Het St. Nicolaasfeest in vroeger jaren.
HAARLEM'S DACBLAD
ZATERDAC 5 DECEMBER 1931
Waarom de overheid er zich mee ging bemoeien.
De Heilige als verwekker van opstootjes.
B. en W. deelen aan den Raad mede. dat
alvorens voorstellen in te dienen voor de stich
ting van nieuwe gebouwen voor andere onder
wijsinrichtingen zij wenschen eveneens in
overeenstemming met het advies der com
missie voor de gebouwen, oen commissie in te
stellen, die de vraag zal hebben te beant
woorden of het wensdhelük is, het- lyceum in
zijn tegenwoordigen vorm te handhaven.
Zulks in verband met de zeer kleine klassen
van den gymnasialen bovenbouw van het ly
ceum resp. tellende 9, 8, 7 en 5 leerlingen.
5 December! Een datum, die in deze lage
landen bij de zee niet gemakkelijk onopge
merkt voorbij gaat. Oud en jong, arm en
jjjk, zij allen maken dezen dag in meerdere
of mindere mate tot een feestdag, een dag
van geven en blij maken, een dag, waarnaar
vooral de jeugd al dagen van te voren vol
verwachting verlangt. Een dag van traditie.
Onze ouders en grootouders vierden het al,
maaral véél, héél veel vroeger was
^yclaesdach" zooals het in een Dortsche
rekening van 1360 werd genoemd, een dag
ren dezelfde importantie als nu. Dr. G. G. J.
Schotel geeft aardige bijzonderheden over
Sint-Nicolaas in lang vervlogen dagen. In
1363, zoo vertelde hij, was Jan van Blois,
heer van Goude en pair van Frankrijk op
Sint Nicolaasdag te Dordrecht. Spoedig was
hij omringd door „scoelnaers" (schooljon
gens), die hem „om geit tot haeren hoechtijt
ren Sint Nicolaas" vroegen.
In de 15e eeuw ontmoet men ook het be
kende St. Nicolaasbrood, dat de Grieken in
zee wierpen om het slechte weer te stillen.
St. Nicolaas toch was de patroon der zee
varenden en de groote schutsheilige van
handeldrijvende steden, zooals, in Holland,
van Amsterdam, Staveren en Kampen. Zoo
deelde men in 1403 te Dordrecht „coninc,
claescoeck en taert aan die kynders op
hun patroon St. Nyclaes" uit. Het schoen-
zetten dateert al uit de 16e eeuw. het was
toen als nu; 's morgens werden de kinderen
met de goede gaven van den grooten kinder
vriend verrast. In den gouden eeuw werd
het St. Nicolaasfeest veel „tumultueuser" ge
vierd dan nu. het werd zelfszóó erg,
dat de overheid er zich mee ging bemoeien,
en het ten strengste verbood. De vroede va
deren van Delft b.v. vaardigden reeds in
1607 een keur we zouden nu spreken van
een politieverordeningen uit, waarin het
verboden werd op 5 December kramen op
het marktterrein we vertalen het 17e
eeuwsch voor het gemak maar in modern
Nederlandsch op te slaan, waarin goede
ren verkocht worden, waarvan men dan later
de kinderen weer wijs maakt, dat Sint Ni
colaas ze hen geschonken heeft.
De vroedschap gaat echter nog verder, ze
verklaart omstandig hoe ze er toe gekomen
Is, dit verbod uit te vaardigen; het Sinter
klaas vieren strijdt niet alleen tegen de
goede orde en de zeden, maar het leidt de
menschen van den waren godsdienst af en
brengt wangeloof en afgodendienst, wat in
een welgeordende en Christelijke stad niet
getolereerd kan worden.
Veel zorgen baarden den kerkeraad de
vooravonden van het St. Nicolaasfeest, dan
toch gingen „vrijers" en vrijsters" zich bij
bakker vereenigen, om het goud en zilver op
de Sinterklaaskoeken te plakken. Er werd
op die bijeenkomst naar hartelust gegeten
en gedronken en het ging er ruw toe! Nog
lange, lange jaren is ook dit gebruik in
zwang gebleven. Hildebrandt. we herinneren
het ons allen, geeft in zijn Camara Obscura
een kleurig beeld van zoo'n verguldavondje,
maar in de 19de eeuw ging het al heel wat
kalmer toe, en een overheidsverbod was toen
niet meer noodig. De Sinterklaasliedjes
wie kent ze niet? zijn al van ouden datum
Het „Sunter Claes", goet heyligh man, trek
je besten tabbert an. enz. dateert als uit de
17e eeuw. En't leeft nog.
