Japan geeft op enkele punten toe. BUITENLAND. Laat li niets in handen stoppen! VOOR HAARLEM'S DACBLAD DINSDAG 20 OCTOBER 1931 Oppositie tegen Amerika's deelneming laten Varen. Japan zal niet uit den Volkenbond treden. Een succes voor Genève. De invloed van den Volkenbond. En de beteekenis van Amerika's steun. HET BELANGRIJKSTE NIEUWS Na een reeks notawisselingen tusschen Genève en Tokio, is er nog niet veel klaarte in de Japansch-Chineesche verhoudingen ge komen al gewagen schier alle berichten uit de Volkenbondsstad van een betere stemming en van minder pessimisme. Voor een goed begrip» dient men te weten, dat de heele moeilijkheid schuilt in het prin- cipieele verschil tusschen de wijze waarop Japan het conflict denkt te kunnen oplos sen, en de manier cie China de beste vindt. Men onthoude daarbij dan, dat de houding van Japan sterk beïnvloed is, en aan schom melingen onderhevig is, door de groote macht van de militaire vaderLandsche partij in Japan. Jap>an wil het conflict laten beslechten door onderhandelaars, voordat de Jap>ansche troepen Mandsjoerije ontruimd hebben. Chi na wil niet eerder onderhandelen alvorens Mandsjoerije ontruimd is. En intuschen lig gen de vijandelijke machten zoo dicht bij elkaar, dat een uitbarsting voortdurend dreigt. Toch zijn er thans eenige wijzigingen in getreden: Japan heeft zijn oppositie tegen de deelneming van de V. S. aan de onderhan delingen laten varen. Er wordt namelijk het volgende uit Washington geseind: De Japansche gezant Debuchi, heeft Maan dag een bezoek gebracht bij staatssecretaris Stimson. Hij verklaarde dezen, dat Tokio al le bezwaren tegen deelnemng der V. S. aan de onderhandelingen te Genève laat vallen. Hierbij legde de gezant er echter den nadruk op, dat Japan nog steeds den door den Vol kenbond ingeslagen weg afkeurt. Boven dien verzekerde Debuchi, dat het terugtrek ken der Japan sche troepen uit Mandsjoerije reeds is begonnen. Deze laatste mededeeling klinkt echter zeer ongeloofwaardig. Een tweede, zeer gunstig klinkend telegram luidt als volgt: Volgens uit Tokio ontvangen berichten is het Japanse he kabinet Maandag bijeengeko men. Er werd besloten dat Jap>an onder geen omstandigheden uit den Volkenbond zal tre den. Evenwel is het kabinet van meening, dat het voorstel van den Volkenbondsraad de Japansche troepen binnen drie weken uit Mandsjoerije terug te trekken, onaannemelijk is. Het kabinet is veeleer geneigd in de plaats van de thans gevolgde procedure onmiddel lijk onderhandelingen te doen plaats hebben tusschen Japan en China, in aanwezigheid van neutrale waarnemers. Bepalen wij ons allereerst tot het eerste gedeelte van dit telegram. Japan zal niet uit den Volkenbond treden! Dit beteekent, dat het gezwicht is, voor den Geneefschen aan drang, of liever gezegd, voor den Amerikaan- schen invloed op de geheele gang van zaken. Japan heeft herhaaldel-k het uittreding ge dreigd, en dit optreden gemotiveerd met de bewering, dat het zich niet door Genève liet dwingen. Herhaaldelijk heeft Tokio laten we ten, dat met dwang niets te bereiken zou zijnmaar thans blijkt toch wel degelijk dat de Japansche regeering het niet gewaagd heeft verder tegen den Geneefschen stroom op te roeien. Thans blijkt bovendien wel zeer duidelijk, dat Genève bij machte is afge zien van de economische en politieke sancties die het inwerking kan laten treden een stemming te scheppen, die in de heele wereld haar weerklank vindt, die de geheele inter nationale opinie weet te beheerschen, en zich als een dreigend front verheft voor den staat die op illegale wijze den vifcde in ge vaar brengt. De pessimisten tmogen wat zich nu aan het afspelen is, ter harte nemen! Het feit dat Japan zich neergelegd heeft, bij