VOOR DE FORENSEN.
HAARLEM'S DAGBLAD
DONDERDAG 19 MEI 1932
Een boek over de Spoorwegen.
Dezer dagen is bij den Amsterdamschen
uitgever Andries Blitz een boek over de Ne-
derlandsche Spoorwegen verschenen, waarin
de schrijver (J. B. Uges, die zich onder het
pseudoniem Nono verborg) een interessante
kijk geeft op dit groote bedrijf. „Klaar ach
ter?" is de eigenaardige titel.
Wij raden de forensen, die veel tusschen
de spoorwielen zitten aan, dit mooi ge-
illustreerde beek te koopen. Het is voor hen
in het bijzonder belangwerkkend om kennis
te maken met hetgeen zich „achter de scher
men" afspeelt.
Om een Indruk te geven van dit werk ont-
leenen wij er een gedeelte aan over de elec-
trische treinen:
Eigenaardig, nauwelijks waren de electri-
sche treinen in gebruik genomen (Amster
damRotterdam en HaarlemIJmuiden
aanvangende winterdienst 1927/28), of het
reizend publiek had het een en ander op
deze treinen aan te merken. Men vond de
zitplaatsen niet ruim genoeg, men had hin
der van tocht en men kon in deze treinen
geen gesprek voeren door het lawaai dat de
rijtuigen maakten.
Van zijn ontevredenheid over de toch zoo
comfortabele electrische rijtuigen gaf men
uiting in brieven aan de Directie der N. S.,
in ingezonden stukken en in het klachten-
boek.
Zooals het gewoonlijk gaat bij de invoe
ring van iets: zij, die zelf nooit* wat anders
gemaakt hebben danbokken, sparen
den stichters van het nieuws hun critiek
niet. Echter is zoo'n bui van misnoegdheid
en gepruttel al zeer spoedig overgedreven.
Evenzoo is zulks gegaan ten opzichte van
de electrische treinen.
Het bleek dan ook, dat de ontevredenheid
over de inrichtingen der rijtuigen maar
een opwelling van fitzucht was. Iets zonder
meer goedkeuren gaat nu eenmaal niet, dat
staat niet.
Men is nu zoo zeer gesteld op de electri
sche treinen, dat men op de geëlectrifi-
ceerde baanvakken bij voorkeur niet met
een stoomtrein reist.
Vol zijn de electrische. Het is niet te be
grijpen v/aar plotseling al die reizigers van
daan komen.
Dit is niet alleen geconstateerd na het
electrificeeren der genoemde trajecten, ook
na de electrificatie der baanvakken Am
sterdamAlkmaar en HaarlemUitgeest (in
gebruik neming: 15 Mei 1931) is hetzelfde
gebleken.
Eensdeels een geluk, omdat de exploitatie
der electrische treinen nog niet dat voor
deel afwerpt, hetgeen men er van verwacht.
Het is waar, steenkolen worden gespaard,
maar daar staat tegenover, dat de electri
sche stroom niet gratis verkregen wordt.
Op het Noordernet, dus op de baanvakken
AmsterdamHaarlemIJmuiden, Haarlem
—Uitgeest en Amsterdam—Alkmaar wordt
per maand voor ongeveer.f 100.000 stroom
verbruikt. In de wintermaanden wordt dit
bedrag nog een tikje verhoogd door dat dan
de rijtuigen (electrisch) verwarmd worden.
De stroom wordt geleverd door de P. E. G.
E. M. (Prov. en Gemeent.-Electr. Mij.).
In het te Uitgeest opgestelde transforma
tie-station wordt door de P- E. G. E. M. draai
stroom onder 50.000 Volt ingevoerd.
Deze spanning wordt door de Nederland-
sche Spoorwegen omgezet in draaistroom
van 10.000 Volt, waarmede de langs de lijn
opgestelde onderstations te Alkmaar, Runx-
putte, Uitgeest, Krommenie en Beverwijk ge
voed worden.
In deze onderstations wordt de 10.000 Volt
draaistroom door middel van transformato
ren gereduceerd tot 1500 Volt draaistroom.,
welke daarna in een gelijkrichter omgezet
wordt in 1500 Volt gelijkstroom, die langs
kabels naar de bovenleiding wordt gevoerd.
De onderstations op de lijnen Amsterdam
Rotterdam en van de Z. H. E. S. M. wor
den door de Centrales te Amsterdam, den
Haag en Rotterdam gevoed met 10.000 Volt
draaistroom.
