Het Petitionnement der
Nederl. Dagbladpers.
Het woord is aan...
Een teer onderwerp.
DE AARDBEVING
OP CUBA.
DE M2 GEVONDEN.
Het Belangrijkste.
49e Jaargang No. 14911
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Donderdag 4 Februari 1932
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTEN: per week 0.25, per maand 1.10, per 3 maanden
3.25, franco per post f 3.55, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad
per week 0.05, per maand 0.22, per 3 mnd. 0.65, franco per post 0.72J4.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie: 10724, 14825 Drukkerij: 10122, 12713 Postgiro 38810
ADVERTENTIëN: i5 regels ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames
0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod l4 regels 0.60,
elke regel meer 0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. On.c Groentjes
(iederen dag) 1—3 regels 0-30, elke regel meer ƒ0.10, uitsluitend a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand. Voet of Oog f400.-. Duim f 250.-. Wijsvinger f I 50.-. Eike andere vinger f I 50.-. Arm-of Beenbreuk f 100.-.
Idem voor Abonnes op liet Geill. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000— Overlijden f 600— Vctlics van Hand, Voet of Oog f400— Verlies Duim f75.-, Verlies Wijsvinger f75— Verlies andere vinger f30.-.
DIT NUMMER BESTAAT UIT VEERTIEN LADZIJDEN.
HAARLEM. 4 Februari.
Het Vredesparlement in
Nederland"
Wij hebben al verscheidene mededeelingen
gepubliceerd over het „Vredesparlement in
Nederland"', dat thans zijn vierde zitting
(op 6 dezer te Amsterdam te houden) aan
kondigt. Prof. dr. D. van Hinloopen Labber-
ton is voorzitter, Mr. Max Westendorp grif
fier. Het parlement bestaat uit de vertegen
woordigers van alle organisaties in Neder
land, die wenschen samen te werken ten
gunste van den Vrede. Volgens het ontwerp
statuut, dat a.s. Zaterdag behandeld zal wor
den, stelt het Vredesparlement zich verzeke
ring van den vrede voor door: onvoorwaar
delijke toepassing van de beginselen, neer
gelegd in de inleiding van het Volkenbonds-
verdrag, het verdrag Briand-Kellogg en de
andere verdragen, die ten doel hebben het
scheppen van een internationale rechtsorde
en het tot stand brengen van internationale
ontwapening.
Dergelijke vredesparlementen bestaan al in
eenige anderelanden. Natuurlijk willen zij het
niet laten bij nationale actie, en deNedeiiartd-
sche instelling heeft dan ook al een voorstel op
haar agenda om Lord Robert Cecil te ver
zoeken, het Internationale Vredesparlement
te Genève te willen organiseeren.
Dit alles is verheugend. Nauwe aaneen
sluiting van de vredesvereenigingen, samen
werking inplaats van versnippering van
krachten, hebben wij te de laatste jaren al
zoo vaak bepleit. Het geheele vredesvraag
stuk is tenslotte, in zijn wezen, samenwer
king en nog eens samenwerking. Van dat be
grip en dat streven heeft ook het petitionne
ment van de Nederlandsche Dagbladpers
een kenmerkend voorbeeld gegeven.
Innige samenwerking der vredesvereeni
gingen zal door vredesparlementen onge
twijfeld bereikt worden, en hun internatio
nale parlement te Genève zal bij kundige
organisatie zeker belangrijken invloed kun
nen doen gelden. Vooral als het niet te veel
praat, en opbouwend werkt.
In zijn eerste zittingen is het Nederland
sche Vredesparlement niet steeds even ge
lukkig met zijn besluiten geweest. Het heeft
besloten een brief aan den voorzitter der
Internationale Ontwapeningsconferentie.
Henderson, te zenden waarin het de samen
stelling der Nederlandsche delegatie op deze
conferentie „wraakt". Dat vind ik ietwat mal.
