Haarlem's Dagblad | 1932 | 15 maart 1932 | pagina 14

BINNENLAND.

H.D. VERTELLING

HAARLEM S DAGBLADDINSDAG 15 MAART 1932

PREDIKANT VOOR DE
RECHTBANK.

VROUW DOOR VERDRINKING OM HET
LEVEN GEKOMEN.

TIEN JAAR GEVANGENISSTRAF GEëlSCHT.

Voor de rechtbank t© Leeuwarden heelt
terecht gestaan de 48-jarige predikant uit
St. Anna ter Muiden, thans gedetineerd,
wicn ten laste ls gelegd, dat hij in zee bij
Ameland zijn vrouw verdronken heeft, door
haar bij het baden zoo lang onder water te
houden, tot zij dood was.

Er waren 14 getuigen gedagvaard. Te za-
men met wijlen dr. F. B. Westerhuis te
Leeuwarden heeft dr. Mieremet een rapport
Ingediend, dat concludeert, dat verdachte
vlak vóór en vlak na de strafbare hande
ling psychische verschijnselen heeft vertoond
welke weliswaar het bezonnen overleg niet
uitsloten, maar toch gezien zijn minderwaar
digen geestelijken aanleg als abnormaal
moeten worden opgevat. In het huis van be
waring heeft verdachte psychische stoornis
sen gehad, welke overeenstemming vertoon
den met vroegere aberra-psychische- Het rap
port zegt. volgens het verslag in de N. R. C-
dat verd. gedurende het plegen van het feit,
in een zoodanigen abnormalen affect-toe
stand verkeerde, dat bezonnen overleg op dat
oogenblik was uitgesloten. Het ontstaan van
den affect-toestand moet worden toegeschre
ven aan den minderwaardigen geestelijken
aanleg.

Verdediger van verd. Is mr. M. E. Hcpkema

Als eerste getuige werd gehoord de heer
H. Borghout, boekhouder te Groningen. Deze
was op den bewusten dag aan het strand.
De dominee wenkte hem. Het eerste wat spr.
van den dominee hoorde was: O mijn kind.
o mijn kind. Spoedig kwam er meer hulp op
dagen. Kunstmatige ademhaling werd toe
gepast. waarbij de heer Steinvoorte de lei
ding nam.

Getuige J. van Althuis van Leeuwarden
was dien morgen ook aan het strand. Ook hij
spoedde zich naar de plaats van het onge
luk. Daar stonden de vorige getuige en de
dominee bij het schijnbaar levenlooze
lichaam van een vrouw. Allen stonden er
hulpeloos tegenover. Eerst toen de heer
Steinvoorte kwam probeerde men dc levens
geesten op te wekken. Een uur was men
zonder resultaat bezig. Tenslotte constateer
de de dokter den dood.

De president, baron van Imhoff tot den
paviljoenhouder Steinvoorte: Hoe was het
met den dominee zelf gesteld?

Getuige: eerst een beetje zenuwachtig,
later geheel normaal.

Nadat alles afgeloopen was. dankte de do
minee allen voor de hulp en ging mede met
den wagen, die het lijk naar pension Schols
vervoerde.

Getuige antwoordt op een vraag van den
substituut-officier mr- Wassenbergh, dat
men aanvankelilk niet aan misdaad dacht,
doch later verklaarde men, het vreemd t.e
vinden dat de dominee op deze Dlek was gaan
baden en dat met afcaand water.

Dr. Mieremet te Gronineen. als getuige
gehoord, verklaarde het liik van de dame
onderzocht te hebben. Alles wees op dood
door verdrinking. Voor dezen deskundige
heeft verdachte het gebeurde gerecon
strueerd. Verdachte moet zijn vrouw bij de
polsen onder water hebben vetrokken en
net zoo lang onder water hebben gehouden
tot zij verdronken was. Getuigen was er bij.
dat verdachte een verklaring van het eebeur-
de aan den rechtercommissaris gaf. Dit ver
haal werd vrij vlot in conversatievorm en
zonder groote opgewondenheid door ver
dachte gedaan.

