ATERDAGAVO
BRIEVEN^ UIT BERLIJN.
BUITEN DE WET
iÉfiiK&aafeaü
H.D. VERTELLING
Biographieën in een
notedop.
juk... .-.T- •-
ZATERDAG 13 FEBRUARI 1932
BIJVOEGSEL VAN HAARLEM'S DAGBLAD
|ggrrtr *51
3S&E "xaa. »"4L
De komende presidentsverkiezingen.
Zal Von Hindenburg bli|ven?
(Van onzen Correspondent.
Men gaat zich hier in Duitschland lang
zamerhand afvragen of er nu in April een
nieuwe Rijkspresident gekozen zal worden,
dan wel of veldmaarschalk Von Hindenburg
blijft?
Juist heden brachten de Berlijnsche kran
ten daarover twee nieuwe berichten: een
oproep van een aantal Beiersche notabelen,
die reeds openlijk voor een verkiezing van
den heer Von Hindenburg reclame maken
en een voorloopige mededeeling, dat Dr.
Heinrich Sahm, de eerste burgemeester van
Berlijn, op het oogenblik bezig is, voor ge
heel Duitschland en dan zeker met uit
zondering van Beieren, dat altijd graag een
ling zijn wil en vooral het land heeft aan
alles, wat uit Pruisen komt! een onpar
tijdige neutrale eere-commissie tot stand
te brengen, die hetzelfde einddoel heeft als
de actie uit München. Een comité, waarin
alle mannen en vrouwen, die aan het hoofd
van groote organisatie's bonden en insti
tuten staan, zullen worden opgenomen voor
zoover ze bereid zijn. natuurlijk» en dat een
zoo volledig mogelijke representatie van
Duitschland's culturecle. wetenschappelijke
en economische leven zal moeten worden
Hindenburg is in October 83 jaar geworden
en werd den 6en April 1925 tot President, van
de Duitsche Republiek gekozen en wel voor
de eerste maal (omdat Friedrich Ebert niet
aan een normale verkiezing onderworpen
geweest was)( in overeenstemming met de
nieuwe Grondwet.
Men zal zich de omstandigheden, waar
onder de oude soldaat aan het hoofd van
't Duitsche volk kwam te staan, waarschijn
lijk niet- meer in bijzonderheden herinne
ren? En toch zijn ze belangwekkend in ver
band met wat thans gebeuren gaat-
Toen de socialist Ebert, die zonder eenigen
twijfel een goede onpartijdige, een eerlijk-
democratisch en vaderlandslievend rijks-
president geweest was, plotseling stierf, was
de verwarring in Duitschland algemeen. De
anta-republikeinsche rechtsche groepen wa
ren in den loop der jaren weer dreigend
sterker geworden, al waren ze in de min
derheid. En de eigenlijke republikeinen of
die daarvoor om de een of andere reden wil
den doorgaan, konden het over een opvol
ger van Ebert niet eens worden. De roode
arbeiders waren gesplitst in twee heftig-
vijandige groepen: sociaal-democraten en
communisten, die elk met een eigen candi-
daat (Ot-to Braun en Thalmann) aankwa
men, Het Katholieke centrum presenteerde
rijkskanselier dr. Marx, de rechterzijde werd
het eens over dr. Jarres. die nog heden eerste
burgemeester van Duisburg is. Men wist bij
voorbaat, dat uit deze verwarring geen can-
didaat als overwinnaar te voorschijn zou
komen.
Het is de verdienste van wijlen den heer
Von Loebell geweest, dat hij het denkbeeld
opperde om den ouden veldmaarschalk, die
in Hannover in een heerlijke villa, een ge
schenk van deze steeds edelmoedige stad,
zijn intrek genomen had, eens te gaan pol
sen. Dat scheen gewaagd en vrijwel vruchte
loos. Maar het spreekwoord: ..wie niet waagt,
die niet wint" scheen hier weer eens van
toepassing te zullen worden.
