BUITENLAND.
VON PAPEN's KABINET.
STA TEN- GENERAAL'.
Treffen van eenzijdige deviezen-regelingen
HAARLEM'S DACBLAD DONDERDAG 2 JUNI 1932
TWEEDE BLAD
Voor het grootste deel samengesteld. Von
Neurath minister van buitenlandsche zaken!
Dr. Schaetzel niet tot het kabinet toege
treden. De S.D.P. keert zich in een manifest
tegen de „reactionnaire concentratie". - Fran-
sche aanvallen op Von Papen. ;aen Socialis
tische deelneming aan de regeering Herriot.
TWEEDE KAMER.
Het wapen tegen Duitschland. Wij laten ons zóó maar niet
wegdringen! Groote eenstemmigheid in de Kamer. Een
gevaarlijk wapen? De heer v. d. Waerder. wil een adviescom
missie voor crisisaangelegenheden. Heden spreekt de minis
ter, die zeer dankbaar is.
HET BELANGRIJKSTE NIEUWS.
De Rijkspresident heeft Woensdagavond te
ongeveer half negen den heer Von Papen
ontvangen die hem verslag uitbracht aan
gaande de door hem gevoerde besprekingen
bij de kabinetsvorming.
De volgende ministerslijst werd bekend ge
maakt:
Rijkskanselier: Von Papen.
Binnenlandsche Zakën: Freiherr von Gayl.
Economische Zaken: Dr. Warmboldt.
RijksweerbaaTheid: Generaal von Schlei
cher.
Voedselvoorziening en Commissaris voor de
Oostelijke gebieden: Freiherr von Braun.
Posterijen en Verkeerswezen: Eltz von
Ruebenach.
Bovendien werd Oberregierungsrat Planck
benoemd tot staatssecretaris voor de Rijks
kanselarij.
Heden is de benoeming te verwachten van
Dr Goerdeler tot Rijksminister van Arbeid
van Dr. Guertner tot minister van Justitie
en van Freiherr von Neurath tot Minister van
Buitenlandsche Zaken.
Slechts de bezetting van de portefeuille
van Financiën is nog dubieus.
De nieuwe rijksminister van justitie, Franz
Guertner. die 51 jaar oud is, is na zijn juri
dische studiën beëindigd te hebben, in Beier-
schen justitieelen dienst getreden. Tot het
uitbreken van den oorlog was hij ..Personal-
referent. in het Beierschc ministerie van
justitie. Den oorlog heeft hij meegemaakt ais
kapitein der reserve aan het front. Na zijn
terugkeer in Maart 1919 was hij eerst officier
van justitie bij het gerechtshof te München,
waarna hij in 1920 weer in het ministerie van
justitie trad. In Augustus 1922 werd hij als
vertegenwoordiger van de Beiersche midden
partij Beiersch minister van justitie, welke
functie hij in alle volgende kabinetten tot
heden toe bekleed heeft.
Freiherr Eltz von Ruebenach staat sinds
1924 aan het hoofd der spoorwegen voor het
district Karlsruhe.
In het jaar 1375 werd hij te Wahn in Rijn
land geboren.
Van 1911 tot 1914 was hij technisch expert
bij het consulaat generaal te New-York.
Freiherr von Braun, de minister voor voed
selvoorziening werd in 1878 als zoon van een
riddergoed-bezitter in Oost-Pruisen geboren.
Tijdens de oorlogsjaren werd hij benoemd
bij het ministerie van Binnenlandsche Za
ken. Later was hij regeeringspresident te
Gumbinnen. Door de Pruisische regeering
werd hij ter beschikking gesteld aangezien
hij het decreet van den toenmaligen Ober
president August Winnig waarin deze zich
achter de regeering Kapp stelde in zijn dis
trict publiceerde Sinds 1927 is hij directeur-
generaal van der Raffaisengesellschaft en
als zoodanig lid van den Rijksraad voor Eco
nomische Zaken.
De Rijksdagfractie der Beiersche Volks
partij heeft Woensdagavond een fractiezit-
ting gehouden waarin allereerst den alge-
meene politieke toestand werd besqroken.
