LETTEREN
EN KUNST
Radiomuziek der week.
EEN VOORBESPREKING
Muziekfeest 1932
te Weenen.
BIOSCOOP.
HAARLEM'S DAGBLAD
HET TOONEEL
Moskauer Künstlertheater.
SCHULD EN BOETE.
Pavloff, de artistieke leider in de rol van den
rechter van instructie.
Zondag komen de „Moskouers" in onzen
Stadsschouwburg met „Schuld en Boete" en
deze groote tooneelgebeurtenis is voor mij
een reden geweest naar Den Haag te trekken
om de Russische kunstenaars in dit stuk
te zien, opdat ik mijn lezers één dag vóór
de voorstelling in Haarlem er van zou kun
nen vertellen.
Dat wij Hollanders niet alleen staan in
onze voorliefde voor bewerkte stukken, blijkt
wel uit de keuze van uit Dostojevsky's roman
getrokken drama. Trouwens ook vroeger reeds
gingen de Russen bij Dostojevsky te gast en
brachten zij De Gebroeders Karamazov. maar
Schuld en Boete leent zich veel minder voor
dramatiseering. Het was te voorzien, dat deze
pschologische roman in een tooneelbewerking
sterk gehavend zou worden en wij totaal
geen indruk zouden krijgen van Dostojevsky's
Raskolnikoff, te meer niet, omdat het gespro
ken woord op het tooneel voor ons totaal on
verstaanbaar is- en dus, -wat ear -psychologisch
in het drama nog verklaard wordt, geheel
verloren-gaat. Wie om Dostojevsky komt zal
ongetwijfeld teleurgesteld worden. Maar wie
in staat os den roman te vergeten en Haai
de-voorstelling van Schuld en Boete gaat-om
vair aangrijpend -grootsclv tooneelspel, zooals
het'ons als'een wonder schoone gave eens in
jafen slechts geschonken wordt, te genieten,
dién waCht'èeiï avond van'uitzonderlijk-hoog
gehot'. Want wat deze Russen onder Pavloff
als 'tóóneelspel "bréngeri 'is 'van 'een even on
gerepte schoonheid als wat de' kunstenaars
onder Charow'in'1927 hebben gegeven.
Met het spel van'deze Mo'skoiiers is alleen
maar "dat van het trouwens oorspronkelijk
ook. Moskoiische Hébréeüwsche Habima-
Theaier te vergelijken. Zóó fascihèerèhd en
expressief is dit spel, dat wij het op sommige
momenten met ingehouden adem vol
gen en wij .tenslotte, zelfs vergeten,
dat wij het gesproken woord op het
tooneel niet verstaan. Dit spel is aldoor van
een zoo intensieve spanning, dat men nauwe
lijks begrijpt, dat spelers dit heel een avond
vermogen vol te houden. Is dat nog spel?
vraagt men zich nu en dan af. Geen enkele
dezer spelers komt ook maar een oogenblik
onder het niveau van het voortreffelijke. Al
len gaan even zeer op in de actie en beleven
het drama iederen avond weet aan, althans
zij geven ons hiervan en dat is bij kunst
toch de hoofdzaak de volkomen illusie.
Wie zouden het zooals deze Russen durven
bestaan aan een publiek, dat niets van de
taal verstaat, een langen dramatischen mo
noloog, zooals Marmeladoff daar in het eerste
tafereel aan dat herbergtafeltje houdt, te
brengen? En toch, de groote kunstenaar
Espe. die Marmeladoff speelt, kan dat doen.
Onmiddellijk grijpt hij ons vast en geen
oogenblik laat hij ons meer los. Wat hij ver
telt? Wij gissen het allen maar met de herin
nering aan den roman. De woorden zijn lou
ter klanken voor ons en desondanks ver
staan wij hem. Hoe prachtig moduleert die
stem, hoe wonderlijk sterk is het mimisch
vermogen van dezen acteur. Hier is in waar
heid het gelaat de spiegel van de ziel. Wij
zien een mensch in zijn diepste smart en
grootste ellende. Onvergetelijk zal voor mij
het spel van dezen kunstenaar in dit tooneel
het eenige dat hij te spelen had blij
ven.
