r\
HAARLEM'S DAGBLAD ZATERDAG 11 JUNI 1932
TWEEDE BLAD
ZWARE BRAND TE ROTTERDAM.
BRANDWEERLIEDEN DOOR ROOK
BEDWELMD.
Vrijdagavond ongeveer half zeven werd
Rotterdam opgeschrikt door een zeer feilen
brand. Een dikke zwarte rookwolk steeg van
den. Linker Maasoever op en was tot ver in
de omgeving zichtbaar. Het vuur woedde in
een opslagplaats gelegen aan den Breeden
Hilled ijk bij de Maashaven. De opslagplaats
behoorde toe aan de N.V. Rubberhandel
„Excelsior". Zij bestond uit een tweetal lood
sen en een open terrein, tezamen 1400 M2
groot. De opslagplaats was geheel volgestuwd
met zeer brandbaar materiaal, w.o. hoofdza
kelijk rubberartikelen, oude autobanden en
platen rubber.
Het vuur verspreidde zich zeer snel zoodat
de opslagplaats in een minimum van tijd in
lichterlaaie stond. De brandweer heeft met
21 stralen o.a. van drie motorspuiten en een
drijvende spuit gewerkt. De vuurzee nam
eerst af toen de opslagplaats geheel was
afgebrand.
De brandweer moest nog tot in den nacht
met nablusschen aan den gang blijven.
De hevige hitte was oorzaak dat een aan
tal ruiten van huizen in de omgeving, nl. aan
de Tolhuislaan, sprong. Naast de opslag
plaats staat een houten gebouw van de
Scheepvaartvereeniging Zuid'. Ook dit ge
raakte in. brand. Met alle macht concen
treerde de brandweer zich op dit gebouw.
Hoewel gedeeltelijk gehavend, wist men het
tenslotte te behouden. Twee spuitgasten ge
raakten door den hevigen rook bedwelmd en
moesten worden bijgebracht. De oorzaak
van den brand is onbekend. Het personeel
had de opslagplaats om half zes verlaten. De
schade wordt geschat op f 30.000 waarvoor
de N.V. Excelsior verzekerd is.
MR. TH. HEEMSKERK
De toestand van mr. Th. I-Ieemskerk blijft
zorgelijk.
AGENDA.
Heden:
ZATERDAG 11 JUNI
Schouwburg Jansweg: „Suiker freule".
8.15 uur.
Kunstzaal Reeker, Wagenweg 102. Tentoon
stelling van werken van Haarlemsche beel
dende kunstenaars. 107.30 uur.
Rembrandt Theater: „Es wird schon wie
der Besser". Op het tooneel: Vernier en R.i-
cart, Parijsche straatzangers. 2.30, 7 en 9.15
uur.
Palace: „De Spaansche Vlieg". Op het
tooneel: „Barandini" met zijn pop August.
2.30, 7 en 9.15 uur.
Luxor Theater: Richard Tauber, de groote
attractie. Op het tooneel: eerste klas variété
attractie. 2.30 en 8.15 uur.
Teyler's Museum, Spaarne 16. Geopend op
werkdagen van 113 uur, behalve 's Maan
dags, toegang vrij.
Zandvoort. Groot Badhuis. Fuentefls
G. R. Serenaders.
ZONDAG 12 JUNI
Schouwburg Jansweg: Suiker freule".
8.15 uur.
Groot Bondsconcours van R.-fë. Harmo
nie- en Fanfarecorpsen te Haarlem-Noord.
Bioscoopvoorstellingen des middags en des
avonds.
Kunstzaal Reeker, Wagenweg 102,. Tentoon
stelling van werken van Haarlemsche beel
dende kunstenaars. 24 uur.
Zandvoort. Groot Badhuis. Fuente"s
G. B. Serenaders.
Noorder-Bad. 1 uur: Groote turndemon-
stratie.
MAANDAG 13 JUNI
Bakenessergracht 13: Rozekruisers-Ge-
nootschap: Genezingsdienst. 8.15 uur.
N.V. Technische en Luxe-metaalindus
trie „Cuprea". Buit. alg. vergad. Lange Hee-
renvest 122, v-m. 10.30 uur.
Kunstzaal Reeker, Wagenweg 102. Tentoon
stelling van werken van Haarlemsche beel
dende kunstenaars. 107.30 uur.
Bioscoopvoorstellingen.
APOTHEKEN (AVOND- EN NACHTDIENST)
Firma Grijseels en Van Hees, Lange Veer-
straat 14. Tel. 11000.
L. Schoorl, Fr. Halsplein 1. Tel. 11180.
Bosch- en Vaart-Apotheek. Bosch- en
Vaartstraat 26. Tel. 13290.