In die onderstations wordt deze spanning
In 1500 Volt draaistroom omgezet en daarna
gelijkgericht tot 1500 Volt gelijkstroom.
Deze onderstations bevinden zich te Am
sterdam, Haarlem, Lisse, Leiden, den Haag,
Delft en Schiebroek.
Ten behoeve van het onderhoud en om
bij storing deze spoedig te kunnen opheffen
is het electrisch net in 3 secties verdeeld, elk
met een storing-bureau. Deze zijn gevestigd
te Haarlem, Leidschendam en Uitgeest.
Zooals uit het medegedeelde af te leiden
Is, wordt op 1500 Volt gelijkstroom gereden.
Het remmen van den trein geschiedt niet
electrisch. doch door middel van de Wes-
tinghouse-rem.
„Maar wat gebeurt er", wordt er meer dan
eens gevraagd, „als de wagenvoerder onder
het rijden zijn bewustzijn verliest?"
Dan wordt de trein automatisch tot stil
stand gebracht. Hierbij speelt de z.g.n. doo-
de-mans-handle een voorname rol. Onder
het rijden moet de wagenvoerder doorloopend
de rij kruk ingedrukt houden (de druk is 5
K.G.) Laat hij die kruk los, dan is niet alleen
de stroom verbroken, doch remt de trein.
Om den wagenvoerder de gelegenheid te
geven om bijv. zijn neus te snuiten (de
andere hand moet hij aan de remkraan hou
den) is ter vervanging van het drukcontact
in de rij kruk 'n tweede aangebracht. Dit con
tact is een smal pedaal, dat zoodanig aange
bracht is, dat de wagenvoerder het met de
punt van zijn schoen kan bedienen. Wil hij
dus de rij kruk loslaten dan kan hij blijven
rijden door het pedaal omlaag gedrukt te
houden. Dit kan hij echter bezwaarlijk lan
gen tijd volhouden, omdat, zooals gezegd,
het pedaal slechts plaats biedt voor de punt
van een schoen en de druk. evenals bij de
rijkruk. 5 K.G- moet zijn.
Wordt geen der beide contacten bediend,
dan remt de trein automatisch.
Vergt de electrische stroom telkens een
groot bedrag, de aanschaffingskosten der
rijtuigen nemen ook een rib uit het spoor-
lichaam.
Voor een motorrijtuig wordt f 100 000 be
taald en voor een aanhangrijtuig f 50.000,
beide ongeaibht welke klasse.
Loopt er een zoogenaamde „lange Rotter
dammer" op de baan, dan rolt er een klein
millioentje weg.
Op dit oogenblik bezitten de Ned. Spoor
wegen 125 motorrijtuigen en 129 aanhang-
rijtuigen 1), waarvan de gezamenlijke aan
schaffingskosten dus bedragenik durf
het niet te zeggen.
En als ik dan nog vertel, dat de kosten
van het onderhoud en der herstellingen per
jaar meer dan f 800.000 bedragen, dan
ik schei er mee uit, het duizelt me.
Het onderhoud en de herstellingen geschie
den voor wat het electrisch gedeelte betreft
aan de Centrale te Leidschendam. voor het
overige verricht men die in de Werkplaats te
Haarlem.
Eens in de 4 a 5 dagen worden de rijtuigen
gereviseerd in de revisie-loodsen te Leid
schendam en te Amsterdam (bij de Spaarn-
dammerstraat).
Over de bovenleiding dit: het zal menig
een opgevallen zijn. dat op sommige punten
in plaats van enkele masten, dubbele of
beter poorten opgesteld zijn. Dit houdt
verband met den bodem. Waar de grond niet
genoeg van hou-vast is, worden zoogenaam
de portalen opgericht.
De kosten van den aanleg der bovenlei
ding kunnen hier niet in cijfers uitgedrukt
worden omdat dc zetter geen nullen genoeg
heeft.
Men denke onder weg over dit alles na als
men toch niet praten kan van het lawaai
van den trein.
1) Hieronder zijn niet begrepen de 23 mo
torrijtuigen en de 26 aanhangrijtuigen, die
op de lijn RotterdamScheverüngenKur-
haus gebruikt worden.
STADSNIEUWS
EEN NIEUWE ZWEEFCLUB IN
OPRICHTING.
