De moeilijkheden in de katoen-industrie. Varsity. De stucadoorsstaking. Het Belangrijkste. 49e Jaargang No. 14987 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Vrijdag 6 Mei 1932 HAARLEM S DAGBLAD Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM. UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM. ABONNEMENTEN: per weck ƒ0.25, per maand 1.10, per 3 maanden 3.25, franco per post f 3.55, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad per weck 0.05, per maand ƒ0.22, per 3 mnd. ƒ0.65, franco per post 0.72J6. Bureaux: Groote Houtstraat 93 Telefoon Nos.: Directie 13082 Administratie: 10724, 14825 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Drukkerij: 10122, 12713 Postgiro 38810 ADVERTENTIëN: 15 regels 1.75, elke regel meer 0.35. Reclames ƒ0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels ƒ0 tl), elke regel meer 0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes (iederen dag) 13 regels 0.30, elke regel meer 0.10, uitsluitend 4 contant. Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-. Duim f 250.-, Wijsvinger f 1 50.-, Elke andere vinger 1 1 50.-. Arm- of Beenbreuk f 100.-. Idem voor Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000.-. Overlijden f 600.-, Verlies van Hand. Voet of Oog f400.-. Verlies Duim f75.-. Verlies ijsvingei f75.-. Verlies andere vinger f30.-. DIT NUMMER BESTAAT UIT ZESTIEN BLADZIJDEN. HAARLEM, 6 Mei. Een beroep op de Pers. Vandaag moet ik beginnen met in deze rubriek onzen Londenschen correspondent aan het woord te laten. Hij schrijft aldus: „Lloyd George heeft gesproken als een on heilsprofeet. Het was ter gelegenheid van een lunch in Londen van de buitenlandsche jour nalisten daar, waar de grijze toovenaar van Wales de voornaamste gast was. Hij heeft er aan het einde van een gevoelig voorgedragen rede, uitgesproken met de beste gebaren en de meest effectieve intonaties van den rede naar. aan de pers van de wereld (welke naai zij n oordeel de openbare meening kan be werken als geen andere macht) gevraagd op de naties een krachtig beroep te doen om terug te keepen van haar dwaalpaden en nu eindelijk toch eens onvervaard de verschrikke lijke problemen, welke onopgelost de wereld naar den afgrond drijven, aan te pakken. Hoe indrukwekkend Lloyd George nog kan zijn zult u wellicht ook nog in deze rede kun nen hooren. Want er waren talkie-toestellen, die zoo nu en dan de zaal in het felste en witste licht stelden en die de tooneelen en de geluiden van den belangwekkenden mid dag opnamen. Lloyd George vergeleek de wereld- van tien jaar geleden met die van heden en vond haar thans veel en veel zieker. Drie jaar na den oorlog worstelde de wereld voort onder den last van schulden, tarieven en andere moeilijkheden. Maar de algemeene indruk was dat zij bezig was te herstellen. Maar nu? Ze ligt te hijgen als in een proces van langzame verstikking dat den levensadem uit haar neusgaten neemt. Er is meer en verschrikkelijker bewapening dan tieil jaar geleden en dat bewijst dat de wereld er op dit uur slecht aan toe is. Zoo sprak hij het uit, zoo schilderde hij het, een neerslachtig, een beklemmend, een diep verontrustend beeld. Elke internationale conferentie, merk te Lloyd George gemelijk op, eindigde met yolledige overeenstemming. Er was volledige overeenstemming over de noodzakelijkheid van ontwapening en over de verlaging van tarieven.... maar de ontwapening en de tariefverlaging golden alleen het andere land. Hij had het alles aan zien komen. Al tien jaar geleden had hij met Briand een schoone lei willen maken voor de wereld. Hij had in internationale conferenties de finan- cieele en economische schoonmaak