H. O. V. Concert
te Velsen.
Eerste viool.
Hef Belangrijkste.
Be economische toestand
49e 'Jaargang No. 14798
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Dinsdag 22 September 1931
HAARLEM S DAGBLAD
Plr«ctie> P. W. PEEREBOOM
m ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTEN: per week f02714, per maand 1.20, per 3 maanden
3.57/4, franco per post 13.87J4, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, per maand ƒ0.22, per 3 mnd. 0.65, franco per post f 0.72J4.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkery: Zuider Buitenspaame 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie: 15054 Redactie 10600
Administratie: 10724, 14825 Drukkery: 10122, 12713 Postgiro 38810
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
ADVERTENTIëN1-5 regels ƒ1.75. elke regel meer ƒ0.35. Reclames
ƒ0.60 per regeL Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels 0.60,
elke regel meer ƒ0.15. buiten Arrondissement dubbele prijs. Onre Groentjes
(iedcren dag) 13 regels 1030, elke regel meer 0.10, uitsluitend i contant
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f600.-. Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-. Duim f250.-. Wijsvinger f l 50.-. Elkeande. vinger fl 50.-. Arm- of Beenbreuk f 100.—
Idem voor Abonnés op het Geill. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000.-. Overlijden f600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-. Verlies Duim f75.-. Verlies Wijsvinger f75.-, Verlies andere vinger f30.-.
KUNSTENAARS VAN LATER TIJD
GEëERD IN STRAATNAMEN.
B. en W. van Amsterdam stellen voor
eenige nieuwe straten In Zuid de volgende
namen voor: Herman Gorterstraat, Herman
Heijermansweg, Messchaertstraat, naar Jo
hannes Martinus Messchaert, den lieder
zanger; Willem Royaardsstraat, Guido Gc-
zellestraat.
DE „ANNE MARIE".
ZESTIEN MENSCHEN OMGEKOMEN.
NORDERNEY. 22 Sept. Wolffbureau>.
Het motorschip „Anne Maria", dat met 18
personen aan boord een pleziervaart naar
het eiland Juist ondernam, is op de terug
reis in een storm vergaan en vermoedelijk
gezonken.
Van Norderney en Borkum zijn oogenblik-
kelijk reddingsbooten uitgevaren.
HAARLEM, 22 September.
Het Vertrouwen.
De economische wereldcrisis heeft in de
laatste dagen een nieuw hoogtepunt be
reikt. Engeland Is nu het storm-centrum.
Het heeft den gouden standaard tijdelijk
buiten werking gesteld en zijn Londcnsche
beurs gesloten. Ook andere beurzen in Europa
zijn gesloten. De Amsterdamsohc behoorde er
gisteren toe; zij is evenwel vandaag her
opend.
Voor den leek op dit gebied zijn en blijven
de technische beschouwingen over deze
stormen in het internationale geldwezen ver
warrend en onbegrijpelijk. Begreep hij ze,
dan zou hij minder gealarmeerd zijn. Was
jiij minder gealarmeerd, dan zouden deze
stormen veel minder heftige uitwerking
hebben.
Boven de financieele en economische be
schouwingen troont dan ook die veel mach
tiger factor, die den toestand in waarheid
geheel beheerscht: het Vertrouwen. De groote
vraag is: hoe kan men het internationale
vertrouwen herstellen, I-Iet antwoord daarop
blijft onveranderlijk: door te ontwapenen.
Europa verkeert in een toestand van on
gerijmdheden zooals het nimmer tevoren
gekend heeft. Het is tot de tanden gewapend,
terwijl niemand met oorlogvoeren meer iets
winnen kan: alleen maar ontzettende ver
liezen lijden. Het bestaat uit een aantal
staten die er allen steeds op uit zijn hun
eigen huid te redden, maar zonder eikaars
hulp niets meer beginnen kunnen, en door
elk gevaar, dat één van hen loopt, allen
worden bedreigd.
Zoo was het vroeger niet. Vroeger was er
met een oorlog wèl materieele winst te be
halen. Vroeger was het internationale cre-
dietwezen niet zoo ver doorgevoerd, dat de
debacle van een staat alle andere mede in
gevaar bracht en; het ganse he evenwicht
verstoorde.
