CHIEF WHIP
HOLLANDIA-WATER
WAAROM HET CHIEF WHIP MOET ZIJN
H.D. PUZZLES
PUZZLE No. 3.
De oplossing van. onze
Eerste Prijsvraag.
Hier rookers - eenige redenen
Mevr. Reeser, Pinellaan 15, Santpoort.
W. Windig, Platanenlaan 87,
Bloemendaal.
Bep Brussaard. Vijverweg 16,
Bloemendaal.
W. Kramer, Kinderhuissingel 42.
Haarlem
KRUISWOORDPUZZLE.
1
11
12
13
2
3
4
14
15
16
5
i
1,1 119
8
9
I
10
Horizontaal.
1. brengt geluid voort.
2. is een getal.
3. is aanzien.
4 zwom vroeger in de Haarlemmermeer.
5. oude gebruiken der Hindoe's.
6. is een gewoonte.
7. is een meubel.
8. is een rij.
9. rivier in Duitschland.
10. product dat in Brabant veel verwerkt
wordt.
Verticaal.
1. bepaalt voorkeur.
11. is een cijfer
12. verlangt ieder.
13. een dier.
14. oude gebruiken der Hindoe's.
15. is een gewoonte.
16. wordt van hout vervaardigd.
17. geeft soms tijdverlies.
18. is een rivier.
19. is een werkwoordsvorm.
Oplossingen, verzonden in gesloten couvert,
waarop vermeld „Puzzle-rubriek" moeten
Uiterlijk Maandagavond a.s. in ons bezit zijn.
Bij de oplossing moet onderstaand formu
lier worden ingezonden, uitgeknipt en duide
lijk leesbaar ingevuld. Bij ieder formulier
mag slechts één oplossing worden ingezonden.
Voegt men er meer bij, dan moeten wij
ze alle van het mededingen naar de uitge
loofde prijzen uitsluiten.
Hier het formulier:
H. D. PUZZLE
No. 3
Adres:
Naam inzender:
9 November 1931.
Voor goede oplossingen loven wij uit:
een Eersten prijs van 7.50
Vijf premies van 2.50 elk.
Zijn er meer goede oplossingen dan het
aantal prijzen, dan zullen deze bij loting
worden toegekend.
De namen van de prijswinners zullen wij
ln ons nummer van den volgenden Zaterdag
(14 November) publiceeren.
Er bestaat geen beroep op de genomen be
slissingen.
Correspondentie er over kan niet worden
gevoerd.
Alle oplossingen moeten bezorgd of per
post gezonden worden aan onze bureaux,
Groote Houtstraat 93.
Van onvoldoende gefrankeerde brieven
wordt geen nota genomen.
Toekenning der prijzen.
De oplossing van de eerste prijsvraag (op
genomen in ons blad van Woensdag 28 Oc
tober) is;
De kortste weg voor den wandelaar van
het bureau van Haarlem's Dagblad in de
Groote Houtstraat naar het Soendaplein is:
Groote Houtstrat Groot Markt Bartel-
jorisstraat Kruisstraat Kruisweg
Stationsplein een perronkaartje koopen
om het station aan het Kennemerplein te
verlaten Frans Halsplein Schoterweg
Soendaplein. Hij passeert dan geen van
de opgesomde viaducten. Wij stelden den
eisch, dat de wandelaar gebruik maakt van
„een voor het publiek toegankelijke route",
en daaraan wordt voldaan door den wande
laar die een perronkaartje koopt.
De wandelaar kan ook de Jansstraat en
den Jansweg loopen, beide routes zijn vrij
wel gelijk.
De prijzen werden na loting alsvolgt toe
gekend:
le prijs ƒ25.
Mej. Blokdijk, Kloosterstraat 14rood.
2e prijs ƒ15.—:
G. Vrugt, Meester Joostenlaan 2.
3e prijs 10.
K. J. de Lijster, Duinoordstraat 42.
Prijzen van 5.
F. J. v. Langendonk. Spionkopstraat 38
H. J. Hoekstra, Berckheydestraat 24rd.
G. Ph. de Vries. Javastraat 4.
J. Onstenk, Tetterodestraat 10B.
W. Meilof, Vrouwenhekstraat 117.
W. J. Hessels, Huygens Backerlaan 1
te Bloemendaal.
R. Hartsuiker Jachthoven,
Spaarndamscheweg.
Prijzen van 2.50:
Mej. Van Bruggen.
Waldeck Pyrmontstraat 58.
