STADSNIEUWS
de nood der tijden.
BIJZONDERE BIJEENKOMST IN DE
GROOTE KERK.
f
Gisteravond is In de Grote Kerk de reeds;
door ons aangekondigde, bijzondere bijeen
komst gehouden, welke was belegd dcor de
Haarlemsche Predikantenvereeniging ter be
spreking van den nood der tijden.
Sprekers van verschillende richting hebben
in 'net geheel gevuld kerkgebouw het woord
gevoerd.
Nadat door de aanwezigen gezamenlijk was
{gezongen psalm 42, vers 3 en 5, sprak aller
eerst ds. D. D r ij v e r, Evangeiisöh Lubhersch
predikant.
Spreker vestigde de aandacht op het be
langrijke verschijnsel, dat menschen, die ge
woon zijn ieder nar zijn eigen kerk te gaan.
dezen avond samengedreven waren door he:
gemeenschappelijk besef: den nood Ier tijden
"VYij behoeven niet naar de Oostelijke vol
keren te gaan om den nood te aanschouwen.
De malaise beheers ah t onzen handel, onze
scheepvaart, onze industrie, en rienduizenden
zijn binnen onze grenzen door werkloosheid
getroffen. Haarlem staat bij vreemdelingen
bekend als de „bloemenstad", miaar zij die
er wonen weten dat Haarlem vóer alles fa
briekstad is en vandaar dan ook. dat 'nier op
het oogenblik honderden menschen te vin
den zijn, die niet weten, hoe ze het hoofd bo
ven water moeten houden. Wij weben allen,
wat er nccdig is: werk! Doordat er g?en werk
is. is de maatschappij als het. ware vastge-
Ioopen. Zooals een schrijver het uitgedrukt
heeft: de mensen ls vervreemd van de samen
leving.
Wij zijn 'hier bijeengekomen, zoo eindigde
spreker ongeveer om onze handen uit te
strekken en Hem, die ons leidt om hulp te
vragen, opdat de wolken mogen scheiden en
wij weer iets mogen zien van het heerlijke,
goddelijke licht.
De tweede spreker was de heer J. Hof-
tm a n, voorzitter van den Christelijken Gra-
fischen Bond. die den stof fel ij ken en geeste
lijken nood der tijden besprak. Spreker schet
ste den funesten invloed van de malaise op
den arbeider zoowel als op den zakenman en
constateerde, dat de nood steeds sterker om
zioh heen grijpt. Het is vooral de geestelijke
druk. djie de menschheid terneer slaat. Men
heeft geen geloof meer in het welslagen zijner
pogingen. Door den stoffelijken -nocd is de
geest aangetast, met als gevolg geestelijke
verwildering, vooral bij de jeugd. Is er geen
mogelijkheid om aan dezen geestelijken nood
te ontkomen, vroeg spreker. Zeker,, want er is
een geloof, dat uitredding brengt en dat in
staat is. ofschoon de maatschappelijke nocd
blijft bestaan, den geestelijken druk te over
winnen,
Ds. J. M. Leen der tz, Doopsgezind predi
kant. had ais onderwerp gekozen „Onze be
proeving".
Als de, stormen komen, aldus spreker, word
het menschelijk huis op de proef gesteld. Er
worden lyjogere ei-chen aan ons gesteld, ver
nieuwde levensmoed van ons gevraagd. Of
hebben we die alleen, als het ons goed gaat
in de wereld?
De nocd stelt ook het geloof op de proef
Mort juist in dezen tijd niet blijken of wij
vaststaan. Spreker kwam tot de conclusie,
dat bij iederen nood de Christenheid weer
©P de proef wordt gesteld. Het woord, crisis
bet eekent „oordeel" en in den crisistijd wordt
er ever den «nensch geoordeeld en zijn levens
als het ware in de weegschaal gelegd.
Na de rede van ds. Leendertz werd gezon
gen psalm 139. vers 4.
Daarna sprak ds. G. J. Waarden burg.
Ned. Hervormd predikant.
Ais onze zwaar beproefde maatschappij aan
Iets behoefte heeft, dan is het. aldus spaker,
aan menschen. die weten wat hun taak is.
Er is een stem van boven en van binnen
een roep naar bewogenheid en daadwerke
lijke huip'verlecning. Het is onze taak aan
den roep der lijdende menschheid gehoor te
geven. Wij mogen elkaar niet in den steek
laten. Waar solidariteit is, daar reikt men
elkaar de hand, niet alleen'om feest te vieren
of te arbeiden, maar ook om elkanders noo:i
te dragen. Eén vijand hebban wij daarbij te
overwinnen en dat is ons persoonlijk en ons
groepsegoïsme. Wij zijn allen mede verant
woordelijk voor den toestand, waarin de
maatschappij zioh thans bevindt. Solidariteit,
gemeenschapszin en broederschap zijn eerste
vereischten.
