VOOR DE FORENSEN.
De woningmarkt te Haarlem.
Rustig en kalm,
Wgêsif
HAARLEM'S DAGBLAD
DONDERDAG 17 DECEMBER 1931
Voor welke problemen de gemeente komt te staan.
Eenige weken geleden wezen wij er op, dat er
thans te Haarlem veel leegstaande woningen
gevonden worden. Voor het grootste gedeelte
zijn dit middenstandswoningen in Haarlem-
Noord. Van dit type hulzen is de laatste ja
ren zoo ontstellend veel gebouwd, dat er. niet
tegenstaande zich de laatste paren veel Am
sterdammers te Haarlem gevestigd hebben,
het aanbod veel grooter is dan de vraag. Er
komen nu ook vrij veel arbeldershutzen in
in Haarlem-Noord leeg. Dit is omdat de ar
beider in verschillende gevallen niet meer in
staat is om de hooge huren die particuliere
exploitanten vragen, te betalen. Er zijn hier
veel huizen die 6 1/2 en 7 gulden huur doen.
In één week hebben in dit deel van Haarlem
niet minder dan 50 uitzettingen plaats gehad.
Een lid van het Burgerlijk Armbestuur dat de
kaart van Haarlem-Noord goed kent, verze
kerde ons, dat die voor het overgroote deel
veroorzaakt zijn omdat de huren te hoog zijn
naar de tegenwoordige verdiensten van vele
arbeiders. Zelfs in den laatsten tijd zijn de
huren van sommige huizen nog verhoogd. Er
was bijvoorbeeld een complex waarvan de huur
Indertijd omdat er veel hulzen leeg stonden,
gedaald was tof 5 gulden. Toen yoor dat geld
weer huurders gevonden werden, is de huur
successievelijk opgedreven tot 6 12 gulden.
Het gevolg daarvan is. dat nu verscheidene
bewoners die achterstallig waren in het huur
betalen, uit hun woning gezet zijn.
De gemeente Haarlem had nog arbeiders
woningen nabij het Juno-plantsoen beschik
baar. Daardoor kon zij alle menschen die uit
hun woning gezet werden on niet zelf een
ander huis hadden kunnen huren, een woning
aanbieden waarvan de huur op 5 gulden ge
steld is.
Het ls moeilijk precies op te geven hoeveel
arbeiderswoningen van particuliere onderne
mers er thans in Haarlem-Noord al leeg staan,
maar een ruwe schatting wijst aan. dat het
er meer dan eenige honderden zijn. In som
mige straten staan er 5 of 6 leeg en het aan
tal vermeerdert nog steeds.
Het leegkomen dezer woningen wordt ook
bevorderd doordat thans door de slechte
economische omstandigheden gedrongen,
weer veel dubbel-bewonlng voorkomt. Twee
gezinnen trekken in één woning, om daardoor
op de huur te besparen.
De nu ingetreden toestand wat de woning
markt betreft stelt de gemeente voor moeilijke
vraagstukken. Er is behoefte aan arbeiders
woningen die niet meer doen dan 4 a 5 gul
den huur. Pas is evenwel uit een debat in den
Haarlemschen gemeenteraad gebleken, dat
de tegenwoordige financleele moeilijkhe
den ook remmend werken op oen gemeente
lijken woningbouw. Het is te voorzien, dat de
gemeente in de naaste toekomst, niet in staat
zal zijn om door aanbouw te voldoen aan de
stijgende behoefte aan woningen met lage
huren. Daarnevens moet in aanmerking ge
nomen worden, dat er particuliere huizen !eeg
staan, die evenwel te hoog in huur zijn voor
een groot deel van de menschen die een wo
ning noodig hebben.
Van een tekort aan arbeiderswoningen kan
onder deze omstandigheden niet gesproken
worden, alleen van een tekort aan goedkoopc
arbelderwoningen.
De beste oplossing zou dus zijn. als een mid
del gevonden kon worden, om te bewerken,
dat de leegstaande huizen betrokken worden
door menschen de nu in goedkoope woningen
van de gemeente of van een bouwvereeniging
zitten maar wie in staat zijn om de hoogere
huur van een particuliere woning te betalen.
Dan zou immers die goedkoope woning dis
ponibel komen voor een minder goed gesi
tueerd arbeider.