H. Vrins, Thomsonlaan 52.
C. Huyzer, Duinoordstraat 72.
R. Prins, Regentesselaan 38rood.
Mej. StamHofmans, Cheribonstr. 10.
Mevr. Groenendaal, N. Groenmarkt 23.
LETTEREN EN KUNST
HET TOONEEL
„DE MOEDER."
LEEKENSPEL
van
HENRIETTE ROLAND HOLST.
Zaterdagavond zal in onzen Stadsschouw
burg ter inleiding van het derde religieus-
socialistische congres de première worden ge
geven van „De Moeder het nieuwe leekespel.
datHenriëtte Roland Holst speciaal voor dit
doel heeft geschreven.
In .De Moeder" heeft de dichteres getracht
den strijd om de vernieuwing va., net socia
lisme door de kracht der religie uit te beel
den. Het stuk plaatst ons midden in de pro
blemen van het hedendaagsch socialisme.
Twee centrale figuren beheerschen het spel,
dat uit drie bedrijven bestaat, en wel de „Moe
der", die de ziel van het socialisme, zijn on
vergankelijke eeuwige kern uitbeeldt en Em
manuel, de jonge zoeker en strijder, die over
al de Goddelijke krachten te vinden tracht
en de Goddelijke waarden stelt.
Het eerste bedrijf geeft de opkomst van de
socialistische beweging. Aan de om hun ellen
de klagende arbeiders brengt de Moeder de
blijde boodschap van het socialisme.
Zij vindt steun in den „arbeidersleider", maar
de moedeloozen, de ouden van dagen, die
leerden bukken onder armoe's wet, en de
vrouwen, gebroken door 7/>rg, versperren
haar den weg. Emmanuel echter is de eerste
der arbeiders, die kiest; hij heeft in het so
cialisme Gods kracht herkend, ook al noemt
het niet zijn naam. Hij verlaat allen om zün
geestelijke Moeder te volgen.
In den nu komenden strijd vinden Emma
nuel en de arbeiders den priester, de kapita
listen en de soldaten tegen ach. De ouderen
en de moedeloozen durven de jongeren niet
te volgen, maar Emmanuel en de Leider voe
ren de moedigen aan op den weg naar de
zege. Het is de opmarsch van het socialisme
in eenheid van wil en geloof.
„Makkers vooruit, van gevecht tot ge
vecht"! klinkt het uit den mond van den
Leider, en de Moeder spreekt het profetische
woord:
Tot het onrecht verzinkt en omhoog rijst
het recht!
En het bedrijf eindigt met het „Beschou
wende Koor". Het zingt van de overwinning
van het Socialisme, maar het voorspelt ook
reeds het lot van de socialistische beweging.
Dit koor vormt den overgang naar het
tweede bedrijf, waarin Henriette Roland
Holst wil laten zien, hoe de ziel van het So
cialisme, de Moeder, wordt bezoedeld en ver
scheurd door krachten in en buiten de arbei
dersbeweging. Het eerste gedeelte van dit be
drijf schildert de botsing tusschen twee
strekkingen in het socialisme, uitgesproken
door de koren der „Zelfverzekerden" en der
..Onvervaarden". De zelfverzekerden zingen
de lof van wat is bereikt: den verkorten ar
beidstijd, de sociale wetgeving, de arbeiders
ontwikkeling en zoo veel meer, wal door het
Socialisme werd gewonnen. Maar Emmanuel,
die naar de Goddelijke krachten zoekt, werpt
hen tegen dat het grootste onvolbracht bleef
en dat de zon van gerechtigheid nog niet is
opgegaan.
Waarom zwerven in troepen de broeders
doelloos over de straat? Waarom is hun tint
zoo grauw en vaal? Waarom zijn de licha
men der zusters geschonden? En de zelfver
zekerden antwoorden:
Wij hebben geen macht.
Kapitaal heeft dit over hen gebracht.
Dan klinken de stemmen der „Onver-
vaarden":
Wij smeden het zwaard.
Wij wekken de kracht;
Wij hebben één doel op aarde:
Macht!
Zij zijn het, die revolutie en burgeroorlog
prediken.
De Moeder bekent, dat deze wil tot het
offer, het niet vreezen van den dood uit haar
is geboren, maar toch wendt zij zich van
hen af. Dezen weg wil zij niet gaan, omdat
hun harten versteend zijn. Maar ook de an
deren zijn haar kinderen niet meer. De
Zelfverzekerden en de Onvervaarden, zij
eischen beiden de Moeder voor zich op. die
in diepe wanhoop uitsnikt:
Beiden zijt gij uit mij geboren,
Beiden gaat gij voor mij verloren;
Verloren in u gaat broederlijkheid.
