Haarlem's Dagblad | 1931 | 24 september 1931 | pagina 14

Uit Haarlem's Gemeenteraad.

HAARLEM'S DAGBLAD DONDERDAC 24 SEPTEMBER 1931!

(Vergadering van Woensdag 23 September).

INGEZONDEN MEDEDEELINGEN k 60 CU. per regeT.

CHOCOLAAD

NIET TE BITTER.

NIET TE ZOET.
WIET-TE VET-
JUI5T GOEO.

Bouwrijp maken van
een terrein.

Naar aanleiding van het voorstel van B.
en W. om over te gaan tot opheogen en rio-
leercn van een terrein nabij de Houtvaart
om dit bouwrijp te maken, vroeg de heer
Van Kessel (R.-K.) om het geheelc
werk in eigen beheer te nemen, opdat zooveel
mogelijk Haarlemsche arbeiders, ook geen
vakarbeiders, aan het werk gezet kunnen
worden. Al verdienen die menschen bijvoor
beeld maar f 26, dan Is het toch beter dan
werkloozensteun te geven.

Mr. Gerritsz (S.D.A.P.) wethouder van
Openbare Werken, verklaarde, dat zooveel
mogelijk werkloozen bij dit werk aangesteld
zullen worden, alleen gaat het niet aan, om
wegen te laten bestraten door werklooze
kleermakers of diamantbewerkers.

Na deze toelichting werd het voorstel van
B. en W. aangenomen.

Ophef fine der markt op
het Pretoriaplein.

B. en W. stelden voor om de Zaterdag-
nvondmarkt op het Pretoriaplein op te hef
ten, omdat er geen belangstelling voor blijkt
te bestaan.

De heer Peper (communist) vroeg hoe-
veel de markt aan de gemeente gekost heeft.
In den raad is al dadelijk gezegd, dat het
Pretoriaplein ongeschikt was voor een markt.
Er is toen al gezegd, dat het Julianapark zich
beter leende voor een markt. Is het nu niet
gewenscht om alsnog de markt te verplaatsen
naar het Julianapark. Mogen de bloemen-
verkoopers die na het openen van de markt
verdreven zijn uit de Cronjéstraat, nu weel-
In de Cronjéstraat gaan staan?

De heer Van Tetering (R.-K.) vroeg
ook hoeveel dit experiment aan de gemeen
te gekost heeft.

De heer van Liemt (R.-K.) wethouder van
het marktwezen, deelde mede, dat de ge
meente minder geld voor de markt heeft uit
gegeven dan aan marktgelden ontvangen is.
Spreker zal overwegen hoe het nu gaan moet
met de bloemenverkoopers. Men moet even
wel bedenken dat deze' aangelegenheid een
erfenis van het vorige college van B. en W.
is. (Gelach).

Het voorstel van B. en W. word daarop
aangenomen.

Grond aan de
Maria-Stichting.

De heer Peper (communist) was er op
tegen, dat, zooals B. en W. voorstelden, grond
aan de Kamperlaan verkocht zou worden
voor f 10 per M2. Men behoeft de Maria-
Stichting toch geen cadeautje te doen. Grond
in die omgeving heeft gemiddeld een waarde
van f 20 per M2.

Mr. Gerritsz (S.D.A.P.) wethouder van
Openbare Werken, verklaarde, dat de grond
indertijd van de Maria-Stichtlng gekocht
werd, eveneens tegen f 10 per M2. Nu is de
grond geheel door andere panden ingesloten,
zoodat de gemeente er niets aan hee'ft. Van
daar dat B. en W. den grond nu weer tegen
f 10 aan de Maria-Stichting willen overdoen.
De Mar ia-S tichiting heeft den grond noodig
voor het uitbreiden der barakken.

De heer Peper (communist)De gemeen
te kan voor barakken zorgen! (Protesten).

Een voorstel van den heer Peper om 1 20
voor den grond te vragen, werd niet onder
steund. Het voorstel van B. en W. werd daar
op aangenomen.

Voorbereidend en
Gewoon L. O.

fïierna was aan de orde het voorstel van
B. en W. om aan de IJsselstraat een school
voor gewoon lager onderwijs te bouwen.

Daarbij werd behandeld een voorstel van
mevrouw Maarschall-Komln e. a. om over te
gaan tot stichting daarbij van een school
voor voorbereidend lager onderwijs.

