f DE 1 MEI-VIERING. 1! Ei. j! Sprekende kaas. Het Belangrijkste. 49e Jaargang No. 14984 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Maandag 2 Mei 1932 HAARLEM S DAGBLAD Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM. UITGAVE DER N.V. LOURENS COSÏER. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM. ABONNEMENTEN: per week ƒ0.25, per maand 1.10, per 3 maanden 3.25, franco per post 3.55, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad per weck 0.05, per maand 0.22, per 3 mnd. 0.65, franco per post 0.72H- Bureaus: Groote Houtstraat 93 Telefoon Nos.: Directie 13082 Administratie: 10724, 14825 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Drukkerij: 10122, 12713 Postgiro 38810 ADVERTENTIëN: l—5 regels 1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames ƒ0.60 per regeL Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels ƒ0.60. elke regel meer 0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes (iederen dag) 13 regels ƒ0.30. elke regel meer ƒ0.10, uitsluitend a contant. Gratis Ongevallenverzekering vooi Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand. Voet of Oog f 400.-. Duim f 250.-, Wijsvinger f 150.-. Elke andcje vinger f 1 50.-. Arm- of Beenbreuk f 100.-. Idem voor Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000—. Overlijden f 600—. Verlies van Hand, Voet of Oog f400—. Verlies Duim f75.-, Veilies Wijsvinger f75— Verlies andere vinger f30.-. DIT NUMMER BESTAAT UIT VEERTIEN BLADZIJDEN. Samenkomst van de SD.A.P. voor het Gouvernementsgebouw in den Houi, Bij de S. D. A. P. Een goed begin was het, de ochtehdfwan- dellng van de S.D-AjP. op Zondag 1 Mei. Bij honderden en honderden trokken de partij- genooten onder een stralende zon naar den Hout. Om ongeveer negen uur werd,bij de Centrale de stoet geformeerd, die zich naar den Haarlemmerhout begaf, waar wethouder mr. J. Gerritsz een korte rede uitsprak. De A. J. C. voerde daarop eenige dansen uit. Voor de kinderen was 's middags in het Gemeentelijk Concertgebouw een filmpro gramma samengesteld. Ruim 1500 kinderen tusschen 6 en 13 jaar waren verzameld in de groote zaal en de turnzaal van het ge bouw. Vertoond werden o.a. Met een kwartje de wereld rond en Botje, tumpe-té, terwijl op verssnaperingen getracteerd werd. Mevr. Ras en de heer Van Asperen expliceerden op prettige wijze. Middagdemonstratie. Terzelfder tiid trok een groote optocht door Haarlem-Noord. Om half drie verliet de stoet de Marnixstraat, gevormd door (in volgorde! Vlaggemstoet, Mei-Comité, Muziek- vereeniging Excelsior. Spoor- en Tram, SP.AP-, Vrouwenclub, Schilders. Bouwvak arbeiders, Muziekver. Kunst na Arbeid, uit LPmuiden-Oost, Transportarbeiders, Straat makers Haarlem en Bloemend aal. Slagers, Stucadoors, Handels, en Kantoorbedienden, Onderwijzers, Meubelmakers, Typografen, Nlf.C-B., Part. Chauffeurs, Fabrieksarbei ders, Muziekver. Voorwaarts, Haarlem, N.A.SJB. Verzekerings-agenten. B.T.O., Me taalbewerkers. Kleermakers, Sigarenmakers. Land- en Tuinbouw, Hotelpersoneel, Stem des Volks, Hotelpersoneel, Stem des Volks, Ambtenaren. Overheidspersoneel. Huisper soneel, Bakkers, Kappers, Overheidsperso neel, Bloemend aal, Muziekver. Kunstgenot, Instituut- voor Arbeidersontwikkeling. Tooneel vereeniging Vooruitgang, VARA, Ned. Ver. tot afschaffing van alc. dranken, Reg. Soc. Verbond, Mandolineclub Apollo, Esperanto, A.J.C. Ofschoon tijdens de opstelling een buitje was gevallen, en het dreigend bleef is de