DE A. N. Z. V. IS ONTBONDEN.
Herhaaldelijk is in dit blad reeds geschre
ven over het zweefvliegen, de nieuwe, nobele
sport, waarvoor meer en meer belangstelling
begint te bestaan. Was het allereerst de Eer
ste Nederlandsche Zweefclub te Noordwijk,
die de zweefsport in Nederland introduceer
de weldra richtten enthousiaste jongelui in
onze stad zweefclubs op, waaruit de natio
nale „Algemeene Nederlandsche Zweef Ver-
eeniging" ontstond. De A.N.Z.V. maakte in
snelle volgorde eenige stadia van ontwikke
ling door, zij had den afgeloopen zomer een
kamp te Egmond. doch tenslotte bleek de
wenschelijkheid om den arbeid meer plaat
selijk te verdeelen en zoo werden den laat-
sten tijd in alle deelen des lands gewestelijke
en plaatselijke vereenlglngen opgericht,
waarin de A.N.Z.V. zich thans heeft opgelost.
De A.N.Z.V. is ontbonden. Te Haarlem zullen
de zweefenthousiasten een nieuwen vorm
vinden voor de beoefening van hun sport in
de in oprichting zijnde Kennemer Zweefver-
eeniging.
Woensdagavond is in de bioscoopzaal der
M.T.S. een propaganda-avond gehouden ten
einde de moderne sport van het zweefvlie
gen wat meer bekend te maken, dan zij tot
nu toe geworden was.
Een vrij groot aantal hoorders, meest Jon
gelui, heeft den propaganda-avond, die
onder leiding stond van ir. H. J. Meewis,
leeraar aan de M.T.S. bijgewoond.
De heer W. van Hulst, luitenant bij den
motordienst te Haarlem heeft de hoorders
door middel van een filmpje en lantaarn
plaatjes doen kennis maken met vorm en
typen van het materiaal (de lestoestellen
„Zögling"" en „Kassei") en wijze van vliegen
(wegschieten met een katapult en besturen
met roer en ailerons). Hij heeft uiteengezet,
dat men thans beoogt diegenen die de Duit-
sche „hoogescholen" der zweefvliegkunst
(Röhndal, Rossitten bij Koningsbergen)
wenschen te bezoeken, een vooropleiding te
geven, waarin zij reeds het brevet A (20 se
conden vliegen) en B (1 minuut vliegen met
S-bocht, kunnen behalen. Heeft men die ver
worven, dan kan men zich 'vrijelijk begeven
in de „opwinden",
De heer L. A. de Lange, reserve-officier
vlieger te Soesterberg heeft vervolgens van
de techniek van het vliegen, de luchtstroo-
mingen en het gebruik daarvan, een ver
klaring gegeven. De heer De Lange schetste
verder hoe op initiatief van de Kon. Ned.
Ver. voor de Luchtvaart het zweven plaatse
lijk georganiseerd werd. Van 15 Juni tot 15
September zal weer een kamp gehouden wor
den te Egmond. Ter propaganda heeft de
Kon. Ver. voor de Luchtvaart een speldje in
den handel gebracht.
In de pauze heeft ir. Meeuwis nog eenige
organisatorische mededeelingen gedaan,
waaruit wij aanhalen, dat zweefvliegen duur
is en men alle reparaties zelf dient te ver
richten.
Verscheidene aanwezigen gaven zich voor
de nieuw te stichten vereeniglng op.
Na de pauze heeft de heer A. E van Goor
den Oosterlingh, die evenals de heer Van
Hulst houder is van het „zeebrevet" zweef
vliegen interessante mededeelingen gedaan
van zijn ervaringen met' zweven te Grönau,
het zweefcentrum in het Reuzengebergte.
MOTORDIENST.
De reserve le luitenant Ir. A. Tromp is bij
Kon. Besluit benoemd tot reserve le lui
tenant voor speciale dienst der artillerie en
overgeplaatst bij het Staatsbedrijf der Artil
lerie-Inrichtingen.
Voor herhalingsoefeningen zijn onder de
wapenen gekomen reserve-kapitein W. L. Tiel
reserve-adjudant onderofficier L. J. van
Noordwij k en 8 dienstplichtige sergeanten
van de lichting 1926.