Wij vroegen het oordeel over deze aange
legenheid aan iemand die met de woningtoe
standen hier tor stede goed op de hoogte is.
Hij verklaarde: De gemeente zal voor moei
lijke beslissingen komen te staan. Ik voorzie
zelfs zoo iets als een reorganisatie wat den
woningbouw betreft. Thans wordt door dc
gemeente en door een groot deel dnr woning -
bouwvereeniglngen reeds huur naar draag
kracht geheven. Elk jaar moeten de bewo
ners hun Inkomen opgeven en dan wordt door
Bouw en Woningtoezicht, waaronder de wo-
ningdlenst resorteert. de huur voor het ko
mende jaar vastgesteld. De wcrkloozen krij
gen boven hun steun een toeslag op de huur
als die meer dan 4 gulden bedraagt. Het, is te
verwachten, dat die maatregel- binnenkort tot
alle woningstichtingen zal moeten worden
uitgebreid. De toestand ls Immers al zoo. dat
Imen van de zijde der gemeente en der wo
ningstichtingen al de grootste moeite heeft
om een huls van 6 of 7 gulden dat leeg komt
weer te verhuren, terwijl er toch lijsten gega
digden voor een woning zijn. Maar allemaal
gegadigden voor een goedkoope woning! Er
is een stichting die huizen met hooge huren
exploiteert, die nu al met een kleine 20 ledige
huizen zit.
Als in alle huizen van de gemeente of van
woningstichtingen huur naar draagkracht
wordt betaald, zal eerst wel getracht worden,
om voor de dure huizen de meest draag
krachtige arbeiders uit te zoeken. Dat zal
noodig zijn om de strop voor de gemeente zoo
klein mogelijk te maken. Bovendien heeft de
ervaring al geleerd, dat hét eenigszins ont
stemming verwekt als een huurder veel meer
moet betalen als zijn burman, hoewel de hui
zen gelijk zijn.
In de praktijk zal het zoo vervolgde onze
zegsman er op gaan neerkomen, dat als
huur naar inkomen voor alle woningen van
de gemeente en stichtingen wordt ingevoerd,
alleen de menschen met kleine inkomens in
die woningen blijven.
Als iemand zooveel verdient, dat hij bij die
huur naar inkomen evenveel of bijna evenveel
betalen moet als in een huis van een particu
lieren eigenaar, geeft hij in de meeste geval
len aan het, laatste de voorkeur.
Welke invloed dit op de woningmarkt hier
ter stede zal hebben, ook voor de forensen die
ln kleine middenstandswoningen of flinke
arbeiderswoningen verblijven, zullen wij in
een volgende artikel nader onder oogen zien.
BINNENLAND
NIEUWE SLAG VOOR DE
TWENTSCHE INDUSTRIE.
NOG FELLER CONCURRENTIE VAN JAPAN.
De N- R. Ct. vernam van bevoegde zijde,
dat het verlaten van den gouden standaard
door Japan voor de Twentsche textielindus
trie noodlottig dreigt te worden, daar de
concurrentie in Nederlandsch Indië nu hee-
lemaal onmogelijk zal worden. Een aantal
groote exportbedrijven zou geheel stil gelegd
moeten worden, waaronder de firma's Van
Heek en Co., G. J. van Heek en Zn. te En
schede, H. ten Cate Hzn. te Almelo, de Kon.
Stoomweverij te Nijverdal en de fa. H. P.
Gelderman en Zn., te Oldenzaal.
DE TE ROTTERDAM BESCHOTEN
INSPECTEUR.
ZIJN TOESTAND BEVREDIGEND.
De toestand van inspecteur v. d Wilt, die
le Rotterdam beschoten werd en van zijn
paard viel, is bevredigend. Longen noch nie
ren schijnen geraakt te zijn. De kogel heeft
men echter niet kunnen verwijderen. Er zijn
Röntgehfoto's genomen. Na het ongeluk was
de inspecteur bij kennis gebleven en had hij
de knoopen van zijn jas kunnen, los maken.
Op een vensterkozijn is een revolver ge
vonden, welke in beslag is genomen.