De heer J. Sooelstra. broer van het slacht
offer. wprd ook als getultre gehoord. Hij kreeg
het bericht, dat. zijn zuster on Ameland was
verdronken en begaf zich naar Bo^lcnslaan
om er met. zijn moeder over te snrek^n. De
moeder zeide later: Dat heeft, hii gedaan.
Getuige trachtte zijn moeder van deze mee
ning af te brengen. Bit de regeling van de
bcerafenis zeide verdachte: Ik heb zoo'n
strijd. De begrafenis zal wel niet doorgaan.
De marechaussee zijn hier gisteravond ge
weest. Ook uit verdere uiting©»? b°<n^ep ge
tuige de waarheid en eindelijk zeide ver
dachte: Ik zal alles straks aan de famil'e
zeveen Maar ik. aldus getuige, zeide: Je
houdt ie stil Want ik beereep .dat er iets
verschrikkeiitks zou geb°i"*en als bii voor
de begrafenis in den vollen familiekring
sprak.

Toen. even voordat het lijk zou worden
weggedragen, boog verdachte zich nog even
over de kist heen en zeide: ia menschen.
doch getuige gebood hem zich stil te houden.

Tijdens de begrafenis hield verdachte zich
vrii rustig, maar 's avonds heeft hii bekend

De president: Hoe kwam de moeder er bij
reeds dadelijk vermoedens on te vatten?

Getuige: Mijn moeder wist, waar het ge
beurd was on vond het zoo'n stille en eigen
aardige plaats. Ook waren er nog andere
aanwijzingen.

Het OM.; Hebt u tijdens de begrafenis
Iets abnormaals aan verdachte gemerkt?

Getuige: Neen.

Verder zegt deze getuige nog. dat als ver
dachte niet eenige daeen bij zijn familie
was geweest, hij z.i. nimmer zou hebben
bekend. Maar het verdriet van de moeder
en dc broers en zusters maakte hem murw.

Rechter mr. Kortenhout v. d. Sluvs: Had
u vroeger al eens Iets abnormaals aan ver
dachte gemerkt?

Getuige: Nooit.

De moeder van het slachtoffer vertelde,
dat verdachte haar gezegd had: Ik ben de
moordenaar. Daarna deed hij het verhaal
hoe hij haar had vermoord

Verdediger: Heeft hU u destijds niet ge
zegd: Moeder, ik heb Jitskc vermoord, doch
vergeef het mij. ik ben op dat oogenblik
krankzinnig geweest, het brandde mij in het
hoofd.

Getuige: Hij heeft wel gezegd dat het hem
brandde, maar over krankzinnigheid is niet
gesproken.

Ook aan den veldwachter heeft verd. ge
zegd iets vreeselijks te hebhen gedaan.

Een andere getuige zei nog dat de predi
kant bang was dat zijn vrouw hem ontrouw
zou worden.

Vervolgens werd verdachte gehoord.

Op vragen van den president antwoordde
hij dat toen zij belde ln het water waren zUn
opude vrees plotseling hevig ls komen op
zetten. De angst bracht hem tot wanhoop.
Weten kon verdachte niets maar in zijn
verbeelding zag hij beider geluk verdwij
nen. Op eens meende hij. dat God zelf aan
wezig was en zijn gebod van zuiverheid en
kuischheid deed hooren. Toen heeft verdach
te gemeend, dat dit gebod door hem moest

worden vervuld. Verd. was zichzelf niet meer
baas Pas in het Vals van bewaring kon hij
begrijpen hoe zich alles had toegedragen.

De getuige deskundige dr. Wiersma ver
klaarde, dat verd. tijdens zijn daad obnor-
maal was. Ook nu verkeert hij nog in zeer
labiclen toestand.

Get. acht het 't beste, dat verd. werd ge
plaatst in een krankzinnigengesticht. Als de
tijd hier doorgebracht voorbij is, kan hij ter
beschikking van de Justitie worden gesteld.
Verd.'s intellect is echter geheel in orde.
Wordt verd. weer blootgesteld aan de prik
kels in de maatschappij dan zal hij abnor
maal zijn.

De verdediger vestigt er nog den aandacht
op, dat wijlen de heer WesterhuLs ln zijn
conclusies aangaande de ontoerekenbaarheid
van verd, minstens even ver ging als Dr.
Wiersma.

Om half drie wordt de zitting voor een
uur geschorst.

Bij de hervatting wordt het onderzoek
voortgezet met gesloten deuren.

Bij do voortgezette openbare behandeling
was het woord aan Mr. H. A. Wessenbergh
voor het houden van zijn requisitoir.

Hij cisschte tegen verdachte een gevan
genisstraf van tien jaren. De uitspraak is
bepaald op 23 Maart.

NAAR EEN COMPROMIS IN DE
S. D. A. P.?

