DE GRATIS
ONGEVALLEN VERZEKERING
VAN
IMIAAI^ILEIiCS ©ASil^lD
Plffitt
HILLECOM EN DE CRiSIS.
DE UITKEERINGEN VAN
HAARLEM'S DAGBLAD
VOOR ONGEVALLEN ZONDER
DOODELIJKEN AFLOOP OF
LEVENSLANGE ONGESCHIKTHEID
ZIJN:
Armbreuk
ÏOO..
Beenbreuk
ÏOO.
Verlies van
een hand
400.
Verlies van een voet
400.
Verlies van
een oog
400.
Verlies van
een duim
250.
Verlies van
een wijsvinger
150.
Verlies v. e.
anderen vinger
50.'
HAARLEM'S
DAGBLAD
ftA'AVT'WS DACBtAO DONDERDAG 29 OCTOBER t931
VIERDE BLAD
H1LLEGOM.
Het standpunt van burgemeester Mr. D. F. Pont.
De belastingen.
Het is zoo deelde de burgemeester van
Hillegom Mr. D. F. Pont ons mede een
feit, dat in het bijzonder de bloenibolien-
kweeker en handelaar thans een slechten
tijd doormaken. Maar op de gemeente-fin an-
ciën heeft dit nog geen invloed. Hillegom
heft namelijk tot dusverre geen opcenten op
de Gemeenbefondsbelasting. Deden wij dit
wel, dan zou ongetwijfeld het aanal opcen
ten verdubbeld of verdriedubbeld moeten
worden om aan hetzelfde bedrag te komen,
want door de economische crisis moet de op
brengst van deze belasting wat de hoofdsom
betreft ook in deze gemeente zeer sterk ge
daald zijn.
Hillegom vraagt van haar inwoners slechts
weinig belasting. Er worden hier ook geen
opcenten op de Personeele Belasting gelegd
behalve de opcenten die vroeger voor de Pro
vincie en het Leeningsfonds werden geheven
en die nu door de gemeente zijn overgeno
men. En wat de Vermogensbelasting betreft
volstaan wij met 10 opcenten boven de 50
welke het Rijk ten bate van het Gemeente
fonds heft.
Zal zoo vroegen wij in het komende
jaar die gunstige positie gehandhaafd kun
nen worden?
De burgemeester antwoordde: „Persoonlijk
gevoel ik niets voor belastingverhooging,
want in een crisistijd werkt die als een twee
snijdend zwaard. Aan den eenen kant zijn
de inkomsten van vele ingezetenen immers
al sterk verminderd, zoodat het hen aan den
anderen kant dubbel slecht past om daarvan
meer aan den fiscus af te staan. Ik ben er
niet op tegen. dat. in een goeden tijd hooge
belastingen betaald worden, want dan wordt
het niet zoo sterk door de burgerij gevoeld,
mara ik vind het niet raadzaam om in een
slechten tijd tot hooge heffingen over te
gaan.
.Het is in zoo'n tijd als wij nu beleven
plicht van de gemeente om te trachten de
begrooting sluitend te maken door te bezui
nigen. De diensten moeten versoberd worden,
overtollig personeel moet ontslagen worden,
terwijl ook zoo noodig niet geschroomd moet
worden om de salarissen en loonen te verla
gen. Eventueel zou het verhalen van een ge
deelte van de pensioen-premie, die nu door
de gemeente betaald wordt een vorm van
verlaging kunnen zijn.
„Zoo'n verlaging is redelijk, aangezien de
Indexcijfers aanwijzen dat de kosten van het
levensonderhoud belangrijk gedaald zijn
Vast gesalarieerde personen verdienen m
dezen crisistijd, door de daling van den le
vensstandaard, meer dan waarop zij in nor
male tijden gerekend hadden. Zij profiteeren
thans tegen wil en dank ten koste van het
overgroote deel der bevolking dat in het
hoekje zit waar de klappen vallen.
Hetzelfde geldt ten aanzien der arbeiders,
die ten koste der werkloozeh kunstmatig het
loon trachten te handhaven op de tegen
woordige hoogte.
„Als ik het heb over de noodzaak van de
salarissen en loonen te verlagen, sluit dat na
tuurlijk in dat ook mijn salaris verlaagd
moet worden. Van mij en van alle anderen!"
