ATERDACAVOND
Pierre Auguste Caron de Beaumarchais.
Tesixoebhi
ZATERDAG 16 JANUARI 1932
BIJVOEGSEL VAN HAARLEM'S DAGBLAD
'5- V* V .r-ijj
J"
VIJFDE BLAD
1732
24 Januari 1932.
Niet bepaald een sympathieke figuur was
deze Pierre Auguste de Beaumarchais, de be
roemde schrijver van ,,Le Barbier de Sevilla"
en „Lc mariage de Figaro". Zeer zeker een
man met een groot talent, maar toch een
avonturier, zonder veel scrupules bij de po
gingen om er te komen.
Menigeen, die verliefd is, wordt door zijn
liefde, door de gevoelens voor de uitverkorene
zijns harten gedreven, te dichten, in vers
regels zijn liefde uit te zeggen. Het zelfde zien
wij bij Beaumarchais. Doch bij hem is dc
liefde niet aan het woord, wel dc haat, de lust
om zich te wreken op een klasse, wier verte
genwoordigers hem, te recht of ten onrechte,
hebben vervolgd.
Zijn „Barbier" mag als een geestig blijspel
worden beschouwd, technisch volmaakt met
goed opgezette intrige. Figaro moge dan een
democratisch figuur zijn, een revolutionnair
is hij nog lang niet. Wat Figaro in „de bar-
hier" zegt, doet ons niets meer, omdat wij in
een tijd leven, waarin wij andere revolution-
naire klanken en uitingen hebben gehoord.
Doch dat was anders in de dagen, toen, on
danks het spelen met revolutionnaire ideecn,
het aristocratisch klassebewustzijn zich nog
sterk deed gevoelen.
Van een krachtiger, bewuster sentiment ge
tuigt ,Xe mariage dc Figaro", welke twaalf
jaar later na „le Barbier" voor het eerst werd
vertoond.
In 1784, het jaar van opvoering, werd de
eerste dreiging der revolutie gevoeld, begon
de burgerij, dc derde stand het hoofd te ver
heffen, begon haar verzet tegen de aristocra
tie, tegen de regeering, was de toestand van
Frankrijk van dien aard. dat hervormingen
dringend noodig waren, kwamen al meer en
meer tot uiting dc klassentegenstelling en de
klassenhaat.
Beaumarchais met zijn haat tegen de aris
tocratie en de groote heeren het waarom
yan zijn gevoelens zullen wij later relevccrcn
wist een krachtig gebruik te maken van de
revolutionnaire stemming, welke in Frank
rijk, maar vooral te Parijs, hccrschte.
Zijn „Lc Mariage de Figaro" is een geestig
blijspel, maar meer dan dat.
Het is een geweldig vlijmend pamflet tegen
de groote heeren, die zich slechts dc éène
moeite hebben gegeven van geboren te wor
den, maar in hun verder leven niets uitvoe
ren. Nu is zijn Figaro revolutionnair, die het
recht voor allen predikt, voor wien het over
wicht van verstand en croest meer weegt dan
de aangematigde voorrechten van geld en ge
boorte. Hij spot geestig en venijnig, hij
striemt en hoont.
En zijn woorden van het toonecl gesproken,
de zaal ingeslingerd voor honderden cp hon
derden toehoorders, woorden gevaarlijker voor
het heerschende regiem dan alle verklarin
gen over natuurrechtelijke grondslagen, dan
de werken der encyclopaodisten. omdat, deze
werken slechts door enkelen Worden gelezen,
niet door de groote massa. Het volk, dat de
voorstellingen had bijgewoond, verspreidde
zijn woorden, zijn geestige zetten, zijn scher
pe aanvallen, door Parijs.
En de aristocratie? Ze was verblind, ze zag
zoo weinig het gloren der revolutie, dat zij,
zeker van haar macht en positie, meelachte
en Beaumarchais toeiuichte. En zelfs Marie
Antoinette, de ongelukkige koningin, speelde
le Mariage de Figaro aan het hof. waarin zij
de rol van Rosine vervulde en de liederlijke
graaf van Artois den Figaro. Dat was in 1785.
Eenige jaren later lachte men niet meer.
Toen werkte het mes der guillotine.
