ST^^TIIN1DJNBKECIHIC©KIS
De Adriaan.
DE BRAND
van de Adriaan.
Het Belangrijkste.
49e Jaargang No. 14979
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Dinsdag 26 April 1932
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSIER.
Hoofdred.cl.ur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTEN: per week 0.25, per maand 1.10, per 3 maanden
325, franco per post f 3.55, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad
per week 0.05, per maand 0.22, per 3 mnd. 0.65, franco per post 0-72J4-
Bureaux: Groote Houtstraat 93
Telefoon Nos.: Directie 13082
Administratie: 10724, 14825
Drukkerij: Zuider Buitenspaame 12
Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Postgiro 38810
ADVERTENTIëN: 1-5 regels f 1.75. elke regel meer /0.35. Reclames
f 0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod l4 regels ƒ0.60,
elke regel meer 0.15. buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes
(iederen dag) 1—3 regels f030. elke regel meer 0.10. uitsluitend 4 contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Oveilijden f 600.-. Verlies van Hand. Voet of Oog 1 400.-. Duim f 250.-. Wijsvinger f 1 50.-. Elke andere vingei 1 1 50.-. Arm- ol Beenbreuk f I 00.-.
Idem voor Abonnés op het Geill. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f 2000.-. Overlijden f 600.-. Verlies van Hand. Voet of Oog f 400.-. Verlies Duim f75.-. Verlies Wijsvingei f75.-. Verlies andere vinger f 30.-.
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN.
HAARLEMSCHE GEMEENTERAAD.
HET REGLEMENT VAN ORDE.
De Commissie tot herziening van het Re
glement van Orde heeft zich beraden over
de ingekomen amendementen.
Het amendement, ingezonden door de da
mes, heeft blijkbaar ten doel, in het Regle
ment vast te leggen hetgeen reeds gedeelte
lijk als praktijk wordt gevolgd. Daartegen
bestaat bij de Commissie geen enkel be
zwaar; het opnemen van een rookverbod tot
een bepaald uur, welk verbod ook zal gel
den voor besloten vergaderingen, heeft haar
instemming. Zij zou echter het uur in de
middagzitting, waarop met rooken mag wor
den aangevangen, willen handhaven op
half vijf (de dames stelden 4 uur voor) en
zou eveneens het bestaande rookverbod
voor de bezoekers op de publieke tribune
willen behouden, zulks met het oog op de
toch reeds spoedig bedorven atmosfeer in
de zaal.
Betreffende de door den heer Westerveld
voorgestelde wijzigingen zegt de Commissie
dat zij bij het opstellen van haar ontwerp
is uitgegaan van de gedachte, dat elke wij
ziging welke niet strikt noodzakelijk geacht
moest worden, achterwege kon blijven. De
artikelen welke de heer Westerveld gewij
zigd wil zien, laten aan duidelijkheid niets
te wenschen over; hun inhoud is voor ieder
begrijpelijk en heeft in de toepassing nim
mer moeilijkheden gegeven.
DE WERKVERSCHAFFING TE
CASTRICUM.
VRAGEN VAN DEN HEER L. PEPER.
Het communistische raadslid de heer L.
Peper heeft gevraagd in de raadsvergade
ring van Woensdag 27 April de volgende
vragen aan dc orde te stellen:
Kunnen B. en W. den Raad meedeelen,
waarom de tariefloonen van de Haarlemsche
tewerkgestelden aan de werkverschaffing te
Castricum op Zaterdag, 16 April j.l. met 20
pet. tot 30 pet. verlaagd zijn. terwijl tevens
de regeling van de vergoeding bij regenver-
zuim, aanzienlijk verslechterd werd?
Zijn B. en W. bereid te bewerken, dat deze
belangrijke verslechteringen weer opgeheven
worden?
Is het B. en W. bekend dat, hoewel bijna
alle arbeiders, die vóór Maandag 18 April
aan bovengenoemde werkverschaffing werk
ten, op Maandag 25 April, daar weer aan het
werk konden gaan, terwijl een drietal ar
beiders, opgetreden als woordvoerders hun
ner kameraden deswege? uitgesloten
zijn?