Hierbij bleken de aanwezigen het algemeen
er over eens te zijn dht de actieve deelne
ming der Beiersche Volkspartij aan een over
gangskabinet Von Papen niet mogelijk kan
zijn.
Tegen zeven uur hedenavond heeft den
voormalige Rijksminister van Posterijen.
Dr. Schaetzel, een bezoek gebracht aan den
heer Von Papen dien hij op de hoogte stelde
van het genomen besluit. Dr. Schaetzel heeft
het aanzoek tot het kabinet toe te treden van
de hand gewezen.
Met betrekking tot verschillende berichten
in de bladen heeft Dr. Goerdeler medege
deeld, dat het gerucht als zou hij het aanbod,
tot dc nieuwe regeering toe te treden hebben
aangenomen, niet in overeenstemming is met
de feiten. Juist is dat onderhandelingen wor
den gevoerd.
Het partijbestuur van het Centrum deelt
volgens het W. B. mede: Zonder op de per
soonlijke ofschoon zakelijk niet verdedigbare
motieven nader in te gaan. waarmee de heer
Von Papen aanleiding vond den bekenden
stap te doen. constateert de centrumpartij,
dat zijn besluit bewust in strijd met de op
vatting der partijleiding is geschied. De daar
uit voortvloeiende consequenties liggen voor
de hand.
In de door het bestuur der SP.D. aan de
partijgenooten gerichte proclamatie wordt
o.m. verklaard dat de nieuw te vormen regee
ring een „kabinet van reactionaire concen
tratie" is, hoewel het zich als „kabinet van
nationale concentratie" aandient, Er be
hoort geen enkele arbeider tot het kabinet.
Ook de middenstand is uitgeschakeld. Dit ka
binet is de eerste Rijksregeering sinds 1918.
waarin de georganiseerde arbeidersklasse
zonder eenigo vertegenwoordiging blijft, Ken
merkend is dat dit kabinet speculeert op de
tolerantie der N.S.D.A.P. welke tot voorwaar
den stelt intrekking van het verbod der S. A.
en alle strafverordeningen inzake politieke
terreur, zoomede spoedige verkiezingen. De
nationaal socialisten hopen, aldus vervolgt
de oproep, na nakoming dezer voorwaarden
onder toepassing van een zeer bloedige ter
reur door het particuliere leger den toe-
komstigen Rijksdag naar hun wenschen te
installeeren. Dit plan der reactie te door
kruisen, is de taak der georganiseerde arbei
dersklasse. Thans is het, oogenblik gekomen
dat de reactionaire krachten zelf de verant
woordelijkheid op zich moeten nemen. Thans
moeten de nieuwe heeren ter conferentie van
Lausanne tomen in staat te zijn het ver
scheuren van het verdrag van Versailles en
de schrapping van alle lasten door te zetten.
Zij moeten thans toonen dat zij dc belasting
verordeningen der regeering Bruening zullen
opheffen.
De Parijsche pers keert zich fel tegen de
opdracht van Von Papen tot het vormen
van een kabinet. Eenige bladen stellen Hin
denburg verantwoordelijk voor de kabinets
crisis en verwijten hem ontrouw en ondank
baarheid jegens zijn linksche kiezers. Von
Papen heeft, afgezien van enkele uitzonde
ringen, hier een zeer slechte pers. Alleen de
gematigde bladen herinneren er aan, dat
hij verscheidene malen in Parijs is geweest,
teneinde met katholieke kringen aldaar een
eerlijke overeenstemming te zoeken.
Het ..Journal des Débats" noemt van Pa
pen daarentegen een niets ontziend mensch,
die er niet voor is teruggeschrikt sabotage
daden tegen Amerikaansche fabrieken te
richten, toen Duitschland nog met Amerika
in vrede leefde. Hij heeft zijn diplomatieke
immuniteit misbruikt en inbreuk gepleegd op
de meest elementaire internationale wet
ten. Uit zijn vroegere handelingen kan men
thans de waarde afleiden, dien men moet
hechten aan de verklaringen en verplichtin
gen van de a.s. rijksregeering.
