VOOR DE FORENSEN.
Echt en goed
HAARLEM'S DAGBLAD
DONDERDAG 12 NOVEMBER 1931
De toeneming van het aantal forensen in Velsen.
Gegevens uil de belasting-statistiek.
De vorige week gaven wij eën artikel over
Velsen :iLs forensen-gemeente, waarin wij bij
eenige foto's bijzonderheden vertelden over
de uitgestrekte forensen-wijken die nabij
Westerveld-Driehuls en bij den (Velsen-
schen) Zeeweg gevonden worden.
Het gemeentebestuur van Heemstede heeft
een belastingstatistiek over de laatste 4 ja
ren uitgegeven.
Daaruit zijn nog belangrijke gegevens te
putten over de toeneming van het aantal
forensen ln deze gemeente.
In het algemeen kan gezegd worden, dat
de forensen die zich in deze gemeente vesti
gen een inkomen hebben van f 4000 tot
f 10.000. Het aantal aangeslagenen met dit
zuiver inkomen was:
1927.'28 1928 '29 1929 '30 1930 '31
f 4000—f
4500
143
lol
180
197
f 4500—f
5000
69
76
93
100
f 5000—f
6000
104
103
126
144
f 6000—f
7000
48
54
55
74
f 7000—f
8000
34
30
38
45
f 8000—f
9000
16
31
31
25
f 9000—f
10000
22
21
21
22
Uit dit staatje blijkt, dat de toeneming vrij
belangrijk is, althans veel belangrijker dan
de gewone toeneming der bevolking, ook al
nemen wij daarbij in aanmerking, dat de
gemeente Velsen zeer snel groeit.
In het belastingjaar 1927 1928 hadden 436
personen een Inkomen van f 4000 tot f 10.000
in het belastingjaar 1930 1931 was dit aantal
gestegen tot niet minder dan 607. Een toene
ming dus van bijna 40 pet..
Het eerste kohier had in totaal 9788 aan
slagen, het tweede 11437. Die toeneming is
dus slechts 16 pet.
De hierboven bedoelde 436 aangeslagenen
van het belastingjaar 1927/1928 hadden te
zamen eon zuiver inkomen van f 2.363.140,
terwijl de 607 aangeslagen van diezelfde ca
tegorie van het belastingjaar 1930 1931 een
gezamenlijk zuiver Inkomen hadden van
f 3.190 488. Een vermeerdering dus van
f 857.348.
Natuurlijk zou het onjuist zijn te veron
derstellen. dat tot de categorie van inkomens
van f 4000 tot f 10.000 alleen forensen be-
hooren. maar wel is met vrij groote zekerheid
te zeggen, dat de toeneming alleen te verkla
ren is door de vestiging van forensen.
Onder do Inkomens van f 10.000 en meer
worden natuurlijk ook nog wel forensen ge
vonden, vooral nu de laatste jaren in de
omgeving van Velserbeek mooie landhuizen
gebouwd zijn. Ook in de categorie Inwoners
die een inkomen hebben van f 10.000 tot
f 20.000 is een belangrijke stijging waar te
nomen. In het jaar 1927 1923 waren er in die
groep 47 aangeslagenen met een inkomen
van f 616.409 in het Jaar 1930 1931 was dit
aantal gestegen tot 78 meteen inkomen van
f 1.041.790
Ook in de groep met inkomens van f 20.000
en hooger is een stijging waar te nemen, na
melijk van 14 met een inkomen van f 1.665 679
tot 24 met een inkomen van f 1.864.628. Het
aantal Inwoners met hooge inkomens is dus
in dio 4 jaar met 10 vooruitgegaan, maar het
gemiddelde Inkomen van die groep is belang
rijk lager geworden.
Onder de inkomens van f 3000 tot f 4000
zullen ongetwijfeld ook nog vele forensen ge
vonden worden. Dit zijn natuurlijk niet de
menschen die in de villa's en landhuisjes wo
nen. maar wel ln de huizen voor den kleinen
middenstanders die ook in vele wijken dezer
gemeente gevonden worden. Ook die groep is
ln de laatste 4 jaar vermeerderd. Eerst wa
ren er 598 met een Inkomen van f 1 995.834,
maar in het laatste jaar was dit aantal ge
stegen tot 707 met een inkomen van
f 2.368.378.