H etis 24 Januari tweehonderd jaar dat
Beaumarchais te Parijs werd geboren, waar
zijn vader het vak van horlogemaker uit
oefende.
Toen, 23 Februari 1775, voor de eerste maal
in de Comedie Franeaise „le Barbier de Se
ville" werd opgevoerd, was Beaumarchais
geen onbekende meer voor het Parijsche pu
bliek.
Reeds 29 Januari 1767 was het drama
Eugenie opgevoerd, 13 Januari 1770 Les
deux amis ou le negociant de Lyon, welke
werken al heel weinig succes konden boeken
De bekende criticus iu die dagen Geoff rov
zeide en niet ten onrechte dat Eugenie
een van die stukken was, die hef privilege
hebben het publick met hun jeremiades te
vervelen. Ook met het tweede stuk had
Beaumarchais zich in den smaak van het
publiek vergist. Hef werd met een volkomen
onverschilligheid ontvangen en viel. na
eenige voorstellingen. Maar na dit weinige
dramatische sücces liet beaumarchais op
andere wijze van zich spreken.
Reeds vóór hij als dramaturg zijn geluk
beproefde, was hij in den handel geweest,
verbonden met den bankier Paris-Duverney
waardoor beiden een groot kapitaal hadden
verworven. Paris-Duverney stierf en liet zijn
kleinzoon, graaf de la Blanche al zijn bezit
tingen na tot een bedrag van anderhalf mil-
lioen- Dat was geen gfoot bedrag, zoo werd
geoordeeld, voor een man. die voor millioe-
nen had omgezet en groote zaken had ge
daan. De zaken van den bankier zagen er
bij zijn dood niet zoo rooskleurig uit als ver
wacht werd In het geheim werd Beaumar
chais besrluildied van zijn compagnonschap
zoodanig te. hebben geprofiteerd, dat dc er
fenis veel kleiner uitviel dan men had ver
ondersteld. De verwarde toestand, waarin de
zaken van den bankier zich bevonden, riep
een der grootste en meest scandaleuse pro
cessen der achttiende eeuw in het leven.
Beaumarchais had van den bankier nog
15000 francs te vorderen. Toen hij bij
graaf de La Blanche zijn rekening indiende
eischte deze van hem een bedrag van 150.000
francs. Een proces volgde.
Rapporteur, belast met het onderzoek van
deze zaak. was Goëzmann. Naar de gewoon
te van die dagen wilde Beaumarchais een
onderhoud met Goëzmann hebben De
audiëntie werd eerst toegestaan, nadat Beau
marchais 100 louis d'or en een horloge met
diamanten had gedeponeerd. Beaumarchais
verloor zijn proces. Dc 100 louis en het hor
loge werden hem teruggegeven Toch nu
eischte Beaumarchais ook de 15 louis op, die
hij, zooals hij beweerde aan de vrouw van
Goëzmann had gegeven. Het werd een
schandaa1. Beschuldigingen vielen over en
weer. Beide partijen spaarden elkaar niet.
Beschuldigd van laster, werd Beaumarchais
tot een kleine boete veroordeeld, maar ook
met het verlies van zijn burgerlijke rechten.
Een publiek ambt mocht hij niet uitoefenen.
Hij was, wat men zou kunnen zeggen, bur
gerlijk dood.
Beaumarchais liet het er niet bij. Hij be
gon zijn Memoires tegen Goëzmann, me
moires. wel is waar, vol verbeten woede,
maar ook vol kleur, geestig, gevat.
Zijn strijd om eerherstel duurde jaren.
Hij werd van het kastje naar den muur ge
stuurd.
Toen schreef hij zijn „Lc Barbier de Se
ville" dat, 3 Februari 1775. voor het eerst
werd vertoond. Het geweldig succes van het
stuk deed den val van zijn twee eerste wer
ken vergeten. Nu maakte het publiek ken
nis met den Onsterfelijken Figaro, een type,
uitgevonden door Beaumarchais, vleesch van
zijn vleesch, geest van zijn geest. Het was
Beaumarchais zelf, die in den Figaro werd
gepersonificeerd.