Dc „Matin" noemt den nieuwen rijkskan
selier ultra-reactionnair. Van Fransche kant
kan men zijn kabinet niet die autoriteit ge
ven, die een Duitsche regeering moet heb
ben, om het Duitsche rijk te vertegenwoor
digen op groote internationale conferen
ties. De buitenlandsche politiek zal weliswaar
brutaler zijn dan ooit, maar zich in het al
gemeen binnen het kader bewegen, dat
reeds door Stresemann na de Ruhrbezetting
is gesteld.
De buitenlandsche politieke correspondent
van de ..Internation" Fernand de Brion. is
van meening, dat de nieuwe regeering van
Engelschen kant met een zekere Vel willend -
heid wordt opgenomen. Het tragische in den
loop der Fransch-Duitsche betrekkingen is
het feit, dat op de moeilijkste oogenbiikken
aan beide kanten mannen tegenover elkaar
staan, wier politieke opvoeding en gedachten
gang en temperament het minst geschikt zijn
elkaar aan te vullen en wederzijdsch begrip
mogelijk te maken.
De directeur van het semi-officieele blad
„Giornale d'Italia", Gaida, neemt als eerste
uitvoerig stelling tot den nieuwen toestand
m Duitschland.
Rijkspresident von Hindenburg heeft
Bruening duidelijk te verstaan gegeven, dat
zijn wijze van regeeren onmogelijk was. Dc
alarmeering die de opmarsch van Hitler in
het buitenland heeft doen ontstaan, is vol
gens Gaida overdreven en partijdig. Van
een Italiaansch en Europeesch standpunt
bezien, moeten de laatste Duitsche gebeurte
nissen gevolgd worden met alle vriendelijke
opmerkzaamheid en sympathie. Het is thans
duidelijk, dat men in Duitschland een heer
schappij van Hitier tegemoet gaat.
Deze zal de natuurlijke heerschappij zijn
van de nationale meerderheid, en in over
eenstemming zijn met den wil van het volk.
Een politiek rustig en economisch geordend
Duitschland is dan ook een waardevolle bij
drage voor de economische saneering van
Europa. Een nieuw sociaal hersteld Duitsch
land. met een vaste en rechtvaardige staats
macht beteekent volgens het fascistische Ita
lië een waardevol vast punt tegen al de ver
schillende ontbindende richtingen in po
litiek. financiën, en moraal, die Gaida deca
denten-an archie noemt.
Het congres van de socialistische partij te
Parijs is gesloten nadat de volgende resolutie
werd aangenomen:
„Het congres neemt kennis van het ant
woord. dat Herriot gisteren op zijn voorstel
heeft gegeven en van de resolutie, die is
aangenomen door het bestuur van de radi
caal socialisten. Het congres stelt vast dat
de besprekingen welke het uitgangspunt
hebben gevormd voor het congres van de
socialistische partij zijn geëindigd.
De practische beteekenis van deze beslis
sing is de afwijzing van een deelneming aan
de regeering. Daarentegen heeft de socialis
tische partij de mogelijkheid tot steun aan
de radicaal-socialistische regeering openge
laten.
Duitschland.
Een speciale wacht in den
Pruisischen Landdag.
Woensdagmiddag kwam de Pruisische
Landdag in plenaire zitting bijeen. Bij de
t-oegangen weixi een scherpe controle uitge
oefend.
Na de opening om 2 uur 15 door den voor
zitter Kerrl. krijgt de Duitsch-nationaal
Borck het woord. Hij deelt mede. dat zijn
fractie twee voorstellen wenscht in te dienen
In een dezer voorstellen wordt gesproken
van den ..ophitsingisarbeid der sociaal-demo
cratische vrijden kersbonden". (Interrupties
bij de sociaaldemocraten: Ongehoord!)
In het tweede voorstel wordt aangedrongen
op bescherming van het ChristeLijtk onderwijs
door een desbetreffend wetsontwerp.