Zijn B. en W. bereid ook deze drie arbei
ders aanstonds in de gelegenheid te stellen,
hun werk te Castricum te hervatten?
SCHOOL- EN WERKTUINEN.
NOG TUINTJES BESCHIKBAAR.
De werkzaamheden in de tuinen voor de
Jeugd zijn weer in vollen gang; eiken
Woensdag- en Zaterdagmiddag zijn ruim 450
leerlingen van scholen van het Openbaar-
en Bijzonder Lager Onderwijs ijverig bezig
in hun eigen tuintje van 20 M2. grootte, met
het zaaien van de eerste groentezaden;
straks komen de bloemzaden aan de beurt,
die over een paar maanden de tuinen weer
het schitterende aanzien van vorige jaren
zullen geven.
Door het minder gunstige weder is het
aantal reserve-candidaten voor een ooenko-
mend tuintje minder groot dan vorige ja
ren. Wie zich dus nu nog laat inschrijven
als candidaat voor een tuintje, heeft veel
kans spoedig te zullen worden opgeroepen
om te komen tuinieren.
In den tuin aan de Thomsonlaan kunnen
nu direct nog 20 leerlingen worden geplaatst
Aanmelding Woensdag- of Zaterdagmiddag
a.s. om 2 uur, bij de leiders in dien tuin.
In den tuin aan de Marnixstraat kunnen
nog een 5-tal oud-leerlingen van scholen,
(meisjes en iongens tot eiken leeftijd) in de
Afdeeling Rijpere Jeugdtuinen een tuintje
bekomen. De werktijd in die Afdeelins is
's avonds en Zaterdagsmiddags. Aanmelding
voor zoo'n tuintje bij den hoofdVder, den
heer Van Waard op dien tuin a.s. Zaterdag
middag.
ONDERSCHEIDING VOOR DR. JESSURUN.
Bij Koninklijk besluot is aan den heer Max
Jessurun, chirurg en vrouwenarts te Haarlem
verlof verleend tot het aannemen van zijn
benoeming tot ridder in de orde van het Le
gioen van Eer van Frankrijk.
CRISISCOMITé.
1 cent per dag f 3.79
Opbrengst verloting gramafoon in
het Christ. Lyceum f 67.
PROF. DR. ALBERT SCHWEITZER IN
NEDERLAND.
Prof. dr. Albert Schweitzer heeft Maandag
avond in de Grtote Kerk te Nijmegen een
orgelconcert gegeven.
Te Amsterdam heeft hij Zaterdag een le
zing gehouden over „Goetihe als denker en
als mensch".
DE PLAATSING VAN HET
HILDEBRAND-MONUMENT.
EEN BRIEF VAN PROF. BRONNER.
Het Hildebrand-comité deelt ons mede dat
Prof. Bronner aan het comité over de plaat
sing van het Hildebrand-monument in het
Florapark als volgt schrijft:
.Volgens een bericht in de dagbladen
heeft Dr. Adrian een voorstel ingediend om
het Hildebrand-monument te plaatsen in het
Florapark te Haarlem.
Ik stel zeer op prijs de belangstelling en
de goede bedoeling van het voorstel, maar
voel mij toch genoodzaakt u er op te wijzen,
dat ook deze plaats ongeschikt is.
Het Frans Hals-beeld maakt het al buiten
gewoon moeilijk, zoo niet uitgesloten, in de
naaste omgeving daarvan een tweede mo
nument te plaatsen.
Bovendien, is deze ruimte te groot voor
het Hildebrand-monument; hier is nimmer
te verkrijgen de intimiteit, die onderwerp en
beelden zoozeer behoeven en op de oude
plaats, die indertijd als punt van uitgang
gediend heeft, zeker aanwezig was.
Aan alle voorwaarden beantwoordt de
plaats bezuiden den Hertenkamp volkomen.