Wij moeten trachten eikaars kruisen te
dragen en te verlichten. Spreker herinnerde
eraan, hoe men hst zijne tot leniging van
den nood kan bijdragen door de kerkelijke
inzamelingen, de plaatselijke organisatie tot
bestrijding der werkloosheid en het Nationaal
Crisis-Comité te steunen.
De laatste woordvoerder was ds. J. W
Siertsema. gereformeerd predikant, die
sprak over ..Ons vertrouwen". Spreker zeide.
dat reeds heel wat menschen geprobeerd
hebben een oplos:ing voor den nocd te vin
den. Maar men staat vólkernen machteloos.
Uitredding is aLleen mogelijk door im dezen
tijd van beproeving het vertrouwen in God
niet te verliezen.
Gezamenlijk zong men daarna gezang 180
vers 1.
Ds. Siertsema sloot de bijeenkomst met ge
bed.
Het orgel werd dezen avond bespeeld door
den heer George Robert,
Aan den uitgang werd oen schaalcollecte
gehouden voor personen en gezinnen die in
oogenbhkkelijken nood verkeer en.
AVONDSCHOOL
Voor de benoeming van een tijdelijk leeraar
aan de gem. avondschool voor handels
onderwijs" worden voorgedragen: 1. Ir. H. J.
Struyk, 2 Ir. C. van Rooijen.
TR AN EFORM ATORST ATION
B. en W. stellen voor 54 M2. grond aan de
Brouwersvaart te koopen voor 25 per M2.
om daarop een transformatorstation voor het
electriciteitsbedrijf te bouwen. Het station
bij de Zijl brug kan dan vervallen, hetgeen
in verband met de omgeving van belang is
INSTITUUT „ORANJE NASSAU"
Deze christelijke school heeft meer ruimte
noodig dan in het gebouw aan het Nassau-
plein aanwezig Ls. Daarom stellen B cn W.
aan den raad voor een lokaal te huren van
het gebouw Lange Margarethastraat 13
voor 43» per jaar en dit aan deze school
in gebruik te geven.
de rozenstraat.
VERBETERING VAN DEN TOEGANGSWEG
NAAR HET KENAUPARK.
Voor het verbeteren van het verkeer door
de Rozenstraat van en naar het Kenaupark
is het gewenscht het trottoir te verbreaden.
De eigenaar van den grond die daarvoor
noodig is vraagt daarvoor 600. terwijl de
gemeente bovendien nog 890 andere kosten
zal moeten maken.
De meerderheid van B. en W. wil dit
crediet van 1490 voor dit doel beschikbaar
stellen. Een minderheid acht het onder de
thans heerschende tijdsomstandigheden niet
verantwoord voor deze geringe en niet ur
gente verbetering bedooeld bedrag uit te
geven.
DE ARMENRAAD.
Vrijdagmiddag 18 December wordt de jaar
vergadering van den Armenraad gehouden
in het Stadhuis.
De agenda vermeldt o.a. de uitbrenging van
het jaarverslag.
CESSIE VAN LOON.
De Kamer van Koophandel en Fabrieken
voor Rijnland te Leiden heeft een schrijven
gericht aan de Minister van Justitie en van
Arbeid over de groote oneenigheid en con
flicten. voortgekomen uit het cedeeren, in
pand geven enz van loon van arbeiders en
andere aangestelden.
Het Bureau der Kamer van Koophandel
alhier stelt voor. adhaesie aan dit schrijven
te betuigen en aan het denkbeeld der Rijn-
landsche Kamer, om een regeling te treffen
voor arbeiders en aangestólden in particu
liere bedrijven gelijk aan die, .welke reeds is
vastgesteld voor ambtenaren in art. 123
Ambtenarenwet 1929.
EEN PRETTIGE MIDDAG OP BREDERODE-
DUIN
De Bloemen daalsche Tooneelvereeniging
heeft den patiënten en het verplegend per
soneel van Breclerodeduin Zaterdag j.l. een
gezeiligen middag bezorgd, door in de groot©
zaal een opvoering te geven van het aardige
tooneelspel in 3 bedrijven „Zijne bezighe
den buitenshuis hebbende", het stuk. waar
mee de vereeniging bij haar eerste opvoe
ring in Vreeburg zooveel succes oogstte. Ook
nu weer had de vereerd ging groote voldoe
ning van haar werk daar dc patiënten zich
zeer amuseerden. Aan het slot bracht de di
rectrice woorden van hartelijken dank na
mens patiënten en verplegend personeel
voor het sympathieke werk der vereeniging.
e damesleden werden met bloemen gehul
digd.
FRYSK SELSKIP „GYSBERT JAPICX".
