/"S Nationaal Crisiscomité. De Steunactie. f C» Het woord is aan. Winter. Het Belangrijkste. 49ste Jaargang No. 14876 Verschijnt dagelijks, hehalve op Zon- en Feestdagen. Dinsdag 22 December 1931 HAARLEM S DAGBLAD Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM. UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM. ABONNEMENTENper weck 0.27J& per maand 120, per 3 maanden 35VA, franco per post 3.87)4, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad: per week 70.05, per maand ƒ0.22, per 3 mnd. ƒ0.65, franco per post f0.72'A. Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuïder Buitenspaame 12 Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie: 15054 o Redactie 10600 Administratie: 10724, 14825 Drukkerij: 10122, 12713 Postgiro 38810 ADVERTENTIëN15 regels 1,75, elke P». 1 meer f 0 35. R -. les ƒ0.00 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 1—4 regels ƒ0.60, elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes (icdcrcn dag) 13 regels ƒ0.30, elke regel meer 10.1C, uitsluitend a contant. Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f600.-. Verlies van Hand. Voet of Oog f 400.-, Duim f250.-. \Y ijsvingcr fl 50.-. Elke andere vinger I I 50.-. Arm-of Beenbreuk f 100.-. Idem voor Abonnés op het Geill. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000.-. Overlijden f600.-. Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-. Verlies Duim f75.-. Verlies Wijsvinger f75.-. Verlies andere vinger f30.-. DIT NUMMER BESTAAT UIT VEERTIEN BLADZIJDEN Zij, die zich met ingang van 1 Januari a.s. per kwartaal abonneeren ont vangen de in December nog te ver schijnen nummers gratis. DE ADMINISTRATIE. ONZE GRATIS ONGEVALLEN VERZEKERING. Uitkeering van Honderd Gulden Aan den heer 3. C. VAN ANDEL, Spaarn- wouderweg 919, Haarlemmermeer, keer den wij wegens armbreuk een bedrag van HONDERD GULDEN uit. DE ADMINISTRATIE. Dr. K. C. A. V. f 25.— A. H. W. 5.— Bridge potje Elly 1.85 Mej. J. V. A. 1.— A. 12.50 Bridge-clubje 5.75 H. P. 2.50 P. J. Overveen 5.— WARM MEDELEVEN. r De firma J. G. Wassenaar, Woninginrich ting te Haarlem, zond ons een 25-tal bon nen toe „goed voor een gewatteerde deken". Wij hebben deze bonnen doorgegeven aan het comité tot Bestrijding van de gevolgen der werkloosheid te Haarlem. Aan genoemde firma onze hulde voor deze geste. Hel Haarlemsch en Nationaal Comité. Eenige weken lang hebben wij bij ons blad een inzameling gehad voor het Nationaal Crisis Comité. Naar men in onze publicatie van Maandag heeft kunnen lezen, is de toe stand nu eenigszins anders geworden, daar het Comité tot Bestrijding van de gevolgen der werkloosheid te Haarlem thans een on- derafdeeling is geworden van het Nationaal Comité welk laatste zich onthoudt van inza melingen in plaatsen waar zulk een onder- afdeeling is gevestigd. Slechts wordt 10 pet. van de gelden door het plaatselijk comité ontvangen, aan het Nationaal Comité afge dragen. Haarlem's Dagblad zamelt dus thans verder in voor het Haarlcmsche Comité, behoudens een enkele gift die ons. met bestemming voor het Nationaal Comité nog heden mocht be reiken en die verzonden is vóór onze publi catie van gisteren. Wij hopen dat de offervaardigheid, die voor het Nationaal Comité is betoond, in minstens gelijke mate voor het Haarlemsche zal be stendigd blijven. Kijk nog eens goed in uw beurs, iedere bij drage is welkom. MOORDAANSLAG TE GROOTE- GAST. Meisje door jongeman ernstig gewond. EEN LIEFDESGESCHIEDENIS. Maandagavond te