De werkelijke bezwaren, het monument hier
te plaatsen zijn mij neg steeds niet gebleken,
terwijl ik alle voordeelen herhaaldelijk ge
noemd heb en gaarne bereid ben, deze met
de silhouetten nog eens aan te toonen.
Nóch met het werk zelf, nóch met het
kiezen van de plaats ben ik overhaast te werk
gegaan. Ik ken Haarlem en den Hout d'oor
en door en ben overtuigd dat, van alle kan
ten bezien de aangewezen plaats te Haarlem
voor het monument is die bezuiden de Her
tenkamp.
DE CRêCHE IN HAARLEM
NOORD.
WELDADIGHEIDSMIDDAG IN HET
REMBRANDT-THEATER.
Men schrijft ons:
De slechte tijden ten spijt blijft het comité
van de crèche Haarlem-N., vol goeden moed.
De poppen-tentoonstelling heeft een prach
tig resultaat gehad; met den verkobp der lo
ten meer was de opbrengst f 5000. Wie zou
na zulk een succes niet blijven hopen, dat
het benoodigde bedrag bijeenkomen zal!
Waarlijk het comité zou niet- zooveel moei
te doen, als een kinderbewaarplaats in H.N.
niet zoo dringend noodzakelijk was. Er zijn
helaas zoo veel moeders, die iets moeten bij
verdienen, maar dat niet kunnen, omdat zij
hare kleintjes niemand kunnen toevertrou
wen. Zij vragen ons telkens weer: ..wanneer
zal die bewaarplaats er toch komen?"
Geen moeder gaat voor haar genoegen uit
werken. Slechts als de harde noodzaak er
haar toe dwingt. Wie dat meevoelt, wil ons
zeker nog wel eens de helpende hand reiken.
Er is Dinsdag 3 Mei een aardige feestmiddag
met vele attracties in het Rembrandt- thea
ter, welwillend door den heer Bakker afge
staan.
Evenals den vorigen keer zal een wed
strijd worden gehouden met mooie prijzen
voor de beste oplossingen, welke betrekking
hebben op Haarlemsche toestanden De
heer Joh. Kaart heeft zich welwillend bereid
verklaard als conferencier op te treden en
zal met mevrouw Lien Tijsseling, welbekend
uit de Haarl. Tooneelclub. eenige éénacters,
w.o. het geestige ..Haar eerste dinéetje"
voordragen. Er is groote kans, dat Thoolen
en Van Lier eenige liedjes komen voordra
gen.
Een vroolijke afleiding fleurt op als ieder
een van zorgen spreekt, en tegelijk helpt gij
de zorgen van anderen verlichten. Streept
dus 3 Mei op uw kalender aan; het zal u niet
spijten.
„FAUST" DOOR „DE VEREENIG-
DE SPELERS".
IN DEN STADSSCHOUWBURG.
Op Donderdag 28 April as. komen „De
Vereenigde Spelers", zo:als wij meldden, in
den Stadsschouwburg alhier een opvoering
van '..Faust" geven.
Na de Duitsche opvoering zal nu deze Ne-
derlandsche ongetwijfeld algemeen de aan
dacht in onze stad trekken.
Het stuk, in de vertolking van .De Ver
eenigde Spelers" heeft overal zeer goede cri-
tieken gehad.
Onze tooneelcriticus, de heer J. B. Schuil,
prees het superieur-e, beheerschte spel van
Van Dalsum als Faust en de intelligente, soe
pele wijze waarop Saalborn de rol van Me-
phisto speelt.
„Een samenspel", zoo schreef de heer
Schuil verder, „zcoals Saalborn en Van Dal
sum gaven voor en na de teekening van het
contract zullen wij maar zelden op ons too-
neel te zien krijgen. Dat was forsch, breed,
monumentaal van beiden, waarlijk klassiek,
grootsch tooneel"Het spel van Willy
Haak schonk ontroering. Deze Gretchen is
wel de grootste verrassing van de voorstel
ling gewerdenDe kerkscène werd door
haar opgevoerd tot een. tooneel van diep
aangrijpende tragiek".