De menschen zijn niet veranderd, zegt men.
Laat dat zoo zijn. Hun samenleving en hun
omstandigheden zijn evenwel geweldig ver
anderd.
Zij hebben oorlogsmethoden doen groeien die
sterker zijn dan hun staten. Zij hebben een
Internationaal creaietstelsel doen groeien dat
hun staten overheerscht, waarvan zij afhan
kelijk zijn.
Er Is maar één uitweg: de werkelijkheid
zien zooals zij is. De zaken erkennen zooals zij
zijn. De feiten aandurven, en het vertrouwen
herstellen. Dal is een vraagstuk van massa-
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN
EERSTE BLAD
Een groot succes.
Maandagavond heeft de H. O. V. voor de
eerste maal een uitvoering gegeven te Vel
sen. Dit concert was georganiseerd door
Haarlem's Dagblad speciaal voor zijn abon
nés in Velsen, IJmuiden en de omliggende
plaatsen. De groote zaal van Hotel de Prins
was geheel gevuld en met buitengewonen
bijval werden de verschillende nummers
door de ongeveer 500 toehoorders ontvangen.
Het was een tegenvaller dat de nieuwe diri
gent der H. O. V., de heer Schuurman door
een plotseling opgekomen ongesteldheid was
verhinderd dit concert te leiden, maar hij
werd op alleszins waardige wijze vervangen
door den tweeden dirigent den heer Adam.
't Succes van den solist Alexander Moskowski
was bijzonder groot. Hem werd een groot-
sehe en verdiende hulde gebracht. Dit eerste
concert zal bij de Velsenaren de hoop leven
dig hebben doen worden, dat in de toe
komst de H. O. V. nog vaak in hun ge
meente schoone, uitstekend vertolkte muziek
zal brengen. Vele raadsleden en gemeente
lijke autoriteiten woonden dit concert, daar
toe speciaal door Haarlem's Dagblad uitge-
noodigd, bij. Elders in dit nummer bespreekt
onze medewerker Karei de Jong de uitvoe
ring uit muzikaal deskundig gezichtspunt.
DE DUITSCHE OCEAAN-
VLIEGERS GERED.
6 DAGEN OP ZEE RONDGEDREVEN.
DESSAU, 21 Sépt. (V-D.) Hedenavond is bij
de Junkersfabrieken te Dessau een telegram
ingekomen van den volgenden inhoud: Mo
torschip Belmoira via Cape Race: 248 uur
heeft de machine gedreven. Wij hebben het
toestel verlaten. Aan boord Belmoira. Kapitein
Johannsen.
BERLIJN, 21 Sept. (V-D.) Een bericht uit
New York bevestigt, dat de oceaanvliegers
Rody en Johannsen en Veiga hedenmorgen
door het stoomschip „Belmoira" zijn opgepikt.
Zij bevinden zich momenteel aan boord van
het Noorsche schip.
HAMBURG, 21 Sept. (V.D.) De echtgenoote
van den Duitschen Oceaanvlieger Johannsen
ontving hedenavond te ruim kwart over ne
gen van haar geredden echtgenoot het vol
gende etlegram: „Na 148 uur ronddrijven ge
lukkig gered. Alles wel. Christel."
In een onderhoud met een journalist sprak
Mevrouw Johannsen over de vreugde, die het
bericht haar had gebracht. Zij verklaarde,
geen oogenblik eraan te hebben getwijfeld dat
haar man nog in leven was. Zes weken gele
den was hij uit Hamburg vertrokken om te
Berlijn en Leipzig voorbereidingen voor de
Oceaanvlucht te treffen. Op 14 September had
zij het laatste bericht ontvangen, toen haar
man haar meedeelde, dat hij uit Portugal zou
starten. In een brief had hij haar geschre
ven dat hij met zijn metgezellen ook per
vliegtuig naar Duitschland zou terugkeeren
om als eerste den Oceaan in beide richtingen
over te vliegen.