omstreeks zes uur heeft een 26-jarige man te Grootegast, een moord aanslag gepleegd op een te Opende, onder die gemeente, wonend 17-jarig meisje. De dader is voortvluchtig. Het vermoeden bestaat, dat de man gevlucht is naar Heerlen, waar zijn vader woont. Hij zou dan trachten van daar over de grens te komen en naar Duitsch- land te ontwijken. Nadere bijzonderheden ontbreken nog. Nader wordt gemeld: Toen de zeventienjarige Pieternella van Dekkens de ouderlijke woning verliet kwam de 26-jarige Posthumus uit het donker te voorschijn en loste een tweetal schoten cp het. meisje dat getroffen werd en neerviel. De man maakte zich daarop ijlings uit de voeten. Spoedig kwam hulp opdagen. Het meisje bleek ernstig gewond te zijn aan den linker schouder de hals en den mond. Beide kogels, die waarschijnlijk van klein kaliber waren, hadden het lichaam echter verlaten. Het meisje is geen oogenblik buiten kennis ge weest en hield zich zeer flink. Dr. Verster heeft haar verbonden en naar het Academïscn Zie kenhuis te Groningen overgebracht, waar zij ter verpleging is opgenomen. Haar toestand is bevredigend. Omtrent de aanleiding tot den aanslag kan worden gemeld, dat het een liefdesgeschiede nis betreft De jongeman en het meisje wa. ren geruimen tijd verloofd. Zondag had het meisje het echter uitgemaakt, waarna de jongen tot zijn daad heeft besloten. Men ver moedt dat hij naar Heerlen is uitgeweken. Prof. Mr. D. P. D. FABIUS f V-rV - A.ff'; #£-'-• In Den Haag is, tachtig jaar oud, overleden, prof. mr. D. P. D. Fabius, lid van den Raad van State, oud-hoogleeraar aan de Vrije Universiteit te Amsterdam. Prof. Fabius was een der bekendste figuren uit de anti-revolutionnaire partij. Hij 'was geboren 6 Juli 1851 te Garderen, waar zijn vader predikant was bij de Ned. Herv. Kerk. Van zijn vierde tot zijn zevende jaar kreeg hij thuis onderwijs te Broek in Waterland en ontving zijn verdere opleiding op de Fransche scholen te IJsselsteln en Am sterdam en op een particulier instituut te Barneveld. Na in Leiden in de rechten gestu deerd te hebben onder prof. Buys promo veerde hij in 1778 cum laude op een proef schrift „De leer der souvereiniteit Van 1876 toi 1878 was hij redacteur buiten land aan „De Standaard" waarin hij reeds voor dien tijd artikelen geschreven had. Daarna was hij commies aan de provinciale griffie van Drente. Bij de opening c'er Vrije Universiteit in 1880 werd hij benoemd tot hoógleeraar in de rechten. Zijn inaugureele rede was getiteld „Het goddelijk karakter van het Recht". In 1919 werd hij benoemd tot lid van den Raad van State en in 1921, bij het bereiken van den 70-jarigen leeftijd verzocht hij om te mogen aanblijven als hoogleeraar, hetgeen de Vrije Universiteit niet toestond. Prof. Fabius is lid van den gemeenteraad van Amsterdam geweest van 1891 tot 1919. Verscheidene malen koos men hem tot wet houder, doch hij bedankte steeds. Mede aan zijn actie is het te danken geweest, dat af gezien werd van het gruwzame plan tot dem ping van (je Reguliersgracht en de Leidsche- graoht, twee der kostbaarste onderdeelen van het Amsterdamsche stadsbeeld Ook van de Provinciale Staten van Noord- Holland is prof. Fabius lid geweest. Hij had zitting van 1907 tot 1919. Van 1911 tot 1919 was hij raadsheer-plaats vervanger in het Gerechtshof te Amsterdam Aan de oprichting van „Patrimonium" en van de A.R. Partij heeft hij krachtig deelge nomen. Eenige malen was hij Kamer-candi- daat, doch tot een zetel heeft hij