HAARLEM'S DAGBLAD
UIT DE OMSTREKEN
IJMUIDEN
MARKTPRIJZEN.
Tarbot per K.G. 1.15—1 0.65.
Griet per 50 K.G. 50—/ 24.
Tongen der KG. 1.65—/ 1 20.
Groote schol per 50 K.G. 30.
Middelschol per 50 K.G. 1 32.
Zctschol per 50 K.G. 30—/ 28.
Kleine schol per 50 KG. 22.50—5.
Schar per 50 K.G. f 13.501.50.
Tongschar per 50 K.G. 33.
Rog per 20 stuks 2011.
Vleet per stuk 1.801.30.
Pieterman en poon per 50 K.G. 61.20.
Groote schelvisch per 50 K.G. f 35—18.
Mlddelschelvisch per 50 K.G. 30—iü.
Kleine mlddelschelvisch per 50 KG. f 20
8.50.
Kleine schelvisch per 50 K.G. 16.50—4.20.
Kabeljauw per 125 K.G. 54—32.
Gullen per 50 K.G. f 11—0.75.
Leng per stuk 1.250.95.
Heilbot per K.G. 1.25.
wijting per 50 K.G. f 3.501.25.
Koolvisch per stuk 0700.37.
Makreel per 50 K.G. 10.50—7.
Versche haring per mand f 4.50—f 3.80.
Vcrsche haring per kist 5.05—4.70.
WEEKOVERZICHT.
De totaal opbrengst bedroeg f 273.290.97.
De prijzen waren als volgt:
Trawlvisch
Tarbot per 50 K.G. f 65—f 25.
Griet per 50 K.G. f 50—f 24.
Groote tong per K.G. f 1.70—f 1.25.
Middel tong per K.G. f 2.10—f 1.25.
Kleine tong per K G. f 1.90—f 1.35.
Groote schol per 50 K.G. 40f 25.
Kleine schol I per 50 K G. f 38—f 26.
Kleine school II per 50 K.G. 28.50—4.90.
Schar per 50 K.G. f 25—f 1.60.
Tongschar per 50 K.G. f 42—f 33.
Rog per 20 stuks f 30—f 12.
Vleet per stuk f 8—f 0.80.
Pieterman en kleine poon per 50 K.G.
f20—f 4.
Kabeljauw 125 K.G. 25 stuks f 72—f 32.
Groote gullen 50 K.G. 27—f 7.50.
Kleine gullen per 50 K. G. f 20—f 1.10.
Wijting per 50 K.G. 7—f 0 50.
Groote schelvisch per 50 K.G.f 46—f 33.
Groote mlddelschelvisch per 50 K.G. 41
f 22.50.
KI. mlddelschelvisch per 50 K.G. f 28.50—
f 9.50.
Kleine schelvisch per 50 K.G. f 19.50—f 3.90.
Leng per stuk 2.50—f 0.50.
Heilbot per K.G. f 1.60
Koolvisch per stuk 1.44f 0,07.
Makreel per 50 K.G. f 26—f 4.10.
Haring per 50 K.G. 11.50—f 2.
SCHEEPVAARTBERICHTEN.
Binnengekomen schepen.
18 November:
Noorsch, Borgsund, Ostende.
Noorsch, Gunda, Archangel.
Ned., Valk, Grimby.
Ncd., Waal, Kemy.
Italiaansch. Mar Clauco, Nicolajef.
Nod., Venezuela, West-Indië.
Noorsch, Melsomvik, Kemy.
Ned., Magdala, Cura^ou.
Zweedsch. Hera, Veitsiluoto.
Duitsch, Isis, Rosario.
Engelsch, Authority, Londen.
Duitsch, Astarte, Bremen.
Ned., Salland, Hamburg.
Engelsch, Queenworth, Sunderland.
Duitsch, Warssee, Hoek van Holland.
Vertrokken schepen.
17 November:
Ned., Vliestroom, Huil.
Ned., Lingestroom, Londen.
Lettisch, Velta, Delfzijl.
18 November:
Duitsch, Bordsee, Epsjerg.
Ncd. pantserboot, van Meerland, Vlisslngen
Duitsch, Heinz v. Kunstmann, Stettin.