de Amerikaansche medewerking en dat het Japansche kabinet besloten heeft, in geen geval uit den Volkenbond te treden, is van het allergrootste gewicht omdat het bewijst dat het woord Genève versterkt door den moreelen en daadkrachtigen steun van de Vereenigde Staten geen ijdele klank is, in de politieke symfonie die de wereld thans ten gehoore brengt! Briand. Afgezien van den afloop van het Japansch- Chineesche conflict, kan men thans al vast stellen dat Genève. voordat het er toe over gaat dwangmaatregelen te nemen, overwe genden invloed uitoefent. Dat Japan op enkele principieele punten heeft toegegeven, is trouwens ai bijna 'n bewijs voor de stelling van Briand, dat op het oogenblik de oorlog tot de onmogelijkheden behoort. Het is de goede zijde v?n het Chineesch- Japansch conflict, dat het Genève de ge legenheid geeft de groote uitgestrektheid van haar internationalen invloedsfeer aan te toonen. L. A. Genève. Een lichte ontspanning schijnt ingetredn. De leden van den Volkenbondsraad en Amerika hebben opnieuw buiten de tegen woordigheid van China en Japan, over de besprekingen de oplossing van het geschil voortgezet. De raadsleden schijnen de op vatting te huldigen, dat door de tweede Ja pansche nota inderdaad een kleine ont spanning is ingetreden. De Raad schijnt zijn bemiddelingspogingen in dezen zin te willen voortzetten, dat de raad thans bij China zou aandringen op stellige toezeggin gen tot bestrijding van de anti-Japansche beweging in China, en de erkenning van de aan Japan krachtens het verdrag toe komende rechten van Mandsjoerije, aldus de N.R.C. Intusschen is men nog in het onzekere omtrent de wijze waarop de Japansche re geering het antwoord van Briand, dat bij zonder droog is uitgevallen, op het scherpe Japansche protest inzake de uitnoodiging aan Amerika zal opvatten. Intusschen heeft de Noorsche minister van buitenlandsche zaken Braadland ten behoeve van de internationale pers op het Volkenbondssecretariaat een tegenspraak afgegeven tegen een door het Journal de Genève in den vorm van een ontkenning geuite insinuatie dat Braadland zich Vrij dag van een welkomstwoord aan den Ame- rikaanscheen vertegenwoordiger zou heb ben onthouden, omdat Noorwegen zich de vriendschap van Japan wilde verzkeren met het oog op het feit, dat Adatsji de voorzit ter is van het Haagsch internationaal ge rechtshof, dat weldra het geschil tusschen Noorwegen en Denemarken inzake Groen land te berechten zal hebben. Deze insinua tie raakte inderdaad kant noch wal. Braadland wilde thans nog uitdrukkelijk verzekeren, dat geen land zich meer dan Noorwegen verheugt over de medewerking van de groote Amerikaansche republiek bij de oplossing van het belangrijke vraagstuk waarvoor de Volkenbondsraad geplaatst is. Frankrijk. Het resultaat der kantonnale verkiezingen. PARIJS, 19 October (VJD.) Eerst thans zijn uit alle deelen van Frankrijk de defi nitieve uitslagen der Zondag gehouden kan tonnale en gemeenteraadsverkiezingen ont vangen. Hierbij blijkt dat van een eigen lijke verschuiving niet gesproken kan wor den. De leider der socialisten, Léon Bluan, is niet gekozen. De radicaal-socialisten dd. de partij van Herriot, en de linksrepublikeinen, dj. de partij van Tardieu, hébben eenige successen geboekt. Vermindering der Duitsche herstelbetalingen PARIJS, 19 Oct. (VD.) Heden is van boord van de „He de France" een telegram gezon den naar de bladen waarin gemeld wordt dat Amerika voornemens zou zijn de Duitsche herste'betalingen na het Hoover moratorium te verlagen tot 50 millioen per jaar. De bijzondere correspondent van de „In formation" Fernand de Brinon telegrafeert aan dit blad van boord van de „He de Fran ce" een opmerkelijk overzicht over den