86 VOORAANSTAANDE LEDEN DRINGEN
OP SAMENWERKING AAN.

Een bijeenkomst van 86 leden der S.D.A.P.
die zich tot het ..centrum" der partij reke
nen, publiceert in Het Volk een manifest
aan de leden der S.D.A.P., waarin zij zeggen
dat samengaan der verschillende stroo
mingen in dc S.D.A.P. bij eenigen goeden wil
wederzijds mogelijk is en dat die mogelijk
heid in de volgende Jaren, ondanks alles wat
daartegen schijnt te spreken, steeds toe
nemen zal. Daartoe is echter noodig, dat de
Unkergroep alles wat haar het karakter
geeft van een „partij in de partij" onvoor
waardelijk nalaat. Anderzijds dient haar
echter door de partij zclvo de volle gelegen
heid worden gegeven haar meeningen schrif
telijk ter kennis van alle partijgenooten te
brengen, zonder dat daarvoor eenige andere
organisaties dan die, uitgaande van partij en
partijpers, noodig zal zijn. De opstellers van
het manifest zijn van mecnlng, dat ook het
congres geen vruchtbaarder werk kan ver
rechten dan eerst deze principes tot de
zijne te maken. Eerst daarna kan in rustiger
sfeer een beslissing worden genomen, over
dc uitwerking dezer principes en over alle
tactiekkwestics. Daarvoor is echter noodig,
dat het congres geen bijeenkomst zijn van
afgevaardgden. die door bindend mandaat
niet meer in hun beslissingen vrij staan. Het
manifest besluit met een beroep op de een
heid in de partij om der wille van haar
aanvalswaardc.

Het is o.a. geteekend door mevrouw Van
Blitz—Bonn, Amsterdam. C. de Dood, Am
sterdam. ir. V. W. van Goeh en mevrouw Van
Gogh Wibaut, Laren. Henri I-Iartog, Am
sterdam, mevrouw Ide—Bottcnheim. Am
sterdam. C. Pothuis—Smit. Amsterdam, Ari-
dries de Rosa Amsterdam, Landskvoon,
Utrecht, M. WibautBerdenis van Berlekom,
Amsterdam. S. dc Wolff, Amsterdam. Hein v.
Wijk, Heemstede en Daan van der Zee, Den
Haag.

DE OVERVAL TE DOETINCHEM.

De te Dootinchem wegens een overval op
een looper gearresteerde man. weigert elke
inlichting te geven. Een koffertje, dat hij
bij zich heeft gehad, is weg.

HOOFDCONDUCTEURS NIET
MEER VERANTWOORDELIJK.

PROTEST VAN LOCOMOTIEF- EN
TREINPERSONEEL.

De Nederlandschc Vereeniglng van Spoor-
en Tramwegpersoneel heeft te Utrecht een
vergadering gehouden voor leden van het
locomotief- en treinpersoneel en wagenbe
stuurder-conducteurs, waarin geprotesteerd
is tegen d eopheffing van de bepaling, dat
de hoofdconducteur mede verantwoordelijk
is voor de veiligheid onder het rijden. Ver
schillende sprekers, onder wie de voorzitter,
de heer P. Moltmaker, hebben het woord ge
voerd, waarna een motie is aangenomen,
waarin om de wille van de veiligheid van
het verkeer en het personeelbelang tegen
den maatregel geprotesteerd wordt.

WERKMAN 's NACHTS AANGEVALLEN?

Te Delft is in den nacht Zondag op Maan
dag een 26-jarige werkman bewusteloos ge
vonden. Hij had een hersenschudding en een
bekkenfractuur. Vier vrienden deden het
voorkomen of hij een ongeluk had gehad.
Daar men echter aanneemt, dat van misdrijf
sprake is, werd een 22-jarige man nog
denzelfden nacht van zijn bed gelicht.

KANTOREN OP ZIJN GEMAK
DOORZOCHT.

MERKWAARDIGE INBRAAK TE UTRECHT.

Te Utrecht ls een buitengewoon brutale
inbraak gepleegd in de kantoren en het jna-
gazijn van dc N.V. Ledermaatschappij voor
heen J Elzas. De dief heeft in den nacht
van Zaterdag op Zondag het gebouw bezocht,
alles overhooDi gehaald, de brandkast met de
reservesleutels, die in een kastje lagen, ge
opend en de loketten er van opengebroken,
en er f 500.— aan Hollandsch geld en buiten-
landsch panier uit gehaald, en l 25.— aan
postzeecls. De effecten heeft hij laten liggen.