In ons vorig artikel wezen wij er reeds op,
dat het voor de gemeente Velsen van veel be-
teekenLs is. dat het aantal forensen toeneemt
want daardoor gaat de gemiddelde draag
kracht der bevolking naar boven Want ook
het. getal arbeiders en menschen met zeer
kleine inkomens is in de laatste 4 jaar te Vel
sen gestegen. Die menschen met zeer kleine
inkomens zijn in het algemeen voor een ge
meente, gelet op de financiën, niet voordee-
lig. Vandaar dat het een gemeentebestuur
tot verheuging kan stemmen als daarvoor
een compensatie verkregen wordt door de
vestiging van een meer draagkrachtige be
volking.
In 1927'1928 waren er In Velsen 638 perso
nen die een zuiver inkomen hadden van
slechts f 800 tot f 1000. In het jaar 1930 1931
was dit aantal gestegen tot niet minder dan
876 Dit komt gedeeltelijk omdat vele arbei
ders door werkloosheid getroffen werden
Er waren in het jaar 1927 1928 6477 perso
nen met een inkomen van f 800' tot f 2000
Hun gezamenlijk inkomen was f 9.366.790. 4
Jaar later was dit aantal gestegen tot 7314
met. een inkomen van f 10.528.863.
Het geheele aantal belastingplichtigen was
in het jaar 1930/1931 11 437. zoodat bijna 2/3
van de bevolking een inkomen heeft van
f 2000 of daar beneden.
Het talrijkst waren de aangeslagenen in de
groep met een inkomen van f 2000 tot f 2500
In het laatste jaar waren daarbij ingedeeld
1861 personen die een gezamenlijk inkomen
hadden van f 4.065.905 of bijna 1 '6 van het
geheele inkomen van alle inwoners van Vel
sen. Het totaal van het inkomen van alle
11437 inwoners was het laatste jaar namelijk
f 25.393.555.
Wij wijzen er met nadruk op, dat in het be
lastingjaar 1931/1932 de malaise nog niet, of
slechts voor een klein deel, tot uitdrukking
ls gekomen. Het inkomen der Velsenaren
steeg in de laatste jaren:
1927—1928
1928—1929
1929—1930
1930—1931
f 21.171.158
f 21.708.403
f 23.402.343
f 25.393.555
Het ls evenwel een vaststaand feit, dat het
kohier over 1931—1932 zeer veel lager zal zijn.
De gegevens daarover zijn nog niet bekend,
maar als bedacht wordt, dat reeds voorspeld
werd dat liet kohier te Haarlem met 1 '5 ach
teruit, zal gaan. dan is er reden om te ver
onderstellen, dat Velsen ook wel met een
vermindering van 1/5 rekening zal moeten
houden.
STADSNIEUWS
AFSCHEID VAN
DR. J. H. MULDER.
GESCHENK VAN PAT1ÏNTEN
AANGEBODEN.
Een Intieme huldiging is Woensdagavond
bereid aan dr. G. H. Mulder, bijzijn afscheid
als huisarts van een groot aantal patiënten
na een jarenlange practijk te Haarlem.
In Het Blauwe Kruis had zich een aantal
patiënten verzameld, toen dokter Mulder met
zijn familieleden blnnerffceleid werd
Ook de opvolger van dr. Mulder, dr. P.
Floor, was aanwezig.
De voorzitter van het comité, dc heer B. H.
ter Maat, heeft den scheidenden dok
ter toegesproken. Hij heeft allereerst me
vrouw Mulder en mej. Mulder bloemen doen
overhandigen als waardeering voor het
geen zij in het familieleven hebben bijgedra
gen tot de goede vervulling van de taak van
den arts.
Twee manden met witte en roode dahlia's
heeft de heer Ter Maat vervolgens aan dr.
Mulder aangeboden, waarna het geschenk
aar. de patiënten, een serre-ameublement,
onthuld ls.
De heer Ter Maat deed dit vergezeld gaan
van een oprkonde met de namen der gevers
In zijn dankwoord zei dr. Mulder, dat het
hem niet mogelijk geweest is van ieder per
soonlijk afscheid te nemen. Hij zal echter in
de komende dagen niet verzuimen nog af
scheidsbezoeken af te leggen.
Met genoegen zei dr. Mulder kennis te heb
ben genomen van de waardeering, die voor
zijn gezin tot uiting is gekomen, want zijn
gezin is steeds in de eerste plaats gekomen.
Spreker eindigde met te zeggen, dat hij
dankbaar was. voor de geest, die uit het ge
schenk spreekt.
De heer Ter Maat heeft voorlezing ge
daan van eenige telegrammen. Tenslotte was
er, nadat zeer velen daarop sterk hadden
aangedrongen, gelegenheid om dr. Mulder
nog eens de hand te drukken, waarvan na
tuurlijk ieder een dankbaar gebruik maakte,
zoodat de plechtigheid een zeer hartelijk ka
rakter droeg.