het nooit gebracht. In de politiek deed hij zich kennen als een groot voorstander van de doodstraf. Het starre standpunt, dat hij in politiek opzicht innam, dat niet afweek van dat van Groen van Prlnsterer, werd niet gedeeld door dr. Abr. Kuyper. Prof. Fabius werd wel eens ge noemd „het anti-revolutionnaïr geweten". Tal van geschriften zijn van zijn hand ver schenen. o.a. over de Doodstraf. Volkenrecht, Verzekeringsdwang, Voorwaardelijke veroor deeling. Dat het met hem niet tot een conflict met Kuyper gekomen is. is slechts aan zijn ver draagzaamheid te danken. Prof. Fabius was ridder in de Orde van den Nederlandschen Leeuw, commandeur in de Orde van Oranje Nassau en officier in het Legioen van Eer. Zijn 80ste verjaardag is eenige maanden geleden met veel luister gevierd. De begrafenis van Prof. mr. D P. D. Fa bius zal geschieden Donderdag 24 Decem ber des namiddags 1 uur op de begraaf plaats te Broek in Waterland. TENTOONSTELLING „KIND EN KUNST". HET RESULTAAT. De tentoonstelling „Kind en Kunst" werd door ruim 3300 personen bezocht. Bij de verloting van het door mevrouw H. ReuchlinLucardie te schilderen kinder portret, viel het lot op no. 405. Mevrouw Reuchlin had het comité der ten toonstelling aangebeden geheel belangeloos een kinderportret te vervaardigen: tijdens den duur der expositie hebben de bezoekers een proeve van haar schilderkunst kunnen bewonderen in het geëxposeerde jongenspor tret- Het comité heeft van vele zijden groote medewerking mogen ondervinden, waarvoor het zeer dankbaar is en welke veel heeft bij gedragen tot het welslagen der tentoonstel ling. Aan elk eer drie belanghebbende vereeni- gingen, te weten ,Pro Juvenhite", „Zuige lingenzorg" en „de Commissie vcor onderwijs aan zieke en zwakke kinderen", zal een be drag van ruim f 700 kunnen worden uitge keerd, een resultaat, dat bereikt werd door een samengaan van kunst en liefdadigheid. Voltaire Zelfs dc.,wijste mensch heeft in zijn leven oogenblikkcn van dwaasheid. Wel, sinds Maandag is de winter Dus weer bij ons, officieel. Op ..zoo'n echten ouderwetschen" Lijkt het echter nog niet veel. De ontvangst was wel wat koeltjes, Maar het viel toch nogal mee, 't Was net als de laatste jaren Weer geen vorstelijk entree. Geen dik sneeuwkleed op de wegen, Geen verstarde waterplas. Geen gesprongen waterleiding Komen er nog bij te pas. Blauwe neuzen, winterteenen, Ruwe handen enzoovoort, Hebben nog niet onze stemming, Toch al niet te bést, verstoord. Laat het zoo nog maar wat blijven, Als u 't mij nu eerlijk vraagt. Word ik liever door wat regen, Dan door felle kou geplaagd. Ach. het dik besneeuwde landschap. De bevroren gracht en zoo, Hebben ook een eigen schoonheid, Maar die geef ik graag cadeau 't, Zal ons zeker lichter vallen, Om den winter door te gaan. Als wij niet te licht gaan vallen, Door op schaatsen te gaan staan. Als een ijs des tijds mocht komen, Dragen wij 't met goeden moed En dan zai het ons ook dragen. Maar als 't niet komt wel zoo goed. P GASUS. KAMER VAN KOOPHANDEL. VOORZITTER VAN HET KLEINBEDRIJF. TH. G. C. I100Y. Zooals men weet is de heer W. J. B. van Liemt afgetreden als voorzitter van de af deeling Kleinbedrijf van de Kamer van Koophandel en fabrieken voor Haarlem en omstreken. Naar wij vernemen is het waarschijnlijk, dat als zijn opvolger gekozen zal worden de heer Th. G. C. Hooy. lid der Provinciale Sta ten van Noord-Holland, waar hij de R K Staatspartij vertegenwoordigt. Vroeger was de heer Hooy lid van den