Onvergetelijk trouwens heel deze voorstel
ling. Raskolnikoff zal ik mij altijd blijven
herinneren, zooals dt Russische acteur Bogda
noff hem ons in zijn geestelijke ontreddering
zijn dwanggedachten cn innerlijk gemarteld
zijn, gaf. ik geloof, dat alleen een Rus een
zoo naar binnen schouwend mensch vermag
te spelen. Bogdanoff deed mij zooals hij daar
weggedoken en als drcomend neerzat, nu en
dan sterk aan dien anderen grooten Joodsch-
Russischen tooneelspeler Alexander Asro
denken. En hoe puur en smetteloos rein
waren de tafereelen tusschen hem en Sonia.
Het spel van hen beiden was van grooten
eenvoud, maar tegelijk van een innigheid,
welke diep ontroerde. Men kan zich moei
lijk een tooneel van intenser schoonheid
denken als dat. waarin Raskolnikoff en Sonia
E. Korssak tegenover elkander staan en
elkaar diep in de oogen ziende, de op
standing als mensch beleefden. Twee zielen
die elkander beroerden. Dit was in de uiter
ste soberheid van spel van de meest innige
exoressie.
Over welk een weergalooze techniek be
schikken deze Russen. Zie Pavloff een
kortweg geniaal acteur als de rechter van
instructie en herinner u dan of u ooit zulk
handenspel hebt gezien. Waarlijk, men be
hoeft dezen kunstenaar niet te verstaan: zijn
nerveuse vingers en handen spreken aldoor
en zoo. dat men toch geen oogenblik aan op
zettelijkheid denkt. Dit is meer dan onkel
virtuositeit. Een tooneelspeler van zeldzame
vitaliteit cn van dc kracht van een Louis
Bouwmeester. In het groote tooneel tusschen
"den rechter van instructie en Raskolnikoff,
ZATERDAG 16 JANUARI 1932
dat gespeeld werd met een voor ons. Wester
lingen, ongewone uitbundigheid, greep het
spel van deze twee mannen prachtig in el
kaar en heel die scène werd een meeslepende
apotheose van tooneelspeelkunst.
En let er ook eens op, hoe al deze acteurs
weten te luisteren. Nooit worden ze passief,
altijd blijven zij ook als zij enkel toehoo-
ren actief. Een genot voor den echten
tooneelliefhebber om het stille spel van allen
te volgen.
Misschien zullen de Holland§che acteurs cn
actrices weer schamper spreken en schrijven
over de extatische ontboezemingen van ons,
critici, naar aanleiding van deze Russische
voorstellingen, maar hoe zoude wij anders
kunnen tegenover zulk een superieur ensem
ble van enkel kunstenaars In elk ander
milieu bijvoorbeeld zouden wij mevrouw
Gretch, die Raskolnikoff's moeder zoo su
bliem speelde, een ster en wel één van
den eersten rang noemen. Ilier. in dit en
semble van uitverkorenen, ging zij op in het
geheel en stak zij nauwelijks boven dc ande
ren uit.
Het was een avond, waarop ons weer eens
werd geopenbaard, welk een gebenedijde
kunst de tooneelspeelkunst nog altijd is. Het
publiek waaronder Prinses Juliana en
Prins Hendrik toonde zich aan het slot op
getogen en juichte staande de Russen minu
ten lang geestdriftig toe. Mogen deze kunste
naars ook hier te Haarlem morgen een volle
zaal vinden.
Tenslotte wil ik nog opmerken, dat hét
programma een uitvoerige beschrijving geeft
van den inhoud der verschillende tafereelen,
zoodat het volgen van de voorstelling zeker
niet minder moeilijk is dan van menige film.
J. B. SCHUIL.
door KAREL DE JONG.
Mijn verwachtingen omtrent Casella's
muziek, die verleden Zondag uitgezonden is,
zijn vrijwel uitgekomen. Wel waren er ver
deelde meeningen, maar de groote meerder
heid toonde weinig geestdrift. Zelfs een Am-
sterdamsche criticus, die persoonlijk aan
hanger der zeer moderne richting is, veroor
deelde ze fel en stelde Mendelssohn's Ita-
lienische Symphonie er als een prachtstuk
tegenover!
Na wat ik in het vorige overzicht over
deze symphonie schreef, is er aanleiding om
ditmaal op een paar programma's te wijzen,
die oudere voorname werken van Mendels
sohn brengen, n.l. de Ouverture „Die He-
briden (Hilversum. Zondagavond), de Ouver
ture „Meeresstille und glückliche Fahrt",
het vioolconcert en de derde of Schottische
Symphonie (alle Leipzig.Dinsdagavond>.