Hij heeft onder het werk verscheidene si
garen gerookt, en zich het stof netles van
de kleeren eeborsleld. nadat het werk ge
daan was. Bii h©t werk heeft hii de kantoor-
las van iemand van het personeel aange
trokken en de mouwen met elasti^kies dicht
gebonden. HU hoef? ook zh'n schoenen ge
borsteld. is oo de W C. geweest en via het
glazen dak van een der magazijnen ver
trokken. Van eer. der ruiten heeft hij daar
toe de stopverf losgepeuterd, waarna hij het
ruit er uit lichtte en tegen den muur zette.

Men vermoedt dus met een inbreker
doen te hebben, die in het vak niet vreemd
ia.

SOCIAALDEMOCRATISCHE
VROUWENCLUBS BIJEEN.

REACTIE OP DE VROUWENBEWEGING
GECONSTATEERD.

Te Deventer is Zaterdag en Zondag het
congres van den Bond van Sociaal-democra
tische Vrouwenclubs gehouden. Mevrouw M.
WibautBerdenis van Berlekom heeft de ver
gadering geopend met een rede, waarin zij
zeide, dat in ons land de reactie steeds meer
veld wint. De ministerraad heeft er laatst op
aangedrongen om bij solllctaties de onge
trouwde alleenstaande vrouw achter te stel
len bij den getrouwden man. De rechtsche
bladen ging dit echter nog niet ver genoeg,
ook de ongetrouwde man moest den voorrang
hebben boven de ongetrouwde vrouw.

Voorts herinnerde de voorzitster er, vol
gens het verslag in Het Volk, aan, dat de
wet het mevrouw Saunders, wethoudster van
Deventer, onmogelilk maakte om haar arbeid
voort te zetten. Mevrouw Wibaut meende,
dat deze wet door een conservatieve meer
derheid met oen soort kwaadwilligheid is
aangenomen Hoeveel voortreffelijke vrouwe
lijke gemeenteraadsleden werden niet op de
zelfde wijze door deze wet getroffen, aldus
mevrouw Wibaut. Hier tegenover zijn enkele
successen voor de zelfstandigheid der vrouw
te boeken. In Amsterdam werd. ondanks ver
zet. een gehuwde vrouw om haar bijzondere
verdienste tot professor in het strafrecht be
noemd. In de Tweede Kamer trad mej. Alida
de Jong als derde vrouwelijke afgevaardigde
der S.D.A.P op. Voorts noemde spreekster de
verbeteringen in de wetgeving voor vrouwen
in Spanje. Verder memoreerde zij. dat de
Nobelprijs voor den vrede is toegekend aan
een vrouw, Jane Addams, het petitionnement
van de vrouwen te Genève. Mevrouw Wibaut
protesteerde tegen het niet opnemen van een
vrouw in onze delegatie aldaar. De Bond
meende, dat mevrouw Carry Pothuis daar
zeker op haar plaats geweest zou zijn. Het
grootste schandaal, dat de kapitalistische we
reld op het oogenblik te zien geeft, is volgens
spreekster de levering van wapens aan Ja
pan, door alle landen ter wereld. Zij juichte
het optreden van den heer Albarda in dezen
toe. Tenslotte herdacht mevrouw Wibaut de
dooden, onder wie Lucie Baart.

Het congres was verder voornamelijk ge
wijd aan een bespreking over do weekbladen
..Dc proletarische vrouw" en „Ons Kinder-
blaadjc".

HULDIGING MEVR. WIBAUT BIJ DF.

S. D. VROUWENCLUBS.

In het voortgezette congres van den Bond
van Sociaal-Democratische Vrouwenclubs,
gehouden te Deventer, heeft dr. F. M. Wi
baut het woord gevoerd, namens het partij
bestuur der S.D.A.P.

Vervolgens werd een discussie gehouden
over de stopzetting van het vrouwenuurtje
bij de V.A.R.A. met ingang van I Juni en het
vervangen van die uizending door een vrou
wenkwartiertje. Daar algemeen bleek, dat het
vrouwenuurtje zeer op prijs gesteld werd.
stelde de voorzitster voor aan de V.A.R.A. het
verzoek te richten om het te laten voortbe
staan. Aldus werd besloten.

Volgens het verslag in Het Volk heeft
daarna mevrouw C. A. Weersmavan Duin
een inleiding gehouden over de positie van
de vrouw in crisistijd:

Tenslotte werd de voorzitster, mevrouw
WibautBerdenis van Berlekom. gehuldigd
bij haar zeventigsten verjaarde. Er werd
aan herinnerd, dal mevrouw Wibaut bijna
25 jaar de leiding heeft gehad van den Bond
en redactrice ln geweest van ..De Proletari
sche Vrouw". Ook door de vrouwelijke ..Roorie
Valken" werd mevrouw Wibaut gehuldigd.

