^endogvo/^ ZON! De Justitiebegrooting afgedaan en aangenomen. BUITENLAND. Het Mandsjoerijsche conflict. PHILIPS ,1, ULTRAS.QL STA TEN- GENERAAL HAARLEM'S DAGBLAD TWEEDE VRIJDAG BLAD. 20 NOVEMBER 1931 Tsjarig Kai Sjek naar het Noorden. Waf beteekent deze verplaatsing? Een scherpe klacht van Dr. Sze aan het adres der Parijsche gedelegeerden. De Volkenbondsleden moe ten nu eindelijk iets doen. De diplomatieke vriendschappelijkheid is uit den booze. Overeenstemming tusschen Frankrijk en Duitschland bereikt. De Bazeler enquête commissie zal bijeengeroepen worden. HET BELANGRIJKSTE NIEUWS. Tsjang Kai Sjelc. Uit Nanking wordt bericht dat China zijn grootste strateeg Tsjang Kai Sjek, de man, die er sedert de hevige en langdurige gevech ten en bende-oorlogen tusschen Zuid en Noord (wijlen Tsjang Tso Lin) in geslaagd is, aan het bewind te blijven en een bewind te consolideeren, naar het Noorden zal zenden, om het heft daar zelf in handen te nemen. Van zeer groot gewicht is dit bericht, omdat het als het ware het teeken is, dat bewijst dat China zich „op het ergste voorbereidt" en zijn beste bevelvoerder daarom naar Mandsjoerije stuurt. Bovendien bewijst dit bericht, dat Chi na in tijden van groote uit het buitenland komende gevaren een voor het land merk waardige eensgezindheid weet te ontwikkelen. (Tsjang Kai Sjek heeft natuurlijk veel te genstanders in Nanking en zijn vertrek is niet zonder risico voor zijn positie aldaar). Terwijl de ontwikkeling der gebeurtenissen bewijst dat er op „vriendschappelijke" wijze en door vriendschappelijke samenwerking met Japan niets te bereiken valt (de Japan sche vertegenwoordiger misbruikt deze diplo matieke vriendschappelijkheid juist, om de eigenlijke behandeling van de zaak op de lange baan geschoven te krijgen) blijven de in vergadering bijeen zijnde vertegenwoordigers van den Volkenbond in Parijs, doorborduren op het stramien der angstvallige voorzichtig heid. En wanneer dit zoo doorgaat zien wij het nog gebeuren, dat er een verzoening geboren wordt, terwijl de legers bij Mandsjoerije elkaar in den pan hakken. Wanneer de Japanneezen dwars tegen alles in, en tengevolge van een eigenmachtig optreden der militaire kaste, vechten willen en zullen kan de Volkenbond niets tegenhouden. Wel kan de Volkenbond aan de hand van het statuut de risico van deze houding zeer groot maken. Voor het prestige van den Volkenbond ware het beter dat dit zoo spoedig mogelijk geschiedde. Men kan den Chineeschen vertegenwoordi ger Dr. Sze, geen ongelijk geven wanneer hij zegt dat het Chineesche regeering onmoge lijk is, een regeling te aanvaarden, met recht- streeksche onderhandelingen onder den druk der Japansche militaire bezetting. Zou de Bondsraad verklaren, dat hij op grond van art. 11 niets meer kan doen. aldus dr. Sze, dan zou de Chineesche delegatie niet aarzelen, zich op andere artikelen van het Volkenbonds pact te beroepen. Het gaat hier om het leven of dood voor de Chineesche regcering, wier politiek bestaan verbonden is aan een poli tiek van vertrouwen in den Volkenbond. Schiet de Raad te kort, dan zal de Chinee sche regeering gedwongen zijn, de verant woordelijkheid daarvoor af te wentelen op de genen, die de fout hebben begaan, d. i. op de groote mogendheden, die niet het geringste willen doen om het Volkenbondspact te ver dedigen, terwijl zij toch plechtig beloofd had den, dit te zullen eerbiedigen. Hier staat dan ook. aldus de Chineesche nota, tevens leven of dood van den Volkenbond en de ontwape ningsconferentie op het spel. Zoo erg is het natuurlijk niet. De V.B. heeft reeds zeer veel ook voor het Chineesch-Japansche conflict gedaan. De onverzettelijke onwil van Japan kan Ge- nève niet