Men kon allerlei en zeer deugdelijke be
zwaren opperen: Von Hindenburg was toen
reeds 76 jaar oud. Een jaar of twee voor het
uitbreken van den wereldoorlog had men
hem reeds, als generaal, met pensioen ge
zonden. Toch moest hij in 1914 naar het
front om de Russen in Masocren tegen te
houden, en twee jaar later moest de held
van Pannenberg het opperbevel over de
Duitsche troepen en de Centrale legers op
zich nemen. In November 1918 deed men op
nieuw en niet te vergeefs een beroep op hem
om de door nederlaag en revolutie sterk ge
demoraliseerde Duitsche legioenen naar de
garnizoenen terug te brengen. En ten slotte
sleepte men den ouden man weer een jaar
later nog voor een parlementaire onder
zoekingscommissie. waar hij zich over de
aanvoering der troepen tijdens den wereld
oorlog tegenover een aantal dames en heeren
volksvertegenwoordigers „verantwoorden"
moest!
Meer dan eenïg ander Duitscher had Von
Hindenburg rust verdiend. Toen men hem
in het voorjaar van 1925 in Hannover kwam
vragen, rijkspresident te worden, schudde
hij het over heel de wereld beroemde vier
kante hoofd, weigerde pertinent en wees
er. van zijn standpunt zeer terecht, op dat
hij le monarchist, 2e soldaat, 3e wars van
politiek, 4e moe en oud. 5e in alle opzichten
ongeschikt voor de nieuwe waar
digheid was. Maar zijn oude strijdmakker
Von Tirpitz pakte den veldmaarschalk bij
de eenige zwakke plek. die Von Hindenburg
ooit gehad heeft: zijn ..ponteneur", zijn
vaderlandsliefde, zijn plichtsgevoel. En Hin
denburg candideerdc.
Candideerric tegen den jurist Marx. die als
..Sammelkandidat" van de republikeinen
groot geweest zouden zijn. indien niet de
communisten geweigerd hadden op een ka
tholieken ..bourgeois" hun stem uit te bren
gen, ofschoon ze voor dit besluit ten slotte
wèl stemden voor den monarchistischen ge
neraal in plaats van voor den democrati-
schen oud-rechter en rijkskanselier. Zoo zijn
nu eenmaal de wonderlijke kronkelwegen
van de groote politieke, die op deze
plaats als gewoonlijk buiten beschouwing ge
laten wordt..
Von Hindenburg behaalde een duidelijke
meerderheid, wat waarschijnlijk niet alleen
aan zijn overgroote populariteit, maar voor
al ook aan de sentimenteele gevoelens van
millioenen vrouwelijke kiezers te danken ge
weest is, die den ouden roemrijken generaal-
veldmaarschalk in geen geval aan een
nederlaag wilden blootstellen en die op dat
oogenblik. als altijd, meer met hart dan met
verstand haar stembiljet in vulden. Hadden
die vele links-staande vrouwen ten nuchter
gestemd, hadden ze overwogen, hoe her.
buitenland over een generaal aan hel hoofd
der republiek (zes jaren na de revolutie!)
oordeelde, en welke gevolgen een rechtsche
omzwenking onder Von Hindenburg zou
kunnen hebben, dan zou het eindresultaat
er anders uitgezien hebben.
Het merkwaardige was. dat het hart dit
maal gelijk kreeg tegen alle gezond verstand
en politiek begrip in.
De oude soldaat bleek politiek te begrijpen
en beter te begrijpen dan de beroepspolitici,
die hem gesmaad hadden. Hij behield de
raadgevers van zijn voorganger, en kwam
al gauw tot de ontdekking, dat onder de
democraten minstens zoovele verstandige en
knappe menschen waren als onder hen, die
hem candidaat hadden gesteld en die zich
nog heden gaarne als de eenige vaderlands
lievende Duitschers voorstellen. Met het
eindresultaat, dat nu, na de voorgeschreven
zeven jaren, Von Hindenburg bijna volle
sympathie bij de.... socialisten geniet, ter
wijl men rechts, in de kringen der oud
officieren, rechters, landjonkers en in het
algemeen de conservatieven, niet al te veel
meer van hem weten wil
Maar Von Hindenburg is nog de oude na
tionale Held van 1925. Ja, hij heeft nog heel
wat vereerders gewonnen, ondanks de tal-
looze on-populaire wetten en noodverorde
ningen. die eerst door zijn onderteekening
van kracht werd. En het is wel merkwaardig
dat ditmaal een Katholiek-Rijkskanselier
het initiatief nam. in Tirpitz voetsporen te
treden en dan ouden maarschalk over te
halen, zich nogmaals ter beschikking te.
stellen:terwijl in 1925 een ander katholiek
knaselier de tegencandidaat was en alles,
wat in Duitschland katholiek was. zijn stem
tegen Von Hindenburg ging uitbrengen!