ONAFHANKELIJK SOCIALISTISCHE
PARTIJ. f
Vrijdagavond 20 Mei houdt de O.S.P. af
deeling Haarlem, een Cursusvergadering in
Olympia, Kinderhuissingel. Als spreker zal
optreden Willy Decker uit Dortmund, die
spreken zal over „De politieke toestand in
Duitschland na de verkiezingen".
Verder zal binnen zeer korten tijd een al
gemeene propagandatocht door Haarlem
worden gehouden. Een uitgebreid propa
ganda-plan ontworpen door' het bestuur ver
kreeg de goedkeuring van de leden.
Reeds vele malen hebben de propagandis
ten der O.S.P., de stad voorzien van platen,
welke tot opschrift droegen „Op voor socia
lisme nu", doch die reeds den volgenden dag
door politie-agenten waren verwijderd. Over
dit laatste optreden heerscht ontevreden
heid bij het bestuur der O.S.P., die deze
zaak dan ook nader onder het oog zal zien.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN k 60 Cu. p«r reSet
WAARSCHUWING
Hierbij maken wij bekend, dat de firma Vermey Sieyn, O.Z Voorburgwal
145, te Amsterdam, Telef. No. 41137, de alleen lmportrice is in Nederland
van de Merk Producten der Tide Water Oil Comp. te New-York (VEEDOL
TYCOL) en dat geen andere oliefirma's in Nederland deze merken
kunnen voeren, noch kunnen zeggen of schrijven dat zij olifin der Tide
Water Oil Comp. verkoopen.
Hoofdagent voor Noordhollnod H. J. H E E R E N. Beek en Duin, Overreen, Tele'oon 10535
NOOIT MEER OORLOG FEDERATIE.
VOORDRACHTEN VAN Sir. L. G. VAN DAM
EN Ds. MISPELBLOM BEVER.
In het gebouw van den Protestantenbond
heeft de Nooit Meer Oorlog-Federatie Kring
Haarlem en Omstreken. Woensdagavond den
Dag van Goeden Wil, Good Will Day, her
dacht door twee voordrachten.
Mr. L. G. van Dam. over Nationale Ont
wapening of Ondergang sorekend. herinner
de aan den 18den Mei 1899. toen de Vredes
conferentie in Den Haag geopend werd, waar
als eenig blijvend resultaat het Hof van
Arbitrage (nog geen rechtspraak) is geboren.
Die dag wordt herdacht, omdat dat het be
gin van de internationale rechtsorde was. En
zonder deze is geen wereldvrede mogelijk.
Dat die rechtsorde komt. ligt geheel in de lijn
der historische ontwikkeling: steeds heeft
eigen richting plaats gemaakt voor rechts
ordening. door de geheele geschiedenis heen.
Die internationale rechtsorde is er nog niet.
maar langzaam voltrekt zich de ontwikkeling.
Hiervoor ligt niet alleen een aanwijzing in
het feit, dat het historisch steeds zoo ge
schied Is, doch ook in het paralellisme met
het economisch leven. Een gemeenschap van
belangen (nevens verschillen) is over de ge
heele wereld gevestigd.
De internationale rechtsorde komt na de
staatssouvereiniteit. En wat is de taak in die
ontwikkeling voor Nederland? aDt het die
sfeer helpt bevorderen, en dat het zich daar
in inpast. Dat het breekt met eigen richting.
Het middel tot oplossing van geschillen moet
het beroep zijn op het recht, zoodat de lands
verdediging haar beteekenis verloren heeft.
Bewapening is de grootste bedreiging voor
de ontwikkeling der rechtsgedachte.
„Noodig voor de veiligheid" is de spreuk,
waarmee men schermt en geld los krijgt voor
bewapening. Iedere uitgave voor leger en
marine werkt echter de onveiligheid in de
hand.
Spr. wekt een ieder op. bewust mee te wer
ken aan den opbouw der rechtsorde, en te
streven naar nationale ontwapening.
Ds. J. H. Mispelblom Beyer begon
met het jaar 1098 in de herinnering terug te
roepen, het aanvangsjaar van de kruistoch
ten. Reeds nadien zij er kruistochten ge
weest, in den nieuwen en in den allernieuw-
sten tijd. Bijvoorbeeld de Westersche avon
turiers, die geen ridders waren, doch kooplui
Voor hen was de heele wereld het Heiligl land
dat door de bezitters niet gewaardeerd kon
worden. Wel door hen zelf. En Nederland was
daarbij steeds Haantje de Voorste.