verweten worden. Machteloos is Genève geenszins. Doch dat dient zij dan ook spoedig te bewijzen. Mocht de bemiddelings actie dan nog mislukken, dan is nog niet be wezen dat Genève machteloos is; dan staat pas vast dat Japan bereid is enorme risico's op zien te nemen, en dan zal Japan (econo misch) zeker aan het korste einde trekken. De Volkenbond gaat dan vrijuit en komt met een ongerepte reputatie uit deze verwik kelingen. De halfslachtigheid van de laatste dagen is echter verwerpelijk. Men wacht op het groote woord. L. A. China. Een 'Japansche nota aan de Sovjet-regeering. TOKIO. 19 Nov. (V.D.) De Japansche Mi- nister van Buitenlandsche Zaken heeft een nota overhandigd aan den Sovjet ambassa deur te Tokio, waarin verklaard wordt dat de geruchten over steun van de troepen van Generaal Ma door de Russische generale Staf niet zijn verspreid door officieele Ja pansche instanties, doch door de regeering van Tsjang Hai Pen. Indien de Sovjet Re geering bezwaren heeft tegen het verbrei der van deze geruchten moet zij zich in verbinding stellen met de regeering van Tsjang Hai Pen. Verder eischt de nota een verklaring van de Sovjet Regecring, dat zij in Mandsjoerije neutraal za'. blijven eu geen steun zal ver leunen. Groot opzien te Moskou. MOSKOU, 19 Nov. (V.D.) De Japansche nota heeft te Moskou groot opzien gebaard. In Sovjet kringen ziet men in den inhoud van deze nota een zekere provocatie van So--j2t Rusland. Men verklaart dat de Sov jet Regeering bij Tsjang Hai Pen geen be zwaren kan indienen aangezien zij geen di plomatieke betrekkingen met hem onder houdt. Automobielen van buiten landsche militaire attaché's beschoten. MOSCOU. via Kowno, 19 Nov. (V.D Vol gens een officieel bericht uit Russische bron uit Peking werden de automobielen der Ame rikaansche en Engelsche militaire attaché's in de omgeving van Tsitsikar door Japan sche troepen beschoten. De kogels drongen in de wagens, zonder evenwel iemand te ver wonden. Engeland. De anti-dumpingwet in derde lezing aangenomen. LONDEN. 19 Nov. (V-D.) De anti-dumping- wet is heden door het Lagerhuis in derde le zing aangenomen met 329 tegen 44 stemmen Lloyd George naar Indi'è. LONDEN. 19 Nov. (V-D.) Lloyd George is heden in gezelschap van zijn gezin uit En geland vertrokken teneinde voor herstel van zijn gezondheid een reis te maken naar Cey lon. Morgen vertrekt hij met de „Comorin" van de P. and O. Line uit Marseille. Geneve. Indeeling in 4 zones der Ontwapeningsconferentie. LONDEN, 19 November (V. D.) Volgens de Washington Post zijn Stimson en Grandi het er eens over geworden de beraadslagingen op de ontwapeningsconferentie te Genève in 4 zones in te deelen, waarbij de eigenaardig heden van iedere zone in acht zal worden genomen. De eerste zone zal Amerika, de tweede West Europa met de koloniën, de derde Oost-Europa en de vierde Azië omvat ten. De militaire reserves der landen zullen worden berekend volgens den feitelijken diensttijd. Frankrijk. Overeenstemming te Parijs. PARIJS, 19 Nov. (V.D.) Minister president Laval heeft Donderdag den Duitschen am bassadeur von Hoesch ontvangen. Tijdens deze bespreking werden de onderhandelin gen over de bijeenroeping van de Bazeler enquêtecommissie definitief beëindigd. Laval. Het Duitsche voorstel aan dc Bank voor Internationale Betalingen zal onverwijld volgen. Dc publicatie van den tekst van den brief der Rijksregeering aan de Bank voor Internationale Betalingen en de belangheb bende regeeringen zal Vrijdag te Berlijn plaats hebben. Het voorstel der Duitsche regeering tot bijcenroeping van de adviseerende commis sie bij de Bank voor Internationale Betaün- ENGEZONDFN MEDEDEFX1NGBI a 60 Cts. per regeL Von Hocsch. STOFZUIGERHUIS MAERTENS Bartel jorisstraat 16 Telefoon 10756 VAMPYR STOFZUIGERS f105.