GEBRUIK VAN BURGERWACHTEN VOOR
POLITIEDIENST
Op de vragen van het lid der Tweede Ka
mer den heer Van der Sluys (s. d.) over de
uitoefening van politiediensten door burger
wachten heeft de minister van binnenland-
sche zaken geantwoord, dat zu'ks inderdaad
geschiedt, doch dat zulks niet mag geschie
den. indien de gemeentepolitie eventueel
geholpen door de Rijkspolitie in voldoende
mate kan worden voorzien. De minister kan
geen termen vinden om de burgerwachten
geheel van de politiediensten uit te sluiten,
doch zal zich tot de burgemeesters wenden,
opdat dezen met de door hem gestelde voor
waarden rekening houden.
INGEZONDEN .WEDEDEELINGEN
a 60 Cts. per regel
bcheerscht in Uw denken, handelen en
spreken zult gij ook zijn en blijven na het
gebruik van
Mijnhardt's Zenuwtabletten
Buisje 75 ct. Bij Apothekers en Drogisten.
NIEUWE INVOERBEPERKINGEN
IN FRANKRIJK.
CONTINGENT VOOR KAAS REEDS
BEREIKT?
De Rijkslandbouwconsulent te Parijs be
richt dat het Fransche Ministerie van Land
bouw. op grond van het feit, dat de invoer
van kaas tusschen 20 en 30 November j.l.,
toen die invoer nog zonder invoervergunning
kon geschieden, zoo groot is geweest, dat op
1 December het contingent „andere kaas"
reeds voor 5 6 gedeelte was uitgeput, aan
neemt, dat het contingent thans geheel is
uitgeput. In afwachting van verdere gege
vens hieromtrent worden thans geen in
voervergunningen voor „andere kaas" afge
geven: nog wel voor Italiaansche kaassoorten
Op grond van dezelfde overwegingen wor
den voorshands ook geen invoervergunnin
gen afgegeven voor gecondenseerde melk en
melkpoeder; het is allerminst zeker, dat
daartoe nog voor 1 Januari zal worden over
gegaan.
PHILIPS BIJ ARBITRALE UITSPRAAK
VEROORDEELD
De N.V. Philips Radio is bij arbitraal eind
vonnis veroordeeld tot het betalen van een
schadevergoeding aan de Nederlandsche
Radiowerken te Utrecht wegens het plaatsen
van die afnemer op de boycotlijst, n.l.
f 15.000 wegens aantasting van eer en goede
naam, f 18.258 wegens .schade tengevolge
van beëindiging van leveringscontracten en
f 1200 aan proceskosten, een en ander te
vermeerderen met rente.
NIEUWE AANMATIGING VAN
DUITSCHE DOUANE.
Nederlander op ons gebied
gearresteerd.
OP NEDERLANDSCHE KERKGANGERS TE
BEEK GESCHOTEN.
Aan de Nederlandsch-Duitsche grens te
Beek heeft zich naar men uit Nijmegen aan
het Handelsblad meldt Zonodag j.l. een inci
dent voorgedaan. Een inwoner van Beek wil
de zich 's morgens half acht naar de kerk be
geven. Het was hem bekend dat de Duitsche
douane hem wenschte te hooren over een
grcnsaangelegenheid doch de man voelde er
niet voor zich over de grenslijn te begeven.
Hij vermeed daarom den korten weg over
Duitsch gebied" en zorgde er voor op behoor
lijken afstand van de grens te blijven. Onver
wacht werd hij door een op Nederlandsch
gebied geposteerden Duitschen ambtenaar
aangegrepen die hem over de grens wilde
sleepen. Een worsteling ontstond waarbij de
Duitsche ambtenaar bloedend werd gewond.
Een tweede Dultscher schoot toe doch de Ne
derlander bleef zich verzetten en ook een
aantal andere kerkgangers kwam toeloopen
om den man te ontzetten Nog steeds op Ne
derlandsch gebied trokken de douane-be
ambten revolvers en losten daarmede twee
schoten zonder evenwel iemand te treffen.
Eindelijk gelukte het den man over de grens
te krijgen en in het douanebureau te brengen,
waarna hij naar Crancnburg werd overge
bracht.
De gemeenteveldwachter van Beek; die in
middels 'van de feiten -op de hoogte was ge
steld, begaf zich naar Cranenburg en wist te
bewerkstelligen, dat de Nederlander in vrij
heid werd gesteld. Van het gebeurde is pro
ces-verbaal opgemaakt. Het onderzoek wordt
voortgezet.