Hoe komt het, dat de gemeente Hilegom
het tot heden heeft kunnen stellen zonder
opcenten op de Fondsbelasting en opcenten
op de Personeele belasting? Te meer verwon
dert dit omdat Hillegom nog geen baten trekt
uit gas, electriciteit en water? zoo vroe
gen wij.
Burgemeester Pont antwoordde: „Hillegom
verkeert in de gunstige omstandigheid, dat
de uitkeering uit het Gemeentefonds bere
kend is naar de gunstige jaren 192G, 1927 en
1928. Toen was het een goede tijd voor het
bloembollenbedrijf, zoodat er in Hillegom
veel geld uitgegeven kon worden. Op die ba
sis van de goede jaren is voor 5 jaar de
rijksuitkeering voor Hillegom vastgesteld. Als
die uitkeering naar de tegenwoordige om
standigheden berekend werd, zou zij belang
rijk lager zijn. zooveel lager wellicht, dat wij
in Hillegom misschien wel 80 opcenten op de
Fondsenbelasting zouden moeten heffen.
„Het is evenwel de vraag, of het rijk nog
in'staat zal zijn om in de komende 4 jaren
(van den termijn van 5 jaar is namelijk nog
geen vol jaar verstreken) de uitkeeringen
aan de gemeenten op dezelfde basis te hand
haven. ik veronderstel namelijk, dat het te
kort van het rijk over 1932 veel en veel
grooter zal blijken, dan op het oogenblik
gemeend wordt. Ik schat dit tekort wel op
het dubbele. Zal onder die omstandigheden
het rijk zijn beloften aan de gemeenten
kunnen nakomen? Dat zou mij in hooge
mate verwonderen.
„Vast staat, dat het rijk de nieuwe finan-
cieele verhouding met de gemeenten gere
geld heeft op oen voor de gemeenten zeer
voordeelig moment. Maar juist daardoor
blijkt dit moment voor het rijk ongunstig te
zijn geweest.
Rigoureuse versobering.
Of het zoo vervolgde de burgemeester
voor de gemeente Hillegom noodig zal blij
ken in de toekomst opcenten op de Gemeen
tefondsbelasting te heffen, valt nu nog niet
te zeggen, ofschoon ik het wel ver
wacht. Persoonlijk zou ik het betreuren
indien de gemeente tot de heffing zou over
gaan in stede alle middelen aan te wenden
om te komen tot een rigoureuse versobering
van de diensten. In de praktijk zijn de
meeste gemeenteraden echter niet bereid
hiertoe mede tc werken."
Over steun en werkverschaf
fing aan werkloozen.
„Wat de steun aan werkloozen betreft zou
ik er persoonlijk voor zijn om het Amerikaan-
sche stelsel te volgen en geen steun te geven.
Door steun te geven stelt een gemeente zich
feitelijk partij in den economischen strijd
tusschen werkgever en werknemer. Als de ge
meente zich niet geroepen gevoelde om te
zorgen voor de werkloozen, zou er meer con
currentie op de arbeidsmarkt zijn, waardoor
de loonen zouden dalen, hetgeen zou mede-
werken aan het economisch herstel dat op
zijn beurt weer een vermindering der werk
loosheid tengevolge zou hebben. Maar ik zie
in, da', wij in Nederland niet gemakkelijk
tot toepassing van dit systeem zullen komen.
Met steun in natura zou ik mij beter kunnen
vereenigen.
Men moet in elk geval evenwel verstandig ten
opzichte van werkverschaffing en steun han
delen. Vroeger was er in Hillegom alleen
werkverschaffing, maar dit acht ik minder
juist. Als men al de werkloozen die men heeft
bij een werkverschaffing moet plaatsen,
wordt dit werk zoo oneconomisch, dat het
veel duurder wordt dan werkverschaffing
met aanvullende steunverleening. De werk
verschaffing die met zich medebrengt het
vervroegd doen uitvoeren van niet absoluut
noodzakelijke werken, liefst nog in eigen be
heer. brengt allereerst groote uitgaven met
zich mede en bovendien een geforceerd uit
zetten van de gemeente-administratie. De ge
meenteraad van Hillegom heeft thans beslo
ten om de daarvoor het meest geschikte per
sonen bij de werkverschaffing te plaatsen en
aan de overige werkloozen steun te verleenen.
Thans heeft Hillegom ongeveer 140150
werkloozen.