Met zoo'n brief wordt niets bereikt. Hender
son legt hem natuurlijk naast zich neer.
Bovendien is de Volkenbond een Bond van
naties. Willen die onderling eenheid berei
ken, dan moeten zij beginnen met eerst haar
eigen eenheid ten aanzien van internatio
nale daden te toonen. En een internationale
Ontwapeningsconferentie heeft met de mee-
ningsverschillen, die in de naties zelf tot
uiting komen, bovendien niets uitstaande.
Die liggen buiten het is misschien nog
juister te zeggen: beneden haar arbeids
taak. Zij is onbevoegd op dit gebied, en zij
heeft grooter arbeid te doen. Zij moet wer
ken met de delegaties, haar door de regee
ringen der deelnemende naties toegevoegd.
Hoe die delegaties zijn samengesteld is de
zaak van die naties.
Er komt bij, dat Nederland in Genève een
onverdachten naam heeft ten aanzien van
zijn wil tot Internationale Ontwapening.
Minister Beelaerts, prof. Francois en prof.
Rutgers hebben daar een erkend prestige
verworven; de heer Vliegen wordt algemeen
aanvaard als een overtuigd ontwapenaar.
Wat heeft het voor zin, door een dergelijken
brief te trachten dit prestige te verzwakken,
al had men meer overtuigde ontwapenings-
vcorstanders in de delegatie willen zien? Dat
zenden van dien brief lijkt mij een absolute
fout. Wellicht is die het gevolg van een over
haast nemen van besluiten nog vóór men het
statuut van het Vredesparlement heeft aan
genomen. Het ware zakelijker geweest éven
met actie-naar-buiten te wachten tot men
op een vaste basis stond en zijn eigen statuut
had vastgesteld.
Intusschen moet iedere nieuwe instelling
haar kinderziekten doormaken. Ook deze. Dat
ongelukkige besluit van den brief aan Hen
derson behoeft dus volstrekt niet door andere
van dergelijken aard gevolgd te worden. Als
men de werkelijkheid en de bestaande mo
gelijkheden maar in het oog houdt.
Opgemerkt zou kunnen worden dat de door
het Vredesparlement te bespreken „minimum-
ontwapeningseisch" die mogelijkheden ver
onachtzaamt. De bewuste eisch omvat niets
minder dan afschaffing van de staande
legers en oorlogsvloten ter zee en in de lucht,
en instelling van een Internationale Vredes
wacht. Op dit oogenblik is die eisch niet te
verwezenlijken. Of liever gezegd: er is geen
kans dat hij dit jaar verwezenlijkt wordt.
Maar hij belichaamt het einddoel, waarmee
ook wij volkomen en-, van harte instemmen.
Beperking en vermirmcring van bewapening
zijn niet meer dan eerste stappen op den
weg die naar dit einddoel leidt. En ook in dit
blad zullen wij onze actie niet staken vóór
er totaal ontwapend is. Ook wij beschouwen
dat als „minimum-eisch''.
Tenslotte hoop ik dat het Vredesparlement
zich op alle denkbare wijzen van samenwer
king met de pers zal verzekeren. De weg
daarvoor is gebaand door het petitionne
ment. En het moge wel beseffen dat de in
vloed. dien de pers-als-geheel op de openbare
meening kan uitoefenen, in de huidige we
reld de grootste is die bestaat. De pers is de
machtigste bondgenoot, die de vredesparle
menten in alle landen kunnen verwerven.
R. P.
CRISIS-COMITé.
Bijci
F.
uari personeel Notaris X
f 14.53
Geen mondelinge aanbieding?
De Geneefsche correspondent van Het
Handelsblad doelt mede:
De commissie betreffende het aanbieden
van de petities is tot het principieele besluit
gekomen, dat alleen de petities van belang
rijke internationale organisaties, zooals van
de Internationale Unie van Volkenbondsver-
eenigingen, van de Socialistische Arbeiders-
Internationale, van do internationale vakver
enigingen, van de internationale vrouwen
verenigingen en studentenorganisaties, als
mede die van de kerken mondeling in de
conferentie zullen worden aangeboden. De
andere petities zullen langs schriftelijken
weg ter kennis van de conferentie worden
gebracht.