Japan zou thans graag een kruistocht wil
len doen om den Stillen Oceaan, het belang
rijkste gedeelte van de wereld te beheer-
schen. De conflicten Japan—Rusland. en
JapanAmerika ontstaan. Doch dit zijn te-
eenstellingen tusschen Staten, niet tusschen
Volken. In dit verband wijst spr. op het
thans nog juistere woord Statenbond, in-
plaats van Volkenbond.
Over de bestrijding van het militairisme
sprekend, zei ds. Mispelblom, dat het niet
alleen een strijd is tegen leger en vloot, doch
vooral tegen een geest van slaafsche onder
danigheid eenerzijds en machtsbegeerte an
derzijds. De mensch moet zijn menschelijk-
heid ontdekken, zijn geweten, de eerbied voor
zichzelf en voor anderen moeten ontwaken.
Daar is het militairisme beangst voor. want
een geweten kan niet gebroken worden. Op
grond van de eerbied voor 't geweten moet
men in vredestijd positie kiezen. Men heeft
het recht om te leven en erkent dat recht
van een ander. En men wil niet dooden.
Een der Geneefsche staatslieden heeft ge
zegd: „Wij kunnen niets doen, als de volken
niet aether ons staan". Welnu, laat de vol
keren zich achter hen scharen en hen, in de
door hen gewenschte richting dringen. De
vrede komt niet door het woord, doch door
het laten gelden van zijn persoonlijkheid.
Wanneer het Neen, het Wij willen niet aan
groeit. dan komt er geen oorlog meer.
De heer J. Op 't Eynde heeft de sprekers
ingeleid, in de pauze een opwekking gespro
ken tot het koopen en lezen van vredeslitte-
ratuur, en tenslotte den avond gesloten.
Het vrijzinnig kerkkoor van Haarlem-
Noord onder leiding van den heer Zuidweg
verleende zijn medewerking.
DUITSCHE GASTVRIJHEID VOOR
HOLLANDSCHE SCHOLIEREN.
Een der groepen leerlingen van het Kenne
mer Lyceum te Bloemendaal, die een week
In het. Schoolhuis van het Lyceum in de Ar-
denen heeft doorgebracht, heeft tot be
sluit van dit verblijf een driedaagsch bezoek
gebracht aan de Duitsche stad Trier.
Dit bezoek der beide klassen van de gym-
nasiumafdeeling van het Lyceum was op
school voorbereid door een voordracht met
lichtbeelden van den Rector, door verschei
dene ouders van leerlingen bijgewoond.
De ontvangst in de stad Trier was aller
merkwaardigst: namens de stadsregeering
was voor alles gezorgd, voor toegang en ge
leide in alle bezienswaardigheden van de
oude Romeinsche stad, voor een wandeling
naar den Kockelsberg, voor een boottochtje
naar Pfateel.
Maar wat het aardigste van alles was: de
Hollandsche Jongelui zijn voortdurend ln
gezelschap geweest van Triersche gymna
beleefdheid en gastvrijheid der Triersche
overheidspersonen, stellig bedoeld als propa
ganda voor de prachtige Moezelstad, maar
op zichzelf bijzonder aangenaam en nuttig.
INBRAAK.
In der. iT3.>,-:-?*n nacht heeft men kans
gezien om zich door middel van een valschen
sleutel toegang te verschaffen tot het per
ceel Vooruit-gangstraat 120. Een kast werd
opengebroken en eenige kasten doorzocht. Er
wordt een bedrag van f 100 vermist. De poli
tie stelt een onderzoek in.
Voor den Kantonrechfer.
Dc kinderwagen.
Betaalt u de schade aan een overbelasten
kinderwagen toegebracht, als deze achteruit
rijet van het trottoir tegen uw auto op? De
terechtstaande automobilist wel.
Hij reed heel kalm op de Langebrug. toen
't bovengemelde plaats gehad.Deze gang van
zaken klopte niet met wat de eigenares van
den kinderwagen en de brugwachter ver
klaarden. Die hadden duidelijk gezien, dat
de auto met het spatbord den wagen op het
voetpad had aangereden. De wagen, die
groot was, op twee kinderen berekend (ge
tuige). Die klein was, voor één kind ge
maakt en bemand met twee (verdachte).
Daar heb je 't weer: wie moet geloofd wor
den verdachte of getuige? De waarnemend
kantonrechter helde naar de laatste over en
veroordeelde den eerste tot f 8 subs. 8 dagen.