NEW YORK, 21 Sept. (VD.) Het Noorsche
stoomschip „Belmoira", dat de Duitsche
Oceaanvliegers gered heeft, is met een la
ding locomotieven op weg n&ar Sovjet-Rus
land en zal als eerste haven Kopenhagen aan
doen. Aangezien het schip slechts een zeer
ongunstige accomodatie heeft om de gered
den onder te brengen, acht men het waar
schijnlijk, dat de Ocaanvliegers in volle zee
door een passagiersschip zullen worden over
genomen.
De koloniale Tentoonstelling.
(Uit Rusland loordt gemeld, dat
daar een viool is gebouwd, die
voor de beste oude Italiaan-
sche instrumenten niet onder
doet. Zij zal zoo spoedig
mogelijk, in massafabricage
worden geconstrueerd.)
Sinds de Soviet Russen spelen
In het wereld-j azzorkest,
Gaat het, muzikaal bekeken,
Met de harmonie niet best.
Met het rythme is het droevig,
Om te zwijgen van de klank,
't Samenspel der nieuwe leden
Gaat aan veel gebreken mank
't Is geen wonder; als men schoonheid
Uit verschillend oogpunt ziet
En elk eigen dirigent is
Komt de ware schoonheid niet
Maar de Russen staan voorloopig
In 't orkest nog achteraan,
Alhoewel zij telkens harder
Op hun groote trommen slaan.
Sedert kort zien zij hun kansen,
De violen zijn verzwakt,
En hun streek, eerst vastberaden,
Is bedenkelijk afgezakt.
Het begeerig oog der Russen-
Heeft de voorste rij beschouwd,
Zij staan klaar tot voorwaarts dringen,
't Instrument is al gebouwd.
Met een groote trom fanfare
Wordt van 't laatste kond gedaan.
Hun viool is de gelijke
Van een ouden Italiaan.
Zie dit nu niet al te luchtig,
Als een bluf of als een grap,
In „het oude violeeren"
Zijn de Russen immers knap.
Dit wordt stellig geen viooltje,
Dat verborgen bloeien zal,
't Zaad der massafabricage
Doet ze groeien zonder tal
Rusland heeft het op de functie
Van concertmeester gemunt,
Maar dat eerst' viool bespelen
Wordt het toch nog niet gegund.
P. GASUS.
DE TRANSSIBERIë-EXPRESS IN
DE LUCHT GEVLOGEN.
AANTAL SLACHTOFFERS NOG ONBEKEND.
BERLIJN, 21 Sept, (V-DJ Dc „Lokal Anzei-
gcr" meldt uit Peking.
Naar de Amerikaansche consul te Charbin
meldt, is de Trans Siberië-express tusschen
Charbin en het Russische grensstation Mand-
schuria op geheimzinnige wijze in de lucht
gevlogen. Over het aantal slachtoffers en om
trent de wijze van ontploffing en de plegers
van den aanslag is nog niets bekend. Men
vreest in Peking, dat de ernstige toestand in
Mandsjoerije door deze gebeurtenis nog ver
scherpt zal worden.
DE KONINGIN GAAT VOOR IN
SOBERHEID
AVONDFEEST EN DINERS TE AMSTERDAM
AFGELAST.
Gezien de verscherping der moeilijke
economische omstandigheden waardoor alle
lagen van de bevolking worden getroffen
heeft de Koningin besloten om af te zien
van haar voornemen om gedurende haar
verblijf in de hoofdstad de feestelijke ont
vangsten ten paleize te doen plaats hebben,
zoodat zoowel avondfeest als officieele diners
niet zullen doorgaan.
UIT DE STAATSCOURANT.
STICHTING „MAAS EN WAAL".
Aangewezen is als lid van het bestuur der
stichting „Maas en Waal", gevestigd te Dru-
ten, de heer L. F, Guit, lid van de Tweede
Kamer, te Den Haag.
Engeland's zioarte Zaterdagavond: Het
daarnaast het gcbouiu van de. Bank van
het middelpunt staat, van de internationale
DE AMSTERDAMSCHE BEURS HEROPEND.
V. D., 22 Sept., Amsterdam. De Amsterdam-
sche beurs is heden weer geopend.