Ook in de kerken werden in de 17e
eeuw de weezen en ouden van dagen op
Sinterklaasavond niet vergeten, zij werden
onthaald en kregen dikwijls geschenken in
geld.
Op het platteland werd St. Nicolaas niet
alleen etende en drinkende en dansende ge
vierd, maar in sommige streken hadden nog
andere feestelijkheden plaats. In Rijnland
b.v. waren de boeren gewoon, indien hun
het geluk te beurt viel, op dezen dag hun
koeien in het land te mogen melken, al hun
volk te onthalen op melk en beschuit. In
1777 bestond dit gebruik nog te Leimuiden.
Prof. Ds. Jos. Schrijnen behandelt even
eens de rol, die Sint Nikolaas in het volks
leven speelt in zijn „Nederlandsche Volks
kunde".
Evenals de Wilde Jager en Sint Maarten,
,,rydt" Sinterklaas door den schporsteen.
En inderdaad, de schoorsteen is de koker
der geestenwereld, de verbindingsweg tus-
schen hoogere wezens en de gewone wereld,
de ruime, ouderwetsche schoorsteen boven
den haard, het gezellige middelpunt van
het intieme, huiselijke leven.
Onder den schoorsteen wordt de schoen
geplaatst, vandaar dat de uitdrukking „een
schoen zetten bij iemand synoniem is met
iemand iets afbedelen".
„Sinterklaas", zoo merkt Van der Ven op
in zijn „Nederland's Volksleven" op. was,
en is misschien nog, een huwelijksmakelaar,
een afgezant van Amor! Het wordt daarom
begrijpelijk, waarom de „mersepeinen her
ten" met de „Vrijsters en vrijers" reeds in
Bredero's dagen de plompe „duivekaters" en
„Varkenskoeken" vervingen, het oude Sin
terklaas liedje van „Hansje die wil trouwen"
werpt een duidelijker licht om de beeltenis
van d enSint. Ook met het bakken van de
„Vrijsters en vrijers", zooals wij ze nu nog
in hun oude primitieve vormen kennen, be
moeide de overheid zich; in Arnhem werd
in 1632 een keur uitgevaardigd, waarbij het
bakken van Sinterklaaskoeken werd verbo
den omdat deze ,,'t facoen van eenige beel
den hadden". Zooals dit meer gaat, trok de
Arnhemsche burgerij zich van dit overheids
verbod niets aan aan en bakte er lustig op
los. Ook op ander gebied gaf de oude Bis
schop van Myrte aanleiding tot botsingen.
In 1782 was de verhouding tusschen Pa
triotten en Prinsgezinden uiterst gespannen.
In den Haag tooiden de laatstgenoemden
zich met oranjelinten, zingend trokken zij
door de straten en op de huisdeuren van
Patriotten slaan, werd „Oranje boven" ge
roepen. Hoewel de heele geschiedenis vrij on
schuldig was, grepen de Patriotten, hevig
verontwaardigd, het gebeurde aan om het
op te blazen tot een oproer, dat „Sint Nico
laas had aangekweekt" zooals ze zich uit
drukten.
Zoo zien we dus, dat Sint Nicolaas, de
eeuwenlange vriend van volwassenen en kin
deren in vroeger dagen dikwijls aanleidingen
tot wrijvingen gaf.
DE WONINGBOUW.
Welke plannen B. en W. nog
hebben.
NOG 900 KROTWONINGEN.
In antwoord op de opmerkingen in de af-
deelingen deelen B. en W. aan den raad mede,
dat hun college van meehing is, dat met de
volkshuisvesting zoo'n groot volksbelang ge
moeid is, dat ondanks den slechten economi-
schen toestand getracht moet worden op dit
gebied zooveel als eenigszins mogelijk is te
bereiken.
