Hemelvaart: eertijds dag van jolijt en pret.
Voor uw Tuin
VICTORIA-WATER
HAARLEM'S DAGBLAD WOENSDAG 4 MEI 1932
Verschillende gebruiken, waarvan er
nog vele in zwang zijn.
Hemelvaartsdag was eertijds, meer dan te
genwoordig, een dag, waarop algemeen ge
wacht werd.
Bekend Is, hoe men ln vele streken dien
dag ging (en gaat) „hemelvare n",
d.w.z. zeer vroeg in den ochtend naar buiten
ging, om van een heerlijken Meimorgen te
genieten. Werd dit gebruik in het westen van
ons land algemeen met den naam van „he
melvaren" aangeduid, in het Oosten noemt,
men het „dauwtreden" of „dauwtrappen" (dit
laatste in den Gelderschen Achterhoek).
Dauwtrappen kende men ook wel ln het wes
ten, maar dan bedoelde men er meestal het
vroeg-ultgaan mee.
In den „Ovcrijselschen Almanak" van het
jaar 1836, wordt dit dauwtreden aldus be
schreven: „Op den morgen van Hemelvaarts
dag met het eerste daglicht naar buiten, de
jenever- en brandewijnflesschen ln den zak,
en na zich onder de boomen en prieelen ver
lustigd te hebben, voor des middags, som
tijds vroeg genoeg om naar de kerk te gaan,
terug. Ook de meisjes zijn bij dit dauwtreên".
Ook de hoofdstad Amsterdam kende
destijds zijn homelvaarders. In den vroegen
ochtendstond ging men de poort uit, uitge
rust „met een cruycxken goet nats, een deel
koecx, rozijnen, vijghen en craeckelingen"
Dan werd er buiten gedanst, gezongen en ge
dronken. Na afloop kwam men dan terecht
aan de z.g. Diemerbrug, waar zich volgens
den bekenden geschiedschrijver Wagenaar
„vcrscheide neeringrijke herbergen" bevon
den. In den namiddag trok men van daar uit
weer stadwaarts. Tot omstreeks 18301840
hield dit vermaak stand; langzamerhand ver
minderde het. Maar ook tegenwoordig zijn
vele Amsterdamemrs dien dag vroeg uit de
voeren en zij beschouwen dien ochtend als
een bijzondere.
In het Gcldersche.
Een zeer oud gebruik op dien dag, vroe
ger meer een volksfeest, wordt elk jaar nog
in cere gehouden in de gemeenten Hengelo
fGelderlandi en Zelhem. Eertijds stond dit
feest bekend onder den naam: Muldersker-
mis. Doch niet zoozeer het idéé kermis ligt
er aan ten grondslag; veeleer een weldadig
doel.
Op verscheidene boerderijen in de z.g.
„Dunsborger Marke" ligt een bepaalde schuld
plichtigheid (ten onrechte dikwijls met den
naam van „servituut" aangeduid), waarbij
de eigenaar of pachter verplicht is, om dien
dag een groot brood (vroeger roggebrood) te
leveren ten behoeve der algemeene armen der
beide genoemde gemeenten. Déze schuld
plichtigheid werd hun opgelegd bij een oude
vcrdeeling van de Marktgronden. Een ieder
heeft de vrijheid, dat te leveren brood zoo
zwaar te maken, als hij zelf verkiest, doch
in geen geval mag het gewicht minder dan
twee en twintig ponden zijn (deze ponden
zijn geen Ncderlandsch gewicht, maar een
oud gewicht).
De brooden worden op dien dag gebracht
naar een bepaalde woning, thans de „mul-
dersfluit" geheeten. halverwege Hengelo (G.)
en Zelhem aan een zandweg (den z.g. Zel-
hemschen of Hengeloschen Enk) tusschen
onafzienbare wuivende en in aren schietende
roggevelden. Eertijds was deze plaats van
samenkomst de I-Iengelschen Muilen of het
daarbij gelegen Muldershuis (het huis of de
woning van een molenaar). Dan kwamen de
notabelen der beide gemeenten, o.w. de bur
gemeesters, de pastoors, de predikanten en
armmeesters ter plaatse bijeen, en in hun
aanwezigheid werden er de brooden dan door
den koster, schoolmeester-voorzanger gewo
gen. Het gebeurde dan meestal, dat de no
tabelen rond een tafel geschaard zaten en
een lange pijp rookten. Iedere boer, wiens
brood minder dan het voorgeschreven ge
wicht had, verbeurde voor elk „onderpond"
een boete van dertig cent. Hij, wiens brood
het zwaarste was. ontving als premie een
flesch witten of Rinschen wijn. Vervolgens
werd het brood onder de armen verdeeld.