AMSTERDAM. 22 Sept. (V. D). In vervolg
op het bericht, dat de Amsterdamsche effec
tenbeurs heden weer zal zijn geopend, deelt
het bestuur van de Vereeniging voor den Ef
fectenhandel mede;
Na de verstrekkende bereidverklaring van
de Nederlandsche Bank, welke als resultaat
van de gisteren gehouden besprekingen in de
bladen van heden morgen is gepubliceerd,
zal de handel ter beurze heden worden her
vat. Als bijzondere maatregel is echter vast-
gésteld, dat koersen tot stand gekomen in
gesloten hoeken welke lager zijn dan de
koersen van Zaterdag slechts in de prijscou
rant zullen worden opgenomen na beoordee
ling door de commissie voor de noteering.
Alle noteeringsbriefjes betreffende de hier
bovengenoemde koersen moeten door een der
commissarissen voor de noteering worden
geparafeerd.
GEEN VROEGBEURS IN AMSTERDAM.
AMSTERDAM, 22 Sept. Evenals gisteren
werd hedenmorgen te Amsterdam in ver
band met de financieele crisis in Engeland
geen voorbeurs gehouden.
GEEN NOTEERINGEN IN BERLIJN.
BERLIJN, 22 Sept. (V. D.) Het be'stuur van
de Berlijnsche beurs heeft besloten, dat de
bepalingen, die gisteren voor het beursver-
keer zijn vastgesteld ook zullen gelden voor
heden en Woensdag. Er zullen dus vandaag
en morgen geen noteeringen van koersen
plaats hebben, terwijl ook het vrije verkeer
niet is toegestaan. De deviezenkoersen zullen
door de Rijksbank worden vastgesteld.
B5 FRANCS VOOR EEN POND STERLING.
PARIJS, 22 Sept.. (N- T. A.) De crisis in En
geland heeft onder de Engelschen, die hier
hun vaste verblijfplaats hebben of tijdelijk
vertoeven, een paniek veroorzaakt. Vele En
gelschen keerden hals over kop naar huis
terug.
Ook aan de Riviera ontstond een paniek.
De banken worden door Engelschen belegerd.
Zij betaalden echter slechts 85 francs voor
een pond, waar de laagste noteering gisteren
102 bedroeg, en wisselden slechts tien pond
tegelijk in.
GERUSTSTELLENDE REDE VAN SNOWDEN
LONDEN, 22 Sept. (Reuter.) Snowden heeft
een rede voor de radio gehouden waarin hij
betoogde, dat er niet het minste gevaar be-
publiek voor het beursgebouw (links),
Engeland in Londen, dat op het oogenblik in
belangstelling.
stond, dat het pond sterling den weg van de
mark of de franc zou opgaan.
Men kon ervan verzekerd zijn, aldus de
minister, dat de koersdaling beperkt zal zijn.
Engeland beschikt nog over buitengewone
middelen om een buitensporige daling te
remmen.
OOK DE HAAGSCHE BEURS GEOPEND.
Men seint ons uit Den Haag:
Overeenkomstig het advies van het beurs-
bestuur heeft de Minister van Financiën be
sloten, dat de Amsterdamsche Effectenbeurs
heden weer zal worden geopend, evenwel on
der beperkende bepalingen voor dc noteering
van incourante fondsen. In verband hiermede
was heden ook de Haagsche beurs weer ge
opend.
DE INDISCHE BANK VERHOOGT HET
DISCONTO.
BOMBAY, 22 Sept. (VX>.) De Indische bank
heeft haar disconto tot 8 procent verhoogd.
RECTORAATS-OVERDRACHTEN.
Maandag zijn aan de Nederlandsche Uni
versiteiten en Hoogescholen de gebruikelijke
rectoraats-overdrachten' geschied.
EXPLOSIE OP EEN FINSCH
SMOKKELSCHIP.
HELSINGFORS, 21 Sept. (VJD.) Zaterdag
avond j.l. om half 11 vond op de motorboot
„Karoe" uit Reval een explosie plaats. Het
schip dat 20 ton benzine aan boord had, was
op weg naar de spiritussmokkelvloot, welke
voor de Finsche kust lag. Door de ontploffing
zonk de „Karoe" onmiddellijk. Vijf opvaren
den verdwenen met het schip in de diepte- De
kapitein werd in zee geslingerd en kon door
een Zweedsch stoomschip, dat ijlings ter
hulp was gekomen, gered worden, nadat hij
twee uren in het water had gelegen. Zondag
middag voer de kapitein, do beruchte Zweed-
sche smokkelaar Karl Malmberg met de mo
torboot „Colon" weer naar de plaats, waar
het ongeval was gebeurd. Aldaar gearriveerd
vond ook op de „Colon" een explosie plaats.