Het directe woningoversohot is dus in 1931
tot 1 October toegenomen van 469 tot 795 wo
ningen, terwijl het totale indirecte woningte
kort afgenomen is van 1344 tot 955. Dit laatste
beteekent dus, dat op 1 October 1931 alle aan
wezige gezinnen in Haarlem behoorlijk gehuis
vest hadden kunnen worden, indien er op dien
datum 955 nieuwe woningen beschikbaar wa
ren gekomen, terwijl dan bovendien 628 wo
ningen zouden leegstaan.
Kort geleden is verder een nieuw onderzoek
ingesteld naar de aanwezige krotwoningen, die
in den loop der jaren zullen moeten worden
opgeruimd. Bij dit onderzoek zijn rond 900
krotwoningen aangetroffen, waaruit dus
blijkt, dat door onbewoonbaarverklaring, ont
trekking aan de bestemming en het aanbren
gen van verbeteringen het aantal krotwonin
gen van 1200 in 1929 op 900 in 1931 is geko
men dus met 25 pet. is afgenomen.
In uitvoering zijn thans nog:
258 gemeen te woningen en
145 woningen voor woningbouwvereenigin-
gen.
Van deze woningen zullen zeker een 175-
tal nog in dit jaar gereed komen.
Voor 25 woningen heeft de aanbesteding
plaats gehad en kan de gunning dus spoedig
worden verwacht.
Voor 31 is het bestek aan ons College ter
goedkeuring ingezonden.
Voor 268 zijn de plannen in vergevorderd
stadium van voorbereiding en voor pl.m. 280
woningen zijn de plannen mee'r in een begin
stadium van voorbereiding.
Onder dit laatste aantal zijn pl.m. 105 wo
ningen begrepen van gemeentewege te bou
wen voor financieel- en sociaal-zwakke ge-
Zinnen.
In 1930, 1931 en 1932 zullen te zamen 163
-1- 596 -T 504 is 1263 woningen gereed kunnen
zijn, waarmede ruimschoots zou zijn voldaan
aan de plannen van B. en W„ neergelegd in de
beantwoording van het afdeelingsverslag over
de begrooting 1930.
Bij een en ander is aangenomen, dat gelden
beschikbaar zullen kun.ner. worden gesteld om
de plannen te voltooien.
5 LEENING DORDRECHT.
De gemeenteraad van Dordrecht heeft be
sloten een geldleening aan te gaan van f2
millioen tegen 5 pet. aflosbaar in 1936.
DE PRECARIO-RECHTEN.
EENIGE WIJZIGINGEN.
Aangezien de verordening op de heffing van
eene belasting voor het ingebruiknemen van
openbaren gemeentegrond of openbaar ge
meentewater ,of ter zake daarvan door de ge
meente bewezen diensten bij Koninklijk be
sluit van 26 Augustus 1929, werd goedgekeurd
tot 1 Januari 1932, moet deze verordening op
nieuw door den Raad worden vastgesteld. In
de ontwerp-verordening, die B. en W. ter be
krachtiging aanbieden, zijn in hoofdzaak eeni
ge redactioneele wijzigingen aangebracht. De
tarieven zijn ongewijzigd gelaten, behoudens
in enkele gevallen. Het komt B. en W. nl.
geWensoht voor om de rechten, welke worden
geheven als vergoeding voor het stallen van
een paard of het innemen van een stand
plaats met een tractor in het woonwagenpark
in de verordening vast te leggen en het dag
tarief voor het plaatsen van een woonwagen
in verhouding tot het weektarief, bedragende
f 1, billijkheidshalve van f 0.25 op f 0.15 te stel
len.
Een verhooging van het jaartarief van f 100
op f 150 voor het hebben van eene benzine
pompinstallatie achten B. en W„ gelet op den
aard van het object, alleszins gerechtvaardigd.
Ook komt het B. en W. billijk voor de zon
neschermen, waarop reclame is aangebracht,
niet naar hunne geheele oppervlakte te be
lasten, doch slechts voor dat gedeelte, het
welk door de reclame wordt ingenomen. Er
behoort onderscheid gemaakt te worden tus
schen werkelijke reclame-objecten en objec
ten, die mede worden benut voor het maken
van reclame.