De autobestuurder hield zijn. lezing van het
achteruitrijden vol. En ik vraag u nogmaals:
betaalt u. a'.s u van uw onschuld overtuigd
bent, een schade van tien gulden? Maar mis
schien heeft dit niets met schuld te maken
en sprak alleen het goede hart. De automo
bilist trok zijn vulpen en wilde het adres
van de getroffen vrouw noteeren. opdat hU
den beschadigden wagen kon laten halen en
repareeren.
Maar hoe dat gegaan is. weet ik niet De
zaak voor het kantongerecht was afgedaan
en de partijen moesten op de gang de scha
deregeling voortzetten.
Dit was een eenigszins duistere zaak. Niet
zoo zeer omdat het een geval betrof van rij
den zonder licht ,als wel om de omstandig
heden waaronder. Klaar was, dat verdachte
op 6 Febr. des Zaterdagsavonds ln de Bree-
s tra at te Beverwijk gereden had met een
auto zonder licht. Dat hij door een
agent tot stoppen gedwongen was Dat hij
toen veel later terecht stond wegens chauf-
feeren ..onder den Invloed". En dat hij daar
van vrijgesproken was.
„Omdat ik niet dronken was", zei ver
dachte.
„Wegens gebrek aan bewijs", zei de amb
tenaar. En ik maakte mijn gevolgtrekkin
gen.
De autobestuurder stond thans terecht
wegens rijden zonder licht op dezelfden tijd.
En het duistere nu van de zaak was mij de
houding van verdachte. Ik kan me voorstel
len dat hij tot stoppen gemaand,'niet midden
op den weg wilde blijven staan, maar naar
den kant reed. Dat is veilig rijden. Aldus
verdachte.
Maar ik kan me niet voorstellen, dat hij
dat zóó woest moest doen, dat de agent, om
zijn veege lijf te bergen, terzijde moest sprin
gen. Dat is geen veilig rijden. Aldus de amb
tenaar.
Ik was het volkomen eens met den agent,
die midden op den weg staande, zijn hand
tot stoppen opstak. Als je dat doet aan den
kant, dan lijkt het net of Je bonjourt. Aldus
de agent.
Ook was het duister, waarom verdachte
niet kon zien, dat zijn licht niet brandde. De
huurauto, die hij bereed, was honderden
malen door den verbalisant gereden. En deze
verklaarde, dat als het lampje op het dash-
bord uit was. ook de andere lampen uit wa
ren. Tenzij dat eerste lampje stuk ls. En dit
bleek niet het geval. Want de auto werd naar
een garage gereden, een kleine verandering
aan een zekering aangebracht, en alle lam
pen ook op het dashbord. brandden!
„Het zou toch dwaasheid zijn", merkte ver
dachte op, „om in de drukke Breestraat zon
der licht te gaan rijden." Dit leek mij dan
ook. Dwaasheid of wat anders.
De ambtenaar achtte dit feit ernstiger dan
andere zaken van zonder licht rijden. Ver
dachte is afgeleid geweest of dronken. Ern
stige gevolgen zouden hieruit ontstaan
kunnen zijn. Vijf-en-twlntlg gulden.
De kantonrechter zal over 8 dagen von
nis wijzen. Het ziet er dus nu ook voor ver
dachte „niet licht" uit.
Financiëele berichten.
GEEN DIVIDEND „DE SCHELDE".
Aan het jaarverslag der Koninklijke Mij.
.De Schelde" Scheepswerf en Machinefabriek
te Vlissingen Ls ontleend:
Behalve in de afdeeling Scheepsbouw kon
gedurende het jaar 1931 met nagenoeg volle
kracht worden gearbeid.
Het financieel resultaat komt ongeveer
overeen met dat van 1930 en zou in normale
tijden tot uitkeerlng van een matig dividend
hebben geleid. Helaas drukt echter op het
oogenblik dat dit verslag wordt opgesteld, do
Wk. malaise zwaar op het bedrijf: nieuwe orders
iasten, jongens en meisjes, die mèt den ver-1 van belang zijn niet te bekomen, de bezet-
tegenwoorciger van het gemeentebestuur het
bezoek aar. de Romeinsche oudheden, de
wandeling en het boottochtje meemaakten,
die enkele malen met de lyceïsten den maal-
tijd gebruikten en op den laatsten avond een
feestelijke samenkomst met de Hollanders
hadden, waarop weer gezellig gepraat en ge
lachen, muziek gemaakt engedanst
werd.
