DE WERKLOOSHEID IN FRANKRIJK,
Hef Weensche Künstlerhaus.
Prijsdaling als gevolg van de crisis.
Geen geregelde telling van werkloozen.
(Van onzen Parijschen correspondent).
Ook in Frankrijk wordt de wereldcrisis op
danige wijze gevoeld. „Les affaires sont trés
difficiles" (zakendoen is uiterst moeilijk) is
het vaste gezegde van den dag waar men
gaat, wien men spreekt, overal is het 't zelf
de. De menschen beginnen eindelijk zuiniger
te worden, men koopt slechts het hoog-noo-
dige en de eenig goede zijde van dit alles is
dat de prijzen beginnen te dalen. In de hoofd
stad zelf is het dadelijk merkbaar. De pe
perdure restaurants van de Avenue de
rOpéra zelfs afficheeren thans „repas a prix
fixe", volledige maaltijden voor 25 francs;
het winkelpersoneel begint weer eenige con
sideratie te toonen voor den klant en in de
meeste magazijnen wordt men niet meer met
verachtelijke blikken de deur uitgekeken
wanneer men 't aandurft om te ..pingelen'".
Liever een klein, zoet winstje in sommige
gevallen zelfs verlies dan met de heele
voorraden te blijven zitten, 't Wordt thans
weer mogelijk om voor een zes. zeven gulden
een paar schoenen te koopen, waar men voor
kort voor 't zelfde nog vijftien moest betalen,
dc kleermakers hebben met ongeveer 50 pet-
hun prijzen verlaagd en alles wijst er op dat
de prijsdaling zal voortgaan, 't Klinkt hard,
maar de huidige crisis moet tenslotte welda
dig blijken te zijn wanneer dit 't eenige was
om weer tot wat normaler toestanden te ge
raken. De omzet vermindert, het funeste
systeem van verkoop van handelsfondsen dat
zoo zeer op den levensstandaard drukte
wordt er mede uitgeroeid. Gevolg van deze
crisis is ook dat. die noodlottige instelling die
men met een groot woord „assurances socia-
les" noemde en die tot de waanzinnigste ver
houdingen leidde en direct een geweldige
prijsstijging ten gevolge heeft gehad, geheel
verdwijnt. De arbeiders konden ze eenvoudig
riet betalen. Ander gevolg, van nog véél groo
ter beteekenis vooral voor de toekomst, is,
dat er weer „scheiding" komt in de verschil
lende posities. Jean, Pierre et Paul, die men
maar in eigen auto's zag jakkeren, 's avonds
in smoking in een loge, overdag in dure jas
sen en prachtige costumes achter apéritifs,
die enorm groote categorie van menschen die
geen bepaald vak hadden, maar die van tijd
tot tijd zoo eens met commissieloonen een
bundeltje biljetten van duizend in de wacht
sleepten, al die mondaine dansers verdwijnen
uit de samenleving. Zit er dus aan deze crisis
ook iets goeds, dan blijft het over het alge
meen toch angstwekkend. Wanneer men zoo
's morgens tegen acht negen uur langs een
politiebureau komt; of langs een „mairie"
(gemeentehuis), dan ziet men een lange file
manr.en en vrouwen, die één voor één wor
den binnen gelaten: dc werkloozen. Men
vir.öt in nagenoeg alle vakken steeds meer
werkloosheid en dat niet alleen in de indus
trieën, in de fabrieken, maar ook in andere
bedrijven. Modehuizen, winkels, groote ma
gazijnen, opslagplaatsen, garages, werk
plaatsen, kortom alle centra van bedrijf ko
men cr toe. waar de omzet steeds vermindert,
om het personeel zooveel mogelijk te beper
ken. De werklooze nu. die zich komt aanmel
den, krijgt na onderzoek, een dagelij ksche
(gemeentelijke) toelage van acht franc (tach
tig cent) wanneer hij ongehuwd en kinder
loos is en een bijslag van zes francs per fa
milielid (vrouw en kinderen). De wet, die
zegt dat een werkgever slechts tien procent
vreemdelingen in zijn dienst mag hebben,
wordt thans streng toegepast en 't is wel ty
pisch dat deze beweging is uitgegaan van de
socialisten, die op het Congres een motie in
dien geest hebben aangenomen.
Zijn er op het oogenblik veel werkloozen in
Frankrijk?