Schotenschen ge meenteraad. WIEL VAN" DEN WAGEN GELOOPEN. Maandagmorgen negen uur liep op het Wilsonsplein het linkerachterwiel van een met cement geladen auto af. Juist passeerde daar oen 44-jarige wielrijder, die door dit wiel omvergeworpen werd. De fiets werd be schadigd. De man kreeg slechts een geringe kwetsuur. RECLAMEWEEK CRONJéSTRAAT. Namens het Gen. Cronjéstraat Comité wordt ons medegedeeld, dat de gehouden verloting tijdens de Reclame Verkoopweèk van 26 Nov.5 Dec. j.l. heeft opgeleverd een bruto bedrag van 1333.50. Van dit bedrag is 60"A (zijnde 800' uitgekeerd aan de Veree- niging tot bestrijding der tuberculose, afd. Haarlem en de Vereeniging tot oprichting van Kinderbewaarplaatsen, afd. Haarlem-Noord. Een Sint Nicolaasnacht in Vlaanderen. Het verslag van deze voorstelling in ons nummer van Maandag kan den indruk ge wekt hebben, dat de opbrengst uitsluitend kwam ten bate van de op te richten Kir.der- bewaarplaats in Haarlem-Noord Zij het wel licht ten overvloede willen wij daarom ver melden dat dit nieuwe project tc zamen met de reeds bestaande kinderbewaarplaats in co Asterstraat van het batig saldo zal profi teered DE POST VAN „DE OOIEVAAR" ONTVANGEN. Enkele stukken zijn beschadigd DE INDISCHE PERS OVER DE RAMP. De post van het verongelukte vliegtuig de Ooievaar, die met de „Valk" is meegekomen, is Maandagavond te 's-Gravenhage ontvan gen. Een deel van de correspondentie blijkt meer of minder ernstig beschadigd te zijn, hoofdzakelijk door water en een enkel stuk is bovendien iets geschroeid. Alle beschadigde stukken zijn op het Hoofd postkantoor voorzien van de aanwijzing „be schadigd door vliegramp Ooievaar". Van sommige stukken blijken de zegels te zijn. losgeweekt; zooveel mogelijk zijn deze opnieuw vastgehecht. De opengesprongen brieven zijn opnieuw dichtgeplakt en voor zien van een daarvoor dienende postetiket. Er zijn echter ook enkele poststukken, waar van het adres, zelfs met het geoefende oog van den postman, niet meer te ontcijferen is. Belanghebbenden, die meenen, dat zich daaronder een brief voor hen bestemd zou kunnen bevinden, kunnen zich wenden tot den directeur van het hoofdpostkantoor Prin sestraat te 's-Gravenhage. Aan de per luchtpost ontvangen „Straits Times" ontleent de N.R.Ct. nog o.a. het vol gende Het schijnt, dat het Hollandsche vliegtuig, op weg naar Amsterdam, Zaterdagmiddag om 2 uur is aangekomen op het vliegveld Don Muang. 12 12 mijl buiten Bangkok ge legen; de eerste piloot was echter van mee- ning, dat het te laat was om op te stijgen voor Rangoon, zoodat het vertrek werd uit gesteld tot Zondagmorgen vroeg. Het vliegtuig vond ee'n veel zwaarder mail op zich wachtende op Don Muang dan ge woonlijk. omdat de expresstrein. welke op 3 December uit Bangkok was vertrokken met de Kerstmail voor Europa tengevolge van de ernstige overstroomingen op de Southern Railway, gedwongen was om terug te keeren naar Chumphon. Tegen extra-betaling is een belangrijk deel van deze mail overgebracht op het Holland sche vliegtuig, opdat zij voor Kerstmis in Europa zou zijn. De sloot rondom het vliegveld is ongeveer zes yards breed, en de slootkant aan de over zijde is ongeveer drie voet hooger dan het vliegveld. Het is deze slootkant, waarmee de wielen van het vliegtuig in aanraking kwa men. toen Wiersma, vlak voor hij aan het einde van het vliegveld was gekomen, nog een laatste wanhopige poging deed om op te stijgen hij is hierin ook nog even geslaagd want het toestel