De eerste bütengewoane gearkomste" in
dit seizoen heeft den' goeden naam der Frie-
sche tooneenclub te Haarlem bevestigd, want
de opvoering van het tooneslstuk „Skyn"
door Y. C. Schuitmaker, Zaterdag j.l. in dsn
Jansschouwburg, mag een succes voor deze
ambitieuse dilettanten genoemd worden. De
wijze van uitbeelding kan een. stuk. hoe rijk
ook aan inhoud, te eenenmale bederven,
maar evenzeer wordt een eenvoudig gegeven
goed geënsceneerd en met enthousiasme uit
gebeeld. tot een brok zuivere kunst. Dit heeft
het wakkere Friesche ensemble nog eens weer
bewezen, „Skyn" is niet het beste stuk van
Schuitmaker" en de schrijver is daarvan zelf
overtuigd, doch hij achtte zich tot het schrij
ven van dit spel in vier bedrijven geroepen
onder den indruk van Ibsen's „Steunpilaren
der maatschappij" en omdat eigen ervaring
hem tot spreken drong. De schijnheiligheid
van Gysbert Aukes Olta. boer en koopman en
zijn vrienden Fokkes en Pikkema is het Leit
motiv. De eerste draagt achter het masker
van naastenliefde een geheim mede van ge
stolen geld. hetwelk David, een ruwen, maar
eerlijken veedrijver, bekend is. en dat deze
meermalen bezigt als een geducht wapen te
gen Olta, ais het. er op aankomt, voor de
slachtoffers van den op winst en eer belus-
ten koopman op de bres te staan. Uit sym
pathie voor Olta's vrouw en dochter en den
verloofde van de laatste, geeft David, on
danks het feit, dat zijn patroon hem naar
het leven gestaan heeft, het schriftelijk be
wijs van Olta's schuld aan diens vrouw, op
den dag. waarop de burgerij den weldoener
der gemeente komt huldigen bij gelegenheid
van zijn zilveren raadsjubileum. De betui
ging van oprecht berouw aan zijn in hare
liefde zoo zwaarbeproefde vrouw door den
halsstarrigen zondaar bekroont David's goede
daad.
Van bijzondere waarde is dit stuk niet,
zooals reeds gezegd, doch de noodlge span
ning ontbreekt niet er. de acteurs hebben
zonder uitzondering de hun toebedachte rol
begrepen en dienovereenkomstig gespeeld
Naast de vier hoofdrollen van Olta, zijn
vrouw zijn dochter en David, vielen de kleine
rolletjes niet bijzonder op. wat aan de waar
deering voor het spel en de rolvastheid der
heeren en dames niet te kort doet.
Olta was. zooals we het van dezen ervaren
speler gewend zijn. over het algemeen uitste
kend. maar bij wijlen niet sterk overtuigend
in zijn innerlijken strijd. Zijn vrouw heeft
hem waardig terzijde gestaan, maar een wei
nig minder theatraal had zij in-het laatste
bedrijf wel mogen zijn: oen beproefde speel
ster, als zij weet wel dat overdrijving in dit
opzicht schaadt. Hylkje, de dochter, heeft de
vroeger uitgesproken verwachting, dat zij
zich in steeds stijgende lijn bewegen zou,
niet beschaamd. David was subliem, zijn
spel stond bijzonder hoog. Meesterlijk was
hij af en toe in de creatie van den cynischen,
onbesnoeiden, maar met ware menschen-
liefde bezielden veedrijver, die zijn geheim
alleen bezigt terwille van den verdrukten
naaste en.zich mitsdien heer en meester
voelt over den karakterloozen Olta. Oprechte
hulde! De grimeering was zeer goed te noe
men. de tooneelaankleeding prijzenswaard..
Wanneer het Se'.sklp zóó voor den dag komt
op grooten avond van den tooneelweèstrijd
in Maart a s. zal zijn kans niet slecht zijn.
De bijeenkomst welke door den eere-voor-
zitter Mr. A. S. Miedema met een woord van
weemoed over het verscheiden van den heer
Canne was geopend, werd door hem gesloten
met een dankwoord aar. de spelers en den
tooneelleider. waarna de dansvloer werd ge
legd voor het gebruikelijke „eftemei".
Het was ir.derdaai voor do Friezen een
..bötengewoaaë" gebeurtenis, deze gear
komste.
„mijn rels door palestina".
Voor den Politierechter.
VKUU W JC.lNlaH.OHi3 iii UKski
vrijheidsbond.
MEJ. VAN EEGHEN OVER DE
ONTWAPENINGSCONFERENTIE.
