Werk zoeken.
Het Belangrijkste.
De Oolijke Oesters.
49e Jaargang No. 14969
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Donderdag 14 April 1932
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTEN: per week 0.25, per maand 1.10, per 3 maanden
f 3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad;
per week ƒ0.05, per maand 0.22, per 3 mnd. ƒ0.65, franco per post 0-72*<-
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Administratie: 10724, 14825 Drukkerij: 10122, 12713 Postgiro 38810
ADVERTENTlëN15 regels 1.75, elke regc', meer ƒ0.35. Reclames
0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag cn aanbod 1- 1 regels 0 60,
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. On/e Groentjes
(iederen dag) 13 regels 0.30, elke regel meer 0.10, uitsluitend a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 1 50-, Elke andere vinger f 1 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.-.
Idem voor. Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000—, Overlijden f 600—. Verlies van Hand, Voet of Oog f400-, Verlies Duim f75.-. Verlies Wijsvinger f 75—Verlies andere vinger f30.-.
DIT NUMMER BESTAAT UIT VEERTIEN BLADZIJDEN
HAARLEM, 14 April.
Valsche Van Goghs.
Terwijl liet proces tegen den Duitschen
kunsthandelaar Wacker, beschuldigd van het
verkoopen van valsche schilderijen van Vin
cent van Gogh, te Berlijn wordt gevoerd, doet
zich juist weer eens een aardige „tegenhan
ger" in ons land voor. Een regentenstuk in
liet Walenweeshuis te Amsterdam, dat tot
dusver aan een zekeren van Someren werd
toegedicht, zou volgens den restaurateur P.
N. Bakker een Van der Helst zijn. Noemt nu
iemand dat stuk ..een valsche Van Someren"?
Geen mensch denkt daarover, want die me
neer van Someron is van het vernietigende
epitheet ..een zekere" voorzien, hetgeen eigen
lijk wil zeggen „een volkomen onzekere".
Niemand weet of de man goed schilderen kon
of niet. Van der Helst daarentegen was be
roemd. zijn nagedachtenis is het nog. zoodat
de valsche Van Someren enorm in waarde zal
stijgen als het een echte Van der Helst blijkt
te zijn.
Precies het omgekeerde doet zich in Ber
lijn voor. Als de beschuldiging tegen Wacker
juist is, dan zijn de valsche Van Goghs door
allerlei „zekere Van Somerens" vervaardigd.
Hoe tracht men nu de waarheid omtrent de
herkomst van die schilderijen uit te vor-
schen? Door allerlei technische middeltjes.
Het is al zoover gekomen dat vingerafdruk
ken, voorkomend op erkend-echte Van Goghs
vergeleken worden met vingerafdrukken op
de verdachte Van Goghs. De diapositieven
passen op elkaar cn er zijn vijf punten van
overeenkomst. Dit is niet genoeg, want de
Duitsche rechtspractijk (en de Nederlandsche
eveneens) eischt er acht. Waaruit men dus
af zou moeten leiden dat wij volgenden ge
slachten (althans van schilderijen-koopers)
een groot genoegen zouden doen met vinger
afdrukken op al hun werken te eischen van
de thans levende schilders, die bovendien
hun vingerafdrukken bij de politie in hun
woonplaats zouden moeten deponee'ren, en
zich onder eede verplichten nimmer andere
doeken dan hun eigene aan te raken, tenzij
dan met handschoenen aan.
Plet blijkt, niet moeilijk dc wereld nog voel
Ingewikkelder te maken dan zij al is. Het
proces-Wacker is daar een treffend bewijs
van. Men werkt ook met Rönt gen-foto's en
met vaststellingen van „verfmassa's", en het
einde is nog lang niet daar.
De moraal van dit alles ligt voor ieder
eenigszins nuchter-aangelegd mensch voor
de hand. ..Zekere Van Somerens" die kopieën
maken doen dat zoo knap. dat de schoonheid
van hun nabootsingen niet achterstaat bij
die van het origineel. Niet alle „zekere Van
Somerens" zijn zoo bekwaam, maar er leven
er blijkbaar heel wat, en er zijn er altijd heel
wat geweest.
Dit is een feit dat de menschheid zou moe
ten verheugen, want het vermenigvuldigt het
aantal groote kunstwerken in schier onbe-
grensden mate. Maar het snobisme der koo-
pers bederft alles. Zij willen althans de
meesten willen persé een stuk hebben, dat
door des meesters eigen hand is vervaardigd.