DE NIEUWE BEGRAAFPLAATS.
SPOEDIG KAN MET DEN AANLEG
BEGONNEN WORDEN.
Het plan voor den aanleg wat het grond
werk betreft van een gedeelte der nieuwe
begraafplaats aan den Vergierdeweg is in
voorbereiding. Zoodra dit gereed Is. zal eene
aanbesteding gesplitst naar verschillende
werk-methoden worden gehouden. B. en W.
hopen, dat begin van het volgend jaar met de
uitvoering een aanvang zal kunnen worden
gemaakt.
HET TEHUIS VOOR
ONGEHUWDE MANNEN.
PLAN VINDT VOORLOOPIG GEEN
UITVOERING.
B. en W. doelen in hun memorie van ant-
w mede dat. de tijdsomstandigheden niet
tot-ucen dat verdere uitbreiding kan worden
gegeven aan het plan voor een Tehuis voor
ongehuwde jonge mannen.
HET MIDDELBAAR ONDERWIJS.
DE GEBOUWEN-QUAESTIE.
DE HAVENPLANNEN.
MET VOORZICHTIGHEID TE WERK
GEGAAN.
Wat de uitvoering van de havenplannen be
treft en den aanleg van industrieterreinen,
meenen B. en W. naar zij in de memorie
van antwoord mededeelen dat met omzich
tigheid moet worden te werk gegaan, omdat
tengevolge van de internationale economische
ontwikkeling niet te voorzien is hoe de Ne
derlandsche volkshuishouding uit dezen eco-
nomischen wereldstorm te voorschijn zal ko
men.
DE ZWEMINRICHTINGEN.
HET EERST IS NU DE ZOMERVAART AAN
DE BEURT.
Wanneer tot uitbreiding van het aantal
zweminrichtingen wordt overgegaan, moet
naar de meening van B. en W. de bouw van
eeh inrichting bij de Zomer vaart voorgaan. Op
het oogenblik, gedwongen door de tijdsomstan
digheden meenen B. en W. nog niet met een
voorstel daartoe te moeten komen.
GENEESKUNDIGE DIENST.
HET NIEUWE GEBOUW.
Reeds vóór het indienen der ontwerp-be-
grooting hadden B. en W. een schema opge
steld van uit te voeren werken en nieuw te
stichten gebouwen. Door den achteruitgang in
den economischen toestand is het onmogelijk
geworden dit programma in de naaste toe
komst ongewijzigd tot uitvoering te brengen.
Dit geldt ook naar zij hans aan den raad
mededeelen voor het nieuwe gebouw voor den
Gemeentelijken Geneeskundigen en Gezond
heids Dienst. Het staat echter voor B en W.
vast dat een van de eerste nieuwe gebouwen
die ot uitvoering zullen moeten komen, het
gebouw voor evengenoemden dienst is.
STAKING TE ENSCHEDé WEER
UITGEBREID.
ENSCHEDé, 4 December. De staking te
Enschedé heeft zich hedenmorgen weer uit
gebreid. Verscheidene fabrieken liggen geheel
stil. De toestand is echter volkomen rus
tig.
DE KONIJNENPLAAG IN DE
DUINEN.
BELANGRIJKE PROEVEN VAN HAARLEM.
Er wordt den laatsten tijd in kringen van
natuurbeschermers bij vernieuwing geklaagd
over de wateronttrekking aan de duinen door
de waterleidingen, omdat die een nadeelige
invloed op den plantengroei uitoefent.
Wij spraken daarover met eenige deskundi
gen. Allereerst werd er door hen op gewezen,
dat er bij de waterleidingen verschillende
systemen zijn. Amsterdam heeft water te
kort (zie elders in dit nummer» en onttrekt
meer water aan de duinen dan er door
regen inkomt. Haarlem daarentegen haalt
niet meer water uit zijn duinen, dan de regens
aanvullen, zoodat in het Haarlemsche duin
gebied dezelfde hoeveelheid water blijft-
Bovendien werd de opmerking gemaakt, dat
ook de drooglegging van de Haarlemmermeer
(die vrijwel samengevallen is met de vesti
ging der waterleidingen in de duinen") een
ongunstigen invloed gehad heeft op den wa
terstand in de duinen. Het waterpeil in den
polder is belangrijk lager dan in de duin
streek, zoodat aangenomen moet worden, dat
gedurig water uit de duinstreek afzakt naar
de omgeving van den polder. Het is evenwel
de vraag of dit zoet water is. Onderzoekin
gen hebben aangetoond, dat in den polder
brak water gevonden wordt, zoodat waar
schijnlijk is, dat alleen zout water uit de dui
nen naar het Oosten wegzakt. Dit zoute wa
ter zit onder het zoete water in de duinen,
hetgeen evenwel niet uitsluit, dat dit toch
een ongunsigen invloed heeft op den zoet
waterstand in de duinen.
