STA TEN- GENERAAL. De portefeuillekwestie wordt niet gesteld H.D. VERTELLINC HAARLEM'S DACBLAD DONDERDAG 18 FEBRUARI 1932 TWEEDE KAMER. Maar het Kortingswetje toch verworpen. Ministercrisis niet te verwachten. Een verdediging zonder animo. Waarom moeten Juist de salarissen het ontgelden? De bezwaren niet weerlegd. Heden valt dé beslissing. Vandaag was de Eerste Kamer bijeen Heel kort. Enkele minuten slechts. De Senaat nam het ontwerp aan tot het aangaan van een geldleening van 200 mil- lioen, zonder discussie, zonder stemming. We beginnen met deze mededeellng, wijl zij van groote beteeken is is voor het in de Tweede Kamer gebeurde. Daar was heel groote belangstelling, in de Kamer en op de tribunes. Vele Eerste Ka merleden en vele bezoekers in de loges.. En niet de eersten de besten: wethouder Slin gcnberg, de procureur-generaal van den Hoogen Raad, Mr. Tak, de secretaris van den Raad van State Er was eenige sensatie. Vreesde men wer kelijk het aftreden van minister De Geer, wanneer hij zijn kortingsontwerpje niet aan genomen kreeg? Het ontiwerpje, dat op do uitkeeringen uit het gemeentefonds aan de gemeenten wilde 'korten, om de gemeenten te nopen ook haar ambtenaarssalarissen aan herziening te onderwerpen. En men wist dat er tegen hot ontwerp groote tegenkanting be stond. Een crisis aan Financiën zou een ka binetscrisis zijn. In deze dagen. Vandaag is de beslissing nog niet gevallen, morgen antwoord de bewindsman in twee den termijn. Maar: een kabinetscrisis komt er heusch niet, wel als oorzaak een verwerpen van het kortingswetje. Dit voorspellen we met alle zekerheid. Waarom? Wel hot kortingswetje is van te weinig beteekenis, dan dat de minister van Finan ciën zijn leven daaraan verbindt. Het is bo vendien opgevallen, dat de minister zoo wei nig aandacht besteedde aan het bezwaar van de geringe opbrengst van het ontwerp. Een bezwaar, dat moeilijk te weersproken lijkt. Voorts dat bleek uit de Memorie van Antwoord heeft minister De Geer in het verdedigen van ontwerp-178 vooral een poli tieke plicht gezien tegenover de liberale fractie, die voor de algemeene rijkssalariskor- ting stemde, alleen, wanneer ook op de ge meentelijke salarissen zal worden gekort. Ten slotte zal de minister morgen de por tefeuillekwestie niet stellen, wijl hij daar mede de staatsleening van a.s. Maandag geenszins zou bevorderen-. Er komt morgen heusch geen minister- crisis. Naar algemeen gevoelen was 's ministers rede niet zoo sterk als gewoonlijk. Was 't, wijl hij toch voor een verloren zaak pleitte? De minister verdedigde allereerst het aan grijpen van de uitkeeringen uit het Gemeen tefonds. Daar kon hij geen enkel staatsrech telijk bezwaar tegen zien. Wanneer hij des tijds bij de behandeling van de financieele verhoudingswet over de onveranderlijkheid der ultkeering had gesproken, dan bedoelde hij daarmede, dat er in het samenstel van de berekening, in de factoren der bereke- ning voor de ultkeering gedurende 5 jaren geen verandering zou komen. Maar niet, dat er niet op de totale uitkeerlng zou kunnen worden gekort. De minister zag ook geen aantasting der gemeentelijke autonomie, wanneer hij ingrij pen wilde bij de ambtenaarssalarissen. Er zijn wel staatscommissies geweest aldus Mr. de Geer die alle salarissen, ook die van de gemeenteambtenaren, wilden vast leggen in één algemeenen maatregel van be stuur. Maar Mr. de Wilde bleef vreezen, dat, wanneer