In den gedachtengang van Beaumarchais
zou „le Barbier" eerst worden een soort van
opera-comique, met muziek door hem zelf
gecomponeerd en voornl. bestaande uit me-
lodiën, op zijn reis door Spanje, waar hij
een eerezaak tegenover den Spaanschen ac
teur Clavigo moest opknappen. Het werk
werd door de „Comediens Italians" gewei
gerd. De eigenlijke reden van deze weigering
is al heel eigenaardig. Ciairval, de beste
zanger van den troep, bestemd om de rol
van Figaro te spelen, was. in zijn jeugd, bar
bier geweest. Zijn ouders hadden hem. te
gen zijn zin het vak opgedrongen en hij had
zulk een afkeer van zijn vroeger beroep, dat
hij weigerde de rol van Figaro, den barbier,
te vervullen. Daarop maakte de schrijver van
zijn „Barbier" een comedie in vier bedrij
ven. Hij liet het aan de acteurs van dc „Co
medie Frangaise" lezen en het werd 3
Januari 1773 met groote voldoening ter op
voering aangenomen.
Toch het zou Februari 1775 worden voor
net werk werd uitgevoerd. Want Beaumar
chais had den strijd uitgevochten tegen een
eigenaardigen edelman, den hertog van
Chaulnes en daarvoor was hij achter slot en
grendel gezet. Hij geraakte, eindelijk, weer
vrij en de repetities begonnen. En de eerste
voorstelling werd aangekondigd.
De eigenaardige beroemdheid van den
schrijver, die nog altijd niet zijn burgerrech
ten had herkregen, de scandaleuse proces
sen, waarin hij was gewikkeld en de strijd
ora het herstel van zijn eer hadden een groo
te menigte naar den schouwburg getrokken.
Maar zij, die gekomen waren hadden niet, de
zelfde bedoelingen met hun komst. Dat bleek
reeds vóór het scherm, voor de eerste maal
opging. Gefluit en gejouw waren niet van de
lucht en in den loop van de voorstelling
wanneer een of andere scène werd toege
juicht, klonk telkens opnieuw geschreeuw
en gefluit. De lawaaimakers, onder wie de
vrienden van graaf de la Blanche, waren
gekomen, in de hoop weer een nieuw en nu
mherstelbaar échec te moeten maken. Ze
slaagden niet. De Barbier werd een groot
succes. Het stuk is, door alle tijden heen ge
speeld. in vrijwel alle talen overgebracht
en ook in Nederland tal van malen opge
voerd.
In 1776, na den dood van Lodewijk den
Vijftiende, toen zijn kleinzoon Lodewijk den
zestiende, den Franschen troon beklom, vol
de 12 Augustus, zijn eerherstel.
Terwijl in Europa het Ancien Régime zich
over zichzelf doodlachte, hadden de Ameri
kanen hun onafhankelijkheidsverklaring van
4 Juli 1776 opgesteld en einde 1776 verscheen
Benjamin Franklin te Parijs om dc hulp van
Frankrijk in te roepen in den strijd tegen
Engeland. Hier zien wij weer Beaumarchais,
den avonturier, optreden. Hij stichtte dc fir
ma Rodroge Horlalez et Cie te Parijs, met
het doel den Noord-Amerikanen uit dc arse
nalen van den Franscvhen staat wapens en
allerlei soort munitie te leveren. Beaumar
chais. die gehoopt had veel te kunnen ver
dienen. werd de dupe. De rijke man ging fail
liet. omdat de Amcrikaanschc klanten geen
gele hadden om het geleverde te betalen
En terwijl Beaumarchais zich in allerlei
ondernemingen wierp om zijn geschokte for
tuin te corrigcercn, schreef hij zijn nieuw
werk „La folie journée ou lc mariage de Fi
garo". Het duurde vrij lang voor Beaumar
chais het recht kreeg zijn nieuw werk te
doen opvoeren. Lodewijk dc Zestiende, die
Beaumarchais kende,, omdat de laatste, in
zijn jonge jaren, aan het hof van Lodewijk dc
Vijftiende, les in harpspel aan de princessen
had gegeven, had het manuscript gelezen en
hij schreef aan den minister van Justitie Hue
de Miromesnil: „Ik zend u hierbij de comedie
van Beaumarchais terug. Ik heb het gelezen
en laten lezen. De censor mag de uitvoering
ervan niet toestaan."
Beaumarchais liet zich niet afschrikken.