„In dit verband interesseert u wellicht te
vernemen, dat geldgevers, naar ik uit goede
bron verneem, daartoe geïnspireerd door de
regeering, iedere uitbreiding van credieten
aan de gemeentebesturen weigeren, ja tot
opzegging van crediet in rekeningcourant
overgaan, om de gemeenten aldus te dwin
gen tot bezuiniging, waarbij bepaaldelijk
wordt gedacht aan de uitgaven voor steun en
werkverschaffing.
De a.s. begrooting.
„Wij zijn thans bezig om de gemeentebe-
grooting voor 1932 voor te bereiden. Die op
stelling geschiedt dit jaar met buitengewone
nauwgezetheid, want er is veel aan gelegen,
dat de ramingen zoo juist mogelijk zijn. Alles
moet zeer nauwkeurig becijferd worden en
daarom zal het misschien noodig zijn, dat
wij later met de ontwerp-begrooting komen
dan vorige jaren. Pas over 2 of 3 weken zal
te zeggen zijn hoe onze cijfers er precies
uitzien.
Gelukkig hebben wij uit de goede jaren nog
reserves overgehouden die wij nu uitstekend
kunnen gebruiken. Bovendien hebben wij in
Hillegom steeds zuinig geleefd. Er zijn om
een voorbeeld te noemen niet meer scho
len gebouwd dan absoluut noodig waren. Bo
vendien zal men aan onze schoolgebouwen
geen luxe ontdekken. Al zou de wet op de ge
lijkstelling er niet gekomen zijn, dan zou
toch alles op het gebied van het lager onder
wijs uitgevoerd zijn zooals dit nu gedaan is,
want alleen 't strikt-noodige is geschied. Ook
zijn wij met het aanstellen van boventallige
leerkrachten spaarzaam geweest, want de
werking van de wet is zoo, dat het aanstellen
van een boventallige leerkracht aan een
openbare school voor het bijzonder onderwijs
dezelfde rechten geeft. Een zoo'n leerkracht,
kon aan de gemeentekas boven het salaris
ruim f 10.000 per jaar kosten. Hillegom
zit nu met volle klassen op zijn scholen,
maar nadeelen daarvan zijn niet gebleken.
Het bijzonder onderwijs werkt in deze ook
mede. Aan de R.-K. St. Jozefschool zijn zel£s
klassen met over de 50 leerlingen.
Het gevolg van dit streven naar zuinigheid
is evenwel, dat de Hillegomsche begrooting
niet gedrukt wordt door te hooge uitgaven
voor het onderwijs,
Hoogovengas voor heel
midden-N oord-Holland?
Tenslotte zei de burgemeester nog: „Zoo
even merkte u terecht op, dat Hillegom wei
nig of geen financieel voordeel van zijn be
drijven heeft. Wat. de gasfabriek betreft, wijs
ik er op, dat eenige jaren geleden het Hoog-
ovenbedrijf te IJmuiden gas aan Haarlem
en omliggende gemeenten wilde leveren. Dan
zouden wij goedkoop gas hebben gekregen.
Haarlem heeft evenwel niet willen medewer
ken. omdat het zijn eigen fabriek in stand
wilde houden, hoewel ik overtuigd ben, dat
Haarlem ook voordeeliger gas kon koopen
van de Hoogovens dan het zelf te maken. Ik
haal het voorbeeld van Eindhoven aan. Eind
hoven had een gasfabriek die buitengewoon
voordeelig produceerde, maar toch werd die
fabriek stopgezet om voortaan gas van de
mijnen te betrekken. Het gevolg was, dat de
gasprijs in Eindhoven tot de helft daalde.
Nu is inmiddels de kans verkeken, want be
halve Velsen en Beverwijk betrekken nu de
Zaansche gemeenten gas van de Hoogovens.
Nu zou ik er persoonlijk voor gevoelen om
de Hillegomsche gasfabriek te sluiten en gas
van Heemstede te betrekken, omdat de Heem"
steedsche fabriek na de annexatie van Noord
Heemstede door Haarlem voor Heemstede
alleen te groot is. Maar dit denkbeeld kon tot
heden in Hillegom nog niet voldoende in
stemming vinden".
Evenmin het combineeren van de gasfa
brieken van Hillegom en Lisse.
Juist heden komt uit Den Haag een be
richt, dat de rijksregeering voornemens is
een korting toe te passen op de uitkeeringen
aan de gemeenten uit het Gemeentefonds.