Het is naar haar, dat heel mijn hart
schreit.
Als de Moeder neerzinkt en de Onvervaar
den hun weg willen gaan naar „het feest der
wraak, die is rood en zoet", treden de fascis
ten hen tegen en nemen het woord der
Onvervaarden over om het tegen hen te
richten:
Emmanuel bezweert zijn makkers niet de
lokstem der fascisten te volgen, maar velen
worden het socialisme reeds ontrouw. „Ze
gelooven aan de boodschap der Moeder niet
meer!
Emmanuel wendt zich in zijn wanhoop tot
de Moeder, maar de Moeder weent, omdat zij
weet, dat oude woorden hun tooverkracht
hebben verloren voor dit geslacht en dat zij
nieuwe woorden moet vinden, woorden, waar
eeuwigheid in lacht. Dan treedt weer het
Beschouwende Koor op, dat het leven ziet
als een „donker kluwen, onontwarbaar ver
ward, van dwaling en schuld" en het tegen-
koor. dat wijst op Eén, die kan helpen en
helen: want „God kan voleinden, wat Hij
begon!"
Doch fel en snijdend breekt plots de
realiteit door in het koor der werkloozen
dat roept:
Wat hebben wij aan jullie mooie woorden?
't Lijkt hier waarachtig wel een kerk!
Wij willen brood! Wij willen werk!
Het derde bedrijf zet in met verzen van
het „Beschouwende koor", waarin het de
Moeder bezweert al haar kinderen om haar
heen te verzamelen en de kinderen om een
drachtig de armen om de groote Moeder
heen te slaan. Doch de menschen gaan allen
hun eigen weg. Zij komen niet bij de Moeder
om haar te steunen en te sterken, maar om
zelf gesteund en gesterkt te worden.
Maar de moeder weet, dat zij hen
niet redden kan, omdat zij zelf niet genoeg
kracht en niet genoeg licht heeft! En nog
grooter wordt haar wanhoop, wanneer zij
ziet, hoe duizenden makkers worden be
goocheld door de valsche muziek en de leu
zen van den toovenaar: het fascisme
Al de menschen. in hun ondragelijken nood.
smeken haar om redding.
Maar de moeder is machteloos.
Ik kan u niet helpen, ik kan u niet laven
Ik kan u niet geven, dat waar ge om schreit
Weer klinken de smeekbeden van het koor.
doch de moeder zinkt in een. zij kan niet
helpen en als één groote kreet klinkt de
jammerklacht van het koor: „Wij verderven!"
en een groote stilte valt in.
Dan treedt weer het Beschouwend Koor
naar voren om uit te spreken, wat de inner
lijke zwakheid van de Moeder heeft veroor
zaakt: de eigengerechtigheid, de afvalligheid
van velen en het uitsluitend geloof in de al
macht van het menschelijk verstand en het
menschelijk kunnen.
En de Moeder vraagt:
Kan ik worden gered? Kan ik worden ge
nezen?
Kan ik worden van binnen weer opgericht?
Zij erkent en beleidt haar schuld en zij
keert in tot de diepste kern en Emmanuel,
die ook hierin God s kracht speurt, keert zich
tot hen, die met hun twijfel, hun vragen en
smarten tot de Moeder kwamen en plaatst
hun twijfel hun vragen en verwijten onder
het licht der gerechtigheid en der broeder
schap om hen te doen beseffen, dat ook zij
schuldig zijn en niet alleen de Moeder, dat
ook zij moeten worden herboren tot nieuwen
wil en hij roept ze allen op, om haar de
Moeder te vullen met nieuwe kracht!
Kan ik worden gered, genezen?
Kan ik worden de steun, de staf. de we^,
de vlam voor al dezen?" vraagt de Moeder cn
het Beschouwend Koor antwoordt:
Ja, ge kunt worden gered, genezen,
Nog kunt ge worden Gods vlam, Gods
zwaard,
Nog kunt ge staan, herboren, herrezen,
Zoo ge wilt wenden u Gode-waart;
waarop ten slotte heel het koor van arbeiders
onvoorwaardelijk trouw zweert aan de Moe
der, het Socialisme.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cts. per regel
HET GEZONDSTE TAFELWATER
(Nederl. Bron)
Verkrijgbaar Firma P. BAGGERMAN
SPAARNE 114 TEL. 10116
INGEZONDEN
Voor den inhoud dezer rubriek stelt de Re
dactie zich niet verantwoordelijk.