Mevrouw Maarschall-Komin (S.D.
A. P.) wees er op dat B. en W. reeds bij de
begrooting van 1930 een belofte gedaan heb
ben, dat als in Haarlem^Noord weer een
school voor lager onderwijs gebouwd zal
worden, B. en W. zouden voorstelen om daar
bij tevens een school te bouwen voor voor
bereidend onderwijs. Spreekster was van
meening, dat vooral in Haarle. i-Ncord veel
behoefte is aan een openbare fröbelschool.
Openbare Werken heeft bekwame mannen
die wel een plan kunnen uitwerken om de
kleuterschool in de vertrekken op den bega-
nen grond te brengen, dan kan de school
voor gewoon lager onderwijs In de bovenlo
kalen gevestigd worden.

Er is in de vorige' raadsvergadering gezegd,
dat er moeilijke tijden in aantocht zijn. Het
is te verwachten dat in de toekomst meer
dan tot heden moeders buitenshuis zullen
moeten gd'an werken om brood voor het ge
zin te verdienen, bijvoorbeeld door als werk
vrouw er op uit te gaan, of thuis wat te ver
dienen met het doen van wasschen. Dan
moet er voor zulke vrouwen een goede gele
genheid zijn om hun kinderen veilig onder
te brengen. Feitelijk zou het noodig zijn om
ook een crèche op te richten, maar met dit
voorstel wilde spreekster thans niet komen.
Maar van deze voorbereidende school naast
de nieuwe openbare lagere school wil de soc.-
dem. raadsfractie geen afstand doen.

De heer Peper (communist) zei dat B. en
W. gemakkelijk beloften doen en nog gemak
kelijker die beloften intrekken. Op de bedoel
de plaats is een fröbelschool absoluut noodig.

M r. v a n Dam (Vrijzinnig Democraat)
pleitte voor het stichten van eenige lokalen
voor voorbereidend onderwijs bij deze nieuwe
school. Als de kinderen dan 6 jaar worden
kunnen zij automatisch overgaan naar de
gewone school. Dit is ook de meest econo
mische werkwijze. Het is weliswaar een moei
lijke financieele tijd, maar men moet beden
ken, dat de toestand van het openbaar voor
bereidend lager onderwijs te Haarlem, en
vergeleken met het bijzonder voorbereidend
onderwijs. Te Haarlem zijn 7 openbax-e voor
bereidende scholen met 685 leerlingen en 22
bijzoxxdere voorbereidende scholen met 2218
leerlingen. Er is dus een achterstand voor
het openbaar voorbereidend onderwijs. In
deze moet ook de gelijkstelling betracht wor
den. In de bedoelde wijk van Haarlem-Noord
is wel een R.-K. school voor voorbereidend
onderwijs, maar geen openbare voorberei
dende school.

in dezen tijd kunnen de scholen wel sober
zijn, maar wat noodig is moet er komen. Mis
schien is aan deze school wel wat te bezui
nigen. want f 110.000 a f 120.000 is vrij hoog.

De heer Wolzak (A.-R.) betoogde, dat

er veel bijzondere scholen voor voorbereidend
onderwijs zijn gebouwd door opofferingen
van particulieren. Er is een Gereformeerde
vereeniging die een nieuwe school voor voor
bereidend onderwijs wil stichten, waarvoor
het bouwkapitaal door particulieren beschik
baar gesteld is. De gemeente heeft aan die
vereeniging gevraagd om, ter wille van de
subsidie die de gemeente aan die school zou
moeten geven, de bouwplannen voorloopig
uit te stellen. Het zou dus onbillijk zijn om
nu wel een nieuwe openbare school voor
voorbereidend onderwijs te stichten.

De heer Visser (C.-H.) meende ook dat
de scholenbouw te Haarlem over het alge
meen te royaal opgezet wordt. Ongetwijfeld
kan goedkooper gebouwd worden.

Door bijzondere tijdsomstandigheden is
het noodig om thans in langzamer tempo te
werken op het gebied van het voorbereidend
onderwijs. Het bijzondere voorbereidend on
derwijs heeft wel is waar een voorsprong,
maar daarvoor hebben vele kleine burgertjes
zich groote financieele opofferingen getroost.
Als het voorstel van mevrouw Maarschall-
Komin wordt aangenomen, zullen er onge
twijfeld andere aanvragen volgen

De heer Joosten (S.D.A.P.); is dit een
dreigement?

De heer Visser (C. H.)het Js een con-
stateeren van feiten.