De laatste onderzoekingen hebben aange
toond, dat vroegere theorieën over aanvoer
van groote ondergrondsche waterstroomen
uit het Oosten des lands, die de hoeveelheid
zoet water in onze duinen zou aanvullen, naar
het rijk der fabelen verwezen moet worden.
Er komt in de duinen niet meer water dan
er by regen valt.
Verder werd ons verzekerd, dat een lagere
waterstand in de duinen geen plantengroei
tegengaat. Alleen kan gezegd worden, dat die
plantengroei daardoor gewijzigd is. De natuur
past zich steeds bij dc veranderde toestan
den aan. Tenslotte is het niet te ontkennen,
dat de plantengroei in de duinen sterk bena
deeld wordt door de konijnen. Dit is aange
toond door proefnemingen in dc duinen der
Haarlemsche Waterleiding. Als stukken duin
in de onmiddellijke nabijheid van de "bronnen
der waterleiding door gaas tegen konijnen
beschermd werden, dan ontstond een vrij
weelderige groei, waardoor bewezen is. dat
niet de waterleiding, maar dc konijnen den
plantengroei belemmeren.
Tenslotte is het in verband met deze
quaestie ook van belang kennis te nemen
van een artikel van den heer B. G. Stempels
in ..de Levende Natuur", die een overzicht
geeft van een wandelrit die een natuurlief
hebber in 1805 in de duinen van Wassenaar
tot Scheveningen gemaakt heeft. Uit zijn ver
haal blijkt, dat het 125 jaar geleden, toen er
nog geen waterleidingen bestonden, met de
begroeiing en den waterstand in de duinen
niet florisant gesteld was als nu sommige na
tuurbeschermers wel meenen. De heer Slem
pt meent dan ook, dat de waterleidingen in
de duinen niet veel schade hebben gedaan,
behoudens de diepe duinpannen met hun
moerasflora en. de lage vlakten.
PROVINCIALE STATEN.
DE PROVINCIALE BEGROOTIN
GEN GOEDGEKEURD.
GEEN MILLIOEN UIT HET
WEGENFONDS.
De heer Michels deert mede. dat Ged. Sta
ten het ook betreuren, dat de regeering in
zake de opheffing van de tollen in het Gooi
een afwijzende houding hebben aangenomen.
Toch hoopt hij, dat deze zaak nog tot een
goede oplossing zal worden gebracht. Wat de
accoustiek van de nieuwe Statenzaal betreft
deelt spreker mede. dat Ged. Stater, geen
maatregelen tot verbetering kunnen nemen,
omdat zij van het RUk afhankelijk zijn.
Thans krijgt de heer Verschure (R.-K.>
het woord. Hij beantwoordt de gemaakte op
merkingen over den toestand in dc provin
ciale ziekenhuizen. Het zwakke geluid van den
heer Verschuere kan helaas niet tot de pers
tribune doordringen. Waar dit mogelijk is,
zullen bezuinigingen ingevoerd worden. Als
de index-cijfers nog lager worden, zullen die
bezuinigingen het volgend jaar wol gemerkt
worden. De opmerkingen over de salarissen
van het personeel moeten in de Commissie
voor Georganiseerd Overleg worden gebracht.
De resultaten van de arbeidstherapie blijven
zeer bevredigend. Een onderzoek heeft uitge
wezen. dat het met de brandweer in de zie
kenhuizen in orde is.
De heer Gerhard (SD.A.P.) herinnert in
antwoord op gemaakte opmerkingen, dat het
aan de provinciale ambtenaren verboden is,
een nevenbetrekking te vervullen, zonder toe
stemming van Ged. Staten.