Dit is nu reeds het derde geval vanaan
matigend optreden van Duitsche douanebe
ambten aan de Nederlandsche grens in korten
tijd.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN.
a 60 Cts. per regel.
Bescherm Uw keel
verzorg haar dagelijks
gorgel droog mef
i 25, 45 en G5 cis,
WIERSMA IN ZIJN WOON
PLAATS HERDACHT.
NIEUWER-AMSTEL BIEDT EEN GRAF AAN.
De Raad van Nieuwer-Amstel heeft naar de
Standaard meldt, unaniem besloten aan ae
familie van den om het leven gekomen plaats
genoot, vlieger Wiersma, een graf op „Zorg-
vlied" van gemeentewege aan te bieden als
blijk van diepe erkentelijkheid voor dezen
koenen vlieger.
Bij den aanvang der Raadsvergadering
wijdde de voorzitter eenige deelnemende woor
den van droefheid en medeleven aan de echt-
genoote van den heer Wiersma. Deze woorden
werden door den Raad staande aangehoord
Een officieel rouwbeklag zal door de gemeen
te worden toegezonden.
NOTO SOEROTO GAAT NAAR INDIë.
De Javaansche dichter en journalist Noto
Soeroto zal in het voorjaar naar Indië te-
rugkeeren, meldt Aneta.
JAARVERSLAG VAN DEN
KON. HOLL. LLOYD.
HOOP OP DE TOEKOMST.
Verschenen is het jaarverslag over 1931
van den Koninklijken Hollandschen Lloyd.
Ove.r de aigemeer.e malaise wordt gezegd,
dat niets den K. H. L. bespaard bleef: onge
kend lage vrachten, het nagenoeg ontbreken
van goed betalende lading, zooals bevroren
vleesch uit Zuid-Amerika. revoluties in Bra
zilië en Argentinië, ontwrichting van het
geldwezen in verschillende landen.
Zoo bleken dan ook ter beschikking staan
de voorschotten van Rijk en Gemeente on
voldoende om de verliezen te dekken en ver
der aan de verplichtingen der vennootschap
te voldoen. Zeer tot aller leedwezen moest
dus worden overgegaan tot het beschikken
over de middelen, welke tot nog toe als fond
sen ten bate van het personeel op de balans
van den K. H. L. vermeld stonden.
Betalingen uit. hoofde van rechtsgeldig be
staande pensioenverplichtingen zullen voor
het vervolg ten laste van de bedrijfsrekening
moeten worden gebracht.
Melding wordt gemaakt van de overeen
komsten met de drie Duitsche lijnen en van
de ingevoerde bezuinigingen.
Uit den aard der zaak zullen de besparin
gen in de exploitatiekosten als gevolg van de
samenwerking der vier genoemde maatschap,
pijen naar de directie hoopt en vertrouwt
spoedig uitgebreid tot die met de Rotterdam
Zuid-Amerika Lijn alsmede die van de in
gevoerde interne bezuinigingen, zich eerst in
den loop van 1932 ten volle doen gevoelen.
Wel kan reeds heden een zeer belangrijk gun
stig verschil met' 1930 worden geconsta
teerd.
Wil dè financleele reconstructie tot stanid
komen dan zullen belangrijke offers van hen
die den K. H. L. crediet op langen termijn
geven, moeten worden gevraagd, zoodat van
het financieel belang der aandeelhouder
met den besten wil niet noemenswaard te
"redden zal zijn.
De verlies- en winstrekening vermeldt een
saldoverlies van f 8.466.582 (vorig jaar
f 4 635.173).
OUDE WINKELIERSTER VAN HAAR
KAPITAALTJE BEROOFD.
Te Zaandam is Dinsdagavond een roof
overval gepleegd op een 68-jarige alleen
wonende winkelierster. De roovers hebben
haar onder bedreiging met een revolver ge
dwongen de plaats te wijzen, waar 500.
a 600.bestemd voor haar handel, lagen,
dié de laffe dieven meegenomen hebben.
DE VOORTREKKER.
AANVRAGE VOOR BUSDIENST OVER EEN
AFSLUITDIJK.
Een transportonderneming te Utrecht heeft
naar de Tel. uit Wieringcn verneemt, bij Ged.