Hij maakte bekend, dat hij zijn werk in in-
tiemen kring zou voorlezen en iedereen wilde
nu het stuk hooren. dat door den koning, om
zijn revolutionaire taal. was afgekeurd en
dat. naar de uitdrukking van Lodewijk gelijk
stond met „het afbreken van de Bastille",
dat eerst veel later zou geschieden. Eindelijk,
dank zij de pogingen van den hertog de
Fraonsae en van de Prinses de Lamballe, die
later, in het begin van dc revolutie zou wor
den vermoord, kreeg Beaumarchais verlof het
werk te laten spelen. Het werd voor het eerst
vertoond 27 April 1784 en had een geweldig
succes.
Toch: de critici die het werk afkeurden,
ontbraken ook niet. Zoo werd Beaumarchais
aangevallen door Suard, een der censoren, in
het „Journal de Paris". Beaumarchais bleef
het antwoord niet schuldig, met als gevolg
dat hij, wegens beleedigingc van den koning
en koningin Marie Antoinette werd gearres
teerd en naar de gevangenis van Saint La-
zare overgebracht. Zijn verblijf in de gevan
genis duurde niet lang. Hij werd ontslagen
én het succes van Mariage werd voortgezet.
Juni 1792 werd zijn „Mèrc Coupab'.e" op
gevoerd. Een stuk van weinig bcteekenis cn
een vrij vervelend werk, waarin wel dezelfde
personen als in zijn vorige stukken voorko
men, maar nu zonder geest. Het stuk viel.
Beaumarchais, fortuinzoeker en avontu
rier, onderging het lot, dat iederen avontu
rier is beschoren, die meer aan zichzelf en
zijn eigen belang denkt, dan aan het alge
meen welzijn.
Hij werd' tijdens de revolutie, verdacht in
geheime verbinding met het hof te hebben
gestaan. Hij werd onder het schrikbewind
gevangen gezet, maar wist door dc vlucht
aan dc guillotine te ontkomen. Hij vluchtte
naar hot buitenland. Eerst in 1796 kreeg hij
gelegenheid weer naar zijn vaderland terug
te keeren.
Hij ging van Hamburg, waar hij drie zorg
volle en moeilijke jaren had doorgebracht,
naar Rotterdam, waar hij in Juni 1796 aan
kwam. Vervolgens naar Antwerpen Hij
kwam 5 Juli van het zelfde jaar te Parijn
Arm, verzwakt, vervallen.
Op den achttienden Mei 1799 is Beaumar
chais gestorven.
Een Fransch schrijver oordeelde over hem:
„Begonnen met niets, kwam hij door d^
kracht, van zijn plooibaarheid, van zijn
standvastigheid, na uit vele schandalen met
succes tc zijn gekomen, tot grooten roem.
Het is zeker, dat hij in zijn bestaan leelijkc
herinneringen en momenten had. die een
betreurenswaardige schaduw werpen op zijn
reputatie. Maar hij was een dramaturg met
veel geest cn warmte en met een onbetwist
baar talent.
J. SCHAAP.
De man met het
stalen gezicht-
Door „Fatly" aan de film gekomen
NICOLAES TULP.
1593—1674
Portret uit J. F. L. de Balbian Vcrstcr
„Burgemeesters van Amsterdam".
Zoo beroemd als geneesheer, zoo bekend was
hij als burgemeester van Amsterdam.
Nicolaes Tulp was geboren tc Amsterdam,
als zoon van den koopman in laken Picter
Dirckz. en hij noemde zich Claes Pictersz.
Doch zijn huis droeg in den gevelsteen de fi
guur van de tulp en naar dit embleem, dat
hij ook in zijn wapen voerde, is Claes Pie-
tersz. Tulp genoemd.
Nicolaes Tulp studeerde te Leiden en reeds
toen onderscheidde hij zich door een oratie,
dies nog vele jaren later met lof herdacht
werd.
Hij promoveerde op een publieke disputati'
„de Cholera Humida" een weinig belangrijk
gelegenheidsgeschrift. In Amsterdam verkreeg
hij weldra door zijn kennis en zijn vriende
lijken omgang een uitgebreide praktijk. Eci
bewijs daarvan is dc bijzonderheid, dat hij
met een „karos" reed. hetgeen toen voor dok
ters nog allerminst gebruikelijk was.