Maandagmiddag vergaderden, in „Do Nij
verheid de vrouwengroepen In de Liberale
Staatspartij „Dn Vrijheidsbond" der afdeolln-
gen. Haarlem. Blocmendaal en Heemstede, on
der leiding van mevr. Scheltoma Conradl.
wegens verbluf buitenslands van mevr. De
Veer- Blo!: Wybrandi.
Mei. L C. A van Eeghen, presidente van
he: Hoofdbestuur van de Vrouwengroep, be
handelde het onderwerp. ..De Ontwapenings
conferentie'
Sor begon met uiteen te zetten, wat de Vol
kenbond iot heden voor dc ontwapening
he.eft gedaan. Ieder jaar verschijnt een over
zicht van den staat der bewapening in de
verschillende landen verschillende veilig
heidsmaatregelen werden voorgesteld: veel
moeite werd gedaan voor de ontwikkeling der
arbitrage Toen ht-: Protocol was aangenomen
heerschtc er in Geneve een geweldig enthou
siasme. Helaas wilden vele mogendheden, in
navolging van Engeland, niets van dit Pro
tocol weten. Gelukkig g iven de verdragen van
Locarno cenige ontspanning.
Eerst is een ontwapeningsconferentie uitge
schreven in 1925. daarna in 1927. steeds werd
de conferentie uitgesteld: nu za! hij op 2 Fe
bruari 1932 eindelijk plaats hebber.
Het doel ts: beperking en vermindering van
bewapening. De sterkte der bcvvaoculng zal
nóg veel nauwkeuriger dan tot. nu toe door de
verschillende landen moeten worden opge
geven. Het. opgeven van de „effectieven
heeft al veel aanleiding tot wrijving gegoi'cn:
in Duitschland bij voorbeeld waren veel „ver
kapte" cn geoefende reserves, in den voc.ni
van vereenigingen enz.
Hot ontwerp-verdrac voor deze conferentie
heeft, limieten gesteld aan de zee- en dc
luchtmacht. Hierbij is weer een moellilkhald.
dat een burgervliegtulg gemakkelijk in een
legervliegtuig te veranderen is.
De Union van Volkenbondsvcreenigingen
wil in dit opricht veel verder gaan dan net
verdrag: dc Union en vele vereenicineen
met haar willen de gehele wereldlucht
macht internationaal regelen.
Gassen en bacteriologische oorlogsmidde
len zullen volgens het ontwen) verboden zijn.
Het Fransche standpunt i£. dat elk land zelf.
rekening houdende met zijn omstandigheden,
«■tl benalen. hoeveel het noodig heeft aan
„effectief". Ter conferentie kan dan hier
over overlegd worden.
En dan is er het voorstel van Robert Cecil:
globale vermindering van dc bewapening met
25 pet. voor het eene land meer voor het
andere minder dan 25 net., al naar de om
standigheden. Dit denkbeeld zal ook wel ter
conferentie ter snrake komen.
Men zal de uTitwaoenlngsconferentie hou
den omdat zii economisch en financieel nood
zakelijk is. Want veCfchlUende middelen om
de crisis op te lossen hribben gefaald.
Spr gelooft dat de oor-rink van de crisis is
het menschelijk egoisme. V*:el grooter samen
werking is noodig. Moreele ontwapening moet
voorafgaan aan die andere ontwapening Dc
menschheid moet hiertoe worden opgeleid,
te beginnen bij het kind. Voor eer: vrouw liet
hier een mooie en belangrijke taak. Dg Vol
kenbond is ten volle bereid, hierbij met alle
kracht mode te werken.
Na de pauze werden cenlge vragen gedaan,
die de inlcldster beantwoordde. Mcj. van
Eeghen vond daarbij gelegenheid, het on
langs in het Trocadcro te Parijs gebeurde lot
de ware proporties terug te brengen.
Dc presidente dankte dc spreekster cn pooa
haar een tyjl bloemen aan.
NEDFRLANDSCHE REISVERFENIGING.
A s, Woensdag wordt in hel Gemeentelijk
Concertgebouw een lezing gehouden door
den heer G. M. Uitermark. Electro-technisch
Ingenieur, alhier die bij een collectie lan
taarnplaatjes verschillende bijzonderheden
over liet Ehgadln vertellen zal (Spoorwegen,
Bouw Viaduct, boren van een tunnel, winter
sport enz.).
GEVONDEN DIEREN EN VOORWERPEN.
Hoes. Wouwermanstraat 50 r.d.. 1 bank
biljet; PicLcrs, Slachthuisstraat 97r£t„ broche:
Fibbc, K. Spaarne 1. ceintuur; Tocfloel. O.