COMPOSITIE VOOR DANS
MUZIEK GEVRAAGD.

CARLTON-HOTEL SCHRIJFT "EN
PRIJSVRAAG UIT.

Do directie van het Carlton-Hotel te Am
sterdam heeft een internationale prijsvraag
uitgeschreven tot het verkrijgen van een
pakkende compositie in den vorm van een
wals, of een ander werk van licht karakter
voor klein orkest.

Als leden der jury zullen optreden de hoe
ren: Dr. Willem Mengelberg, voorzitter. Dr.
Johan Wagenaar. Corr.elis Dopper. Pierre
Monteux en dr. Rudolf Mengelberg.

Het werk mag niet korter duren dan vier
minuten en een tijdsruimte van acht minu
ten niet overschrijden.

De Directie van het Carlton-Hotel looft
een prijs uit, groot duizend gulden.

PREDIKANT TOCH DE
ANONIEME BRIEFSCHRIJVER?

DOOR EEN TRUC ER IN GELOOPEN.

Tot voor kort waren er nog enkelen, die
er aan twijfelden, of de dominee te Win
terswijk werkelijk degene was en ls, die de
anonieme brieven en kaarten schrijft, zelfs
na zijn veroordeeling door de Utrechfsche
rechtbank. Thans Ls er niemand meer, die
twijfelt. Een eenvoudig middel is toegepast,
aldus de Utr. Ct., om hem er in te laten loo-
pen. Iemand te Amersfoort ontving ook een
anonieme kaart. Hij veegde het potloodadres
weg en vulde daarin: Retour dominee te
Winterswijk. Niemand dan de schrijver kon
weten, dat die kaart eerst geadresseerd was
aan den Amersfoorter. En wat gebeurde? De
predikant ging zich bij de politie in zijn
woonplaats beklagen en noemde als schrijver
den geadresseerde hetgeen uit den inhoud
niet op te maken was.

DE NEDERLANDSCHE HITLER ALS
MINIMUMLIJDER.

De heer Dirk Forma, tot r.og toe secreta
ris van de „Nationaal Socialistisch: Neder
landschc Arbeiderspartij" deelt mede. dat hij
Vrijdag uit de partij en daardoor automa
tisch uit dc leiding dezer partij getreden
omdat hij zich niet langer met den persoon
en de leiding van den leider dezer partij
kan vereenigen.

Na al die afbrokkelingen zal de leider lang
zamerhand wel minimum-lijder geworden
zijn, zegt „Het Vaderland".

VIJF-MI NU TE VTMFNRT TE AMSTERDAM
EEN SUCCES.

De resultaten van de oroef. welke sinds
Maart genomen is op ÜJn 11 van de ge
meentetram te Amsterdam met het instellen
van een 5-minutendienst, hebben aanleiding
gegeven tot- het doorgaan ln deze richting
meldt dc N. R C. Met ingang van Maandag
21 dezer zal de 5-minutendienst ook op lijn
14 worden ingevoerd.

De zilveren knikker

door L. v. d. N.

Het vriest. Wij zijn nu halverwege
Maart en verlangen niet meer naar helder
vriezend weer. We verlangen naar het voor
jaar, voelden het al naderen en zijn nu heelc-
maal niet meer blij verrast met de mogelijk
heid van schaatsenrijden.

Een snerpende Noord-Oostenwind giert
langs het huis, doet het vuur in den haard
fel oplaaien. Als er een deur opengaat, is
het, of alle warmte uit dc kamer plotseling
verdwenen is. Door alle kieren en soleten
dringt de ijle kou het huis in. Ik zorg dat
het binnen lekker behagelijk is, want straks
komt mijn Jongen thuis. Eigenlijk had ik hem
vanmorgen liever niet naar school gestuurd.
Hij is pas ziek geweest en hoest nog leelijk.
De school is ver weg, wel twintig minuten
loopen. Heen is zoo erg niet, maar terug, dan
heeft hij den feilen snijdenden wind precies
tegen. Maar 't gaf al verdriet, toen het plan
geopperd werd om hem thuis te houden en
ik zelf aarzelde. Verwen lk hem niet te veei.
moet ik niet wat flinker doorzetten, hem
minder ontzien?

Gewonen tijd, tien over acht (ja, we leven
hier al 's morgens vroeg, want de school
vangt om half negen aan) kleppert onze
brievenbus, 't Is ons buurjongetje. Hij zit
een klas hooger dan onze zoon. Ls ook al
bijna acht jaar, wat wij, vergeleken bij onzen
jongen, al een respectabelen leeftijd vinden.
Ze gaan trouw samen heen en wachten ook
meestal op elkaar met terugkomen.