willen houden, welke de wereld gelegenheid had kunnen geven opnieuw te beginnen. Maar toen was de wereld er niet rijp voor. Het was te vroeg. En Lloyd George vraagt zich af of het nu niet te laat is. Zelfs nu heerschen er nog zooveel achterdocht en wantrouwen on der de naties dat de voorstellen, welke moe ten worden gedaan om onze beschaving te deen voortbestaan, wellicht niet kunnen worden gedaan. De volken overal zijn gereed ze te aanvaarden, indien zij slechts de lei ders hadden, moedig en wijs genoeg om ze naar voren te brengen. Iemand, die pas uit Genève was gekomen, had hem verteld dat- de vertegenwoordigers van alle naties er van wanhoop zijn vervuld. Indien men nog geen broeders kan zijn, kan men dan niet be ginnen goede buren te zijn? Het is de vloek op Lloyd George dat hij te knap is als redenaar, te knap als politicus, te knap als acteur. De wijsheid en het kern gezonde Inzicht, welke hij tentoonspreidt, krijgen van zijn hoorders niet de volle waar deering, omdat zij altijd moeten twijfelen aan den ernst van den man, wiens lippen ze uitspreken. Bovendien is hij een der mo derne zondaren der menschheid, zooals alle onderteekenaars va.11 het Verdrag van Ver sailles zondaren der menschheid zijn. Maai er is meer vreugde in den hemel over een enkelen bekeerden zondaar (en Lloyd George is bekeerd) dan 0111 honderd devote zielen die nimmer vallen. Hij, Lloyd George, is al gauw na de onderteekening van dat nood lottig verdrag tot inkeer gekomen en het kostte hem zijn hooge politieke positie, zoo als het Briand al vroeger zijn positie had gekost. Het was in menig opzicht een oratio pro domomaar tevens een ernstige waar schuwing aan hen, die in zijn schoenen zijn getreden". Een kernachtige rede, met een rake com mentaar van onzen correspondent. Als de bejaarde staatsman Lloyd George, eenmaal een machtig premier, nu een eenzame met een paar f am: lie - aanhangers in het Lager huis. spreekt, luistert men eerbiedig en denkit: „Wat zit er achte? Wat wil de toove naar uit Wales nu weer bereiken? Doet hij een nieuwen gooi naar de volksgunst, om straks weer te vergeten wat hij heeft ge zegd? deze man van het vooroorlogsche regieme, deze Engelsche leider van den wereldoorlog, deze listige schaakspeler, die in 1918 verkiezingen hield onder het motto „De keizer van Duiltschland moet gelrangen wor den", en die in zware mate mede debet is aan het Verdrag van Versailles, onder welks druk de gansche wereld nog steeds zucht? Er is in den hemel meer vreugde over één bekeerden zondaar.... citeert A. K. van Riemsdijk. Maar hier beneden? Men gelooft den ouden man niet meer. Ik heb nogal het een en ander te hooren gekregen over hetgeen ik onlangs in deze rubriek schreef onder den titel „De Oude Heeren", betoogend dat zij, die tot een anderen tijd behoorden, niet meer de staten moesten leiden nu een nieuwe koers moet ingeslagen worden. Onze Londensche correspondent levert mij hier een passend vervolg op dat artikel. Hij meent dat Lloyd George wel bekeerd is. maar hij is overtuigd dat men Lloyd George niet meer gelooft. En de wereld heeft men- schen nooöig die zij gelooft. Zijn beroep op de Pers is inmiddels tref fend. Maar wat verwacht hij ervan, zoolang haar beroemde en veelbezongen macht nog verdeelder is dan die der staten? Wij hebben met de Nederlandsche Dagbladpers een een drachtig verzoekschrift tot Genève gericht. Toe. dusver is dat een unicum gebleven. Wij hebben aan de zuster-organisaties in andere landen gevraagd, hetzelfde te willen doen. Geen enkele heeft het tot dusver kunnen (bereiken, ofschoon het in Oostenrijk, in Dui'tschland, in België, in Amerika ernstig i§ overwogen