In een groot, gedeelte van onze vorige op
laag konden we nog mededeelen, dat de pro
vinciale begrooting en van die der bedrijven
voor 1932 waren goedgekeurd en dat verwor
pen was het voorstel-A s s c h e r. om een mil
lioen uit het Wegenfonds te halen, teneinde
belastingverhooging te voorkomen.
Hieronder volgen nog eenige bijzonderhe
den van de zevende en laatste zitting der
Staten
De heer Gerhard zegt. dat het aan amb
tenaren verboden is, om in hun vrijen tijd
concurrentie aan den middenstand aan te
doen. Men moet echter voorzichtig wezen met
het aanbrengen van beschuldigingen. Als men
met concrete en bewijsbare beschuldigingen
komt, zal de commissie van bestuur er de
vereischte aandacht aan besteden. Hij stelt er
prijs op te verklaren, dat Ged. Staten er zelfs
nooit een oogenblik aan gedacht hebben, om
aan de economische zijde van de arbeidsthera
pie de meeste aandacht te schenken. Dat doen
zij alleen aan den medischen kant van dit in
stituut. Wat de keius van de ziekenhuizen be
treft. zegt spreker, dat Ged. Staten alles wil
len doen om ook het verblijf in het ziekenhuis
te Medemblik aantrekkelijk te maken.
Replieken.
Verschillende leden nemen aan de replie
ken deel.
De heer Braakman wil in deze zitting
geen beslissing uitlokken over zijn voorstel,
om de verschuldigde rente over 1931 van de
onder garantie der provincie verleende tuin
derscredieten in 1923 en 1931 voor rekening
der provincie te nemen. Hij stelt het in han
den van Ged. Staten om prae-advies en
spreekt de hoop uit, dat dit spoedig geschie
den zal.
De heer Michels antwoordt, dat Ged
Staten dit gaarne in prae-advies willen ne
men, als zij dan niet aan. een termijn van
veertien dagen gebonden worden.
Het voorstel van de heeren Weiss en
Bruinsma, om Ged. Staten te verzoeken
met voorstellen tot bezuiniging te komen tot
een bedrag van ongeveer vijf procent van het
eindbedrag der begrooting voor het- jaar 1932,
wordt met algemeene stemmen verworpen.
Bij de stemming bleek tot groote hilariteit,
dat de beide voorstellers afwezig waren,
Het voorstel-A s s c h e r c-s. om een millioen
uit het Wegenfonds te nemen, teneinde belas
tingverhooging te voorkomen, wordt verwor
pen met 40 tegen 15 stemmen.
Het voorstel-Thomassen ca., om niet
langer wandelkaarten te eischen van hen. die
het landgoed der provincie onder Castricum
wenschen te bezoeken, wordt verworpen met
38 tegen 17 stemmen.
De provinciale begrooting en die der be
drijven worden daarna goedgekeurd.
Alleen de communisten wenschen geacht te
worden te hebben tegengestemd.
MUNITIE ALS DEMPINGSMATERIAAL.
In den Oever zijn aangekomen twee Rijn
aken met 725 ton afgekeurde artillerie-projec
tielen. Deze zullen worden gestort in de diepe
gedeelten naast de middel gronden.
Het werk zal onder toezicht van de genie
geschieden.
VERBOUWING CAFé - R ESTAUR ANT
BRINKMANN.
Vrijdagmiddag hadden we een onderhoud
mei den archiect, den heer F M. Kramer,
over de ophanden zijnde verbouwing van café
restaurant Brinkmann aan de Groote Markt.
In verband met het drukke bezoek heeft, men
zich genoodzaakt gezien de caféruimte niet
alleen te moderaiseeren, maar ook uit tcbrci-
den.
Het is nl. de bedoeling, dat ..de Kroon"
thans café. als restaurant wordt ingerioht.
Het buffet verdwijnt uit die zaal, in de plaats
daarvan kom een box en ook de leestafel
wordt naar oen andere plaats overgebracht.