In 1622. acht jaar na zijn promotie kwam
hij in het stadsbestuur, als schepen en een
der 36 raden van de stad. Hij werd herhaal
de malen herkozen en ook tot praelcctor in
de Anatomie aangesteld bij het chirurgijns
gilde. Hij moet een zeer bekwaam ontleed
kundige geweest zijn en Rembrandt heeft
hem dan" ook in die functie geschilder:! op
het. prachtige doek. dat nu nog in het. Man-
ritshuis hangt. Voor dc ontleedkundige les
sen werden de lijken van misdadigers ge
bruikt. Zijn observaties van ongeveer 'weehon
oord merkwaardige ziektegevallen, welke zich
in zijn praktijk hebben voorgedaan, nëeft Ni
colaes Tulp verzameld in een boekje, de
„Observationum Medicarum". dat vele her
drukken beleefde en dat hij zelf uit het. latijn
in het Hollandsch vertaald heeft, welke ver
taling echter niet uitgegeven is Wel kwam een
zeer slechte vertaling in het Hollandsch :n
den handel.
Nadat Tulp curator dor Latijnsche School
en van het Athenaeum Illustre geworden was.
tot weesmeester en tot thesaurier der stad be
noemd, werd hij op 43- jarigen leeftijd to*, het
hooge ambt van burgemeester uitverkoren
Hij werd eenige malen herkozen en tevens
verscheidene malen naar dc Staten van Hol
land afgevaardigd. Hij was zeer gezi n door
zijn kennis, karakter en ervaring.
'Hoewel hij de gebrekkige r-ituaüe op me
disch gebied inzag cn o a. een pharmaropee
samens'elde. was hij toch een conservatief
man. ook op geneeskundig gebied. Niettemin
danken wij hem vele belangrijke werken, be
schrijvingen over bacillen en de eerste be
schrijving van den oran oo'ar.g.
Behoudend was hij ook in geloofszaken,
streng gereformeerd werd hij een b"strijder
der Remonstranten. Hij leefde zeer sober en
eischte ook matigheid van anderen. In het
rampjaar 1672 heeft hij als regent door zijn
ferme houding rni goed voorbeeld gegeven.
18 September 1674 is hij te Amsterdam be
graven in dc Nieuwe Kerk.
Buster Kcaton.
Dertig jaar geleden trad in een klein W.\st-
Amcrikaansch stadje een varictc-gezelschap
op. Een van de nummers van het programma
was „De Drie Keatons twee volwassenen cn
een baby. Deze baby was dc thans beroemde
filmkomiek Buster Kcaton.
The three Keatons „maakten" hun nummer
zeventien jaar lang. En meer en meer toonde
Buster zich uit het goede acrobatenhout gr
sneden. Hij kon zoo raar niet vallen, of hij
krabbelde weer overeind, zonder zich bezeerd
te hebben en langzamerhand werd de*e
eigenschap de clou van het variété-nummer.
„Ik weet nog goed", vertelt Buster dat we
eens speelden, terwijl eenige studenten op de
eerste rij in de zaal zaten. Dc Jongelui waren
erg vervelend cn teen ze op c?n gegeven
oogenblik moeder uitlachten, werd vader zoo
boos. dat hij me opnam en midden tusschen
de lawaaimakers in gooide. Ik kwam er na
tuurlijk goed van af. maar de studenten min
der cn er is later nog een heel kabaal over ge
weest".
Toch is Buster Kcaton eenmaal zóó terecht
gekomen, dat het hem wél pijn deed. Als .-lot
van het nummer gooide vader Kcaton zijn
zoon in zee. Dat wil zeggen: in een z^edccor.
Een hangmat, ving hem dan op. In een
theater had men echter dit net tegen een
muur opgehangen cn dat wist papa niet ..Ik
zelf merkte het., toen ik tegen den muur viel
cn ren paar ribben brak", zegt Kcaton.
Uit deze periode stamt de kennismaking
van Buster met zijn huidigen regisseur Ed
ward Sedgewick. Ook deze werkte in het va
riété. Hij is de man. die Buster Kraton, zijn
oud-collega, regisseerde in zijn vier laatste
films voor Metro Goldwyn Mayer. Een huwe
lijk uit wraak, De Cameraman. Free and
Easy en Voorwaarts Marsch.