Met het oog op deze principieele beslissing
is het zeer twijfelachtig geworden of de pe
titie van de Nederlandsche Dagbladpers en
van het Nederlandsche volk, als zijnde een
nationale en niet internationale petitie, mon
deling op de conferentie zal kunnen worden
aangeboden.
Naar ik verneem zal de petitie van de In
ternationale Unie van Volkenbondsvereeni-
gingen persoonlijk aan de conferentie wor
den aangeboden door haar voorzitter lord
Cecil, die zooals men weet geen deel van de
ontwapeningsconferentie zelf uitmaakt, om
dat hij zich niet geheel en al met de ge
dragslijn der Britsche delegatie kon ver
eenigen
NEDERLANDSCH VLIEGTUIG
VOOR POOLSCH VLIEGSTER.
ELWY KAMT GAAT EEN NON-STOP-
VLÜCHT MAKEN'.
Sinds eenige dagen vertoeft, in ons land
mej. Elwy Kalep een bekende Poolsche vlieg-
ster. Zij is voornemens hier te lande een
speciaal vliegtuig te laten bouwen en daar
mede een non-stop record vlucht te maken.
Deze vlucht zal in de helft van den zomer
gemaakt worden.
DE ROOFOVERVAL BIJ
EINDHOVEN.
SLACHTOFFER ZAL EEN OOG MOETEN
MISSEN.
Over de aanranding van een veekoopman
onder Veldhoven vernemen wij nader, dat de
aanranding niet om tien uur, doch reeds
om zes uur geschiedde. De man werd gevon
den door een vrouw, die naar de vroegmis
ging. De man kon zich van het. geval bijna
niets meer herinneren. Het Is waarschijnlijk
dat hij een der oogen zal moeten missen.
Laarillard
Alle menschcn zijn pakkendragers; de
onzichtbare zijn meestal de zwaarste.
(Een der tolhuisjes van de. sinds
1 Januari opgeheven, tollen op
dev. Kamerikschen zandweg, is
tijdelijk ingericht als W.C.
voor hei gemeentehuis van
Kamerik, in verband met wa
terleiding aanleg)
't Ls een lezer van ons dagblad.
Die mij dit berichtje zendt.
Eentje van de duizendtallen.
Welbemind 'schoon onbekend.
Nou, het valt niet te ontkennen,
Het is machtig interessant.
Maar als onderwerp wat teeder
Voor een werkelijk nette krant-
Wat kan ik nu strafloos zeggen,
Wel ter snèc, maar delicaat.
Van dit. huisje, als je nagaat
In wat kwaden reuk het staat.
Vroeger werd dit arme Tolhuis
Fel gehaat, om zijn bestaan.
Nu begroet men het met vreugde
En komt er verlicht vandaan.
Vroeger was 't een huis van inning,
Waar je zure duiten liet.
Nu is 't neen, u excuseert mij
Die (hm!) uiting past mij niet.
'k Mag het waarlijk niet riskeeren.
Dat 'k een lezeres verschrik.
Ik wil enkel dit nog zeggen
Van dat Beste-Kamerik
't Huisje dat zoo'n ongemak bracht,
Voor het nieuwe jaar aanbrak,
Maakt amende honorable.
Als een huisje van gemak.
P. GASUS.
DRIE VERMISTE FRANSCHE
VLIEGERS IN LEVEN.
DRAADLOOS BERICHT OPGEVANGEN.
PARIJS, 3 Februari (V. D.) Door het
draadlooze station te Bordeaux is een draad
loos bericht opgevangen van de sedert eeni
ge dagen vermiste Afrikavliegers. Zij deeien
mede door gebrek aan brandstof te hebben
moeten dalen en thans naar water zoeken.