Daar betalen ze groote sommen voor (voor
10 pet. uit sentiment en voor 90 pet. om tegen
hun vrienden en kennissen te kunnen zeg
gen dat ze een echten dit-of-dat hebben) en
voor de kopie, al is die alleen met onderzoek
van vingerafdrukken en Röntgenfoto's van
het origineel te onderscheiden, geven ze een
krats. Derhalve draait alles om het finan-
cieele probleem, en geenszins om de zuivere
kunstwaarde. Marktnoteermg, beïnvloed
door snobisme, beheerscht de processen over
valsche schilderijen.
Het lijkt mij intusschen niet twijfelachtig
dat dit soort processen zijn invloed op de
kunstmarkt in toenemende mate zal doen
gelden. De menschen die schilderijen koopen
zonder snobisme, alleen om ervan te genieten,
zullen steeds meer tot het besef komen dat er
copieën te krijgen zijn, feitelijk gelijkwaar
dig aan het origineel. Steeds meer lieden zul
len er feestelijk voor gaan bedanken om
groote bedragen voor origineelen te betalen,
als zij voor even-goede nabootsingen maar
een klein sommetje behoeven neer te leg
gen. De waarde der openlijk-erkende goede
nabootsingen zal daardoor stijgen. Zijn ze
eerst verkapt geweest, en hebben ze als be
wijsstuk in een proces gediend, dan stijgen ze
nog meer. Na het geruchtmakende proces
Wacker krijgen we vermoedelijk den handel
in „echte valsche Van Goghs", met de signa
tuur van den president van de Duitsche
rechtbank er misschien wel op. Dan komt er
weer een listigaard die ook die signatuur na
bootst. en de „valsche echte valsche Van
Gogh" ziet het leven.Vijftig procent sen
satie, vijftig procent snobisme.
Arme Van Someren!
Op een goeden dag ontdekken ze nog dat
Van der Helst in een leutige bui hèrn geco-
uieerd heeft. Wat is het stuk dan? Een val
sche Van Someren en een echte van der
Helst? Of een echte Van Someren en een
valsche Van der Helst? Of een Vansomeren-
sche Van der Helst? Of een Vanderhelster
Van Someren?
Ik hel over tot het laatste. Maar wat is
dat waard le vóór. 2e na het proces?
Het is een ingewikkelde wereld, en de
kunsthandel behoort niet tot haar eenvou
digste zaken. r p
UITGAAN.
Zondag 17 April komen de Jordaan-spelers
hun afscheidsvoorstelling geven in de Gem
Concertzaal. In de hoofdrollen de bekende
komieken Mie en Ko. Opgevoerd wordt de
nieuwste succesklucht. „Oh Mo Nah" in 3
bedrijven door Willy Chanson, waarin Ko de
zeer komische rol van handelaar in nikkelen
£ofliekannen vervult.
DE VERDUISTERING BIJ DE
„EENDRACHT".
Verdachte op vrije voeten gesteld.
Een reservefonds van f 100.000.
In verband met het bericht, dat dc 65-
jarige administrateur der Coöperatieve Ver-
eeniging „De Eendracht" J. W. H. H. door
de Haarlemsche politie aan «de Justitie is
overgegeven, deelt men ons mede, dat dc
Rechtercommissaris het verzoek tot ge
vangenhouding heeft afgewezën. Als raads
man van H. treedt op Mr. L. G. van Dam,
alhier.
Een onzer lezers, de heer B., ccn lid van
„de Eendracht" deelt ons naar aanleiding
van de zinsnede in ons stuk van Woensdag,
dat „de coöperatie niet tegen fraude ver
zekerd is", mede, dat er een reservefonds
van ruim f .100.000 is. Na de fraude van
f 24.000 blijft er dus een reserve van f 80.000
over.
De vereeniging staat zelfs na deze ader
lating financieel nog zeer sterk, werkt met
eigen kapitaal en is door deze fraude zelfs
niet het minst in haar grondvesten aange
tast.
Einde dezer maand zal het jaarverslag
over 1931 het licht zien. Daaruit zal men
kunnen opmaken dal .de Eendracht" een
der sterkste en soliedste coöperaties in onze
stad is.
Dr. J.Th. DE VISSER OVERLEDEN
Met diep leedwezen
is heden het overlijden
vernomen van dr. J.
Th. de Visser, minister
vair Staat-, oud-mi
nister van. Onderwijs.
Kunsten cn Weten
schappen, Voorzitter
van den Radioraad.
Dr. Dc Visser werd
cenige dagen geleden
in het Rooae Kruis-
Zickenhuis te 's-Gra-
venhage opgenomen
Dr. J. TIL DE VISSER tot het ondergaan van
een operatie. Zijn toestand was daarna zeer
bevredigend en zelfs gisteravond deed niets
vermoeden, dat het einde zoo nabij zou zijn.