er begonnen werd Invloed te oefe nen door middel der salarissen de regeering al heel spoedig ook andere, zuiver zelfstan dige uitgaven der gemeenten zou kunnen gaan beïnvloeden. Hierop antwoordde de mi nister: „de heer de Wilde ziet spoken": het baat thans slechts om een tijdelijke inper king tengevolge van heel bijzondere omstan digheden, den nood des tijds. Telkens weer kwam minister de Geer met het argument, hetwelk nu juist de Kamer niet redelijk kon vinden als argument, het argument, dat dc regeering met rijksgeld de ambtenaarssalarissen der gemeenten op peil houdt, terwijl zij zelve op de salarissen harer eigen ambtenaren moet korten. Ook nu weer kon zich de Kamer in die overwegingen niet vinden. Waarom grijpt de minister nu precie: op de salarissen in vroegen de heeren March ant, De Wilde en v. d. Tempel. Minister de Geer zette nog eens uiteen, dat besparing noodig is. Het Rijk heeft bij zondere tegenvallers, juist omcTat door de vastheid van de uitkeeringen uit het Ge meentefonds de gemeenten een meevaller hebben. De staatskas is gedupeerd thans door de heffingslimiet in de nieuwe finan cieele verhouding. De Kamer weet 't ook maar ziet daarom nog geen reden om speciaal de gemeentelijke salarissen aan te pakken, waardoor overigens, naar de repliek der hoeren Marchant on de Wilde geheel ver keerde voorstellingen heerschen: zij zijn over het algemeen heel wat minder, dan die voor het Rijk. Waarom pakte de minister de noodzaak van inperking op de rijksuitkeering uit het Gemeentefonds van den kant der salaris sen aan? Waarom geen uniforme korting? De minister zei den heei Van Vuuren (deze frerd daardoor echter niet overtuigd), dat deze z.i. niet practisch uitvoerbaar zou zijn. wijl vele gemeenten haar bestaan niet zou den kunnen voortzetten. Maar had de heer Rutgers van Rozenburg gezegd, waar om past U dan bij die korting geen degressie toe? Ja antwoordde de bewindsman maar dan kom ik tot dezelfde moeilijkhe den als die in het ontwerp zoo scherp wor den afgekeurd, dan moet ik toch ook reke ning gaan houden met de grens der 40 op centen op de Gemeentefondsbelasting, toch ook nagaan of andere heffingen in de ge meenten zwaar genoeg zijn, dus toch mijn hand steken in het „wespennest". De heer Rutgers van Rozenburg scheen overtuigd hij zal voor het ontwerp zijn. Maar aange nomen wordt het daardoor niet. Mr. Goseling had verwezen naar art. 126 der Ambtenaarswet ten einde de gemeenten tot bezuiniging te brengen. Minister De Geer geloofde niet aan de mogelijkheid van toepassing van dat artikel hier-hebben de Gedeputeerden een taak. Er waren meer zulke middelen aan de hand gedaan mi nister De Geer zag daarin geen eenheid, hij vond de oppositie zoo weinig eenstemmig en daarom zoo weinig constructief. De bewinds man verweet de Kamer, dat zij alles wat als een uitweg was opgesomd zoo rooskleurig zag: „dat wat je niet hebt", zonder dé na- deelen van het nieuw-voorgelegde te hebben getoetst. De minister bracht nog verband met de nooduitkeering aan de gemeenten in 1924. Reeds toen noemde hij 't noodzakelijk, wan neer de gemeenten geholpen moesten worden haar te dwingen niet te royaal te zijn. Hij wilde toen de volledige 81,2 pet. pensioen storting doen inhouden. Maar is dat niet heel wat anders vroeg de heer De Wilde. Het gaat thans toch om wettelijk vastliggende uitkeeringen? En niet om een douceur? Wellicht-, dat de minister morgen