Die jaren in het variété waren voor den la-
teren filmacteur ccn prachtige leerschool. Na
verloop van jaren was Buster Kcaton, wiens
eenige talent was. dat hij kon vallen zonder
zich pijn te doen: expert in dansen, zingen,
acrobatiek, goochelen, musiceeren, jonglce.
ren en er waren niet veel zaken op varictc-
gebied. waar hij niet in thuis was.
Zijn carrière in dit bedrijf nam een einde,
toen de film in opkomst kwam. Als jongeman
van 18 jaar kwam Buster in aanraking met
d? filmspeler R-osroe Arbuckle. die later als
Fatty" groote bekendheid zou verwerven.
Dc vriendschap van Fatty cn Buster is
steeds blijven bestaan. Men weet misschien
c. 1 Arbuckle later in een -oot schandaal be
trokken werd maar lat^r bleek: ten onrech
te». zoodat hij in de filmwereld onmogelijk
werd, maar Buster heeft hem nooit, in den
steek gelaten en is zelfs bezig geween om
Fatty In Engeland aan ccn engagement t^
helpen.
In 1921 trouwde hij met Nathalie Talmadge
de zuster van Norma en ConsUnce en het
huwelijk is zeer gelukkig, terwijl Buster thans
de trot-sche vader is van twee zoons, Bob en
Joe.
Kcaton bouwt zijn films met evenveel zorg
op als een architect een huis ontwerpt. Hij
berekent zorgvuldig den tijd van iedere scène
en laat niets aan het toeval over.
„Tijd", zoo zegt hij, „is de essence van de
filmcomedic. Een grappige scène kan volko
men bedorven worder. door een tc snel of
een te langzaam effect.
Wanneer u een grappig verhaaltje vertelt
en u brengt do pointe te snel naar voren, is
het succes nihil. Zoo is het op het toonecl
zoo is het ook op de film. Tijd nemen is al
les.
Het komische genre stelt dc zwaarste
eischen. Met. weet van te vorer. r oit. waar
om het publiek zal lachen. Ik kan de ga
rantie geven cat ik een zaal met menschcn
aan het huilen breng door een van do vele
sentimontec'.e methodenmaar :k ben er
nooit zeker van, dat ik dc menschen aan
het lachen maak, voordat ik een film in pu
blieke vertooning gezien heb. Wij brengen
in komische films tal van sccncs, waarvan
wij zelf verwachten dat men er om zal
lachen, maar vaak zijn het- heel andere scènes
die het groote succes hebben. Ik mag wel het
geheim verklappen, dat wij daarom vaak veel
meer komische scènes maken, can er in films
voorkomen en deze brenger, wij dan in de
plaats van de minder geslaagde."
Wij mogen hier nog we! vertellen, dat- Bus
ter Kcaton in het dagelijksch leven hcele-
maal gren „stalen snuit" heeft. Integendeel
hij lacht graag cn heeft een zuiver gevoel
voor humor. Vaak haalt hij malle streken uit
Over het spannendste moment
uit zijn loopbaan zegt hij„In Een Huwelijk
uit Wraak moest ik een mast schilderen en
er was afgesproken, dat het touw. waaraan
ik opgche.-chcn werd. losgc'aten zou worden
om een beter lacheffect te krijgen. Ik maakte
een zwaaj van zes of zeven meter buiten
boord en de snelheid, die ik op den terugweg
had. was angstwekkend. Ik wrong mü in
alle bochten om niet met den mast in aan
raking tc komen en buiten gevecht gesteld
to worden. Dc bemanning haalde hot. touw
op on trok mij naar boven, zoodat door het
inkorten van do lijn ik niet vorder uit
zwaaien kon. Edgcr Sedgwick, do regisseur,
was zoo bleek als oen doek toen ik bonedon
kwam cn pas toen ik zag hoe geschrokkon
hij was. begreep ik goed aan we'.k gevaar
ik ontsnapt was."