Gedurende den slaap is Dr. de Visser in den
afgeloopen nacht heengegaan.
De thans ontslapene werd 19 Februari
1857 in Utrecht geboren. Hij promoveerde in
1880 als doctor in de theologie en werd ook
canriidaat in de rechten. Hij was achtereen
volgens predikant te Leusden. Almelo, Rot
terdam cn Amsterdam. Van 1897 tot 1918 was
hij lid van de Tweede Kamer, van 1918 tot
1925 minister van Onderwijs, Kunsten cn
Wetenschappen en daarna weder lid van het
parlement, en tevens leider van de Christe
lijk Historische Tweede Kamerfractie tot
1929. toen hij aftrad. Sindsdien was dr. de
Visser voorzitter van den radioraad. Vele
doorwrochte werken van zijn har.d zijn in
den loop der jaren verschenen. Nimmer werd
tevergeefs een beroep op hem gedaan, wan
neer algemeene belangen op maatschappe
lijk, christelijk of liefdadig terrein moesten
worden behartigd.
Dr. De Visser was o.a. commandeur in de
Orde van den Nederlandschen Leeuw.
S TT S M 0 J M E i& IE CIHI K
SLACHTOFFERS VAN DEN OORLOG.
Hoeveel bloediger de oorlog in de laatste
eeuwen is geworden, blijkt duidelijk uit het
volgende staatje, vermeldend het. aantal go-
sneuvelden in de voornaamste oorlogen uit
de laatste beide eeuwen:
Zevenjarige Oorlog 554.000
De Fransche revolutie-oorlogen 1.400.000
Napoleontische oorlogen 1.700.000
Krimoorlog 785.000
Amerikaansche burgeroorlog 700.000
Russisch-Japansche oorlog 624.000
Balkanoorlogen 108.000
De wereldoorlog 23.000.000
(Tel.)
LOONSVERLAGING BIJ DE
N. Z. H. T. M.
INGAANDE 1 MEI a.s.
De directie van de Noord-Zuid-Hollandsche
Tramweg Mij. heeft aan de organisaties van
het personeel medegedeeld, dat de toestand
van het bedrijf het noodig maakt- met voor
stellen tot loonsverlaging te komen.
De door de directie voorgestelde loonsver
laging is progressief gehouden en varieert
van f 0.30 tot f 3 per week voor de beambten
en van f 5— tot f 25 per maand voor de
ambtenaren.
Deze loonsverlaging zal op 1 Mei as. dienen
in te gaan.
In een Dinsdag as. te houden conferentie
tusschen de directie en de organisatie
deze kwestie nader worden besproken.
Het Hoofdbestuur van de Nederlandsche
Vereeniging van Spoor- en Tramwegpersoneel
zal in den avond van cPen dag te Haarlem en
Leiden met. het personeel vergaderen om de
aan te nemen houding nader vast te stel
len.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN.
N.V. HOENDERDOS' BR ANDSTOFFENHANDEL
LElDSCHE PLEIN
TEL. 11979 (2 LIJNEN)
VRIJDAG 15 APRIL, 8 uur. - Gcm. Concertzaal.
HAARL. GEM. KOOR
Dir.; JAN BOODA.
„DIE JAHRESZE1TEN"
Solisten: VINCENT, v. KEMPEN, DENIJS.
Kaarten aan dc zaal.
(Een werkzoekend scheikundige
heeft uit een vliegtuig boven
Rotterdam cn Den Haag dui
zenden circulaires laten wer
penwaarin hij om werk
vraagt.)
Ze zoeken, ze ZQeken, in steeds grooter
horden.
Ze vragen om arbeid, ze smceken om
werk.
Wat moet er op deze manier van hen
worden,
Waarvoor zijn ze jong dan, waartoe
zijn ze sterk?
Ze zoeken geen roem. maar zij willen
zich weren.
Ze willen zich voeden met hoofd en
met hand,
En niet op de anderen parasiteeren,
Ze hebben hun kracht toch, hun
kracht en verstand.
Ze weten niet meer, waar zich henen
te wenden,
Waar hebben zo al niet gesolliciteerd,
Waar moeten ze v-vder hun brieven
nog zenden.
Hun hoop van weleer is in wanhoop
verkeerd.
Gestuwd door die wanhoop en
groeiende nooden,
Gemarteld door 't doeliooze leege bestaan,
Bedenken ze origineele methoden.
Iets nieuws, dat door niemand nog
ooit is gedaan.