nog met krachtiger argumenten komt! De Kamer heeft de interpellatie-Wijnkoop geweigerd, in zake het sterfgeval in Septem ber in het Missiehuis St. Jan in Soest. De Kamer was met 723 stemmen van oordeel, dat er geenerlei urgentie is voor de behan deling en dat de aanvrager de Justitiebegroo- ting niet had moeten laten passeeren. INTIMUS. Te elfder ure. Een zacht tikken aan de deur deed Maud van haar schrijfbureau opzien en terwijl drukkelljk gezegd had, hedenmiddag niet. ge stoord te willen worden, riep ze luid haar toestemmend „binnen". Ze schreef alweer door. niet anders wachtend, dan Dientjc direct naast zich te zien staan. Het overbluf te haar geheel, toen. inplaats van Dientje's schelle stem, een forsoh mannengeluld door haar werkkamer dreunde. Haar vulpenhouder vloog over het schrijfbureau en met 'n ruk wendde het meisje zich om. In de omlijsting van de deur stond een man rechtop cn in één verbazing herkende ze in hem Victor. Wien ze ook verwacht had te zullen zien het allerlaatst Victor, den mar. die haar verloofde geweest was, maar die nu niet meer in haar leven meetelde. Zij. Maud, had hem In het bijzijn van anderen beleedigd en hU had die beleediging verdiend! Het was afschuwelijk geweest, wat hij gedaan had en niets wilde zc meer met hem te maken heb ben en toch stond daar nu Victor, terwijl hij haar met kalmen blik aanzag. Hij deed één stap naar voren en sloot de deur achter zich dicht. Eerst toen kreeg het meisje haar bezin ning. Victor! wat beteekent. dat?, riep zij en na verbazing klonk er nu ook verontwaardiging in haar stem. ,hoe durf je hier onaangediend binnenkomen? Omdat, antwoordde hij kalm. ik je de leugen dat je op reis waart, niet wilde laten zeggen, omdat ik me niet weg wilde laten sturen, daar ik je wat te zeggen heb. Daarom heb ik Dicntje 'n rijksdaalder in haar hand geduwd, waarvoor ze straks zal veinzen, mij niet te hebben zien binnenkomen. Je oude brutaliteit heeft je nog niet ver laten, zei het meisje scherp. Zooals Je het noemen wilt. brutaliteit, of 'n laatste poging, om 'n wederzijdsch misver stand uit den weg te ruimen. Hij beet zich op de lippen: ook hij vond. dat hij al te vee! gezegd had. Vast had hij zich voorgenomen 'geen concessie meer te schuld. Als er 'n misverstand, een afschuwe lijk misverstand was, dan lag het niet aan hem, maar aan het meisje, dat hem nu met booze oogen aanstaarde, trr-wJJl ze daartoe niet het recht bezat, Luister nog even, voor je gaat zitten, zei ze Vooruit verklaar ik je, dat dit gesprek tot niets kan leiden, omdat het doelloos is, de oude geschiedenis weer op te rakelen. Ik hoorde gisteren, dat je naar Afrika zult ver trekken. Welnu, hier is mijn hand. ik wensch Je het beste. Ik vernam ook, dat je 'n contract hebt geteekend, voor tien jaren. Het is 'n lange tijd, doch voor je het deed, zul je er wel over nagedacht, hebben. Ik herhaal wat ik je al éénmaal gezegd heb: ik kan je niet meer liefhebben. Heb je nog lust te gaan zitten, ga dan je gang. Maar in jou plaats ging ik heen. De laatste woorden sprak ze, hem strak aanziend, uit-, als om hem te suggereeren, dat haar meening de juiste was. Indien je dit ernst Is, zei Victor schor, zie ik inderdaad van een verder onderhoud af. Beide jonge menschen zagen bleek, doch zij bleef het flinkst. Vaarwel, zei ze en ze stak hem de hand toe. Hij wendde zich om, zonder oen woord te spreken. Voor het venster staande, zag