Zweedsch, Wallonia. Antwerpen.
Litausch, Holland, Memel.
Duitsch, Tlbing III, Elbing.
Duitsch, Rheln, Hamburg.
Ned.. Euterpe, Rotterdam.
Duitsch, Wilhelm Kuntsmann, Rotterdam.
Ned., Deukalion, Hamburg.
Noorsch, Borgsund, Bergen.
BESOMMINGEN.
Manden.
385 H C. 231. f 2700.
300 R. O. 16. f 1900
375 Christine, 2900.
165 IJszee, 1300.
40 Roode Zee, f 1200
230 Oostzee, f 1700.
265 Irene, f 2000.
90 Hoop II, f 1300.
150 Llmburgia. f 1500.
150 Dordrecht, f 1700.
330 Timmer, f 1800.
220 IJselmond. f 1500
240 Eemmond. f 1400.
235 Corry. f 1700.
300 Gerard, f 2400.
Versche haring L T 1201 f 780, L T 132
f 1132. L T 1297 f 639.
HEEMSTEDE
DS. C. M. BRIcT 25 JAAR PREDIKANT.
Woensdag vervulde ds. C. M. Briët, predi
kant. bij de Ncd. Herv. Gemeente te Heem
stede 25 jaar het predikambt. Ds. Briët werd
in 1906 predikant te Hall. gemeente Brum-
men, In 1911 werd hij beroepen te Doctin-
chem en sinds 1920 stond hij te Enschedë, tot
hij in 1927 zijn intrede deed bij de Ned. Herv.
Gemeente to Heemstede.
Hot was de wensch van ds. Briët. dat het
jubileum onopgemerkt voorbij zou gaan en
zoo hebben slechts enkelen, die met den
datum bekend waren geworden, hun geluk-
wenschen aan ds. Briët kunnen aanbieden.
ZANDVOORT
DE EX-KEIZER.
Bij Baron Von der Heydt aan den Strand
weg' kwam Woensdagmorgen dc Dultschc
ex-keizer op bezoek. Met. een drietal auto's
arriveerden dc hooge bezoekers.
DONDERDAC 19 NOVEMBER 1931
DE JONGEREN VREDES ACTIE
EN HET ROODE KRUIS.
Misbruik gemaakt van het
embleem?
SECRETARIS TE GRONINCEN VOOR DEN
KANTONRECHTER.
Voor het kantongerecht te Groningen
heeft terecht gestaan de secretaris van de
afdeeling der Jongeren Vredes Actie, die
verdacht werd van overtreding van art. 453
bis Wetboek van Strafrecht, het voeren van
anderer embleem. Verdachte had een biljet
aan het huls van zijn vader aangeplakt,
waarop het Roode Kruis stond en waarin ge
waarschuwd werd „steun te weigeren aan
deze straatbedeiarij voor het departement
van oorlog".
De ambtenaar van het O. M. zei, dat het
Roode Kruis geen militairistische organisa
tie is, noemde het verzet unfair en zelfs be-
driegelijk, omdat het geld bestemd was voor
kraamvrouwenverpleging, doch achtte niet
temin het biljet niet vallend onder art.
453bis.
De secretaris betoogde, volgens het Han
delsblad. dat het Roode Kruis wel een mili
taristische instelling is, in welks bestuur
negen hooggeplaatste militairen zitten.
Voorts was hij van meening, dat het Roode
Kruis zich niet met de kraamvrouwenver
pleging had moeten bemoeien, omdat dit
ligt buiten zijn competentie. Unfair vond hij
zijn handelwijze niet, omdat het doel der
collecte bedelarij kan worden genoemd. Ten
aanzien van de toevoeging „voor het depar
tement van oorlog" merkte hij op, dat het
Roode Kruis in oorlogstijd officieel en in
vredestijd een officieus onderdeel van het
departement is. Naar zijn meening strekt
art. 435bis slechts tot het beschermen van
het embleem, om te voorkomen, dat het
voor geneesmiddelen wordt gebruikt. Voorts
zei hij, dat het embleem tegenwoordig ook
voorkomt op kinderspeelgoed (autotjes) die
in den handel worden gebracht zonder dat
daartegen een aanklacht wordt ingebracht.