Ziet daar de groote vraag, waarop men
niet dadelijk een antwoord kan geven. Be
staat er in Frankrijk een geregelde volkstel
ling. er bestaat nog niet een wekelijksche
telling van de werkloosheid. Men moet, om
het aantal vast te stellen, zich baseeren op
de cijfers welke de gemeentebesturen aan
het ministerie van Arbeid doen toekomen en
deze opgaven zijn nooit erg precies!
Zoo hebben we tijdens dc crisis van 1926
(toen de franc kelderde) gezien, dat het mi
nisterie aan 665 personen toelagen ver
strekteterwijl er 243.000 werkloozen wa
ren. In 1921 telde men 537.000 werkloozen en
slechts 68.000 ontvingen een toelage De cij
fers welke het departement verstrekt zijn
dus ver beneden het eigenlijke aantal.
Begin November 1930 telde men in totaal,
voor héél Frankrijk, 1281 werkloozen. Dit
jaar echter, op den zelfden datum, wordt
door het ministerie reeds aan 51.654 men
schen een werkloozen-toelage uitgekeerd.
Ziet de verhouding. In een kleine gemeente
als Asnières, tegen Parijs aangebouwd, had
men dezer dagen reeds bijna achthonderd
mensehen aan wie een ondersteuning wordt
betaald. De cijfers zijn wel sprekend.
Op 17 October jl. waren alleen in het de
partement Seine 'Parijs) reeds 27 810 arbei
ders, die een toelage ontvingen en sedert dat
oogenblik, gaat het met geweldige sprongen
en eiken dag komen meer menschen zich
aanmelden om een ondersteuning.
De crisis van 1921 was veel erger, veel he
viger, maar gelukkig slechts van zeer kor
ten duur. Na drie, vier maanden was de toe
stand weer normaal en vond iedereen werk.
Ditmaal echter ziet het er veel zorgelijker
uit. Vandaar dan ook dat de overheid ener
gieke maatregelen begint te nemen teneinde
zich te wapenen tegen het steeds meer drei
gend gevaar.
HENRY A. TH. LESTURGEON.
DE HELDEN VAN HET WITTE
DOEK.
Wat zij verzamelen.
Charles Farrell, de filmacteur, die vaak
met Jar.et Gaynor samenspeelt heeft groote
belangstelling voor boeken en bezit een
fraaie collectie van eerste uitgaven. Warner
Baxter verzamelt tooneelorogramma's en
heeft van elk stuk, dat hij gezien heeft, er
een bewaard. James Dunn heeft tallooze hel
gekleurde dassen, terwijl Sally Eilers een
koffer vol oude kleinoodiën en sieraden be
zit. Will Rogers verzamelt lasso's en paar
dentuig van eiken vorm en grootte, en Janet
Gaynor heeft een bijzonder mooie collectie
glaswerk, een der mooiste van de Vereenigde
Staten.
Een bont-expert.
Lupe Velez. wier naam op het oogenblik
met dien van John Gilbert genoemd wordt,
heeft, een zeker gezag op het gebied van
bont. Dezer dagen kocht ze weer vier nieuwe
bontmantels, zoodat ze er nu 12 heeft! Haar
hobby is het uitzoeken en combineeren van
vellen en mantels te teekenen, die daarnaar
voor haar gemaakt worden.
Zij is geboren in 1909 in Mexico en maakte
haar debuut in de Gaucho met Douglas Fair
banks.
De verlegen Bennett!
Constance Bennett, de 72.000-gulden-per-
week-ster vluchtte dezer dagen voor de op
haar gerichte camera's. Niet in de studio,
maar voor den burgerlijken stand. Zij begaf
zich daarheen met den Markies de la Falaise.
waarmee ze in het huwelijk zal treden. Zij
word zoo opgewonden bij het zien der foto
toestellen. dat ze wegliep. De markies wist
haar terug te halen, doch ditmaal verborg
ze zich achter zijn rug. En toen ze wegreden
in de open auto ging ze op de knieën op den
bodem zitten en sloeg haar handen voor het
gelaat.
Dc Markies de la Falaise volgt dus nu het
voorbeeld van zijn gewezen echtgenootc Glo
ria Swanson. die verleden week huwde met
Michael Farmer, onmiddellijk nadat hun
huwelijk ontbonden was volgens dc Califor-
nische wet.
Een record!