en onderzocht. Men kon ten slotte geen eenheid tussohen al die richtin gen vinden. Alleen in ons land is dat gelukt. De reden? Een zeer groot deel van de pers in andere laaiden is tot dusver uitsluitend als werktuig van politieke machten, van be paalde personen en van de oorlogsindustrie gebruikt. Dat is geen „machtige Pers". Het heeft op zichzelf geen enkele macht. Het is alleen een machtsmiddel van anderen. Er is geen „macht van de Pers". Daarvan zou men alleen kunnen spreken als zij aan eengesloten één lijn trok. Er zijn alleen een aantal machtsinvloeden, die voor een groot deel elkaar tegenwerken en opheffen, van verschillende kranten. Dat weet de oude Lloyd George, die ook kranten als werktuigen voor zijn eigen politiek heeft gehanteerd, heel goed. Hij fraseert weer aardig. Het is nu wel gemakkelijk om tot de Pers in het algemeen te zeggen: „Gij, met uw geweldige macht, moet de vraagstukken nu maar op lossen". Er is een weg, maar net is geen gemak kelijke. De Nederlandsche Dagbladpers heeft nu, zooals ik medegedeeld heb. aan den Volken bond voorgesteld dat deze het initiatief zal nemen tot de oprichting der vereen'ging „De Internationale Dagbladpers". Van ons, als geheel, is niets te verwachten zoolang wij niet 'internationaal In verband zijn gebracht, zoolang wijeikaar zelfs niet eens ken nen! Het 'is zóó logisch en voor de band lig gend dat de Volkenbond dit initiatief zou nemen, dat ik huiver voor de kans op een spoedig resultaat. Niets is moeilijker aan nemelijk te maken dan een eenvoudig plan. En toch! Monsieur André Tardieu wil de bewape ningsmachten internationaliseeren. Niemand buiten Frankrijk heeft daar vertrouwen in. Wat men ook van bewapening moge zeggen, haar doel is destructief, afbrekend. Wij stellen voor internationale eenheid in de Pers te brengen er althans een begin mee te maken. De Pers is vaak destructief door haar verdeeldheid. Iedereen erkent dat zij geweldig opbouwend werk kan doen door haar eenheid. Waarom dan niet dat liever te doen, en den Volkenbond te verzekeren van het geweldigste machtsmiddel dat hij zich wenschen kan? Het beroep dat Lloyd George op een aan tal persvertegenwoordigers in Londen deed zouden de staatslieden in Genève 'moeten doen op het eerste wereldcongres der dag bladen zelf! Niet op verslaggevers en corres pondenten, maar op verantwoordelijke, be slissende directeuren en hoofdredacteuren! Als men dat gezelschap bijeen brengt en het tot besluiten kan brengen door het als bondgenoot ter hulp te roepen.... dan zal men de Macht van de Pers in werking zien treden. Eerder niet. Waarom en dat is de strekking van het voorstel, als men er dieper over nadenkt hebben die wanhopende staatslieden in Ge nève nog niet het beroep op de Pers-gedaan, dat haar tot den machtigen bondgenoot van den Volkenbond zou kunnen maken? Zullen zij het nu doen? R. P. Vijf en zestig duizend dak- loozen op de Philippijnen. Aantal dooden tot 65 gestegen. Typhoon verwoestte ook een paleis. MANILLA. 4 Mei (Reuter). Het aantal dooden als gevolg van den typhoon, die Za terdag j.l. een gedeelte der Philippijnen heeft geteisterd, is thans tot 65 gestegen, terwijl voorts 6500 personen dakloos zijn geworden. Tot de verwoeste gebouwen be- hoox-t ook het paleis van den sultan van Jolo. De wereldberoemde Amerikaansche financier P. J. Morgannaar wiens banktransacties thans een onderzoek gesteld wordt. Overeenkomsten met de vakbonden opgezegd. Een bittere strijd verwacht. (Van onzen Londenschen correspondent). Overeenkomstig de verwachting heeft de de Vereeniging van Katoenfabrikanten in Engeland Dinsdag besloten alle arbeids overeenkomsten met de vakbonden op te