Verdachte is dus ook zelf van meening, dat
hij van rechtsvervolging moet worden ont
slagen.
De kantonrechter mr. w. J. M. Weersma,
zal later uitspraak doen.
DE IERSCHE SWEEPSTAKE
HEEFT GETROKKEN
VIJF PAARDEN AAN NEDERLANDSCHE
WEDDERS
Woensdag is men naar de Tel. meldt, ln Du
blin met de trekking begonnen voor dé Ier-
sche Sweepstake op de November Handicap.
Tot nu toe hebben reeds vijf Nederlanders
een paard getrokken, n.l. D. P. Rietkerk te
Rotterdam, die het paard Leonard trok. dat
evenwel niet tot de favorieten behoort en W.
Kwakernaat te Amsterdam, die met Fireaway
een 50-1 kans heeft. Voorts J. Brinkman uit
Den Haag, die Castlebagot, een outsider, op
zijn lot kreeg en J. Steinvoort uit Leeuwar
den, die een kleine kans maakt met Cat
O'Nine Tails. Dit paard staat op het oogen-
blik 40—1 genoteerd. Vijfde winnaar is de
heer W. J. van Amerongen te Amsterdam met
Princetown, een volslagen outsider, die het
lot met drie anderen bezit.
In elk geval zijn onze vijf landgenoocen
reeds van een prijs van 660 verzekerd.
De groote prijs is 30.000 pond sterling.
„DE FORENS".
EEN SPECIAAL NUMMER VOOR
HAARLEM EN OMGEVING.
Het Novembernummer van ..De Forens",
officieel orgaan van den Alg. Bond van Fo
rensen. is speciaal gewijd aan Haarlem en
omstreken.
De burgemeester van Haarlem, de heer C.
Maarschalk, opent de serie artikelen met een
beschouwing over „Haarlem, stad voor fo
rensen".
Daarna volgt een artikel van den heer F.
II. Smit. voorzitter der Middenstandscen
trale, over Haarlem als winkelstad. De heer
Smit zet uiteen dat in den loop der jaren
niet alleen de stad Haarlem aanzienlijk Is
uitgebreid, maar dat zich ft. <Jr omgeving een
groote. koopkrachtige bevolking heeft ge
vestigd. Aan deze uitbreiding hebben de
Haarlemsche winkeliers zich volkomen aan
gepast.
De directeur van het Frans Halsmuseum,
de heer G. D. Gratama, vestigt de aandacht
op de kunstschatten, die in de Haarlemsche
musea zijn te vinden.
P. Gasus wijdt een gedicht aan den Fo
rens en de heer N. Vos, gemeente-secretaris
van Heemstede, vestigt de aandacht op de
vele voordeelen, die Heemstede als woon
plaats biedt. Over Haarlem in verband met
tooneel, film en muziek, schrijft de heer J.
B. Schuil.
Mevr. M. E. Elzinga-Berlljn, lid van den
gemeenteraad, geeft een artikel over het on
derwijs te Haarlem; de schrijfster vraagt de
aandacht voor de goede scholen in onze stad
en voor de groote verscheidenheid van het
onderricht te Haarlem.
Dat Haarlem als sportstad een groote be-
teekenis heeft, blijkt uit het artikel van den
heer H. L. Warnier. Inspecteur voor Licha
melijke Opvoeding te Haarlem.
Wat de heer Vos voor Heemstede deed,
doet Mr. Dr. J. F. Veercn. gemeente-secreta
ris van Bloemendaal, In zijn artikel over die
schoone gemeente, waarna een artikel „Wc-
reldsteedsc.h Forens, een herinnering" volgt,
door den heer Robert Peereboom, Directeur-
Hoofdredacteur van Haarlem's Dagblad.
De heer H. E. Knappert, archivaris der ge
meente Haarlem, heeft een historisch artikel
afgestaan: „Rcquestreercnde forensen'1, on
der forensen in dit geval te verstaan: „bui-
tengezetenen", d.w.z. buiten de poort wo
nenden.