op tocht nog goed geslaagd. De publieke belang stelling was groot. Avondfeest-vergadering. De voorzitter van het 1-Mei-comité, de heer S. P. Doek, kon 's avonds voor een vrij goed bezette zaal, in aanmerking genomen de onweersbui tusschen 7 en 8 de openings- groet voor de feestvergadering uitspreken, waarin hij den nog steeds door ziekte af wezigen voorzitter van den Bestuurdersbond, den heer A. Mars, herdacht, wien een tele gram gezonden was en van wien h antwoord telegram was ingekomen. Spr. ziet in deze tijden twee lichtpunten nl. het wannen van de staking in Groningen en de stucadoorsta- king in Haarlem, die met bijna algemeene stemmen is aangenomen. Nadat, de Internationale gezongen was, voerde de muziekvereniging Excelsior, dir. J. M. Peeters. een krachtige marsch uil, ge volgd door een ouverture en balletsuite van Popy, en het VARA-lied, terwijl het concert me't een pittige marsch besloten werd, onder daverend applaus. De Meirede uitgesproken door den heer J. W. Math.Ussen lid P. B en redac teur van het- Volk, die het Meifeest een ge tuigenis noemde van trouw aan het ideaal en een rotsvast vertrouwen in de itoekomst-. Terugblikkend, spreekt hij zijn dankbaar heid uit. aan hen. die den stoot gaven aan de arbeidersbeweging. Hij schetste den tos stand in de beginjaren en haalde vooral voor de jeugd van heden die geen begrip heeft wait- het beteekende toen den strijd aan te binen tegen 't kapitalisme de btginbladzijde aan van Het Ontwaken van het sociale be wustzijn in de literatuur door dr. Saalborn en een stukje uit Fabriekskinderen coor Cremer. Werpt men ons voor. dat onze strijd ma terieel is", aldus spr.. „dan wijzen wij er op dat onze eerste strijd was voor den 8 ur-igen arbeidsdag, opdat ook de arbeider zich miensch zou voelen". Spr. bestreed, dat hooge loonen de oorzaak der huidige crisis zijn en haalde Itofc staving hiervan den broodprijs in Amsterdam aan. Hij is verheugd, dat de voorgestelde 3 pcit. loonsverlaging an Amsterdam is tegengehou den vooral om het feit, dat het de S.DA.P. is, die deze verlaging verhinderde. Tijdens de crisis van 1907 voerde Troelstra in deKamer een tweeledig debat. Hij zeide dat het kapitalisme niet' ordelijk produceerde, docn met. een vaart., om dan weer in te zin ken. Voorts stelde hij toen. vragen over welk- loozensteun, dien de regeering niet gaf. Zelf moest toen gecollecteerd warden. Dit laatste is thans voor een deel van de baan. Voor het eerst, zoolang de aarde draalt, heeft de werklooze thans recht op een deel der pro ductie, al is dit nog niet. voldoende. Spr. zetite nader uiteten, dat. dit zonder gevaar voor het nationale vermogen, vol doende zou kunnen worden. Het verheugt spr dat de jeugd van heden beter uitgerust ten strijde trekt dan vroeger voor het socialisme, dait welstand beteekent, naast rechtvaardigheid en besohavmg. Alleen bij de moderne arbeidersbeweging is de be- schaving duurzaam veilig. Na de pauze trad de zangvereenaging .,De Stem des Volks" op met Socialistenmarsch, Ochtend, Zegepraal en De Rooden roepen. En hiermede werd de 1 Mei-viering van de .S.D.A.P. gesloten. Bij dc Onafhankelijk Socialistische Partij. De afd. Heemstede der O. S. P. hield Zon dagavond in samenwerking met de afdee- lingen Haarlem en Santpoort een bijeen komst in het gebouw van den Protestanten bond, onder leiding van den heer H. J. Klein voorzitter der afd. Haarlem. Na een openingswoord van den voorzitter declameerde mevr. Opdam: 1 