Van ingezonden stukken, geplaatst of niet
geplaatst, wordt de kopij den inzender niet
teruggegeven.
ONZE MATADOR
WELSPREKENDHEID
Met eenige verwondering heb ik kennis
genomen van den tekst der rede, gehouden
door de Nederlandschc winnaar van den
eersten prijs in welsprekendheid te Washing
ton.
Hoewel niet ontkend mag worden, dat voor
een 17-jarige de zinsbouw en opzet goed is te
noemen, rijzen toch eenige bezwaren omtrent
(men vergeve mij het paradoxale) het in-
houdslooize van den inhoud.
Wanneer we de gave der welsprekendheid
hebben medegekregen. is het toch ook nood
zakelijk, dat we deze toepassen ten goede en
iets beweren, dat van waarachtige beteekenLs
is.
De wereld van heden verlangt geen mooi
klinkende woorden alleen, die hol en boven
dien hier en daar onwaar zijn.
Over de holheid en onwaarheden zou ik
echter nog niet geschreven hebben, indien
het slot niet luidde: „dat wij bereid moeten
zijn om te vechten, desnoods ten koste van
ons leven, voor de vrijheid en welvaart van
ons dierbaar koninkrijk".
Hoe prachtig hadden de 10 minuten ge
bruikt kunnen worden om in den vreemde te
vertellen van de waarachtigheid van de Ne-
derlandsche wil tot den vrede.
Daarentegen wordt ons nu na zeer opper
vlakkige feitenopsomming de les gelezen door
deze 17-jarige, die blijkbaar nog in het ge
heel nooit overdacht schijnt te hebben, dat
welvaart heden ten dage nooit door vechten
wordt verkregen!
Hier acht ik Nederland zeer slecht verte
genwoordigd Henri van Hooff is, de moderne
hotels en z'n vliegtochten ten spijt in denk
beelden deze eeuw verre ten achter!
Hij zal r.og veel moeten leeren en studee-
ren over dc hedendaagsche stroomingen om
Nederland waardig en waar te kunnen ver
tegenwoordigen in den vreemde.
HOOGSTRATEN.
Bijschrift
Met het betoog van den geachten inzender
zijn wij het eens. Overigens hebben wij steeds
den indruk gehad dat de bewuste prijs alleen
voor welsprekendheid en niet voor den in
houd van het gesprokene is toegekend. Niet
temin hebben we dien inhoud, bekend ge
maakt na de berichten omtrent de bekroning
ook met ergernis gelezen.
Het geval bewijst weer hoe hard er gewerkt
moet worden om de jeugd op te voeden tot
de groote geestesst roomingen van dezen tijd.
Maar wij zijn niet geneigd veel waarde te
hechten aan de uitingen van een jongen van
zeventien, en beschouwen hem ook niet als
„onze matador ln welsprekendheid", maar
hoogstens als „de matador-in-welsprekend
heid van onze zeventienjarigen" Red.
Geachte Redactie,
Wat zal de S.D.AP. doen ln de gemeente
Heemstede nu de raad den kinderbijslag,
van het eerste kind af voor de werklooze
arbeiders heeft verworpen? Zal z(j de hand
schoen die haar toegeworpen is opnemen,
straks in de e.v. raadsvergadering, waar de
kinderbijslag besproken wordt, welke door
den vorigen raad (door R.K. meerderheid) is
aanpShiomen?
Zullen do afgevaardigden der SDAP.
tegen den kinderbijslag zijn, omdat het een
R.K.-voorstel is geweest of zullen zo zich
als mensch gedragen en de arbeiders die er
de vruchten van plukken, die niet afnemen?
Ik zou zeggen, verwerp het voorstel. Als de
rechterzijde den strijd wil, dan moeten de
spaanders er maar afvliegen.
Volgens den heer v. d. Linden zijn de
christelijke arbeiders tevreden, dus weg met
den kinderbijslag!
Met dank voor de plaatsing,
EEN ABONNé
EEN JAARLIJKSCHE FEEST
WEEK TE HAARLEM?
Geachte Redactie,
Het zij ons vergund naar aanleiding van
uw stukje .Een Jaarlijksche feestweek te
Haarlem?" een paar opmerkingen te maken
en die in uw geacht blad te publiceeren.