- Laat één kamer in LTw huis, de kamer waar U het meeste komt, de „ge- ZONde" kamer worden. Laat daar 'n „Ultrasol" aanbrengen, Philips Hoogtezon. Het plafonnier-model, wanneer er al een andere lamp hangt, of anders het „Kroon"- model, de „Ultrasol", die tege lijk voor de verlichting zorgt. Deze lampen zijn zóó ge construeerd, dat U nooit te veel en nooit te weinig ultraviolet licht kunt krijgen. Elke Philips- handelaar zal U de nieuwe „Ultrasol"- modellen gaarne demonstreeren. TYPE No. 5020 F. 110.- (excl. Gloeilompon) gen is Donderdagmiddag, onmiddellijk na de ontvangst van het bericht uit Parijs nopens de daar bereikte overeenstemming, van Ber lijn verzonden. Het voorstel zal waarschijnlijk Vrijdag bij de Bank voor Internationale Betalingen worden overhandigd. Denzelfden dag zullen de betrokken mo gendheden door bemiddeling van de Duit sche vertegenwoordigers in het buitenland op de hoogte worden gesteld van de Duit sche stappen. De regeering vrede- verstoordster in Europa? PARIJS, 19 November <V. D.) In dc Pran- sche kamer werden heden de debatten over de buitenlandsche politiek voortgezet. Afgevaardigde Planche, republikeinsch- socialist, verklaarde, dat dc Fransche re geering de vredeverstoordster was in Euro pa. Het ontwapenings-probleem, aldus spr. drukt als een nachtmerrie op den minister president, want noch te Londen, noch te Berlijn, noch te Washington heeft hij dit on derwerp ook maar willen aanroeren. Het Fransche memorandum over de ontwapening heeft alle eerlijke pacifisten teleurgesteld. De minister van oorlog Maginot heeft eerst kort geleden weer de stelling verdedigd, dat Duitschland moest ontwapenen, terwijl Frankrijk verder kon bewapenen. Toen Grandi te Genève een bewapeningsvacantie voorgesteld had. heeft Frankrijk net zoo lang reserves gemaakt, dat er ten slotte niets meer van het voorstel overbleef. Het verdrag van Versailles moet echter, volgens dc for- meele verplichting, door Clemenceau opge nomen, een eerste stap vormen op den weg der algemeene ontwapening. Wanneer Frank rijk deze verplichting niet erkent heeft Duitschland het recht weer het recht tot bewapening te eischen. DuitscMand. Speciale wintertoeslag voor de bevolking. BERLIJN, 19 Nov. (V.D.) Aan de zitting van de begrootingscommissie van den Rijks dag namen de nationaal-socialisten weder om geen deel. Door de sociaal-democraten werd een voorstel ingediend om in de ko mende zittingen na overleg met de regee ring aan de orde te stellen de verzorging der onbemiddelde bevolking door een specialen wir.tertoeslag. Het sociaal-democratische voorstel werd aangenomen met 14 tegen 12 stemmen. Joegoslavië. De minister van financiën afgetreden BELGRADO, 19 November (V. D.) Dc mi nister van financiën Gjuritsch, wiens af treden reeds geruimen tijd werd verwacht, is heden uit het kabinet getreden. De koning heeft zijn verzoek om ontslag reeds inge willigd en tot zijn opvolger benoemd den plaatsvervangenden gouverneur van de na tionale bank, Milorad Gjurgjevitsch. INGEZONDEN IMEDEDEELINGEN a 60 Cts. per regel HANDELSBLAD GRATIS Zij, die zich thans abonneeren ont vangen het Handelsblad deze maand GRATIS. Abonnement f 1.90 per maand en f 5.50 per kwartaal. Buiten Amsterdam verhoogd met 20 cent per maand voor verzending. Abonnementen op te geven bij het Bijkantoor Handelsblad (WENSING'S Alg. Advert.-Bureau) TEMPELIERSSTR. 32 Telefoon 10209. TWEEDE KAMER. Verbeteringen in het gevangeniswezen be pleit. De dames aan het woord. Water staat aan de orde. 