ver- moedelijken inhoud der besprekingen van Washington. Volgens dit bericht is het niet zeer waarschijnlijk, dat president Hoover e eneenvoudige verlenging van het in Juli ten einde loopende vacantiejaar zal voor stellen. Tegen een dergelijke oplossing doet zich in parlementaire kringen een sterke op positie gelden. Een deel der Amerikaansche openbare meening schijnt in ieder geval een verder beta'ingsuitstel ten gunste van Duitschland te eischen. De schuldverplichtingen der andere sta ten ten opzichte van Amerika moeten even wel niet worden opgeheven, doch naar rato der betalingscapaciteit der crediteuren worden bepaald, waarbij natuurlijk aan Frankrijk is gedacht. Wat de economische crisis en den interna tionalen financieelen toestand betreft heeft men reden aan te nemen dat de regeering der Vereenigde Staten behalve de gemeen schappelijke maatrege'en der emissiebanken beTeid zal zijn te zamen met Frankrijk een plechtige verklaring af te leggen inzake de handhaving van den gouden standaard. Engeland. De Nazi's maken sc. .ool. Te Birmingham werd een groote verkie zingsvergadering gehouden door de Nieuwe Partij van Sir Oswald Mosley. Mosley's rede vond reeds om den inhoud eenig verzet uit het zeer talrijke gehoor. Toen plotseling een der luidsprekers, waar mee het geluid werd overgebracht naar de ver van het podium verwijderde bezoekers, defect geraakte, begon men rumoerig te worden en te schreeuwen. Mos'eys stem was niet meer te verstaan, maar men zag dat hij in een heftige discussie was geraakt met de voorste rijen van het publiek. Eenige stoeien vlogen naar het podium, nog meer volgden en weldra regende het stoelen naar het po dium, waarvoor zich een ware stoelenbar- ricade vormde. Vrouwen vie.en in zwijm en de verwarring was zee groot. Verscheidene personen liepen lichte verwondingen op. Si Oswald Mos'ey moest met zijn naaste volgelingen, die zijn zoogenaamde „Lijf wacht" vormen, een goed heenkomen zoe ken. Eenigen hunner liepen niettemin even eens eenige lichte kneuzingen op. Tot hen behoorde oju de bekende bokser Kid Lewis. Ook Thomas uitgejouwd. Thomas. Zondag zou minister Thomas te Liverpool het woord voeren ten behoeve van den natio- nalen Labour-candidaat Derwent Hall Caine voor het district Ever ton van die stad, docfc men liet hem niet aan het woord komen. Tien minuten lang stond Thomas glimlachend tegenover een jouwende, sissende en schreeuwende menigte. Van alle kanten werd „verrader" en „draaier" geroepen. Driemaal trachtte hij te spreken dooh het geluid van zijn stem gmg in het lawaai verloren, aldus het Handelsblad. Toen gaven degenen, die de vergadering hadden belegd, het maar op. Verkiezingsrede van MacDonald. MacDonald. LONDEN, 19 October (Reuter). In een verkiezingsrede heeft Mac Donald zijn kiezers gevraagd om een vertrouwenspost, om de na tionale regeering in staat te stellen, drie be langrijke dingen te bereiken, herstel van de handelsbelans en internationale overeen komst betreffende de betaling der na-oor- logsdhe schulden, die zulk een vernielende uitwerking op den handel van de geheele wereld hebben, de debiteur-naties ruïneeren en de schuldeischende naties in verlegenheid brengen. Amerika. Welke dwangmaatregelen zijn mogelijk? Blijkens een telegram uit New-York wordt daar een comité voorbereid, dat tot taak heeft, de beste economische dwangmiddelen te bestudeeren door de Vereenigde Staten toe te passen op die volken, welke met schending van het Pact van Kel'ogg een oorlog beginnen, aldus de N. R. C. Een me dedeeling betreffende dit plan werd gedaan door prof. Nikolas M. Butler van de Colum bia universiteit te New-York. Onder de le den van het comité in wording vinden wij vermeld den voormaligen Amerikaanschen gezant te Londen, Houghton, de vice-presi dent van de International Kamer van Koophandel in de Vereenigde Staten Silas Strawn en Norman Davis, een bekend staat huishoudkundige. Duitschland. 