Velen zagen dezen dag als een grooten
feestdag tegemoet: een genoeglijk volksfeest
waaraan door oud en jong. rijk en arm, deel
genomen werd. BIJ dat Muldershuis werd het
op een weiland gevierd, 's Avonds werd dan
do ln die streek zeer geliefde harmonica ge
hoord. met. bekende Geldersche volksliedjes
a's „Hendriekske" of ..Driekusman", of wel:
„Ik en mie'n mèke noar Hoaksebarge goat,
o joa! o nei!"
De woorden van ..Driekusman" laten we
hier volgen, de muziek is echte „bocrenmu-
zlck".
Now wol ik wal ees weten wat Hendriesken
zeg. Hendrleksken zeg.
Now wol ik wal ces weten wat Hendrieksken
zeg. Hendrieksken zèè bo joa!
Met de hündkes klao klap. klap.
Met de vötkcs trap trap trap,
Har ik dl'j, wat zol ik di'j
Draai dl'j ees um en dans met mi'J!
Bij de laatste woorden van dit lied draaien
alle deelnemers en deelneemsters zich één
keer om en dansen paarsgewijze enkele ma
ten van den polka.
Het duurde echter niet lang. of er rezen
bezwaren tegen dezen „kermis", zelfs ern
stige bezwaren. Zoo schreef, zuchtte, iemand
in den Gelderschen Almanak in 1848 o.m.:
„Rumoer en spektakel, heel den dag. tegen
don avond het halve dorp dronken; vecht
partijen van Je welste en zoo meer en ten
slotte eenige knechts en meiden, wegens te
veel genomen vrijheden, uit hun dienst ge
jaagd".
Langzamerhand verdwenen dan ook do
festiviteiten, en sinds jaren valt er op dien
dag nu niets anders dan het broodbrengen
en verdoelen meer voor. Tijdens de oorlogs
jaren werden de brooden door broodbons ver
vangen.
Onwillekeurig zal men vragen, wat er ge
beurt, als een dergelijke boerenplaats, waar
op zoo'n schuldplichtigheid rust. verkocht
wordt. In dat geval blijft, de verplichting be
staan. Zoo word b.v. in den zomer van 1919
door den toonmallgen notaris Koning te Hen
gelo (G.) nog een boerderij verkocht, met de
bepaling, dat do bewoner op Hemelvaart een
brood aan de armen van Hengelo en Zelhem
moest, leveren. In het jaar 1931 bedroeg het
totaal aangevoerde gewicht, ruim 2000 pond
de zwaarste brooden wogen toen resp. 48, 43
jen 38 pond.
Ilemclvaart in Duitschland.
Omstreeks Hemelvaartsdag bloeit er een
bloempje, dat in Duitschland menig jong
hart doet trillen; menig jong meisje plukt
dan het vrij zeldzame „Allermanshernkraut"
Van dit bloempje zegt de volksmond, dat het
geluk brengt aan alle viervoetige dieren, en
aan sommige tweevoeters. Doch voor dit ge
luk, zoo heet het dan verder, dient eerst het
plantje te worden gevonden. Dan moet het
vinden op den Hemelvaartsdag zelf geschie
den, terwijl de zon het hoogste punt nog niet
bereikt mag hebben. Gelukt dit alles niet, dan
kan het meiske het volgende volkswijsje zin
gen:
Dat Allermansheeren,
Dat böse Krut,
Dat how ick' e socht
Und bin doch noch keine Brut.
In Saksen bestaat hier en daar nog de
eigenaardige gewoonte, den Hemelvaartsdag
te vieren door het drinken van ten minste ze
ven emmers, op sommige plaatsen van zeven
vaten bier. Dit is een gebruik afkomstig uit
den tijd. dat koningin Elisabeth van Enge
land een bezoek bracht aan Saksen en zij
van de bewoners van enkele plaatsen (o.m.
