CHIEF WHIP
H.D. PUZZLES
Ga over op CHIEF WHIP.'
PUZZLE No. 7
Precies het juiste vochtgehalte
VIRGINIA
Radiomuziek der week.
EEN VOORBESPREKING
E. A. W. PAUW.
Hollandia Water
HAARLEM'S DAGBLAD
TWEEDE BLAD.
ZATERDAC 5 DECEMBER 1931
OPLOSSING PUZZLE No. 6
LETTERGREEPRAADSEL.
Y/ces V zelf, zei ik tot iemand, maar
hij kon niet, hv was niemand.
I. wederstreven.
2. eendracht.
3. eva.
4. simon.
5. ulevel.
6. zeilmaker.
7. ernstig.
8. listig.
9. franeker.
10 zijwaarts.
11. elysee.
12. inham.
13. interest.
14. krekel.
15 tribune.
16. opnieuw.
17. tentoonstelling.
18. ironie.
19. elkander.
20. meyer.
21. achting.
22. narcis.
23. draadnagel.
24. maatregel.
De prijzen werden als volgt toegekend:
lste prijs f 7.50.
W. M. Koning, Schoterweg 204.
Premies a f 2.50:
W. A. Vreeken. Berkenstraat 19.
A. C. Morien, Gen. de la Reystraat 22.
B. van Aken. Hofmeyerstraat 5.
Mej. Hoogeboom, Coomhertstraat 15.
Mej. G. de Lange, Van Tuyllweg 34,
Velsen.
AARDRIJKSKUNDIGE PUZZLE.
Waar wonen zij?.
1. R. D. Heelden.
2. W. N. de Roe.
3. L. van der Eb.
4. E. v. Coorden.
5. P. I. B. Stouten.
6. H. O. V. Dolee.
7. Dé v. Damarest.
8. Wed. M. I. Engel.
L. van Kuberg.
A. Roldanes.
10.
1L Lies Stijne.
In welke plaatsen wonen de bovenstaande
personen, wanneer de plaatsnaam telkens
kan worden gevormd, uit de letters waar
mede de persoon is aangegeven. We ver
klappen onze lezers ook nog, dat ze in de
11 provincies van Nederland wonen.
Oplossingen, verzonden in gesloten couvert,
waarop vermeld „Puzzle-rubrick" moeten
uiterlijk Maandagavond a.s. in ons bezit zijn.
Bij de oplossing moet onderstaand formu
lier worden ingezonden, uitgeknipt en duide
lijk leesbaar ingevuld. Bij ieder formulier
mag slechts één oplossing worden ingezonden.
Voegt men er meer bij, dan moeten wij
ze alle van het mededingen naar de uitge
loofde prijzen uitsluiten.
Hier het formulier:
H. D. PUZZLE
No. 7
Adres:
Naam inzender:
T December 1931
Voor goede oplossingen loven wij uit:
een Eersten prijs van 7.50
Vijf premies van 2.50 elk.
Zijn er meer goede oplossingen dan het
aantal prijzen, dan zullen deze bij loting
worden toegekend.
De namen van de prijswinners zullen wij
in ons nummer van den volgenden Zaterdag
(12 December) publiceeren.
Er bestaat geen beroep op de genomen be
slissingen.
Correspondentie er over kan niet worden
gevoerd.
Alle oplossingen moeten bezorgd of per
post gezonden worden aan onze bureaux,
Groote Houtstraat 93.
Van onvoldoende gefrankeerde brieven
wordt geen nota genomen.
EINDELIJK EEN BLIJ GELUID.
VERMINDERDE INVOERRECHTEN OP KAAS
IN TSJECHO-SLOWAKIJE.
Het Haagsch Corr. Bur. verneemt, dat de
onderhandelingen van de Nederiandsche Ge
zant te Praag, ar. H. Mulder met de regee
ring van Tsjecho Slowakije om de invoer
rechten op de Nederiandsche kaas verlaagd
te krijgen tot die welke voor Zwitsersche
kaas gelden, tenslotte een gunstig gevolg
hebben gehad. Bij notawisseling zijn die
rechten thans verminderd tot 294 Tsjechische
kronen per 100 K.G. Vermoedelijk treedt dit
nieuwe tarief binnen 2 weken in werking.
Daarvan mag een aanzienlijke vermeerde
ring onzen kaasuitvoer naar Tsjecho-Slowa-
kijc worden verwacht temeer daar in het
voorjaar een groote tentoonstelling van Ned.
kaas en groenten te Praag zeer de aandacht
heeft getrokken.
INGEZONDEN MEDE DEELINGEN k 60 Cu. prr regel.
