De Ontwapeningsconferentie. Het Belangrijkste. Het woord is aan... Alofs. 49e Jaargang No. 14921 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. Dinsdag 16 Februari 1932 HAARLEM S DAGBLAD Directie: P. W. PEEREBOOM UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER. J en ROBERT PEEREBOOM. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM. ABONNEMENTEN: per week 0.25, per maand 1.10, per 3 maanden 3.25, franco per post 3.55, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad per week f0.05, per maand f 0.22, per 3 mnd. 0.65, franco per post ƒ0.72#. Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12 Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Administratie: 10724, 14825 Drukkerij: 10122, 12713 Postgiro 38810 ADVERTENTIëN: 15 regels f 1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames 0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 11 regels O.oO, elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes (iederen dag) 13 regels 0.30, elke regel meer 0.10, uitsluitend 4 contant. Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand. Voet of Oog f 400.-. Duim f 250.-, Wijsvinger f 150.-. Elke andere vinger f 1 50.-. Arm- of Beenbreuk f 100.-. Idem voor Abonnés op het Gelll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000.-. Overlijden f 600.-. Verlies van Hand. Voet of Oog f400-. Verlies Duim f75.-. Verlies Wijsvinger f75-. Verlies andere vinger f30.-. DIT NUMMER BESTAAT UIT TIEN BLADZIJDEN De compromis-voorstellen van Munch. (Van onzen correspondent). Gevangenis te Dartmoor zal worden afgebroken. Moeilijk slooperswerk. Naar de Sunday Express meldt, staat het thans vast. dat de gevangenis te Dartmoor aan het einde van dit jaar zal worden ge sloten. Men heeft ingezien, dat het gebouw niet meer aan de moderne eischen van een gevangenis voldoet. Daar het ook niet voor andere doeleinden geschikt is, zal het worden afgebroken. Dit kan echter nog heel wat voe ten in de aarde hebben, want de zeven hoofdgebouwen zijn van graniet en bijzonder sterk gebouwd. Een deel van de muren is bijna een meter dik. Doordat de gevangenis vrij staat, kan men echter voor het afbreken van de muren gebruik maken van ontplof- bare stoffen. Als de gevangenis eenmaal af gebroken is, zal alleen het kleine kerkhof van hen, die de vrijheid niet meer aanschouwn hebben, nog getuigenis afleggen van het leed, dat hier geleden is. De raddraaiers van het oproer in de ge vangenis, negen in totaal, zullen vermoede lijk over een dag of tien terecht staan. Bij hun overbrenging naar het gerechtshof zul len de grootst mogelijke voorzorgen tegen ontsnapping genomen worden. Negenttg andere gevangenen zullen in de gevangenis zelf voor een raad van tucht verschijnen. (N.C.Rt.) DE ONTPLOFFING IN GOTHENBURG. DRIE DOODEN, TIEN GEWONDEN. STOCKHOLM. 15 Febr. (V.D.) Het aan tal dooden tengevolge van de ontploffing te Gothenburg is tot drie gestegen. Ongeveer tien personen zijn vrij ernstig gewond. Bevestigd wordt, dat de ontploffing het ge volg is van een dynamietaanslag. In het huis, dat voor de helft ingestort is, woonde een gescheiden vrouw, wier vroegere echtgenoot oen dynamietpatroon deed ontploffen n de vrouw te dooden. De man heeft zichzelf heden morgen op vreeselijke wijze om het leven go- bracht door een hoeveelheid springstof :n den mond te nemen en tot ontploffing te brengen. Hij was waarschijnlijk zwakzinnig. Zijn gewezen echtgenootc is tengevolge van de ontploffing slechts licht gewond. DE LAGUNEN BIJ VENETIë DICHT- Minister Bcclaerts van Blokland's rede op