De vriend komt binnen Hij zit goed in
gepakt maar de wind heeft kans gezien hem
in de halve minuut, die noodig was om over
te loopen, al te verkleumen, en hij staat in
de vestibule te trappelen. Er is geen tijd om
nog verder binnen te komen. Ze gaan moedig
weg. „Flink doorkappen" is er sezeed en ik
zie ze gaan. Zc denken er niet over om als an
dere morgens af en toe bij hun gewichtige ge
sprekken stil te staan.

En nu wijst de klok twaalf. Half twaalf
gaat de school uit, dus kunnen ze ieder oogen
blik thuis zijn.

Ja. ik hoor ons tuinhek slaan! Het sluit met
met een veer en daardoor vergis Je je nooit,
als je binnen zit, met het dichtgaan van het
hek bij de buren. Nu kleppert de bus, een
pracht-uitvindlng, als de armpjes nog te
kort zijn om bij de bel te reiken.

Ik volg alle geluidjes. Voeten vegen en
onderwijl de handschoenen op de bank
gooien. Dan de jas uit en ophangen.

De kamerdeur gaat met een energicken
zwaai open en daar is hij, mijn zoon.

Vuurroode, tintelende ooren. handen, die
niettegenstaande de groote wollen handschoe
nen, verstijfd zijn.

„Dag! En hoe was het? *t Is vreeselijk koud,
hè?"

„O, moeder, die wind! En m'n voeten doen
zeer, nou! We moesten heelemaa-l voorover
loopen, anders konden we niet verder, en
hard loopen ging heelemaal niet. Maar lk
moet je wat vertellen".

Hij klimt naast me op den divan en be
gint:

,Ik kreeg een hopje van Tor en toen kwam
er een jongen, ik ken hem wel, en die vroeg:
Wil jij mij jouw hopje geven, dan krijg
jij mijn zilveren knikker!"

Hij kijkt me afwachtend aan, of lk t niet
ongelooflijk vind. Zoo'n reuzenbod!

ik- trek een passend gezicht, vol spanning.

„Nu, ik geef hem mijn hopje". Pauze.
„En ik krijg den knikker

Zoo, het oerinstinct is dus wakker geworden.
Het is voor het eerst in z'n leventje, dat hij
iets heeft, geruild. Voor het eerst heeft hij
andere kanten van het bezit ontdekt, dan hij
tot nu toe kende.

„Ik was verschrikkelijk blij met m'n zilve
ren knikker, moeder; je weet toch wel: zoo'n
mooie zilveren, geen roode. geen blauwe, maar
een zilveren, een mooie zilveren

Ik knik waardeerend, maar vind het ver
dacht dat hij hem zoo uitvoerig beschrijft
Daar moet nog iets bijzonders mee gebeurd
zijn.

..Nu kom ik binnen en ik wil nog eens kijken".
(Hij houdt z'n hand tot vuist gebald voor
mijn gezicht en ooent hem aan om het me
goed aanschouwelijk voor te stellen). „En
leeg is mijn hand. Snap je dat nou, moeder?"

Nu staat z'n gezichtje, dat eerst opgewonden
was door het vertellen en de herinnering,
opeens ernstig.

„Ik denk, dat je hem verloren hebt".

„Maar 'k had m'n hand zoo heel era stijf
dichtgeknepen en ik heb cr onderweg heele
maal niet meer naar gekeken, want m'n han
den deden zoo zeer van de kou en ik kon ze
niet bewegen".

„Ja, manneke, dat is het nu juist. Je hand
jes waren zoo stijf van de kou, dat Je den
knikker niet stevig genoeg vast kon houden
en je hem door je dikke handschoenen niet
voelen kon ook".

Er ls even stilte. En dan komt b-drukt: „Nu
heb ik geen hopje en geen kniku.r".

't Is hard. Ik besef zijn verlies ten volle.
Dit was niet een knikker, dien je zoo maar
eens kreeg, zooals je alles in je leven krijgt,
je auto's, je treinen, je beesten, neen, die
knikker had je gekocht, echt gekocht en be
taald met iets, wat je net zelf pas had ge
kregen en waar je blij mee was geweest.
Wat moet dat een gewichtig oogenblik zijn
geweest, daar op het hoekje bij den kruide
nierswinkel van Geurtz. Daar hadden ze de
hoofden bij elkaar gestoken en met z'n drieën
hadden ze, even de snerpende kou niet voe
lende. hun handel gedreven. Mijn zoon meL
het door den ander zoo fel begeerde hopje,
de vreemde jongen me? den verleide'ij ken
knikker en Tor. de getuige, meelevende in
de emoties van zijn vriend.