DE BLOEMBOLLENHANDEL EN
DE CRISIS.
AAN DE TOEKOMST BEHOEFT NIET
GEWANHOOPT TE WORDEN.
In het Weekblad voor Bloembollencultuur
schrijft E. K.(relage) o.m. over den bloem -
bollenhandel en 't al dan niet gewenschte van
regeeringssteun
Wij ontleenen aan dit artikel het volgen
de:
Er wordt thans hier en daar opnieuw ge
roepen om regeeringssteun voor het bloem-
bollenbedrijif.
Hce zou de regeering moeten motiveeren
om een bedrag vair vijf of tien millioen
voor het bloembollen bedrijf beschikbaar te
stellen, om tot een gedwongen inkrimping te
komen, nadat van de bollenstreek zelve uit
tot vóór kort alles in het werk is gesteld om
de teelt uit te breiden tot in de uiterste
hoeken van het land? Hoe kostbaar en in ge
wikkeld zou het toezicht moeten zijn, om ver
zekerd te zijn, dat ieder van de misschien
10.000 bloembollenkweekers zich aan de voor
geschreven inplant of inlevering houdt? En
hoeveel jaren achtereen' zou men dezen steun
niet moeten herhalen, wilde men er vol
doende blijvend resultaat mede bereiken?
Hoe kan van de regeering verwacht wor
den dat zij in deze Yichting iets zal doen,
wanneer haar bij onderzoek blijkt, dat,
zelfs nu nog niet noemenswaard is ingekrom
pen over de geheele linie, dat zelfs in streken
die door bijzondere omstandigheden noodlij
dend zijn, nog bij tal van noodlijdende be
drijven uitplant werd vastgesteld?
Een verstandig kweeker of exporteur -
kweeker en dezen zijn er gelukkig velen
krimpt zijn cultuur in en besteedt al zijn
zorgen aan zijn verkleind kraam. Niet ver
standig is het alles aan te houden, en door
dikwijls gedwongen verwaarloozing. onvol
doende bemesting en bewerking, zijn kraam
te doen verarmen.
Hierin schuilt bovendien een groot gevaar.
Het is van het grootste belang te zorgen, dat
de uit te voeren bollen aan hooge eischen
blijven voldoen, ondanks de lage prijzen, die
ervoor bedongen kunnen worden. Indien
lengevolge van onvoldoende zorgen in onze
culturen de kwaliteit der bollen bij export te
wenschen over zou laten, zou daarmee onbe
rekenbare schade aan het vak in zijn geheel
worden toegebracht. Behoud van het afzet
gebied is aller belang en dit zou vooral in
dezen tijd in gevaar komen bij slechte be
diening van onze buitenlandsche klanten.
Ook de ziektebestrijding moet in dit ver
band met onverminderde kracht worden
voortgezet, evenals de onpersoonlijke reclame
thans noodiger Is dan ooit.
Deze dingen liggen binnen het bereikbare
en wanneer ieder naar mate van zijn krach
ten, in dezen geest medewerkt, zal daarmede
meer bereikt worden, dan door heil te ver
wachten van ongetwijfeld goed bedoelde
plannen, die niet voor uitvoering vatbaar
zijn, omdat een groot deel en niet het
minst belangrijke der vakgenooten er zijn
medewerking niet aan zou verleenen.
Dit lijkt een schrale troost in dagen, waarin
de moeilij;kheden nog steeds toenemen, nu
weer door de onverwachte contingenteering
in Denemarken.
Daartegenover staat, dat liet bloembollen
bedrijf nog steeds is en vermoedelijk ook wel
blijven zal een nationaal monopolie, en dat
het buitenland ondanks malaise en malaise-
beperkingen mog steeds bloembollen wensclit
uit Nederland. Laat ons daarom alle krach
ten inspannen om door buitengewoon zorg
vuldige bediening, door het voorkomen van
bederf gedurende de verzending (een belang
rijk probleean op ziöh zelf!) in één woord
door ons artikel een zoo gunstig mogelijke
beoordeeling van onze klanten te verschaf
fen, het onmisbaar te maken voor de buiten
landsche gebruikers en daardoor onze bloem
bollen te handhaven op de wereldmarkt.
Ook 1932 is nog een jaar van lage prijzen
en overproductie. Het herstel van het even
wicht tusschen vraag en aanbod heeft reeds
slachtoffers geëischt en zal nog slachtoffers
eischen. De zwakken vallen en verdwijnen
onvermijdelijk. Maar aan het vak in zijn
geheel zij het ook minder uitgebreid dan
het thans nog is behoeft zeer zeker niet
gewanhoopt te worden. Het heeft een toe
komst en het koant maar op standvastig vol
houden aan voor degenen die van die toe
komst de vruchten willen plukken.