de ontwapeningsconfcrentie (2e blad, le pag.) Revolutie in Costa Rica? (2e blad. le pag.) Ernstig auto-ongeluk te Heemstede. Wagen, te water, de bestuurder verdronken. (le blad, 2e pag.) De zaak tegen een advocaat te. Limmcn. (2e blad, 2e pag.) ARTIKELEN, ENZ. R. P.: De Brugbouwers. (le blad, le 1 ig.) Jhr. Mr. B de Jong van Beek en Dot De otitwapcningsconjerentic. De compromis voorstellen van Munch. (le blad, le pag.)' VREESELIJKE WRAAK VAN EEN DIENSTBODE. KINDERMOORDENARES VOOR HET GERECHT. De kinderrechter te 's-Gravenhagc. mr. Feith, behandelde, naar de Tel. meldt, in be sloten zitting de zaak tegen de 14-jarige dienstbode uit Monster, verdacht in Mei van het vorig jaar in een vlaag van woede, 11a een berisping die zij ontvangen had, de kinderen, die aan haar zorgen waren toe vertrouwd met een suikerlepeltje azijn- extract te hebben toegediend, waardoor het 6-jarig knaapje is overleden, waarna het meisje van anderhalf jaar, na een langdu rige ongesteldheid, is genezen. Naar het blad verneemt heeft de officier van justitie, mede op grond van de verkla ringen der deskundigen, geëischt dat de dienstbode ter beschikking der regeering zal worden gesteld, om van harentwege te wor den verpleegd De kinderrechter zal op 29 Februari vonnis wijzen. CRISIS-COMITc. Ambtenaren directe belastingen, Invoer rechten en accijnzen f 8.75 H. en B. H 2.50 1 cent per dag 3.22 Haarlemsche Hulpbank 200 Mej. C. 10.— HAARLEM, 16 Februari. Genève, 13 Februari 1932. De eerste week der algemeene beschouwin gen is ten einde. Het vervolg zal waarschijn lijk ook nog wel een week vorderen, doch véél langer toch niet, zoodat de aanvankelijke verwachting, dat met de algemeene beschou wingen wel een geheele maand zou heengaan, wel niet zal vervuld worden. Deze bespoedi ging der debatten, waarover men zich in den regel in nationale en internationale bijeen komsten pleegt te verheugen, is hier juist velen onwelkom. Want men was overeenge komen, dat men in deze eerste periode der conferentie nog niet met het eigenlijke werk, d.w.z. met de besprekingen van concrete vraagstukken in de commissies, zou aanvan gen. Met het oog op de mogelijkheid van een regeeringswisseling in Duitschland en Frank rijk ten gevolge van de Pruisische en Fran- sche verkiezingen van het voorjaar achtte men het zonder nut thans reeds naar be paalde compromissen te streven, die wellicht daarna toch weder door een nieuwe regee- ring zouden worden van de hand gewezen. Hoe men nu het raadsel zal oplossen, om ongeveer tot Paschen bijeen te blijven, zon der al te zeer in concrete discussies te be hoeven te treden, is nog onbekend. Misschien zullen de juist vandaag ingediende Poolsche voorstellen over de moreele ontwapening red ding bieden en de algemeene of politieke commissie in staat stellen den tijd te vullen. Misschien ook zal een debat over de toekom stige organisatie van het werk der conferen tie hiertoe braaf medehelpen. Intusschen zal natuurlijk in de komende weken tusschen de voornaamste delegaties ijverig van gedachten worden gewisseld, of overeenstemming over de hoofdlijnen der te sluiten conventie mogelijk zou zijn. De bij de algemeene beschouwingen gehouden redevoe ringen znllen daarbij natuurlijk het. uit gangspunt dezer vertrouwelijke besprekingen in dc hotelkamers worden. Het is te hopen, dat men bij die beraad slagingen dan de noodige aandacht zal schen ken aan het compromis-programma, dat de Deensche minister van buitenlandsche zaken Munch gisteren in zijn bijdrage tot de alge meene -.beschouwingen ontwikkeld