De voorzitter zeide dat 'het communistische
voorstel, om de politie het Landdaggebouw
te doen verlaten betrekking heeft op maat
regelen vair den voorzitter, waarover het
Huis geen oordeel kan uil-spreken. (Onrust
bij de communisten).
De nat, soc. Kube stelde voor in verband
met de botsingen "bij het optrekken van de
marinewacht den Beriijnschen hoofd-com-
missaris van politie Grzesinski en een aantal
inspecteurs en agenten direct te ontslaan en
beide laatstgenoemden voor de rechtbank te
dagen. Besloten werd, dat twee commissies
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN.
a 60 Cts. per regel.
STOFZUICERHUIS MAERTENS
BARTELJORISSTR AAT16 TEL. No. 10756
PHILIPS' RADIOTOESTELLEN
belast zullen worden met een onderzoek van
de klachten over de Pruisische politic on de
rechtspleging.
Des ochtends kwam. naar Wolff meldit, het
seniorenconvent bijeen, om de agencla vast
te stellen.
Er zal ook een speciale Landdag-wacht wor
den ingesteld, die uit rechercheurs zal be
staan.
Men verwacht, dat de Landdag dot 21 Juni
zal worden verdaagd. Eerst na de verkiezingen
in Hessen, dus na laatstgenoemden datum,
zal de nieuwe premier worden gekozen.
De Centrum fractie heeft in den Pruisischen
Landdag een motie ingediend waarbij de pre
sident van den Landdag zal worden verzocht
de bij de vechtpartij welke op 25 Mei in
den Landdag plaatts had, ontstane mate-
rieele schade vast te stellen en de kosten om
te slaan over de betrokken nationaal-socia
listische en communistische afgevaardigd :m
Frankrijk.
Herriot premier en minister
Van buitenlandsche zaken?
De nieuwe Fransche Kamer is Woensdag
middag voor de eerste maal bijeengekomen.
Tardieu was niet aanwezig, aangezien zijn
regeering is afgetreden. Eenige ministers
hadden plaats genomen op de plaatsen welke
zij als afgevaardigden hebben. De oudste lid,
dat als president optrad, heeft hulde ge
bracht aan de nagedachtenis van den ver
moorden president Doumer en hield vervol
gens de gebruikelijke inaugureele rede. Ver
volgens werd de zitting tot Vrijdag verdaagd.
In goed ingelichte kringen verluidt dat
Herriot naast de functie van premier ook de
portefeuille van buitenlandsche zaken zal
nemen.
België.
Vertrouwensvotum voor de
regeering Renkin.
De Kamer heeft, naar Reuter uit Brussel
seint, met 101 tegen 73 svemmen ce me:ie
van vertrouwen in de nieuwe regeering-
Re nkin aangenomen.
De socialisten cn Vlaamsch-Nationalisten
stemden tegen. Er waren drie onthoudingen.
China.
Generaal Ma vernietigend door
Honjo verslagen.
Omtrent den slag bij Charbin tus?chen
JapansChe troepen en Ohdnèesche afdeelingen
onder leiding va.n generaal Ma Tsjan-sjen
worden nog de volgende bijzonderheden be
kend: generaal Ma, die thans wordt be
schouwd als een der verbitterdste vijanden
van de Mandsjoerijschc republiek, heeft in
den loop van de vorige weck groote troepen
concentraties in de nabijheid van Charbin
doen plaats vinden. Ofschoon hij een open
lijken strijd met de onder bevel van generaal
Honjo staande Japansche troepen zoo zorg
vuldig mogeliijk vermeed, is hij er toch in
geslaagd, de stad door het opblazen van
bruggen, het opbreken van spoorwegverbin
dingen en het vernielen van telegraafdraden
bijna volkomen van de buitenwereld te iso-
leeren. Maandag is het generaal Honjo ge
lukt. met een leger, samengesteld uit Ja
panners en Mandsjoerijsche regeeringstroepen
in contact te komen met de Chineezen en
hen met behulp van de modernste oorlogs
middelen. zooais eskaders bommenwerpers en
tanks, vernietigend ie verslaan.