Denk je in: Een zilveren knikker, zooals
de groote jongens hadden en waarvoor je
heel knap in het tikken moest zijn om er
een te kunnen winnen. Die kon je nu koopen
voor iets, dat ook wel waarde had, maar dat
toch niet haalde bij een zilveren knikker.

En zonder aarzelen hadden ze den koop ?e-
sloten en rijk was m'n jongen naar huis
gekomen, overgelukkig, zijn schat in z'n ver
kleumde handjes geklemd. En toen de buiten
deur achter hem geslo'en was en hij binnen
de veiligheid van zijn huis was. toen wilde
hij zijn eigendom nog eens goed bekijken. Nu
begon eigenlijk pas het echte genot er
van.

Maar z'n handje was leeg geweest. Er was
geen betooverende zilveren knikker meer.
Weg was opeens alles. Vergeefsch was de
koop geweest.

HU lammerde riet. k'^-x^e nW v?on'-
behalve teleurstelling, ook iets zelfstandigs ln
zijn stem Hier kon moeder n:et lieipen zoo-
als altijd anders. Hier had hij heelemaal
zelfstandig gehandeld. Hij kijkt me wel aan.
of ik het ook niet vreeselijk vind, maar
ik zie. dat hij begrUpt. dat ik alleen kan
ioehooren, meevoelen, maar verder niets. Dit
is de eerste keer. dat ik mijn jongen niet
kan helpen. Als hij vroeger iets brak, of ver
loor, dan herstelden we het, of we troostten

hem met de belofte dat we samen een nieuw
zouden gaan koopen.

Ik kan nu ook voor tien cent een doos
vol zilveren knikkers koopen en stil bij zijn
bord zetten. Maar ik doe het niet.

Deze knikkers zouden waardelco? zün. Deze
spiksplinternieuwe, glanzende knikkers zou
hij nauwelijks aankijken, want alleen die
ééne, die zelf gekochte knikker, die had waar
de.

Ik sta machteloos. En het ls een armzalige
knikker, dien ik niet vergoeden kan.

Voor den Politierechter.

Stuivertje wisselen.

Een jonge man zag in December voor een
café in Bennebroek een rijwiel staan en in de
veronderstelling dat men zich per fiets vlug
ger verplaatst dan te voet, terwijl het winter
weer niet tot wandelen uitlokte, besteeg hij
de flets en peddelde naar Aerdenhout, waar
een der banden luchtledig werd, wat, als men
weet, niet bevorderlijk is voor een snelle ver
plaatsing. De jongeling steeg dus af, zette de
fiets buiten tegen een café, waar reeds een
rijwiel stond, maar een met harde baalden.
Zijn tocht niet willende staken besteeg hij
daarom de hardhandige en trapte lustig door
totdat hij in Heemskerk belandde. Waar
schijnlijk van oordeel, dat de fiets seine
Schuldigkeit" had gedaan steeg hij af en
zette het voertuig weer buiten tegen een café,
waar reeds een ander rijwiel stond, Aange
zien hij de terugreis naar Haarlem niet te
voet wilde afleggen, nam hij het rustende rb-
wicl, waarvan hij zeker vermoedde, dat dit
in goede sportconditie was en welgemoed
reed hij er op naar de Spaarnestad. Doch
toen was zijn reislust uit en het voorwerp
dat hem niet toebehoorde, niet willende hou
den, schonk hij dit aan een man. die Vom er
drie rijksdaalders voor gaf, welk ge'.ci hij in
alle vroolijkheid verteerde. Doch dit laatste
werd hem noodlottig; had hij het stuivertje
wisselen voortgezet, misschien reed hij nog,
maar nu zat hij in 't Huls van Bewaring en
waren de drie fietsen naar de Jansstraat ge
rold als zooveel stomme getuigen van den
tocht.

Had hij nu drie rijwielen gestolen of een?
Drie. zei de officier cn vroeg voor elk twee
maanden, want het reclasseerlngsrapport was
niet gunstig en zoodoende was van voorwaar
delijk geen sprake.

De verdediger deed nog wel een poging in
die richting, maar als de goden van de re-
classeering tegen je zijn, dan merk je, dat je
meer kans hebt op déclasseering en Je krijgt
het volle pond.

Dc anti-recIassecrlngsgezJ.nde.