Er zal een indirecte verlichting komen. De
beide naastgelegen perccelen, nu als café en
resiaurant ingebruik. worden in één café-zaal
herschapen, die ruim anderhalf maal zoo
groot wordt als de thans bestaande Kroon
Iller zal het strijkje een plaats vinden. Daar
achter komt do leestafel en de blllardzaal, die
5 biljarts zal bevatten. De kegelbanen zullen
zóó worden uitgebreid, dat ook aan de achter
zijde zitjes zullen komen.
Bovendien worden de verschillende zalen
gemoderniseerd. De achter-bovenzaal bijv
krijgt nu ook zijramen.
Verder za! men de keuken geheel moderni
seeren, en komt in stee van twee buffetten,
één centraal buffet.
Het buitenaanzicht blijft ten opzichte der
gevels intact. Hier had men te kampen mot de
grooe moeilijkheid, dat van binnen uit de
voorzijde één geheel moet vormen, doch dat
aan den buitenkant de beide huizen intact
moesten blijven. De heer Kramer heeft hier
voor een goede oplossing gevonden. De hoofd
ingang. met draaideur zal komen tusschen het
toekomstige café en restaurant in.
Deze maand nog vindt de aanbesteding
plï tfi, en in Januari begin men reeds met dc
veroouwing, die op 4 maanden gerekend
wordt. Het grootste gedeelte van het bedrijf
zal ongestoord kunnen blijven uitgeoefend.
SUBSIDIE MIDDELBAAR
ONDERWIJS.
WEER AANVRAGEN?
In de afdeeiingen van den raad is gevraagd
of het mogelijk is. dat de rijkssubsidie voor
he Middelbaar Onderwijs weer wordt aange
vraagd.
B. cn W. hebben een overzicht voor do raads
leden ter inzage gelegd van de mogelijke be
sparing. wanneer de rijksregeling voor het
M. O. en V.H.O. zou worden aanvaard.
DE GEFINGEERDE OVERVAL EN DIEFSTAL
IN DEN HAAG.
Het Haagsch Correspondentie bureau seint:
Omtrent de door den directeur gefingeerde
berooving ten kantore van de Vereen. Bak
kerijen. vernamen wij nader dat deze. die
reeds meer dan 10 Jaren aan de firma ver
bonden was, steeds liet volle vertrouwen van
commissarissen genoot.
De boeken waren volgens accountantsver
klaring volkomen in orde en er Is een be
langrijk banksaldo volgens verklaring van
commissarissen
Voor zoover thans valt te zeggen zijn er
geen medeplichtigen in het spel.
BIOSCOOP.
Jackman op het tooneel. Een
reprise van „Het lied van de
Zuidzee".
Een reis door Griekenland ondernomen
door Duitsche „Wandervögel". vormde een
dankbaar onderwerp voor de afdeellng Cul
tuurfilm der Ufa. Dit werkje is een voortref-
lelijke staal van boeiende filmreportage! De
geluidsteekenfilm waarin de onbeprezen
Micky Mouse de hoofdrol speelt, bevat weer
enkele hoogst komische fragmenten: de
pianosolo bijvoorbeeld is weergaloos geestig
en knap.
Met bijzonderen nadruk vermelden wij dit
keer het nummer op het tooneel. Mr. Jack
man is een zeer begaafde clown, die werke
lijk het kostbare geheim bezit van het unieke
vak. Hij laat het publick lachen, onophou
delijk lachen en hij werkt nochtans mot
uiterst eenvoudige middelen. Zijn parodisti
sche verrichtingen met den vleugel, die
voorafgegaan worden door een zeer breed
voerige inleiding vol geestige strubbelingen
en komische wendingen cn verrassingen,
zijn de moeite van het aanschouwen zonder
twijfel waard.
Jackman zorgt dus werkelijk voor een
goede en welkome afwisseling op het bios
coopprogramma.
De hoofdfilm is een reprise: Het lied van
de Zuidzee, met. Ramon Navarro in de hoofd
rol. Velen zullen een aangename herinnering
bewaard hebben aan deze spannende film.
die op één der idyllische Zuidzee-cilanden
speelt en den strijd tusschen een doclbewus-
ten verdorven Amerikaan cn een kind van
dc antuur, de halfbloed Henry Shoesmlth,
behandelt. Menigeen zal dit werk zoowel om
den inhoud als om de muziek en het spel van
Novario, nog eens willen zien.