Wat zich om deze verlenging van Von
Hindenburg's mandaat afgespeeld heeft,
mag ik als bekend veronderstellen. Partij
politiek verhinderde een actie, die van de
regeering uitgegaan was en die verlenging
door parlementsbesluit, zonder kostbare en
opwindende verkiezingen, ten doel gehad
had.
Het zal nu waarschijnlijk toch tot een
candidatuur-Hindenburg in openlijke ver
kiezing komen. En met spanning ziet men In
en buiten Duitschland nog slechts de beslis
sing van de rechtsche partijen, die destijds
in het gedrang zitten om een man. die in
1925 juist voor haar de eenige redding be-
teekende. tegemoet! Zullen zij zich in één
candidaat Von_Hindenburg tegen den schijn-
candidaat Thalmann van de communisten
schikken?
Of zal de partijgeest ook hier zegevieren en
de naam van Adolf Hitler of van een an
deren partijleider onder die van Von Hin
denburg komen te staan0
De grijsaard in de Wilhelmstrasse was
liever naar zijn eenzame slot Neudeck ge
gaan. dat in West Pruisen vlak achter den
..Poolschen Corridor'-' ligt en dat voor hem
het aanknoopingspunt aan zijn jeugdjaren
zou geweest zijn. Maar er zijn van die
menschen, voor wie het vaderland hooger
staat dan elk persoonlijk belang. Niet alleen
in de theorie ook in de practijk.
Zoo'n man van meer dan levensgroot for
maat is de oude Von Hindenburg'
H. v. B.
Honger.
Daar moet jij op af, Kluk, zei Schaap
van Kluk Schaap, handelaren in kantoor
machines. Hier. 'n postje voor jou.
Het was het postje van mejuffrouw Harst.
In het huurkoopcontract, waarmee Schaap
nu heftig gebarend zwaaide, stond voluit, dat
mejuffrouw Gorardina Elisa Harst (duide
lijk schrijven, liefst drukletters), geboren 1883
van beroep typiste, tegen per maand
(invullen met cijfers en letters) een in zeer
goeden staat zijnde schrijfmachine had ont
vangen in koop/huurkoop (doorhalen wat
niet verlangd wordt)waarbij mejuffrouw
Harst ..huurkoop" in z'n geheel had laten
staan. Intusschen: ze betaalde niet op tijd,
ze was achter.
Kluk kwam op Schaap af, als 'n stier, wien
de roode doek wordt voorgezwaaid. Zelfs zijn
nek zwol op.
Waarom informeer je ook niet beter, zei
hij kwaad. Wie geeft zoo n schepsel in dezen
tijd 'n machine van twee honderd dertig gul
den cadeau
Nou, cadeau.... protesteerde Schaap.
Cadeau! herhaalde Kluk. Als zc niet be
taalt, wat doe je er an?
Weghalen
We laten 'r weghalen? schamperde
Kluk. Wie? De juffrouw, of de machine? En
wie heeft, de kosten? Denk je die ook aan
dat typlstetje te verdienen? Geef op dat
contract. Ik ga d'r op af. Zal zien wat er
nog te doen valt.
Schaap knikte, maar zweeg. Als hij nog
één woord zei, dan moest hij er zelf op af
en hij wist zelf voor zooiets niet geschikt te
zijn. niet te halen bij Kluk, die er ais voor
was uitgetcekend. Hij zag 'm gaan. met dien
zwaren. even waggelenden gang ja. toch
precies "n stier en met den nóg gezwol
len nek. Het contract had hij zorgvuldig op
geborgen in z'n portefeuille en éven glim
lachte Schaap, toen hij dacht aan het kwade
kwartiertje, dat die juffrouw Herst, of Horst
of Harst, hoe heette ze ook weer. tegemoet
ging.
Met 'n krachtigen. daverenden smak wierp
Kluk een uur later het portier van z'n auto
dicht. Hij keek naar boven, want dat schep
sel woonde daar ergens boven, daar kon je
van op aan, maar hij zag niemand voor de
vensters. Zoo verwonderlijk was dat niet,
want juffrouw Harst had het op dit oogen
blik veel te druk. om naar Kluk uit te kij
ken. want zc typtetypte, alsof ze de
vacante plaats van type-koningin ambieerde
Na zóóveel dagen had ze eindelijk weer een
bestelling, maar er was haast bij, zooals cr
altijd haast was bij haar werk en dus was
BERTHOLD AUERBACH.