Over Haarlem als bloemenstad schrijft de
heer E. H. Krelage, over het natuurschoon
om Haarlem Dr. Jac. P. Thijsse te Bloemen
daal; dokter J. van Konijnenburg, Directeur
van den Gem. Genecsk. en Gezondheids
dienst. alhier, bevïhouwt Haarlem uit ge
zondheidsoogpunt t'n tenslotte doet de heer
C. J. van den Broek uitvoerige modedeëlin-
gen over dc Haarlemsche Vrijwillige Brand
weer.
Dit nummer is fraai uitgevoerd en bevat
tal van mooie illustraties.
ACTIE TEGEN HET WETS"
ONTWERPTERPSTRA.
EEN REEKS GROOTE VERGADERINGEN
OP KOMST.
In de Maandag j.I. gehouden vergadering
van het Comité van Actie tegen het Wets
ontwerp-Terpstra werd besloten de actie
tegen de voorgestelde wijzigingen in de Lager
Onderwijswet in te zetten met een groote
vergadering op Zaterdag 12 December 's mid
dags half drie in het Circus Carré te Amster
dam.
Op Zaterdag 19 December, 's middags 3
uur zullen in alle provinciale hoofdsteden
meetings door het Comité belegd worden,
waar door sprekers van verschillende rich
ting gesproken zal worden.
Gezien het plan om de actie te besluiten
met een demonstratieve vergadering in Den
Haag, op den Zaterdag, voorafgaande aan het
begin der behandeling in de Tweede Kamer,
wordt de provinciale meeting voor Zuid-
Holland in Rotterdam gehouden.
GEEN MOTORRIJTUIGEN IN DE
TURFSTEEG.
In verband met de geringe breedte van de
Turfsteeg en de Kleine Houtstraat en in het
belang van de veiligheid van het verkeer heb
ben B. en W. de Turfsteeg voor het berijden
met alle motorrijtuigen in de richting van
het Spaarne gesloten verklaard.
HET BURGERLIJK ARM
BESTUUR.
UITBREIDING DER CONTRóLE.
In de vorige zitting besloot de raad van
Haarlem twee indertijd op wachtgeld ge
plaatste leden van het Burgerlijk Armbe-
suur van Schoten tijdelijk op te nemen in het
Burgerlijk Armbestuur van Haarlem, omdat
door het groote aantal werkloozen, uitbrei
ding der controle gewenscht is.
Naar wij vernemen zal binnen korten tijd
de controle van het Burgerlijk Armbestuur
nog met een vrouwelijk lid worden uitgebreid.
Thans zit reeds mej. van Vliet in dit college.
DE BELGISCHE REGEERING EN
DE CRISIS.
BRUSSEL, 18 Nov. (B.TA.) In antwoord
op de Interpellaties, welke door de Kamer
leden waren ingediend over de middelen om
de industrieele crisis te bestrijden, zei de
minister van Arbeid, dat alles wat de regee
ring kan doen is een onderzoek in te stellen
naar de middelen om de ellende van de cri
sis te verzachten
De minister van Openbare Werken deelde
mede, dat 100 millioen francs voor het Al-
bert-kanaal zu'len worden uitgegeven. De
minister van Verkeer deelde mede, dat het
spoorwegmateriaal op groote schaal zal
worden vernieuwd en aangevuld, terwijl het
spoorwegnet zal worden verbeterd. Voor dit
doel zal over een periode van 20 jaar een
bedrag van 200 mil'ioen francs worden uit
gegeven. Het materiaal zal in Belgic worden
gefabriceerd of veranderd.
WEER RADIO-BESTUURSMEDEDEELIXGEN
BIJ DE N.C.R.V.
Na een pauze van 10 maanden heeft, naar
het Vaderland meldt, mr. A. v. d. Deure te
Bennekom, voorzitter van de Nederlandsche
Christelijke Radio Vereeniging weer bestuurs-
mededeelingen voor den microfoon gedaan,
Voorloopig zullen de mededeellngen eens per
maand hervat worden. Over het conflict tus-
schen de N.CJt.V. en den Radioraad wilde
spr. voor den microfoon niets zeggen, omdat
zijn rede niet vooraf gecontroleerd was.