Constance Bennett heeft een kamenier, die
al 10 jaren bij haar in dienst is. Een record
voor Hollywood I
Een acteur van 102 jaar.
In de Engelsche film „Willem de Verove
raar" speelt Alfred Arnold mee. ee"n man, die
in 1829 geboren is! De 102-jarige vervult een
klein rolletje als toeschouwer bij een wed
strijd.
BERICHTEN-OVERBRENGEN.
De wijze, waarop de inboorlingen in vele
deelen der wereld berichten kunnen verzen
don over groote afstanden in zeer korte tij
den. is allerwonderlijkst en geheimzinnig.
Ten tijde van den Ir.dianenopstand wer
den gebeurtenissen besproken op honderden
mijlen van de piek waar ze geschiedden bin
nen twee' uren daarna, weet Tit Bits te mel
den. En dat was toch lang vóór de telegraaf.
Onderzoekers in Afrika. Zuid-Amerika cn
Australië zijn op dezelfde raadselachtig-
snelle overbrenging van nieuws gestooten in
ontelbare voorbeelden. Soms worden bood
schappen overgebracht door middel van
rooksignalen die in de heldere lucht in de
tropen op kilometers afstand te zien zijn.
Ook is er een merkwaardige „telegraaf"
met- gebruikmaking van trommels. Op ge
noemde manieren verspreidt zich een bericht
met buitengewone snelheid.
Maar hoewel we dit weten is geen dezer
verklaringen afdoende of voldoende zelfs.
Men moet wel tot de conclusie komen, dat de
inboorlingen een soort telepathie-systeem
hebben ontwikkeld.
Een lid van een der Australische stammen
doet hierover een interessante mededeeling.
Hij zegt, dat als iemand met een ander die
zich op een afstand bevindt, in verbinding
wil komen, hij alle andere gedachten uit zijn
hoofd zet en zich alleen op zijn boodschap
concentreert. De ontvanger van de bood
schap merkt dat hij „opgebeld" wordt en
stelt zijn geest op dezelfde wijze op de bood
schap in. Heel dikwijls ontvangen zij bood
schappen door telepathie in hun slaap.
EEN WALVISCnTRAGEDIE.
Noorweegsche visschers waren voor korten
tijd getuige van een ongewone vreeselijke
tragedie, zegt de Tempo.
Zij zagen, toen zij in de buurt van Bergen
hun netten uitgooiden, een walvisch in razen
de vaart uit zee naar de Howdalsfjord zwem
men. Het gaf den indruk, alsof er een race
boot door de golven ploegde. Wit schuim
spatte hoog op en van verre hoorde men het
dier aankomen als was het een stoomschip.
Eerst geloofden de verwonderde visschers,
dat het een liefdesspel betrof, Doch even latei-
zag men achter het zoogdier de spitse stekels
van eén school zwaardvisschen uit het water
opduiken, dieren van groote moordlust.
De visschers volgden in hun booten en za
gen hoe de walvisch plotseling stopte en een
jong ter wereld bracht. Toen veranderde hij
van richting, om de vervolgers van zijn jong
af te houden. Maar ver zou zij niet komen.
Want de vervolgende zwaardvisschen waren
genaderd, vielen de moeder aan en binnen
twee minuten was het water roodgekleurd en
de walvisch gedood.
De visschers hebben toen het jong. dat
dood was, opgevischt en naar het Natuur
historisch museum in Bergen gebracht.
STEMMEN UIT HET VERLEDEN.
Toen de fonograaf uitgevonden was. was
een der eerste dingen van belangstellende,
en vooruitziende menschen om de stemmen
van de „grooten" op te nemen en te bewa
ren voor het nakomelingschap.
Een aantal platen is toen opgenomen en
voor Thomas Alva Ed'son en Colonel Gou-
rand. de man die Edison's uitvinding in En
geland bracht, afgedraaid.
Ongelukkigerwijs hebben lang niet alle
platen den tand des tijds doorstaan, doch
een boodschap van kardinaal Manning is
goed gebleven, terwijl een rede van H. M.
Stanley en een declamatie van Lord Tenny
son van zijn „Charge of the Light Brigade"
gedeeltelijk gereproduceerd zijn.
