Het woord is aan... Intermezzo. Natuurbescherming. Het Belangrijkste. 49e Jaargang No. 14958 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. Vrijdag 1 April 1932 HAARLEM S DAGBLAD Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM. UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM. ABONNEMENTEN: per week ƒ0.25, per maand ƒ1.10, per 3 maanden 3.25, franco per post f 3.55, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad per week 0.05, per maand f 0.22, per 3 mnd. 0.65, franco per post 0.72)4. Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12 Telefoon Nos.Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Administratie: 10724, 14825 Drukkerij: 10122, 12713 Postgiro 38810 ADVERTENTIëN5 regels f 1.75, elke regel meer ƒ0.35 Reclames 0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 11 regels O.óÖ, elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes (iedcrcn dag) 1—3 regels ƒ0.30. elke regel meer ƒ0.10. uitsluitend J contant. Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-. Duim f 250.-, Wijsvinger f 1 50.-. Elke andere vinger 1 I 50.-. Arm-of Beenbreuk f 100.-. Idem voor Abonnés op het Geill. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000.-. Overlijden f 600.-. Verlies van Hand. Voet of Oog f400... Verlies Duim f75.-. Verlies Wijsvinger f 75— Verlies andere vinger 1 30.-. DIT NUMMER BESTAAT UIT ZESTIEN BLADZIJDEN. HAARLEM, April. De Zware Denkers. Max Euwe en Salo. Flohr zijn weer eens met zoo'n zwaren den kweds.tr ij cl op de lange baan bezig. Het is een zeer spannend schaak- geval. Flohr won de eerste partij, Euwe de .tweede, en daarna nivelleerden de zwoegen de breinen der beide meesters zich in drie achtereenvolgende remises. Na vijf partijen is de stand dus: Euwe 2 12. Flc'nr 2 12, en de spanning vervaarlijker dan ooit. Mijn eerbied voor deze mannen der opper ste gedachten-concentratie is altijd groot geweest, en neemt in dezen tijd nog belang rijk toe. Heeft de wereld ooit haastiger ge leefd dan in ons gemechaniseerd, gerationa liseerd tijdperk, waarin vélen ten eenenmale het geduld missen om bijvoorbeeld vijf mi nuten op een tram te wachten?laat staan een lijvig werk der klassieke littera tuur te doorworstelen, of een courantenarti kel te lezen dat langer is dan anderhalve kolom? Max en Salo, en met hen de andere schaak kampioenen, hebben dit geduld wél. Meer dan dat Er is hun weliswaar een tijdlimiet toegemeten, maar die is ruim. In een verslag van de vijfde partij, die slechts vijftien zet ten telde, lees ik dat Flohr ruim een uur van zijn bedenktijd nam voor zijn zestiende zet, om te ontdekken of hij nog in het voordeel was. Euwe, dc pers en het publiek zaten hem al in dien tijd in spanning te beschouwen. Tenslotte kwam hij tot de conclusie dat hij geen voordeel meer had, bood remise aan en Euwe aanvaardde dat aanbod. Dit staat er maar zoo gewoontjes, maar wie onzer doet het Salo Flohr na, meer dan een uur achtereen in onafgebroken concentratie over een zet te denken? Zou ieder gewoon modern menscli niet binnen uiterlijk tien mi nuten er den brui aan hebben gegeven, na dat zijn vrouw, zijn kinderen, zijn hotelreke ning, de kat, het Chineesch-Japansche con flict, zijn lievelingsgerecht. C. A., Beetho ven's Vijfde, de wereldcrisis Ich hab' Dich 'einmal geki'issten nog driehonderd an dere onderwerpen hem door het hoofd had den gespeeld? Niet alzoo dc heer Flohr, die meer dan een uur dacht over de vraag of hij oen zestien den zet zou doen of remise aanbieden. En