Gorsleben en Zornitz) zeven emmers bier ten
geschenke kreeg.
In andere streken van Duitschland heet
Hemelvaart zelfs „Kubelhoppen Fest". Tus
schen meisjes en jongens van het dorpje Mar
köbel wordt dan een wedloop om dit gebak
gehouden. Ook in ons land kent men in som
mige streken z.g. Hemelvaartsbollen, Hemel-
vaartsbroodjes kwamen eertijds, volgens de
volksoverlevering, in de kloosterkerk van
Prümm, in den Eifel, uit den hemel geregend.
Aan 't einde van een, lange processie, welke
in de naaste omgeving gehouden werd, en
welke in de groote kerk werd ontbonden,
werden door een opening in het gewelf kleine
wittebroodjes geworpen. De pelgrims raapten,
ze dan op. en namen ze mee. Deze oude pro
cessie. welke reeds van eeuwen her dateerde,
werd door Keurvorst Wenzeslaus in 1777 op
geheven.
Ook in Engeland kende men vroeger op
Hemelvaart tal van vroolijke gebruiken. Een
ervan was wel de volgende. In een klein
plaatsje nabij New Castle-Newburn werd
nog niet zoo heel veel jaren geleden een wed
ren door vrouwen gehouden, de z.g. „smoc-
race". Het merkwaardige hiervan was, dat
de prijs bestond uit een „smoc": een hemd.
Dit hemd moest evenwel vervaardigd zijn van
de beste kwaliteitHollandsch linnen!
Deze prijs werd van te voren met vele bon
ten strikken versierd, tentoongesteld. Tijdens
den wedloop waren er allerlei feestelijkhe
den.
SPORT EN SPEL
VOETBAL.
HET PROGRAMMA VOOR
HEMELVAARTSDAG.
KAMPIOENSCHAP VAN NEDERLAND.
P.S.V.Enschedé.
AjaxFeijenoord (terrein Stadion).
AFDEELING I:
Promotie tweede klasse:
Haarlem—H.V.V.
Promotie derde klasse:
O.S.V.—o.v.v.o.
Promotie vierde klasse*.
Q.S.C.—Purmersteyn.
Promotie reserve tweede klasse:
E.D.O. 2—K.F.C. 2
AFDEELIN IV
Promotie tweede klasse*
MiddelburgDe Valk.
Helmond—J uliana.
(Sportkr.)
ROEIEN
DE VARSITY.
Het programma voor den Studentenwed
strijd die Donderdag op het Noordzeekanaal
bij Amsterdam gehouden wordjt, luidt als
volgt:
I. 2. uur: Jonge Vier. Boel 1 Njord,
2. Laga, 3, Triton, 4. Aegir, 5. Nereus.
II. 2.20 uur: O ver naad.se he Vier. 1 Laga.
2. Aegir B.. 3. Aegir A., 4. Njord, 5. Triton,
6. Nereus.
ni. 2.40 uur: Sciff, 1. Nereus. 2. Laga.
IV. 3.10 uur. Hoofdnummer Oude Vier. 1.
Njord. 2. Triton, 3. Nereus, 4. Laga, 5. Aegir.
V. 3.40 uur: Jonge Twee. 1. Laga. 2. Njord.
VI. 4 uur: Minerva Acht. 2 ploegen; geen
loting.
VII. 4.30 uur: Jonge Acht. 1. Nereus. 2. Laga
3. Triton, 4 Njord.
POSTDUIVEN.
„DE REI§DlTIF" TE HAARLEM
Uitslag der rondvlucht van Roosendaal,
afstand 97 K.M. Los 8 uur, eerstgetoonde
9.23.49: laatste prijswinnende vogel 9.37.19 u.
H. Boogaard le. 20e, 2So. 36e prijs, C. van
Enden 2c, 16e 17e 26e 29e 33e prijs, P. A.