heeft. Munch, die zijn politieke loopbaan als mi nister van oorlog begonnen is ik herin ner mij nog, hoe interessant men het in 1912 in Den Haag vond, toen. een minister van oorlog in onze residentiestad aan de bespre kingen der Interparlementaire Unie ter be vordering van ontwapening en internationale rechtspraak kwam deelnemen! is een der deskundigste personen op het gebied der ont wapeningsproblemen. Als voorzitter der ont wapeningscommissie der Interparlementaire Unie heeft hij reeds jaren lang met de par lementaire kringen der verschillende landen nauwe voeling. Persoonlijk, evenals Litvinow, de Spaansche minister Zulueta en verschil lende andere gedelegeerden, voorstander van onmiddellijke algeheele ontwapening legt ook Munch zich bij de opvatting der meer derheid neer. dat thans slechts een eerste stap in die richting gedaan kan worden. Mits echter die eerste stap werkelijk in de goede richting gaat en reeds een niet te verachten vermindering van bewapening brengen zal! De nauwgezette overdenking van de in de eerste vier dagen gehouden redevoeringen, waaronder die van alle zeven groote mogend heden, heeft dezen deskundige' de overtuiging geschonken, dat inderdaad zulk een eerste stap binnen het bereik der mogelijkheden be hoort. Het compromis tusschen de verschil lende opvattingen, dat Munch voor bereik baar acht, ziet er als volgt uit. Wat in de eerste plaats de door verschil lende redenaars bepleite verbondsbepalingen van de gevaarlijkste aanvalswapenen betreft, kon Munch vaststellen, dat over het begin sel eenstemmigheid bestaat, dat de confe rentie de door Sir John Simon en Grandi be pleite methode van de ..kwalitatieve" ver mindering van bewapening naast die der „kwantitatieve" moest toepassen. Tot een verscherping van het reeds in het Geneef- sche Protokol van 1925 neergelegde verbod van den gifgassenoorlog en den bacteriolo- gischen oorlog waren alle groote mogendhe den bereid. Verschillende gedelegeerden heb ben echter ook andere wapenen willen ver bieden, zooals groote oorlogsschepen, duik- booten, bombardeeringsvliegtuigen. tanks en zwaar geschut. Munch drong overtuigend er op aan, dat men hiertoe inderdaad zou over gaan. Niet alleen zou een dergelijk verbod groote besparingen met zich brengen en te vens het veiligheidsgevoel van alle landen verhoogen, doch bovendien zou hierdoor een der grootste moeilijkheden, die een succes der conferentie in den weg staan, grootcn- deels worden uit den weg geruimd. Indien de conferentie voor alle staten zou verbie den die aanvalswapenen te bezitten, wier bezit den overwonnen staten bij de vredes verdragen verboden is. dan zou een belang rijke stap op den door Duitschland en Hon garije geëischten weg van „gelijkheid van methode van ontwapening" gedaan zijn. Zoo zouden door een verbod van de gevaarlijkste aanvalswapenen drie vliegen met- één klap getroffen worden: belangrijke bezuiniging, grootere algemeene veiligheid, bevrediging van Duitschland's gclijkheidseisch zouden alle tegelijk verkregen worden. Een Tweede punt, waarover in beginsel Overeenstemming schijnt te bestaan, is de wenschelijkheid van een aanzienlijke ver mindering der bewapeningsuitgaven. Niets zal de volkeren meer ervan overtuigen, dat de conferentie praktisch nuttig werk heeft verricht dan indien de cijfers der militaire begrootingen een duidelijke verlaging zullen ondergaan. Intusschen hebben Frankrijk en andere delegaties een zoodanige verminde ring van uitgaven afhankelijk gesteld van een voorwaarde: betere organisatie van den vrede oftewel verhoogde