De dame. die Kardinaal Manning's bood-
schan opnam, loeft r.og en vertelt hoe de
geestelijke, toen zij hem de werking van het
instrument had uitgelegd, zcide: ..O! jonge
dame! Als ge een eeuw geleden geleefd had.
zoudt ge verbrand zijn als heksl"
HET TOONEEL
MARI VAN WARMELO.
Van Warmelo als Frederik XXXVIII in
Zijne Majesteit.
,De acteur, die nooit teleurstelt" heeft
Frans Mijnssen Mari van Warmelo in
een telegram, dat hij hem op den huldigines-
avond. ter herdenking van zijn veertigjarig
tooneeljubileum te Amsterdam zond, terecht
genoemd. Wij zouden er nog aan willen toe
voegen: „de acteur, die van de kleinste rollen
herhaaldelijk iets groots heeft weten te ma
ken".
In onze tooneelspelerswereld neemt Marl
van Warmelo als mensch en als tooneelspe-
ler een zeer uitzonderlijke plaats in. HU heeft
niets, maar dan ook absoluut niets van den
„komediant", van het ,.m'as-tu-vu"-type, dat
in tooneelspeierskringen zoo ruimschoots ver
tegenwoordigd is. Van alles, wat naar recla
me of zelfs maar naar uiterlijkheid zweemt,
is hij een vijand. Hij is een subtiel, fijn-voe
lend artist, die steeds dichter bij den inge
togen Jac. van Looy dan bij den exuberan
ter. Bohemien-tooneelspeler heeft gedaan. In
de 40 jaar, die hij komedie speelt, heeft hij
zijn persoonlUkheid volkomen weten te hand
haven. Men zou hem. wanneer men hem
blootshoofds en in zijn kort. zwart jasje
op straat ontmoet eerder voor een botanicus
houden of voor een dichter, die het liefst de
eenzaamheid zoekt, dan voor een acteur, die
eiken avond weer beschenen door het. felle
voetlicht in het openbaar optreedt. Mari van
Warmelo speelt komedie louter cn alleen uit
liefde voor de tooneelkunst, niet om uiterlij-
ken roem. succes of applaus.
Van Warmelo komt niet. uit tooneelkrin-
gen. Hij volgde oorspronkelijk het onderwijs
op de landbouwschool te Wageningen, maar
zijn drang naar het tooneel was zoo groot,
dat hij zijn studie afbrak en zich onder de
leiding stelde van Jan C de Vos. den man.
die zoo vele acteurs heeft gevormd en toen
aan het hoofd stond van het Tivoii-gezel-
schap te Rotterdam.
De Vos zag al spoedig, wat de jonge en
kunstzinnige man voor het -tooneel beloofde:
geen tooncelspeler van het breede. forsche
gebaar, van imponeerende kracht of van mee
slepend temperament, die een zaal tot laaien
de geestdrift zou brengen, maar de ciseleur,
die zijn rollen tot Iets heel fijns cn ontroe
rends zou uitwerken: geen acteur voor het
luidruchtig applaus maar voor de stille en
dankbare bewondering van de ware liefheb
bers van het tooneel. Van Warmelo is cic
acteur, die zich met een diepe genegenheid
over de door hem te sijelen rol hoe klein
ook heenbuigt. om z.e clan tot hem op te
heffen en er een sfeer van poczie om heen
te scheppen. Er zijn kleine rollen van Van
Warmelo. welke men nooit meer vergeet, om
dat hij ze door zijn kunstenaarschap heeft
opgeheven tot een hoogte, ver boven de oor
spronkelijke figuur van het stuk uit. Men
voelt telkens weer, dat elke rol voor hem een
bron van mlnutieuse studie en liefdevolle
schepping is. zelfs als de rol onmogelijk zijn
sympathie kan hebben. Speler op het tweede
pian is deze acteur er een. die door zijn dik
wijls superieure creaties herhaaldelijk op het
eerste plan komt.
Wie Van Warmelo in zijn carrière heeft ge
volgd vooral in zijn tijd van de Neder -
landsche Tooneelvércenliring en Het Schcuw-
tooneel moet wel bewondering en genegen
heid gevoelen voor dezen bescheiden tooncel
speler. die zijn kunst op zoo eerbiedwekken
de wijze dient. Zijn groote ernst blijkt reeds
dadelijk uit de prachtige koppen, die hij zich
voor zijn rollen gemaakt heeft. Van Warmelo
laat niets aan het toeval over en van zijn
confraters heb ik herhaaldelijk gehoord, hoe
geen ander acteur op z,oo minutieuse wijze
zijn grime verzorgt als hij. En daarmee houdt
de heele typeering van de door hem te spelen
figuur gelijken tred. Alles is doorwerkt, af
gewogen en bestudeerd en het resultaat zien
wij in de wonder-fijne types in blijspel zoo
wel als tooneelspe'., die hU telkens weer
levert. Het is herhaaldelijk voorgekomen, dat
een kleine rol van Van Warmelo tot de groot
ste vreugde van een voorstelling werd.