Op verscheidene plaatsen ontstond brand.
Malmberg, die den vorigen dag op zoo geluk
kige wijze gered werd, moest ditmaal met
drie andere personen over boord springen. Zij
verdwenen in de diepte. De andere leden van
de bemanning waren in staat het vuur te
blusschen, terwijl zij naderhand door vis-
scliers werden gered.
Te Helsingfors vermoedt men, dat het hier
een wraakneming betreft van andere splri-
tussmokkelaars. Van andere zijde wordt be
weerd, dat in de Finsche Bocht mijnen
drijven, waardoor de explosies hebben plaats
gehad.
Wanneer wordt ze
gesloten?
Dc Chinccsche-J apanschc strjjd om Mockdcn
(2e blad, le pag.)
De Transsiberië-express in de lucht gevlogen.
(le blad, le pag.)
Dc Duitsche Occaanvliegers gered.
(le blad, lc pag.)
Het concert der H.O.V.; aangeboden door
Haarlem's Dagblad, in Velsen-Noord.
(3e blad, 2e pag.)
Dc zevende Haarlcmsche Kruideniersbeurs.
O/ficieele opening door den burgemeester.
(2e blad, le pag.)
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: Het vertrouwen.
(le blad, le pag.)
Dr. E. van Raalte: Van en om dc Twaaldc
Assejjiblée. De minderheden endc
malaise.
(2e blad, le pag.)
(Laatste berichten 2e pag. le blad.)
De koloniale tentoonstelling te Vincennes
zal waarschijnlijk worden gesloten aan het
eind van October, op den 25sten of 31sten.
Deze sluitingsdag houdt verband met het
koudere weer, waar de uit hun warme streken
naar Parijs overgekomen inboorlingen niet
tegen bestand zijn. Toch, mocht de maand
November nog eenige mooie weken brengen,
zal de datum tot 11 November kunnen wor
den uitgesteld. Maar dit is dan ook de uiter
ste termijn. In dat geval, schrijft Le Journal
zal de tentoonstelling het tooneel worden
van een grootsche vertooning ter herinne
ring aan den wapenstilstand en de koloniale
troepen, die aan den oorlog hebben deel
genomen.
Wat het heropenen van de tentoonstelling
in Mei, het volgend jaar betreft, hieraan
wordt niet gedacht. Alle autoriteiten zijn het
erover eens, dat de tentoonstelling, die een
volslagen succes was, voor goed moet eindi
gen dit jaar. Daarna valt het gordijn, om
niet meer te rijzen, over een schouwspel,
flat een ieder verrukt heeft.
De Aanbiedina van het Nederlandsche Petitionnement in het Palais des Nations te Geneve, op Donderdag 17 September l.l.
Zittende, van rechts naar links de heeren: Agnides (Griekenland), directeur van de Ajdeeling Ontwapening van het Volkenbonds
secretariaat; dr. Peter Munch, Deensch minister van Buitenlandsche Zaken, president van dc 3c commissie (Ontwapeningi
van de Assemblée; Nicolas Titulesco, president van de Xlle Assemblee. Jhr. Mr. F. Beelaerts van Blokland, onze minister
van Buitenlandsche Zaken; J. W. Henny. Robert Peereboom en mr. W. G. J. Veenhoven gedelegeerden van de Nederl. Dagbladpers,
Dc jongste berichten over de financieele
moeilijkheden in het binnen- en buiten
land.
(le blad, le pag. en 2e blad, le pag.)i
De Amsterdamsche Beurs ivccr geopend.
(le blad. le pag.)
Uit Genève: Nieuw Italiaansch voorstel voor-
bewapening s-vacantic. Frajikrijk weer spcl-
breekstcr?
(2e blad, le pag.)'