Over het vioolconcert, een der geniaalste en
meest volmaakte wei-ken op dit gebied, oor
spronkelijk, dichterlijk van inhoud, meester
lijk in zijn factuur cn bovendien aan het ka
rakter van het solo-instrument, ten nauwste
aangepast, behoeft wel niet geschreven te
worden: het komt bijna wekelijks op de
programma's voor. wijl elke vioolvirtuoos het
op het repertoire heeft.
De Ouverture „Meeresstille und glückliche
Fahrt" is een frissche toonschildering, ge
ïnspireerd door twee kleine gedichten van
Goethe, waarvan het eene. in de Adagio-in
leiding verklankt, aldus begint:
Tiefe Stille herrscht ins Wasser,.
Ohne Regung ruht das Meer,
Een fladderend fluitmotief symboliseert
het opsteken van een briesje, de zeilen bol
len, de gelukkige vaart begint (Molto Allegro
vivace)
Die Nebel zerreisen,
Der Himmel ist helle,
Und Aeolus löset
Das angstliche Band.
De Hebriden Ouverture en de Schotsche
symphonie danken beide hun ontstaan aan
een reis naar de Schotsche Hooglanden en
de rotsige kust. In hun bewondering van de
Ouverture als schildering van natuur-tafe-
reelen waren zelfs antipoden als Wagner en
Brahms eenstemmig. Ze is in 1832. dus toen
de componist 23 jaar oud was, ontstaan.
Ossiau's geest schijnt er in te heerschen. De
verwerking van het hoofdmotief geeft een
romantisch landschapsbeeld in steeds wis
selende belichting .die de fantasie prikkelt.
In haar edelen, evenwichtigen vorm cn prach
tige instrumentale kleur mag dit stuk nevens
de zes jaren vroeger geschrevene Sommer-
nachtstraum-ouverture als een meesterwerk
van vrijwel ideale volmaaktheid gelden.
De symphonie is later geschreven. Zjj dankt
haar naam zoowel aan het weemoedige colo-
riet van het eerste hoofddeel als aan de lier-
komst van enkele themas die in hot tweede
(het Allegro Vivace) en de finale aangewend
zijn. Vooral de epiloog dezer laatste bevat
een typisch Schotsch thema: de septime ont
breekt in de Schotsche muziek. Het hoofd
thema van het eerste Allegro een poco agi
tato is uit dat der Andante-inleiding ge
vormd. Een merkwaardigheid van deze
symphonie is nog dat de hoofddeelen volgens
voorschrift van den componist zonder on
derbreking in elkaar moeten overgaan.
Schumann heeft dit daarna ook voor zijn
d. min. symphonie voorgeschreven. De Schot
sche symphonie, een der rijpste cn mees-
poëtische werken van Mendelssohn, geldt ais
een parel uit de romantische periode der
toonkunst.
De Fantasie op. 103 van Schubert (Motala
Zo.) is naar het voor piano-vierhandig ge
schrevene stuk door Felix Mottl bewerkt.
Ook Dohnanyi arrangeerde haar voor or
kest.
Ook de ..Grosse Fugc" van Beethoven, die
Berlijn Dinsdag uitzendt, is oorspronkelijk
geen orkeststuk; zij was eigenlijk bestemd
voor finale van het strijkkwartet op. 130.
maar werd in 1826 door Beethoven op raad
zijner vrienden door een ander, in vrijeren
stijl gecomponeerd en lichter bevattelijk slot
stuk vervangen. De grosse Fuge gold in
vroeger tijd voor een nagenoeg onbespeelbaar
Stuk en het is juist een bravourvertoon van
sommige dirigenten om het door het geheele
orkest te laten uitvoeren als bewijs van de
virtuositeit der orkestleder.. Als ik me wel
herinner heeft het Concertgebouworkest het
ook wel eens gedaan.