Groenmarkt 20, ceintuur; Perk. Klaroi\beck-
straat 40rci„ étui m. inh.; Boutersc. Sop&Ja-
straut l. handschoen: Van Bakel, Cost-Indw:-
straat 124. dem; Van Zanten. Wald. Pyr-
montstraat '23. idem; Sletses. Olycanstraat
54. idem; Kennel Fauna, Parklaan 119. honcl;
Vcenstra, Patrimoniumplein 11 (Hillegom),
horloge: Van Oosten. Spoorwegstraat 28zw.,
10-rittenkaart autobus: Geeve. Leidsche-
straat 64. ketting: Kennel Fauna. Parklaan
119, 2 katten: Kriek, Roosveldstraat 12. para-
pluie: Henstedt. Groote Houtstraat 49. Idem;
Blankevoort, Hedastraat 6. portcmonnale'
m.l.; Van Straten. Spaanschevaartstraat 68,
idem; Hessellng. Dr. Leijdstraat 9 rd„ rljwlel-
bel. merk: Roosjes, Cederstraat 19. idem; v.
d. Haak. Oostvest 72 idem; Van Amersfoort,
Cheribonstraat 12. idem: Van Hazebroek.
7 R Spaarne 88 rd„ rozekran.s; Koel. Frans
Halsstraat 27. ring; Toornend. Kamperstraat
17rd„ rozekrans. Van Hamersveld. Leidsche-
straat 145. sigarettenkoker: Vroom en Drees-
mann. Gr. Houtstraat, ring met sleutels:
Nijssen. Leliestraat 7. sleutel: Sabel, Scion-
kopstraat 56. taschje; Menslnk. Van Oosten
de BruUnstraat 143. tasch m. Inhoud: v. d.
Mark. Gen Bothastraat 111. taschje m. inh.
Person. Prinsessckade 33. taschie: Koning,
Berckheijdestraat 10, taschje m. inh.; Politie
bureau. Smedestraat 9. 2 tasch les. 1 pond
boter, handschoen, schollerkaart Ned. Spoor
wegen. shnger van auto. pakje. inh. lurk
en schort, nummerplaat van auto G 36379,
met achterlicht; Rcmbrandtbioscoop, Groote
Markt, damesbeursje.
het ontwerp wet op de
artsenijbereidkunst.
GROOTE BEZWAREN VAN PLATTE
LANDERS.
De Chr. Boeren- eri Tuindersbond. de Ka
tholieke Nederlandse he Boeren- en Tuin
dersbord en het Koninklijk Nederlandsch
Landbouwcomité hebben een adres aan de
Tweede Kamer gezonden, waarin zij zeggen,
dat het platteland groot nadeel zal ondervin
den van het wetsontwerp op de artsenUbe-
reidkunst. als het aangenomen wordt, daar
hei de vestiging van geneesheeren ten plat
telands niet zal bevorderen, aangezien deze
de 20 a 40 pet. van hun inkomsten uit de
apotheek dan zullen derven. Voorts zal men
een huismiddel dikwijls niet anders kunnen
krijgen dan op verren afstand, omdat dro
gisten het niet mogen verkoopen en er niet
zooveel apotheken zijn. Tenslotte za'. de be
staansmogelijkheid er voor de plattelandszie-
kenlnrichtlngen slechter op worden, indien
deze de geneesmiddelen zullen moeten betrek
ken van een apotheek, welke hoogcre prijzen
zai moeten berekenen dan dc groothandel.
hAARLEM'S UACBLAD
DINSDAG 15 DECEMBER 1931
LEZING RABBIJN S. PH. DE VRIES.
In het Concertgebouw hield rabbijn de
Vries Maandagavond een lezing over „Mijn
Reis door Palestina", voor het Palestina Op-
bouwfonds. Nadat dr. C. Boas, voorzitter der
afd. Haarlem van den Nederl. Zionistenbond
een openingswoord gesproken had, waarin
hij de hoop uitsprak, dat de groote belang
stelling zich om zou zetten in daadwerke'ij
ken steun voor den opbouw, kreeg rabbijn
De Vries het woord.
Deze zeide geen reisverhaal te zullen geven
en den politieken kant. als de Arabische
kwestie, buiten beschouwing te laten, doch
de economische kolonisatorische zijde te be
zien. En dan stelt hij zich drie vragen, ten
aanzien der moeilijkheden, n.l. Wil het volk,
kan het volk en werkt het gebied mee1
Het Joodsche volk is een verbrokkelde niet-
eenheid. Als de Joden teruggaan, dan ge
schiedt dat, doordat de nood hen drijft of
de heimwee trekt. En worden hieruit d? ge
schikte elementen voor kolonisatie geboren?
Zijn er m. a. w. Joodsche landbouwers, in-
dustrieelen, ambachtslieden? Het Joodsche
volk bestaat uit inteTectueelen en kooplui,
terwijl een boerenstand noodig is voor in
tensieve ontginning en industrie. En het ge
bied is uitgeput en jarenlang verwaarloosd,
een gebied overigens, dat de Joden nog niet
eens hebben, maar dat verworven moet wor
den.