evenmin de lieer Euwe ,die gedurende die periode ongetwijfeld getracht heeft, de ge dachten des heeren Flohr te volgen. Wat de pers betreft: die was natuurlijk uit sluitend vertegenwoordigd door schaakmede werkers, cn dacht derhalve zooveel mogelijk mee. En wat het publiek aangaat: voorzoover dat niet uit schakers bestond, moet het öf ingedommeld zijn öf millioenen oppervlakki ge gedachten-invallen hebben verstouwd op de slordige manier, die des modernen sterve- lings is. Waarbij het zich hoogstens met een biertje en een kleintje koffie kan hebben getroost. Een voetbalwedstrijd en een tennismatch zijn wel heel iets anders. Een cricketwed strijd, ofschoon in vergelijking met deze twee een doodbedaard geval, verhoudt zich tot zoo'n schaakpartij toch zeker als Malcolm Campbell, in zijn racewagen Silver Bird of Blue Sun of hoe-heet-het-ding-ook-w'eer, tot een slak. Het is een voorbeeld voor ons allen en ik vraag mij af of wij in dezen tijd niet alle maal om een beetje tot rust te komen in de jacht des bestaans, onzen vrijen tijd aan schaken moesten besteden. Maar nu herinner ik mij weer het boek „De Papalagi" door Tuiawii, een opperhoofd der Samoa-eilanden, die naar Europa toog om onze beschaving te ontdekken en na zijn terugkeer een reeks lezingen voor zijn stam- genooten hield, waarin hij hen ernstig waar schuwde tegen de gevaarlijke, onnatuurlijke levensopvattingen der Papalagi (dat zijn wij, in het Samoeesch). In het bewuste boek zijn die lezingen gebundeld. Het is heel verfris- schende lectuur. Tuiawii waarschuwt met nadruk tegen de kleine tijdmachines, die wij allemaal bij ons dragen. Hij schildert de malle gewoonte der Papalagi-mannen om hun leven te verdeelen over twee steenen. kisten ëcn genaamd „huis", de andere „kantoor". Maar het meest gispt hij ons over ons zonderlingste wanbegrip van alle. Wij meenen namelijk dat wij steeds maar door moeten denken, zooveel mogelijk den ken Het is maar goed dat hij Max Euwe cn Salo Flohr niet heeft zien zitten, toen Salo meer dan een uur over dien zestienden zet dacht. Over schaakkampioenen zegt hij niets; die heeft men hem blijkbaar niet laten zien. Maar het denken van de haastige rest ver oordeelt hij al even streng als de rest van onze opgedreven, gespannen, geforceerde le venswijze. En soms denk ik: heeft hij niet volmaakt gelijk? Zouden wij niet beter doen met naar de streken van het ideale klimaat te trekken, er in de zon te gaan liggen stoven en soezen, en de loome hand slechts uit te strekken als uit de palm böven onze hoofden weer wat dadels omlaag vielen? Helaas. We zijn daar blijkbaar geen van allen meer geschikt voor. R. P. BLOEMENDAAL BLOEMEND A 4LSCHE REDDINGS BRIGADE De Zandvoorsche Reddingsbrigade zal Za terdagmiddag 2 April een demonstratie hou den met dc reddingssloep, waarbij dc leden van de Bloemendaalsche brigade worden uit- genoodigd. Deze demonstratie wordt gegeven vóór den strandweg. SLECHTER JAAR DAN OOIT IN VREDESTIJD. Groote achteruitgang bij de K. N. S. M. Exploifatie-overschof tof een tiende geslonken. Het verslag der Koninklijke Nederlandsche Stoomboot Mij. te Amsterdam over 1931 ver meldt het volgende: Het jaar 1931 was één der ongunstigste in de annalen van onze onderneming- Nog nim mer is in onze herinnering bij onze maat schappij in vredestijd het vervoer zoo sterk gedaald als in dc laatste twee jaren het ge val was. De bruto-ontvangsten bij onze maat schappij daalden in 1931 met 7 1/2 millioen. Trots sterke bezuiniging, loonsverlaging, ont