150 Nazi's in kort geding voor den rechter. HANNOVER 19 October CVJD.) Het „SneIgerecht"" heeft de zaak tegen ongeveer 150 nationaal socialisten behandeld, die op den terugweg van Brunswyk naar Hannover door de politie voorloopig in hechtenis waren genomen wegens overtreding van de Nood verordening en het dragen van verboden uniformen. De meesten hunner werden vrijgesproken de anderen kregen geldboetes van 10 R.M. Generaal Groener over de taak van Binnenland sche Zaken BERLIJN, 19 Oct. <VJ>.) Rijksminister Groener heeft tegenover een persvertegen woordiger mededeelingen gedaan over be langrijke plannen welke betrekking heb ben op het feit dat hij tevens Rijksweermi- nister is geworden. Wij moeten in den ko menden winter, aldus Groener, alle krach ten inspannen om in het Rijk de autoriteit van den Staat en de economische grondsla gen van ons bestaan zoo te consolideeren dat het Duitsche volk en hiermede de Rijksre- geering in staat zij bij de erkenning der be langrijkheid van de bes'issingen, offers te brengen voor een vrije toekomst. De ver- eeniging van belangrijke machtsmiddelen var» den Staat in mijn hand is thans meer dan tevoren een noodzakelijkheid welke wij ter versteviging en verduidelijking van de autoriteit van den Staat en ter vervulling van de moeilijke taak in den winter noodig hebben. Als Rijksweerminister heb ik er aan vastgehouden dat de weermacht in de staatsorde haar eigen weg gaat- Aan drze taak wordt niets veranderd. Ik weiger van deze lijn af te wijken en eventueel de weer macht als polititeroepen te gebruiken voor het Rijksministerie van Bir.nenlandsche Za ken. Haar voornaamste taak blijft den Staat tegen aanvallen van buiten te beschermen. Zooals ik als Rij ksweerminlstetr gestreden heb tegen iedere poging tot politiseering van de weermacht, zal ik a's Rijksminister van Binnenlandsche zaken er voor zorgen dat de persoonlijke verbinding met een Instantie welke in hoofdzaak politieke werkzaamhe den heeft te vervullen heeft niets verandert aan het feit, dat de Rijksweer boven de par tijen staat. De uitnoodiging van Bruening aan Mussolini en Grandi. BERLIJN, 19 Oct. (VD.) Officieel wordt medegedeeld: Rijkskanselier dr. Bruening heeft door be middeling van den Duitschen ambassadeur te Rome. dr. Schubert, het hoofd der Italiaan- sche regeering. den heer Musso'.ir.i en den mi nister van Buitenlandsche Zaken, den heer Grandi, de uitnoodiging tot een bezoek aan Berlijn doen toekomen. Het hoofd der Ita- liaansche regeering heeft dr. Bruening zijn hartelijken cank doen weten voor de vrien delijke uitnoodiging en hem doen mededce len, dat hij met het voorbehoud, zijn bezoek op een ander tijdstip te brengen, den mi nister van Buitenlandsche Zaken met zijn vertegenwoordiging zal belasten. Als datum voor het bezoek van minister Grandi aan Berlijn is overeenstemming be reikt over 25 en 26 October. Denemarken, Crisismaatregelen aan genomen. De Rijksdag heeft de maatregelen der uit sociaal-democraten en radicalen bestaande regeering ter bestrijding van de crisis, die ge amendeerd zijn door de conservatieven, aan genomen. Deze maatregelen, die onmiddellijk in werking treden, omvatten het verstrek ken van een leening van 30 millioen kronen aan de landbouwers voor betaling van belas tingen en rente en het beschikbaar stellen van 11 1/4 millioen kronen voor de verlen ging van de periode der werkloosheidsuitkee- ringen. Het hiervoor benoodigde geld zal ver kregen worden door een verhooging van 25 pet. van de inkomstenbelasting, een kleine