's Avonds buitenlandsche zaken. Het verdrag met België. Bewon dering voor het Petitionnement. Het was gisteren een hewogen vergadering met haar discussie over het amendement-v. d. Heuvel. Bewogen en rumoerig, als de branding der zee. En vandaag: na de storm de stilte. De rust als van een cel, een gevangeniscel dan om in de beeldspraak te blijven, die de Justitie begrooting aan de hand doet. Hot was o, zoo rustig in de Kamer en moeizaam kwam de behandeling der Justi tie begrooting aan haar eind. De minister van Justitie is een merkwaardig spreker: hoe stiller 't in de Kamer wordt, hoe zachter hij gaat spreken. Op den duur wordt het on verstaanbaar. Nu hebben we den heel ster ken indruk, dat de minister niet al te veel nieuws heeft medegedeeld. Hij beriep zich nog al eens op den nood van de schatkist, om nieuwe gedachten af te wijzen. We hebben de details eens zelf aangebon den en zie hier onder wat er aan vastig heid achterbleef. Mej. Meijer bij de Jusitiebegrooting, vooral waar het over de zorg voor gevange nen en kinderen gaat, spreken dc dames graag en zij zijn dan ook ter eere van elkaar ..au gTand complet" aanwezig Mej. Meijer had 't nog al eens waar genomen dat ge vangenen, wanneer ze later in de maat schappij terugkeeren, niet op de hoogte van hun vak zijn gebleven. Zij wil, om dat te ver betering, nieuwere machines doen koopen, maar vooral door andere loonvoorschriften, het tempo van den arbeid, in overeenstem ming met die in dc maatschappij, opvoe ren. Juffr. Katz sloot zich daarbij aan. De minister zal deze raad ernstig over wegen. Het gevangeniswezen in ons land is duur. Zeker duur is de vrouwenwerkinrichting te Gorcum met haar in totaal 7 gedetineerden, waarvoor een airetceur en vier bewaaksters. Er zijn natuurlijk meer plaatsen dan bezoe kers. De minister wilde die inrichting met de vrouwengevangenis te Rotterdam saam- voegen. Maar daartegen heeft Mej. Meijer bezwaar: de Rotterdamsche omgeving deugt niet. Mej. Meijer heeft op de mogelijkheid van bezuiniging gewezen door de vrouwelijke tuchtschool met de gevangenis voor jeug dige vrouwen te combineeren. Dit wil de miinster ook overwegen, maar wanneer de specialisatie naar de vrouw zoover moest gaan als mej. Katz dat wenschte n.l. volledige scheiding tusschen man en vrouw in de soorten gevangenis dat heeft Mr. Donner daartegen heel wat bezwaren. Een zoo ver doorgevoerde splitsing achtte hij hier te lande, in tegenstelling tot Amerika, niet mogelijk, al was 't alleen al om de ver schillen in aantal. Hij voegt liever het soort gevangenen bij elkaar, dan vrouwen bij vrouwen en mannen bij mannen. Beter acht hij het de mannelijke en vrouwelijke psy- chopathen b.v. gelijkelijk te behandelen dan ook deze weer te scheiden. Een vraag van Ds. v. d. Heide zal de mi nister overwegen n.l. of de gevangenen met het in de gevangenis verdiende loon arme familieleden kunnen steunen. Algemeen we noemen mej. Meijer, mej. Katz, Mr. van Rappard, Ds. v. d. Heide en mevr. BakkerNort werd op een betere opleiding van het hooger personeel aange drongen. Bewindsman Donner gevoelt er nog niet zoo heel veel voor en betoogt, op grond van zijn ervaring, dat dit personeel zich ge makkelijk aanpast. Ds. v. d. Heide en mej. Katz wilden de levenslang-gestraften ook door rcclassee- ringsambtenaren doen bezoeken. Hiertegen heeft Minister Donner heel veel bezwaren: men zou ten onrechte, en ten nadeele van do geestelijke rust dier menschen, de indruk gaan wekken, dat hun levenslang, - niet le venslang zal zijn. De heer Drop klaagde over den staat, waarin als gebouw het huis van bewaring tc Haarlem zich bevindt. Mej. Katz bepleitte een meer algemeene verbetering der huizen van bewaring de bewindsman schijnt een maatregel in dien zin in voorbereiding te hebben. Wat het Rijkstucht- cn opvoedingswezen betreft, pleitte mevr. de VriesBruins