Mei-gedicht van Adama van Scheltema; daarna 1 Mei gedicht van Margot Vos? .,Het Socialisme" van Herman Gorter en „De Trompet" van Marie Vos. Hierna was het woord aan den heer H- J. W. B. Disselkoen, lid van den Raad van Heemstede, die begon met te herinneren aan de scheuring in de S. D. A. P. Men smaalt nu aan de andere zijde op de O. S. P. maar begrijpt daar blijkbaar niet, wat in deze nieuwe partij leeft. Er zijn nu twee groepen van socialistische arbeiders: de ge zeten arbeiders en de menschen die de „baantjes" hebben èn zij, die inderdaad „niets te verliezen hebben dan hun ketenen" De nieuwe partij heeft nog geen program, maar dit weet zij wel zeker: dat ook in de zen crisistijd de arbeiderspartij vooruit moet gaan. Sprekende over het nog sterke ka pitalisme en de crisis vestigde spr. er de aan dacht op dat er groote armoede onder de ar beiders is, niet ondanks maar als een gevolg van de groote voorraden. Dit oogenblik is juist geschikt om het kapitalisme opzij te dringen en de komst van het socialisme te bevorderen. De arbeidersklasse moet volko men onbetrouwbaar worden voor de bezit tende klasse, die slechts vrees heeft voor on rust- Onrust is er op het oogenblik nog alleen in de gezinnen der werklooze arbeiders. .Wij moeten", aldus spr., „deze onrust brengen op de straat!" (luid applaus). Er moet komen een onverzoenlijke klas senstrijd. Deze was den laatsten tijd zoek in de S. D. A P. en het Vakverbond; men zocht telkens maar naar een compromis. Men herinnere zich maar. hoe het, onlangs nog, gegaan is met de staking in Castricum! Spr. deelde in het vervolg van zijn rede mede, dat men bij de S. D- A. P. gezegd heeft „Laat de links-socialisten er maar uitgaan: dan zorgen wij voor 25.000 nieuwe leden". Men denkt, daar dus alleen aan den groei van de partij; als de organisatie maar groot wordt! Het komende jaar, tot den volgenden len Mei, zal een jaar moeten worden van feilen strijd. Medici zijn nu reeds van oordeel, dat door de crisis de tuberculose zal toenemen. Den strijd tegen deze ziekte steunt de re geering zeer onvoldoende. Zij denkt slechts aan de vraag: hoe krijgen wij de brandkast gevuld? Strijd zal ook noodig zijn tegen den oorlog. Wanneer de arbeiders bewapend zul len worden, dan zullen zij hun vijanden niet moeten zoeken in de hun als „vijanden" aan gewezen menschen, maar in hen, die staan aan de andere zijde van de scheidingslijn van den klassestrijd. De 1 Mei-dag moet ook weer een strijd- dag worden, zooals hij vroeger was. Na een korte pauze droeg de heer Schaake voor: „Opdracht" van Jef Last; „Het lied van den machinist" van Adama van Schel tema: „De vroolijke optocht" van Van Col- lem en „liet Slagveld" van denzelfden. Voor de jongeren sprak vervolgens de heer Sal. Tas. Hij vestigde er de aandacht op. dat er alleen in Duitschland 500.000 jon geren zijn, die werkloos zijn, die nooit ge werkt hebben en dus bestemd zijn „voor het asphalt". Voor deze jongeren is een wereld oorlog een verlokking Spr. voorspelde dat een wereldoorlog komen zal. Verschillende con ferenties zijn mislukt; de ontwapeningscon ferentie heeft nog niets dan teleurstelling gegeven. De bourgeoisie heeft een wereld oorlog noodig. Welnu, voor die jongeren die werkloos rondloopen. beteekent de uniform van het fascisme tenminste kleeding. Maar deze 500.000 zullen moeten gewon nen worden, niet voor den oorlog, maar de idealen welke ook die van de O. S. P. zijn Met de declamatie van nog eenige