1882—1932
Deze week, 8 Februari, was het vijftig jaar
geleden, dat een Duitsch schrijver overleed,
die wij het best vergelijken kunnen met J. J
Cremer ten onzent, de Zuid-Duitsche schep
per van dorpsgeschiedenissen Bcrthold Auer-
bach.
Auerbach. een zoon van Israëlitische fami
lie, werd 11 Mei 1812 geboren te Nordstetten
in het Wurtembergsche Schwarzwa'.d en een
groot deel van zvjn leven heeft hij in de
landstreek welker bewoners hij beschrijft in
zijn beroemde ..SchwarzwMder Dorfsge-
schichten" gewoond. Eerst in 1859 verliet hij
het land, dat hij zoo groote diensten heeft
bewezen, doordat hij het in de Duitsche lite
ratuur een monument, schiep, zoo goed als
Fritz Reuter dit deed voor Noord-Duitsch-
land. Hij vestigde zich te Berlijn. Kort voor
zijn sterven woonde hij te Cannes, waar hij
overleden is.
Een ander punt van overeenkomst met on
zen Cremer, die op zijn beurt onder invloed
stoncl van Dickens, is bij Auerbach zijn strijd
voor sociale verbetering, de pol nek-democra
tische grondtoon zijner vertellingen over
kleine luiden. Niet met den blik van een
criticus sloeg hij hen gade. en niet van een
hoog standpunt beschreef hij hen. doch hij
deelde de zorgen, die hij zoo goed kende en
hij leed en streed voor de lieden, die hij in
zijh boeken lijden en strijden liet. Met. zoo
veel warmte zelfs, dat. het hem een tijdelij
ke gevangenschap te Hohenasperg bezorgde.
Gelijk zijn tijdgenoot Hebbel was Auer
bach zelf in armelijke omstandigheden groot
gebracht. Roem had hij zich echter verwor
ven door een vertaling van de werken van
Spinoza, die in twee deelen verschenen is.
Ook schreef hij een werk over het leven van
den Nederlandschen wijsgeer. Do vertelling,
die zijn naam voor altijd gevestigd heeft, en
die nu nog gereede lezers vindt, is „Barfüs-
zele".
Het is een verhaal, waarin de hoofdfiguren
met zuivere strakke lijnen getcekend zijn. d:
kloeke, eenvoudige typen van het Wurtem
bergsche Schwarzwalti.
„Barfüszele" verscheen in 1856. het is in
alle talen vertaald en in een door Vautier
geïllustreerde uitgave verschenen.
Behalve de Scharzwalder E>orfsgeschich-
ten zijn dan nog ..Joseph in Schnee". ..Edel-
weisz". ..Nach 30 Jahren" als vertellingen te
noemen en voorts verschillende romans, zoo
als ..Landolin von Reutershoten". ..Auf der
Höhe..Brigitta". ..Auf der ilöhe" is var.
deze boeken het meest artistieke, de karak-
terteekening is scherp en het verhaal vlot.
Dorpsleven en hofleven worden er tegen
over elkaar geplaatst in hun tegenstellingen.
Doch karakteristiek voor den dorpsbeschrij
ver is het, dat de ieekenïng steeds veel ge
lukkiger is. als hij het landleven beschrijft,
dan wanneer hij typen moet schetsen, die
uit een ander milieu dan het eigene zijn
voortgekomen.
Een reeks romans uit de geschiedenis van
het Jodendom heeft hij gepubliceerd, die alle
vereenigd zijn onder den titel ..Das Ghetto".
Ook schreef hij een studie over het Jodendom
en de nieuwe iitratuur. Zijn gezamenlijke wer
ken zijn vereenigd in 22 deelen.
Zijn literaire nalatenschap is in 1897 in het
bezit van de Schwabische Schillervereeniging
gekomen, die haar in het archief te Marbach
bewaard.
Aan de verheffing en verbetering van het
volk poogde Auerbach ook te werken door
zijn volkskalender, die de onmiddellijke aan
leiding tot zijn gevangenneming werd in een
zeer reactionairen tijd.
Hij was een dier lieden, die. hoewel niet
van den Duitschen stam, het land en zijn
cultuur groote diensten bewezen hebben.
ze niet overdadig vriendelijk gestemd tegen
over den man. die haar kwam storen met
overdadig luid rinkelen der bel.
Ze slofte de deur open en toen stond ze
tegeno\-er Kluk, die een stuk kauwgom in
zijn mond stak. Het was één van z'n trucs.