en de heer Snoeck Henkemans voor de benoeming van een vrouwelijke ambtenaar voor de in spectie van voorgdijkinderen in gezinsver pleging. Of de minister hier in één of ande ren zin een toezegging deed, is ons niet dui delijk geworden. Voor concentratie der werk zaamheden op het gebied der kinderwet geving hier een vraag van Ds. v. d. Heide gevoelt de minister niet heel veel. Hij is bevreesd voor een verlies aan stuwende kracht in de plaatselijke organisaties. Ten slotte klaagden Mr. Teulings en mej. Katz over de korting op de subsidie aan de reclasseeringsinstellingen. Beiden betoogden, dat de instellingen uit de begrooting voor '31 alle kosten moesten terugkrijgen, die zij in 1930 hebben gemaakt. Nu, betoogde dc mi nister zoo gaat 't niet. De subsidie wordt in 1931 niet uitgekeerd als een vergoeding voor alle in 1930 gedane uitgaven, maar naar rato van die uitgaven, pond-pondsgewyze. En dat ligt in het Rcclassecringsbesluit vast. De begrooting van Justitie werd z. h. st. aanvaard. De minister van Waterstaat was het vol gende begrootings-slachtoffer. Een uitgebreide begrooting! Mr. Reijmer is ook bewindsman voor vele gebieden, waar geen water staat. Algemeene beschouwingen werden niet ge houden. De Kamer zat oogenblikkelijk mid den in de afdeeling „Waterstaat". Hierbij meliefsfc20 sprekers. Drie konden er gis termiddag nog worden afgewerkt. De heer Kampschoer pleitte voor Westland- sche wegen, de heer Hicmstra voor Friesche waterwegen, de heer Krijger riep ook om „tempo, tempo", maar nu niet voor den ar beid der gevangenen, maar voor die van dc reorganisatie van den Waterstaat: 't gaat er niet hard genoeg. Morgen hooren we de 17 overgebleven spre kers* AVONDVERGADERING. Het verdrag met België. - Dc Volkenbond en de ont wapening. Economische kwesties. In de avondvergadering is de begrooting van Buitenlandsche Zaken verder behandeld. Wij zijn nu zoover gekomen dat de Kamer het hare heeft gezegd en dat de regeering zeer waarschijnlijk a.s. Dinsdagavond zal gaan antwoorden. Natuurlijk kkam ook de kwestie van het verdrag met België ter sprake. De heer Heemskerk deed dc noodzakelijk heid spreken van het komen tot overeen stemming met België. De heer Heemskerk achtte wat er over de nieuwe onderhande lingen is gezegd voor. bij en na de interpellatie Lohman in de Eerste Kamer ais vooral uit gangspunt nemende in agitatie. En Dinsdag had de heer Vliegen reeds gezegd, dat er tegen een toekomstig verdrag alleen geagi teerd wordt door hen. die in het geheel niet met België tot overeenstemming willen komen. Dit nu heeft de heer Knottenbelt ten sterkste best. den. HU heeft doen gevoe len, dat er verschil is tusschen hen, die over het komende verdrag ongerust zijn. Ook Dr. Schokking betoogde, dat wanneer er bezwa ren werden geopperd dit oorzaak vond in den wensch, geen afstand te doen Tan een natuurlijke economische positie. Dr. Knotten belt wees er met de Rotterdamsche Kamer van Koophandel op, dat het kanaal, waarover de minister eenige mededeelingen deed, niet een verbinding is tusschen Rotterdam en Antwerpen, maar een afvoer betcekende van het RUnverkeer naar Antwerpen. Het totale Rijnverkccr wordt er niet door vermeerderd. Zoodat alleen schade voor Rotterdam is te wachten. De heer Knottenbelt en ook de heer Schok king spraken de hoop uit. dat het werkelijke verdrag zóó zou zijn, dat het een nationaal verdrag zou worden. En zij beiden geloofden dat de minister een grooter dienst werd ge daan door uiting te geven aan wat in den lande aan afkeuring leeft, dan aan zoetelijke goedpraterU. Dc heer Heemskerk en dc heer Joekes namen 't den heer Lohman kwalijk, dat hij. met de Eerste Kamer, vóór de Tweede Kamer zich had georiënteerd