De heer W e u s t i n k (R.-K.) nam de ge
legenheid te baat om den heer Relnalda te
antwoorden op zijn woorden in de vorige
vergadering. Ongeveer 10 jaar geleden was
de heer Boes in dezelfde omstandigheid, hij
was toen ook inspecteur van het onderwijs
en raadslid. Hij zal het advies van den heer
Reinalda dus naast zich neerleggen en hier
als raadslid blijven, om de belangen van het
onderwijs in al zijn geledingen. Tenzij dat de
S.D.A.P. er in slaagt om een wetswijziging te
verkrijgen, die inspecteurs van het lager on
derwijs verbiedt in den raad zitting te heb
ben.

Het is een feit, dat in de naaste toekomst
in dit gedeelte van Haarlem-Noord een nieu
we lagere school moet komen. Zoo'n erge
haast is er nog niet, want in andere scholen
in Haarlem-Noord is nog plaats voor 460 kin
deren, terwijl er bovendien de school aan het
Juno-plantsoen in aanbouw ls. De wethou
der zorgt dus wel voor uit. Dit is niet anders
dan toe te juichen.

Met het voorbereidend onderwijs Is het een
eigenaardige zaak. Vroeger werd aan dit on
derwijs alleen aandacht gewijd door bijzon
dere schoolbesturen en het Nut. Het is toe te
juichen, dat nu ook de voorstanders van het
openbaar onderwijs zich gaan wijdexx aan
het voorbereidend onderwijs. Maar nu kan
men niet in dezen moeilijken tijd gaan
eischen, dat de gemeente dien achterstand
in eens gaat opheffen.

De heer Boes (V. D.) vond het vreemd
dat aan deze school 8 lokalen gebouwd zullen
worden, terwijl er slechts 7 klassen zullen
zijn. Voor handwerken kan wel een lokaal
in de kap gebouwd worden.

Het voorstel van mevrouw Maarschall-
Komin heeft sprekers sympathie. Men moet
evenwel in dezen tijd rekening houden met
de financieele moeilijkheden. Als de gemeen
te deze voorbereidende school zou bouwen,
moet zij er ook-een aan de Pijlslaan bouwen
eix dan komen er nog 4 aanvragen van bij
zon dere scholen. Dat zou voor het volgend
jaar een financieele last van f 80.000 voor de
gemeente vragen en dat is niet te doen. Er
is een soort compromis om voorloopig geen
scholen te bouwen voor voorbereidend onder
wijs. Spi'eker zou er evenwel voor zijn om
dit compromis aan te gaan, mits de gemeen
te het recht krijgt om alleen de school die
mevr. Maarschall-Komin zal mogen bouwen.
Dit is billijk, omdat het openbaar voorberei
dend onderwijs veel achterstand heeft. Spre
ker diende een voorstel in om B. en W. uit te
noodigen daarover onderhandelingen te voe
ren met de besturen van schoolbesturen.

De heer Reinalda (S.D.A.P.) verklaar
de, dat hij er niet in het algemeen op tegen
is, dat de ambtenaren van het Rijksschool-
toezicht zitting hebben in raadscolleges,
maar wel, dat de inspecteur in den raad een
bijzondere positie in den raad inneemt, om
dat hij als inspecteur die adviseert aan B. en
W. over gegevens beschikt die buiten den
raad omgaan.

De heer van Dam heeft gezegd, dat er duur
gebouwd wordt bij de openbare lagere scho
len. Maar dit is onjuist. Er is in de commis
sie voor openbare werken indertijd gebleken,
dat de bouw van bijzondere scholen per ku-
bieken meter hooger was dan bij openbare
scholen.

De heer Klein Schiphorst (R.-K.)
de openbare scholen bouwen scholen van te
grooten inhoud.

De heer Reinalda (S.DA.P.) meende,
dat dit er naast staat. In het algemeen zal
evenwel ieder het er mede eens zijn, dat het
gevaarlijk is te bezuinigen bij scholenbouw,
want dat is vaak het paard achter den wa
gen spannen.

Spreker toonde zich een voorstander van
afzonderlijke scholen voor voorbereidend on
derwijs.

Het is nu de vraag of bij deze openbare
lagere school ook een school voor voorberei
dend ondei"wijs moet gesticht worden.