is ongeveer drie voet van den grond geweest. Toen de wielen in aanraking kwamen met den slootkant, werden ze afgerukt; de kist schoot toen echter nog over een tweede sloot, van 15 voet breed, maar de neus dook toen omlaag en groef zich in een rijstsawah. Als een harmonica werden de motoren ingedrukt en het toestel sloeg totaal over den kop. Dc inzittenden waren naar voren geslin gerd en raakten ernstig beklemd in het wrak. Kingsford Smith vloog vijf uur later bijna recht over het verongelukte vliegtuig, maar hij merkte het niet op. Zijn mecanicien zag echter het wrak doch herkende het vliegtuig niet. Kingsford Smith was diep getroffen, toen men hem van het ongeluk vertelde en bood aan alles te doen wat hij kon om dc Hol landsche maatschappij te helpen, doch hij kreeg de verzekering, dat er niets te doen viel. Toen de Ekster aankwam. Om 3 uur 30 Zondagmiddag 6 December kwam het vliegtuig Ekster uit Holland aan. twee dagen te laat, wegens ir.otorpech en slechte weersomstandigheden Het vloog over het verongelukte vliegtuig voor do landing. Onmiddellijk nadat het Indië-waartsche vlieg tuig was geland sprong de eerste piloot er uit. rende naar voren en vroeg bijzonderhe den over hetgeen gebeurd was. Allen waren diep ontroerd toen dc bijzon derheden over de ramp verteld werden en het was een plechtig oogenblik. toen de be manning van het zoo juist aangekomen vlieg tuig opstond, de hoofddeksels afnam, en een zwijgende hulde bracht aan de nagedachte nis van haar kameraden. Later brachten zij allen een bezoek aan het wrak. GEEN WIJZIGING IN DE POOLSCHE REGEERING. WARSCHAU, 22 Dec. «Poolsch Telegraaf- Agentschap). Een officieel communiqué deelt mede. dat de geruchten over verande ringen in de regeering volkomen valsch en van allen grond ontbloot zijn. KINGSFORD SMITH HEEFT WEER PECH. LONDEN, 22 Dec. Reuter) Het noodlot blijft Kingsford Smith en zijn vliegtuig „Southern Star" achtervolgen. Tijdens dc vlucht naar het vliegveld Croy don, waar de post zou worden ingeladen, heeft het toestel een noodlanding moeten maken en is tegen de boomen te pletter ge slagen. Toevalligerwijze zat Kingsford Smith niet in het vliegtuig. De piloot en de beide passagiers bleven ongedeerd; de machine werd echter zwaar beschadigd. Men weet niet of het mogelijk zal zijn een ander vliegtuig te verkrijgen voor den voorgenomen tocht. Later wordt gemeld, dat de piloot wier. het ongeval overkwam was Allen, dezelfde die de „Southern Sun" bestuunjc, toen deze in Ma- lakka te pletter is geslagen. De besprekingen in Bazel. Negatieve over eenstemming bereikt. (3c blad, lc pag.) liet non-agrcssiepact tusschcn Frankrijk en Soi>jet Rusland. (3c blad, le pag.) Prof. Mr. D. P. D. Fabius overleden. (Ie blad, le pag.) De post rc;i dc Ooievaar ontvangen. Enkele stukken z{jn beschadigd. (le blad, le pag.) Moordaanslag tc Grootegast. Meisje door jongeman ernstig gewond. (lc blad, le pag.) ARTIKELEN. ENZ. R. P.: Onze invloed. (le blad, le pag.) W. M. Bekaar: Gouden en Zilveren Zondag te Weencn. (3e blad, lc pag.) J. B. Schuil; Het tooneel tc Amsterdam: De Klop op dc Deur. (4e blad. 2e pag.) H. D. Vertelling: Mijnheer van Puffclcn's Pech. (3c blad. 2c pag.) Vr. S.: Langs dc Straat. Dc veroveraar. (2e blad, 2e pag.) HAARLEM, 22 December. Onze Invloed. Ten tijde en na afloop van liet petitionne ment der Nederlandsche Dagbladpers heb ik er in deze rubriek herhaaldelijk den nadruk op gelegd, dat het Nederlandsche voorbeeld zijn invloed in het buitenland