Zoo klonk er een kreet uit de
ruimte der luchten,
Zoo daald' een papieren Aprilbui
uit 't zwerk,
De crisis doet velen uit geldgebrek
zuchten,
Maar 't ergste van al is 't ontbreken
van werK.
P. GASUS.
Vulkanische uitbarstingen ten
deele geëindigd.
Geen verliezen aan menschenlevens.
BUENOS-AERES 31 April (VJ>.) Na een
ononderbroken werking gedurende 48 uren
is de activiteit der vulkanen in dc Andes
thans sterk afgenomen en ten doelc zelfs be-
eindigd.De hemel is boven de gebieden van de
ramp weer eenigszins opgeklaard en te Bue
nos Aires, Santiago en Montevideo is het
normale verkeer hervat. Tot nu toe zijn
geen menschenlevens te betreuren.
Te Buenos-Aires ligt op het, oogenblik de
asch, die door den storm uit het gebied der
vulkanen wordt, meegevoerd 9 c.M. hoog.
VALPARAISO, 13 April (V.D.) De Vulkani
sche uitbarstingen nemen langzamerhand
af. IJskoude regendroppels doen dc lucht op
klaren en gaan het verstikkingsgevaar te
gen. Vliegers hebben geconstateerd, dat
vele plaatsen zijn verlaten en rijke oogsten
zijn vernietigd. De geheele omgeving geeft
den aanblik van een kerkhof. Men vreest dat
vele menschen die woonachtig zijn in afge
legen plaatsen in de buurt van het gebied
der uitbarstingen, zijn gedood.
NIEUW TWEEDE KAMERLID.
De Voorzitter van het Centraal Stem
bureau heeft in de vacature van wijlen den
heer A. C. A. van Vuuren tot lid van de
Tweede Kamer benoemd verklaard den heer
IJ. Keestra, te Culemborg.
GEBREK AAN LEVENS
MIDDELEN IN
NOORD-OOST BRAZILIë.
HITLER DOET EEN BEROEP OP
S. A. EN S. S.
HET BRUINE HUIS WORDT LEEGGEHAALD
BERLIJN. 14 April (WolffAdolf Hit
ler heeft de S.A.- en S.S.-tr;epen bevel gege
ven. als partijgenooten hun plicht te doen
en zich meer dan ooit beschikbaar te stellen
voor verkiezingspropaganda. ..Wij mogen
echter den huidigen machthebbers geen aan
leiding geven, om de verkiezingen uit te
stellen Indien zij hun plicht doen zal de slag
van generaal Groener op henzelf terug ko
men.
BRUNSWDK. 14 April (Wolff). Het gebod
van de opheffing van de S.A. en de SE. is
in Brunswijk nog niet uitgevoerd.
MüNCHEN, 14 April (Wolff). De politie
zet het onderzoek in het Bruine Buis nog
steeds voort. Het omvangrijke in beslag ge
nomen materiaal wordt met vrachtauto's
weggevoerd. De politie moet geregeld de toe-
stroomende nieuwsgierigen in de omgeving
van het Bruine Huis verspreiden. Verder is
de toestand zeer rustig.
ALLE GEVAAR IN CHILI GEWEKEN
WERKZAAMHEID DER VULKANEN
VEEL GERINGER.
VALPARAISO. 13 April. (Reuter). De werk
zaamheid der acht vulkanen is, na acht da
gen, thans veel geringer geworden, ofschoon
uit zeven or van nog steeds geweldige rook
zuilen opstijgen.
Niettemin schijnt nu alle gevaar geweken.
Volgens berichten uit Chili is de aschregen
neergekomen over ongeveer dc helft van
Zuid-Amerika, ook over Patagonic cn Juan
Fernando, liet eiland van Robinson Crusoe.
STRIJD OM HET KASTEEL VAN
TIAMBORD.
Volgens Reuter heeft het Fransche Hof
van Cassatie het beroep verworpen van de
prinsen Sixtus en Xavier van Bourbon-
Parma tegen hei arrest van de rechtbank te
Orléans, hetwelk het bezitrecht van het
kasteel van Chambord aan prins Elie van
Bourbon-Parma toekende.
HAARL. POLITIE-MUZIEKVKREENIGING.
De Haarlemsche Politie-Muziekvereeniging
gaf Woensdagavond een feestavond in den
schouwburg aan den Jansweg.
De zaal was stampvol toen de voorzitter
met een woord van welkom den avond open
de.
Hierna voerde Haarlem's Tooncel met veel
succes het blijspel „Van je vrienden moet je
't- maar hebben!" op.
De voorstelling had een vlot verloop. De
dames-uitvoerenden kregen bloemen.