ze hem gaan een onbekende toekomst tegemoet. Ze had nóg geen medelijden met hom. want het was afschuwelijk, wat hij had gedaan. Hij had Frcd, haar besten vriend, geruïneerd bij eon partij poker. Bij toeval was ze in de speel zaal terechtgekomen en eerst nadat Fred wankelend was opgestaan en zij de fluisteren de gesprekken rondom haar had begrepen, was alles in volle klaarheid tot haar door gedrongen: Fred had zijn toch reeds niet groot vermogen verspeeld door Victor's toe doen. Bah, dat was een laagheid geweest! En ze had het hardop gezegd. Zij had ge weigerd, hem aan te hooren. en ze was heen gegaan, diep in haar hart overtuigd, dat zij goed gehandeld had. Een half uur later zat Fred tegenover haar, diep weggedoken in een fauteuil. Ik zal het je zeggen, begon hij. Ik zal het. je precies zeggen. Luister dan. Ik heb Victor benijd, toen je hem boven mij de voorkeur hebt gegeven, maar iets heeft- me en dat zegt aües. Had je mij gekozen, dat zou misschien alles anders gegaan zijn én zeker zou ik me dan niet zoo lichtzinnig in schul den hebben gestoken. Niemand vermoedde het maar Victor wist het! En dat wist hij óók, toen we dien avond met ons spel begonnen, Om der wille van onze vriendschap heb ik hem dien middag tot "n groote dwaasheid overgehaald. Tot iederen prijs wilde ik ver mijden, dat jij zou weten, hoe ik in werke lijkheid mijn geld was kwijtgeraakt e,_ meende, dat het mijn eer niet zou aantasten, wanneer jij dacht, dat ik me door het spel geruïneerd had. 't Was 'n dwaasheid van me soit! Er zijn meer dwaasheden uitgehaald om 'n vrouw, 't Was eenvoudig komedie, toen we al grover gingen spelen, want de manier waarop ik zou verliezen, had ik voor- uitbepaald. Niet hij ruineerde mij, doöh lk had het me zelf gedaan, allang vooruit. Toen ik eindelijk wankelend op stond, was dat komedie voor anderen. Victor kreeg spijt van de zaak en wilde jou de ware toedracht mee deelen. II: stemde daar in toe, mits hij wilde wachten, tot ik op de boot was naar Afrika Je wilde hem niet aanhooren, nu gaat hij naaT Afrika, in mijn plaats. Met welke boot? Met de „Olaf Hark". Dank je. Dien avond na dien volgenden dag be vonden zich op het promenadedek van de „Olaf Hark" een man en een vrouw. Ze leunden over de verschansing. „Voor het laatst. Maud'', zei de man, „je weet niet wat je begonnen bent. Keer terug bij de eerste haven. Het leven daar ginde: is niet geschikt voor je". „Mijn beste jongen'" zei de vrouw kalm, en juist die kalmte op dit oogenblik maakte haar subliem, „mijn cenig bezwaar is, dat ik niet weet, of daar ginds wel een stadhuis is. Als er geen is, Victor, dan moet er voor ons een gebouwd worden TON RUYOROK. BINNENLAND WAAR BLIJFT HET PAARD OP ONS WEGENNET. A. N. W. B. ZAL DE VRAAG BESTUDEEREN De commissie voor he'. P.uitertoerisme cn de Nederlandsche Hippische Sportbond heb ben op 9 Maart te Utrecht een vergadering belegd, waarin het vraagstuk onder de oogen gezien zal worden van „Het Paard op den Weg", bij de uitbreiding van ons wegennet. De minister van defensie heeft instemming met het houden van de bijeenkomst betuigd. Niet minder dan 75 colleges en vereenigingen hebben adhaesie aan het plan gehecht. TAL VAN PROTESTEN TEGEN DE UITWIJZING DER JEZUÏETEN. De Vereeniging de Katholieke Nederland sche Dagbladpers heeft een telegram van protest tegen de uitwijzing der Jezuieten uit Spanje gezonden aan den president der Spaansche