gedichten door mevr. Opdam werd de bijeenkomst ge sloten. De Communisten. De feestelijkheden, georganiseerd door het Rev. 1 Mei-comité, Haarlem, bestonden uit drie deelen: een kinderfeest, des middags een meeting gevolgd door een demonstratie en een avondbijeenkomst. Het kinderfeest werd gehouden in de zaal van het Brongebouw, alwaar eenige honder den kinderen zich vereenigd hadden rond het marionetten-theater van Renée van Duijnen. De poppenkast werd afgewisseld door piano spel en een spreker uit Amsterdam die zich met de kinderen onderhield over de prole tarische kinderkrant. In dezelfde lokaliteit was om 2 uur een meeting georganiseerd, waarvoor nog al animo bleek te bestaan. Het woord werd hier gevoerd door den heer D. Wijnkoop, die een algemeen overzicht gaf van den nationalen en internationalen toestand in verband met den strijd der arbeiders tegen het kapitalisme. Spr. keerde zich verder tegen het imperialis me. vestigde de bijzondere aandacht op de allernieuwste oorlogsvoorbereidingen, be sprak den dreigenden toestand bij den Oos- terspoarweg en zette de kameraden aan tot strijd ter verdediging der Sovjet-Unie en ver overing van rechten. Verder werd nog gesproken door „Vrouw" ixA- - De Communisten hielden eveneens een betooging. Dc stoet in de Badhuisstraat HAARLEM, 2 Mei. (Er is een geluidsfilm gemaakt van de Alkmaarschc kaas markt). Wil je grooter afzet vinden Voor je Nederlandsch product-, Toon het landgenoot en vreemdling. Als je wilt. dat het je lukt. Deel hun dan van alles mede, Dat je trotsch artikel raakt. Laat hun zien. als je de kans krijgt, Waar en hoe het wordt gemaakt. Daarom is het zeer vernuftig, Wat in Alkmaar werd gedaan. Men liet daar de kaas vertellen Van haar roemrijke bestaan. Heeft men elders roem verworven Met de kaas die loopen kan. Alkmaar laat zijn kazen spreken En heeft de primeur daarvan. Kaas, de zoete en volvette Is een ideale spijs, Daarvan geeft de film der kaasmarkt Nu het sprekende bewijs. Zeg 't met bloemen luidt de leuze, Daarom ligt het voor de hand. Dat men het. ook eens met kaas zegt, Kaas de bloem van Nederland. P. GASUS. Nelly Vis, een Haarlemsche, die 10 jaar in Sovjet-Rusland vertoefd heeft en vertelde van de ervaringen, die zij daar opdeed en door den heer De Graaf die de toestanden op de werkverschaffing becritiseerde en be toogde, dat de sociaal-democraten hier hun taak niet begrepen hebben. Na afloop1 van deze meeting werd een de monstratieve optocht gevormd, waarin een paar wagens werden megevoerd. Deze stoet ging door het Rozenprieel naar de Amster damsche Buurt en werd daar ontbonden. Voor de avondbijeenkomst, eveneens in het Brongebouw gehouden, was een zeer geva rieerd programma samengesteld, bestaande uit muziek van het strijkje „Collectief", zang van de zangvereeniging .Roode Vogels", spreekkoor en declamatie van de „Agitprop" en verschillende sprekers. Inplaats van den heer Freney, die aangekondigd was als spre ker van den avond, trad op de heer Kubbe. De voorzitter, de heer Roose las twee brie ven voor van de „kameraden" uit Rusland, die geestdriftig ontvangen werden en knoop te daaraan enkele beschouwingen vast, ver volgens werd het programma regelmatig af gewerkt. De heer Kubbe besprak de algemeene toe stand der arbeidersbeweging. De heer Nes sprak namens de Roode Jeugd, terwijl Nelly Vis nogmaals van haar bevin dingen in Rusland vertelde. Het spreekkoor richtte zich tegen den oor log en behandelde verschillende