Voor de Hollandsche scholier waren deze
dagen ln verschillend opzicht uiterst leer
zaam. niet het minst door het prettige sa
menzijn. dagen lang. met de Duitsche jon
gens en meisjes. De leiders van het Holland
sche gezelschap de leeraren Dr. Van Esveld
Dr. Buitenhof, waren verrukt over de har
telijke ontvangst en goede verpleging in
der. gemeentelijken jeugdherberg .Bchnei-
dershof", maar vooral ook over de betoonde
tlr.g der fabriek is reeds ingekrompen tot dc
helft van de normale en dit personeel zal ln
snel tempo nog verder verminderd moeten
worden. Het is te voorzien, dat de strijd om
het bestaan zwaar zal worden.
Nu de kans om orders voor den bouw van
schepen te bekomen zoo uiterst gering ls.
heeft de directie aanvankelijk met succes
getracht opdrachten te bekomen voor
bruggenbouw, waarvoor zij bij de verleden
jaar voltooide moderniseering, de afdeeling
Scheepsbouw heeft ingericht. Tot hare ver
bazing is evenwel door den Rijkswaterstaat
besloten, de scheepswerven niet in de gele
zenheid te stellen mede te dingen naar d-
bruggen voor h?t wegenplan, en werd de
Maatschappij ook voor andere bruggen uitge
sloten. Het protesteeren bij de Regccring te
gen deze ernstige benadeeling heeft tot dus
ver nog geen afdoend effect gehad. Onder de
gegeven omstandigheden mag de kaspos'.tic
niet door een dividenduitkeerlng worden ver
zwakt en stelt de directie voor. de beschik
bare winst in plaats van ten deele als in 1930
geschiedde, ditmaal geheel aan dc reserve
voor afschrijving toe te voegen.
JAARCIJFERS.
Het Twentsche Centraal Station voor Elec
trische Stroom levering maakte in 1931 een
netto winst van f 374012 (v. j. f 415.975). Uit
gekeerd zal worden 8 pet. dividend (onv.)
De Eerste Hollandsche Levensverzekering
Bank N V. te Amsterdam, boekte zeer gun
stige uitkomsten. De winst overtreft die van
1930 aanzienlijk. De belangrijke waardever
mindering door koersverlies kan gemakkelijk
gedragen worden door de krachtige extra
reserves Het w'.nstsaldo bedraagt f 422.618.
Eer. gedeelte zal bestemd worden voor reser
veeringen. aan aandeelhouders zal uitgekeerd
worden 24 pet. over het bedrag hunner ver
plichte storting ionveranderd) en bovendien
f 72 50 per oprichtersaandeel. Over het on
verplichte gedeelte van het aandeelenkap»-
taa! zal een ultkeering geschieden var 7.4 pet.
Na reserveering zullen de gezamenlijke extra
reserves gestegen zijn tot f 81.700.
De Dcdemsvaartsche Stoomtramweg Mij.
ziet zich genoodzaakt aandeelhouders uitstel
van betaling te verzoeken, voor de rente en
aflossing. Er Is een verliessaldo van f 55.892.
De BllIItoti Maatschappij leed in 1931 een
verlies van f 1.567.869 (v. J. f 7.375).
MAILDIENST HOLL.—AM. LIJN.
De N V. Maildienst der Holland—Amerika
Lijn boekte in 1931 belangrijk minder gun
stige resultaten dan ln het vorige Jaar. nl.
door het zeer verminderde passaglersverkeer
tusschen de Vereenigde Stater, on Europa.
De passage-ontvangsten van het ss. Staten
dam alleen verminderden daardoor van
f 6 800.000 tot f 4.200.000. De vrachtenmarkt
bleef het geheele Jaar slecht. Ook de resul
taten van de rondreizen van de Statendam
en Volendam waren minder gunstig dan ver
leden jaar. De exploitatierekening sluit met
eer. voordeelig saldo van f 965.035 (v. Jaar
f 200 138V Na afschrijving cn aftrek van in
terest sluit de winst- er. verliesrekening met
een nadeelig saldo van f 588.133 (v. J. winst
f P14 212).