Weer een, waar de reclasseering zich mee
had bemoeid, hetgeen bleek uit een rapport,
waarin stond vermeld, hoe de zeeman als
schooljongen graag spijbelde lees dit, jeug
dige spijbelaars! hoe zijn vader van een
proppie hield en zijn moeder zwak was tegen
den Jongen onthoud dit moeders, die je
rakkers niet altijd onder bedwang houdt!

De rakker dan en spijbelaar werd straten
maker bij de gemeente, waar hij jaren werk
te, toen ging hij op het schip niet als stra
tenmaker natuurlijk was bij de Marine en
op trawlers, waar hij flink geld verdiende en
als je hem zoo aanzag, was 't ook wel een jon
gen, die zijn boterham kon verdienen, want
cle zeelucht woei van hem af cn hij had wel
wat in zijn botten.

Neen, dat was warempel geen fietsendief,
niet zoo'n schriele, bleeke zwijntjesjager, die
in Amsterdam op een hoek van een steeg
staat te loeren niet z'n pet in z'n oogen. Hoe
was het mogelijk, dat zoo'n IJmuider jongen
zoo'n kerel van stavast, een rijwiel was gaan
stelen!

Ja, lezen wc verder het rapport. Hij was

een jongen, die geld wist te verdienen, maar
die het ook wist- uit te geven en die er van
hield om z'n maats te trakteeren, zoodat hij
bij zijn uitgaven geen rekening hield met
z'n inkomsten en heelemaal niet met de mo
gelijkheid, dat die Inkomsten in deze onzekere
tijden wel eens konden stoppen. Die moge
lijkheid werd werkelijkheid en daar had je
't: een beetje steun, nog altijd dorst cn hon
ger laatste toevlucht: een rijwiel gappen
en verkoopen.

Ondanks zijn weinige voorliefde voor de
schoolbanken en zijn losse hand in 't geld
uitgeven, vond het rapport hem nog reclas-
sabel. maar onze' zeeman moest daar niets
van hebben van het toezicht der reclassee-
ringsambtenaren bedoel ik zoodat men
zijn goede moeder niet te hard moet vallen,
als die hem de baas niet was.

„Wat heb je dan tegen de reclasseering?"
vroeg de rechter en daar stond hij met ziln
mond vol tanden, want dat. kon hij niet on
der woorden brengen. „Hebben ze Je gezegd,
dat je naar de kerk moest of hebben ze je
andere voorwaarden gesteld, waarmee Je je
niet vereenigen kan?"

Neen, dat was niet het geval, maar hij had
er een broertje aan dood, zooals vroeger aan
't schoolgaan en 't op tijd thuis komen.

Dat ls de zucht naar vrijheid van bewe
ging, de anti-dwanggeest. welke' ons Hollan
ders allen in meerdere of mindere mate be
zielt.

Ja, zei de officier, dan zit er niets anders
op dan onvoorwaardelijk en de eisch was 4
maanden.

Mr. van Eek, de verdediger, was 't met den
officier niet eens; hii vond. dat het begrip
voorwaardelijke straf al een zekere waarborg
bood, want zonder bijzondere voorwaarden
en onder toezicht stelling kan het Iemand op
den goeden weg houden en waar deze man
werk kan bekomen en nu veel leereeld gege
ven zal hebben, is er geen bezwaar tegen
'nvrijheidstelllng.

De zeeman rook de zee en voelde weinig
meer voor het Huis van Bewaring, hii dacht:
weet je wat, je moet wat water in den wijn
weten te deen en verklaarde ln tegenstelling
met wat hij vijf minuten te voren met zoo
veel aolomb had betoogd, dat hij zich nu wel
aan de reclasseering wilde onderwerpen.

De rechter dacht wellicht aan een krijgslist
en vond het maar beter, dat de rekening met
een werd afgesloten, gaf 3 maanden met af
trek voorarrest en dan kan de zeeman weer
gaan varen, vrij van reclasseering. maar 't is
te hopen, dat hij de duiten, die hij verdient,
ook wat vrij houdt van dorstige kameraden:
komt hij dan zonder werk dan staat hij niet
meteen op straat.

Neen, fietsen gappen, dat is voor zoo'n
knaap toch zeker minderwaardig.

Financiëele berichten.

GEEN DIVIDEND NEDERLANDSCHE
FORD

De netto winst der Nederlandsche Ford
Automobiel Fabriek te Rotterdam bedraagt
f 2.414.645.De resultaten waren bevredi
gend. Wegens dc crisis heeft het bestuur
echter voorzichtigheidshalve besloten om
geen dividend uit te keeren.