republiek. Hetzelfde deed de Ned. Katholieke Boeren- en Tuindersbond, en naar wij in de Maasbode vermeld vinden, een 70- tal andere vereenigingen. ONAANGENAME VERRASSING NA 14 JAAR. NOG ALTIJD EEN GEVANGENISSTRAF TE GOED. De Standaard maakt melding van een ar restatie te Zaandam van iemand, die 14 jaar geleden wegens diefstal van eenden veroor deeld werd tot drie maanden gevangenis straf. Door een verzuim in de administratie was het vonnis destijds niet ten uitvoer ge legd. De termijn van verjaring is 16 jaar. De man is thans vader van een gezin. De man is voorloopig op vrije voeten ge steld. Alleen een verzoek om gratie aan de Koningin kan hem buiten de gevangenis houden. GEWELDIGE BRAND VER WOEST SCHUREN EN STALLEN. YEE WEER HET SLACHTOFFER. Te Lage Zwaluwe is Dinsd'agavnki een land- bou'wschuur in brand ©eraakt, waardoor ook de stallen vuur vatten en 26 van de zich daarin bevindende melkkoeien het slachtof fer werden, evenals twee paarden en drie varkens. Een tegenover gelegen landbouwschuur werd eveneens door het vuur verwoest. Een in de nabijheid staande vlasschuur met 300.000 K.G. vlas verbrandde tevens. De brand was tot ver in den omtrek te zien en trok belangstelling tot uit Breda. Alle drie de afgebrande schuren waren ver zekerd. SCHOENEN-EXPORTEURS REEDS AAN HUN CONTINGEN TEN TOE. TSJECHO-SLOWAKIJE TOT JULI GEBANNEN? In het Handelsblad vinden wij vermeld, dat het contingent voor den invoer in Neder land van schoenen uit Tsjecho-Slowakije, Engeland cn Zwitserland in Januari reeds overschreden was. Zoo het surplus wordt af getrokken van het contingent voor het vol gende kwartaal, mag Tsjecho-Slowakije pas weer in Juli invoeren. Duitschland is in Januari nog 2500 paren onder zijn kwantum gebleven, doch zal nu het contingent wel bereikt hebben. Voor andere schoenen dan lederen, dames- fantasieschoenen enz. is het contingent in de verste verte niet bereikt, zelfs het derde deel van het kwartaal niet. Alleen Engeland met zijn lage pondenkoers is over zijn con tingent hoen. Bij schoenen van rubber heeft Japan een STRAFZAAK TEGEN EEN ADVOCAAT VOORTGEZET. DUITSCHER EEN VALSCH STUK GEDICTEERD. De Rechtbank te Amsterdam zette Woens dag de behandeling voort van de strafzaak tegen den Amsterdamschen advocaat, ver dacht van medeplichtigheid aan valschheid in geschrifte, verduistering en heling. Hij zou o.a. in een crediet-hypotheekaete heb ben doen opnemen, dat een zekere juffrouw te Llmmen aan een hypotheekgever te Bus sum een schuld van f 8890 had. Dat was echter, zooals hem bekend was, onjuist. Als getuige werd gehoord de neef van de juffrouw, thans wonende in Dpitschland. Aanvankelijk was hij niet als getuige ver schenen, doch de tweede verdachte in deze zaak, de Amsterdamsche koopman had op zijn aanwezig zijn gestaan. De advocaat had aan den neef een valsch taxatierapport ge dicteerd. Het huis van de juffrouw was oor spronkelijk getaxeerd op f 8000. de advocaat had get. op zijn kantoor een taxatierapport ten bedrage van f 18.000 gedicteerd. Toen get. het geschreven had, had verd. lachend gezegd: „Nu hebt U zich aan ,-Urkundefal- schung" schuldig gemaakt." Get. wist. dat de woning oorspronkelijk was getaxeerd op f 8000, doch hij zag geen kwaad in het val- sche rapport. Pres. mr. Huysinga: „Waar is dat valsche rapport gebleven?" Getuige: „Dat weet ik niet, waarschijn lijk heeft de advocaat het in zijn zak ge stoken." Naar de meening