Er waren cliënten, die hij imponeerde met
het ophouden van z'n hoed en er waren er.
die hij klein kreeg met het sarcastisch afne
men van z'n hoofddeksel. Hij kwam bij cliën
ten, die hij angst op het lijf joeg met z'n
sigaar, en weer anderen door het spelen met
z'n wandelstok, maar er ware.n er ook. die
hij neerkauwde met z'n kauwgom, en dat
probeerde hij nu te doen.
I Juffrouw Harst zelf? zei hü kauwend.
Goed zoo, tref ik. Ben Kluk van Kluk
Schaap en hier zijn zes kwitanties. Niet be
taald, achterstallig en
En hij dreunde, kauwend, alles op. wat hij
in zulke gevallen altijd opdreunde, achter
elkaar, zonder ophouden, om den ander elke
gelegenheid te ontnemen zich te veront
schuldigen. Eerst nadat hij alles had gezegd,
pauzeerde hij even met z'n mond. z'n bru
tale mond, maar niet. met z'n glazen knik-
ker-groote oogen, want die bleven de onwil
lige aankijken, om haar murw te maken.
Was meestal niet eens noodig. want zc wa
ren al genoeg geschrokken van zijn woorden.
Dan betaalden ze. of huildenMaar als
ze bleven hullen en dit niet afwisselden met
een paar betalingen, dan ging de machine
mee, direct mee in z'n auto. Èn nu wachtte
hij maar af, wat deze juffer doen zou. Hij
keek. kauwend, snel rond en hij zag het:
royaal was anders. Het zou wel huilen wor
den.
Ze huilde niet. ze zag alleen maar bleek,
blocker nog dan straks, toen zc opendeed. Ze
stond daar als versuf:, geslagen, zonder
hoop cn zc wist dat, en ze probeerde het
door PEDRO BOCCATTI.
n
Wie zijn de laatste Corsikaansche bandielen?
Op het oogenbl.k dat ik dit schrijf strij
den de vermetele bandieten van Corsica hun
iaatsten strijd.
Het gevaar loert in het dichte kreupelhout
en 1500 soldaten en gendarmen kampceren
rondom de streek waar de roovers huizen. Ai
de wapens van de moderne oorlogvoering
worden gebruikt om het stervend ras van
Europeesche vogelvrij verklaarden te bevech
ten: tanks, kanonnen, gepantserde autos.
bommen en vliegtuigen zijn te Corsica voor
het beleg aangekomen.
Wie zijn de mannen die nu steeds nauwer
ingesloten worden, die honger beginnen te
lijden en angstig hun patronen tellen, die
zich overdag in holen verschuilen en in den
naeht eerst te voorschijn komen om als wilde
dieren door het kreupelhout rond te sluipen
en voedsel te stelen uit het vijandelijk
kamp?
Men verneemt niets uit het ..maquis"
maar tenzij zij reeds gedood zijn zijn
daar nog de laatst overgeblevenen van Spa-
da's bende: Juan Finoli, Antonio Castra cn
mijn andere vroegfere bondgenootener zijn
nog de overlevenden van de bende van Bartoli
in 't westen van het eiland: er zijn Toussait
Caviglioh en Torre, neven van wijlen den
beroemden roover Caviglioli. die zich in de
streek van Vico schuil houden en ergens in
het Zuiden, bij Guera cn Santa-Marla-Sioc-
che verbergen zich dc volgelingen van
Borr.ea.
Voordat Bornea zich bij de roovers voegde
was hij gendarme. Daardoor is hij een voort
durend gevaar voor de politie-autoriteiten
geweest, daar hij op de hoogte was met de
inwendige organisatie der gendarmerie en
verschillende gendarmen kende, zoodat hij
hen zou signaleeren ais zij trachtten, ver
momd het maquis binnen te dringen en zich
voor te doen als bendogenooten Natuurlijk
hebben verscheiden stoutmoedige gendarmen
'.V
Zelfs vrouwelijke bandieten waren indertijd
geen zeldzaamheid.
en soldaten zich al vrijwillig aangeboden
om op deze wijze als spionnen dienst te doen
Uit ervaring weet ik. dat zij zeer slim zullen
moeten zijn. om den roover de baas te wor
den. Wij hebben, toen ik nog tot de Corsi
kaansche roovers behoorden, verschillende
spionnen In het maquis gevangen genomen
cr. ik durf den vreeselljken dood niet te be
schrijven. dien zij moesten ondergaan. De
vogelvrijverklaarde heeft zijn elger. princi
pes op het gebied van „eer" cn hij gevoelt
de diepste minachting voor spionnen. Een
spion is voor hem als een vergiftige slang en
hij behandelt hem overeenkomstig.