Wie met het. belangrijke strijkkwartet van
Ravel goed kennis wil maken vindt daartoe
Woensdag een bijzondere gelegenheid. Dan 1
toch wordt het tweemaal uitgezonden, des
namiddags door Daventry. 's avonds door
Budapest. Een kort na elkaar herhaalde
auditie van een werk biedt vaak groote voor
deden ten aanzien van het beter begrijpen
Interessant is ook dat men van Bralims
achtereenvolgens op 24, 25 en 26 zal kunnen
hooren: de eerste beide Dinsdag uit Motala.
het laatste Donderdag uit Midi Reg. Toch
is in dit geval de tijdsovereenkomst van het
ontstaan slechts schijnbaar. De Variaties en
Fuga over een thema van Handel op. 24 zijn
n.l. in 1861 geschreven, in 1862 gedrukt: de
beide pianokwartetten op. 25 cn 26 zijn van
ouderen datum, n.l. van 1S56, doch zijn pas
in 1863 in druk verschenen.
Deze omvangrijke werken geven een goeden
kijk op de frissche oorspronkelijkheid van der.
23-jarige, al toonde deze toenmaals zijn
Genius nog niet- in de Beschrankung. Inder
daad heeft hij zijn stof daarin wel eens wat
uitgesponnen, maar toch is i gelukkig dat hij
ze later niet is gaan omwerken, zooals hij met.
zijn Trio op. 8 heeft gedaan.
Frissche oorspronkelijkheid brengt ons ook
het Strawinsky-programma van Donderdag
te Parijs, althans wat „Petrouchka' en „Le
Sacre du Printemps" betreft; de „Symphonie
de Psaumes"' is mij onbekend. Strawlnsky's
latere werken vertoonen, naar men weet, die
frischheid helaas niet. meer.
Léo Délibes <1836—1891) wiens balletmu
ziek bij „Le Roi s' amuse Dinsdag door Hil
versum uitgezonden wordt heeft door zijn
opera „Le Roi 1' a dit'' en nog meer door zijn
ballct-pantomines „Coppéliaen Sylvia naam
gemaakt als een meester in het fijne, vroolijke
en gracieuze genre.
Ten slotte wil ik nog wijzen op de uitzen
ding der R. S. R. van Dinsdagavond, wijl het
beroemde Cosadesus-ensemble. de ..Socioté
des Instruments anciens", daaraan mede
werkt.
Het is de moeite waard oude muziek in de
vertolking door dit allervoortreffelijkst en
semble te hooren.
Hef moderne programma.
Het tiende internationale muziekfeest cier
International Society for Contemporary Mu
sic, dat van 16 tot en met 22 Juni te Weenen
zal plaats vinden, bevat twee orkest- en twee
kamermuziekconcerten. Het eerste orkestcon
cert voor werken in grootere symphonische
bezetting brengt „Innominata" van Conrad
Beck (Zwitserland), het tweede pianoconcert
van Nikolai Lopatnikoff (Rusland); „Lieht-
spielmusik" van Arnold Schönberg, Sympho-
nie voor blaasinstrumenten cn slagwerk 'door
Hans Jelinek (OostenrijkVoorspel voor een
Grieksche tragedie door Miroslav Ponc en
vioolconcert van Karei Haba (Tsjecho-Sio-
wakije). Een concert voor kamerorkestwer
ken brengt de serenade op. 17 van Eduard
Erdmann en een pianoconcert, van Norbcrt
von Hannenheim (Duitschland), de liederen
cyclus „Durch die Nacht" van Ernst Krenek
(Oostenrijk) „Cancïones populares calala-
nes" van Robert Gerhard (Spanje) en „Bal
Venitien" van Claude Delvincourt (Frank
rijk).
Op de beide kamermuziekavonden komen
tot uitvoering „Cantari alla Madrigalesca"
voor strijkkwartet van Malipierc eri serenade
voor viool en instrumenten van Vittorio Rieti
(Italië), sonate vóór fluit en piani van Fide-
lio Finke, piano-sonate van Julius Schloss en
Trio voor strijkinstrumenten van Leopold
Spinner (Oostenrijk), Sonate voor alt en
piano van Walter Leigh, quintet voor hobo en
strijkinstrumenten van Arthur Bliss (Enge
land). kindercantatc van B. Woytowicz (Fo-
len. blaas-quintet van Josef Mandie (Joego-.
Slavic), pianosonate op. 10. van Karl Reiner
(Tsjechoslowakije), Bagatelles voor oiano en
strijkkwartet van Jcan Francaix (Frankrijk),
Nonette van Tibor Harsanyi (Hongarije).