Blommacrt 3e 44e prijs, H. J. Handgraaf 4e
prijs. R. P. Balm 5e 6e prijs, P. Kroon 7e 13e
50e prijs. Th. Stam 8e 22e prijs. Ph. A. Heins
bergen 9e 37e prijs, J. Samson 10e 13e 19c 38e
prijs, P. de Wilde 11e 24e prijs, J. F. Scherf
12c 43e 46e prijs J- Th. Bakker 14e 21c 23c
25c 27e prijs, A. K. Kramers 15o 39e prijs. H.
de Vries 3e 41e 45e 49e prijs, II. Helder 31e
34e 47e prijs, W. Jas 32e prijs, J. J. dc Bic 35e
40e 48c prijs, H. Keevcl 42e prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN.
a 60 Cts. per regel.
EEN NIEUWE MANIER OM VERKOUDHEID
TE GENEZEN.
Een damp die de bacteriën doodt.
Na vele jaren van ingespannen onderzoek hebben
dc scheikundigen een nieuw middel gevonden, dat
de bacteriën van verkoudheid en influenza onmid
dellijk doodt. Het is bekend onder den naam van
Karsotc inhalatie-systeem, en proeven hebben
bewezen dat de damp van dit inhalatie-middel een
buitengewone bactcricn-doodcndc kracht heeft.
Daar deze Karsotc-damp van een zakdoek kan
worden ingeademd op elk uur van den dag of
zelfs gedurende den slaap hebben wij nu een
nieuwe manier om verkoudheid te genezen. Dc
Karsotc-damp spoort niet alleen dc bacteriën op en
doodt zc daarna, doch bet opent tevens de ver
stopte neusgaten cn verwijdert het hinderlijk slijm
achter uit de keel. Karsotc is verkrijgbaar bij alle
apothekers en drogisten a 0.90 per flacon (zak
formaat) en 1Ö0 per flacon (2 maal de kleine
Imaat).
LAWNTENNIS.
DE DAVIS CUP-WEDSTRIJDEN
BEGINNEN.
Twee-cn-dertig jaren Cup-tour-
nooi. De winnaars. Eerste
cn tweede ronde 1932.
Dezer dagen beginnen de eerste ontmoe
tingen voor de eerste ronde in het Davis
Cup-tournooi van dit jaar. Aan den over
kant van den Oceaan won Amerika reeds
van Canada, door alle vijf ontmoetingen te
winnen. Donderdag 5 Mei wordt de eerste
Europeesche wedstrijd gehouden, te Brussel
tusschen België en Zwitserland.
Een stukje historie.
In het jaar 1900 was het de Amerikaan
Davis, die, ter bevordering van de tennis-
betrekkingen tusschen Engeland en Amerika
een beker uitloofde, welke den naam van
Davis Cup" kreeg. Naar men weet, be-
heerschte Engeland in dien tijd het tennis
spel volkomen. Het lag in de bedoeling, jaar
lijks een wedstrijd te laten spelen tusschen
Engeland en de Verccnigde Staten en het
was dan ook tot 1903, dat beide landen den
beker bestreden. In het eerste jaar wonnen
de Amerikanen van de Engelschen, die
trouwens van het spelen der beide laatste
ontmoetingen afzagen. Uitslag: 50. In
1901 zag Engeland eveneens van het spelen
af. In 1902 wonnen de Amerikanen den be
ker wederom, thans was de uitslag 41. In
1903 waren de rollen precies omgedraaid en
won Engeland met dezelfde cijfers.
In 1904 werd voor de eerste maal de strijd
om den Davis Cup als een open tournooi
uitgeschreven. De vier landen namen deel.
Terwijl Amerika zelf niet ingeschreven had,
kwamen tegen elkaar uit België, Oostenrijk
Frankrijk en Engeland, waarbij de Engel
schen in den eindstrijd met 50 wonnen. In
de daarop volgende jaren nam de animo voor
het tournooi toe en in de laatste jaren na
men zelfs dertig landen, ingedeeld in ver
schillende zones, deel.
De winnaars.
Een statistiekje omtrent de eind-wedstrij
den van 1900 af moge hier volgen:
1900 AmerikaEngeland 50
1901 Engeland neemt niet deel.
1902 AmerikaEngeland 41
1903 AmerikaEngeland 14
1904 EngelandBelgië 50
1906 EngelandAmerika 50
1907 EngelandAustralië 23
1908 AustraliëAmerika 32
1909 AustraliëAmerika 50
1910 Niet gespeeld.
1911 AustraliëAmerika 50
1912 AustraliëEngeland 23
1913 EngelandAmerika 23
1914 AmerikaAustralië 23
1915 Niet gespeeld.
1916, 1917, 1918 niet gespeeld.