Toen rabbijn de Vries er heen ging. heeft
hij zich onthouden van het formuleeren zij
ner verwachtingen omdat men hier voorzich
tig mee moet zijn en omdat hij begreep, dat
er nog zeer vele gebreken zouden zijn. Hij
bezocht het land echter niet om te zien, wat
nog moet komen maar wat er al is-
Aanvankelijk was hij angstig geweest: hij
zag het land in de grootste hitte en in de
ongunstigste omstandigheden, met de uit
gestrekte. onbeboschte en onbebouwde woes
tenijen, met rotsen en heuvels. Maar toen
hij in de steden rondkeek, werd het anders.
Jerusa'em bijv. boeide hem. alleen door de
sfeer. Nieuwe Joodsche wijken zijn er ont
staan, ziekenhuizen, scholen, gebouwen voor
kunst- cn wetenschap, alles door Joodsche
handen. En ook de slechts 22 jaren oude stad
Tel Aviv met 45.000 inwoners uitsluitend Jo
den, waar alles Hebreeuwsch is. hield hem
vast, evenals de oude stad Haifa, het schoon
ste deel van Pa'estina, die voor de helft uit
Joden bestaat wonende in de huister van de
Carmel. opwaarts, van de zee af. Daar ligt
de nieuwe haven die door de Engelschen ge
maakt wordt, het groote werk voor de toe
komst, de landingsplaats beter dan de hui
dige in Jaffa.
Sprekende over den Joodschen arbeid in
Palestina noemde hij de steengroeven, de
kali- en zoutwinningen aan de Doode Zee
en het groote electriciteitswerk daar. waar
de Jarmoek in de Jordaan komt. Bij de ko
lonies is met groote moeilijkheden te kam
pen geweest, doch door de euca'yptus „wou
den" is bijv. de malaria verdreven.
En dat alles is gedaan door Joden, die
geen land- en stedebouwers zijn, doch die
deze dingen door het doen leerden. Eenheid
is er niet. slechts één machtig bindmiddel
is er. de levende, Hebreeuwsche taal- Moei
lijkheden bestaan bij den Sabbath, den we-
kelijkschen rustdag. bij de sport, dc werk
loosheid (waarbij echter de toewijding der
arbeiders grenzenloos is). bij het uitbetalen
der salarissen aan de leeraren maar er is
vreugde bij het werk en„wij zijn toch
hiér!"
Rabbijn de Vries komt. tot de conclusie, dat
er ontzettend veel moeilijkheden zijn. maar
enorm veel mogelijkheden ook. Vroeger heeft
hij gezegd: het kan! welke uitspraak op
idealisme berustte. Nu zegt hij het omdat hij
het gezien heeft.
Na de pauze sprak dr. A. Friedemann. ge-
de'egeerde bij het Opbouwfonds. van Amster
dam. In het Duitsch hield deze een korte
rede. waarin hij den toestand in Israël schil
derde voor 30 jaar. Wat toen een woestenij
was, waar Bedouinen loerden, liggen nu de
korenvelden en Tel Aviv. Titans leven er in
Jeruzalem, in plaats van 55.090. 180-000 men
schen. maar wat beduidt dit bij de vele mi1-
lloenen over de de heèle wereld, die nog hon
geren? Die men duldt doch waarvan men
niet houdt, omdat zij een improductieve natie
vormen? Maar in Palestina hebben do Jo
den het tegenbewijs geleverd tegen die laat
ste ste'llng. Dat hebben zij alleen opge
bouwd. zonder dat anderen daarmee begon
nen waren.
Om dat werk voort te zetten, ont het cen
trum te geven, dat de 'jeugd verlangt, zijn
offers noodig- Hij suoorde ieder aan. mee te
helDen. Met zijn offer vergoedt men on geen
stukken na. wat in Palestina voor het Joden
dom gedaan wordt.
Het publiek toonde zich zeer dankbaar
voor het gebodene. vooral voor de bijzonder
boeiende voordracht van rabbijn de Vries.
Doch ook de heeren S. E. Maroko. opper voor
zanger en S. H. Englander, pianist uit Am
sterdam. kregen voor hun mooie muzikale
bijdragen een verdiend en warm applaus van
de ta'rijke aanwezigen.
CONCERT SPAARNDAMs GEMENGD KOOR
Spaarndam's Gem. Koor. dirigent de heer
Jac. Zwaan, geeft Donderdagavond a.s. een
concert in de Ned. Hervormde Kerk (Spaarn-
dam), uitsluitend voor donateurs cn genoo-
digden. met medewerking van den heer Joh.
de Nobel (cello) te Haarlem, en Spaarn
dam's Gem. Dubbel Gem. Kwartel.