Amerika.
Economische wereldconferentie
beoogt opheffing der tarieven.
Het staatsdepartement en het departe
ment van financiën zijn bezig met de voor
bereidingen voor de economische wereldcon
ferentie.
Er wordt verklaard, dat de conferentie be
oogt een omverwerpen van de tariefmuren,
waardoor een verbetering van den normalen
wereldhandel en een stabiliseering van de
prijzen der grondstoffen wordt nagestreefd.
Verder zal worden behandeld de kwestie
der centrale banken, die in crisistijden de
gouddekking van andere landen aanvallen
en daardoor de paniek vergrooten. Het aan-
munten van zilveren munt moet worden ge
propageerd, zonder echter den zilveren
standaard vast te leggen. Verder zal men
zich bezig houden met de preferente han
delsverdragen van verschillende landengroe
pen en met zekere douanetarieven. Men
neemt aan. dat de conferentie in Augustus
in Londen zal plaats vinden.
REQUISITOIR IN HET SKLAREK-
PROCES.
REVUE DER BESCHULDIGDEN.
BERLIJN 1 Juni (V.D.) In het Sklarek-
proces heeft heden de ambtenaar van het
O. M. Jager, zijn requisitoir gehouden. Hij
ging uitvoerig de transacties van de Stadt-
bank na en achtte Leo en Wdlly Skiarek
schuldig aan voortgezet bedrog en het voort
gezette misdrijf van valsoh'aeid in geschrifte
ten nadeele van de Stadsbank, evenals aan
bedrog ten nadeele van de Dresdenerbank en
de Ortban-k. De boekhouders Lehmanm en
Tucn zijn naar de meening van den Officier
schuldig aan medeplichtigheid aan ihet be
drog der Sfclareks. De boekhouder Lchmonn
heeft zich bovendien schuldig gemaakt aan
valschheid in geschrifte.
Het communistische gemeenteraadslid Gabel,
heeft zioh schuldig gemaakt aan medeplich
tigheid aan het bedrog van de Sklareks
tegenover de Dresdenerbank. De directeuren
der Stadtbank. Schmidt en Hoffmann, moe
ten schuldig geacht worden aan ernstige
passieve corruptie. De Officier :s echter van
meening, dat ce beide directeuren der Stadt
bank door ce Sklareks zijn misleid en niet op
ce hoogte zijn geweest van de vervalschingen,
die de Sklareks hebben gepleegd.
1 Juni.
De Kamer heeft met 4944 stemmen het
wetsontwerp-Donner aangenomen, dat straf
rechtelijke voorzieningen treffen wil tegen
het krenken van godsdienstige gevoelens
door smalende Godslastering.
De Herv. Geref. afgevaardigde Peereboom
nam toch wel een heel eigenaardige houding
aan. Een scherpe critiek leverde de heer
Peereboom op het ontwerp. Maar toch ver
klaarde hij te zullen voorstemmen, wijl hij
de goede bedoeling van het ontwerp erkende
en niet den indruk wilde vestigen, dat hy
tegen elk wetsvoorstel van Minister Donner
zijn stem zou uitbrengen.
De Kamer heeft verder haar aandacht ge
geven aan het wetsontwerp van minister
Verschuur, dat. ter wereld gekomen als een
voudig clearing-ontwerpje, toen het in de
Kamer vanmiddag kwam van inhoud geheel
veranderd was: thans vroeg het van de Ka
mer aan de regeering de bevoegdheden te
geven, welke deze noodig heeft om zelfstan
dig eenzydige deviezenregelingen te treffen.
Het ontwerp vroeg dus wel heel veel van de
Kamer. Intusschen schijnt de Kamer dat
vele wel te willen geven. Natuurlyk onder
den indruk van de feiten, welke ook voor de
regeering de aanleiding zijn geweest tot het
wijzigen van den oorspronkelijken inhoud
van het ontwerp. Duitschland is ongeneigd
onzen boterinvoer ruimer toe te staan, on
danks onderhandelingen.