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN.
N.V. HOENDERDOS' BRANDSTOFFEN HANDEL
LEIOSCHE PLEIN
TEL. 11979 (2 LIJNEN)
Plotseling kwam er een einde
Aan een glorierijk bestaan,
Teveel vuur werd hem noodlottig,
Onzen vriend de Adriaan.
Hij was bij zijn stoere leven
Lang een sieraad onzer stad,
Die nu z' eensklaps hem moet missen,
Eerst voelt wat zij aan hem had.
Zijn verscheiden laat een leegte,
In den waren zin van 't woord,
Die voor goed. als zij bestaan blijft..
Een fraai stadsbeeld heeft verstoord.
Daarom lezers, lezeressen,
Neen, dat mag niet blijven zoo.
Help die leegte weer te vullen,
Toon uw Adrianimo.
Wat baat weenen bij de resten?
't Spaarne is al vol genoeg.
Help, met vuur dat hooger oplaait,
Dan uit onzen molen sloeg.
Laat ons zorgen dat het spoedig
Weer zoo schoon is als het was,
Laat de molenas herrijzen
Uit die zwarte molenascli.
Maak var. molenarigheden
Onze Spaarne stad weer vrij.
Als een molensteen te zwaar is,
Draag wat moleculen bij.
P. GASUS.
VOOR EEN NIEUWE MOLEN.
HEVIGE WERVELSTORM
IN DE VEREENIGDE STATEN.
Tot nog toe 12 dooden.
TELEFOON- EN TELEGRAAFPALEN
VERBROKEN.
NEW-YORK, 25 April. (V. D.) Een hevige
wervelstorm welke gepaard ging aan ontzet-
ende wolkbreuken, heeft groote schade aan
gericht in de staten Arkansas, Tennessee.
Kentucky en aangrenzende gebieden. Het te
lefoon- en telegraafnet is gedeeltelijk ver
nield, zoodat vele plaatsen geheel geïsoleerd
zijn. Volgens de tot nu toe binnengekomen
berichten zijn 12 personen gedood, terwijl
het aantal gewonden aanzienlijk is.
EEN FRANS HALS ONTDEKT.
OP EEN VEILING TE LONDEN.
Reuter seint uit Londen, dat een schilderij,
dat uit een oud Iersch landhuis, waar het
vele jaren heeft gehangen, naar een veilin"
te Londen was gezonden, is herkend als een
werk van Frans Hals: „De Smokkelaar". Het
stelt een man ter halve lengte voor. die een
groot houten vat torst en lachend kijkt.
Volgens de Daily Tel. zal het schilderij op 9
Juni bij Sotheby worden verkocht. A. C. R.
Carter herinnert er in het blad aan, dat er
reeds eerder werken van Frans Hals uit Jer-
'and zijn gekomen, o.a. de familiegroet), welke
de Nat'.onal Gallery in 1908 voor 25.000 pdjst.
heeft gekocht.
Op de veiling komen ook een klein paneel
van Rembrandt, een voorstelling van Chris
tus, en werken van Jacob van Ruisdael en
Terrborch.
DE GEVAAR!.' 'KE HOEK
WAGENWEG-JO-RDENSSTRAAT.
Eerste Lijst.
Het verheugt- ons dat wij vandaag al dade
lijk met een aardige eerste lijst van vrij
willige bijdragen voor den bouw van een
nieuwen Adriaan voor den dag kunnen ko
men. De schoonheid van het Noorder Stads-
spaarne, vernietigd door den brand, moet
hersteld worden!
Hier volgt de eerste lijst:
Haarlem's Dagblad f 50, W. E. M. 10. K.
J. 10. J. R. 5. J. v. d. S. 10, v. T. f 2.50,
v. O. 2.50. P. G. 5. mevr. G. 3, I. G. 1,
E G. 1. Fam. P. 10. G. J. D. 10, Film
fabriek Polygoon 25. T. f 2.50, T. W. 15,
J. v. M. 2.50, M. A. R. f 2.50, dr. K. 5,
mevr. P. 10. J. L. T. 10, mr. J. D. 5. H.