Is het vochtgehalte van een sigaret te laag,
dan verliest zij haar aroma en kwaliteit.
Strenge wetenschappelijke controle waar
borgt het te allen tijde juiste vochtgehalte
van CHIEF WHIP en het behoud van
die superieure kwaliteit en dat buitenge
wone aroma waardoor deze sigaret zoo
populair geworden is!
De Beste voor Uw Gezondheid!
ARDATH
LONDON
door KAREL DE JONG.
Het aanstaand St. Nicolaasfeest heeft tot
dusver weinig of niet zijn stempel op de ra
dioprogramma's gedrukt, behalve dan wellicht
op het advertentiegedeelte, dat hier natuurlijk
buiten beschouwing blijft. Maar voor Zondag
morgen vinden we tenminste Van Gilse's .Va
riaties op een St. Nicolaasliedje" op het pro
gramma van Hilversum en als we nu den
tekst in gedachte veranderen in „Zie ginds
gaat de stoomboot naar Spanje weer toe"
kunnen we het nog toepasselijk achten ook.
Van Gilse's Variaties hebben nooit een popu
lariteit bereikt als Van Anrooy's Piet Hein-
rhapsodie, die meermalen op hetzelfde con
cert werd uitgevoerd, maar zij vormen toch
eveneens ee"n goed geschreven werk. waarin
zich menige geestige inval aan uitstekende
orkestratie paart. Het Hilversumsche pro
gramma van Zondagochtend bevat nog Dirk
Sehafer's ..Javaansche Rhapsodie", de fijn
zinnige Marsyasmuziek van Diepenbrock en
mij onbekende werken van Willem Landré en
Corn. Dopper en is dus een zeer te waardeeren
hulde aan onze Nederiandsche toonkunstbc-
oefening.
Zondagavond worden o.a. de beide „Arlé-
sieitne"-suites van Bizet uitgezonden: de
tweede om 6 55 uit Motala, de eerst om pl.m.
9.30 door R.S.R. Beide zijn bekend genoeg,
maar niet zoo algemeen in de rol welke do
verschillende nummers vervullen in de muziek
die Bizet in 1872 bij het tooneelspel „l'Arlé-
sienne" van Alphonse Daudet schreef. Daar
om zal die hier kort toegelicht worden. Het
Prélude der lste Suite dient bij de volledige
muziek als Ouverture en is bedoeld als inlei
ding voor gang en karakter der handeling.
Het bestaat vooreerst uit een reeks variaties
op een melodie uit de Provence die als „Mar-
che de Turenne" in Frankrijk bekend is. Dan
volgt een gedeelte waarin een motief als ..idéé
fix" optreedt en telkens, door alle harmonieën
heen. in dezelfde toonsoort, herhaald wordt.
Het schildert den gemoedstoestand van Fré-
déric, den held van het drama, die van het
meisje uit Arles heeft moeten afzien en op de-
zen avond, waarop zijn verloving met een an
der voorbereid wordt, een eind aan zijn leven
maakt. Het slotgedeelte van het Prélude ka
rakteriseert zorg. hoop, vertwijfeling en doet
in zijn laatste maten den treurigen afloop van
het stuk voorgevoelen .Het Minuetto is als
entre ac.te-muziek vóór vroolijke afreelen be
doeld. Het Adagietto, alleen door het strijk-
ensemble gespeeld geeft in zijn eenvoud en
onroerende innigheid een voorreffelijke' dra-
maische karakteristiek: 't begeleidt den dia
loog tusschen twee oude menschen, die in hun
jeugd vrijwillig afstand van elkaar deden en
na 50 jaren elkaar voor 't eerst weer ontmoe
ten. Het ..Carillon" is op zichzelf een geniaal
meesterstukje. Bizet heeft hier boven en on
der een motief, dat in een middenstem niet
minder dan 60 keer zonder onderbreking her
haald word een muziek geschreven, waar van
't begin tot 't eind, gang en karakter in zit en
die tevens de handeling prachtig illustreert.
De klokken (door hoornklanken voorgesteld)
begeren bij de feestelijke' viering der verloving
van Frédéric en Vivetta en het geheele dorp
komt feliciteeren. In het middeldeel wordt het
jonge paar zedig en hartelijk toegesproken.