Nu hoopt de regeering met het scherpere
ontwerp dat de mogelykheid wilde ope
nen een eenzydige deviezenregeling vast te
leggen door den boterinvoer te bevorde
ren. Dat Duitschland tegenover ons een on
aangename houding aanneemt, hebben de
heeren Weitkamp en van Voorst tot Voorst
wel heel sterk onderstreept zij laakten het
in onze Oosterburen, dat deze den oudsten
inspecteur van boter in Duitschland. van de
markt wilde dringen. Wanneer de regeering
a zeide. welnu de heeren Pleskens en Weit
kamp zijn bereid met den minister het heele
alphabet door te nemen.
De heer van Voorst en ook de heer Kor-
tenhorst gelooven ook, dat ons land den
scherpen maatregel zoo maar niet zonder
meer tegen ons behoeft te laten nemen, wijl
Duitschland groot, belang heeft bij zyn uit
voer naar ons land. Er zyn echter andere
afgevaardigden en nu niet de eersten de
besten o.a. Dr. Lovink en Dr. Colijn. die
betwyfelen, of Duitschland. ook al zou de
eenzydige deviezenregeling werkelijkheid
worden, onzen boterinvoer wel ruimer baan
zou geven. Wat dan weer zou strekken tot na
deel van den handel en de scheepvaart.
Intusschen. deze beide heeren drukten zich
zeer gereserveerd uit, zij hadden alleen maar
enkele Duitsche courantenberichten te hun
ner beschikking cn daarom wilden zij toch
niet de regeering de middelen onthouden, die
deze meende noodig te hebben om af te zien
van dc houding van „Lamme Goedzak", zoo
als dc minister 't onlangs noemde.
Er was werkelijk in de Kamer groote een
stemmigheid Welke groep ook aan het woord
was. allen wilden den minister de bevoegd
heid cevcn. waarom hy vroeg. Behalve dan
natuurlijk dc heer Wijnkoop, die om wat
anders vroeg. De heer Wynkoop, hoewel met.
stentorstem poneerende, dat het kapitalisme,
ook in ons land, bezig was in elkaar te zak
ken, vroeg met aandrang de handelsbetrek
kingen met Sovjet-Rusland weer aan te
knoopen.
Dc heeren v. d. Waerden. Bierema, Weit
kamp, Fleskens, Oud, Colijn. Lovink zij
begrepen allen, dat dc regeering om de be
voegdheden vroeg.
Natuurlijk ligt er in het ontwerp een mo
gelykheid om "het vryhandclstelsel te verla
ten Maar toch erkende b.v. Mr. Oud. dat
thans in dezen crisistijd, nu voortdurend
meer bronnen van bestaan dreigen verstopt
te geraken, cr byzondere maatregelen wel
eens moeten worden genomen, gelijk in oor-
logstyd. maar dat de regeering daarenboven
met het onderhavige ontwerp "t doel had.
niet den wcdorzijdschen handel zooveel mo
gelijk in te perken, maar juist uit te werken,
dat wanneer het buitenland ons belemme
ringen in den weg legt, de regeering kan in
grijpen om die belemmeringen uit den weg
te ruimen, Duitschland moet bewogen worden
meer toe te laten van onze producten.
Intusschen, dc heer Oud was met de an
dere afgevaardigden, die we zooeven opnoem
den, huiverig den bewindsman zoo maair
zonder meer de gevraagde bevoegdheid te
geven. Niet dat hij, gelijk by de contingcn-
teering de regeering wilde nopen van eiken
maatregel, die zy trof, later de bekrachtiging
der Staten-Gcneraal te vragen. Want zou de
Kamer dan b.v. een bekrachtigingsontwerp
verwerpen, dan zou de regeering door hot
Parlement gedisquallflccerd zijn tegenover
het buitenland en dat gaat natuurlijk niet.