Het is hier in den raad vanmiddag nog al
brutaal toegegaan, getuige de redevoeringen
die gehouden zijn. Het is een onjuiste voor
stelling om te zeggen, dat de voorstanders
van het openbaar onderwijs het voorberei
dend onderwijs hebbeix verwaarloosd. Reeds
in 1907 heeft de sociaal-democraat Nagtzaam
in den raad gepleit, voor het stichten van
openbare voorbereidende scholen.

De heer Boes heeft onthuld, dat de bouw
van 2 of 3 scholen voor openbaar voorberei
dend onderwijs „ou touw gezet" is, en dat
er 4 bijzondere voorbereidende scholen voor
bereid zijn. Nu is de gemeente naar de bij
zondere schoolbesturen gegaan, om te zeg
gen: „wij zitten er zoo slecht bij, zie nu van
jelui plannen af, dan doet de gemeente het
ook". Dat is geen manier van doen.

De heer Boes, die in een moeilijke positie
verkeert, heeft nu aan B. en W. een red
dingsplank toegestoken, maar die reddings
plank zou alleen tot uitwerking hebben, dat
de zaak wordt uitgesteld.

Wij sociaal-democraten staan evenwel op
hot standpunt, dat zelfs in dezen crisistijd
niet bezuinigd mag worden op het gebied
van het onderwijs. De rechtei-zijde moet voor
zlchtig zijn met deze politiek te volgen.

De heer Castricum (R.-K.) zei, dat de
rechtsche raadsfractie zich niet met het
voorstel van mevr. Maarschall kan vereeni
gen omdat de stand van de financiën slecht
is. Thans is het een tijd dat bezuinigd moet
worden. Er moet nu eerst eens afgewacht
worden, wat B. en W. zullen verklaren over
do vraag welke werken uitgevoerd kunnen
en moeten worden.

De heer Roodenburg (C. H.)_ wethou

der van onderwijs, zei, dat B. en W. het ook
jammer vinden, dat de toezegging van 1930
niet nagekomen kan worden. Het college wil
zich rekenschap geven van de tijdsomstan
digheden en breken met de waan, dat maar
alles kan. Wat het compromis met de bij
zondere schoolbesturen betreft, is op te mer-
ke'n, dat de gemeente de plannen al klaar
had voor 3 nieuwe openbare voorbereidende
scholen (een ten N. van de Jan Gijzenvaart,
een in de Tetterodestraat en een aan de
Pijlslaan). Toen kwamen de plannen voor 4
bijzondere voorbereidende scholen. Die 3
openbare scholen zouden aan de gemeente
per jaar kosten f 42.000, de 4 bijzondere voor
bereidende scholen zouden voor de gemeen
te komen op f 38000, te zamen dus ongeveer
f 80.000 per jaar. Dat is niet te doen. Daar
om is er geconfereerd met de schoolbesturen,
om te geraken tot een overeenkomst om alle
bouwplannen een of eenige jaren uit te stel
len. Er zijn groote uitgaven te doen voor ar
menzorg en werkloozensteun, die zijn belang
rijker

De heer Reinalda (s.d.a.p.) zegt dat de
wethouder van onderwijs

De heer Roodenburg: ja dat zegt de
wethouder van onderijs, want het betreft hier
het voorbereidend onderwijs. Op het gewone
onderwijs wordt op het oogonblik nog geen
cent bezuinigd.

Het openbaar voorbereidend onderwijs kost
aan de gemeente f 100.000 en het bijzonder
voorbereidend onderwijs f 120.000. Dat is on
geveer de verhouding van het bijzonder- en
openbaar onderwijs.

B. en W. willen het voorbereidend onder
wijs niet stopzetten, alleen voorloopig uit
stellen.

Er is gezegd van brutaal optreden, maar
brutaal optreden was, dat toen de gemeente
zich garant stelde voor een leening voor het
Noorder Kleuterhuis, in het soc. dem. blad
Het Volk geschreven werd over een aanval
op de gemeentekas, terwijl men wist, dat
het schoolbestuur voor die garantie voldoen
de onderpand heeft gegeven.

Als men uitstelt dan moet men alles uit
stellen. Er is behoefte aan een openbare
voorbereidende school in Haarlem-Noord,
maar de Protestantsche vereeniging wil in
diezelfde wijk ook eexx school stichten, zoover
die haar plan niet zal willen opgeven.