Wie zich het klokkcnmakeri.jc in Lcvrns-
stroomingen van mevrouw Simons'vlees
van hem herinnert, den ouden knecht in
Cagliostro van Defresne. zijn pastoor in
Mariken van Neumeghen of zijn hotelhou
der in Wagenvoort's Casanova in Amster
dam zal weten, dat ik hier niet te veel zeg.
En belangrijker rollen werden soms tot
onvergetelijke creaties van hem. Van welk
een treffende, ontroerende teerheid was zijn
pastoor Beck in Zoetmulder's Het Gouden
Juk. een geestelijke van zoo'n milde men-
schelijkheid, dat al onze genegenheid naar
hem uitging. Zoo was het ook met zijn Dr.
Gaunt in „Drie wijze Gakken", die hij rag
fijn. met oen aandoenlijke zachtheid en
poëzie speelde. Welk een beminnelijke een
voud en oprechtheid was er in zijn pelgrim
Norman in Ghéon's De goede Reis of De
Doode te paard. En dan die diep aangrij
pende „nummer 7" in Heijermans' Feest!
Het is al meer dan 20 Jaar geleden, dat ik
hem als de ongelukkige gevangene, die door
zijn langdurige celstraf kindseh was gewor
den. heb gezien, maar nog altijd staat het
beeld van dezen zieligen stakkerd, zmals
Vr.n Warmelo hem gaf. mij voor den gee:.t.
En daarnaast welk een verscheidenheid
in dc veie komische rollen, die hij tot leven
heeft gebracht, altijd weer even geache
veerd en scherp van visie. Zijn vermakelijke
Een nieuwe geest en een frisschc
wind. De jongere generatie
maakt zich zelfstandig. Holland
tegenwoordig het ideal-land voor
de Oostcnrijksche schilders. De
schilder Hans Witt.
(Van onzen Weenschen correspondent)
In het Künstlerhaus, het tentoonstellings
gebouw van de Genossenschaft der bilden
den Künstler Wiens, een inrichting, welke
reeds nteer dan zestig jaar bestaat en die
men het beste met Pulchrl Studio in Den
Haag kan vergelijken, waait opeens een frls-
sche. jonge wind. In de laatste Jaren rustte
het Künstlerhaus grootendecls op zijn vrae-
ger behaalde lauweren, er lieerschte een be-
hagelljke geest van rust en kalmte, er kwam
meestal nooit iets bijzonder nieuws voor den
dag. de oude kunstenaars waren er de baas
en het conservatisme had er de overhand
Jongere schilders en beeldhouwers werden
haast nooit in de jury opgenomen, de oude
ren voelden niets voor de moderne richting
in de kunst en zoo konden de jongeren zich
nimmer doen gelden en zich nog minder op
den voorgrond dringen. Zij morden en zij
klaagden en zij sloten zich aaneen om een
soort van stormtroep tegen de ouden en con
servatieven te vormen. Hun aanvoerder werd
de bekende Weensche schilder Leopold
Hauer. Ongeveer twintig schilders schaarden
zich om hem heen en nu begon de strijd, die
aan den kamp van wijlen de Giganten te
gen de goden van den Olympus herinnerde.
De tronen van de machtige oude goden wan
kelden. er was geen Zeus, die machtig genoeg
was de oproerlingen ten val te brengen, en
er was geen Heracles, die te hulp snelde en
met de oppermachtige heerschappij van dc
„greybaerds" w is het gedaan. Wel heeft
men hen niet alle macht uit handen geno
men, wel mogen zij zich nog in een schijn
bare macht verheugen, maar alle teugels van
het bewind komen niet meer in hun handen
tezamen. De leden van de Gcnossenschaft
splitsten zich in twee groepen, in een van de
oude en een van de Jongere generatie. De
groep der ouden houdt er haar eigen jury op
na cn de groep der jongeren kiest telkenma
le haar eigen beoordcelingscommissle. Op dc
tentoonstelling „Ocsterreichische Kunst",
welke dezer dagen in tegenwoordigheid van
den minister van onderwijs geopend werd.
hebben de jongeren alle zalen en vertrekken
van de eerste verdieping voor zichzelf in be
slag genomen, welke een grootere oppervlak
te beslaan dan die. in welke de ouderen hun
doeken hebben opgehangen en hun beeld
houwwerken hebben neergezet.