Staten van Noord-Holland reeds thans een
aanvrage ingediend om vergunning tot het
in werking brengen van een autobusdienst
AlkmaarLeeuwarden v.v. over Wieringen
en den vermoedelijk het volgend jaar te
sluiten afsluitdijk.
LANGS DE STRAAT.
Het Hoedje,
Zondagmiddag. Regen.
De modderige Vlaarasche weg ligt verlaten.
Alleen het trammetje sukkelt mistroostig
voort tusschen de druipende wintersche bos-
schen.
Aan den hoofdweg, op den hoek van een
boschpad, ligt het café „Bij Charelke". 's Zo
mers eet je er voor twee franken nèt zooveel
roomijs als je maar lust. Nu is het wintertij^
niets dan „filtres" te krijgen en die zijn er
verschikkelijk slecht.
Het Waalsche madammeke heeft een wan
deling met haar hond gemaakt en legt bij
Charelke aan om iets warms Je drinken. Ze u
gezellig poeze'. met heele hooge hakjes en
onwaarschijnlijk mooie parels en een te jeug
dige mantel En haar hond is een ondeugen
de Mechelsche herder van vijf maanden, die
precies doet wat hij wil. natuurlijk.
Het begin is vreedzaam Madame heeft een
filtre besteld en de hond drinkt water. Dsn
zet zij haar hoed af (miniem bcdeksel van
zwarte veertjes) en begint zich een versch
paar lippen te schilderen. Het regenweer heeft
het fresco van haar aangezicht een weinig
aangetast. Een dikke poes slaapt in het buf
fet. Verder is Charelke's etablissement ver-
laten.
Dan gaat de deur open en treden twee dor
pelingen binnen. Kennelijk stamgasten. De
hond interesseert zich voor hen en gooit in
z'n enthousiasme om er op af te gaan de
bak water om. Madammeke's vingers, die de
ketting houden, worden haast afgekneld. Ze
wordt met stoel en al eenige centimeters mee
gesleurd.
Met veel moeite weet ze haar hondje zoover
te krijgen, dat hij tenminste ln de buurt van
haar stoel gaat zi'ten. Dan wijdt ze zich
weer aan haar filtre en nipt met haar lak-
roode lipjes bedachtzaam aan het bruinig,
grijze vocht.
De twee gasten hebben hun bestelling ge
daan. en nu de bedienjuffrouw goed en wel is
weggetript op haar zijden kousebeenen, ont
waakt hun belangstelling voor Madame.
„Skoonen 'ond meent de dikste, als inlei
ding. ..Comment?" vraagt Madame. De an
dere. die wél Fransch kent, vertaalt behulp,
zaam: „Un bel chien'. „Oui, trés beau,
n'est ce pas?" glimlacht zij, met een zachte
nadruk op beau. Maar deze kleine taalkun
dige terechtwijzing gaat aan hen voorbij.
Trouwens, de hond vraagt nu aller aandaent.
Hij wil met alle geweld op de heeren af,
sleurt Madammeke haast van haar stoel en
laat zich pas door twee klontjes suiker en veel
dreigementen tot bedaren brengen. Madame
herademt en wijdt zich weer aan haar over
buren.
„Den 'ond is skoon en het mèske is skoon"
merkt de dikke weer galant op. Madame ver
staat het weliswaar niet. maar doorgrondt
met vrouwelijke intuïtie dat het een compli
ment is. en blimlacht. Dan arrangeert ze met
coquet-spitse vingertoppen haar coiffure ea
wil haar hoedje opzetten. Het is weg.
Niemand heeft de laatste twee minuten op
Hector gelet. En nu ligt hij heel braaf naast
de stoel van Madame en heeft het hoedje
stevig tusschen z'n voorpooten gekneld. Vol
tevredenheid sabbeltt hij aan de natte pluk
jes, die ééns veeren waren.
Madammeke, bleek van schrik, grijpt er
naar. Maar Hector gromt., en als ze den hond
aan den ketting naar zich toe wil halen,
rukt hij zich los en staat opeens midden in
het café. vier lompe stokkepootcn stijf uitge
spreid. een groote pluimstaart kwispelend, en
in zijn hooggeheven kop de stoffelijke resten
van het hoedje. Hector verwacht een leuk
spelletje met de vrouw en haar hoed.