Het zou niet economisch zijn om bij elke
openbare lagere school twee lokalen te
bouwen voor voorbereidend onderwijs. Niet
alle kinderen gaan naar het voorbereidend
onderwijs. Als er in de nabijheid van gewone
lagere scholen één voorbereidende school
gebouwd woi'dt, kan met minder klassen
volstaan worden.

Het achtste lokaal in de nieuwe lagere
school is bedoeld voor handenarbeid. Het zou
duurder zijn dit lokaal onder de bekapping
te brengen, want dan zou de kap zwaarder
moeten worden. Bij de uitwerking der plan
nen zal soberheid betracht worden. Er zal
als de school klaar is behoefte zijn aan de
school. De cijfers van den heer Weustink zijn
niet geheel juist, omdat die op de totaal
schoolbevolking slaan, men moet met het
aantal leerlingen in de verschillende klassen
rekening houden. Er is een maatschappij
die in deze omgeving 300 woningen wil
bouwen, zoodat te voorzien is, dat als die
huizen klaar zijn er behoefte zal zijn aan
schoolruimte. Op 1 September 1932 moet de
school geopend kunnen worden.

Mr. Slingenberg (V.D.) wethouder van
financiën, nam aan, dat het gewenscht is
nieuwe openbare en bijzondere scholen voor
voorbereidend onderwijs te bouwen, maar
men moet zich afvragen, of het mogelijk is
thans die plannen uit te voeren. Als het
voorstel van mevr. Maarschall wordt aan
genomen, wil dat zeggen de deur open voor
veel meer scholen. In 1933 zouden die nieuwe
voorbereidende scholen f 80.000 per jaar
kosten. Dat is nu niet te rechtvaardigen. Bij
de begrooting kan nader over deze zaak ge
sproken worden, men kan dan de belangen
van het voorbereidend lager onderwijs af
wegen tegen de andere vraagstukken die dan
aan de orde zullen komen. De raad kan dan
alles overzien en overwegen wat het nood
zakelijkst is en wat mogelijk is.

De heer Reinalda heeft een uiting gedaan
die gevaarlijk is. Hij wil met de onderwijs
uitgaven onverzwakt voortgaan afgezien van
den financieelen toestand. Wij hebben hier te
doen met een acute crisis zooals de wereld
geschiedenis nog niet heeft gekend. Spreker
hoopt, dat de heer Reinalda zich in deze
herzien zal, want het is niet overeenkomstig
de voorzichtigheid die van een raadslid wordt
geëischt. In dezen tijd moet niet gelet wor
den op wenschen maar op mogelijkheden.
De uiterste zuinigheid is geboden. De toe
stand is in de laatste dagen door de crisis
op de beurs meer verscherpt. Bovendien is
pas een groote industrieele onderneming in
staat van faillissement verklaard. Misschien
zullen er nog meer volgen. De sociaal-demo
craten behoeven hun wenschen niet op te
geven, maar zij, evenals de andere fracties
moeten zich afvragen, is het mogelijk om
nu tot een uitvoering te komen. Later wij het
voorstel van mevr. Maarschall aanhouden
tot de begrooting, dan is de geheele zaak te
overzien. De sociaal-democraten moeten ook
bedenkexx, dat als de gemeente meer gaat
uitgeven dan zij ontvangt er toestanden
komen als nu in Duitschland gevonden wor
den en nu in Engeland dreigen. Als die nood
toestand ook hier zou komen, zou de arbei
dende klasse daarvan de grootste nadeelen
ondervinden.

Geroep: de nadeelen zijn al afgewenteld op
de arbeiders, het kan wel erger worden.

De heer Reinalda (s.d.a.p.) betoogde, dat
het voorbereidend onderwijs een taak van de
overheid is. Op onderwijs mag niet bezuinigd
worden, ook niet in dagen van crisis. De
gemeenteraden worden beknot op hun uit
gaven door de rijkspolitiek. Er wordt niet be
zuinigd op de militaire uitgaven en dat is
oorzaak, dat er geen geld is voor de noodzake
lijke gemeente-uitgaven. De wethouder van
onderwijs kan nu wel op de leege brandkast
der gemeente wijzen, maar dat gaat niet. Het
gaat niet op om alles af te schuiven op de
ruggen der arbeiders, de crisis zal gelegd
moeten worden op andere schouders.

Deze school voor voorbereidend onderwijs
is absoluut noodig. Als de raadsmeerderheid

het voorstel aanneemt ls «preker bereid te
overleggen of er ook geld gevonden kan
worden voor de andere voorbereidende scho
len.