Vermoedelijk zijn zij niet ver van de be
woonde streken, aangezien zij sporen van
kameelmest hebben gevonden.
ALBERT FALL NIET IN
VRIJHEID.
Dinsdagavond hebben naar de Tel. meldt,
ce autoriteiten geweigerd, den Amerikaan-
schen oud-minister van Binnenlandsche Za
ken, Albert Fall, op eerewoord in vrijheid te
stellen. Hij ondergaat thans een jaar gevan
genisstraf in de staatsgevangenis te New-
Mexico wegens het aannemen van oen gift
van honderdduizend dollar ir. het beruchte
Teapot Dome-olieschandaal. Het vrijlaten
op eerewoord is niet van toepassing op een
dergelijk ernstig misdrijf als door Fall is be
dreven. Fall zal nog 86 dagen in de gevan
genis moeten doorbrengen.
Eenige foto's uit het door een aardbeving
getroffen Cuba. BovenEen blik in de stad
Santiago de Cuba. Onder: de San Juanheuvel
met het gedenkteeken van den Spaansch-
Amerikaanschcn oorlog (1898).
Vijf mijl van Portland Hil
LONDEN, 3 Februari (V. D.» Officieel
wordt medegedeeld, dat de duikboot M 2
teruggevonden is op 5 mijl bulten Portland
Hill.
Hoe het wrak ontdekt werd.
LONDEN, 14 Februari 'V.D.) Omtrent
het vinden van het wrak van de duikboot
M 2, die 8 dagen geleden voorgoed is ge
zonken, wordt nader medegedeeld, dat de
plaats, waar de duikboot op den bodem der
zee ligt. precies 5.8 zeemijl is verwijderd van
den vuurtoren Portland Bill. Het ligt in de
nabijheid van 4 wrakken, waarvan 1 reeds
tijdens de eerste dagen van het opsporings
werk werd ontdekt is ongeveer op de plaats
waar dc kapitein van het stoomschip „Tyne-
sider" den duikboot had zien duiken en waar
naderhand twee signaalvlaggen waren ge
vonden.
Het wrak werd ontdekt door de onderwater
signaal-installatie van den torpedojager
..Torrid". Toen de zoeklijn van een paar vaar
tuigen bleef haken aan een hindernis op
den zeebodem, werden duikers neergelaten die
spoedig daarop weer bovenkwamen en meld
den dat de M 2 was gevonden. Gedurende
den afgeloopcn nacht, hebben de duikers de
positie van het wrak nader onderzocht. Alle
bergingsvaartuigen te Portsmouth zijn ge
alarmeerd om met het lichtmgswerk te be
ginnen. zoodra de Admiraliteit daartoe bevel
geeft. In vakkringen verondersteld men dat
de boot is verongelukt door een ontploffing
van waterstof in de accumalatoren.
DE AARDBEVING OP CUBA.
Onjuiste berichten over het aantal
slachtoffers.
Toch nog 300 gewonden?
Het aantal slachtoffers van de aardbeving
op Cuba is niet zoo groot als de eerste be
richten deden vreezen,
Volgens een bericht uit Santiago de Cuba,
zoo meldt Reuter, zijn de officiecle cijfers:
zes dooden en ongeveer 30 gewonden.
De eerste schattingen waren door de in
paniek gevluchte inwoners geweldig over
dreven.
Volgens een later ontvangen Reuterbericht
zou het aantal gewonden blijkens een offi
cieels opgaaf toch nog op 300 worden ge
schat
LEVENSGEVAARLIJK TRAINEN
TE LAKE PLACID.
OOSTENRIJKSCHE BOBSLEE OOK
VERONGELUKT.