slag van personeel, enz. daalden de uitgaven daartegenover slechts met f3 1/2 millioen. Dat de liquiditeit niet sterker geleden heeft, is o m aan den verkoop van schepen en van een terrein bij Nieuwendam toe te schrijven. Tot de gebeurtenissen, waarvan ae invloed op ons bedrijf meer in het bijzonder merk baar was, moet in de eerste plaats de val van het pond genoemd worden, in welke munt een groot gedeelte van onze' vrachten cn passage gelden moet berekend worden. Voor zoover de concurrentie het toeliet en de vrachttarieven niet reeds in goudvaluta genoteerd werden, brachten wij ze na deze gebeurtenis op goud basis, tengevolge waarvan het koersverlies na eenigen tijd eenigszins getemperd kon wor den. Ten volle bleef dit echter drukken op aangegane contracten alsmede op een groot deel onzer passageinkomsten. Bovendien leidde de verlaagde koers van het Britsche betaalmiddel tot verkeersverschuivingen, die slechts gedeeltelijk konden worden voorko men door verlaging van vrachttarieven. Deze schadelijke toestand zal voortduren, tot dat stijging der kosten cn loonen in Engeland (de laatste zijn op de Britsche schepen onlangs zelfs verlaagd!) en daling hier te lande hun nivelleerenden invloed zullen hébben ge oefend. Voorts werken dc invoerbelemmerïn- gen van talrijke regeeringen funest op het vervoer met onze lijnen. De crisis in de sal peternijverheid in Chili in het bijzonder en de uitgeputte toestanden in overig Zuid- Amerika, de stilstand in het petroleumbedrijf in Venezuela berokkenden ons verder aan merkelijk schade. Het passagiersvervoer nam af. Onder deze omstandigheden kan het geen verwondering baren, dat het resultaat van ons bedrijf bedroevend was. Het overschot op de exploitatierekening van i" 333.905 (f 3.370,575) is aan den gang van zaken in het eerste halfjaar te danken, welke in vergelij king tot de laatste maanden des jaars min der ongunstig was. Wij zetten ons streven naar verdere bezui niging en beperking voort. Het aantal reizen wordt zooveel mogelijk in overeenstemming met de verminderde behoefte ingekrompen. Gegeven de ontzaglijke daling van de in komsten blijft de druk der loonen op de ex ploitatie van onze maatschappij met haar groote vloot van mee'rendeels kleine schepen een ernstig vraagstuk vormen. Vijf vrachtschepen werden verkocht. 7 vracht- en twee passagiersschepen liggen op de laatste om verkocht te worden. Verhouding tot dc „Vcreenigde". Ook voor de N.V. Vereenigde Nederl. Scheepvaartmaatschappij is hef jaar 1931 uit den aard der zaak niet, gunstig ge weest. Nochtans was het. verlies op de exploitatie geringer dan in het voorafgaan de jaar, hetgeen in hoofdzaak werd bereikt door bezuiniging cn door inkrimping van het aantal afvaarten. Tengevolge van den val van het pond sterling werd de toestand in het. laatste kwartaal belangrijk ongunster. In den loop van het verslagjaar moestén enkele schepen van verouderd type, die voor den lijndienst- niet meer geschikt waren, voor sloop verkocht worden tegen prijzen, lager dan de boekwaarde. In het afgeloopen jaar kwam de „Ver eenigde" met haar aandeelhoudsters over een, dat de bedragen, welke zij bij dezen op deposito geplaatst had en tot dusver dade lijk opeisenbaar waren, voorbaan in an nuïteiten op den grondslag van 41/2 pet. jaarlijksche rente terugbetaald zullen wor den. Daar echter het bedrag der jaarlijk sche annuïteit van onze schuld (groot f 3.760.000). welke wij onder die regeling op te brengen zouden hebben, voor ons eigen