Dan begint een wilde jacht. Madame suk
kelt zoo n beetje mee op haar hooge hakjes,
maar laat het leeuwendeel over aan de twee
heeren. die met onverwachte vlugheid en
ijver de jacht voortzetten. Hector neemt een
prachtige spurt achter het buffet om waar
de kat blazend van angst wegvlucht en
op de deur toe. En o pech, die gaat juist open
om een paar nieuwe bezoekers binnen te
laten. Tusschen hun beenen door ontsnapt
Hector en vliegt de straat op om op een
veiligen afstand kwispelstaartend op Mada
me te wachten.
En zoo verdwijnen ze dan in den natten
druilerigen middag. De hond voorop, lustig
vangballetje spelend met het afgekloven
hoedje en zijn ketting achter zich aansle
pend. En Madame er achter op een sukkel
drafje. Van tijd tot tijd. als ze genoeg adem
heeft, roept ze: „lei, Hector! Ici. méchant1"
Haar geroep versterft in de verte van den
eindeloozen weg.
L. S.
NIEUWS UIT INDIE
FEUILLETON
Na moeders dood nam PaW Athanasius
mij moe. De vriendelijke, nobele geestelijke
bracht mij in een klooster, waar ik onder
richt ontving en hij was het die er voor zorg
de dat ik later naar Holland terugkeerde en
hier het gymnasium bezoeken kon.
„Toen ik hier eenige jaren was, kwam Dr.
Mosch eveneens naar Hoiiand en ging ln
Den Haag wonen. Ik verliet het pensionaat
en trok op zUn verzoek bij hem in. Dit
duurde niet lang. In de jaren dat wij elkaar
niet gezien hebben, waren wij vreemden voor
elkaar geworden. Enik was nu volwas
sen en had leeren r;ndzien in de wereld.
„Wat mij in Sjanghai een duistere geheim
zinnigheid had geloken, met de dreigende
figuur van dc gouvernante op den achter
grond ,die mijn nieuwsgierigheid op hard
handige wUre steeds te fnuiken wist. werd
mij in Den Haag een verrassende duidelijk
heid:
„Dr. Mosch was een revolutionair en
staatsgevaarlijk .samenzweerder. Lang duur
de ons samenzijn niet. Ik reisde veel en hij
liet mij gaarne vertrekken; ik bezocht den
Rijn, Zwitserland, Italië en keerde telkens
voor korten tijd naar huis. Bij een van die
gelegenheden ontmoette ik. op straat Dr. Li.
Wij waren allebei verrast. Het bleek dat hij
voor een medische studiereis voor de Chine -
sche regooring naar Europa vertrokken was
en ccnigen tijd in Holland vertoefde ais gast
pp de Chineesche legatie. Ik was blij onzen
ouden huisarts weer eens te zien. Hij was
nog precies dezelfde, zachte wijze geleerde
van vroeger.
„Den laatsten keer dat ik weer in den
Haag kwam, trof mij een verrassing: Hoeng
Tsi Lang bleek óók in Holland te wonen, in
Amsterdam en hij was vrij geregeld onze
gast. Zijn attenties begonnen opnieuw, hij
begon zelfs opdringerig te worden, zoodat ik
besloot voorgoed het huis te verlaten, vooral
omdat Dr. Mosch zich gereed maakte een
groote reis te maken naar Britsch Indië, waar
hij een of andere conferentie zou bijwonen,
die zeer belangrijk scheen te zijn.
„Ik ben tot dusver misschien wat uitvoerig
geweest, maar ik moest u een goed beeld van
de situatie geven, opdat u nu alles duidelijk
zal zijn, want wat er nu gebeuren gaat volgt
in een razend tempo.
„Vertel alles maar precies zooals u dat
zelf wilt", zei Dr. van Buren met een vrlen-
<ielijken hoofdknik. „Het is heusch geen be
leefdheidsformule geweest, toen we u dien
gedenkwaardigen avond in de sneeuw op
vingen en zeiden, we zijn goede vrienden. In
alles wat u daar verteld hebt, stellen we een
levendig belang. Het is geen prettige jeugd
geweest die u gehad hebt."