Buster is oen zeer bescheiden man. Hij
stelt veel belang ln technische problemen
on is con verdienstelijk mecanicien. Ver-
dor Is hij een geestdriftig basc-ball ocler,
zelfs aanvoerder van het Metro Goldwyn
Mayer bascba'l-tcam rn dc primus van de
piocg Een andere hobby Is: hot grootbren
gen van allerlei dieren Bus'er bezit een
groote boerderij, waar verschillende dieren
opgevoed worden.
En verder is hij een harde werker, een
goed zakenman on ccn aangenaam causeur,
die in de film kolonie geen vijanden heeft-
In het Luxor-thcater draait deze weck Voor
waarts Marsch, dat geen talkie, wel een gc-
luids-film is.
ADAM WOONDE IN SUSSEX.
Ofschoon dc loftrompet voor Sussex (Enge
land) al vele malen is gestoken door voor
aanstaande auteurs, zóó ver, dat Sussex het
paradijs zou zijn geweest, is nog geen hun
ner gegaan. Maar als een Amcrikaansch ge
leerde gelijk heeft, dan mag Sussex daar toch
aanspraak op maken.
Volgens hem zijn de meeste overblijfselen
van den voorhistorischen mensch niet. de
goeie, niet de echte. De „eerste werkelijke
mensch" in zijn gezichtspunt, woonde in
Sussex, dat dus dc wieg van het mcnschdom
is.
Deze echte Adam zou volgens hem ongeveer
een en een kwart millioen Jaren geleden ge
loefd hebben. Te oordcelcn naar wat wij over
de andere bewoners van Engeland in die pe
riode hebben gehoord, moet die Adam daar
een opwindenden tijd gehad hebben, uitwij
kende voor mammoeths cn andere geweldige
dieren zooals wij voor vrachtwagens cn
bussen uitwijken!
OVER SNELHEDEN.
Op 14 Nov. 1829 schreef Thomas Greevcy,
aldus vertelt Jan D. Colvin in Onze Wonder
baarlijke Wereld:
„Vandaag heeft er een zeer bijzondere ge
beurtenis plaats gehad De Loco-Motief
machine is op den spoorweg gekomen. Ik heb
de genoegdoening, want een pleizier kan ik
het nsct noemen, gehad, oen reis van 8 K M.
te maken, die wij Jtn.st in een kwartier afleg
den. Van tijd tot tijd overtrof dc machine
zichzelf en dan reden we met. een snelheid
van 37 K.M. per uur. De snelste beweging
vlnri ik verschrikkelijk, zij lijkt wel vliegen.."
„Vliegen" met een snelheid van 37 K.M per
uur! En nu. 100 jaar later vliegt, de mensch
met een snelheid van een kleine 600 K.M. per
uur! George Stephenson heeft in 1814, toen
zijn machine kolen vervoerde met 612 K M.
per uur. gezegd, dat er geen grens aan de snel
heid van een dergelijke machine zou zijn. als
het voertuig het maar uithield. Een voorspel
ling. die voor ccn goed deel al is uitgekomen.
Sir Henry Segr&ve vestigde met zijn auto
de Gouden Pijl een record van bijna 370 K.M.
per uur.
In de races voor watervliegtuigen, door
Jacques Schneider in 1913 voor het eerst geor
ganiseerd. en sindsdien voortgezet om den
Schneider Cup. bereikte in 1929 Orlcbar een
snelheid van 572 K.M. per uur.
De Mauretanla van dc Cunardlijn. zuster
schip van de Lusitania in 1906 van stapel
geloopen, heef:, een waterverplaatsing van
31 938 ton. is 259 M. lang en 29 M. breed en
loopt 25 knoopen. Zij heeft tot dat de Bremen
het haar afsnoepte het recorcl van oe snelste
reis New-York—Plymouth in 4 dagen 22 uur
en 47 minuten gehouden De Bremen (49.000
torn maakte de reis in 4 dagen 14 uur cn 13
minuten, dus in acht uur minder.
Een ooievaar vliegt op den trek volgens
Melnertzhagen 77 K M. per uur; de adelaar,
door een vliegtuig nagejaagd, bereikte 96
K.M terwijl zwaluwen, die men als de snel
ste vogels beschouwde, door een vliegtuig, dat
109 K.M. snelheid had, voorbijgevlogen zijn.
Bitster Kcaton en zijn vrouio Nathalie Talmadge.