Bartoli stond eens aan het hoofd van een
groote bende, die zeer veel macht had ln het
Westen van Corsica. Maar de eigenaar van
een buiten-ljotel schoot hem dood cn nu
houd: de bende zonder leider zich schuil.
D>ze nieuwelingen, mededingers van Spada
waren altijd jaloersch op .-diens mannen.
Wanneer twee concurreerende benden el
kaar ontmoeten, ontstaat er altijd een ge>-
vecht. Dc ..jongens van Spada" leverden heel
dikwijls strijd tegen afgunstige mededingers
evenals de benden in Chicago nu en dan in
gevecht met elkaar raken en bij zulk een ge
legenheid werd ik ernstig aan een arm ge-
wond.
Spada en zijn mannen verachtten de
nieuwelingen Zij waren dronkaards en dwa
zen. Zij hadden geen „vakbekwaamheid".
Bovendien ..roovers" op ons terrein. Cavi
glioli viel met zijn twee neven een officier
van de gendarmen, luitenant Neuveglisse. aan
en twee andere gendarmen: Klein en Tom
De bandieten waren dronken en schoten als
dollen. Klein en Tom werden gedood, dc of
ficie.' werd gewond maar op den grond lig
gende vuurde hij en doodde Caviglioli Zijn
neven vluchtten, het zijn lafaards
Deze guerilla tegen haar mannen bracht
de Frnnscbe politie tot den grooten ..veld
tocht". die nu tegen de Corsikaansche roovers
aan den gang is. Het Gouvernement heeft de
bandieten tot den strijd uitgedaagd. Het Is
oorlog gaan voeren tegen hen.
Een voor een sterven de vogclvrljvcrklair-
den. Hun bruggen zijn afgebroken, hun
vrienden, hun gidsen, hun relaties en hun
„helers" zijn gevangen genomen. Hun voed
sel: <>evoer i* afgesneden.
Hun schuilholen zullen in den eersten tijd
nog wel niet gevonden worden. Het. is dus
riet onmogelijk, dat zij den hongerdood zul
len sterven.
Er is nog slechts een handvol van hen
over: een stuk of zes. Voor zoover ik hen ken
zullen zij vechten tot den lnat-sten kogel en
dan hun messen gebruiken.
Misschien ben ik. Pedro Boccatti geen
onpartijdig beoordelaar, maar deze mannen
hebben mijn sympathie Hun kansen zijn
buitengewoon ongelijk: 1500 zwaar gewapen-'
de soldaten tegen zes uitgehongerde man
nen! Fr ls een groote heldhaftigheid in hun
strijd op leven en dood, al moeten zij dan
tot de ..slechte menschen" gerekend worden.
Maar als deze zes daoperen er niet. meer
zullen zijn. zal dit niet h^r einde van het
rooverswezen op Corsica bettekenen. Spoc-
d:g zal er weer een nieuw geslacht van ban
dieten in het „maquis" leven, even stout
moedig, even vermetel, even romantisch en
even onoverwinnelijk als het vorige. Do warm
bloedige Corslkaan houdt, van het bandieten-
teven. Het vormt het natuurlijk bestaan voor
een zeker soort menschen en al worden er
nog zooveel „politle-vekïtochten" ?~gcn ge
houden, het za! nooit geheel verdwijnen.
Nadruk verboden).
noodlot niet meer te keeren. Hij stond maar
te wachten op haar tranen. Hij wachtte. Hij
kauwde. Maar de tranen, waarop hij zich
had geprepareerd kwamen niet. Ze zei geen
woord cn toch was er een antwoord.
Ze keek maar, dat schepsel met haar groo
te oogen. en het was alsof hij daarin haar
antwoord las. Hij kauwde en hij las: honger.
Hij kreeg het warm. benauwd, voor het
eerst. Hij kauwde langzamer, steeds langza
mer, want het mensch had honger en hij
kauwde, kauwde, langzamer nog en eindelijk
hield hij ermede op.
Ze had nog steeds geen woord gezegd en
toc'n gaf hij antwoord op haar vraag.