van get. was de advocaat voor het gebeurde verantwoordelijk, de Am sterdamsche koopman zou zijn handteeke- ning maar gezet hebben, zonder den inhoud van de stukken te kennen. Pres.: Toen U dat valsche taxatierapport schreef, hebt U er toen nooit aan gedacht dat U een strafbare handeling pleegde? Get.: Dat is pas later tot mij doorgedron gen, doch toen was het te laat. Pres.: Waarom hebt U geen pogingen ge daan dat taxatierapport terug te krijgen? Getuige: Dat hèb ik geprobeerd, maar het is me niet gelukt. De advocaat verlaat hierop het verdachte- bankje om zijn plaats af te staan aan den Amsterdamschen koopman. Deze houdt eerst een opgewonden redevoe ring. waarin hij betoogt, dat hij minder goea wordt behandeld, dan de advocaat, zijn medeverdachte. Nadat de koopman uit Bussum nogmaals gehoord was. was het getuigenverhoor in de zaak van den Amsterdamschen koopman ten einde. Zaterdag zal de officier requisitoir nemen. Na de pauze neemt de Amsterdamsche advocaat weer in het bankje der verdachten plaats. De Amsterdamsche koopman komt nu voor het getuigenhekje. Er ontstaat een hevige ruzie tusschen dezen breedsprakigen getuige en mr. Kokosky. Nadat de juffrouw en haar huisgenoote nog zijn ondervraagd wordt de verdere behande ling van deze zaak geschorst. OUDE MAN TE LEIDEN OVERVALLEN TWEE MANNEN ZIJN WONING BINNEN GEDRONGEN. ROOF NIET DE DRIJFVEER? Woensdagavond te ongeveer 7 uur is op de Heerengracht te Leiden een moordaanslag gepleegd op den 65-jarigen heer Brandt, die alleen met zijn 93-jarige moeder perceel 16 aldaar bewoont. Een tweetal personen dat tot nu toe onbekend is gebleven is na aangebeld te hebben het huis van den heer die persoonlijk opendeed, binnengedron gen, waar het tweetal hem in de gang onge veer vijf messteken toebracht, waarna de on bekende individuen de vlucht namen. Bij onderzoek door den Eersten Hulpdienst bleken de wonden niet van ernstigen aard te zijn. De heer B. werd naar het Academisch Ziekenhuis vervoerd. De politie stelt onder leiding van commissaris Meyer een uitgebreid onderzoek in. Er wordt niets vermist. Aange nomen wordt, dat roof niet de drijfveer is geweest tot dezen aanslag. De toestand van het slachtoffer is naar omstandigheden be vredigend. Nader wordt nog vernomen, dat de heer B„ die nogal voor vermogend doorging, niet bij zonder gezien was. Enkele maanden geleden heeft zich iemand in het huis van den heer B. laten insluiten en de moeder van den heer B. geslagen. De heer B. heeft dezen man des tijds persoonlijk d° deur uitgewerkt. De daders van den aanslag van heden zijn per auto gekomen. Deze wagen lieten zij voor het huis staan, twee mannen zijn daarop het huis binnengegaan, terwijl vermoedelijk een derde buiten heeft staan wachten. GEEN BRAND BLUSSCHEN ZONDER BON GELUKKIG HIELD HET VUUR ER REKENING MEE geweldig kwantum op de markt geworpen, i terwijl het in de basisjaren niets invoerde. I madl uaws„ W11 wornen nar doen en nu n»m hU al ftn gedwllf van toch atttfdI plezK-i gedaan cn dat la. dat je Het contingent is dus gelijk 0 cn ia met zelfs een brand in bepSde omstandig lieden do schuld op zich! Van zijn kant bestond geen l keus op Victor Is gevallen. Hij was jou waard 1 188.052 paren overschreden. kan handelen. mawuuugueaen V.D. meldt: Het geval met de motorspuit te Zaandam, die niet mocht uitrijden voor er een belas- tingkaart was ingevuld, vindt navolging. Er moet nu eenmaal