De buitengewone bijval die deze suite overal
vond, was voor de vrienden van den in 1875
overleden meester aanleiding om uit. de 24
nummers der Arlésienne muziek een keus te
doen die Guiraud tot de samenstelling der 2de
Suite heeft geleid. Het eerste stuk daarvan,
„de Pastorale", waarin ook een soort van doe
delzak optreedt, roept ons een landelijk beeld
voor oogen van een dorpdans, dat door het
middengedeelte in fis min. nog sterk geaccen
tueerd wordt. De vroolijke klanken der mu
ziek vormen in het drama een schril contrast
met de handeling: juist een oogenblik te voren
zijn Frédéric omtrent het ware karakter zij
ner geliefde de oogen geopend. Het Intermezzo
en de Menuet zijn entre-acte-muziek het eer
ste van elegischen, het tweede van gracieuzen
aard. Het slotstuk „de Farandole" bezint weer
met de „Marche de Turenne", die hier echter
niet weer tot variaties ontwikkeld wordt, maar
terstond voor de melodie der Farandole plaats
maakt. Een optocht met dans ter gelegenheid
van het feest van St. Aloysius begint; de mu
ziek groeit van pp tot ff. Bizet heeft hier een
op zich zelf onbeduidend thema alleen door
herhaling en dynamische toeneming tot een
geweldige kracht weten op te voeren: een
kunst, welke aan die van vele Russische com
ponisten herinnert. Onophoudelijk klopt de
tamboerijn; de Marche de Turenne komt even
terug, maar wordt dooi* de Farandole wegge
vaagd en alles, wordt ten slotte als in een
maalstroom meegesleurd.
Van de overige programmas stip ik voor dit
maal aan: Maandagavond te Motala het op
treden van den beroemden violist Henri Mar-
teau die enkele jaren vóór den oorlog Joachim
opvolgde aan de Berlijnsche „Hochschule für
Musik" maar in 1914 als „Auslander" Duitsch-
land moest verlaten. Dinsdag kan men „La
Folia", de Spaansche melodie in twee verschil
lende bewerkingen liooren: uit Hilversum in
die van Liszt voor piano, uit Mühlacker in die
van Corelli voor viool. Een ander beroemd
violist, Jacques Thibaud, speelt Woensdag
avond voor de microfoon van Daventry en ook
Nathan Milstein zal zich deze week doen hoo-
ren. Aan groote violisten dus geen gebrek.
Daartusschen doet het ons genoegen ook een
Hollandschen naam in een buitenlandsch pro
gramma te vinden: de Haarlemsche zangeres
Ré Koster zal Vrijdagavond te Milaan, waar
zij woont, Hollandsche liederen voor de micro
foon zingen.
Goethe's „Meerestille und glüchliche Fahrt"
is vooral door Mendelssohn's gelijknamige
schoone Ouverture in de concertzaal geko
men; Beethoven echter heeft het gedicht ge
kozen tot tekst van ee"n zeer gelukkig geslaag
de en fijnzinnige canate, die als op. 112 in 1815
geschreven werd en in 1823 verscheen. Deze
wordt Vrijdagavond door Mühlacker uitge
zonden.
EEN 80-JARICE.
Op 20 December a.s. wordt de heer E. A. W.
Pauw, oud-leeraar in de Fransche taal aan de
H.B.S. en de Handelsschool, tachtig jaar.
Pauw tachtig! En nog is hij recht als een
kaars, nog tintelt de oude vroolijkheid in zijn
oog, nog houdt-ie je op straat aan om met
een plechtig gezicht een grap te vertellen, of
te herinneren aan een geval uit den ouden
tijd, „toen we zoo'n plezier hebben gehad in
die klas waarin ook die zat.... en die....
weet je nog?"
Pauw hield van de jongens, en de jongens
hielden van hem. Dat is zeker. Hij had als
leeraar allerlei wonderlijke eigenschappen,
die niet bepaald klopten met de opvattingen
van de meesten zijner collega's. Vooral niet
in dien tijd, toen de afstand tusschen leeraar
en leerling veel grooter was dan nu. het
systeem veel dogmatischer werd toegepast en
slechts een klein aantal leeraren in een ver
houding van sympathie en onderling ver
trouwen met de jongens stond. Aan Pauw's
zonnige natuur danken wij, zijn oud-lecrlin-
gen. allen blijde herinneringen. Hij had onge
twijfeld een natuurlijke begaafdheid voor het
tooneel. Hij teekende bovendien heel knap
bij voorkeur „de achterhand van een paard",
of een snoek die hij Zondag gevangen had, of
een sleepboot met zandbakken, of een Skye
terrier. Maar zijn voornaamste gaven als
leeraar waren zijn aanstekelijke levensvreug
de en zijnjongensachtigheid. Hij begreep
altijd zoo goed wat ons jongens plezier deed,
omdat hetzelfde hèm plezier deed.