Mevrouw Maarschall (s.d.a.p.) bleef
ook pleiten voor de voorbereidende school.
De bewaarscholen die vroeger door de bij
zondere schoolbesturen zijn opgericht, kun
nen niet op één lijn gesteld worden met onze
voorbereidende scholen.

De heer Van Dam (VJD.) meende, dat
een compromis alleen door den raad kam
worden goedgekeurd als er gelijkstelling is
verkregen. Spreker zou de beslissing over
het voorstel van mevr. Maarschall willen ver
dagen tot de begrooting. Zoo dit niet wordt
aangenomen, zal hij voor dit voorstel stem
men.

De heer Peper (communist) verklaarde
zich tegen subsidieering van het bijzonder
voorbereidend onderwijs. Spreker diende een
amendement in op het voorstel van mevrouw
Maarschall beoogend om den raad te laten
uitspreken, dat de voorbereidende school er
een moet zijn volgens de Montessori-methode

Dit amendement werd niet voldoende ge-
stond.

Mr. Gerritsz (s.d.a.p.) wethouder van
openbare werken, meeixde dat deze school
buiten het compromis gehouden moet worden.
Als wij de zaak uitstellen tot de begrooting,
wordt het voorstel begraven.

Ds heer Roodenburg (C.H.) wethouder
van ondeiwijs, erkende dat B. en W. hun
belofte niet nakomen, maar dit komt door
de tijdsomstandigheden.

Het voorstel van B. en W. om de school
voor gewoon 1- o. te bouwen werd zonder
stemming aangenomen.

Een voorstel van Mr. Slingenberg om
de zaak van het voorbereidend onderwijs
uit te stellen tot de begrooting, werd aan
genomen met 22 tegen 14 stemmen.

Tegen stemden de s.d.a.p. en de heeren
Mr. de Rijke en Peper.

De tram en autobussen.

Het voorstel van B. en W. inzake de
reorganisatie van het tramnet werd aan
gehouden tot de volgende vergadering.

Rijwielplaatjes voor
werkloozen.

Op vragen van den heer Mars (s.d.a.p.)
deelde de wethouder van armenzorg, de heer
Van Liemt (R.K.) mede, dat aan crisis-
arbeiders gratis rijwielplaatjes zullen worden
verleend. Verder krijgen de vakorganisaties
rij wiel plaatjes om die in bruikleen te geven
aan arbeiders die zonder werk zijn om werk
te zoeken. De afdoening van deze. zaak heeft
bij B. en W. eenigen tijd gehangen door de
wisseling in het college van B. en W.

De heer Mars (s.d.a.p) vond het af te
keuren, dat eerst nu een beslissing door B.
en W. genomen is. De werkloozen hebben 2
maanden zonder een rijwieiplaatje moeten
doen. Van een ondersteuning van 15
gulden is geen f 2.50 voor een rijwielplaatje
af te zonderen. Het is krenterig om de plaat
jes in bruikleen te geven. De arbeiders moe
ten steeds de plaatjes hebben om er gedurig
op uit te kunnen gaan. Bovendien worden
de bouwvakarbeiders en de transportarbeiders
uitgezonderd. Alle arbeiders die met 1 Augus
tus werkloos waren moeten gratis een rij
wielplaatje hebben.

De heer Peper (communist) keurde de
regeling van B. exx W. af. Als de werkloozen
een week werken moeten zij dadelijk een
rijksdaalder voor een plaatje uitgeven. De
rijwielplaatjes van werkloozen zijn geken
merkt door een gat. Dat is om hen te beletten
op Zondag met het rijwielplaatje te rijden.

De heer Van Liemt (R.K.) wethouder,
wist van dit laatste geval niets af. Hij zou
het ook niet goedgevonden hebben. De werk
loozen krijgen de plaatjes tot zij werk ge
vonden hebben. Als hij er op Zondag mee
rijden wil, is hem dat van harte gegund.

De heer Mars (s.d.a.p.) bleef het in bruik
leen geven afkeuren. Spreker stelde voor om
aan alle werkloozen die daarvoor in aanmer
king komen een gratis rijwielplaatje te
geven.

De heer Van Liemt (R.K.) dat wordt
gedaan. De werkloozen behoeven het plaatje
pas in te leveren als zij 14 dagen werk heb
ben. desnoods een maand.

De heer Mars (s.d.a.p.) ook na een maand
werken is een arbeider niet in staat een
plaatje te koopen.