WAPENSTILSTANDSDAG.
DE HERDENKING TE HAARLEM.
De bij de Nooit Meer Oorlog Federatie aan
gesloten vredesvereenigingen hebben Woens
dagavond op treffende wijze den wapenstil
standsdag herdacht.
Het begon des avonds met de fakkeloptocht.
Om 7 uur vertrok deze stoet van de Nassau-
laan. voorafgegaan door muziek. Daarna volg
de een groot aantal kinderen van den Nedev-
landsche Kinderbond, allen voorzien van
lampions, symbool van het vredeslicht.
De leden der verschillende vredesvereeni
gingen droegen borden en doeken met zich
mee. waarop in woord en beeld de verschrik
kingen en de gevolgen van den oorlog waren
afgebeeld. Ook verscheidene auto's met pro
pagandamateriaal uitgerust reden in de op
tocht mede.
De stoet maakte een zeer suggestieven in
druk en werd overal in de stad door vele be
langstellenden gadegeslagen
Te circa kwart voor acht werd de stoet op
dc Zijlvest ontbonden.
In het gebouw van den Haarlcmschen Pro
testantenbond is door de Nooit Meer Oorlog
Federatie na afloop van de optocht een open
bare vergadering belegd. Sprekers waren ds.
A. R. de Jong uit Bussum en Dirk Boer uit
'Groningen.
Na het openingswoord door den voorzitter
den heer Joh. op 't Eynde was allereerst het
woord aan den heer Dirk Boer. die speciaal
het woord tot de jongeren richtte. Wij jonee-
ren, aldus spreker, hebben ons nu. op den
elfden November op den bodem der werke
lijkheid te plaatsen.
Dertien jaren na den wapenstilstand is er
nog steeds weinig veranderd. Alle naties doen
mee aan een enormen bewapeningswedstriid.
Overal zijn al weer vuurhaarden aanwezig,
die weinig noodlg hebben om te ontvlammen.
Als wij den toestand in het Oosten en de hui
dige verhouding tusschen de naties bekijken,
dan vragen we ons af, waar gaan we naar
toe. Eiken dag worden we meer teruggedron
gen door het steeds meer agressief optredend
militairisme. Wij jongeren moeten onze strijd -
methoden veranderen, onze strijd tegen het
mllltairisme kan niet fel genoeg zijn. Ondanks
loonsverlaging, ondanks crisis, ondanks be
zuiniging. werden in den Achterhoek kort ge
leden herhalingsoefeningen gehouden, die een
half millioen kostten Dat alles slikken we.
Het is onze plicht de massa in verzet hierte
gen te brengen.
Wanneer we zien. dat we. niettegenstaande
onze actie, in de zelfvernietiging worden ge
sleurd. dan is het onze taak uit onze verde
digende houding tc kom»n en daadwerkelijk
op te treden. De internationale toestanden
vernlichten ons tot een vuriger en scherper
strijd.
Wie hebben belang bij uitbreiding van leger
en vloot, wie hebben belang bij vrijwillige
burgerwachten, vraagt spreker. Dat zijn zij.
die de economische productiemiddelen in
handen hebben, dat is het nationaal-kanita
lisme. Wanneer hun belangen in gevaar ko
men. dan aarzelen zii niet millioenen ionge
menschen in den dood te jagen.
Wij jongeren hebben naast den striïd tegen
het militairisme. ook den strijd tegen het hui
dige maatschappelijke stelsel te richten, dat
vole ens spreker de oorzaak van alle ellende is
I-Iet is noodig dat in iedere beweging,
waar het anti-militairisme maar eenigszins
toegankelijk is, de middelen te baat te nemen
die een uitbarsting van een nieuwen oorlog
kunnen voorkomen.
Na deze rede van Dirk Boer, deelde de voor
zitter van de Jongere Vredes Actie te Haar
lem de heer H. Bosman, mede. dat een geval
van mishandeling van dienstweigeraars was
voorgevallen in de Bijzondere Strafgevangenis
te Scheveningen Hij stelde voor een telegram
aan den minister van Justitie te zenden,
waarin ten sterkste tegen deze handelwijze
geprotesteerd wordt en tevens wordt aange
drongen op grondige herzieninig van de be
handeling dezer menschen. Op verzoek van
een der aanwezigen werd het telegram aan
gevuld met een verozek om vrijlating van
alle dienstweigeraars. De aanwezigen stem
den hiermede in.