veiligheidswaar borgen. Munch stelde dus natuurlijk de vraag, of redelijk uitzicht bestaat, dat aan deze voor waarde der Fransche veiligheidsschool eenigszins kan worden tegemoet gekomen. Het antwoord van Munch, die persoonlijk steeds de Angelsaksische leer verdedigd had, dat bewapeningsvermindering de beste veilig heidswaarborg is, was ook hier geruststellend. Munch erkende de praktische noodzakelijk heid van een tegemoetkoming aan de Fran sche wepschen, om daardoor het slagen der conferentie mogelijk te maken. Hij meende, dat op de volgende twee punten van het Fransche veiligheidsprogram een overeen stemming zou te verkrijgen zijn: 1) de schep ping van een doeltreffend internationaal toe zicht op de loyalen naleving der ontwapenings conventie, opdat niet de eerlijke staten de dupe van de kwade trouw der anderen zullen worden, en 2) de schepping van een inter nationale luchtvloot, die steeds ter beschik king van de Volkenbond (of. indien Amerika en Sovjet-Rusland dit zouden eischen, van een nog universeeler internationale organi satie) zou staan. Indien hiertoe 'besloten zou worden, merkte Munch nog op. zouden alle militaire luchtvaartuigen (behalve de enkele verkenners) aan de afzonderlijke sta ten moeten worden verboden, terwijl de bur gerlijke luchtvloten zouden moeten geïnter nationaliseerd, worden, zooals Tardieu heeft voorgesteld Ziet hier Munch's bemiddelingsprogramma tusschen de Fransche veiligheidsschool en de Angels aksisch-Duitsch-Italiaansoh-Russlsche opvatting van veiligheid-door-ontwapening. Belangrijke vermindering der militaire uit gaven en afschaffing van een internationale luchtvloot en van streng internationaal toe zicht op de naleving der conventie anders zij ds. Dat- een der deskundigste gedelegeerden na veertien dagen ontwapeningsconferentie een dergelijke oplossing van het vraagstuk voor mogelijk durft houden, toont wel aan, dat de conferentie niet slecht begonnen is! B. DE JONG VAN BEEK EN DONK DE TREINONTSPORING BIJ MARSEILLE. MISDADIGE OPZET GECONSTATEERD MARSEILLE. 15 Febr. (Reuter). Bij het onderzoek naar dc ontsporing van den snel trein bij Marseille is reeds thans ontwijfel baar geconstateerd, dat misdadig opzet in het spel was. V.D. meldt nog: Het politie-onderzoek inzake den aanslag op den sneltrein RomeParijs nabij Marseille heeft reeds tot belangrijke ontdekkingen ge leid. O.a. heeft men ontdekt, dat uit een steengroeve in de nabijheid 200 patronen, die voor het doen springen van rotsen worden gebruikt, gestolen waren. De machinist van den trein deelde mede. dat bij kort voor het ongeval een blauwachtig licht op den spoor dijk had gezien, dat afkomstig zou kunnen zijn van een lont zooals voor het ontsteken van dergelijke patronen gewoonlijk gebruikt wordt. Er bestaan vermoedens, dat de aan slag gepleegd zou kunnen zijn door Italiaan- sche revolutionnairen. Jacques Chardonne: Ik heb een ondcricerp voor een roman. Ik zou het geluk ivillcn toonen dat een vrouw aan een man kan geven het eenigc geluk dat van deze wereld is. Het schijnt mij toe dat ik niets anders zou kunnen beschrijven. Ter inleiding van den roman „Claire'') U hebt allen wel gelezen Van die ramp op Bemmel's ijs, En de prooi die daar gehaald werd Door den maaier met zijn zeis. 