DS. G. J. WAARDENBURG TE ROTTERDAM
BEROEPEN.
Ds. G. J. Waardenburg te Haarlem is be
roepen bij de Ned. Herv. Gemeente te Rotter
dam.
PROT. CHR. NIJVERHEIDSSCHOOL.
„De Prot. Chr. Nijverheidsschool" Tette-
rodestraat 109, zal Dinsdag 3 November a.s.
des namiddags half drie geopend worden
door dr. J. Th. de Visser, min. van Staat,
Oud-minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen.
De school wordt voor alle belangstellenden
ter bezichtiging gesteld op Woensdag 4 Nov.
's morgens van 10—12 uur. 's middags van
2—4 uur en 's avonds van half acht tot ne
gen uur. Donderdagochtend van 1012 uur.
Woensdagmorgen en Woensdagmiddag zal
tevens openbare les worden gegeven. Don
derdagavond 5 Nov. zal een schoolfeest ge
geven worden aan de leerlingen van de mid
dag en avondcursussen.
Vrijdagavond 6 Nov. zal het een schoolfeest
zijn voor de leerlingen van de dagschool.
BIJZONDER HOOCE UITKEERINCEN BIJ DE
MEEST VOORKOMENDE ONGEVALLEN.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cts. per regel
ACHTENZESTIG PROCENT
van de uitkeeringen in de
GRATIS ONGEVALLENVERZEKERING
voor abonnés van Haarlem's Dagblad
werden gedurende 1930 gedaan voor
ARM- OF BEENBREUKEN.
Dit is normaal.
Arm- en beenbreuken komen het
meest voor.
Een ongevallenverzekering die geen,
o£ zeer lage, uitkeeringen geelt voor
dit letsel, schiet daarom tekort en
heelt slechts geringe waarde.
Haarlem's Dagblad keert sinds jaren
t 100.- voor Armbreuk en ÏOO.-
voor Beenbreuk uit.
11
11
11
11
11
11
NEEMT U EENS DE MOEITE,
deze uitkeeringen te vergelijken met
andere aanbiedingen, die U worden
gedaan.
U zult tot de slotsom komen:
doet bijzonder hooge uitkeeringen
voor de meest voorkomende onge-
vaUen en zijn verzekering is daar
door de best ingerichte en de
voordeeligste.
bij Ruwe
Gesprongen
Handen
LETTEREN EN KUNST
„VOORUITGANG."
Baanbrekers, spel van Jan Lemaire Sr*
SCHOUWBURG JANSWEC.
„Baanbrekers" Is een sterk tendentieus
spel en zooals bij de meeste stukken met
een propagandistische strekking, heeft de
artistieke waarde erg geleder, onder de op
zettelijke bedoeling. Tekst die een redenaar
zeer ter stade zou kunnen komen, klinkt
stroef en vreemd uit de monden van een
voudige Russen, van vóór de revolutie, die in
het licht van de huiskamerlamp en bij het
getokkel van de ballalaika, de dingen en de
politiek van den dag bespreken. Ook als in
dit gezin van vrouw en drie zonen, de on
gelukstijding gebracht wordt, de tijding dat
de drie jongens naar het slagveld moeten,
klinken de uitroepen van smart, woede, ver
bittering of opstandigheid nog onnatuur
lijk. omdat zij tegelijkertijd het voertuig van
de propagandistische stellingen van den
schrijver moeten zijn.
Het zeggen van deze stellingen ver
leidt de spelers bovendien zooals ook
hier bleek. herhaaldelijk tot stemverhef
fing, die niet artistiek gerechtvaardigd is.
Toch moet gezegd worden, dat „Vooruit
gang" dit schier onoverwinnelijk bezwaar
ten spijt er hier en daar vrij goed in ge
slaagd is. een toon van waarachtigheid te
doen uitklinken, boven de onnatuurlijkheid
van den tekst. De oude moeder vooral had
al dadelijk menig goed oogenblik Het gebed
in het eerste bedrijf bijvoorbeeld, werd goed
gezegd.
Dc jonge speler die de rol van den jong-
sten zoon uit het gezin Golowin. Nikita.
speelde, lijkt ons een veelbelovende kracht
voor „Vooruitgang". Hij hoede zich voor al
te groote uitbundigheid in het begin, die
een clymax onmogelijk maakt.