„Dat mag u niet zeggen", lachte Paula
Hulshoff. „Alle herinneringen om Hoer.g Tsi
Lang heen zijn afgrijselijk, die om Dr. Mosch
stil. gedrukt en vervuld van een geheime,
nooit ui: ;esproken huiver voor iets ver
schrikkelijks, cat ik vermoedde maar slechts
half begreep; doch er zijn ook veel mooie
herinneringen.
„Maar laat ik verder gaan: Even vóór mijn
vertrek, werd mijn stiefvader ziek. Hij zakte
op straat ineen en werd per auto naar het
ziekenhuis overgebracht, waar hij overleed.
Zijn koffers stonden gepakt; zijn handvalies
en andere bagagehet heele huls was
vrijwel ontruimd, want ik zelf stond op het
punt naar het buitenland te gaan en in
maanden niet terug te keeren. Het sterfgeval
overrompelde mij volkomen; ik ging naar
huis toe en wist niet tot wlen mij te wer.den.
Laat in den avond werd er getelefoneerd
Het was Hoeng Tsi Lang, die in den Haag
was met zijn auto en van vader s overlijden
gehoord had. Het viel mij op dat hij mij
VIJF KOELIES DOOR EEN TIJGER
OVERVALLEN
Volgens een Aneta-bcricht zijn in het Pa-
lembangsche vijf koelies van dc Nederland
sche Koloniale Petroleum Maatschappij
door een tijger overvallen en gedood.
nauwelijks condoleerde: zijn eerste vraag was
naar vader's bagage en naar zijn handkof
fer. „Die handkoffer móét ik hebben", zei hij;
„ik kom hem dadelijk halen eer er iets mee
gebeuren kan. Over een goed uur ben ik bij
je en dan gaan we samen soupeeren." Zijn
brutaliteit ging zelfs zoover, dat hij me aan
bood met hem mee te gaan naar Amsterdam.
Ik sloeg zijn aanbod ar en deelde hem mee,
dat ik niet genegen was een koffier die mijn
vader behoorde aan iemand in handen te ge
ven dien ik niet vertrouwde. Woedend speelde
hij tegen mij op. maar ik dreigde af te bellen,
liet was mij duidelijk dat Hoeng Tsi Lang
inderdaad groot belang had bij den koffer.
„Kom denk er nog eens over na", zei hij.
„Ik kom morgenochtend precies 9 uur bij je.
Ik weet dat je niet voor mij voelt, maar ver
geet niet dat ik de beste vriend van je vader
was en dat hij mij in alle opzichten ver
trouwde. Tot morgen."
Al deze dingen maakten mij r.erveus. Ik
wist welke politieke ideeën mijn stiefvader er
op nahield en dat Toeng Tsi Lang zijn re
volutionaire theorieën doelde. Wat zat er in
die koffer dat hij, nog geen uur na den dood
van mijn stiefvader, zoo geënerveerd aan
drong op het bezit daarvan? Een nieuws
gierigheid overviel me, een angstige be
nieuwdheid die aangroeide tot een marte
lende onzekerheid. Wat het goed Hoeng Tsi
Lang. den vriend mijns vaders, dit valies te
weigeren? Wat het goed hem den handkof
fer mee te geven? Ik maakte aan deze ang
stige onzekerheid een resoluut einde en
probeerde het slot van het valies. Toen mij
ait niet lukte, sneed ik met het scheermes
van dr. Mosch het leer stuk en haalde den
koffer leeg. Er zat een klein pak in. oen dos
sier vol papieren en bijlagen, gewikkeld in
een doek.
„Eén blik in dit dossier was voldoende
om mij van de vérstrekkende en misdadige
beteekenis er van te overtuigen en nu wist ik
ook waartoe al die nachtelijke conferentie's
en geheimzinnige besprekingen gediend
hadden, hier lag het levenswerk van dr.
Mosch voltooid voor me: een tot in de klein
ste details uitgewerkt plan om in een groo-
ten gezamendijken opstand van het Oosten de
Europeesche samenleving te vernietigen en
daardoor de wereldhegemonie en het cen
trum der wereldcultuur te verplaatsen, niet
naar het Oostenwant dat achtte deze
„bevrijder" zelf niet rijp voor economische
en militaire heerschappijmaar naar
Moscou. als centrum eener bolsjewistische
werelddictatuur.