't Werpt een droeve zwarte schaduw Op de korte schaatsenpret, Die al haast weer was geëindigd Voor zij goed had ingezet. Door het viertal jonge menschen. Dat daar is verongelukt. Let men niet zoo op het drietal. Aan hetzelfde lot ontrukt. Daarom, ook al zijn de feiten U volledig al verteld. Vraag ik toch nog even aandacht Voor de daden van een held. Toen de menigte in wanhoop. Werkloos bij de ramp bleef staan, Toen een redder bij zijn pogen Reeds den dood was ingegaan; Toen heeft Alofs in zijn eentje Zonder acht op eigen nood, Met de kracht van dé vertwijfling Drie ontnomen aan den dood. Menigeen wordt dezer dagen Al te gauw een held genoemd, Menig holle krachtsprestatie Wordt als heldenfeit geroemd; Maar de heldendaad van Alofs Is er een van 't hoogste plan, Naar de hoogste definitie Noem ik hem een EDELMAN. Alofs, 'k breng je alle hulde. Diepgevoeld als 'k zelden doe. Alle lof die in jouw naam zit Komt je meer dan dubbel toe. P. GASUS. H. D. PUZZLE. EEN AANVULLING. Onze Puzzle No. 17 (kruiswoord-puzzle), opgenomen in ons blad van Zaterdag moet worden aangevuld. Onder de verticale woorden ontbreekt 16. Dit is een woord van 5 letters, een jaargetijde aanduidend. Verder komt tweemaal het cijfer 3 voor. Het tweede cijfer (2 letters, aanduidend een bergplaats) moet 31 zijn. In verband daarmede wordt de termijn voor inzending der oplossingen verlengd tot Woensdagavond. Inzendingen die dc Puzzle opgelost heb ben zooals die Zaterdag gepubliceerd werd worden natuurlijk ook als goed gerekend. DEZEN ZOMER EEN VERDRAG MET BELGIë? EINDE DER ONDERHANDELINGEN SPOEDIG VERWACHT? Ten vervolge op een vorig bericht weet de Msb. thans uit Briussel te melden, dat de onderhandelingen tusschen de Belgische en Nederlandsche Regeering hoogstwaarschijn lijk aan het einde dezer maand definitief zullen zijn geëindigd. Men rekent op 27 of 28 Februari. Men meent, dat het resultaat der onder handelingen nog vóór den zomer aan het Nederlandsche parlement zal kunnen worden voorgelegd. GEVROREN. ROME. 15 Febr. (V.D.) De koude-golf in Noord-Italië houdt met dezelfde v""g- heid alS te voren aan. De lagunen bij Venetië zijn zelfs dichtgevroren. In het ijs waren on geveer 20 barken blijven steken. Zij moesten door de brandweer met eigen speciaal daar voor vervaardigde IJsbrekers worden bevrijd. De temperatuur is opnieuw lager. Bij Padua vriest het 15 gr. Uit het gebergte bij Trente wordt sneeuwval en strenge vorst tot 24 gr. gemeld. ERNSTIG VLIEGONGELUK IN ENGELAND. TWEE VLIEGTUIGEN NEERGESTORT LONDEN. 15 Febr. (Reuter). Bij het vliegveld Leuchars in Fifeshire (Schotland) zijn twee militaire vliegtuigen in de lucht met elkaar in botsing gekomen. Twee inzittenden werden gedood en een werd zwaar gewond. Dit is het eerste noodlottige vliegongeluk, dat dit jaar in Groot-Brittannie heeft plaats ge had. DE BERGING VAN DE M 2 UITGESTELD. Naar de Times uit Portsmouth meldt, is het bergen van de gezonken duikboot M 2 uitgesteld.. De Tedworth, het schip, waarvan de duikers naar het wrak afdaalden en de bergingslichter Moordale zijn naar hun havens teruggekeerd (N.R.Ct.) GRUWELIJKE MOORD IN PARIJSCH CAFé. DRIE PERSONEN DOODGESCHOTEN. PARIJS, 16 Febr. (V. D.) In een der grootste café's aan de Boulevard Montmartre zijn gisterenavond drie Argentijnen door een landgenoot doodgeschoten. Het was tegen tien uur in den avond en het café was tot de laatste plaats bezet. Terwijl de kapel een wals speelde, werden de dichtst bij het ta feltje der Argentijnen zittende bezoekers opmerkzaam gemaakt op den twist, die tusschen de Argentijnen was uitcebrokerf. Plotseling sprong een der twistende op, en loste uit een revolver vijf schoten, waarvan geen ziin doel miste. Drie mannen zakten doodelijk getroffen ineen. Terwijl in het lo kaal een paniek uitbrak, trachtte de moor denaar met een groot pakket het café te ontvluchten, doch