vermeerdering van de vermogensbelasting, verhooging der invoerrechten op benzine, bier en zijde en invoering van nieuwe invoer rechten op appels. De militaire begrooting zal een buitengewone verlaging van 2.3 mil lioen kronen ondergaan, aldus „De Tel". „DE VLOEK VAN DEN DIENSTPLICHT". LEZING VAN B. DE LIGT. Orandi, die op 25 October naar Berlijn gaat. De organisatie ./Provinciale samenwer king op anti-militairistisch gebied in Noord- Holland" had Maandagavond in het gebouw van den Ned. Protestantenbond een bijeen komst belegd, die zeer goed bezocht was. Als spreker trad op de heer B. de Ligt, uit Genève, die het onderwerp: „De vloek van den dienstplicht" behandelde. Nadat mevr. Meter had gedeclameerd „Het Slachtveld" van Van Collem, was het woord aan den spreker van den avond. De dienstplicht, aldus spr., is een zeer jong verschijnsel in de geschiedenis der mensch- heid. Die plicht werd Indertijd beschouwd als iets normaals en hij verspreidde zich over de wereld. Men wil nu ook den dienstplicht in China invoeren. Als dit gebeurt zal men spoedig hooren in het Westen: „Ja wij willen wel ontwapenen, maar nu in China de dienst plicht is ingevoerd, nu gaat het niet!" De voorbereiding tot den oorlog gaat in Amerika voort; de dienstplicht is daar óók in Enge land in latenten vorm aanwezig. In En- gelsche internaten worden de leerlingen door officieren regelmatig afgericht om als het noodig is, een millioenenleger in den dood te kunnen zenden. En in ons land wordt nog door vele kranten en predikanten de dienst plicht geïdealiseerd. De taak van den dienstplichtigen soldaat is te strijden tegen eigen volk en tegen een bui- tenlandschen vijand. De jonge man wordt in de kazerne onder worpen aan een eeuwenoud systeem van dis cipline. De cadaver-discipline is het kenmerk van elk leger. En dat alles laten Christelijke en socialistische jongemannen met zich doen! Zoo ontstaat er in elk land een bepaalde oor logspsychose en ook een oorlogs-industrie. Van Katholieke zijde is dit opgemerkt door Dr. Stöckel, die zich tegen den dienstplicht verzette. De moderne oorlogen zijn zakenoorlogen voor idealen wordt niet gestreden, slechts ten voordeele van kleine groepen belanghebben den, die achter de schermen aan de touwtjes trekken. Wilson heeft zelf indertijd ver klaard, dat Amerika alléén om zakelijke be langen in den oorlog is gegaan. Electriciteit, chemie, bacteriologie staan meer en meer in dienst van den oorlog. En als niemand eigenlijk den Jongsten oorlog heeft gewonnen, wie zal dan den volgenden winnen? De gevolgen van den oorlog zijn levensgevaarlijk voor de ganse he mensch- heid.. Oorlog is in strijd met de menschelijke waardigheid; hij is in strijd met de trap van zedelijkheid, die wij als menschen hebben bereikt. En toch gaat het in ons land en in andere landen maar steeds met den dienstplicht voort, met den dienstplicht, die opvoedt tot slavernij. Het is onze taak, het slavenjuk van den dienstplicht van ons af te werpen. Eminente vertegenwoordigers van de menschheid in verschillende landen zijn het hierover eens. Merkwaardig is het, dat de socialisten zich in het algemeen onthouden van actie tegen den dienstplicht en vóór dienstweigering. Vol gens Albania is de dienstweigering *.v schoon, maar niet practisch en moet daarom worden verworpen. Maar spr. stelt daartegen over dat de dienstweigering veel, zeer veel. uitwerkt. Men denke maar eens welk een geweldigen invloed de daad van Herman Groenendaal. nu tien jaar geleden, tot zelfs in het buitenland had. Spreker schilderde de vele moeilijkheden, waarmede de dienstweigeraar te maken heeft. Het is voorgekomen dat een onderwij zer-dienstweigeraar door een wethouder van onderwijs bedreigd werd met ontslag