M. 2.50, C. S. 10, A. B. 0.50, R. v. d. L.
r" 5. S. 1, Broodfabriek de Zeeuw 2.50, A.
B 2. G A. L. 5. N. N. 1, W. H. f 1, W. D.
50, J. B. S. 2.50. Fam. Th. 25. Totaal
van de eerste lijst: 305.50.
Wij houden deze inschrijving op verzoek
van de vereeniging de Hollandsche Molen,
die de Adriaan in eigendom had. De molen
was voor 12000 verzekerd. De uitkeering
van dit bedrag zal dus een stevige basis
geven voor den nieuwbouw. Er j.% evenwel
meer noodig, en daarom doen wij dit beroep
op alle Haarlemmers die trotsch op hun stad
en haar schoonheid zijn. Wij weten dat de
tijden moeilijk zijn, maar laat men ook voor
dit doel wat afstaan.
Het begin verheugt ons.
PAARD ZWAAR GEWOND.
Maandagmiddag wilde de bestuurder van
een met een paard bespannen wagen uit de
Iordenstraat den Wagenweg naar het Flora
park oversteken. Juist op dat oogenblik pas
seerde daar een zeswielige vrachtauto, be
stuurd door S. uit Voorhout, gaande in de
richting van het Plein. Eerstgenoemde be
stuurder lette niet op het verkeer en ver
zuimde ook voorrang te geven, met het ge
volg dat een aanrijding ontstond. Het paard
werd zoo ernstig aan de luchtpijp gewond,
dat het naar het Slachthuis vervoerd moest
worden, waar het op last van den adjunct
directeur werd afgemaakt. Van den wagen
brak het lemoen. De vrachtauto werd licht
beschadigd. Tegen den onvoorzichtiger! be
stuurder werd proces-verbaal opgemaakt.
DE MOLEN „DE ADRIAAN".
BEGON OPNIEUW TE BRANDEN.
Vanmorgen half zes zag de brugwachter
van de Catharijnebrug. dat de rest van
molen .De Adriaan" opnieuw begon te bran
den. Hij waarschuwde onmiddellijk de brand
weer, die het vuur met een slang op de
waterleiding heeft gedoofd. Het bleek dat
eenige gonjezakken weer aan het branden
waren gegaan en dat het vuur zich aan het
half verkoolde hout had medegedeeld.
Als Mussolini spreekt
De Ducc houdt de herdenkingsrede bij het 2700 jarig be
staan van dc stad Rome-
Na de Pruisische Landdagverkiezingen Reeds
een bespreking tusschen het Centrum eti
de N.S.D.AJ>?
(2e blad, le pag.)
Duitsch-Nationalc fractie eischt ontbinding
van den Pruisischen Landdag.
(2e blad, le pag.)
Belangrijke vondsten in Kreuger's Stille
Kamer".
(2e blad, le pag.)
Het Grieksche kabinet besluit tot opheffing
van den gouden standaard.
(2e blad. le pag.)
Hevige wervelstorm iti de Vereenigde Staten.
(le blad. le pag.)
Negen en dertig ecre-doctoraten bij het
jubileum van Amsterdam's Universiteit.
(le blad, 2e pag.)
ARTIKELEN, ENZ.
Van onzen Londenschen Correspondent:
London's onveilige buitenwijken.
(2e blad, le nag.)
Jhr. J. C. Mollerus: Colorado-kever-perikelen
(2e blad, 2e pag.)
RUN OP DE HAAGSCHE NUTS-
SPAARBANK TEN EINDE.
SPAARDERS KOMEN AL WEER TERUG.