zeggen Dit is een ernstig besluit dat een einde maakt aan het stelsel van collectieve, overeenkomsten in de katoenindustrie, een stelsel dat langer dan een kwart eeuw of meer beverdigend heeft, gewerkt. De betreurens waardige gang van zaken is een gevolg van de mislukking van langdurige onderhande lingen met de werknemers voor loonsverla gingen en de invoering van goedkoopere werkmethoden. Het besluit beteekent dat in de toekomst elke werkgever de loonen, werk uren en arbeidsvoorwaarden voor het perso neel in zijn eigen fabriek zal vaststellen, zonder rekening te houden met de toestanden in andere gelijksoortige fabrieken. De fabrikanten-vereeniging. welke tot dit besluit gekomen is. heeft dit gedaan met. een overweldige meerderheid van stemmen; 98 1/2 pet. van de leden stemden voor het voorstel. Deze vereeniging vertegenwoordigt hoofdzakelijk de weverijen. De werkgevers :n de spinnerijen hebben een gelijksoortig besluit reeds verleden jaar December ge nomen. De verwachting is dat de werkgevers on middellijk van hun besluit kennis zuller. geven aan hun personeel en dat een dag in de naaste toekomst zal worden vastge steld waarop het besluit van kracht wordt. Het gewas der roeistudenten Heeft als jaarlijks, weer gebloeid, En het is, na één dag geuren, Weer voorloopig uitgeroeid- 't Feest heeft, weer een dag emotie. Op 't Noordzeekanaal gebracht En de winnaars van de prijzen Zijn ge„vierd" en zijn ge..acht". Eén dag hadden zij een baantje En zij sloegen flink hun slag. Later trekken zij zoo vlot niet In een baan van zelfs één dag. Ook al ging niet elke manschap Op een overwinning prat, Ieder roeide naar vermogen, Met de riemen die hij had. Ieder wist ook goed het teeken Van de „tijden" te verstaan, En trok sterk en vastberaden Steeds de riem wat stijver aan. Als een (eind)paal boven water Stond het feit, dat grootste kracht, Mits gepaard aan stijl en eenheid, Ook hier slechts de zege bracht. Van de start tot aan de finish Bleef voor hen de leuze waar: Keer het doel kordaat den rug toe, Reken d'uitslag enkel maar. Mishandeling van werkwilligen. Ook een vrouw geslagen. Woensdagavond werd een 59-jarige werk willige stucadoor per auto door zijn patroon thuisgebracht. Voor zijn woning trof hij eenige stakers aan, die hem wilden spreken. Hij heeft daaraan voldaan en gezegd, dat hij Zaterdag het werk zou neerleggen, waarop de stakers verlangden, dat hij het direct zou doen. Een der stakers gaf den werkwillige een stomp in het gelaat, waardoor deze een bloedende lip opliep en zijn aanvaller met een kruikje op het hoofd sloeg. De vrouw van den aangevallene kwam haar man ter hulp en kreeg van den dader een stomp tegen den neus en een trap tegen het scheen been. Voorts zijn eenige buren van den werkwillige, die te hulp kwamen door den aanvaller met een gummistok op het hoofd geslagen. De dader is een 26-jarige stuca door, die in den nacht van Woensdag op Donderdag is aangehouden en in bewaring gesteld. Woensdagmiddag is een 27-jarige opper man door stakende stucadoors mishandeld Hij is met vuisten geslagen en geschopt. In de Kruistocht werd dien middag een 48-jarige werkwillige stucacoor door een staker op de fiets aangereden. De man liep «en gekneusde rib op. Een stakend opperman gaf hem bovendien nog stompen op den rug. De politie heeft beide zaken, in onderzoek. Vele fabrikanten zullen diftx onmiddellijk hun fabrieken gaan organiseeren op het- meergetouwen-stelsel, wellicht zonder de loonsverhoogingen, welke zij hadden voorge steld in een nieuwe ontwe.rp-overeenkonis met de vakbonden, welke deze hebben ver worpen. Waar fabrikanten het meergetouwen stelsel nog niet gaan