Daarna sprak ds. De Jong. In zijn rede
ging spreker uitvoerig in op -de historie van
het anti-militairisme. dat voortgekomen is
uit het oude Christendom. De eerste Christe
nen waren de revolutionairen, die weigerden
kazernes te bouwen en wapenen te smeden
voor de Romeinsche regeeri'ng. Zij waren het.
die geheime anti-militairische pronaganda
onder de Romeinsche soldaten voerden. Zij
hadden den imperialistischen staat afge
zworen.
Ook de tegenwoordige mensch moet zich
tegen het officieele gezag verzetten, want dit
is verantwoordelijk voor den oorlog. Ook wij
dragen die verantwoordelijkheid, immers als
wij niet willen, kan de staat niets beginnen.
Spreker citeerde in dit verband een gedeelte
uit een onlangs in den „Groenen Amsterdam
mer" gepubliceerd gedicht, van Charivarius,
waarin deze zijn hartstochtelijk ..neen" tegen
het militairisme uitspreekt Dit moet het ant
woord van de jongeren zijn.
Dc heer Op 't Eynde sloot de vergadering
met een korte opwekking om daadwerkelijk
voor den vrede aan den arbeid te gaan.
25 KOEIEN VERBRAND.
Te Warga is een boerderij afgebrand. Vijf
en twintig koeien kwamen in de vlammen om.
DE BRUG OVER HET DONKERE
SPAARNE.
BEHANDELING VOOP. GED. STATEN.
In een openbare vergadering van Ged. Sta
ten van Noord-Holland werden Woensdag
middag de bezwaren behandeld, ingebracht
tegen den bouw der nieuwe brug over het
Donkere Spaarne, waartoe de gemeenteraad
besloot.
Nadat de voorzitter, de Commissaris der
Koningin, J h r. Mr. Dr. A. Re 11, naar
aanleiding van de stukken een exposé van de
zaak had gegeven, was eerst het woord aan
de tegenstanders: den wethouder van finan
ciën. Mr. M. Slingenberg en den Commissaris
van politie, den heer E. H. Tenckinck. <De
burgemeester, ook tegenstander van de brug,
heeft, zooals gemeld, een nota ingediend».
Mr. Slingenberg ging den loop van de zaak
na tot en met het laatste besluit van den
Raad tot het bouwen van de brug. Spr. zette
daarbij uiteen, hoe de financieele toestand
der gemeente inmiddels steeds slechter is ge
worden. De heer Klein Schiphorst heeft in
den Raad gezegd dat het geld moet gehaald
worden waar het is, maar spr. hoopte dan
nu van den heer Klein Schiphorst te verne
men, waar hij als wethouder van financiën
het geld voor het bouwen van deze brug van
daan zou moeten halen. De kasgeldmoeilijk
heden hoopen zich met den dag op. Wanneer
Ged. Staten het Raadsbesluit zouden goed
keuren en de Raad zou op uitvoering van het
besluit aandringen, zou spr. moeten verkla
ren. dat het absoluut onmogelijk is, de voor
den bouw benoodigde 500.000 te betalen.
Het is onder de gegeven omstandigheden on
verantwoordelijk het Raadsbesluit te hand
haven. Spr. vroeg Ged. Staten, er hun goed
keuring niet aan te hechten en een duide
lijke wenk te geven aan den gemeenteraad
(en zulk een wenk zal ook aan leiders van
bedrijven en diensten op haar plaats zijn)
dat een ieder zich zal moeten matigen ten
opzichte van wenschen, die hij koestert en
dat van iedere uitgave, die men wil doen. de
urgentie wel zeer dringend moet zijn.
De heer Tenckinck beschouwde de
zaak uitsluitend uit verkeersoogpunt. Spr.
meende dat zeer weinig verkeer over de
nieuwe brug zal gaan. Het verkeer van en
naar het Zuiden zal de Langebrug nemen en
van en naar het Noorden de Calhrijnebrug.
Daartusschen is dan nog de Melkbrug. Een
brug van den voorgenomen omvang over
het Donkere Spaarne zal niet aan de ver
wachtingen beantwoorden en slechts een
zeer klein deel van het interne verkeer tot
zich trekken. De plaats is ook niet ideaal:
het Donkere Spaarne is niet zeer breed en
tegenover de brug ligt ook geen mooie, breede
verkeersweg. Opstoppingen in het verkeer
zullen dus niet kunnen uitblijven.
Hierna lichtten de voorstanders van het
bouwen der brug hun standpunt toe.