In het begin onvoldoende, maar later veel
beter, was het spel van den tweeden zoon,
Serge, de onverschillige en ruwe, die als een
ander mensch uit den oorlog terugkomt. De
innerlijke rust lag hem blijkbaar beter, dan
de onverschilligheid die hij ln den aanhef
te spelen kreeg, en waartegen hij in het ge
heel niet opgegroeid bleek.
In het tweede en derde bedrijf, zagen wij
een „frechen" kapitein-kwartiermeester,
(Maxim Karganows).
Deze speler gaf een scherp omlijnde, ka
rakteristieke figuur te zien. het eenige wat
op zijn creatie aan te merken viol was, dat
hij af en toe, in plaats van „stram", stijf
was. Een stram officier is geen houterig of
ficier, al is het verschil wanneer het op
uitbeelding aankomt gering.
Olga, de dochter van den burgemeester
die om haar vader die zich aan verduis
teringen heeft schuldig gemaakt tc red
den, zic.h bereid verklaart met den lichtzin-
nigen harteloozen officier te trouwen, gaf
haar vertwijfeling in hot tweede bedrijf
vooral, goed weer. Haar costuum, een soort
van Russische improvisatie, was niet bij
zonder gelukkig.
Rustig en weloverwogen was het spel van
den burgemeester van het Russische dorp,
Iwan Ipanoff.
Het derde bedrijf, met als hoogtepunt het
gesprek tusschen den ter dood veroordeelden
Boris, (die Olga. de dochter van den burge
meester lief heeft, en ook door haar bemind
wordt i en zijn moeder, de oude Nadia
Golowin. was ook qua spel het hoogte
punt van de gehcele vertooning.
Het vierde en laatste bedrijf, rpcclt na het
slagen van de revolutie als do rollen in het
maatschappelijk leven omgedraaid zijn, eti
de vrouw twee van haar drie zonen van don
oorlog terugkrijgt. Eén van hen mist een
arm.
De dood van Boris, de revolutionnalre
baanbreker die gefusilleerd wordt, heeft den
val van de vroegere machthebbers in het
dorp tot gevolg gehad. Zij die overblijven
zullen een nieuw, en ander leven, beginnen.
De heer Van Dokkum. 2e regisseur van
..Vooruitgang" die deze vertooning ingestu
deerd heeft, omdat de eerste regisseur, de
heer J. Lemaire Jr. verhinderd was, werd
gehuldigd, evenals de heer Broersma, van
de Velsensche zustervereenlging. die zijn
kracht voor deze opvoering beschikbaar had
gesteld. (Hij speelde de rol van den burge
meester.) De heer Van Dokkum sprak ten
slotte nog een woord van dank en een woord
van aanbeveling voor het Petitionnement
van N.V.V. en S.D.A.P.. voor de groote ont-
wapenings-conferentie in 1932, in Genève.
Wij brengen in herinnering, dat de heer
Van Dokkum, die tegenwoordig elders woont,
door bezigheden buiten de stad. het voor
zitterschap van „Vooruitgang" niet meer kan
waarnemen. Hij verklaarde zich echter be
reid. „Vooruitgang" steeds met raad en daad
te blijven steunen.
En dat hij het niet bij woorden laat, bleek
wel uit de vertooning van „Baanbrekers"
waar hij zijn stuwende kracht weer aan
gegeven had.
A.
UITGAAN.
Dc Blauwe trein.
Zaterdag 31 October geeft het Ver. Rotter-
damsch-Hofstad-Tooneel. dir. Cor v. d. Lugt
Melsert, in den Stadsschouwburg de eerste
vertooning alhier van: De Blauwe trein, een
'iin amusant Fransch blijspel var. André
Birabeau en Georges Dolley. dat bij de eerste
vertooningen te 's-Gravenhaee en Rotterdam
met enormen bijval ontvangen is.
De hoofdrollen worden vervuld door Fien-
tje de la Mar, Louis Gimberc, Jan van Ees,
Louis van Gasteren, Sinny Hammé, Jan v.
d. Linden e.a. De regie is van Eduard Veter
man.
Het tweede bedrijf van dit blijspel speelt in
een restauratiewagen van den Blauwen trein
(Parijs-Nice) waarvoor oen speciaal décor
vervaardigd is door Eduafd Veterman en
Karei Bruckmann.