U werpt als moeilijkheid op voor het wel
slagen van zoo'n jaarlijksche Feestweek dat
ln ae stad geen voldoende terreinen zijn.
Kunnen die dan niet gemaakt worden?
De Groote Markt Is parkeerterrein en Iheeft
geweldig tramverkeer, uitgesloten dus. Wat
voor de Groote Markt geldt, is niet van toe
passing op de andere genoemde plaatsen ais
Botermarkt, Turfmarkt. Oude Gracht cn
Nassaulaan. Dan de Gedempte Grachten,
Spaarne. Wllsonsplein enz.
Wij kunnen het met u niet eens zijn dat
er met eenigen goeden wil door het Gemeen
tebestuur geen (maatregelen genomen zouden
kunnen worden bovengenoemde openbare
plaatsen gedurende zes dagen voor een
Feestweek met vermaakslnrlchtingen te re
serveeren.
Wij spraken van eenigen goeden wil. die
zeker gemotiveerd is, als men bedenkt hoe
zeer de Gemeentekas bij een Feestweek zijde
zou spinnen. De winsten zouden aan plaats
gelden zeker een bedrag opbrengen dat ln
elke gemeente, hoe goed ook bestuurd, een
welkom voordeel zou opleveren.
We hebben voorbeelden van die opbrengst
die, vermeerderd met belasting, gas en clec-
trlciteit heel belangrijk zijn. Om sledhts
enkele te noemen.
Groningen wint op die wijze per Jaar
circa f 60.000; Den Bosch f 70.000, Utrecht
f 50.000. Nijmegen meer dan f 70.000.
Als men bedenkt dat er nog circa 1200
volksfeesten, kermissen en tesstweken jaar
lijks in Nederland worden gehouden, dan
komt onwillekeurig de gedachte bij ons op:
waarom moet Haarlem nu uitgesloten wor
den ten gevolge van eenige verkeersmoeilijk
heden die, wij houden dit staande, met
eenigen goeden wil wel voor zes dagen zijn
op te heffen. Er zijn wel plaatsen waar men
ter wille van de kermis het heele verkeer
omlegt.
Dat de door u genoemden bond tevreden
zou zijn met een eventueel feestterrein bui
ten de stad is best mogelijk, maar de be
langen der Haarlemsche handeldrljvenden
en neringdoenden worden slechts gebaat
wanneer het verkeer ln de stad bevorderd
wordt, al zal men hieromtrent wellicht van
meening verschillen.
We hopen dus dat wij het spoedig mogen
beleven dat ook Haarlem en liefst in het
midden van den zomer schitteren zal «net een
feestweek die door medewerking van het
Gemeentebestuur op de openbare pleinen
zal worden gehouden.
U mijnheer de Redacteur beleefd dank
zeggend voor uwe gastvrijheid,
EEN BELANGHEBBENDE,
HAARLEM'S DAGBLAD
TWEEDE BLAD
ZATERDAG 7 NOVEMBER 1931
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN 1 60 Cu.
OPLOSSING PUZZLE No. 2.
LETTERGREEPRAADSEL
De slagzin luidt;
Haarlem's Dagblad propageert de
vredesgedachte.
1.
ham
2.
Armee
3.
achting
4.
rachitis
5.
laschapparaat
6.
emballage
7.
mandenmaker
8.
sober
9.
daggelder
10.
angstvoorstelling.
11.
gebeden
12.
bandeloosheid
13.
lakenvelder
14.
andree
15.
drevel
16.
pekel
17.
rood
18.
opsteken
19.
peuren
20.
arbeider
21.
genegenheid.
Prijs van 7.50.
P. A. J. Vasen, Aagtendijstraat 15,
Beverwijk.
Prijzen van 2.50:
A. Nieuwenhuizen, Kruistochtstr. 70rd.
Haarlem
HET DE BESTE SIGARET VOOR UW GEZONDHEID IS
ARDATH VIRGINIA LONOON
Omdat
de stelen zorgvuldig verwijderd worden, want zij
zouden op de tong branden en prikkeling van de
keel veroorzaken.
Omdat
ideale zuiverheid het parool voor Chief Whip is en
daarom elk Kilo tabak volgens speciale methodes van
alle zand en stofdeeltjes ontdaan wordt.
Omdat
uitsluitend lange strengen zuivere Virgini*-tabak ver
werkt worden een waarborg voor steeds gelijkblij-
venden smaak en dus altijd 100% genot van het eerste
tot het laatste trekje.
Omdat
door deze en andere redenen.