De Ned. Chr. Radio Vereeniging aldus Mr.
v. Deure is een organisatie die zich onder
werpt aan het gezag. Dat beteekent echter
niet dat we moeten gehoorzamen aan een
politieagent, die buiten zijn bevoegdheid gaat
en aan een Regeeringsorgaen dat zijn eigen
reglementen niet kent.
De Huizerzender zal van Dinsdag af met
dubbele sterkte uitzenden.
Spr. critiseerde het, dat er nog steeds geen
verbetering is in den toestand op radlogebied.
INSTALLATIE VAN HET
NATIONAAL STEUNCOMITé.
WORDT PER RADIO UITGEZONDEN.
Naar de Haagsche correspondent van het
Handelsblad verneemt zal de plechtigheid
van de installatie van het Nationaal Crisis
comité, dat op initiatief van prinses Juliana
tot stand is gekomen, onder voorzitterschao
van het Eerste-Kanterlid jhr. S. van Citters,
op Maandag 23 November via Hilversum en
Huizen per radio worden uitgezonden.
Prinses Juliana zal de installatieplechtig
heid verrichten in de Trèves-zaal tc 's-Gra-
venhage
UIT DE STAATSCOURANT.
BURGEMEESTERS.
Benösmd is tot burgemeester van Opper
does, J. de Bmiyne.
RECHTERLIJKE MACHT.
Benoepid is tot sub.st.-officier van Jxistitie
bij de rechtbank te Amsterdam mr. J. W.
Bosch, thans ambtenaar van het openbaar
ministerie bij de kantongerechten te 's Gra-
venhage, Delft, Alphen en Woerden.
BURGERLIJKE WETGEVING.
Benoemd is tot ondervoorzitter der Staats
commissie voor de Nederlandsche Burgerlijke
Wetgeving het lid dier commissie mr. dr. L.
E. Visser, raadsheer in den Hoogcn Raad der
Nederlanden.
BEZUINIGINGSCOMMISSEE.
Toegevoegd is als secretaris aan de Staats
commissie ad hoe voor bezuiniging mr. H.
Albarda te Den Haag.
WETENSCHAPPEN.
Aangesteld is in vasten dienst- tot geschied
kundig medewerker bij het Ned. Instituut
voor Geschiedkundig en Kunsthistorisch on
derzoek te Rome dr. R. Post. thans tijdelijk j
als zoodanig werkzaam en hem is de per
soonlijke titel van secretaris bij dit instituut I
toegekend,
DE WONINGHUREN TE
HAARLEM.
EEN HYPOTHEEK-QUAESTIE.
In de rubriek „Voor de forensen" geven wij
heden- bijzonderheden over de woninghuren te
Haarlem.
Ook niet-forensen zullen zich daarvoor in
teresseeren. Ter aanvulling is nog het volgende
mede te deelen:
In 1920 werd de Woningbouwvereeniging
„Haarlem" gesticht, die in 1920 en 1921 een
blok van 50 hulzen bouwde aan de Molen
straat, de Kleverlaan, de Dusartstraat en
de Hedastraat, op terrein in erfpacht van de
gemeente, die ook hypotheek op de huizen
heeft gegeven. Het was dadelijk, bij de op
richting der vereeniging, niet de bedoeling,
dat deze zou blijven voortbestaan. Na 2 jaar
werd de bouwverecniging dan ook geliqui
deerd, de hypotheek werd omgeslagen over
de eigenaren in evenredigheid met de grootte
der huizen en de bewoners werden dus hoof
delijk eigenaren der woningen.
De hypotheek werd door de gemeente ver
strekt voor 10 jaar, met verplichte aflossing
van 2 pCt. per jaar.
Thans zal met 1 Januari a.s. de termijn,
waarvoor de hypotheek verstrekt werd, afge-
loopen zijn en in verband met het feit dat
de huizen intusschen belangrijk in waarde
zijn gedaald, zouden de bewoners dus een
„strop" hebben als er niets gedaan werd. Wij
vernamen dat voor sommige huizen, die nog
belast zijn met 9000 hypotheek, thans voor
6000 nog geen koopers zijn te vinden. Een
der eigenaars zette zijn huis te huur, aan
vankelijk voor 45 huur per maand. Nadat
het een jaar leeg gestaan had, is het tenslot
te voor 40 per maand verhuurd, hetgeen
natuurlijk een strop voor den eigenaar is.