De Voorzitter: wij zullen het soepel
uitvoeren.

De heer Mars: ga verder en geef het
ten geschenke!

Het voorstel van den heer Mars werd aan
genomen met 28 tegen 8 stemmen. Tegen
Van Liemt, mevr. Scheltema, Roodenburg.
Wolzak, Slingenberg, Adrian, Bijvoet en Wolff

Om half vijf werd de vergadering gesloten.

KANTONGERECHT.

DE VEILIGHEID VAN HET VERKEER IN
GEVAAR GEBRACHT?

Op 5 Augustus J.l. reed mej. S. uit Aerden-
hout met haar auto op de Zandvoortsche
laan. Aan de rechterzijde van den weg
stond haar woning, waarnaast een garage.
Deze garage wilde zij inrijden. Daarvoor moest
zij eerst naar links rijden en dan de bocht
nemen naar rechts. Zij stak den richting
aanwijzer aan de rechterzijde uit en gaf toen
met de linkerhand het teeken aan eventueel
volgende automobilisten, vaart te minderen.

Een andere auto, bestuurd door een fabri
kant uit Waddinxveen, had de pijl niet ge
zien en wilde de auto van de dame rechts
passeeren, juist op het oogenblik dat die de
bocht naar rechts nam. Om de auto van de
dame te vermijden, botste hij tegen een boom
aan.

Het O.M. was van meening dat de auto
mobiliste de veiligheid van het verkeer in
gevaar had gebracht. Wanneer zij een der
gelijke manoeuvre wilde maken, had zij links
den richtingaanwijzer moeten uitsteken, links
moeten wachten tot het verkeer vrij was en

daarna pas rechts de garage moeten Inrij
den.

De Kantonrechter was het met deze op
vatting niet eens en zeide dat, als de pijl
naar rechts is uitgestoken en daarna met de
linkei'hand het teeken „vaart minderen"
wordt gegeven,niemand passeeren mag.

Mej. S. werd dus vrijgesproken.

INTERNATIONALE ARBEID ERSHULP.

De afdeeling Haarlem van bovengenoemde
organisatie houdt ter viering van het 10-
jarig bestaan een feestavond tn den Schouw
burg aan den Jansweg op Dinsdag 29 Sep-

De heer L. de Visser zal een herdenkings
rede uitspreken en de film „Menschenarse-
naal" zal worden vertoond.

NED. MIDDERNACHTZENDING.

DE ALGEMEENE VERGADERING TE
HAARLEM.

De algemeene jaaxwergadering van boven
genoemde vereeniging zal op 14 October te
Haarlem worden gehouden in „Dreefzicht".

Behalve een ochtend-vergadering, waarin
de huishoudelijke zaken zullen worden be
handeld, zal des middags half 3 uur een
samenkomst met genoodigden worden ge
houden, in welke samenkomst door bevoegde
sprekers een actueel onderwerp zal worden
ingeleid.

Den avond vóór de algemeeiie vergadering,
13 October dus, zal een openbare samen
komst worden gehouden, waartoe de Klop
persingel Kerk is aangevraagd, en waarin
Dr. C. J. Honig en Dr. C. Tazelaar uit Am
sterdam, hopen te spreken resp. over: „Het
gevaar van den leeftijd" en „Het gewaar
van de boeken", terwijl nog een derde spreker
zal behandelen: „Het gevaar van de vrije
moraal".

PALESTRINA'S MIS IN DE GROOTE KERK

Naar wij vernemen zal op Maandag 5 Oc
tober een onder leiding van George Robert
staand koor een uitvoei'ing geven in de
Groote- of St. Bavo kerk.

Verschillende solisten zullen op dit concert
hun medewerking verleenen

Onder de uit te voeren werken komt oa.
voor een van de missen van G P- da Palestrina

STALEN STEIGERWERK.

EEN NIEUWE VINDING MET GROOTE
TOEKOMST.

Wel leven wij in het stalen tijdperk. Onze
spoorwagens bouwen wij geheel uit staal en
onze automobielen. En „all-steel" is zelfs de
inrichting onzer nieuwste huizen. Wie weet,
of de tijd dan niet nabij is, dat wij onze wo
ningen ook van metaal zullen bouwen. In elk
geval zijn wij begonnen niet de steigers, bij
den bouw benoodigd. En Haarlem heeft daar
van in Holland de primeur.