zou doen gel den, en daar een stlmuleeiende werking uit oefenen op de actie voor Internationale Ont wapening. Die verwachting is. zooals men weet, be waarheid. Wat do indirecte gevolgen zijn kunnen wij niet overzien en zullen wij nooit in vollen omvang tc weten komen. Zij moe ten aanzienlijk zijn. sinds in de gansche wereldpers duizenden kleine en groote be richten over de Nederlandsche campagne ver schenen zijn, en er op verscheidene congres sen dc aandacht op Is gevestigd, ook door bul- tenlandsche redenaars. Van directe gevolgen weten wij in Zweden, waar Svenska Morgon- bladet een petitionnement volgens ons model op touw zette, in Vlaanderen, waar vele or ganisaties en een deel der pers hetzelfde deden. In Duitschland. waar een groote actie voor de maand Januari in voorberei ding is. in Amerika, waar in al dc bladen van de Gannett-groep. een der groote combina ties van dagbladen, con hoofdartikel aan de Nederlandsche actie is gewijd. De Gannett- groep liceft mij bovendien doen weten, dat zij alle hoofdredacteuren van de bij haar aan gesloten bladen heeft aangeschreven, om te rapporteeren over dc mogelijkheid van een dergelijke campagne. Mij ware het natuurlijk liever geweest als er nog veel meer navolging was gekomen, maar verwacht heb ik die nooit. Wij zijn met deze actie hoe onwillig sommige Hol landsche ooren ook weer zullen zijn om zooiets te aanvaarden de andere landen, en misschien ook wel onzen tijd, een beetje vooruit. Men zou zoo zeggen dat wij politiek toch wel een zeer sterk verdeeld vclk zijn. Het valt niet te loochenen. En dat dc Hollan der sterk individualistisch is aangelegd. Dat valt evenmin te loochenen. Niettemin is het een feit dat wij de eersten zijn die erop kun nen bogen dat onze geheelc dagbladpers, on danks al haar geschillen, groot genoeg van geest en bezieling is geweest om voor een ge meenschappelijk doel op éen r. een: ap- pclijkc formule een maand lang eendrachtig actie te voeren Dit is zooiets als een overwin ning op onszelf. En wat in den strijd .~en den oorlog boven alles verelscht wordt z ij n overwinningen op onszelf. Wat den menschen betreft, die meenden dat het totaal van bijna 2 12 millioen and- teekeningen in het buitenland niet voldoen de indruk zou maken zij zullen nu wol ge nezen zijn. Het tegendeel is op alle manieren gebleken. Overigens was het maar een begin. Even als de Internationale Ontwapeningsconferen tie van Februari a.s. niet meer dan een begin van internationale ontwapening zal unnen opleveren. Hoeveel misverstand er nog heerscht om trent het nut van acties als deze, ook onder onze eigen landgcnooten. blijkt uit een hoofd artikel in „De Locomotief" van 21 November. Men weet dat on.s petitionnement ook in Nc- derlandsch-Indië den stimulus gegeven heeft tot de oprichting van een comité, dat een Indisch petitionnement organiseert. De eer ste oproep van dat comité wordt ook door de Locomotief gepubliceerd. Ik ontleen er hier het volgende aan: ,,De volgende oorlog zal een aëro-che- mlsch experiment zijn. waarbij de tegen standers. nog vóór de mobilisatie hunner legers voltooid kan zijn zullen pogen de centrale punten in het vijandelijk gebied te vernietigen. Vliegtuiecn met ontplof bare lading, met gasbommen met brand- verwekkende projectielen zullen de hoofd steden en dc knooppunten van het eco nomische leven aanvallen cn met den grond gelijk maken* Dit is een zacht

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1931 | | pagina 1