Ik stor.d daar met den dikken stapel papie
ren in mijn handen, als verlamd, half ver
suft van ontzetting. Had ik op dat moment
het dossier onder, mij arm genomen en was
ik er mee naar het politiebureau gegaan, dan
zou alles zonder ongelukken afgeioopen zijn.
Doch ik deed dit niet. Ik was bijna radeloos
van schrik en ik zocht naar iemand wien ik
dit zou kunnen mededeelen. Een naam schoot
mij te binnen: Dr. Jji uit Sjanghai, mijn oude
vriend, moeders trouwe raadsman, die op
de Chineesche legatie logeerde, Ik belde licm
ondanks het nachtelijke uur op. en deelde
hem gejaagd mede wat ik gevonden had, ver
telde hem van vaders dood en van de papie
ren. Met de snelheid van begrip, zijn ras
eigen, doorzag hij dadelijk het belang van
deze mededeeling. „Ik kom onmiddellijk bij
je", hoorde ik hem door de telefoon zeggen,
„ik neem iemand van de legatie mee. Dat is
een zaak die èn China èn Nederland raakt,
een bolsjewistische opstand in het Oosten is
de ondergang voor beide landen."
„Ik beide af en voelde mij' iets geruster.
Een oogenblik kwam de 'gedachte nog bij
mij op om Buitenlandsche Zaken op te bel
len, maar ik kende er niemand en Dr. Li was
een eerlijk man, dien ik ten volle vertrouwen
kon. Bovendien, het was door mijn bladeren
in de papieren al diep in den nacht gewor
den, hoe kon ik iemand waarschuwen? Dus
wachtte ik rustig zijn komst af. Ongeveer een
kwartier later werd er gebeld en ik hoorde
dat een auto voor het huis stil hield. Dat
moest dr. Li zijn. Verheugd ging ik naar be
neden en deed onmiddellijk open.
„Het was Hoeng Tsi Lang. Hij zei niets,
maar drong met twee manr.cn het huis bin
nen en schoof mij gewoon op zij. Ik wilde
mij verweren, maar zij bonden mij en lieten
mij in de hal liggen. Ik hooide hen door de
kamers loopen de trap opgaan en in de
studeerkamer van dr. Mosch laden en kasten
en het schrijfbureau overhoop halen.
„Kwam dr. Li nu maar!" dacht ik en ik
bad vurig dat hij nog tijdig arriveeren zou.
..Hoeng Tsi Lang kwam woedend naar be
neden. „Je hebt het valies opengebroken!"
siste hij. „Waar zijn de papieren?"
Ik haalde de schouders op.
„Heb je ze gelezen? Weet je iets van den
inhoud?
Ik knikte van ja.
„Heb je met iemand over dit dossier ge
sproken?" vroeg hij, en schudde mij door
elkaar.
Ik knikte: nee. „Met wie zou ik hebben
spreken? Zoo in het holst van den nacht.."
Hoeng Tsi Lang bleek gerustgesteld.
„Waar zijn ze?" drong hij aan.
„Dat zeg ik je niet."
Toen klonk er boven een schreeuw. Een
der mannen had het dossier gevonden in
mijn kamer, waar ik het op mijn schrijftafel
had neergelegd. Zij kwamen er mee aange
rend. Ik bad in stilte nog vuriger dat nu Dr.
Li toch komen mocht. Maar er verscheen nie
mand.
Hoeng Tsi Lang had een duivelschen grijns
op zijn gezicht. „Lieveling", zei hij en hü
kr.eep mij in de wang. „nu de zaak in or
de. Ik zal niet meer boos op je zijn, omdat ;e
zoo dom bent geweest de papieren uit den
koffer te halen. We zullen ze meenemen, op
dat niemand ze in handen krijgt en met mijn
eigen jacht zullen we ze zelf naar de plaats
van bestemming brengen. De conferentie zal
doorgaan enslagenNu je vader dood is
zal ik de man' zijn die de wereldrevolutie
veroorzaken zal. En jij, die van dit alles weet
en die te gevaarlijk bent om achter te blij
venjou zal ik meenemen. Dan kun je
vast aan me wennen. Het is mijn groote
wensch geweest, al jaren, je in mijn huis te
mogen hebben. Nu je vader do cd is, zul je
mijn vrouw zijn. E>e heele wereld wordt aan
ons onderworpenen ikik onderwerp
mij aan Jou."
(Wordt vervolgd.);