Het feestprogramma zal voorts de uitvoe
ring bevatten van werken van Haydn te
Eisenstadt). Schubert (in den tuin van het
Schuberthuis te Weenen) en Glück („Iphig^-
nia im Tauris) in het Stadion) en van een
ruiter-balletmuziek van den 17cn eeuwschen
Oostenrijkschen componist Schmelzer.
Dit programma werd, uit een inzending
van 160 werken en 18 nationaliteiten, sa
mengesteld door de jury Ernest Anserniet.
Nadia Boulanger, Alois Haba, Heinz Tiessen
en Anton Webern.
LUXOR-THEATER.
Buster Iveaton in:
Voorwaarts Marsch
Het is een heel ding in den tegenwoordigen
tijd ingrijpende veranderingen in je zaak aan
te brengen. En het moet daarom voor de di
rectie van het Luxor Theater een groote vol
doening zijn ervaren te hebben, dat dc eerste
avond, waarop haar klankfilminstallatie in
gebruik genomen is, zoo'n volkomen succes is
geweest.
Een volkomen succes, inderdaad. Want had
den wij bij de proefnemingen al geconstateerd,
dat het gcluidsapparaat puik werkt, thans, na
een voorstelling bijgewoond te hebben in een
zaal vol menschen is deze meening nog ver
sterkt. Helder en klaar kwaifien de muziek en
de menschelijke stem tot ons. Wij hebben nog
slechts zelden meegemaakt, dat we een En-
gelsche sprekende film vrijwel woord voor
woord konden volgen. En dit was toch giste
renavond het geval bijv. met geldkoorts. Hier
aan werkt ook de accoustiek in de zaal mee,
die zeer goed is te noemen.
Bovendien is het programma af. Een geesti
ge klucht met Charley Chase, waar om ge
schaterd is, een eerste klas band op een soort
revue-film, wier eenige bezwaar misschien is.
dat ze te lang is, een interessante opneming
uit Britsch-Indië, een actueel Luxor-nieuws.
een koorddanser-clown op het tooneel en ten
slotte Buster Keaton. ziedaar, wat Luxor deze
week brengt.
Buster Keaton. de man die nooit lacht (en
over wien men elders in dit nummer meer
kan vinden), is ook in de film Voorwaarts
Marsch! weer de onnoozele hals. wien alles
tegenloopt. Als hij, milllonair, een nieuwen
chauffeur wil huren, dan neemt hij in plaats
daarvan dienst in het Amerikaansche leger,
dat naar Frankrijk gaat. Als hij op zoek is
naar een Duitscher om gevangen te nemen
komt hij met een Amerikaan, die met ditzelf
de doel is uitgetrokken terug. Heeft hij ein
delijk een machinegeweer buitgemaakt, dan
is de oorlog afgeloopen Alles mislukt en doet
hij nog iets goeds, dan is dit zuiver bij toeval.
Keaton heeft in deze film ruimschoots ge
legenheid zijn komische filmgaven te toonen,
wat hij dan ook op de hem eigen onnavolg
bare en onverstoorbare wijze dóe',. Toeh heb
ben wij hem wel eens beter gezien en we den
ken hierbij aan Een Huwelijk uit Wraak en de
Waterratten maar zeggen we dat niet
steeds van komische filmsterren die we al va
ker zagen? Voorwaarts Marsch heeft koste
lijke momenten. Zooals Keaton bijv. met de
onontplofte granaat omspringt. Is een fijn
staaltje van zijn kunnen. Om de scène in het
variété achter het front bijv., waarin hij een
damcsrol speelt, Is geschaterd. En zoo is er
meer.
Van de bijrollen willen we Cliff Edwards
noemen. Deze zanger, die zich bovendien
meer en meer ontpopt als acteur staat Keaton
goed terzijde. Hij zingt aardige liedjes in deze
film. waarvan wc dat aan boord het meest
geslaagd vinden.
De talrijke aanwezigen toonden zich hoogst
voldaan. Van verschillende zijden had de di
rectie bloemen ontvangen.
CINEMA PALACE
Zwei Herzen in 3 4 Takt.