onderwer pen van propagandistischen aard. De zaal was geheel bezet. ONGELUK OP DE KERMIS IN HET JULIANAPARK. EEN AUTOTJE LOSGESCHOTEN. Zaterdagmiddag omstreeks half 5 is in de automolen in het Julianapark een ijzer los geraakt daarmee een der zwevende a u lotjes aan den molen was verbonden, zoodat het autotje rechtstandig kwam te hangen Een van de vier inzittenden, die er uitvielen, de •41-jarige G. Z. in dienst bij de Ned. Spoor wegen werd niet ernstig gewond. Door een losgeschoten beugel werden eenige kinderen, die in de nabijheid stonden omvergeworpen. Twee hunner werden niet ernstig gewond, terwijl de 5-jarige P. Sp.. uit de Spaansche- vaartstraat 11 die een gespleten tong opliep, door een lid van den Ongevallen Dienst voorloopig verbonden is en per particuliere auto naar het Gasthuis vervoerd werd. De mantel en de fiets van een 15-jarig meisje, dat ook daar stond, zijn vernield. Men heeft de molen toen stopgezet, die door een hoofdinspecteur van bouw- en wo ningtoezicht onderzocht is. Na eenige tech nische verbeteringen mocht de molen na anderhalf uur stopges taan te hebben, weer draaien, doch langzaam en met inspectie door den houder na elke ronde. De Fransche parlementsverkiezingen. (2e blad. Ie pag.) Steeds verdere achteruitgang in de scheep vaart. Jaarverslagen Mij. Nederland cn Roti. UoycL (2e blad, 2e pag.) Viering van den Julianadag. (4e blad. Ie pag.) Gaaf de loonsverlaging bij de Spoorwegen door? (2e blad, 2e pag.) De 1 Mei-viering (le blad, le pag.) Ongeluk op de kermis In het Julianapark. (le blad, le pag.) ARTIKELEN, ENZ. R. P.: Een Internationale Dagbladpers. (le blad, le pag.) Lettinga: Financieele Kroniek. (4e blad, le pag.) Een Internationale Dagbladpers Eenigen tüd geleden heeft de Volkenbonds raad zich gewend tot de pelsorganisaties in de verschillende latten om hun meening te vernemen over het tegengaan van de ver spreiding van valsche persberichten, die de verstandhouding tusschen de volken onder ling vertroebelen In dienzelfden tijd ver schenen de Poolsche voorstellen ter oevorae- ring van de moreele ontwapening, waarin vooral een beroep op de pers werd gedaan. Ik schreef daarover in deze rubriek op 23 Maart 1.1., wees op de belangrijkheid dier voorstellen en eindigde met dc hoop uit te spreken, dat Nederland er krachtig op rea- geeren zou. Met de toevoeging: „tsn fic zal niet nalaten op mijn collega's, die zich ver leden jaar (bij het petitionnement) zoo krachtig en met. zoo uitstekend resultaat aaneensloten, opnieuw een beroep te doen." Dat beroep deed ik in het officieel orgaan van de Vereeniging De Nederlar.dsche Dag bladpers. De enquête van den Volkenbond, hierboven aangeduid, gaf een pracnwge ge legenheid om Genève te verzoeken, het ini tiatief te willen nemen tot de stichting van een internationale organisatie van dc dag bladpers. met een permanent bureau a!s centrum. In de op 1 Mei verschenen .Mededeelln- gen van de Nederlandsch^ Dagb^dpers" doelt het bestuur thans officieel mede dat het mün plan heeft, aanvaard en het vol gende antwoord op de enquête van den Vol kenbond op 14 April naar Genève ver zonden: „In antwoord op uw schrijven dd. 29 Januari betreffende het vraagstuk van de „verspreiding van valsche berichten, gevaar opleverend voor het behoud van den vrede en de goede verstandhouding tusschen dc volken", hebben wij de eer u onze hier volgende conclusies kenbaar te maken: Wij zijn van meoning dat in sommige gevallen de Pers volkomen