1919 AustraliëEngeland. 50
1920 AustraliëAmerika 05
1921 AmerikaJapan 50
1922 AmerikaAustralië 41
1923 AmerikaAustralië 41
1924 AmerikaAustralië 50
1925 merikaFrankrijk 50
1926 AmerikaFrankrijk 41
1927 AmerikaFrankrijk 23
1928 FrankrijkAmerika 41
1929 FrankrijkAmerika 32
1930 FrankrijkAmerika 41
1931 FrankrijkEngeland 32
De eerste ronde 1932
Ofschoon het tennisselzoen eigenlijk nog
niet begonnen is (men denke aan de slechte
weersomstandigheden) vinden reeds begin
Mei enkele zeer interessante ontmoetingen
plaats voor de eerste ronde van het tournooi
1932. Volgens het lotingsschema dienen 12
landen elkaar in de eerste ronde te be
kampen, terwijl verder eenige landen voor
deze eerste ontmoetingen hebben vrijgeloot.
Nederland is zoo gelukkig geweest. De zes
wedstrijden der eerste ronde worden volgens
het volgende plan verspeeld:
België—Zwitserland 35 Mei te Brussel:
HongarijeFinland 35 Mei te Boedapest:
TsjechoslovakyeOostenrijk 68 Mei te
Praag; NoorwegenMonaco 68 Mei te Oslo
DuitschlandIndië 7—9 Mei te Berlijn; Ita
liëEgypte 79 Mei te Genua.
Te Brussel BelgiëZwitserland staan
tegenover elkaar de volgende spelers: Iweins,
L. de Borman, van Zuylen en Lacroix voor
België en Aeschlimann, Fisher en Wuarin
voor Zwitserland.
Te Boedapest zijn het de Hongaren von
Kehrling Gabrovits en Graaf Zich, die be
zoek ontvangen van de Finnen Grotenfeidt
en Biaudet.
Te Praag zijn R. Menzl, Hecht. Marsalek
cn Siba gekozen om de Tsjechische kleuren
te verdedigen tegen de Oostenrijkers Ma-
tejka, Artens en Kinzl.
Te Oslo voor den wedstrijd Noorwegen
Monaco ontmoeten elkaar do Noren Tor-
kildsen en Hangen cn het dubbel Hangen-
Hansson de spelers van Monaco Landau,
Gallepe en Medicis.
Te Berlijn zijn het de Duitschers Prenn,
von Cramm Dr. Dessart en Nourney die op
veel tegenstand zullen stuiten van de zijde
der Britseh-Indiërs Prasada, Charanjiwa,
Madam Mohan en De.
Tenslotte voor de eerste ronde nog Italië-
Egypte te Genua, waarbij voor Italië in het
veld zullen komen de Stefani, De Mlnerbi,
Del Bono en Sertorlo, terwijl Egypte verte
genwoordigd wordt door de spelers Wahid en
de gebroeders Grandguillot.
De Tweede Ronde.
Deze tweede ronde moet per 19 Mei a.s.
klaar zijn. Thans komen in het krijt Enge
land, Roemenië, Polen, Nederland, Ierland,
Spanje, Denemarken, Yougoslavië, Japan en 1
Griekenland.
De volgende ontmoetingen staan voor de
tweede ronde vast:
EngelandRoemenië ontmoeten elkaar op
13, 14 en 16 Mei te Torqua met de spelers
Austin, Perry, Lee en nog een Brit, cn ver
der Mishu en Poulieff.
PolenNederland is voor ons land vanzelf
sprekend de meest interessante ontmoeting
in deze ronde. Winnen de Hollanders nl.,
dan speelt Nederland in de volgende ronde
togen Engeland te Amsterdam of in Noord-
wijkDen Haag. Onze spelers hebben eenige
oefenwedstrijden achter den rug, behalve
Timmer en Koopman zal de Nederlandsche
ploeg vermoedelijk nog bestaan uit een ten
nisser gekozen uit de navolgende spelers:
Leembruggen, van Olst en Hughan.
De Polen hebben intusschen ook niet stil
gezeten en zelfs deze dagen zullen zij eenige
stevige oefenwedstrijden spelen tegen de
Franschen Gentien, Brugnon. De Plaix en
Mej. Adamoff. De ontmoetingen worden met
de Kinkersterdagen te Warschau gespeeld.