Cinema Palace heeft deze week weer eens
op het programma genomen de operette
film „Zwei Herzen in 3 4 Takt" welke onge
veer een jaar geleden hier groot succes
heeft gehad. Hoewel in den tegenwoordigen
tijd voor de tegenwoordige jeugd „schlagers"
die al een paar maanden oud zijn. geen
..schlagers" meer zijn en alle bekoring mis
sen, zullen „Auch. du, solist mich einmal be-
liigcn. auch du," en ..zwei Herzen in 3 4
Takt" in bepaalde sentimcnteele momenten
het toch nog wel doen bij den bedrogen of
verliefden jongeling.
Voor de liefhebbers van Duitsche film
operettes is het een fijne film, waarvan ze
zullen genieten.
Het Weensche kwartet, dat onder den too-
neelnaam De vier Ortruds optreedt, is hier
welbekend en een graag geziene gast. Ze ko
men er dan ook bijna nooit af zonder een
toegiftje, zoo ook Vrijdagavond. Eerst dan is
het publiek tevreden.
De overige nummers van het programma
zijn de traditioneele. die men over het al
gemeen niet graag zou willen missen.
RE.MBRANDT THEATER
Trara urn Liebe- Op het tooneel
Dc Medinis.
Van het voorprogramma noemen wij uit
Polygoon's Journaal de korte les in de Rum
ba. voorgedragen door Cor Klinkert en zijn
partnerin en begeleid door de Haarlemsche
musici onder leiding van de ten onzent zoo
bekende Ernst van 't Hoff Jr. Een leerzaam
filmpje voor dansliefhebbers.
Na een voortreffeljjkr geluldsteekenfilm
van den onvolprezen Max Fleischer, volgt
een zeer goed cabaretnummer, uitgevoerd op
hooge vrijstaande ladders. De acrobatiek die
op deze wijze wordt, gedemonstreerd is wer
kelijk van de allervoornaamste soort en
hoogst spannend. Buitengewoon gewaagde
toeren worden verricht terwijl de acrobaten
op de uiterste trede van den ladder hun
evenwicht trachten te bewaren.
De hoofdfilm „Trara urn Liebe" is niet
makkelijk na te vertellen; wij zien hoe Georg
Alexander, als een zeer charmante cn on
dernemende ritmeester gedwongen wordt in
het huwelijk te treden met Charlotte, de
nicht van den aartshertog. Men kan wel op
bevel trouwen, maar niet op bevel liefheb
ben. Het is dit principe, dat de jonge graaf
heel wat moeilijkheden bezorgt in het straf -
garnizoen Scheibb. De majoor die daar het
bewind voert (niemand minder dan dc hoogst
komische Felix Bressart, de portier uit de
„Privé Secretaresse") cn die het jonge echt
paar tot elkaar moet brengen, voert, ondanks
zichzolven. de schrikbarende verwikkelingen
ten top. En het is niet aan zijn beleid te
danken, als de aartshertog zijn nicht toch
eindelijk gelukkig ziet met den eigenzinni-
gen. frivolen jongen graaf.
Deze operettefilm wordt zeer goed, onder
houdend en boeiend gespeeld. De hoofdrol
len zijn er voortreffelijk in bezet cncn
dat is in dezen tijd wel heel belangrijk
men kan lachen!
„Trara um Liebe" is evenals al die andere
goed gemonteerde Duitsche zotternijen, een
prettige film. die het publiek eenige oogen-
blikken van groote vreugd bezorgt-
HET VREESELIJKE ONGELUK
BIJ DORDT.
VERHAAL VAN DEN OVERGEBLEVENE.
De heer Zeijlemaker, die achter de drie
slachoffers van het ongeluk op de spoorbrug
bij Dordrecht liep, heeft aan Het Volk ver
teld:
„Enkele dagen geletien hebben wij nog ge
lachen omdat wij op het nippertje voor een
sneltrein waren weggesprongen. In Zwijn-
crecht hebben wij opmétingen gedaan en
liepen op het goede spoor in de richting
Dordrecht. Mijn kameraden liepen ongeveer
tien meter vcor mij uit. teen wij den trein op
ons zagen afkomen. De drie voorsten spron
gen direct over en reeds had ik mijn voet op
de houten loopplank gezet, die tusschen c.e
rails ligt, toen ik toevallig omkeek en den
anderen trein achter mij zag aankomen. Di-
rccht sprong ik terug, doch de eerste trein
was reeds op een meter of 15 genaderd, zoo
dat ik nog juist kon overspringen. Ik klemde
mij met uitgespreide armen vast aan de leu
ning van de brug en de trein passeerde mij
rakelings.