De heer Colijn betoogde voorts, wat. wil
dc regeering succes hebben met de toepas
sing van het ontwerp, zy zeker moest weten,
dat dc Kamer achter haar stond, en dat de
Kamer zeker moest, weten, dat heel het voik
achter haar stond.
Dr. v. d. Waerden en Mr. Oud wilden dc
regeering zonder meer zoo maar geen groote
bevoegdheid geven. Alle Kamerleden zouden
echter hun bezwaren zien wegvallen, wan
neer een gedachte werkelykheid werd. welke
reeds bij den aanvang van het debat door
Dr. v. d. Waerden werd geopperd, de gedach
te n.l. om uit de Kamer een commissie te
benoemen, welke regelmatig met den mi
nister van Economische Zaken contact zou
houden. Een commissie dus. als de Commis
sie van Buitenlandsche Zaken.
Alleen dan deze vergelijking als betrekking
hebbende op de figuur volgen het Reglement
van Orde!
Want het moest zeker geen commissie
worden volgens den heer Bcumer. welke, als
de Commissie voor de Buitenlandsche Zaken
vrywel nooit bijeenkwam en waarvan men
dan ook niets hoorde. Die commissie gaf z.i.
slechts blijk ervan, hoe spoedig een man
nenhand gevuld kan worden. Neen de
commissie voor Crisisaangelegenhcden zou
anders moeten werken. En daarom hoopte
de heer Beumer, dat dc minister, wanneer
hy zich zou uitspreken over het denkbeeld
van zulk een commissie, hy zou uiting geven
aan zyn voornemen om regelmatig overleg
te plegen met haar en van zyn instemming
met een ter kennis van de andere leden dei-
Kamer brengen van een verslag van het in
die commissie besprokene.
Over dat alles hoort de Kamer morgen den
minister, die vandaag nog de gelegenheid had
uit te spreken, hoe dankbaar hy wel was
voor de eenstemmigheid van de Kamer Dat
de heer wynkoop er dan anders over dacht,
was volgens den minister alleen om de
eenstemmigheid geen eentonigheid te doen
worden.
EERSTE KAMER.
De Indische Begrooting.
Alleen het financieel aspect heeft dc
aandacht. Dc Kamer vordert goed. Be
zuiniging op dc volksontwikkeling, of op
de weermacht? In elk geval: voorzich
tig. Heden spreekt reeds de minister.
De Eerste Kamer heeft vandaag de Indi
sche begroot ing behandeld. Dat Is een heel
merkwaardige behandeling geworden. Zóó
kort hebben we 't nog nooit bygewoond: dc
besprekingen vorderden zoo goed. dat mor
gen reeds de koloniale bewindsman aan het
woord is.
Niet alleen is de behandeling merkwaar
dig geweest door de kortheid van den duur.
Ook aan de samenstelling van het sprekers-
iystje: twee sociaal-democraten, de hoeren
Dan/ en Moltmaker. weike een volkomen
geiyk gericht betoog hielden, twee christe-
lyk-hlstorischen, dc heeren Lobman en Ter
Haar welke nóg gelijker gericht waren,
voorts de heeren Fock cn Steger.
Geen senator Mondeis, die ander met zijn
esprit de debatten verlevendigde, geen vrijz.-
democraat. Want de hoogleeraar Kranenburg
sprak over niets anders, dan over de
aan Ir. Soekarno verleende gratie en dat met
enkele woorden. Men ziet 't alleen dc heer
Fock is by deze sprekers de Indische specia
liteit. Behalve Prof. Steger die nooit in Indië
was. zyn de anderen allen Oostinje-vaarders,
die aan de Oost een bezoek brachten.
Ton slotte was de behandeling ook op
vallend wyi met heel gerlhgc uitzonderingen,
alleen over de financiën van Indië werd ge
sproken en niet over b.v. allerlei staatsrech-
tcriyke theorlën, zooals vroeger het geval
was.
Dc financiën van Indic het behoeft wel
geen betoog, dat de heeren Lohman. Foch en
Ter Haar scherp stonden tegenover de
heeren Moltmaker en Danz.