Bij deze gelegenheid zal een collete wor
den gehouden ten bate van het Crisiscomité.
CREMATIE GEP. MAJOOR W F.
BATENBURG
Zaterdagmiddag heeft in het crematorium
op Westerveld onder veel belangstelling de
crematie plaats gehad van het stoffelijk
overschot van de gep. majoor-tlt. der Genie
O Ind- Leger W. F. Batenburg, oud-direc
teur der Lithographic van de Kon- Mil Aca
demie te Breda, overleden alhier.
Aanwezig waren behalve vele Haarlem-
sche vrienden de oud-gouverneur dor Kon.
Mil. Academie, oud-luit.generaal der artil
lerie G. G. van Everdingen, de oud-inspcc-
teur van het militair onderwijs, oud-luit.-
genraal H. J. A. Feber; de oud-luitenant-
generaal O. Ind. Leger Kronauer, oud-leger
commandant in Ned -Indië. de gep. kolonel
der Genie J. F Schmöle. de kapitein J Blok
huis. adjudant van den gouverneur der Kon.
Mil. Academie en de heer L. de Ridder, thans
directeur der Lithographie K. M. A., als ver
tegenwoordiger van de leeraren.
Gesproken' heeft eerst de oud-luit.-gene-
raal Kronauer uit Den Haag. die den over
ledene herdacht als een trouw vriend vanaf
hetzelfde promotiejaar 1882. later in Indië
en vervolgens weer In het vaderland.
De oud-gouverneur der Kon. Mil. Acade
mie, gep. luit.-generaal van Everdingen, me
moreerde welk een kundig ambtenaar de
overledene als directeur der Lithographie
was geweest en zeide. dat hem als mensch
ook vele deugden sierden.
Nadat de kist onder orge'spel was gedaald
dankte de oudste zoon voor de groote be
langstelling.
UIT APPELENLAND.
Zeg eens eerlijk, brave lezer, die zoo nauw
gezet van geweten zijt. dat gij zelfs den in-
haligen fiscus nog in 't geheim een bedrag
zendt, omdat ge meent, dat gij te laag zijl
aangeslagen; gij, die niemand voor een cent
wilt benadeelen; zeg eens eerlijk, of gij m uw
jeugd, schoon opgevoed met respecteering
van eens anders goed, altijd de lust hebt
kunnen weerstaan om uit een andermans
tuin een appel te pikken. Een appel uit oen
winkel cn een appel van eer. kar is wa: an
ders dan een appel aar. een boom. deze laat
ste komt je min of meer als het bezit van der.
boom voor. dus nog niet ir eigendom aan een
mensch overgegaan en zelfs lijkt het je toe.
dat die boom met zijn uitstalling van rood
wangige. geelgestoofde vruchten, deze aan de
menschheid ir. 't algemeen aanbiedt.
't- Wil er niet bij je ln. dat je. zoo'n appel
plukkende, een dief zou zijn. Zelfs dc brave
Jantje uit de familie van den braven Corne
lls en den braven Hendrik van onzen dichter
van Alphen. redeneerde: „Aan een boom zoo
vol geladen, mist men vijf, zes pruimpjes
niet", schoon ik moet bekennen, dat zijn be
ter ik het toch won. Maar helaas, bij de an
dere Jantjes wint het beter ik het niet.
Het doet daarom awt vreemd aan. als je
he: ïteele justitie-apparaat in werking ziet
voor een paar appe'.en, die uit- een tuin zijn
gepikt. Daar zitten drie getogade heeren ach
ter de groene tafel, daar is nog een getogade
heer als verdediger; daar is de deurwaarder;
daar zijn een politieman en een tuinman,
daar zijn tenslotte de twee beklaagden en in
de volgende zaak zijn die beklaagden getui
gen. want dan zijn er twee andere beklaag
den. die ieder een appel gekregen hebben cn
nu terechtstaan voor heling. En als je dan
rekent, dat voor dat alles processen-verbaal
zijn opgemaakt en dagvaardingen geschre
ven. dan kom je er pas achter, welk. een mis
dadig leven jij en je kameraden achter den
rug hebben.
Nu is 't waar. die jongens waren geen kin
deren meer en er komt in elk jongensleven
eer. tijdperk, waarop de kwalongenskiel moet
worden uitgetrokken, maar 't is voor velen
zoo moeilijk om or voor goed afstand van te
doen en het justitie-apparaat dient dan ook
eigenlijk cm den jongens het begrip bij te
brengen, dat voor hen niet meer geldt:
Hoe zalig, als de jongenskiel nog om de
schouders glijdt. Daarom kregen de jongelin
gen. die op het Kennemerduin in den boom
gaard waren gegaan, ieder tien gulden boete
en de meeëters ieder vier, waarmee dc appel
tjes ruimschoots betaald zijn.