DenemarkenYougoslavië spelen van 11-13
Mei te Kopenhagen tegen eikaar. Denemar
ken speelt met Ulrich. Hendriksen en Ras
mussen; Yougoslavië met Schaefer en Ku-
kuljevic.
Ierland verwacht den winnaar van de ont
moeting uit de eerste ronde Hongarije—Fin
land van 1214 Mei te Dublin. Rogers komt
natuurlijk voor Ierland uit.
Griekenland en Japan wordt te Athene
gespeeld, Japan komt uit met J. Satch. Miki
en Kuwabara en Griekenland met Zcr.'endi,
Garangiotis, Ballis en Nicolaïdes.
Spanje speelt tegen den winnaar van Ita
liëEgypte. Deze ontmoeting vindt plaats
van 16—18 Mei te Rome.
In de eerste twee weken van Mei staan
dus vele interessante tennisontmoetingen in
Europa op het programma. Hopen wij, dat'
Nederland ook na de eerste helft van Mei
nog mededingt In het Daviscuptournooi 1932.
ZEILEN
HAARLEMSCHE ZEIL-
VEREENIGING.
OFFICIEELE OPENING VAN HAVEN EN
CLUBHUIS.
De zeilen worden weer #heschen; de
peddels pagaaien weer: de Watersport komt
weer in actie, want het seizoen zal weer ge
opend worden.
Voor de Haarlemsche Zellvereenlglng een
bijzonder prettige en belangrijke opening,
daar zij Zaterdag 7 Mei haar haven en club
huis officieel in gebruik zal nemen.
Een dames-comité zal in verband hiermee
aan de vereeniglng een clubvlag aanbieden,
terwijl de heer Maarschalk, Burgemeester
van Haarlem, zich bereid heeft verklaard
voor de eerste maal den Standaard te
hijschen.
De genoodigden worden om half vier ge
haald van de kade voor de oude gasfabriek te
Schoten aan het N.B. Spaarne. Te vier uur
zal de officieele opening plaats hebben.
ADMIRAALZEILEN.
Evenals alle jaren opent de H.Z.V. het zeil-
seizoen met Admiraalzeïlen. In verband met
de H.J.C. wedstrijden Zondag, zal ditmaal
geen kruistocht op het N.B. Spaarne gehou
den worden.
LANGS DE STRAAT.
Mo'Nah!
In het Amsterdam van de steeds weer nieu
we. kleine vertrouwde grachtjes, van de bij
elkaar gekropen oude huisjes, van de versle
ten stoeptreden en de kelderruimten die te
huur zijn, van de rood-oranje karren met
vruchten, de boekenstalletjes, van de linke
jongens met petten en een zwart-glimmende
spuuglok, ligt in de straten een lied te grab
bel. dat harten doet bonzen en kelen doet
galmen. Een lied met veel woorden, die nie
mand interesseeren, en met een enkelen
naam, vol koud maanlicht en schroeiend zon
licht tegelijk, een naam als een visioen om je
oogen loom half dicht bij te doen. Een lied
met eeh uitroep, waar je zoo je ziel ln onder
steboven keert, kreunend of juichend, maar
zoo maar pardoes ondersteboven. Een lied....
het lied van Mo'Nah.
„Oh, Mo'Nah", roept een krampachtig
wringende harmonica aan een rustige gracht
en aan zijn zijde smacht een zwarte flam
bard meeOooooh En .Mo'Nah" zucht
een jong student die van vierhoog uit een
krakend raam een blinkend dubbeltje naar
beneden gooit en dan in de lucht blijft sta
ren.
In een nauwe steeg kijkt een oud verteerd
mensch langs vijf helblauw geverfde bloem
potten naar buiten, alsof er op zijn leeftijd
nog iets nieuws te ontdekken valt. Want tus
schen veel schorre en schelle klanken, tus
schen veel luchthartig getierelier en ware
glijbaantjes van nooten, heeft het orgel een
verlossenden kreet, een roep van weemoed
van verlangen en sentimentaliteit, één roep:
Mo'Nah! Tusschen de lippen van een een
zamen neger, die nonchalant met een mand
fel-oranje sinaasappelen sjouwt, springt een
rij witte tanden te voorschijn en glipt een
warme lach naar buitenen een zucht.