De heeren Lohman. Fock en ter Haar. de
eerste vooral, batoogde met vele cijfers, dat
de stand der Indische financiën zeer precair
is. Zóó slecht dat het niet anders kan. of
op alle gebieden van staaiswerkzaamheid
moest wel ingegrepen worden op alle gebie
den. geen uitgezonderd. Zij zagen voor een
belangryk deel de oorzaak daarvan iin een
min of meer zorgelooze politiek van den
vroegeren Gouverneur-Generaal. Had deze eer
der naar waarschuwingen geluisterd, dan
had dc heer de Jonge thans niet de klacht te
hooren gekregen, dat hij te diep moest in
snijden. Maar diep insnijden, dat achtten dc
drie heeren, helaas, onvcrmydclijk. waarby
zy ook betoogden, dat een gezonde finan-
cieele toestand van de allergrootste beteeke
nis is voor de Inlandsche bevolking.
Zy betoogden alt. omdat de beide s.d. af
gevaardigden scherpe critiek hadden op het
beleid dor Indische regeering. Deze zagen het
Indische volk door dc bepalingen achteruit
gaan. in onderwijs, hygiënische verzorging,
irrigatie, arbeidstoestanden enz. ZU riepen
de regeering op daarmede ten snelste en uit
gebreid voort te gaan. Want. wat zy ln Indië
gezien hadden, byv bctr. de woningvoorzie-
ndng. dat was zonder meer laakbaar: de
meeste inlanders hebben geen tafel, geen
bed. geen stoelen, hun loonen zyn beneden
het uiterste minimum. Waar tegen dan weer
de andere heeren de overweging zetten, dat
men met Europeesche vergelijkingen voor
zichtig moet zyn.
Intusschen begrepen de beide s.d. Senato
ren wel. dat de regeering een voorzichtige
financieelc politiek wilde voeren, maar die
voorzichtigheid was h.i. toch ook gesauveerd,
wanneer men een eind maakte aan de be
wapening voor Indië en de militaire uitgaven
en wanneer men tot het aangaan van lecnin-
gen durfde besluiten. Wat de militaire uit
gaven betrof geloofden de heeren Lohman.
Fock en ter Haar, dat een belangrijk gedeelte
daarvan dienen moest voor de handhaving
van orde en rust. En wat het loencn aangaat,
geloofde hij dat, met de huidige positie van
de lceningsmarkt en met. liet beroep, dat de
Indische vlottende schuld by consolideering
daarop doet. het welslagen onmogelijk is voor
cultureelc dingen thans te leenen.
De heer Steger drong aan op een nauwere
economische samenwerking tusschen Indic
en Nederland; Prof. Kranenburg .prak de
meening uit tegenover die van de oud-
Gouverneur-Generaal Fock dat het Juist
van de kracht van het gezag getuigde, toen
het aan Ir. Scekarno gratie had geschonken.
De heer Fock gevoelde veel voor een Raad
van Experts hier te lande, tot adviseering van
den minister van Koloniën.
De heer Moltmaker opponcorde tegen nog
verdere korting op de salarissen. Een pro
bleem van zeer emstigen aard. waarover men
morgen nader van den minister hoopte te
vernemen, was de werkloosheid onder de
Europeanen.
INTIMUS.
DIJKDOORBRAAK AAN DEN
COLORADORIVIER.
2500 GEZINNEN GEVLUCHT.
NEW-YORK. 1 Juni. (V. D.) Uit Blythe
(Colorado) wordt gemeld, dat het Paloverde-
dal tengevolge van een di. .kdoorbraak door
het water van de Coloradorivier. die den
hoogsten waterstand sedert 1921 bereikt
heeft, ten zeerste bedreigd wordt. Een far
mer. die do dijkdoorbraak ontdekte ijlde met
zijn auto door de bedreigde streek om de be
woners te waarschuwen. 2500 gezinnen heb
ben zien voorbereid om te vluchten. Alle in
de streek beschikbare mannen zijn naar de
plaaL- waar de dijk is doorgebroken, gezon
den. ten einde met zandzakken het gat te
dichten.