De stalen steigers zijn een Engelsche vin
ding, en als men ze gezien heeft, in hun een
voud, hun degelijkheid en hun sterkte, dan
vraagt men zich met eenige verbazing af.
waarom de menschheid niet eerder met deze
constructie is verrijkt.

Wij zagen de stalen steigers op het bouw
werk van de firma Wisbrun en Liffmann in
de Groote Houtsti-aat, hoek Anegang. dat
onder architectuur van den heer K. Jonk
heid uit Heemstede wordt uitgevoerd door
aen aannemer H. Klaassen aldaar. De heer
Klaassen heeft de vertegenwoordigster van
het fabrikaat in Nederland, de N.V. Fabriek
voor Metaalbewerking „Voorwaarts" te Am
sterdam in de gelegenheid gesteld om het
steigerwerk hier te lande te introduceeren.
En het is een goede introductie. Want wij
hebben kunnen zien, hoe de stalen steigers
vele voordeelen bieden boven de tot dusver
algemeen gebruikte houten. Het belangrijk
ste is. dat het steigerwerk door den eenvoud
van de constructie spoediger, en met minder
arbeidskrachten is op te bouwen. Het be
staat uit ronde holle stalen buizen, iets dun
ner dan het gebruikelijke steigerhout., die de
plaats innemen van juffers en kortelingen in
het steigerwerk.

Men monteert ze door zé aan elkaar te
bevestigen met buisvormige openklapbare en
bij sluiting de buizen omknellende stalen
koppelingen, waarvan elke door het aan
draaien van slechts twee schroeven beves
tigd wordt. Om twee horizontale of verticale
buizen aan elkaar te koppelen steekt men
in het uiteinde van een der buizen een ver
bindingsstuk, schuift de andei-e buis daar
overheen, en omsluit alles met een stalen
koppelstuk, dat dichtgeschroefd wordt. Het
omslachtige en minder hechte aan elkaar
binden van de steigerpalen met touw vervalt
dus ten eenenmale. De „kortelingen", dat zijn
de dwarsbalken, worden in het steigerwerk
aangebracht door ze met een afgeplat einde
in de voeg tusschen twee steenen te steken.
Men behoeft dus niet, zooals bij de houtcon
structie een steen uit den muur weg te laten,
op de plaats waar de korteling in den muur
rust. Aan de horizontale en verticale steiger
palen wordt de korteling wederom met een
stalen koppeling muurvast bevestigd. Op alle
bouten past een zelfde sleutel, zoodat het ge
reedschap tot een minimum beperkt blijft.
Slechts voor het plaatsen van stutten ge
bruikt men een crick, omdat de stalen stut-
palen uitzetbaar geconstrueerd zijn, welke
met een zonder behulp van een crick uitzet-
en de noodzaak van liet onderschuiven van
balken en keggen voorkomt en arbeidskrach
ten bespaart.

In vensteropeningen en dergelijke kan
men een zonder behulp van een circk uitzet-
bare stut plaatsen. Het stalen steigerwerk
staat op voetstukken van hetzelfde metaal.
De planken worden op de steigers vastge
klemd door een eenvoudige stalen klem.
Spijkers noch schroeven komen daarbij te
pas, zoodat de besparing op het steigex-hout,
dat nog in gebruik blijft, tevens aanzienlijk
is. Het stalen steigerwerk, dat den geregis-
treerden naam „Bettaskaf" voert, is inder
daad een meccanodoos in uitzonderlijk groot
formaat.

Heeft het dus de voordeelen van ax-beids-
besparing, besparing van materiaal, snelle
opbouw en groote hechtheid, daarbij komt
ook een verhoogd aesthetisch aanzien van
een bouwwefk. Houten steigerwerk onttrekt
een fraai bouwwerk, dat gerestaureerd wordt
bijna geheel aan het oog. De stalen steigers
echter geven een luchtigen. minder storen-
den indruk en van het object der restauratie
blijft heel wat meer te zien.

Het verwondert ons dan ook niet, dat in
Engeland bij 95 pet. van de bouwwerken
reeds de stalen steiger toegepast wordt en
daar wij tot dusverre geen nadeelen aan het
systeem konden ontdekken, voorspellen wij
het een groote toekomst, niet alleen bij
bouwwerken, doch ook als materiaal voor tri
bunes, fietsenstallingen, tentoonstelllngs-
stands en andere lichte of tijdelijke bouw
sels,