Wijze woorden van Napoleon III
Waarom Optimist? Nog eens:
de Orang Pendek. De heer en
mevrouw Pithecanthropes, en de
humor van den Schoolmeester.
Gelukkige Natuurvolken!
Toen Napoleon m nog geen keizer van
Frankrijk was, maar het reeds had gebracht
tot candidaat voor het presidentschap van de
Tweede Republiek, sprak hij deze gedenk
waardige woorden: „Een groote natie moet
weten te zwijgen, en als zij spreekt dat nim
mer tevergeefs doen".
Woorden, die in gouden letteren in alle zit
tingzalen van het Palais des Nations te
Genève behoorden te worden gegrift Het
woord „groote" zou er dan nog wel uitgela
ten kunnen worden. Want nimmer in de ge
schiedenis der wereld is er namens zooveel
naties zooveel vergeefs gepraat als thans.
Een tweede zin in dezelfde redevoering van
dezen Bonaparte zou aan M. Edouard Herrioo
opgedragen kunnen worden: „Als men de
eer heeft aan het hoofd van het Fransche
volk te staan, is er een onfeilbaar middel om
het goede te doen, en dat is: het te w i Hen".
Tot dusver is het niet erg duidelijk wat
monsieur Edouard wil, en ofschoon ik een
optimist ben kom ik niet zoover als het be
paald geweldige optimisme van dien Engel-
schen journalist, die juichend de Fransche
regeeringsverklaring begroet heeft met: „Het
ziet er hoopvol uit Alle mogelijkheden blij
ven open".
Dit kan men ook van Genève zeggen. En
jvij zeggen het al zoo lang....
Toch blijf ook ik optimist, al is liet op
andere gronden dan die van dien Engelsch-
man.
Het zijn de slechte tijden waaruit de groote
geboren worden. Binnen heel korten tijd zal
men in Genève niet meer vergeefs praten,
en zal men het goede willenomdat er
geen andere uitweg meer zal zijn.
„Van conferenties behoeven wij niets meer
te verwachten; die zijn hopeloos", heb ik
ergens in een artikel gelezen, en erom ge
lachen. Er zal, eer de wereld tien jaar ouder
is, nog harder en algemeen om zulke uitla
tingen, die in dezen tijd zoo talrijk zijn, ge
lachen worden.
Weet u wat de conferenties zijnen niet
alleen de conferenties, maar al de interna
tionale instellingen van thans, met den Vol
kenbond voorop? De eerste pogingen tot in
ternationaal bestuur van een wereld, die niet
anders meer kan! Van die geweldige groep
naties, die onderling zóó afhankelijk van el
kaar geworden zijn, dat geen enkele meei
afzonderlijk, zonder de samenwerking met
de andere, kan bestaan! Als iets ons dat dui
delijk maakt is het een wereldcrisis, zooals
er in uitgebreidheid en intensiteit nimmer één
bestaan heeft. Er was een tijd waarin steden
en dorpen elkaar bevochten Die liep ten
einde toen zij niet meer buiten eikaars steun
konden, toen grooter eenheden werden ge
vormd. De gewesten gingen elkaar bestrijden,
tot ook dat ten einde liep, tot onderling han
delsverkeer en onderling begrip, onderling
besef van wat onvermijdelijk was geworden
In the struggle for life, den geweldigen strijd
om het leven die liet diepste oerinstinct nan
VIERHONDERD DIPHTERITIS-
LIJDERS TE WERKENDAM.
EPIDEMIE EISCHT DERTIG DOODEN.
Naar wij in de Maasbode lezen doet zich
te Werkendam een diphteritis-epidemie voor.
die thans aan het afnemen is. Er zijn niet
minder dan 400 gevallen voorgekomen, waar
bij 30 doodelijke.
Behalve kinderen was ook een aantal vol
wassenen aangetast. Ook te Hardinxveld
werden diphteritisgevallen waargenomen.
DE IIEER J. H. SCHATER HERSTELD
De heer J. H. Schaper woonde gisteren na
langdurige afwezigheid wegens ziekte weder
de vergadering van de Tweede Kamer bij.
VRUCHTENWIJN UIT NEDERLANDSCII
FRUIT.
In het Handelsblad lezen wij, dat te Wa-
geningen thans proeven worden genomen
met het bereiden van vruchtenwijn uit Ne-
derlandsch fruit, teneinde een nieuwe afzet
mogelijkheid te scheppen voor den door
exportverboden getroffen handel. Een Duit-
scher dr. Krumbholz doet in samenwerking
met prof Sprenger onderzoekingen.