Toen het voorbij was. had ik nog geen ge
dachte dat er een ongeluk gebeurd was cn
ik dacht, toen ik niemand hoorde of zag.
dat mijn vrienden in de z.g. bakken van de
brugconstructic waren gekropen. Ik riep toen
komen jullie haast", doch kreeg geen ant
woord. Toon zag ik in de duisternis iets
zwarts op de brug liggen en begon ik dc vree-
selijke waarheid te vermoeden.
Eerst zag ik twee van mijn kameraden
vlak bij elkander deerlijk verminkt neerlig
gen. Mijn derde vriend was een eind meege
sleurd en lag languit op de brug. Ik zag bij
hem geen enkele wond, alleen zijn kleeren
gescheurd".
EIGENAARDIGE UITING VAN DANK
BAARHEID.
Een stevige bries maak*, een fietstochtje
van Amsterdam naar Haarlem nu niet direct
tot een pleizierrcisje.
Twee net uitziende jongens probeeren den
wind te trotseeren. liggend op hun stuur. Een
vrijwel ledige vrachtauto nadert. Heel beleefd
vragen de jongens te mogen meerijden. De
wagen is leeg. De chauffeur ontfermt zich
over hen, de rijwielen worden in de auto go-
heschen. Dc jongens komen gemakkelijk in
Haarlem.
In de auto staat een mandje cn in dat
mandje een doosje koekjes, een geschenk
voor de moeder van den chauffeur. Zich ze
ker vervelend, nu zij zoo gemakkelijk den
weg over snorren, gaan de jongens eens in-
specteeren wat er in die mand zit. En terwijl
de chauffeur zijn zorgen aan het stuur moet
wijden, halen zij de lekkerste koekjes uit het
doosje, vermoedelijk om hun dankbaarheid te
toonen
Of de chauffeur later weer zijn auto be
schikbaar zal stellen voor tegen den storm op
tornende wielrijders is zeker te betwijfelen!
HET GEMEENTEPERSONEEL.
De korting van 7r'c.
EEN BEROEP OP GEDEPUTEERDE STATEN.
Dc besturen van dc afdeelingcn Haarlem en
Omstreken van den Ned. R.K. Politiebond
..St. Michael", den Algemeenen Bond van
Politiepersoneel in Nederland, van den Bond
van Christelijke Politieambtenaren m Neder
land en van den Aigemeenen Nederlandschen
Politiebond, hebben een adres tot het college
van Ged. Staten gericht waarin herinnerd
wordt, aan den gang van zaken in het Ge
organiseerd Overleg en in den raad. In liet
Overleg is destijds een bemiddelingsvoorstel
gedaan, als volgt geredigeerd:
„Ingaande 1 Januari 1932 op alle salaris
sen en loonen. onder welke benaming en in
welken vorm ook genoten (met uitzondering
van de kindertoeslag en den vacantietoeslag)
welke ten laste der Gemeente worden uitbe
taald. een tijdelijke korting toe te passen
-van 7",:. met dien verstande, dat op de eerste
f 1000 van het voor leder voor korting in
aanmerking komende inkomen geen korting
zou worden toegepast en dat voorts geen lage
re inkomens dan f 30 per week worden geno
ten".
De meerderheid der organisatievertegen-
woordigers. toegevende dat in dit voorstel in
belangrijke mate met de minder groote
draagkracht van do lagere ambtenaren en
werklieden werd gerekend, bleek van meening.
dat ook dit offer voor het. Gemeentepersoneel
te zwaar was zij verklaarde zich bereid
tot het aanvaarden van dit bemiddelings
voorstel. mits de 7 in 5 pet. gewijzigd werd.
Daarentegen hebben de vertegenwoordigers
van alle politieorganisaties zich rekenschap
gevende van het feit. dat een Raadsmeer-
derheid. blijkens het besliste standpunt van
de leden der Raadscommissie voor Arbeids
zaken, een salariskorting als in dit bemidde
lingsvoorstel neergelegd, met het oog op den
financieelen toestand der Gemeente nood
zakelijk achtte, hun ernstige en gemotiveerde
bezwaren tegen deze nog belangrijke salaris
korting ter zijde stellende, het zich tot plicht
gerekend hun medewerking te verleenen aan
de eventueele totstandkoming van een over
eenstemming op deze voor de minder craag-
krachtigen ongetwijfeld meer redelijke
basis.