LAKE PLACID. 3 Fcbr. (V. D.) Ofschoon
de Olympische bobsleebaan in de slechtst
denkbare toestand verkeert, zijn de bobslee-
ploegen wel gedwongen om te trainen, willen
ze niet geheel onvoorbereid aan de Olympi
sche wedstrijden deelnemen
Thans werd bekend dat ook de Oosten-
rijksche bobslee is verongelukt. De Oosten
rijkers hadden echter meer geluk dan de
Duitschc sleerijdcrs, en kwamen er zonder
letsel af.
De toestand van den verongelukten Duit-
scnen sleerijder Zahm is verergerd. Hij heeft
hevige pijnen cn hooge koorts.
KWETSUREN VALLEN MEE.
LAKE PLACID. 4 Febr. iV.D.) Een
röntgen-onderzoek van de Duitsche bobslee
rijders, die dezer dagen zijn verongelukt,
heeft uitgewezen dat Brehme geen schedel
breuk heeft bekomen en ook de berichten
omtrent de zware wonden van Grau worden
niet bewaarheid. Brehme heeft vlceschwon-
den en bovendien heeft hij een hand gebro
ken. Grau heeft een schouderfractuur en
zware kneuzingen.
Het staat zoo goed als vast, dat de ploeg
niet aan de winterspelen kan deelnemen.
NIEUWE STUDENTEN-DEMONSTRATIES
TE BERLIJN.
BERLIJN. 4 Februari, (Wolff). In de
wandelgangen van de Universiteit zijn heden
ochtend wederom vechtpartijen tusschen de
studenten ontstaan, waarop dc politie de on
ruststokers u;t het gebouw verdreef.
OLIETANKBOOT IN DE LUCHT
GEVLOGEN.
8 DOODEN, 18 GEWONDEN, 14 VERMISTEN.
NEW-YORK, 4 Febr. (VD.) In de dok
ken van de Sinclair Oil Cy-, Marcus Hook in
Pennsylvanie is een olietankboot in de lucht
gevlogen. Acht personen werden gedood en
13 gewond. Het aantal vermisten bedraagt
1Tengevolge van de ontploffing is de tank
boot geheel vernield. Dc oorzaak van het
ongeluk is onbekend.
De strijd om dc Woesocng-forten.
(2e blad, le pag.)
Charbin door dc Japanschc troepen bezet;
gespannen toestand in de stad.
(2e blad, lc pag.)
Dc tekst der Japanschc ontwerpnota aan den
Volkenbond.
(2e blad, le pag.)
Hitier en het staatsburgerschap. Geheime
poging van dr. Frick tot naturalisatie.
(2e blad, lc pag.)
Het wrak van dc M2 gevonden.
(le blad. le pag.)
De aardbeving op Cuba Onjuiste berichte
over het aantal slachtoffers.
(le blad, le pag.)
Het petitionnement van de Nederlandsche
Dagbladpers. Geen mondelinge aanbieding?
(le blad. le pag.)
Eerste KamerDc Pachtwetten in behan
deling.
r, <2e blad. 2e pag.)
Uit Haarlem's Gemeenteraad.
(4e blad, 2e pag.)
ARTIKELEN ENZ.
R. P.: Het Vredesparlement in Nederland".
(le blad. le pag.)
Jhr. J. c. MollerusDc rundv!ccsch-co:tlin-
gcntccring.
(Ie blad. 3e pag.)
Voor de forensen: Forcnscnbclangcn. Wat
het afgeloopcn jaar bracht.
(3e blad. 2e pag.)
Jhr. J. c. Mollcrus; Onze tomaten-export
bedreigd.
(4c blad. 2e pag.)
Pedro Boccatti: „Buiten de Wet". II.
(2e blad, le pag.)
W. TLangs dc Straat. Dc droomcr.
(2e blad, 2e pag.)
Werkloozenrelletjes.
De politie ontruimt het Spaarne.
Hedenmorgen Ls het op het Spaarne bij de
Ged. Oude Gracht en t-cr hoogte van hei ge
bouw ..De Centrale" tot een ernstige botsing
tussohen de politie cn een paar honderd
werkloozen gekomen.