Zijn lesuren waren vol afwisseling. Hij kon
uitstekend orde houden hij stelde de graad
van orde vast, en als we daarbuiten gingen
greep hij dadelijk in en had een hekel aan
straffen. De droogheid van de boekjes van
Dubois voelde hij even intens als wij, en zoo
wisselde hij die alleszins aangenaam af met
vertellen en voordragen. Dat kon hij uitste
kend. Geen van zijn oud-leerlingen kan „La
Grande Duchesse de Gérolstein" en „l'Hi^toire
du Général Boum" vergeten zijn. Pauw ac
teerde er heele rollen uit, zette liederen in die
de klas meezong en gaf soli ten beste. Wie
onzer zou zich niet zijn: „Voici le sabre, le
sabre, le sabre. voici le sabre, le sabre de papa"
herinneren? En dan het lied der karabiniers:
Nous sommes les carabiniers,
Nous gardons des foyers.
Mais par un malheureux hasard
Nous arrivons, nous arrlvons, nous arrivons
Toujours trop tard.
Hoe zouden wij ook dien herbergier kun
nen vergeten, die den zonderlingen naam
droeg van Péopé-peopi-peopopipo? En Pauw's
vreemde en ontstellende verhalen over Al
giers? Of het geval van den jongen die, door
zijn verhaaltrant geïnspireerd, op het eind
examen aan een vreemden examinator ging
vertellen hoe hij op het Noorder-Buiten-
spaarne in een bootje zat te visschen: „tout-
a-coup les roseaux souvrent. et je vois un
tigre des Bengales, qui s' approche lente-
ment".
Of het drama met de kat, die bij de familie
Pauw te logeeren kwam en dol bleek te zijn?
Of het zonderlinge avontuur met den skyo-
terrier, verkocht door een van Pauw's vrien
den aan Monseigneur le Prince de Caraman-
Chimay. waarna Pauw naar Brussel reisde
om het dier aan zijn vorstelijken nieuwen baas
te overhandigen?
Wat hebben wij veel gelachen, dank zij
Pauw!
En ik kan getuigen dat wij, ondanks al die
feestelijke afwisseling, toch ook heel wat
Fransch van hem leerden. Zoo ongemerkt
stak je trouwens bij al die verhalen heel wat
woordenkennis op. Toen ik jaren later, ge
wapend met mijn school-Fransch, naar Parijs
trok om daar als dagbladcorrespondent te
werken, heb ik nog vaak met erkent iijkheld
aan Pauw gedacht. Het leek eerst een zware
opgaaf, vooral omdat dc vredesonderhande
lingen van Versailles toen net begonnen en
meteen de noodzaak zich voordeed, allerlei
politieke bonzen te gaan interviewen. Maar
het viel erg mee. Van andere ov.d-leerllngen,
evenals i* in de practijk van het Fransch be
land. heb ik later dergelijke ervaringen ge
hoord.
E. A. W. Pauw, in 1851 in Den Haag gebo
ren, ging al heel jong met zijn ouders naar
Frankrijk. In Parijs begon hij zijn studie. Hij
bleef er tot den Fransch-Dui'.criien oorlog
van 1870'71 en vertrok toen naar Brussel,
waar hij aan de Handelsschool „Acker"" zijn
studies voortzette In 1874 vertrok hij naar
Nederland. Hij kende toen vrijwel geen voord
Hollandsch meer. Hij werd benoe nd tot
leeraar aan de H.B.S. met 5-jarigen en aan
dien met.3-jarigen cursus te Haarlem, en
later tot leeraar aan de Handelsschool. Op
65-jarigen leeftijd, in 1916, moest hij zijn pen
sioen nemen, maar kon, tot zijn voldoening,
in de volgende jaren nog vaak als tijdelijk
leeraar optreden.
Ik hoop dat wij onzen ouden leeraar, altijd
even kaarsrecht van houding en even onbe
rispelijk in kleedij, het hoofd achterover en
zoo'n beetje scheef gehouden, altijd spiedend
naar iets dat hem boeit of eventjes amuseert,
altijd even verheugd als hij een van zijn tal-
looze oud-leerlingen ontmoet, nog vele jaren
in ons midden zullen houden. Hem evenmin
als anderen zijn dc moeilijkheden en zorgen
des levens bespaard gebleven. Zijn levens
vreugde heeft hem ze doen overwinnen.
„Ik heb altijd veel van de jongens gehou
den", heeft hij me eens gezegd. En dat heb
ben wij allemaal heel goed gevoeld. Wij blij
ven hem er dankbaar voor.
R. P.
INSTEMMING MET DE BENZINE
BELASTING IN DE EERSTE KAMER.