LUXOR THEATER.
„Tweeërlei gedaante" en
„Jonge Adelaars".
Warner Baxter, dc bekende Amerikaansche
filmacteur, beschikt over een benijdenswaar
dig talent-. Dat blijkt wel heel sterk in de
film „Tweeërlei gedaante", die deze weck als
eerste hoofdnummer in het Luxor Theater
gaat. Hij speelt hier de rol van een fabel
achtig rijken zakenman, die daarbij vele
goede eigenschappen bezit maar helaas door
zijn allesbehalve aantrekkelijk voorkomen,
zich verre van gelukkig voelt. Hij meent, dat
zijn Jonge vrouw hem om deze reden ont
vlucht is en daarom neemt hij een doel
treffend middel te baat. Hij verdwijnt name
lijk aals de bankier Ludwig Kraua, laat zijn
uiterlijk door een kundig medicus vervormen
en duikt opnieuw op, thans in de gedaante
van den charmanten Fransohman Paul Vil-
lard. In deze tweede gestalte slaagt hij er in
het hart van zijn vrouw in korten tijd te
winnen, waarna hij zich als haar wettelijke
echtgenoot bekend maakt.
Dit is in groote trekken het verloop van de
geschiedenis, die men niet moet verzuimen te
gaan zien. vooral om het verrassende spel
van Warner Baxter in zijn dubbelrol Krauz—
Vil land.
Het andere hoofdnummer „Jonge Adelaars"
is een film in het genre „Vlammende Vleugels"
en als merkwaardigheid kan hieraan toege
voegd worden, dat ook in deze rolprent de
hoofdrol vertolkt wordt door Charles Rogers.
.Jonge Adelaars" speelt zioh af in oorlogs
tijd en brengt ons de opwindenden luchtge
vechten in beeld. Het ls een voortdurend af
wisselen van tactiek, list. ridderlijkheid en
sportiviteit, dat ons in dit werk gegeven
wordt. De film is rijk aan spanning en heeft
veel aan effect gewonnen door de verschillen
de gcluidsapparaten die bij een aantal taie-
reelcn in werking worden gesteld.
Het voorprogramma bevat uitgebreid Para
mount-nieuws cn een leerzaam .Fox" intel
lect-filmpje betreffende het vervaardigen van
goud. Tusschen de hoofdnummers draait het
wekclijksohe Orion journaal, dat ditmaal o.rn.
eenige fragmenten geeft uit den voetbal
wedstrijd „Frankrijk—Nederland".
Op hot tooneel het komische en athletische
duo Charles en Johnnie. Een geslaagd inter
mezzo, dat veel bijval ontlokt.
RF.MBRANDT-THEATER.
Rcnate MüIIer, Hermann Thinig
n Felix Bressart in De Privé-
Secretaresse.
Wie nog niet de Prlvé-Secretaresse gezien
heeft, moet zeker van de gelegenheid, dat de
ze leuke film in Rembrandt-Thpater draalt,
gebruik maken, om hem nog te gaan zien. Het
is een vroolijke, opgewekte film. waarin Felix
Bressart als de pórtier Ha>el alle gelegenheid
heeft, orn de volle 100 pet van zijn grappig
heid te geven. Renate Müller is een typlste-tje,
die de heele (mannelijke) wereld naar haar
handje zou kunnen zetten en de bankdirec
teur Arvai. uitgebeeld door Herman Thlmig,
zet menige bakvisch zóó in vuur en vlam. Het
geheele geval wordt in een vlot, los tempo ge
speeld, en het is van 't begin tot het eind
groot amusement.
Door Polygoon s Holl. Nieuws zien en hooren
wc den voetbalwedstrijd van ons Nederl. elf
tal in Parijs. Wat een enthousiasme, wat een
spel!
De cultuurfilm der Ufa „Wie spaart ver
gaart" heeft natuurlijk aller belangstelling.
De Max Fleischer teekenfilm van deze week
heeft tot titel „Apple Sauce". Geestig als
an .u!
Op het tooneel verricht het Roulette Trio
zijn door het publiek zeer gewaardeerde kurn
sten,