bedrijf :e bezwarend zou geweest zijn. achtten wij het gewenscht. de hoofdsom der schuid te verminderen. Wij vonden de Stoomv. Mij. .Nederland" er. den Rotter- damschen L'.oyd bereid f l.COO.OOO van ons aanaeelenbezit (groot f 8.000.000) in de „Ver eenigde" tot 50 pet. over te nemen, waarbij wij het recht bedongen, deze aandeelen binnen vijf jaar voor een hoogeren prijs terug te koopen. Met het ontvangen be drag van f 800.000, een a conto betaling groot f 23.784 en een annuïteit, waarin een kapitaalsaflossing van f 24.319 is begrepen, verminderen wij onze schuld aan de „Ver eenigde" op f 2.911.895. Hoewei naar or.ze berekening de waarde der aandeelen „Vereenigde". nog in ons bezit, als „reilend en zeilend" bedrijf hoogev gesteld zou mogen worden, achten wij hef gewenscht, de boekwaarde op 60 pet. te brengen. Eugène Moret: Slechts een groote dwaas durft te beweren, dat zijn ideeën, .lijn opvattingen cn over tuigingen niet voor verandering vatbaar zijn. Neen. ik kan het niet verdragen, Dat gij u ooit af zoudt vragen: Is des rijmers woord wel waar? Geloofwaardig in mijn schrijven, Wil ik dat ook voor u blijven, Daarom" pas ik heden maar. Er wordt in dit droevig leven Al te veel scherts -geschreven En u weet, dat 's niets voor mij; Ik althans wil ernstig wezen. Zij het noóde, neem ik dezen Vrijdag dus een dagje»vrij. Wees vandaag goed op uw hoede, Daar men u in koelen bloede Al te graag bedotten wil; 'k Weet niet, of ge dan zult bijten, Maar mij kunt ge niets verwijten, Want ik zwijg op 1 April. ZONDAGMIDDAGCONCERT DER H. O. V. UITVOERING VAN LE MIROIR DE JéSUS". De diepe indruk dien het meesterwerk „Le Miroïr de Jést van den jong gestor ven Franschcr. cv V* •e.n-t André Gapet bij de eerste uitvoering te Haarlem (22 Maart 1.1.) op de tal.vüke aanwezigen gemaakt heeft, is voor het bestuur der H.O.V. aan leiding geweest, onmiddellijk pogingen in het werk te stellen om ook den bezoekers der Zondagmiddagconcerten de gelegen ie geven, deze aangrijpende compositie te leeren kennen. Dank zij de buitengewoon tegemoetkomen de houding der soliste, mevrouw Berthe Seroen en de groote bereidwilligheid waar mede de dames van het koor en haar voor treffelijke leider, de heer Jac. Zwaan, zich dadelijk weder tot medewerking bereid ver klaarden, was het mogelijk dit plan te ver wezenlijken. Zooals men weet is het voor alle uitvoeren den zeer moeilijke werk geschreven voor een zangstem, vrouwenkoor, strijkorkest en harp. Het behandelt in drie deelen dc heils gebeurtenissen uit Jezus' leven en wat daar mede direct samenhangt; in het eerste deel (Miroir de Joie): de blijde gebeurtenissen in het tweede 'Miroir de Peine): Jezus' smarten en kruisiging; in het derde (Mi roir de Gioire)ae feiten der verheerlijking Daaraan worden nog toegevoegd Maria's Hemelvaart en Maria's Kroning als Hemel koningin. De tekstdichter Henri Ghéon heeft niet het uitvoerig Bijbelverhaal gevolgd, doch zich bepaald tot korte, sober-aanduidende parafrases; telkens betrekt hij daarbij Maria in het verhaal als medelevende, mede lijdende Moeder. De titel: „Le Miroir de Jésus" (De Spiegel van Jezus) duidt aan dat het werk is als een spiegel die het leven en sterven van Jezus weergeeft. In verband met de groote aandacht die bij het aanhooren van dit werk van den luisteraar gevergd wordt is het programma vóór de pauze opzettelijk licht en kort ge houden. Men verzuime niet van deze gelegenheid gebruik te maken om het verheven schoone werk en zijn ideale vertolkster mevrouw