De wethouder van Openbare Werken. Mr
J. Gerritsz. vestigde er de aandacht op. dat
sedert het begin van deze eeuw er reeds plan
nen bestonden, ter plaatse een brug te ma
ken De op zijn voorstel in 1919 ingestelde
Verkeerscommissle kwam in haar in 1923 in
gediend rapport o.m. tot de conclusie, dat er
een brug over het Donkere Spaarne moest
komen. Aan den Directeur van O.W. werd
opdracht gegeven voor het maken van plan
nen voor: een brug over het Donkere Spaar
ne. een brug ter vervanging van de Lange
brug en een brug over het Z.B Spaarne.
Toen spr. wethouder werd. wilde hij zoo
spoedig mogelijk met- laatstgenoemde brug
beginnen, maar daartegen rezen verschillen
de bezwaren. Zoo werd besloten tot een brug
over het Donkere Spaarne bij de Bakenesser-
gracht, die dan voor het lokaal verkeer zou
dienen. De brug over het Z.B. Spaarne zou
moeten dienen voor het interlokaal verkeer,
maar gaat in dit opzicht haar beteekenis
verliezen in verband met den aanleg van den
Rijksweg van Sloten af over Haarlem. Het
bouwen van de brug over het D. Spaarne is
meer een Haarlemsch belang dan die over
het Z.B. Spaarne.
Kasgeldmoeilijkheden treffen de best ge
situeerde gemeenten wel eens. Het is zeer
goed mogelijk, dat de stagneering binnen
korten tijd eindigt. Laat de financieele toe
stand van Haarlem het dan toe, dan zal
n i e t in de éérste plaats de brug ln quaes-
tie er moeten "komen. Na er nog de aandacht
op gevestigd te hebben, dat dc stadsbussen nu
over de Melkbrug moeten rijden, hetgeen op
den duur niet zoo zal kunnen blijven, omdat
de toestand ter plaatse er geheel ongpschikt
voor is, verzocht spr. namens de voorstanders
van de brug. dat Ged. St. de betreffende sup-
pletoire begrooting zullen goedkeuren.
De heer Klein Sch lp horst, lid van
den Raad. meende, dat het ln deze bijeen
komst niet de plaats was, om den wethouder
van financiën aan te wijzen, waar het geld
vandaan moet komen. Spr hoopte daarvoor
bij de begrooting gelegenheid te vinden. Hij
is voorstander van „plan 3". Een brug over
het Donkere Spaarne is noodig; de Hoofd
ingenieur-Directeur van den Prov. Water
staat deelt deze meening in zijn rapport. B
en W. hebben twee Jaar lang voorgesteld, de
brug ie bouwen en daarna zelden zij plotsë-
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cts. per regel
zijn Poeders alleen wanneer zij de hand-
tcckcning dragen van den fabrikant A.
Mijn hardt.
ling, zonder motiveering: wij achten dc brug
niet, noodig, maar zullen den Raad mede-
deelen, wanneer aan de brug over het Z.B.
Spaarne kan begonnen worden. Daar is dus
wél geld voor! De nieuwe brug zal een uit
stekend object voor werkverschaffing zijn;
er kan dadelijk mede begonnen worden.
Menige gemeente zal Haarlem benijden, om
dat het zulk een prachtig object heeft, waar
123.000 aan loon in zit voor 3000 „man-
weken".
Ir. M a a s. Directeur van O.W., meende dab
de nieuwe brug een groot bestaansrecht
heeft.-De brug zal ongeveer 2 uur per ciag ge
sloten zijn. de burgemeester meent. dat. dit 3
uur zal wezen. De verkeerstelling, waarmede
O.W. zich belast heeft, geeft recht te schat
ten, dat per dag 1400 auto's, 5000 rijwielen en
5000 a 7000 voetgangers van de nieuwe brug
gebruik zullen maken.
Wethouder Slingenberg gaf toe dat de
werkloosheidsbestrijding van groot belang ls;
zij ls eigenlijk het eenig element in dezen,
maar tenslotte hebben B. en W. in overgroo-
te meerderheid gemeend, dat dit element niet
overwegend was. Er zijn zekere grenzen aan
de financieele gevolgen der werkloosheidsbe
strijding. Het bouwen var» de nieuwe brug
zal gedurende 30 jaar de begrooting belasten.
Spr. neemt wel aan. dat na eenige maanden
weer gelden beschikbear zullen komen,
maar ook dan Is nog een groote beperking
noodig. Wethouder Gerritsz en spr. zag
hierin een zwakke plek ln diens betoog ls
zelf van oordeel dat. indien er geld beschik
baar komt. de brug niet nr. 1 op het pro
gramma mag staan. Inderdaad: woning- en
scholenbouw zijn veel urgenter.