verscheidene cafébezoekers hielden hem tegen, namen hem zijn wapen af en overweldigden hem. Dc politie die ter stond ter plaatse was, nam den man in ar rest en moest hem tegen de woedende menigte beschermen. De Brugbouwers. Minister Beelaerts van Blokland heeft namens Nederland te Genève een rede ge houden, die de meesten in ons land bevre digd zal hebben, cn die daar een goeden In druk heeft gemaakt. Hij is. toen hij het woord kreeg, door de Conferentie begroet met langdurig applaus, bedoeld als een bij zondere hulde aan het land dat zich als oorlogsbestrijder sinds langen tijd een groo- ten naam heeft verworven. Een détail, een beleefdheid niettemin een vingerwijzing opnieuw voor diegenen, die denken dat wij als kleine natie toch niets bereiken kunnen. Zij vergissen zich. Niet voor niets bouwt men een positie van bijzonderen moreelen Invloed op. Mij treft in den aanvang van het betoog van den minister de juistheid van deze op merking: ,.Ik acht het verkeerd te beweren, dat het geslacht dat den oorlog beleefd heeft reeds begint te verdwijnen. Integen deel, die menschen beginnen juist thans op ieder gebied leidende posities in te nemen". Dat is volkomen waar. Het is wonderlijk zooveel tijd als er besteed wordt aan beroe pen op de jeugd cn verwijten aan den ouderdom, terwijl men dc groep van 3550- jarigen leeftijd daarbij min of meer als neu trale middenmoot behandelt. En toch zijn, zooals minister Beelaerts opmerkt, dat dege nen. aan wie de leidende posities ten deel vallen. Een niet erg jolige Engclschman heeft gezegd: ..Youth is the age of blunder, middle age Ls the age of struggle, old age is the age of regret". Het klinkt een beetje somber, maar er zit niettemin een groote kern van waarheid in. In elk geval deze, dat wij in de kracht van ons leven, gerijpt door voldoende ervaring en in het bezit van de maatschappelijke i>osities waarnaar wij in onze jeugd gestreefd hebben, de beste kans hebben om dingen tot stand te brengen. ..Wij veertigers" zijn degenen die den oorlogs tijd meegemaakt hebben in vol besef van haar ontzetting en in het gevoel van inten- sen afkeer cn verzet jegens dezen massa waanzin. dat onze Jeugd deed ontwaken. Wij hebben het, toen het daar was, in zijn vollen omvang en redeloosheid begrepen, en zijn het niet. vergeten. W'lj zitten nu op posten waar wij minder of meer invloed kunnen uitoefenen Er rust dus een zware verant woordelijkheid in de eerste plaats op ons. en als deze tijd van „struggle" een mislukking wordt, is het onze mislukking. Het is niet mijn bedoeling minister Beelaerts' rede in al haar paragrafen na te gaan. Het meeste is voor ons allen beken de taal. Alleen als de minister het scepticisme over de humaniseering van den oorlog bestrijdt ben ik. evenals zooveel an deren. het grondig met hem oneens. Een in zichzelf inhumane zaak kan men niet hu- maniseeren. De minister erkent dat, ondanks zichzelf, als hij ergens andere tn zijn rede spreekt van „de jeugd, die in opstand komt tegen de gedachte dat deze krankzinnigheid opnieuw zal beginnen". Van een door krank zinnigheid bevangen massa Ls niet te ver wachten dat zij haar waanzin volgens zekere .spelregels" zal uitvoeren. Dat hebben vroe gere oorlog dan ook ampel bewezen. Het verbod van bepaalde strijdmiddelen heeft Dc auto, die Maandagavond door het springen van een voorband te Heemstede in de Leidschevaart reed, stond slechts gedeeltelijk onder tcatcr cn kon spoedig gelicht worden. (Zie 2e pagiaa le blad).

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1932 | | pagina 1