Er was Woensdagmiddag en -avond een
strooibiljet verspreid, onderteekend door ..Do
moderne arbeider", waarin opgemerkt werd.
„dat het bestuur van den Plaatse lijken Raad
wel heeft kunnen bespeuren, dat onder de
modern georganiseerde arbeiders te Haarlem
de drang aanwezig Ls om te demonsireeren
voor de eischen van het Rotterdamsche
Crisiscongres. Het bestuur zal slechts dan de
demonstratie organiseeren (daart-oe gemach
tigd door de leden van den Plaatsclljken
Raad), wanneer de wensch daartoe bij de
arbeiders blijkt te leven. Laat ons het beste
blijk van onzen wil om te demonstreeren
geven, door op Donderdag 4 Februari, des
morgens elf uur, allen met elkaar in optocht
te gaan naar dc kantoren van don H. B. B.,
om daar luidkeels te eischen wat wij willen.
Wij moeten zorgen de orde te bewaren, maar
dit behoeft ons niet te beletten, onze stem
zoo krachtig mogelijk te doen hooren
Aan de demonstranten werd verder aan
geraden om te gaan schreeuwen voor de
kantoren en woningen van vooraanstaande
leiders in de moderne arbeidersbeweging.
Dit kwam aan de politie ter oore, zoodat de
noodige maatregelen werden genomen om zoo
noodig de orde te handhaven. Vooral
op het Spaarne bij het gebouw „De Centrale"
was het vanmorgen bijzonder druk. Daar
stonden een paar honderd werk'oozen te
wachten, om te elf uur gezamenlijk af te
marcheeren.
Een inspecteur, geassisteerd door een paar
hoofdagenten en agenten, zorgde er voor. dat
het verkeer niet gehinderd werd.
Te elf uur kwam er beweging in de massa.
Geroepen werd: ,,'oopen. jongens!" Hierop
trokken allen in de richting van de Ged.
Oude Gracht, waar een politiemacht hun den
toegang belette. Toen men niet wilde gehoor
zamen gaf dc inspecteur het bevel, de sabel
te trekken. Ook toen nog bleven de voorste
demonstranten weigerachtig om zich te ver
wijderen. Hierop werden zij uit elkaar gesla
gen. Een der demonstranten wierp zijn fiets
tegen den inspecteur, waarop eenige rake
klappen werden uitgedeeld.
De menigte vluchtte toen in de richting
van de Melkbrug.
Terwijl een gedeelte der politie bij dc Ged.
Oude Gracht de wacht hield, werden door
beioogers plotseling uit een der smalle zij-
steegjes van het Spaarne steenen uit het pla
veisel getrokken. Daarmee gewapend trokken
zij weer in de richting van de Oude Gracht,
maar wederom werden zij door de politic uit
eengedreven. Dc politieagenten raapten de
steenen op en wierpen die :n het Spaarne.
Toen gaf de Inspecteur het bevel, om het
Spaarne tusschen de Oude Gracht en de
Melkbrug geheel te ontruimen.
Zooals altijd was de Groote Markt het uit
eindelijke verzamelpunt waar tegen twaalven
groote groepen menschcn bijeen stonden om
de zaak t<» bespreken. Er werd toen niet meer
agressief opgetreden en in de geheele om
geving was de rust weergekeerd. Een deel
van de politiemacht trok zich terug, e<?n an
der ceel bleef voor surveillance achter.
Sommige gedeelten van de Groote Markt,
bijvoorbeeld bij den Ingang van de Groote
Houtstraat en bij het Stadhuis, werd het
publiek tot doorloopen aangemaand.
Ook in de Groote Houtstraat was het af
en too rumoerig, maar in do morgenuren
gebeurde toen niet vee', bijzonders meer.
De bois.ng op hei Spaarne werd aan den
overkant van liet water door oen groot aan
tal nieuwsgierigen gadegeslagen.