Voor den verkoop der huizen is hét blijk
baar ook een nadeel, dat de huizen op erf-
pachtsgrond gebouwd zijn.
Er is door belanghebbenden op middelen
gezonnen, om aan den toestand tegemoet te
komen en men meent den „strop" zoo klein
mogelijk te kunnen maken door verlenging
van de hypotheek. Een daartoe strekkend
verzoek is aan het gemeentebestuur gedaan
en naar wij vernemen is de gemeente in be
ginsel wel genegen aan dit verzoek te vol
doen, al zullen de voorwaarden dan mis
schien verzwaard worden. Onderhandelingen
worden nog gevoerd, maar bij het gemeente
bestuur schijnt zeer zeker niet de wil te be
staan, belanghebbenden „de das aan te
doen".
DE BRANDWEER-KAZERNE.
B EN W. STELLEN ZICH NOG EENS OP DE
HOOGTE.
Zooals onze lezers weten is een plan ge
maakt om aan de Ged. Oude Gracht, waar
de ontruimde school staat, een kazerne voor
de brandweer te bouwen. Uitvoering van dat
plan is verschoven in verband met den fi-
nancieelen toestand der gemeente.
Door de staf van de brandweer was even
wel op maatregelen aangedrongen om zoo
noodig tijdelijk maatregelen te nemen. He
denmorgen hebben B. en W. een bezoek
gebracht aan het oude schoolgebouw, om
zich nog eens van de situatie op de hoogte
te stellen.
LETTEREN EN KUNST
HET TOONEEL.
Esther de Boer-Van Rijk.
700 maal Eva Bonheur.
Aan twee vrouwen heeft Herman Heijer-
mans een groot deel van zijn roem in Ne
derland te danken gehad: aan Esther de
Boer-v. Rijk en Wilhelmina vafT der Horst
van der Lugt Melsert. Sinds mevrouw Van
der Horst voor goed van ons is heengegaan,
is mevrouw de Boer nog de eenige van de
oude garde, die wij van de oorspronkelijke
bezettin. welke later nooit meer overtroffen
is, nog steeds in de stukken van Heijermans
zien. Alles om haar Is vernieuwd, alleen zij,
de 78-jarige is gebleven en herinnert aan een
periode van ons tooneel den glanstijd van
het naturalisme en daarmee van de Neder
landsche Tooneelvereeniging die voorgoed
voorbij is.
Heijermans en Esther de Boer-van Rijk,
hun namen hooren bij elkander. Meer dan
1000 maal Kniertje, meer dan 700 maal Eva
Bonheur, over de 500 keer de „Meid", ette
lijke honderde malen Esther in Ghetto. En
gel in Het zevende Gebodhet noemen
dezer rollen is voldoende om het te bewijzen.
Wij vereenzelvigen al deze vrouwenfiguren
met mevrouw de Boer; zij hebben voor ons
gestalte gekregen door haar. Wanneer wij
in deze rollen andere actrices zagen, voelden
wij eerst recht, hoe groot deze kleine vrouw
als tooneelspeeister is. Nooit konden anderen
haar evenaren; altijd weer overschaduwde
do herinnering aan haar grootsche creaties
haar opvolgsters.
Gisteren zagen wij haar weer in Eva Bon
heur en haar spel schonk ons dezelfde
vreugde, als toen wij haar voor het eerst
deze rol zagen spelen. Want dat is het won
der van deze bijna 30-jarige actrice, dat zij
nog niets van haar vitaliteit en kracht heeft
ingeboet. Altijd geeft zij de volle honderd
procent, wanneer men haar ook ziet. In
haar kunst schijnt zij eeuwig jong te blij
ven. E!k gebaar, elke zin, ja, elk woord van
haar in Eva Bonheur is zóó, als wij het ons
niet anders zouden kunnen denken. Zij is
ais deze oude. verzuurde burgerjuffrouw de
verpersoonlijkte haat. En hoe prachtig is
haar omkeer aan het slot. wanneer het tra
gische in deze figuur plotseling naar voren
komt en wij voelen, hoe deze eenzame vrouw
naar 'n weinig gezelligheid en liefde hunkert.