orde zijn. zelfs bij brand en het is ontoelaatbaar dat er op onregel matige wijze gebluscht wordt. Dat het ook nog wel ordelijk kan, werd dezer dagen op een ambachtsschool te Am sterdam bewezen. Op deze school heerschte tot voor kort nog de verkeerde meening dat de eene leeraar. zoo maar, op een eenvoudig verzoek, den anderen mocht ter wille zijn met het afstaan van eenig materiaal of gereedschap. Daaraan is door oen ingenieus bonnenstelsel een einde gemaakt. Het loopt nu alles over Directie en Administratie. En nu kwam er brand op een der boven verdiepingen, zoo maar, zonder voorafgaande kennisgeving. De leeraar liet de klas ontrui men en zond eenige leerlingen naar beneden om emmers zand. Het brandde bij de lood gieters al vrij stevig en er was bovendien benzine bij het geval betrokken. Inmiddels bluschten leeraren en leerlingen wat ze kon den, sleepten weg wat los was en zagen dra de zandhalem naar boven komen hollen, doch met leege emmers. Eerst moest een behoorlijk geteekend aanvraagbriefje voor zand wor den ingediend. Do brand heeft- zich tenslotte bij dit- besluit neergelegd en werd zonder zand. alleen na een beetje meer schade, gebluscht. Waarmee maar betoogd wil worden dat FRANSCH WANTROUWEN NOG NIET GERUSTGESTELD. „Vele Duitsche wapen fabrieken in Nederland.' TEGENSPRAKEN HELPEN NIET. Havas meldt uit Parijs, dat het Kamerlid Boulloux Lafont in zijn rapport omtrent de oorlogsbegrooting een aantal buitenlandsche fabrieken opnoemt, die oorlogstuig vervaar digen voor Duitsche rekening. In Nederland, aldus het Kamerlid, zijn dit de Nederlandsche Instrumenten-compagnie te Venlo, gesticht door de firma Zeiss, welke optiek vervaardigt; de Handel-maatschappij Siderius, die artilleriemateriaal maakt; de Nederlandsche Vliegtuigenfabriek van Fokker te Amsterdam en de vliegbootenfabriek Avio- landa te Papendrecht, welke beide fabrieken vliegtuigen enz. vervaardigen. In het Handelsblad vinden wij daarbij aan- geteekend: Over „Siderius" hebben wij naar aanleiding van de enquête door het Parijsche „Journal" reeds herhaaldelijk het onze gezegd. Het blad geeft In overweging, dat de Fran- sche regeering het daar opgeslagen mate riaal zelf zou koopen om gerust te zijn. De „Nederlandsche Instrumenten Com pagnie" (Nedinsco> is een Nederlandsche in stelling, zooals blijkt uit het handelsregister te Venlo. Zij onderhoudt betrekkingen met de Zeiss-fabrieken te Jena, in zooverre zij een aantal Zeiss-patenten exploiteert. Zij maakt optisch materiaal, zooals afstands meters, kijkers, periscopen, die voor velerlei doeleinden kunnen dienen, ook natuurlijk bij het gebruik van bepaalde wapens. Dit is al gemeen bekend en er wordt volstrekt geen geheim van gemaakt. De Nederlandsche weermacht betrekt er bijv. instrumenten van, en het afzetgebied ligt, naar wij vernemen, ook in verschillende andere landen, met uit zondering evenwel van Frankrijk, Engeland en Duitschland, omdat deze zelf Ln eigen behoeften op dit punt kunnen voorzien. Wat de Fokker-fabrieken betreft, die zijn natuurlijk vrij om te maken wat zij willen op het gebied van vliegtuigen. Naar wij ver nemen hebben zij na den oorlog aan Duitsch land uitsluitend enkele verkeer s-vliegtui- gen geleverd, maar in de laatste tien jaren in het geheel niet meer. De Fokker-fabrieken vervaardigen zelf slechts vliegtuigen, maar geen eventueel daarvoor te bestemmen wa pens, maar zouden, voor zoover haar