Berthe Seroen a.s. Zondag te komen hooren. Tegen het afgraven van de duinen. Samenwerking tusschen de gemeenten Zandvoort en Bloemendaai? In de duinen onder Bentveld worden den laatsten tijd nog al duinen afgegraven, welk zand verkocht wordt om elders terreinen op te hoogen. Als men met de electrische tram naar Zandvoort rijdt, zijn die zandafgravin- gen op enkele plaatsen te zien. Nu wordt door natuurbeschermers gevreesd dat mooie stukjes natuur verloren gaan. Daarom is de aandacht van de gemeentebe sturen van Zandvoort en Bloemendaai hier op gevestigd. Het gevolg is. dat de gemeen tebesturen zullen overleggen of er reden is om tegen deze afgravingen stelling te nemen en of liet practisch mogelijk is, eventueel maatregelen daartegen te nemen. Van welingelichte zijde tc Zandvoort werd ons het volgende medegedeeld: Het is te verwachten dat de Zandvoortsche bebouwing zich op den duur nog meer zal uitbreiden onder Bentveld. Dit gedeelte van Zandvoort is sterk in trek by de forensen en het is te voorzien, dat zich daar een groote forensenwijk zal vestigen. Daarom is het van belang, dat het natuurschoon dat daar is, zooveel mogelijk behouden blijft. Door het afgraven van duinen kunnen inderdaad mooie plekjes verloren gaan. Het is met die duinen evenwel een eigenaardig geval. Zij zijn particulier eigendom en nu is het dc vraag, of de overheid de bevoegdheid heeft, de eigenaren te verplichten om die duinen ongeschonden in stand te houden en dus geen zand van zijn eigen grond te verkoopen In den Haag heeft men wel zoo'n verordening maar het is nog de vraag of een dergel like verordening hier rechtsgeldig zou worden verklaard. Dat zijn natuurlijk vragen die bij de verdere bestudeering van dit vraagstuk ongetwijfeld aan de orde zullen komen. EEN BELANGRIJKE VOOR STELLING TE HAARLEM. „FAUST" MET MOISSI EN BASSERMANN. Wij vernemen, dat Donderdag 21 April oen Duitscli gezelschap te Haarlem in den Stads schouwburg een voorstelling zal geven van Goethe's Faust. Moïssi speelt Faust en Bas- sermann Mephisto. DE BLOEMBOLLEN. OVER TWEE WEKEN EEN BOLLEN-ZONDAG? Men schrijft ons uit Hillegom De lang verbeide regens hebben de laatste dagen aan de bollen veel goed gedaan. Zoo wel hyacinthen als tulpen komen nu goed te voorschijn en is de verwachting dat over twee weken er reeds zeer veel te genieten zal zijn van narcissen en vroege hyacinthen. Als nu de Natuur maar blijft medewerken en ons niet gaat vergasten op koude. WEER EEN DRONKEN AUTOBESTUURDER. RIJDT EEN WIELRIJDER AAN. Donderdagavond half zeven werd een wiel rijder op het Plein door een hem achterop rijdende auto aangereden. De man werd niet gewond, maar zijn rijwiel werd beschadigd. De bestuurder stapte uit, onderhield zich even met den wielrijder, stnpte daarna weer in en reed weg. Een politieagent van de rij wielbrigade, die dit gezien had, achtervolgde de auto en gelastte den besturuder te stop pen. Deze weigerde en reed door tot aan zijn woning in de stad. Hier constateerde de politieagent, dat hij beschonken was. Hij nam de auto in beslag en maakte proces-verbaal op. Het lersclie antwoord. Verzending uitgesteld. (2e blad, lc pag.) De ernstige Jinancieele toestand der Donau- staten. Volkenbondsraad tegen 12 April bijeengeroepen. (2e blad, le pag.) Veroordeelde leidekkerspatroon gaat in cassatie. (2e blad. 2e pag.) Eerste Kamer: De minister nog niet aan het woord gekomen. (2e blad. 2e pag.) Groote achteruitgang b\j de K N.S.M. Slech ter jaar dan ooit in vredestijd. (Ie blad, le