..Je bent de liefste Mo'Nah van de wereld",
fluistert zijn mond aan haar oor, en ze kijkt
afwezig naar de combinatie van maan, ster
ren en electrisch licht, die te zamen het
Vondelpark bij nacht tot een onwezenlijk
oord maken. „Jc bent mijn blonde Mo'Nah"
en haar hoofd leun-t verteederd
De man, die met zijn handen diep in zijn
zakken geboord even de werkplaats ultslen-
tert om een luchtje te scheppe nen in zijn
verstrooidheid een keurig-net meisje bijna
omver loopt, omdat hij wat over Mo'Nah liep
te soezen, wreekt zich met een hatelijk „Dag,
juf" cn geeft in zijn hart de voorkeur aan
Mo'Nah.
„Ik ben geen Mauna", roept, een vuil klein
meisje, dat met een kameraadje op een oude
stoep aan het knikkeren is, „ik wil geen
Mauna zijn" en ze stampt nijdig op den
grond cn steekt een gulle tong uit. die hem
plagend aan haar rokken doet trekken.
En 's avonds, als het laatste licht van den
dag die verdwijnt nog even een warmen gloed
langs dc gevels strijkt, de boomen wat teer
der. het water wat inniger maakt, leunen te
gen dc ramen van een leeg huls in een rom
melige buurt van schepen en pakhuizen, dio
op dit uur aan hun lot overgelaten zijn. drie
opgeschoten jongens en staren voor zich uit
en neuriën wat- maten.
Eén laat met een forsche beweging
zijn hoofd met veel blond haar naar achte
ren vallen en lacht, de ander blijft droome-
rig en zingt zacht voor zich heen met zijn
vuisten in zijn zak. en de grootste schuift
zijn bepnen voor zich uit. zoover mogelijk
van zich zelf vandaan en zittend in dc ven
sterbank, formuleert hij haastig tusschen het
steeds yeerkeerende refrein, wat onbelang-
RHODODENDRONS.
De rhodondendrons behcoren tot de hees
ters, die een vaste wortelklih:. hebben, zij
kunnen daardoor heel laat in het vorjaar
nog verplamt wonden. Vóórdat de bloemknop
pen, opengaan moeten zij echter op de plaats
van bestemming zijn. Zij vertegenwoordigen
misschien wel een van de mooiste groenbiij-
vende gewassen, die hier winterhard zijn.
In flinke groepen aangeplant vooral, ver
dienen zij onze volle aandacht. In kleine
tuinen, waar natuurlijk van flinke groepen
geen sprake kan zijn. plante men er toch
steeds een së.uk of drie bij elkaar. Eén
enkel exempiaat ervan tusschen andera
heesters geplant, of alleen staande, komt
niet mooi uit. gewoonlijk ziet men dan, voor
al bij de halleen staande exemplaren, dat
zoo'n struik van onderen kaal wordt. Een
Rhodondendron heeft veel vocht noodig.
Waar meerdere planten bij «elkaar staan,
droogt de grond veel minder snel uit. de
planten beschaduwen dan zelf den onder
grond.
Een bodemgesteldheid zooals de Rhodo's
die graag 'hebben, vinden we in Nederland
niet veel. (Voedzaam en zeer hiumusrijk).
Gelukkig kunnen we deze mooie groenblijven-
de gewassen toch wel aanplanten. De grond
moet dan maar van te voren goed verzorgd
worden. Wanneer men erop let. zal men zien,
dat Rhododendrons.-die op een doelmatig
toebereiden grond staan, veel mooiere; don
kere. glimmende bladeren hebben en in de
bloeitijd veel meer bloemen dan Rhodo's, die
in pond staan waar geen bijzondere aan
dacht aan is besteed. Voedzaam en vocht-
'noudend moet de bodem dus worden. Men
begint met dat gedeelte der tuin dat voor
de Rhodo's bestemd is, diep om te spitten.
Wat turfmolm en oude verteerde mest kan
er dan gelijk door verwerkt worden. Of dit
noodzakelijk is en in welke mate hangt na
tuurlijk van den aard van den gnend af.