Bij do stemming over dit voorstel in het
G. O. hebben naast alle aanwezige leden
van mecrbcdoekic Raadscommissie, de ver
tegenwoordigers van alle politieorganisaties
daaraan dan ook hun stem gegeven.
Adressanten meenden de verwachting te
mogen koesteren, dat de leden van de Raads
commissie voor Arbeidszaken, hoewel hun be
middelingsvoorstel slechts door een minder
heid der organisaties was aanvaard, zich
daaraan bij behandeling dezer aangelegenheid
in den Raad toch moreel gebonden zouden
achten en den Raadsmeerderheid het meer
genoemde bemiddelingsvoorstel tot besluit
zouden verheffen.
Geheel los van de voorgeschiedenis zijn
echter door B. en W. nieuwe, bijna even ver
strekkende als de oude. voorstellen uit het
Overleg bij don Raad ingediend, welke
na geringe wijziging door den Raadsmecrder-
heid zijn aanvaard.
Deze thans aangenomen ingrijpende sa
lariskorting zou door den Raad zeker niet
zijm aanvaard, indien de meerderheid der
organisaties zich mot het meergenoemde be
middelingsvoorstel der Raadscommissie voor
Arbeidszaken zou hebben accoord verklaard.
De hiervoren geschetste gang van zaken
voert dan ook slechts tot deze eindconclusie
dat dc personeelsgroepen(politiepersoneel
en werklieden) wier organisaties in het G. O.
net ernstigst naar het verkrijgen van over
eenstemming met de vertegenwoordigers van
het Gemeentebestuur hebben gestreefd, door
het thans genomen Raadsbesluit, in hetwelk
met hun mindere draagkracht niet de min
ste rekening is gehouden, het zwaarst wor
den getroffen.
Redenen waarom adressanten oen dringend
beroep op Ged. Staten mecnen te mogen
doen. om de begrooting der Gemeente Haar
lem voor hot dienstjaar 1932 niet goed te
keuren, alvorens de Raad zijn besluit inzake
de tijdelijke salariskorting in overeenstem
ming heeft gebracht met den Inhoud van
het door de Raadscommissie voor Arbeids
zaken in het - G.O gedane bemiddelingsvoor
stel inzake de tijdelijke salariskorting in
overeenstemming heeft gebracht met den
inhoud van het door de Raadscommissie" voor
Arbeidszaken in het G. O. gedane bemidde
lingsvoorstel.
PERSONALIA
Bij dc laatstgehouden examens van L. I.
T. E. H. en Ver. van Lcer;?»cn in de Handels
wetenschappen slaagde voor Engelsche Han
delscorrespondentie onze stadgenoot dc heer
J. H. Wijnberg.
Te Amsterdam slaagde voor friet doet.
examen geneeskunde, Mej. P. Zieren te
Aerdcnhout.
DE „STANFRIES IV" WORDT GELICHT
Het Handelsblad meldt, dat vandaag het
wrak van dc ..Stanfries IV" zal worden ge
licht. De duikers hebben de kettingen reeds
onder het schip gebracht.
AANSLAG OP EEN OOSTEN
RIJKSCHEN MINISTER.
EENIGE PERSONEN GEARRESTEERD.
WEENEN. 15 Januari. (Wolff) Te Graz
is heden een aantal personen gearresteerd,
die er van verdacht worden een aanslag te
gen den minister van Blnnenlandsche Zaken
te hebben voorbereid.Onder de arrestanten be
vinden zich een lid der Heimwehr cn een na-
tionaal-soclalist.
JACHTJE MET TWEE OPVARENDEN
VERGAAN.
LONDEN. 15 Januari (Reuter). Men.
vreest, dat een drie-tons Jacht, waarin twee
Estlandsche broers een reis om de wereld
maken voor de kust van Devonshire Is ver
gaan.
Het Jacht Ls aan het eind van de vorige
weck dc haven van Torquay blnnengcloopen
na 45 dagen met den storm te hebben gewor
steld.
De reddingsboot die op onderzoek was uit
gevaren, heeft niets gevonden