Het Is een zeer verheugend feit. dat deze
nieuwe frissche geest zijn intocht in het
Künstlerhaus heeft gehouden, want deze in
richting is nog steeds het grootste tentoon
stellingshuis van Weenen. het is het beste
gelegen en heeft ook steeds in zeer hooi.
aanzien bij het kunstminnende publiek ge
staan. Bovendien is het gebouw mot den
daartoe behoorenden grond geheel en al eigen
dom van het kunstenaarsgonootschap. wat
bij geen enkel ander expositlehuls te Weenen
het geval is. Daardoor is het Künstlerhaus in
geen enkel opzicht afhankelijk van invloeden
van buitenaf en kan niemand den kunste
naars hier ook maar op éênig gebied voor
schriften geven.
Dc nieuwgevormde groep der Jongere kun
stenaars komt met een groot aantal buiten
gewoon knappe doeken voor den dag. Enkele
schilderijen stellen landschappen cn stadsge
zichten ln Holland voor. Dc leider van de
groep. Leopold Hauer. heeft een stemmig
landschap op de expositie hangen, dat hij ln
de omgcimg van Pijnacker geschilderd heeft,
en de buitengewoon verdienstelijke schilder
Hans Wit:, die tegenwoordig meer en meer
naam gaat maken, is door enkele bijzonder
goed geslaagde ln Holland vervaardigde
schilderstukken vertegenwoordigd. Een ervan,
een zee- en strandgezicht met badstoelen te
Hock van Holland, werd in de catalogus van
de tentoonstelling gereproduceerd. Een an
der doek. een stad gezicht, werd'reeds door
een Nederlandschen kunstliefhebber gekocht.
Hauer en Wit: zijn beiden vurige bemin
naars van ons land. Holland is. zoo vertel
den zij mij: voor dc Oartexir ij ksche schilders
tegenwoordig hetzelfde, wat Italic vroeger is
geweest. Holland is het Ideaal-land. het land
waar rij heentijgen zoowel om de kostbare
schatten ln de vele musea te bewonderen,
alsook om er onder den indruk van het land
schappelijk schoon te komen en deze schoon
heid dan ln werken vast te houden. ..Er zijn
maar weinig schilders van onze groep", zoo
gaat Wilt voort, „die nog niet in Holland
zijn geweest. Voor niU was het land een
openbaring. Daar waren ln de eerste plaats
die heerlijke luchten met di>4 schitterende
wolkengevaarten, zooals wij die ln het hart
van Europa nooit tc zien krijgen. Dan al die
fijne nuances van licht en v an kleuren. Bij
ons is alles \ecl harder, eon boom is bij ons
altijd gewoon groen, in Holland kon hij zwart
cn grijs, paars en blauw zijn. Het Hoiland-
sche landschap maakt ons oneindig rijk. het
geeft ons vee» meer dan Italië. En ook het
Nederlandschc volk is buitengewoon sympa
thiek cn toont zich steeds ten zeerste voor
komend tegenover ons, buitenlandsche schil
ders. We hebben nooit het gevoel gehad bij
menschen van een ander ras te zijn. we heb
ben zeer veel van onszelf in de Nederlanders
teruggevonden cn we hebben ook maar wei
nig moeite met de taal gehad, daar we ons
voor een ieder verstaanbaar konden maken.
Een diepen indruk hebben de schitterende
schilderijencollecties op ons gemaakt, die
men niet adeen ln de groote. maar ook ln de
kleinere steden aantreft. Met welk een zorg
worden deze behoed en met welk een fijn
kunstgevoel heeft men de doeken gegroe
peerd en juist op de goede plaatsen opge
hangen! Dat laatste trok in 't bijzonder onze
aandacht. Twee jaar geleden hebben we hier
in het Weensche Künstlerhaus die groote
tentoonstelling van Nederlandschc kunst ge
had. welke een overzicht gaf van het tijdvak
der laatste tachtig Jaren. Daar stonden wij
allen van te kijken: zooveel knappe werken
van schilders, die wij nog niet kenden. Velen
hebben daarop het besluit genomen zelf naar
Holland te gaan. Nu, daar hebben we nog
veci meer te zien gekregen".