Na afloop was er bal onder leiding van den
heer Van den Berg.
SPEELTUINVEREENIGING „HET OOSTER
KWARTIER".
De commissie onschoolsche samenkomsten
van bovengenoemde vereeniging deelt mede
dat de tentoonstelling van gemaakte werk
stukken in den afgeloopen winter door de
kinderen vervaardigd, gehouden wordt op 16
en 17 April. De officieele opening zal plaats
hebben op 16 April des middags te 3 uur in
het gebouw van den speeltuin.
Onderhoud met Dr. Eckcner. Zeppelin-ver
binding met Indië nog in een allereerste
stadium van voorbereiding.
'2e blad. 2c pag.)
Dc Nationaal-Socialistische stormafdcel'.i-
gen verboden. Ilindenburg's jongste nood
verordening.
(2e blad, le pag.)
Uit Haarlem's Gemeenteraad.
(2e blad, 3e pag.)
Het afscheid van burgemeester Rijkcns van
den Velsenschcn Gemeenteraad.
(3e blad. 2e pag.)
Vulkanische uitbarstingen ten deele ge
ëindigd.
(lc biaa, le pag.)
Dr. J. Th. dc Visser overleden
lie blad. le pag.>
De verduisteringen by dc „Eendracht"Ver
dachte op vr\jc voeten.
(ie blad, le pag.)
ARTIKELEN. ENZ.
R. P.: Valsche Van Goghs.
(le blad, le pag.)
J. B. Schuil: De voorstelling voor onze
abonné's.
(4e blad. le pag.)
J. H. dc Bois: Fransche schilderkunst m
Amsterdam.
<4e blad, le pag.)
Rubriek Fcmina.
(4c blad. 2e pag.)
Ton Ruygrok H. D. Vertelling. Het Lente
liedje'.
(2c blad. 2e pag.)
Jhr. J. C. Mollerus: Voor de forensetr
V rcemdel ingen bezoek
(2e blad, 2e pag.)
Een nieuwe Kindervertelling.
Onze dagelijkschc geïllustreerde kinder-
vcrtelling Tuimeltje en Kruimeltje in Ka-
bouterland is in ons vorig nummer beëin
digd. Heden begint een nieuw kinderverhaal
onder den titel: De Oolijke Oesters Oesters
zijn „alevel wat nieuws" op dit gebied.
VERKEERSONGELUKKEN.
Te Heemstede.
Woensdagmiddag had op den Binnenweg
alhier oen zeer gecompliceerde aanrijding
plaats. Een paard, gespannen voor een stil-
staanden petroleumwagen schoot, vermoe
delijk door het schrikken van een passec-
rende tram, vooruit cn kwam terecht tegen
een daarvoor staande auto. Ook deze auto
schoot door den schok vooruit en kwam ln
aanraking met een straatlantaarn die door
midden brak en op een rijwiel terecht kwam
dat tegen die lantaarn geplaatst stond. Het
paard werd door den bestuurder tot stil
stand gebracht. Zoowel dc auto als het rij
wiel werden ernstig beschadigd, doch per
soonlijke ongelukken kwamen niet voor.
In Haarlem-Noord.
Woensdagmiddag drie uur stak het vier
jarig meisje Maria Damstra, wonende Lek
straat 26, den Rijksstraatweg over. Zij werd
aangereden door een autobus-chassis uit de
richting Santpoort, bestuurd door iemand uit
Amsterdam. Het kind werd dertien meter
meegesleurd, met het gevolg dat zij een arm
brak cn een hersenschudding kreeg. Zij werd
door leden van den Ongevallendienst van
dc firma Mathot naar hot Sint Elisabeths-
Gasthuis vervoerd. Er bestaat geen direct
levensgevaar. Tegen den bestuurder is pro-
ces-verbaal opgemaakt.
SPECIALE RECEERINGSMAATREGELEN.
RIO DE JANEIRO. 13 April. (Reuter.) In
een paar der Noord-Oostelijke staten van
Brazilië bestaat als gevolg van de langdu
rige droogte gebrek aan levensmiddelen. In
sommige districten heerscht zelfs hongers
nood- De regeering heeft maatregelen go-
nomen om de bevolkins van water en le
vensmiddelen te voorzien.
Bij een nieuwe noodverordening van de Duitsche Rijksrcgcering zijn. zooals men
in onze rubriek buitenland kan lezen, de nationaal-socialistdschc S. A - on S. S -
orgauisaties verboden. Hierboven ziet men Hitier tijdens een inspectie van aiin
fg.ormafuoelmsea. Rechts beneden: Staf kapitein Roelim.