over het Belgische verdrag. Zij zagen op het oogenblik geenerlei reden om den minister lastig te vallen met vragen over de onderhandelingen. Want het verdrag moest als één geheel worden beschouwd. En als één geheel worden gecritiscerd. Niet an ders. Nu wil 't ons -voorkomendat de heer Heemskerk juist zag, toen hij den minister eigenlijk een kleine vermaning gaf. De ver maning. dat hij ook in de Eerste Kamer volledig had moeten zwijgen. Nu de minister over één deel. over het kanaal sprak, kan hij niemand toch kwalijk nemen, wanneer men verontrust is geworden. Immers het kanaal Is één der hoofdpunten van wat tot over eenstemming moet gebracht worden tusschen 0"s land en Beleië. De heeren Heemskerk en Schokking hebben er op gewezen dat er meer eenheid in de we reld moet komen en dat die eenheid komen kan. wanneer het eenc volk zijn welvaart niet ten koste van het andere wil zoeken. De heer Schokking wilde den vrede vooral door het recht zoeken. Het internationale organisme kan alleen bloeien, wanneer het alle leden wel gaat. Welnu van dien bloei ls er niet veel nrg te constateeren. Overal uit elkaar gaan. over al gewapende bonden, in Duitschland cie Nazi's vooral. Dc vooruitgang is niet schitte rend het internationale recht Groeit uiterst langzaam. Maar die workclijkhcidsteckcning was de hccren Heemskerk. Schokklng en Joekes geen reden tot vertwijfelen, maar tot den sterken aandrang op dc regcering om te volharden ondanks tegenspoed den Volken bond tc schragen en tc versterken. Want de Volkenbond wordt nog algemeen als macht erkend het blijkt uit dc verwachtingen ln het Japan-China-conflict. De Volkenbond versterken. Door regenera tie en evolutie. Regeneratie ln dien zien, zei Mr. Heemskerk, dat niet meer dc macht der oude Ententestaten zou overheerschen. maar dat alle mogendheden gelijkelijk worden be handeld en gelijke rechten worden toebe deeld. De ontwapeningsconferentie kreeg dc beste wenschen mede van de heeren, die daarover vanavond spraken, de heeren Heemskerk, Schokking, Knottenbelt. Joekes. Ztj hoopten dat de conferentie zou slagen, zij hoopten dat hartelijk. En de heer Schokking sprak 't uit, dat zulks wel niet aan de Nederlandsche dele gatie zou liggen, die zich door het gehecle Nederlandsche volk gedragen wist. Wat wel heel sterk gebleken is uit het resultaat van het petitionnement van de Nederlandsche dagbladpers. Hetwelk dc heer Schokking zeer bewonderde. De heer Schokking betreurde *t. dat in de zaak van de Tolunic het internationale Hor de juridische overwegingen deed schuil gaan achter de politieke overwegingen. In de avondvergadering heeft de heer Kor- tenhorst het toelaten eener Russische han delsdelegatie afgewezen: daarvoor wilde hij een absoluut invoerverbod hebben. De heer Kortenhorst dan betoogde, dat de regecring het onderhandclingstarlef wel In portefeuille houden kan. Het contingenteerlngstelsel is thans overal dc hoofdzaak. Thans moet met het buitenland over contingenten worden on derhandeld. En ls dat geen actieve handels politiek? Dc heeren Joekes en Knottenbelt betoogden, dat. al zal het noodzakelijk zijn ook voor ons land thans Iets te gaan con tingenteeren. daarmede het vrijhandelsver- keer nog niet prijs gegeven wordt. Ten slotte: boer Wcitkamp. HU zag het grootste nadeel aan den vrijhandel toege bracht door de belangengemeenschap der werknemers, die in samenwerking, openlijk of niet, arbeiden met de belangcngemeer.sch.ip der werkgevers. Ook dc heer Wcitkamp be toogde met Dr. Kortenhorst, dat dc nv.cst- begunstlging-clausulc volkomen Is uitgehold. Zoodat daartegen nationale wapens moeten gesmeed worden. INTIMUS.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1931 | | pagina 5