Ged. Staten zullen hun beslissing nader be
kend maken.
„DE LICHTHOEVE" TE
SANTPOORT.
FINANCIëELE HULP GEVRAAGD.
We hebben al meermalen in onze kolommen
de aandacht gevestigd op het menschlieven-
de werk. dat de Zusters J. Kuyck en A. Ver
kerk met ibehulp van een flinken staf van
helpsters op het bekende Sanatorium „De
Lichthoeve" te Santpoort verrichten en er
steun voor gevraagd. Mede dank zij deze
publicaties heeft dit werk in een wijden
kring groote bekendheid verworven; er is
a! meermalen flink hulp geboden.
Thans ontvangen wij een circulaire, waaruit
ons blijkt, dat zelfs in het Noorden van ons
land warme belangstelling voor „De Licht
hoeve" gekoesterd wordt. Het is de heer A.
W. Spiering, uitgever van de ..Groninger
Courant", die evenals wij van nabij kennis
met dit werk gemaakt heeft, en die nu po
gingen in het werk stelt om de stichting aan
•de Kweekerslaan te Santpoort, waar momen
teel niet minder dan 75 kinderen vriendelijk
behandeld, gevoed en gekleed worden, te
helpen. 1-Iij hoopt een methode gevonden te
hebben, die met de onontbeerlijke hulp van
vele kindervrienden (dus ook u) de finan
cieele zorgen der Lichthoeve-leidsters kunnen
verlichten.
Er werden boekjes gedrukt die elk 32 uit-
scheurbare bonnetjes bevatten. Op twintig
bonnetjes is in drie-kleurendruk een ontbijt
of avondboterham afgedrukt, met het op
schrift: „Door dit bonnetje a 10 cents te
koopen verschafte u een kind een ontbijt
of avondboterham".
Op twaalf bonnetjes is, eveneens in drie-
kleurendruk, een warme maaltijd afgebeeld.
Deze hebben als opschrift: „Door dit bonnetje
a 25 cts. te koopven verschafte u een kind
een warmen maaltijd".
In elk boekje bevinden zich dus voor f 5
aan bons.
De bonnetjes zijn op prima kunstdrukpapier
gedrukt. De pakkende voorstelling zal zeker
niet nalaten indruk te maken op hen, die
voor het koopven van één of meer bonnetjes
ln aanmerking komen, dat zijn allen, die voor
het misdeelde kind voelen.
Zij, die gaarne op deze wijze willen mede
werken om dit mooie liefdewerk te steunen,
kunnen deze bonboekjes aanvragen aan het
adres van den heer Spiering, Rosensteinlaan
6 te Groningen.
Gaarne wekken wij onze lezers nog eens
op om het 'even te veraangenamen van de
kinderen, die om een of andere droevige
reden de liefderijke verzorging van eigen
ouders moeten missen.
JUBILEUM.
Op 15 November a.s. hoopt de heer J. L.
van der Kroft den dag te herdenken, waarop
hij 25 jaar geleden bij de firma Van Konings-
bruggen aan den Anegang in dienst trad.
FEUILLETON
13)
„Dat hangt er van af hoe je de zaak be
schouwen wilt. amice. Jij met je vurige na
tuur had hei liefste gewild, dat ik je hier
dien porceleln-verzamelaar plotseling te
voorschijn tooverde. dat begrijp ik best.
Maar daar staat tegenover dat wij voor
ons den heer Lang beschouwen als Iemand
die wel eens iets zou kunnen weten van den
moord op dien onbekenden man en het ver
dwijnen van onzen vriend Veraart. Wij zoe
ken een Chinees die zcorljk is, dat hij er een
groote luxe-auto op nahoudt, met zijn eigen
chauffeur, een landgenoqt. Drie adressen
komen ons in handen, twee er van kunnen
we voorlooplg bulten beschouwing laten en
de derde, meneer Hoeng Tsi Lang. die te
Amsterdam woont, blijkt op den dag van der»
moord werkelijk met zijn wagen in Den Haag
geweest te zijn, jaeven voor het uur
waarop dc moord gepleegd moet zijn, ver
dween hij zelfs zeer haastig uit een kunstzaal
waar hij weggeroepen werd. Dit alles kar.
r,:.' e be'e-kenen hebben, maar het zou
c /- c kunvi b- k v.eu: name!:ik
d.i v b" Lend" d'?
\vi h u'.e auto in do li o.eir, raat, wol eor.s
waar konden zijn en dat we i:\dcrr.aad een
spoor ln handen kregen
,,'t Zou wel toevallig zijn", zei de overste
een weinig schamper.