DF. STOFZUIGER.
Dit was nu voor do verandering eens geen
stofzuiger, die op afbetaling was gekocht on
vervolgens beieend; ook stond er niet terecht
een der tallooze" reizigers in die tapijtenver-
woestende machnes, die z'n baas of z'n klant
had bedrogen, zelfs stond er geen fabrikant
terecht, die zoo'n apparaat van dertig gulden
voor honderd aan den man tracht to bron
gen; neen, de man. de zich voor verduiste
ring van een stofzuiger had te verantwoor
den. had met de heele branche niets uit
staande.
Hij had te IJmuiden aan een juffrouw een
woning verhuurd en die juffrouw ging het
niet voor den wind. wat gewoonlijk in het
niet betalen van de huur tot uiting komt en
daarom stelde de hulsbaas geen prijs op het
behoud van de huurster. Nu rijpte bij hem
het denkbeeld, de juffrouw op een fatsoen
lijke manier te loozen en daarbij tevens zijn
eigen zoon uit zijn onmiddellijke nabijheid
kwijt, te raken, waarom hij aan dé juffrouw
vroeg, of ze er idee in had om als huishoud
ster van dien zoon moe te gaan naar Frank
rijk. De juffrouw, voor wie IJmuiden ook al
geen dorado was. had er ooren naar; ze
sprak met den zoon cn die schetste haar de
heerlijkheden van Frankrijk, die vele zijn.
vooral als je er met een goed gevulde porte-
monnaie naar toe trpkt. wat bij hen nu niet
bepaald het geval was; ze zouden er gaan
werken en dan is 't er ook zoo lekker niet.
Maar de juffrouw, die geen flauw benul van
Frankrijk had. besloot op de aanbieding in
ie gaan en ze verkocht haar meubilair, met
uitzondering echter van den stofzuiger, waar
van ze om een of andere reden nlot wilde
scheidon. Dc huisbaas bood aan dien voor
haar te bewaren, wat de huisbaas nu wel
ontkende, maar wat dan toch nog al vast
stond: vast stond ln allen gevalle, dat hij
hem voor f 40 had verkocht en haar het geld
niet had gegeven. Hij zou dit geld aan ziin
zoon hebben gegeven en die beschouwde dit
zeker als gemeenschappelijk bezit met het
oog op de wijze, waarop hij en de juffrouw
die huishoudsterschap opvatten.
Hier zakte op verzoek van Mr. Driisma het
scherm voor een wijle, want hij had enkele
brieven voor te lezen en dat ging niet bij
open doek, zoodat ik niet weet. wat er alzoo
in die belangrijke epistels stond; uit hetgeen
hij te voren had verteld, leid ik af. dat die
lectuur een tegenhanger moest vormen voor
de gevoelsargumenten van den officier, die
medelijden had niet de arme vrouw, die zoo
door haar gewezen huisbaas was gedupeerd
Want gedupeerd zou ze geworden zijn; eer
stens door dat de zoon zich in Frankrijk her
innerde. dat hij nog een vrouw had. tweedons
doordat het in het vreemde land nog beroer
der was dan in IJmuiden en ten slotte, door
dat zij haar stofzuiger niet terug kreeg en
evenmin het geld er voor.
Toen het scherm weer opging, vernamen
wij, dat het Mr. Driisma, hoe scherpzinnig
hij moge zijn. niet gelukt was den officier te
overtuigen, want deze persisteerde bij zijn
eisch van vier maanden.
De rechter nam een week bedenktijd en
zal schriftelijk vonnis wijzen.
BUITEN SOCIËTEIT
De huurder van de voormalige buitenso-
cieteit in den Hout zal 4670 aan dit gebouw
laten verbouwen. B. cn W. zijn genegen om
de gemeente daarin 1115 te laten bijdra
gen.
HAARLEMSCHE LAWNTENNISCLUB
B. en W. vragen den raad een crediet van
300 om den toegangsweg naar het door de
gemeente aan de Haarlemsche Lawnt. nnls-
club verhuurde terrein aan de Spanjaards
laan te verbeteren.
VRIJZINNIG HERVORMDE JONGEREN
KRING.
Vrijdag 18 December zal Ds. Trouw voor
bovengenoemde Kring spreken over Geloof
en Dogma.
A.V.R.O, ACTIE COMITé HAARLEM.
In ons blad van Zaterdag is een bericht om
trent bovengenoemd comité opgenomen ge
weest. waarvan echter een regel is wegge
vallen. De laatste alinea moet luiden:
ln de tweede helft van Januari za! een bij
eenkomst in de Gem. Concertzaal worden ce-
houden. waar o.a. het Haarlemsche A.V R.O.-
Luistervinkcn-koor zal optreden.