Hoe subliem speelt zij het tooneeltje, wan
neer zij in haar nachtjurk als een poes aan
de tafel schuift. Nooit mist dat zijn uitwer
king op het publiek.
In de bezetting is verder ook geen veran
dering gekomen na de laatste voorstelling,
die wij eenige jaren geleden van dit stuk
van Het Schouwtooneel hebben bijgewoond.
Jasper is een der mooiste en innigste rollen
van Ko Arnoldi. Mevrouw de Boer en Ko Ar
noldi brengen het meest de sfeer van vroe
ger op het tooneel. Zij hebben ook de meest
dankbare rollen en voor hun tweeën vooral
wrs ook nu weei het groote succes.
De stampvolle zaal de schouwburg aan
den Jansweg was uitverkocht heeft de
spelers en mevrouw de Boer ir. het bijzon
der met een warm enthousiasme toegejuicht
alsof Eva Bonheur pas geschreven ware. Het
blijkt, telkens were, dat Heyermans bij het
Hol'.andsch publiek nog niets van zijn popu
lariteit verloren heeft.
B. SCHUIL,
MUZIEK.
Tweede Kamermuziekavond
van „Toonkunst."
Alexander Brailowsky.
Alexander Brailowsky, dien we verleden
jaar op een Bachconcert Tchaikowsky hoor
den spelen, geniet een grooten naani als
Chopin-vertolker. Hij heeft, als velen onder
de tegenwoordige jongeren, een groote tech
niek, een groote kracht, een groot repertoire
en een groot uithondingsvex-mogen. Maar w!e
hem als Chopin-speler groot vinden, moeten
een anderen kijk op de psyche van Chopin
en op de dichterlijken inhoud van zijn wer
ken hebben dan wij door middel van vroe-
geren, het allermeest van onzen te vroeg
ontslapen Dirk Schafer hebben ontvangen.
Van wat aan poëzie schuilt in de muziek van
den grootsten klavierpoëet is mij door
Brailowsky slechts betrekkelijk weinig §€-
openbaard. Een bijkans nuchtere zakelijk-
heid kenmerkte de meeste zijner voordrach-
ten, een straf i-ythme, dat aan het voor
Chopin karakteristieke tempo rubato weinig
ruimte liet. Schafer moge in zijn droomerijen
aan het klavier het rubato veelal overdreven
hebben: hij schiep een sfeer van poëzie om
zich heen, een waas, waarin speler en instru
ment vervaagden en alleen de dichter to:
ons sprak. En dan wist die dichter onzen
geest vaak tot mystische hoogten op t«
voeren.
Bij Braïlowsky's Chopin-spel blijven we
met beide voeten stevig op den grond;
slechts af en toe kwam er wat verinnerlij-
king in zijn spelen: in de amin.-wals, in de
Fis maj.-nocturne. Voortreffelijke techniek
viel er in overvloed te bewonderen, reeds
van den aanvang ai' in de Sonate op. 58 en
bij de finale daarvan was zijn spel in tech
nisch en dynamisch opzicht zelfs geweldig.
Maar waar bleef de geestelijke stuwing, die
b.v. Schafer en Mevr. Hodapp Kwast zoo
enorm wisten te geven? Waar bleef de idee
van de legende, van het verhaal, in de Bal
lade op. 23, waar de scherts in het over
haast gespeelde Schei-zo? Zijn voordracht
van die stukken die meer in 't bijzonder op
schitterende werking berekend zijn, zooals
de Grande Valse brillante en de Etudes
bracht menig elegant en pikant moment;
toch werd in de wals de droge begeleidings
figuur haast een obsessie als die der Jazz,
De heroïsche As maj.-Polonaise heb ik, on
danks Braïlowsky's kracht, wel eens groot-
scher hooren voordragen. Daarentegen
deden de pittige rythmiek in de Ecossaises
en de parelende techniek in de Etude op. 10
no. 5 en in de kleine Wals op. 64 no. 1 pret
tig aan. Deze laatste twee nummers waren
toegiften, ook de Wals in cis min. was er een,
en zij behoorden tot het beste wat hij te
hooren gaf.