„Jij ongeloovigc Thomas", lachte van Bu
ren goedig. „Ik voor mij zou het voor wel
héél toevallig houden als die Chinees in de
luxe auto met zijn Chineeschen chauffeur
niet Hoeng Tsi Lang geweest was. die im
mers in de stad was. dat weten wc Zie jij
soms ieder oogenbiik rijke Chineezen met
hun eigen auto's en chauffeurs rondrij
den?"
„Het zou bijvoorbeeld de gezant zelf ge
weest kunnen zijn", merkte de overste op.
„Neen", zei van Buren, „aan die mogelijk
heid heb ik ook gedacht, maar dat ls niet het
geval. De Chlneesche gezant heeft een Euro-
p>eeschen chauffeur ln zijn dienst. Ik heb er
zelfs aan gedacht dat Oversteeg zich kon
hebben vergist en dat het leden van een or
andere Oostersche legatie waren, niet de Chl
neesche maar de vertegenwoordigers van Ja
pan of Siam. Maar ook die mogelijkheid is
niet groot, want alle legaties hebben Euro-
peesche chauffeurs: ik ben zoo vrij geweest
daarnaar te informeeren".
„Hoe leverde je 'm dat?" vroeg Mensing
verbaasd.
„Ik belde kalm-wcg de verschillende lega
ties op. die daarvoor in aanmerking kwamen.
Kijk. hier staan ze in den telefoongids, alle
maal bij elkaar onder „Legaties", alleen dc
Japansche legatie staat afzonderlijk onder
„J". Neen, neen. hoe langer ik er over na
denk hoe meer ik tot de overtuiging kom.
dat er een heelc groote kans gestaat dat de
groote auto met de Chineezen in de Heeren
straat. dezelfde geweest is als die even te
voren bij Kleykamp was. Gezien het feit,
cat ik voor mij nog nooit Chineezen door den
Haag zag toeren in hun Rolls Royces. geloof
Ik ??lfs dat als je nu tcch van toeval wilt
nreken het al héél toevallig zou zijn als
het niet dezelfde wagen was geweest. En als
wij dus een verband vermoeden tusschen den
verdwenen Veraart en dc wachtende auto,
dan hebben we ln het adres van den heer
Hoeng Tsi Lang een belangrijk spoor. Nu jij
weer".
„Bliksems kerel, je spreekt als een man",
zei de overste geestdriftig. „Zonder veine
geen overwinning. Te verliezen hebben we
niets, te winnen alles. Het doet me tenmin
ste genoegen dat we in beweging komen. Met
je permissie, maar ik heb vanmorgen m'n
oude dienstrevolver in den zak van mijn
overjas gestoken; ik vermoedde al dat ze eens
noodig kon zijn. Wanneer gaat de eerste
trein naar Amsterdam? Me dunkt we moes
ten maar linea-recta dien sinjeur Hoen Tsi
Lang opzoeken en 'm vragen waar hij Ver
aart gelaten heeft. Als hij dan bij het derdq
bevel z'n mond niet opendoet, geven we vuur.
M'n kop er af zoo'n krachtig offensief zal een
geweldige uitwerking hebben".
Dr. Van Buren glimlachte. „Niet al te hard
handig, m'n waaide. Op zoo'n manier zou je
alles kunnen bederven. Dat is een tactiek die
ons niets verder zou brengen. Neen. we moe
ten het heel kalm aanleggen, zoo dat nie
mand iets vermoedt. We zullen den heer
Lang te spreken vragen om zijn verzameling
tc bezichtigen. A'.s we eenmaal bij hem wor
den toegelaten, zijn we tenminste iets verder
dan nu."
„Maar denk je dat hij ons zal toelaten?"
vroeg Mensing.
„Vermoedelijk wel, ik heb den heer Kley
kamp een introductie gevraagd, hij kende
mij nog van vroeger, ik heb eens enkele ver
zen van Milaraspa uit het Thibetaansch
voor hem vertaald, die op een van zijn oude
weefsels voorkwamen. We kunnen deze intro
ductie gebruiken, en al ben ik geen Sinoloog,
mijn studies in Oostersche talen geven aan
leiding genoeg om mijn plotselinge belang
stelling in Lang's verzameling te rechtvaar
digen. En wat jou betreft: jij kunt als oud-
i.idiseh-inan ook interes e hebben voor Chi-
:r-"v,-!».? kunst, niet waar?"