MINISTER VERSCHUUR NAAR FRIESLAND
De minister van economische zaken en ar
beid mr. Verschuur bezoekt Zaterdagochtend
en Zaterdagmiddag in Friesland een aantal
inrichtingen op het gebied van veeteelt en
zuivelbereiding.
den mensch is, de naties deed ontstaan. En
zij bestreden elkaar tot.tot wij thans in
deze nieuwe phase van wereldconferenties
zijn gekomen: dit wanhopig zoeken naar
een eenheid, die onvermijdelijk is geworden.
De Volkenbond kan niet bezwijken, en de
conferenties kunnen niet. ophouden. Gij kunt
op beide schelden zooveel gij wilt.... het
verandert niets aan de feiten.
In honderd jaar tijds is eerst een oorlog tus
schen Nederland en België een onmogelijk
heid geworden (de groote mogendheden zou
den zooiets niet meer toelaten)en daar
na een oorlog tusschen Frankrijk en Duitsch-
land.... de groepen van mogendheden be
letten die.en nu de oorlog tusschen groe
pen van mogendhedenhet geheel belet
ze. Waarom? Om zijn levensbelangen, omdat
er iets gegroeid is zoo wijd-vertakt, zoo
nauw-luisterend naar elke storing, elke on
regelmatigheid, dat ieders belang gemoeid is
bij het. voorkomen daarvan. Is er niet een
lichtelijk komische kant óók aan het schouw
spel van een wereld, die voor het ontstellen
de feit staat van haar eigen onderlinge af
hankelijkheid en maar wanhopig zit te con-
fereeren over de theorieën van het Verleden
dat dood is? Het proces heeft, ondanks alle:
schijnbai'e bewijzen van het tegendeel, al te
snel gewerkt. Te snel voor ons besef. En ai
confereerende beginnen de vertegenwoor
digers der naties maar heel langzaam en va
gelijk te bevroeden, wat internationaal ont
staan en niet meer af te breken is, en dwingt
tot nieuwe vormen.
Dit is, in heel weinige en onvolledige woor
den, de basis van mijn optimisme. Er is een
internationaal stelsel ontstaan niet van
boven af, maar van onder op. Het is er, en
nu moeten wij ermee werken. Maar de con
ferenties kunnen het nog niet. en loopen er
pratend en disputeerend om heen, Tot op
een goeden dag, die nadert, het licht zal
dagen over dit stelsel, met het verlossende
besef: het is er al, en wij moeten het han-
teeren. Want het wil niet meer weg.
Het zoeken naar een Anderen Mensch. be
oefend in het Bovcn-Rokangebied aan Su
matra's Oostkust, is begrijpelijk maar zal
VAANDELUITREIKING AAN
LANDSTORMKORPSEN.
Op het terrein Langenberg te Ede zijn
"hedenmorgen onder groote belangstelling,
zoowel van militaire als van burgelijke auto
riteiten door den Minister van Defensie,
veertien (koninklijk erkende vaandels in
dienst gesteld van die Landstornikorpsen.
die tot heden nog geen koninklijk erkend
veidteeken voerden.
PATER TH. KANNEGIETER f
Te Mariëndaal bij Grave is na langdurig
lijden plotseling overleden pater Th. Kanne-
gieter, een der bekendste kanselredenaars in
de groote steden.
MEJ. RIBBIUS PELETIER RAADSLID?
Naar de Tel. verneemt ligt het in het
voornemen van mr. S. Mol, die benoemd is
verklaard als lid van den gemeenteraad in
de vacature dr. J. van den Tempel, te Am
sterdam, te .bedanken. Zijn opvolgster op
de lijst is mej. mr. E. Ritobius Peletier. secre
taresse van het partijbestuur der S.D.A.P.
speciaal belast met de vrouwenpropaganda.
EEN ARRESTATIE TE BOSKOOP.
Het Volk meldt, dat Vrijdagmiddag een
vrije socialist door zes poli tie-agenten, twee
veldwachters en vier marechaussees uit de
tuinderij gehaald Is, waar hij werkzaam
is, als verdacht bij de jongste relletjes den
politie-agent Van Buren te hebben mishan
deld. Hij werd eerst naar het stadhuis ge
bracht en vandaar per auto naar Den Haag
overgebracht, waar hij is opgesloten.
niet de gewenschte oplossing geven. De be
staande menschensoort zal de wereld beter
moeten maken dan zij thans is. Want de Ne-
derlandsch-Indische regeering heeft aan het
betrokken gewest laten weten dat het moest
uitscheiden met de jacht op den Pendek. Van
het interviewen van den Anderen Mensch
zal dus geen sprake zijn. Inmiddels heeft een
controleur de regeering te Buitenzorg be
richt dat hij in het bezit is van ee"n compleet
Orang Pendek-geraamte, en het naar het
Zoölogisch Museum zal opzenden. Het. is 't
geraamte van „een grijsharig kind". 70 c.M.
hoog. Ook in Europa zijn wel grijsharige
kinderen te vinden, al zijn die hooger dan
70 c.M., en leven ze nog.