Op voedzame kleigrond kan men volstaan
met alleen een goede hoeveelheid miolrn to
gebruiken, op arme zandgrond is het aan to
bevelen eveneens wat verteerde oude imest
er in te brengen. Apart mengt men wat
turfmolm, bladgxond en koe gier door elkaar
dit moet later onder het planten verwerkt
worden. Per plant heeft men een paar
scheppen vol noodig. Is men zoover klaar en
zijn ondertusschen de bestelde Rhododen
drons van de kweekerij aangekomen, dan
worden eerst de kluiten goed door en door
nat gemaakt, men zet ze daartoe b.v. een
poos in een tobbe met water, daarna kan het
planten beginnen.
Rhododendrons mogen niet te veel uiteen
gezet worden, dit met het oog op het zoo
even ook al genoemde bezwaar van het uit
drogen van den bodem, waar de struiken den
ondergrond niet voldoende beschaduwen.
Beter kan men later eens een paar exem
plaren wegnemen of verplanten.
Men graaft groote plantgaten, zet de
planten daarin, verdeelt een paar schep
pen van den vooraf klaargemaakten grond
om de kluiten heen en vult vervolgens het
gat verder aan met gewone grond. De
plant moet even diep, of desnoods Sets
dieper komen te staan dan ze op de kweeke
rij stond, in geen geval mag de wortelkluit
boven de aarde uitsteken. Na het planten
vooral wanneer nog laat in heit voorjaar
geplant wordt, moet rijkelijk gegoten wor
den, een paar emmers water kan iédere plant
best gebruiken. Bij aanhoudende droogte
herhaalt men dit dagelijks.
De bloemen worden zoo gauw ze zijn uit
gebloeid verwijderd, zaadvorming zou te veel
krachten van de planten vergen. Men dient
bij dit verwijderen der verdorde bloemen
voorzichtig te werk te gaan, want de jonge
scheutjes hebben zich daar omheen alweer
ontwikkeld.
De gewone Rhododendrons. Rh. catawbiem-
se en Rh. ponticum, zijn prachtig materiaal
voor onder beplanting, in eikenboschjes bijv.
of onder berken! De Rhodo's behooren tot
de familie der Ericaceeën, in groote tuinen
ziet men soms prachtige groepen, waarin
verschillende soorten van deze familie zijn
samengebracht. Rhododendrons in combi
natie met Enkianthus, Andromeda, of ver
schillende heidesoor ten bijv. vormen mate
riaal waar veel mede te bereiken is.
T. SCHELLING.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN.
a 60 Cts. per regel.
OaÉPlAHXSTClN
NATUURLIJK BRONWATER.
Nederlandsche Maatschappij, opgericht 1887.
rijke zinnen, om met tintelende oogen en een
wiegelend lichaam dan weer zachtjes, dan
weer fluisterend of guitig of hartstochtelijk
het refrein in te zetten: Oh, Mo'Nah
Aan den walkant staat een sterke boom al
in een waas van lentegroen. Om den hoek
van de straat luistert een meisje met groote
oogen en kijkt in de lucht en soms schuch
ter naar den grootste van de drie. wiens stem
zwelt en weer zacht wordt. Ze staat- er stil.
was aanmoedigend,maar schuchter en vreemd
geboeid, zonder te begrijpen. Ze staat er in
een voorgevoel.
De boomen botten, de lucht wordt ijler, een
stem zingt en drie lichamen deinen mee bij
een uitroep, een naam: Mo'Nah, oh, Mo'Nah,
oooooooh. Mo'Nah
Oh! Mo'Nah!
Mo'Nah!
Vr. S.
LEVERING.
Door B. en W. is de levering van de schoe
nen der Haarl. Poliie opgedragen aan de
Firma L. Faber en Zn. hier ter sted.
Financiëeie berichten.
DIVIDEND „1NTERNATIO" 5%.
Aan de algemeene vergadering van aan
deelhouders der N.V. Internationale Crediet-
en Handels-vereeniging „Rotterdam" zal
worden voorgesteld het dividend over 1931 te
bepalen op 5 pet. Over 1930 werd 14 pet. u:L-
gekeerd en over 1929 16 pet.
LUCHTVAARTBERICHTEN
Gr af Zeppelin, 3 Mei 9.30 Las Palmas
gepasseerd.