
ling voor het beschikbaar stellen stellen van
dergelijke maskers voor hen, wier financieele
draagkracht de aanschaffing uit eigen mid
delen niet toelaat, is eveneens veelal wen-
schelijk.