onschuldig is aan de verspreiding van valsche berlch- ten: namelijk wanneer zij, zooals in oorlogstijd geschiedt, uitsluitend is aan gewezen op het verkrijgen van berichten uit. officieele bron. en als ln derge lijke gevallen het nationale eigenbelang zijn irfvloed op de samenstelling der of ficieele communiqués doet gelden Deze betreurenswaardige situatie heb ben wij opnieuw kunnen waarnemen tijdens het. jongste Japansch-Chineesche conflict. Wij erkennen evenwel dat zich ook in vredestijd vele gevallen van versprei ding van valsche berichten voordoen, die wel voorkomen zouden kunnen worden. Het is zeker dat vele misverstanden tusschen naties ontstaan zijn als gevolg van het ontbreken van internationale betrekkingen tusschen de dagbladen der verschillende landen. Wij zijn ervan overtuigd dat deze betrekkingen op stevigen basis gegrondvest zouden kun nen worden als er een Internationale organisatie bestond van vereenlgingén van dagbladdirecteuren, zooals de onze er een is. Weliswaar bestaan er reeds interna tionale banden tusschen de organisaties der journalisten, maar dat is niet vol doende. Wij achten het oogenblik ge komen voor de stichting van de inter nationale organisatie der dagbladen-zelf die in logische overeenstemming zou zijn met de groote internationale entente der volken: den Volkenbond. De internationale organisatie der dag bladen zou moeten beschikken over een permanent bureau, dat zich niet alleen zou moeten bezighouden met technische vakbelangen, maar dat ook ten aanzien van redactiezaken het middel zou moe ten zijn om onderling verband te schep pen. Dit centrale bureau zou de uitwis seling kunnen bevorderen van artikelen en inlichtingen, welker doel de verbete ring van betrekkingen tusschen de vol ken zou zijn. Het zou ook kunnen be reiken dat. Ingeval van publicatie van onjuiste berichten betreffende eenig an der land. de dagbladen van dat land de gelegenheid zouden krijgen om hun stem te doen hooren. Wij zijn van meening dat de stichting van zulk een internationale persorgani satie een ware daad voor den vrede zou zijn. en wij hebben de eer den Volken bond te verzoeken, het initiatief te wil len nemen tot het bijeenroepen van een internationale conferentie der vereeni- gingen van dagblad-directeuren, om dit doel te bereiken." Het bestuur van De Nederlandscho Dag bladpers deelt verder ln zijn officieel or gaan mede. dat het op dit schrijven het vol gende antwoord van den Directeur de la Section d'Information van den Volkenbond heeft ontvangen: „Ik heb dc eer do ontvangst te beves tigen van uw schrijven van 14 April, waarin u de conclusies van uw Vereeni ging inzake den strijd tegen de versprei ding van valsche berichten kenbaar maakt, en u te bedanken voor uw be langwekkende mededeel in gen. Bij de samenstelling van zijn rapport voor de Assemblee, over dit onderwerp, zal de Secretaris-Generaal niet nalaten rekening te houden met het advies door de Nederlandsche Dagbladpers ge geven." Dit is dus weer het nieuwe begin van een nieuwe poging van de zijde der Nederland sche Dagbladpers. Het ls te hopen, dat zij bij dezen eersten aanloop reeds moge slagen. Het schijnt alles zins logisch dat. de internationale organisa tie der volken het initiatief neemt to* de instelling van de internationale organisatie der dagbladen, die zulk een belangrijke rol in het openbare leven spelen. Iedereen zegfc

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1932 | | pagina 1