Gezien een schuld van f 474 359 aan dc
HollandAmerlkalijn wordt obligatiehouders
verzocht om ln 1932 en 1933 geen aanspraak
ken. Vertrouwd wordt, dat de rente betaald
kar. worden. Ten behoeve hiervan zal geleend
op bepaalde aflossingen cn uitlotingen to ma-
worden cn zullen hypotheken gevestigd wor
den op de ss „Statendam" cn „Volendam".
Dividend zal niet worden uitgekeerd (v. J.
3 pet, pref. en 5 pet. gew. aandeelen).
GEEN DIVIDEND DELI SPOOR.
De Dell Spoorweg Mij. zal dit Jaar geen
dividend uitkeeren (vj. 10 pot.)
GERZON.
Gebr. Gerzon's Modemagazijnen, gevestigd
te Amsterdam koeren 10 pet, uit (v.J. 16 pet.)
Het preferente dividend ls 6 pet. (v.J. 6 1/2
pet.)
ROTT. LLOYD.
De directie der Rotterdamsóhe Lloyd heeft
eigener beweging haar belooning verlaagd
van 2 1/4 pet. der bruto vracht tot 13 4 pet.
VERLIES BIJ DE A. R. M.
De Amsterdamsche Rijtuig MIJ. keert
wederom peen dividend uit. Er is een verlies
van f 336.665 (v.J. winst f 151.257).
JAARCIJFERS.
De Hollandsche Export Mij. keert 10 pet.
dividend uit (onv.).
In de vergadering van het Blaauwhoeden-
veem-Vrieseveem ls meegedeeld, dat f 130.000
op ponden verloren is.
1932 zette minder gunstig in.
De Stoomvaart Mij. Hillegersberg zal over
1931 geen dividend uitkeeren (v.J. 4 1/2 pet.)
CALVé DELFT.
De N.V. Fransch-Hollandschc Oliefabriekcn
Calvé-Delft zullen op de preferente aan
deelen 0 pet. en op de gewone 4 pot. dividend
uitkeeren
De N.V. Gemeenschapelijk Bezit van Aan
deelen Holland—Amerika Lijn zal dit Jaar
geen dividend uitkeeren. Door de afschrij
ving op aandeelen bij de H.A.L. is kapitaals
vermindering bij het Gemeenschappelijk Be
zit niet te vermijden.
De Peudawa Petroleum Mij. boekte over
1931 een verliessaldo van f 29.924 (v.J. f 89.842)
De Twentsche Trust Mij. koert over 1931
een dividend uit van 40 pet. (onveranderd).
Op de winst- cn verliesrekening van de
West-Borneo Cultuur Mij. komt een saldo-
verlles voor van f 22.017 (v. J. f 14.966).
De N V. Amstel-Hotel te Amsterdam heeft
over 1931 een nadeelig saldo van f 20.941 (vo
rige Jaar was dc winst f 73.160).
In het Jaarverslag van de N.V. Burgerhout's
Machinefabriek cn Scheepswerf wordt mee
gedeeld. dat het verlies bedraagt f 209.090
(v. J. f 3.337). Het bedrijf is in 1932 stil ge
legd wegens gebrek aan opdrachten. Met
obligatiehouders en crediteuren zal men zich
dienen te verstaan ter opschorting van de
rentebetaling en de aflossing van de 7 pet.
obligaties en ter regeling van andere betalin
gen. Crediteuren hebben reeds uitstel ver
leend. De bedoeling is de werf In goeden staat
te houden tot heropening eventueel mogelijk
is.
In het Jaarverslag der Vereeniglng van
Gemeenschappelijk Bezit van -Aandeelen in
de Nod. Mij tot 'net verrichten van Mljn-
bouwkund'.ge Werken wordt, melding gemaakt
van een winst van f 19.308. (v. J. f 8.752
welke winst zal bestemd worden voor afschrij
vingen en reserveeringen.
De Cultuur Mij. der Vorstenlanden leed
een verlies van f 506.479 (v. j. winst f 273.431).
De As^irantiemaatschappij „De Nederlan
den van '1845" leed een verlies op effecten
van f 3.078.678 en zal een dividend uitkeerer.
van f 64 per aandeel (onveranderd).
LUCHTVAARTBERICHTEN
Specht 17 Mei, 1.50 uur op Schiphol van
Batavia.
EKSTER 17 Mei te Jodpoer van Djask.
uitreis.
HAVIK, 17 Mei te Djask van Jodpoer, thuis
reis.