Men kan uit het voorafgaande relaas zien
dat des sprekers programma geheel uit zeer
veel gespeelde en dus algemeen bekende
werken was samengesteld. Vanzelfsprekend
viel dus de aandacht meer op den aard der
interpretatie dan op de werken zelve. De
speler, nauwelijks gearriveerd uit Parijs, was
waarschijnlijk door reisvermoeienissen ge
handicapt. Aan zijn techniek en kracht
hebben deze echter geen merkbare afbreuk
gedaan. Zijn klavierspel imponeerde door
machtige pianistische hoedanigheden, en ik
geloof dat hij Scriabin, Rachmaninoff e. d.
kolossaal zal vertolken. Voor Chopin echter
komt zijn spel echter aan poëzie te kort,
althans voor vele van diens werken, en zoo
doende kon het me Woensdagavond niet ge
heel bevredigen. Intusschen heeft de volle
zaal hem lang toegejuicht en herhaaldelijk
teruggeroepen en wat den klavier-virtuoos
betreft heb ik aan die hulde gaarne deel
genomen.
Maar toch moet ik even denken wat we
op het gebied van Chopin-vertolking aan
Dirk Schafer verloren hebben
K. DE JONG.
GYSBERT JAPIX TE HAARLEM.
In grooten getale waren Woensdagavond
de leden der Friesche Vereeniging bijeen
gekomen in de kleine Gemeente-Concert
zaal tot het bijwonen van de derde gewone
vei-gadering van het winterhalfjaar 1931
1932.
Te acht uur opende de voorzitter, de heer
Mets, de vergadering en sprak eenige waar-
deerende woorden over den nog zoo kort ge
leden overleden Frieschen schrijver R. W.
Canne te Amsterdam. Enkele oogenblikken
van stille hulde werden aan dezen grooten
Frieschen strijder gewijd. Het zangkoor zong
eenige Friesche liederen. De directeur, de
heeï B. Elskamp, had succes met deze num
mers.
Voor den reciteerwedstrijd onder de leden
waren voor de voordrachten door één per
soon. 7 mededingers en voor de voordrachten
door 2 personen 3 paren.
Door de jury, bestaande uit de heeren dr.
J. B. Schepers. R. Steensma en S. de Vries,
werden prijzen toegekend bestaande uit
Friesche boeken en luxe voorwerpen.
Eerste prijs (voordrachten door één per
soon) mej. A. v. d. Zee te Zandvoort; tweede
prijs mej. Uilkema en mej. v. d. Tuin, allen
te Haarlem.
Dc publieksprijs werd met groote meerder
heid van stemmen toegekend aan mej. A. v.
d. Zee.
Op 12 December a.s. komen de Friezen weer
bijeen in den Jansweg-schouwburg in een
buitengewone vergadering, waar de tooneel-
club zal opvoeren het tooneelstuk ..Skyn" van
den Frieschen tooneelschrijver Y. Schuit
maker.
BELGISCHE TARIEFSVERHOG*
GING.
ONTWERP REEDS VOLGENDE WEEK BIJ
DE KAMER.
Uit Brussel wordt aan het Handelsblad
neg geseind, dat het wetsontwerp, om de
Belgische invoerrechten op boter en vleesch
te verhoogen, reeds volgende week bij de
Kamer zal worden ingediend.
De Katholieke boerenafgevaardigden in
Kamer en Senaat hebben aan de ministers
van Financiën en Landbouw gevraagd, om
de invoerrechten op boter, gekoeld vleesch,
tabak en margarine met zeven te verme
nigvuldigen.
De ministers, die aanvankelijk van plan
waren, om de rechten op gekoeld vleesch en
margarine met vijf to vermenigvuldigen, en
die op boter met zeven, schenen zich met
dit voorstel te kunnen vereenigen, doch ble
ken niet bereid te zijn, de invoerrechten opi
tabak er ln te betrekken.