invoex-en. zullen zij. naar men aanneemt, loonsverlagingen van 121.2 pet. invoeren. De leiders der werk nemers voorspellen een langdurigen en bit teren strijd in de katoen-industrie en heb ben al te kennen gegeven dat zij elke poging tot. loonsverlaging zullen bestrijden met aiie hun ten dienste staande middelen. Afgescheiden van het hierboven!genoemde werkgevers-besluit is in hot maanabulletin van den Internationalen Bond van Katoen - fabrikanten nadruk gelegd op de noodzake lijkheid van loonsverlagingen, een noodzake lijkheid. welke zegt het bulletin, is erkend en aanvaard door de werklieden in de ka toenindustrie van Nederland en België. He'. Bulletin stelt verder vast dat de opleving in de industrie in Engeland, toen dit land den gouden standaard prijs gaf, van zeer korten duur is geweest en dat het bedrijf spoedig terug was in ae malaise, welke aar. de vei-andering .- voorafging. Het jongste be sluit der fabrikanten-vereeniging treft ten- naastenbij 200.000 arbeiders. A. K. v. R. DE HUURACTIE IN DE RIVIERENBUURT. DE WONINGEN MOETEN ONTRUIMD WORDEN. In de zaak van de N.V. Rozenstraten tegen 19 huurders van haar woningen in de Ri vierenbuurt, heeft de kantonrechter heden vonnis gewezen. Zooals men weet had de heer Vischjager rechtskundig adviseur, die als gemachtigde optrad voor gedaagden, eenige getuigen voorgebracht op Dinsdag, om te bewijzen, dat na de huuropzegging een nadere overeenkomst met den heer Rozen straten was gesloten, waarbij de opzegging werd ingetrokken en het huurcontract ver lengd. De kantonrechter was van oordeel, dat uit de getuigenverklaringen niet is gebleken, dat er inderdaad een nadere overeenkomst tot stand gekomen was met óc firma Rozen straten en dat gedaagde derhalve niet ge slaagd is in het bewijs. Hij wijst de vordering van eiseheresse de N.V. Rozenstraten dan ook toe met veroordeeling van gedaagde in de kosten. De huizen zullen door de 19 huurders dus ontruimd moeten worden. ROEKELOOS CHAUFFEUR RIJDT WIELRIJDER AAN OP DEN WAGENWEG. HET SLACHTOFFER OVERLEDEN. Op Hemelvaartsdag, te ongeveer half een is op den Wagenweg te Haarlem een on geluk gebeurd, dat aan den 17-jarigen jon gen, N. Waasdorp, een schilder, wonende Soembastraat Amsterdam, het leven heeft gekost. Op genoemden tijd reed de jongen per rij wiel in de richting van Heemstede aan de rechterzijde van den weg op de klinkerbe strating. Uit de richting Heemstede nader den twee auto's, die naast elkaar reden. Een derde auto, eveneens uit Heemstede komen de met groote snelheid rijdende, wilde beide wagens passeeren even voor de Spanjaards laan. juist op het oogenblik, dat- de auto's en de wielrijder zich op één lijn bevonden. De wielrijder werd door de dei'de auto, die ge heel links van den weg kwam op de klin kerbestrating. aangereden en opzij geslin gerd. De jongen smakte op den weg neer en bleef bewusteloos liggen. Hij bleek een hersenschudding te hebben opgeloopen en een schedelbasisfractuur. Op last van een dokter is hij per ziekenauto naar het Diaconessenhuis vervoei'd, waar hij he dennacht is overleden. Van de aanrijdende auto, die doorgereden is, was aanvankelijk alleen maar het num mer, niet de letter bekend. De politie te Haarlem is echter onmiddellijk met haar onderzoekingen begonneix en erin geslaagd den vermoedelijken dader op te sporen. Het is een 49-jarig i-eiziger uit Rotterdam. Zijn auto werd op verzoek van de Haarlemsche politie door de Rotterdamsche politie in be slag genomen. De chauffeur verklaarde, dat hij een eind voorbij de plaats van aanrijding gestopt heeft. Daar er echter niemand bij hem kwam 5 hij later doorgereden. Wapenstilstand te Sjanghai onderteekend. (2e