De Jongere groep schilders van het Künst
lerhaus is van plan binnen korten tijd een
tentoonstelling tc Parijs te houden en tevens
een „W&ndcr-ausstellung" door verschillende
Duitsche steden te laten trekken. De moge
lijkheid wordt overwogen, of men in aanslui
ting daaraan ook niet een expositie in Ne
derland kan arrangeeren.
W. M. BEKAAR
Raguenau In Cyrano dc Bergerac, zijn
prachtig gegrimeerde, fijn. geestig gespeel
de Bassecour in .Als 't getij verloopt", zijn
groteske, hoogst koddige Thomas Diaforus In
De ingebeelde Zieke, zijn kostelijke Potüngue
in De Tante van Charley een figuur, die
zoo uit een roman van Dickens gestapt
scheen te zijn, zijn precieus, zoo in
stijl gespeelde Monsieur de Sotenvllle in
Molières George Dandln on zooveel andere
rollen. En dan mogen wij hier ook niet ver
goten zijn Frederik XXXVIII, de hoofdrol in
Zijne Majesteit van II. dc Wal. waarin hij al
zijn fantasie en uitbeeldingsvermogen kon
toonen.
Persoonlijk denk ik met dankbaarheid aan
zijn fijn gesperlden dominee Reeman in mijn
Fatsoen en aan het kleine rolletje van den
secretaris in mijn Zedelijkhridsdictator, dat
door zijn spel een persoonlijk succes voor
hem werd.
Het is geen tijd voor feestelijk jublleeren
en voor jubileumcommissies cn de beschei
den Van Warmelo zou waarschijnlijk ook
ais er geen crisis was hiervoor toch heb
ben bedankt. Maar als hij te Haarlem den
eersten keer weer optreedt waarschijn
lijk zal dat wol zijn in X. IJ. Z. van Kla-
bund dan zullen de Haarlemmers hem
zeker toonen, hoe zeer zij het zeer apart ta
lent van dezen Waarachtigen kunstenaar op
prijs stellen.
J. B. SCHUIL.
HUWELIJKSGEBRUIKEN.
Over huwelijks gebruiken vinden we in het
nieuwe 14 daa<rsehe tijdschrift Onze wonder
baarlijke wereld het volgende:
De bruidegom op de Babarellanden moet
zijn bruid najagen ln een groote. donkere
kamer. In Egypte mag de bruidegom het ge
zicht van zijn bruid niet z!en. voor de plech
tigheid achter den rug ls: terwijl onder de
Joden van Jeruzalem de bruid onder een hu
welijksbaldakijn staat met gesloten oogen cn
die niet mag openen om naar haar man te
kijken, vóór zij het huwelijksvertrek heeft
Mr. Van Ness Leavitt. de zwager van den
Amerlkaanschen president Hoover, is wegens
het smokkelen van alcoholische dranken
gearresteerd.
bereikt. Het baldakijn Is een bescherming
tegen het kwaad van boven. Vandaar ook de
statieparasols van koningen
Bij sommige Bodoulnenstammen vlucht de
bruid na de plechtigheid de heuvels ln en de
de bruigom moet haar zoeken. In Bulgarije
wordt een pas getrouwd paar in een huis op
gesloten en mag het In zeven dagen niet ver
laten.
Het is van dit mystiek geloof nl. dat zóó de
booze geesten worden geweerd, dat wij het
gebruik afleiden de bruid te sluieren en dat
wijd verbreide geloof, dat het ongeluk voor
spelt voor den bruidegom als hij zijn bruid
op den dag van hel huwelijk vóór de eigen
lijke plechtigheid ziet.
Varianten van dit geloof zijn eindeloos. In
teressant zijn vooral die. waar het Jonge paar
zich verkleedt of kentcekenen ruilt, of waar
een v abc he bruid de echte vervangt met het
doe! natuurlijk om eventueel het boozc nood
lot te misleiden!
De burgemeester van het Londenschc voorstadje Hammersmith verleent as
sistentie het vervaardigen van een enorme -plumpudding*