en door j de regeering via den burgemeester met intrekking van zijn akte, als hij voortging I met dienstweigeren. Deze jonge man. die ge trouwd was en kinderen had, bovendien voor I INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a 60 Cts. per regel STOFZUIGERHUIS MAERTENS Barteljorisstraat 16 Telefoon 10756 VAMPYR STOFZUIGERS f 105* zijn oude moeder moest zorgen, ls tenslotte in dienst gegaan! Sprekende over den Volkenbond zeide spr. dat de verplichtingen van den Volkenbond zijn: gewapende sancties. Wij moeten, zeide spr.. geen heil verwachten van den Volken bond. maar van de volken, niet van de mas sa, maar van ons zelf. De strijd tegen den oorlog moet systema tisch georganiseerd worden, overal: in de ge zinnen. de kerken, de scholen de fabrieken, moet de propaganda worden gevoerd. En in den grooten strijd moet die tegen den dienst plicht worden ingeschakeld. BURGERLIJKE STAND BLOEMEND AAL. Bevallen: G. LangereisKoster d. M A. Baronesse Schimmelp>enninck van der Oye van.Lennep z. Getrouwd: W. F. Dankbaar en A. C. Beek- LISSE. Geboren: Maria Josephina Theresia. doch ter van J. v. d.è Voort en E. M. Hoogkamer. Johannes Adrlanus Gerardus. zoon van A J. Schrama en van G. M. v. Stein. Albert Johan. zoon van G. E-gers en van J. v. Waveren. Pe- tronella Lconarda. dochter v. Th. G. Onder water en van P. Tulen. Overleden: Gerardus Postma, echtgen. van A. Noordermeer. oud 64 jaren. Ondertrouwd: W Hoetmer en A. C. van Turnhout. C. A. Zuidhoek en Th. C Opdam. A. Marseille en G. Smid. M. van Marsbergen en I. de Veen. Gehuwd: J. E. Bergman en M. I. v. d. Vlugt. M. C. v. Noort en J. E. W. v. d Rijdt. BENNEBROEK. Getrouwd: Johannes Adam Zwarter en Maria Agnes Meyer. Bevallen L. SchramaMol, zoon. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a 60 Cts. per regel Alle waar is naar zijn geld! Dat was vroeger zoo, dat is tegenwoordig nog Als U voor opwekking en verkwikking de echte, medicinale YS-Pepermunt koopt, dan weet U, dat U 10 cent moet betalen voor 100% kwaliteit. Waarborg hiervoor hebt U in de voort durende contróle van het laboratorium Dr. E. Pannenborg en Dr. H. J. Doorn bosch, te Groningen. AGENDA DINSDAG 20 OCTOBER Gebouw Kamer van Koophandel (Nassau- pleln). Vergadering der Kamer. 7 30 uur. Frans Hals museum, Ingang Klein Heilig land 62 rood. Tentoonstelling Kunst zij ons Doel. 104 en 810 uur. Spanjaardslaan: Avond voetbal wedstrijd op het verlichte H. F. C. terrein. 7.30 uur. Groote Markt: Concert 8 uur. Zaanenlaan: Lunapark, van 112 uur. Kleine Houtweg 16: Mlttovostentoonstel- ling. Gem. Concertzaal: Concert H O. V. So list. Stefan Askenasc (plano). 8.15 uur. Palace: Voorlooplge hechtenis." Tooneel: The Harvey Sisters. 8.15 uur. Luxor Theater: „Rehbaan tragedie" en „Kif Tebbie". Tooneel: Fredy. 8.15 uur. Rembrandt Theater: „De privé-secreta resse". Tooneel: 4 Sawadas. 7 en 9.15 uur. WOENSDAG 21 OCTOBER Spanjaardslaan: Voetbalwedstrijd op het verlichte H. F. C.-terrein. 7.30 uur. Groote Markt: Concert 8 uur. Frans Hals museum, ingang Klein Heilig land 62 rood. Tentoonstelling Kunst zij ons Doel. 104 en 810 uur. Kleine Houtweg 16: Mlttovostentoonstel- ling. Bioscoopvoorstellingen 's middags en des avonds. Teyler's Museum .Spaarne 16. Geopend op werkdagen van 113 uur, behalve 's Maan dags, toegang vrij. APOTHEKEN (AVOND- EN NACHTDIENST) Fa. C. G. Loome.ver en Zn., Bartel Jorlsstr. 11, tel. 10175. Park-Apotheek, Kleverparkweg 13, telef. 11793. Vereenigings-Drukwerk Handels-Drukwerk Familie-Drukwerk Massa-oplagen Period ieken D R U K K E R IJ LOURENS COSTER HAARLEM Uitsluitend goed verzorgd drukwerk Op den tijd dien wij beloven Tegev b 111 IJ k e p r IJ z e n

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1931 | | pagina 5