produc ten onder het begrip onderdeelen van wa pens zouden kunnen vallen, onder dezelfde overheidscontrole als alle andere wapen fabrieken komen. Wat „Aviolanda" betreft, deze onderneming is onder den druk der te genwoordige economische omstandigheden bezig haar deuren te sluiten, maar zou ove rigens onder hetzelfde regiem vallen. Wapenfabricatie is in Nederland mogelijk, evenals in Frankrijk en elders. Wapenuitvoer eveneens. Maar onder scherpe contröle der overheid, diè daarbij de practische gedrags lijn volgt, dat zulke uitvoer geen conflict moet scheppen met beslaande en ons bekende in ternationale overeenkomsten. Het blad herinnert er aan, dat minister Beelaerts te Genève heeft aangedrongen op versterking der internationale controle. Willen de Franschen de moeilijkheden der wapencontróle ln het algemeen in het licht stellen, en naar een waterdicht systeem zoeken, dan kunnen zij een nuttige bijdrage tot het werk van Genève leveren. Maar door tegen alle officieele en andere weerleggingen van Nederlandsche zijde in, te blijven volhouden, of althans den schijn te blijven wekken, dat Duitschland zich in en via Nederland wapent of althans wapenen kan, maken de Franschen slechts den indruk dat zij alleen maar een argument zoeken om zelf aan vermindering van bewapening te kunnen ontkomen. Moet die indruk blijven voortbestaan? WEER NIEUWE SPOORWEG AANSLAGEN? Volgens Het Volk heeft men ontdekt, dat te Hilversum bij een spoorovergang een stuk rail tusschen een wissel was gestoken, klaar blijkelijk met de bedoeling om een der avondtreinen te laten ontsporen. Tevens zou de directie der Nederlandsche Spoorwegen een dreigbrief hebben ontvan gen, waarin een aanslag op den Parijschen trein wordt aangekondigd bij het Leidsche station. In beide gevallen hebben politie en spoor wegen maatregelen genomen. ALS MACHINIST EN VROUW RUZIE HEBBEN. MOET DE TREIN MAAR WACHTEN. Wij lezen in het Handelsblad: Dezer dagen sprong even buiten Zwolle een vrouw van een trein naar Blokzijl. De mede passagiers zagen haar even later naast de rails liggen, langzaam opstaan en wegloopen. De trein stopte en men zag daarop de machi nist de vrouw naloopen en inhalen, maar zij scheen te weigeren om mee terug te gaan. Onverrichterzake keerde de machinist terug. Men vertrok zonder de reizigster. In Hasselt waarschuwde men het station Zwartsluis, waar bij aankomst een andere machinist gereed stond om den trein verder te brengen. Wat toch was het geval? De vrouw was de echtgenoote van den machi nist. Zij had op het balkon staande, gezien dat haar man teekens wisselde met een langs de lijn wonend meisje en in haar woede daar over is zij uit den trein gesprongen om.... met het meisje te gaan praten. MUITERIJ OP ARUBA. TWEE EN DERTIG REBELLEN GEVANGEN GENOMEN. De Tel. publiceert een United Press-bericht uit Willemstad (Curasao) volgens hetwelk op het eiland Aruba, een van de eilanden Onder den Wind, 32 „rebellen" gevangen genomen zijn. Naar gemeld wordt, waren zij meer uit op roof en brandstichting, dan op omverwerping van het bewind. Enkele der gearresteerden zijn reeds gedeporteerd, an deren worden in verzekerde bewaring ge houden. in afwachting van een nader ver hoor. De gouverneur van Curasao, de heer Van Slobbe, is aan boord van een Neder landsche torpedojager uit Willemstad naar Aruba vertrokken,

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1932 | | pagina 10