blad. Ie pag.) Litaucn: Nederlaag voor de Litausche par- partijen bij dc Landdagverkiezingen. (2e blad. Ie pag.) Ticeedc Kamer: Instelling van een Ecopo- mtschcn Raad. (2e blad. Ie pag.) Toch loonsverlaging in Amsterdam? (2e blad, 2e pag.) 15 jaar tegen den moordenaar van Gorkiun gcëischt. (2e blad. 2e pag.) Voetbal: Haarlem in dc eerste klasse terug. (4e blad, 2e pag.) ARTIKELEN, ENZ. R. P.: Dc Varsity. (4e blad, lc pag.) R. P.: Een beroep op de pers. (Ie blad. Ie pag.) Pinksterzegen, hgt massaal mysteriespel van ,,Dc Graal". (2e blad. 3c pag.) Van onzen Londenschen Correspondcn De moeilijkheden in de katoenindustrie. (Ie blad, le pag.) Van onzen Londenschen correspondent: De Engelsch-Iersche betrekkingen. (2e blad. lc pag.) Jhr J. C. Mollerus: Handel tusschen Neder land en Duitschland. (2e blad. 2e pag.) VEREEN. VOOR VREEMDE LINGENVERKEER. AUTOTOCHT NAAR FLORAPARK 1932 TE NOORDW1JK. Woensdagmiddag maakten leden der Ver- eenigingeh voor Vreemdelingenverkeer te Haarlem en Hcemstede-Bennebroek met hun huisgenooten en logés een autotocht naar de vollegronds-bloemen tentoonstelling Flora park 1932, te Noordwljk. Te 2 uur vertrokken 3 touringcars met 89 persoonen (hoofdzakelijk dames; ook behoor den 10 kinderen tot het gezelschap) van net Stationsplein. De tocht viel over het algemeen zeer in den smaak. Men bracht ongeveer 1 12 uur op ae tentoonstelling door. Te kwartier vóór 6 arriveerden de touring cars weer te Haarlem, nadat onder weg reeds op twee plaatsen deelnemers uitgelaten wa ren. Mocht er belangstelling genoeg zijn voor een tweeden tocht over 14 dagen, als de Dai- win-tulpen in bloei zijn, dan kan aan dezen wensch wel gevolg gegeven worden. VIJF MENSCHEN DOOR KOLEN DAMP VERGIFTIGD. GENEESHEER EVENEENS ONWEL GEWORDEN. Woensdagmiddag heeft zich in het gezin van den heer J. Lenstra, bakker te Blesdijke (Fr.) een ernstig geval van vergiftiging voor gedaan. De vrouw en een drietal kinderen alsmede de knecht werden in bewusteloozen toestand aangetroffen. De vrouw en laatst genoemde konden na eenige uren door den dokter worden bijgebracht. De drie kinde ren heeft men naar het Diaconessenzieken- huis te Leeuwarden overgebracht, waar zij zijn opgenomen. De geneesheer, die dc eer ste hulp had verleend, werd eveneens onwel en moest zich ook onder medische behande ling stellen. Bij onderzx>ek is later gebleken, dat men hier te doen had met kolendamp vergiftiging. SPINOZAIIERDENK1NG TE AMSTERDAM Te Amsterdam zal Zaterdag 21 Mei Spi noza herdacht, jvorden. KINDERWAGENF RR1EK TE UTRECHT VERBRAND. Te Utrecht is afgebrand de fabriek van kinderwagens „S'adion" van de firma v. d. Brand en Co. De brandweer heeft het vuur met twaalf stralen bestreden en was daar mee van Woensdagavond half zes tot zeven uur bezig. Het gebouw is geheel vernield. ONGELUK DOOR STERK REMMEN. DE HEER J. TER HAAR IN DEN TREIN GEWOND. Woensdagmiddag, toen de heer Jan ter Haar ,oud-wethouder van Amsterdam en lid van de Eerste Kamer, per electrischcn trein uit Rotterdam van een zakenreis terugkeer de, is hij bij het plotselinge remmen in het Centraal Slation in den wagen achterover gevallen, waardoor hij het bewustzijn verloor meldt de Tel. De heer Ter Haar zou bij een herdenkings avond van dr. De Visser hier ter stede op treden. Toen het bewustzijn teruggekeerd was, is hij per aupto naar zijn huis vervoerd. Hij zal eenigen tijd rust moeten nemen Het bleek, dat de heer Ter Haar in zijn rug eenige spieren, had gescheurd, hetgeen veel pijn ver oorzaakte. Donderdagavond had do patiënt eenige verhooging; de toestand is echter niet verontrustend.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1932 | | pagina 1