pag.) Tegen het afgraven van de duinen. Samen werking var: de gemeenten Zandvoort cn Bloemendaai. (le blad, le pag.) Een belangrijke voorstelling tc Haarlem. Faust met Moissi en Basscrmann. (lc blad, le pag.) ARTIKELEN, ENZ. R. P.: De Zware Denkers. (le blad. le pag.) Mr. H. P. Wijnman: Jacob van Ruysdael stierf niet in het Armenhuis tc Haarlem. (3e blad, 2e >ag.) VIERING JULIANADAG. SAMENWERKING CRIST. ORANJE-VEREEN. IIAARLEM-NOORD EN „KONINGINNEDAG". Het hoofdbestuur der vereentging „Konin ginnedag" deelt ons mede, dat na een begin van medewerking met de Christelijke Oran- jevereeniglng te Haarlem-Noord op den 31sten Augustus 1931, thans algeheeic samen werking is verkregen, neergelegd in de vol gende motie: ..De gecombineerde besturen van de twee Oranje-vereer.igingen in Haarlem-Noord, in vergadering bijeen, spreken zich uit voor sa mensmelting in één Oranje-vereeniging Haarlem-Noord, waarbij ieder onder eigen vaandel de noodige medewerking verleent tot uitvoering van één gemeenschappelijk pro gram van de „Vereeniging Koninginnedag". DE ONAFHANKELIJKE SOCIALIS TISCHE PARTIJ. EEN AFDEELING HAARLEM GESTICHT. Gisterenavond had te Haarlem dc stichting van een afdeeling der Onafhankelijk Socia listische Partij plaats. Dc belangstelling was zeer groot, zoodat men dc zaal van de Nijver heid moest verlaten en in optocht naar het gebouw van den Protestantenbond trok. Hier voerde de heer Tas het woord en lichtte de beginselen der nieuwe partij toe, waarna tot de oprichting van een afdeeling werd overgegaan. Tijdens de vergadering bleek, dat zich reeds 162 leden hadden opgegeven. De nieuwe afdeeling bleef vcraer ln huis houdelijke vergadering bijeen. NIEUWE GROEPSVORMING IN DE S. D. A. P.? BIJEENKOMST VAN DE VERZOEN INGS- GEZINDEN. De heeren J. van de Kleft. S. dc Wolff. J. van der Wijk. en mevrouw WlbautBerde nis van Berlekom, die op het Paaschcongres der S.ü.A.P. een actief aandeel namen in de bemiddelingspogingen tusschen rechter- en linkerzijde doelen in Het Volk mede, dat zij het noodig achten een bijeenkomst te houden met die leden der S.D.A.P., die met die po gingen hebben ingestemd. Zij wenschen ge zamenlijk de vooruitzichten te bespreken, die de thans geschapen toestand in de partij biedt voor hen en de met hen gelijkgezinden, cn roepen alle partijgenooten. die zich tot die „gelijkgezinden" rekenen. De bijeenkomst wordt 5 April gehouden. VAN STAAL BLUFT IN DEN GOUDSCHEN RAAD. Groot deel der kiezers achter zich? DE HEER NATHANS HUI.OIGT EEN ANDER STANDPUNT Donderdag brandden in Zuid-Bcycrland door tot nog toe onbekende oorzaak dc Ned. Herv. Kerk en een drietal woningen tot den grond af. Alleen het haavtOen toren Oer kerk wist den kop boven water" tc houden. In den Raad van Gouda heeft dc uit de S.D.A.P. getreden heer Van Staal meege deeld. dat hij zijn zetel in dc vertegenwoor digende lichamen zou biijven bezetten om dat volgens hem. oen groot deel van het kie zerscorps zijn inzichten deelt. De heer Van ^aal zou des avonds toch voor de S.D.A.P. in "en openbare vergadering te Boskoop spre ken. Er ia een afdeeling Laren-Blaricum van de ^nafhauk»liike SoeiaH«t1sche Partil gesticht, waarvan de heer Frink van der Goes voor zitter is en mevr. M. v. d. Goes— Koens pen- r.ingmcesteres.se. De heer N. Nathans tc Hilversum, die tot de links-socialisten behoort, heeft naar dc N.R.C. meldt, zijn mandaat als raadslid ter beschikking der S.D.A.P. gestekt

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1932 | | pagina 1