„Ik west er hoegenaamd niets van", mop
perde de overste. ,.lk weet ternauwernood het
onderscheid tusschen een Boeddha, een Boed-
dhisatwa of een Kwan-Yin",
„Dat hoeft ook niet", lachte van Buren.
„Dat laat je maar aan mij over. Ik zal wel
praten, maar een van ons moet z'n oogen ge
bruiken. Dat ben jij. Misschien ik ben er
wel niet geheel zeker van maar misschien
vinden we, zien we, of hooren we iets. dat
ons een stap verder brengt. Dat zal afhan
gen van onze handigheid, van onze voor
zichtigheid Want ik heb het vermoeden dat
die meneer Hoeng Tsi Lang een man is niet
alleen van veel geld, maar ook van veel in
vloed en macht. Ik merkte dat aan de ma
nier waarop de gezant over hem sprak. Hij
sprak over hem als over een invloedrijk maar
sympathiek man".
„Och kom", zei de overste ongeloovig.
„Ja, beste kerel, ik ben bang dat jij in Oos
terlingen andere wezens ziet dan ik", her
nam de geleerde. ..Maar de heer Wang
Koeang Ky is een dier aristocratische Oos
terlingen die in hun pink meer zielebescha-
ving hebben dan jij en ik in ons heele body.
Een der eerste vereischten van den beschaaf
den Oosterling Ls. dat hij onder alle omstan
digheden zijn uiterlijke kalmte weet te bewa
ren. Van daar dat jij misschien niet zoo
nauwkeurig hebt opgelet als ik. maar toen
Zijne Excellentie over Hoeng Tsi Lang sprak,
kwam er in zijn beleefdheid iets dat al te be
leefd was. Een nauw merkbaar sarcasme, dat
mij even licht ontgaan zou zijn als het jou
ontging.als ik niet teveel met Oosterlin
gen had omgegaan op een andere manier
dan jij. Bovendien is er nog 'n punt dat me
trof. Herinner je je dat de gezant zei: „Ik
ken dien heer niet persoonlijk, hij is een Chi
nees uit Indië en die voelen zich in den re
gel meer Hollander dan Chinees. Nu. dat ls
absoluut onwaar. De Indische Chineezen zijn
juist zéér nationalistisch en blijven rasechte
vaderlanders. Zelfs de Indisch-Chineeschc
jongelui die in Leiden sludeeren. hebben hun
eigen Chir.eesche vereeniging. Wanneer de
gezant dus den heer Lang niet kent, moet dat
zijn reden hebben. Die beleefdheid was een
masker",
De overste haalde zijn schouders op.
„Nu m'n waarde: we zullen zien"her
vatte van Buren. „Als een onzer weinige Si
nologen hier was. de heer Henri Borel bij
voorbeeld, zou hij van de beleefde minach
ting der Chineezen krasse staaltjes kunnen
vertellen. Bovendien: Zljr.e Excellentie is èn
Chinees èn diplomaat. Dus dubbel gesloten
en dubbel beleefd".
„In ieder geval houd ik m'n dienstrevolver
bij me", zei de overste droogjes. „Van dien
fantastischen zielenadel heb ik zoo geen ver
stand: ik houd meer van de oude beproefde
methodes".
Dr. Van Buren keek op zijn horloge. „Het is
zoowat tijd", zei hij. „De taxi kan ieder
oogenbiik hier zijn Je moet weten dat »k
een auto besteld heb om naar het station
te rijder. Als je er nog niet geweest was. zou
ik je opgebeld hebben en even langs gereden
zijn. Nu gaan we alléén langs Kleykamp om
de introductie te halen en dannaar Am
sterdam".
„Laten we onze jassen maar vast aandoen,
ik brand van ongeduld om op te rukken", zei
de overste, die zijn sigaret doofde en de gang
In wandelde om zijn hoed en jas te halen.
Terwijl zij de kamer verlieten, klonk beneden
in het huis de bel.
„De taxi", zeiden ze tegelijkertijd.
Het was de taxi.
Snel daalden ze de trappen af. De overste
voorop.
„Kunstzaal Kleykamp", commandeerde hij
en sprong in den wagen. Dr van Buren sloeg
he: portier met een klap dicht. De wagen
ronkte weg
Het bleef even stil. Zoowel Mensing als Van
Buren hadden hun eigen gedachten. De auto
gleed den Eezu.denhoutschen weg af. sloeg
rechts af langs de Hertenkamp en daarna
de brug over het Korte Voorhout op. De grij
ze heerenhuizen en statige gevels uit den
Stadhouder lij ken tijd vlogen voorbij.
(.Wordt vervolgd^