Maandagochtend ls gebleken dat dc ver
wachting van de directie der Nuts-Spaarbank
in Den Haag dat de toestand des morgens
vrijwel normaal zou zijn. vervuld is, Men kan
zeegen. dat de run afeeloooen is. Er worden
natuurlijk nog wel aanzienUjke bedragen
opgenomen, doch hoofdzakelijk door perso
nen, die de vorige week reeds geld hadden
aangëvraagd doch die door de overstelpende
firukte niet aan de beurt konden komen. Het
aantal personen, die hun geld terugbrengen
neemt steeds toe. Ook de Ingelegde bedragen
worden grooter. Als een bewijs van de
krachtproef, waarop de liquiditeit van do
Spaarbank de vorige week is gesteld, werd
ons door de directie nog de volgende cijfers
verstrekt.
Sinds 11 April (den dag van de Scheur-
leer-déb&cle) is ruim 8 millloen betaald,
d.w.z. plm. 25 pCt. van het totale obligo der
Bank. Van dit bedrag ls meer dan 7 millloen
uitbetaald in de 5 dagen der vorige wees
(van Dinsdag af).
Het aantal opgekomen spaarders is plm.
1 5 van het totaal aantal. Gemiddeld werd
per boekje f 500 uitbetaald.
Ook bij de bijkantoren was de toestand
weer normaal. Gedurende de avonduren zul
len de banken echter voorloopig nog gesloten
blijven voor het bijwerken der administratie.
aftrfdfn van den heer
j. h. schaper.
Het s.-d. Kamerlid de heer J. H. Schaoer
heeft naar Het Volk meedeelt, tegen 1 Mei,
om gezondheidsredenen, die hem noodzaken
zijn werkzaamheden In te krimoen, ontslag
cenomer. als lid der Provinciale Staten van
Zuid-Koüand en dus ook als lid van Gedepu
teerde Staten. Op advies van zijn huisarts za!
hij eenige weken rust nemen.
Na Pinksteren hoopt hij zijn werk als Ka
merlid enz. te hervatten.
noc meer poprjlfs verboden
toegang.
HONDERDEN WEGEN EN PADEN WORDEN
AFGESLOTEN.
De Staatscourant bevat thans de omvang
rijke lijst van de veie wegan van dmi Rijks
waterstaat in Nederland, die onttrokken zul
len worden aan het openbaar verkeer, uitge
zonderd die in de directie Noord -Holland.
Wat de afsluiting van in gebruik zijnde
wegen te Ilpendam betreft, waardoor bewo
ners hun huizen niet konden bereiken .heeft
mr. J. E. W. Duys te "s-Oravenhage zich na
mens belanghebbenden tot den minister ge
wend, welke de toezegging gedaan heeft on
middellijk een onderzoek te zullen instellen
en terstond maatregelen te zullen nemen.
HEEMSTEDE
TENTOONSTELLING
M. E. N. T. O.
VOOR MIDDENSTAND EN NIJVERHEID.
Door een in het leven geroepen comité
voor het bouwen van een Volkshuis te Heem
stede is het initiatief genomen tot het hou
den van een middenstand en nijverheid-
tentoonstelling te houden van 8 tot 17 Juli.
Het batig saldo zal voor een belangrijk ceel
ten goeie komen aan het bouwfonds voor 't
te stichten Volkshuis, een Instelling van al
gemeen maatschappelijk belang, waaraan in
de gemeente Heemstede groote behoefte be
staat.
In het eerecomité hebben zitting de hec-
ren: Jhr. J. P. W. van Doorn, burgemeester
van Heemstede; F. G. E. Bolomeij, Dr. M.
Colenbrander, Dr. E. A. M. Droog, Ir. W. J. A.
Duijnstee, C. R. van Empelen, Mr. J. A. de La
Havze. Mevr. M. van Heel—de Vogel. J. B.
Jonkman. C. L. Kwak. N. J van der Linder..
F. Oosterhocrn, mevr. E. Quarles v. Ufford—
DollemanG. Rasch, L. Sloof, J. F. Schmöle,
H. J. Voors, N. Vos. Beschermheer is mr. dr.
F. W. J. G. Snijder van Wisscnkcrkc.