Blijkens het voorlooplg verslag der Eerste
Kamer over het ontwerp van wet tot heffing
van een benzinebelasting was dqjnstemming
in de afdeelingen vrij algemeen. Het per
centage werd echter een limiet geacht en
men vroeg zich af, hoe de regeering de f 16
millioen zal vinden, die uit de belasting ko
men, wanneer de benzineprijs zou stijgen.
Gevraagd werd of de repeering bereid is te
zijner tijd zooveel mogelijk een opdrijven
van den benzineprijs tegen te gaan. Sommige
leden verwachtten niet, dat dc benzineprijs
licht tot het peil van twee jaar geleden zou
stijgen.
MEER DAN TIEN MILLIOEN
AAN CRISISSTEUN.
VERHOOGING DER BEGROOTING 1931.
In de memorie van antwoord over ver
hooging van dc begrooting van Binnenland-
sehe Zaken voor 1931. zegt de minister wat
de werkverschaffing en steunverleening aan
gaat, dat de toestanden voortdurend ongun
stiger worden en dat naar alle waarschijn
lijkheid 10 millioen gulden niet voldoende zal
zijn. Reeds tot 18 November 1931 is voor werk
verschaffing en steunvcrleening uitgegeven
rond 8.1 mülioen.
Teneinde den uitvoer van consumptie
aardappelen zooveel mogelijk aan to moedi
gen is de regeering bereid om, indien in het
voorjaar de ingekuilde aardappelen niet ge
heel voor consumptie verkocht blijken, deze
bij vermaling door de fabrieken ook onder
de steunregeling te doen vallen.
De minister is bereid om de landbouwers
in de omgeving van Dcüemsvaart, wier oogst
over een gebied van 500 a 600 H.A. door ovcr-
vloedigen regenval volkomen is mislukt, in
dezen steun naar billijkheid te doen declcn.
Het heeft den minister verheugd, dat veie
leden hun instemming hebben betuigd met
het voorstel tot het wederom verleenen van
steun aan de veenkoloniale landbouwbedrij
ven, maar het door het meerendeel der leden
geuite bezwaar, dat het percentage van 70,
waarover ten hoogste steun verleend zal wor
den. niet met do billijkheid in overeenstem
ming zou zijn, kan hij niet deelen.
DE VERTRAGING IN DE
SCHADELOOSSTELLINGS
KWESTIE.
DE MINISTER HOOPT OP SPOEDIGE
BESLISSING.
In de Memorie van Antwoord aan do Tweede
Kamer inzake Binnenlandschc Zaken zegt
minister Ruys. dat dc eigenaardige positie
van sommige objecten voor schadeloosstelling
en dc zeer uiteenloopende zienswijzen, niet
alleen van partijen, doch ook van deskundigen
de afwikkeling van de grenswijziging tusschen
Haarlem en Heemstede vertragen. Intussdhcn
hoopt de minister deze aangelegenheid bin
nen bekwamen tijd tot een bevredigende be
slissing te kunnen brengen.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cts. per regel.
Het gezondste Tafclwatcr (Ncderl. Bron)
Verkrijgbaar
fa. P. BAGGERMAN
SPAARNE 114 TEL. 10116
AGENDA
ZATERDAG 5 DECEMBER.
Palace: Het lied van dc Zuidzee, op het
tooneel „Jackman de Vagabond". Des mid
dags Smt-Nicolaas Matinee.
Rembrandt Theater: De Privé-sccretaressc.
Op het tooneel ..Roulettetrio". Des mid
dags Sint Nicolaas Matinée.
Luxor Theater: Jonge Ade'aars in Twceerlel
Gedaante. Op het tooneel Variété-attrac
tie. 2.30 en 8.15 uur.
Teyler's Museum, Spaarnc 16 Geopend op
werkdagen van 113 uur, behalve 's Maan
dags, toegang vrij.
ZONDAG 6 DECEMBER
Stadsschouwburg 8 uur: N.V. Het Schouw-
tooneel: Een goede buur is beter dan
Schouwburg Jansweg, 8.15 uur: „Pappie op
Nachtmanoeuvre".
Bioscoopvoorstellingen, 's middags en des
avonds.
MAANDAG 7 DECEMBER
Schouwburg, 815: „Pappie op Nachtma
noeuvre".
Bioscoopvoorstellingen.
APOTHEKEN f AVOND- EN NACHTDIENST)
Firma Grljssecls en Van Hees, L. Veerstr. 14,
Te!- 11000.
L. Schoorl. Fr. Halsplein. Tel. 11130.
Bosch en Vaart Apotheek, Bosch cn Vaart-
straat 28. TcL 13290.