Nougoed dan zei hij Maar de
volgende maand minstens een termijn, hoor.
Nou ja, goed dan
Hij wilde weg.wég hier en het was, of
z'n wagen niet vlug genoeg kon optrekken
en het was, of hij niet vlug genoeg weer op
kantoor kon zijn.
En? zei Schaap.
Hij viel op 'n stoel neer. maar direct
daarop vertelde hij. vol actie en plastisch
beeldend, druk gebarend met z'n handen.
Dat is in orde, zei hij. Een groote boel
Zag er allemaal even royaal uit. Hadden
vergeten te remitteei-en. Ja. dat Ls in orde
Gelukkig, zei Schaap. Hier. 'n sigaar, of
kauw je
Het was of hij weer even zag: meubelen,
kapot en wrak. 'n vrouwtje met honger-
oogen, zónder woorden, en daarop zei hij
heesch
Neen. ik kauw niet meer. Het maakt me
misselijk. Geef mU maar een sigaar.
TON RUYGROK.
EXPERIMENTEN PER RADIO.
In aansluiting op vroegere berichten be
treffende de psychologische experimenten
van prof. ar. Weber over den zender te Lai-
bach kunnen wij het volgende mededeeler.
Zooals bekend werd gevraagd zich een
beeld te vormen naar de stem. De haarkleur
werd door 51 pet. inzenders juist geraden.
De ouderdom door 65 pet. precies, 17 pet. bij
benadering 59 pet. gaf een juiste persoons
beschrijving (lichaamsbouw) en 24 pet. een
r.iet nauwkeurige., maar toch treffende ka
rakteristiek. Ook de juiste opgave van oogen
en ooren werd door meer dan 50 pet. tref
fend gegeven.
Deze uitslag is bijzonder verrassend, daar
meer dan ae helft z;ch een absoluut juisten
indruk heelt weten te vormen van de perso.
nee, van wien slechts de stem cn dan nog per
radio, gehoord wer:.
Deze gegevens kunnen van dienst zijn bij
de rolvërdeeling voor hoorspelen.
OVER BUFFELS.
HET BUFFALO NATIONAL PARK.
Nog niet zoolang geleden liep de buffel ge
vaar uit te sterven, doch de pogingen van
Canada om dit machtige prairie-dier te be
waren zijn zóó succesrijk geweest, dat hei nu
weer noodzakelijk gebleken is om zich te
ontdoen van 1500 buffels in het groote om
heinde gebied bij Wainwright. Alberta,
bekend als het Buffalo National Park, meldt
Tit Bits.
In 1907 kocht het gouvernement een ku,t-
ae ras-echte buffels van 716 stuks uit Mon
tana. Van dat oogenblik af heeft hun aan
tal zich verdertigvoudigd!
Ongeveer 10 jaar geleden merkte men, dat
het national Park niet genoeg voedsel meer
aan de dieren verschaffen kon. En daaroo is
toen al een rapport van deskundigen binnen
gekomen. waarin geadviseerd werd. de kudde
met. grooter te doen zijn dan 5000 stuks. In
de nerfst van 1923 was men gedwongen 2000
buffels te dooden en sindsdien moest men
nog van 4000 andere dieren afstand doen. In
de afgeloopen 3 of 9 jaren werden bijna 7000
stuks naar het Noorden vervoerd naar een
geweldige streek bij Fort Smith. Noord-West
territorium het Wood Buffalo Park.
Dc buffelhuiden en -pelsen van heden
zijn van vee! betere quaineit dan die u;t de
tijden, toen de buffels nog vrij de prairiën
doorkruisteren. Vroeger was do huid gewoon
lijk van een gebleekt geel omdat do Indianen
de meeste dieren in den zomer doodden,
wanneer de huid het lichtst van kleur is en
van de slechtste kwaliteit voor bont. De die
ren uit het National Park levorer. echter pas
ln den laten herfst hun vacht wanneer die
de win terdikte al gekregen heeft, tegelijk
met de mooie donkere kleur.
Behalve bont levert de buffel tevens heer
lijk vleesch. Het vleesch van een jong. L-oed
doorvoed dier wordt door velen beschouwd
als een lekkernij.
Buffalo National Park wordt druk bezach'
door toeristen. In één jaar tijd. kom on
meer dan 20 000. Het Ls dan ook een prachtig
gezifht om nooit te vergeten, als men dè
groote kudden o-vcr de praincn ziet en hooit,
daveren.