Overigens gooit prof. Dubois, de ontdekker
van het stuk kaakbeen waaruit hij den Pi-
thecanthropos erectos construeerde, nu hee-
lemaal roet in het eten. Hij heeft geen be
langstelling voor de Orang Pendeks. die vol
gens hem een van de vele dwergvolken zijn,
die de wereld bezit, en met zijn Pithecan
thropes niets te maken hebben.
Anderzijds wordt de Pithecant.hropos weer
met weinig eerbied behandeld door een En-
gelsch blad, dat in koeien letters aankondigt:
..Oudste Man blijkt Vrouw te zijn geweest."
Het blad komt met deze vervaarlijke ont
hulling op gezag van Dr. Alex Hrdlicka. con
servator aan het Smithsonian Institute, die
de overblijfselen van den Javaanschen aap-
mensch in Haarlem heeft bezichtigd. Het
Engelsche blad vindt het ..een slag voor de
mannelijke ijdelheid" dat de aapmensch van
500.000 jaar geleden een vrouw en geen man
was. En dan nog wel een gezette matrone
van middelbaren leeftijd!
Mijn mannelijke ijdelheid is volkomen on
gedeerd. Dit Engelsche blad. en dr. Hrdlicka
ook, moeten hun eruditie eens wat zien uit
te breiden door de lectuur van de Verzamel
de Werken van den Schoolmeester. Deze zegt
immers ergens, in zijn karakterschets van den
leeuw: „Heeft hij nog niet onlangs in Lon
den een juffrouw verslonden0,... Of neen,
nu ik mij wel bezin, was hij het niet. het was
de leeuwin".
Dit grapje staat m.i. in beteckenis volko
men gelijk met de ontdekking van dr.
UIT DE STAATSCOURANT.
Met Ingang van 19 Juli is op zijn verzoek
eervol ontslag verleend aan J. D. Jensema
als burgemeester der gemeente Stedum.
MET DE „ZEPP" MEE.
De directeur van den luchtvaartdienst, de
heer E. Th. de Veer zal den tocht over ons
land van de Graf Zeppelin meemaken.
Financiëele berichten.
N. I. S. U.
De Nederlandsch Indische Suiker Unie be
haalde in 1931 een winst van f 1458. Op de
preferente aandeelen wordt 6 pet. dividend
uitgekeerd, op de gewone aandeelen niets
Van de dochtermaatschappijen werd geen
dividend' ontvangen. De bedijfsresuhaten
waren niet onbevredigend, doch er was te
weinig vraag.
De Sumatra Rubber Cultuur Mij,, behaalde
een exploitatiewinst van f 26,663. die voor af
schrijvingen zal worden bestemd, (v. j.
f 288.336).
MOEARA ENIM
De Petroleum Maatschappij ..Moeara Enim"
maakte in 1931 een winst van 1' 1.187.417
(v.j. f 3.332.500). Het dividend op do gewone
aandeelen zal bedragen II 115 pet. (v. j.
22 8 15), dat op de winstbewijzen f 7.75 (v.j
f 29), dat op de oprichters aandeelen f 72.50
if 272.50).
GERRITSEN VAN KEMPEN.
Het dividend der N.V. Koninklijke Neder-
landsche Fabriek van Gouden en Zilveren
Werken Gerritsen en Van Kempen te Zeist
zal bedragen 20 pet. (v.j. 26 pet.)
Hrdlicka, met overigens dit verschil, dat de
Schoolmeester er liet grappige van besefte en
dr. Hrdlicka blijkbaar niet. De Engelsche
krant zéker niet.
Prof. Dubois zal door deze critiek van de
zijde van het Smithsonian Institute wel niet
diep getroffen worden. Wat komt het- er op
aan of hij mevrouw Pithccanthropos of den
heer Pithccanthropos gevonden heeft? Sluit
het vinden van mevrouw's hoofdbeenderen
uit, dat meneer bestaan zou hebben? Ik zou
het tegendeel met beslistheid willen vast
stellen.
Maar om nog even op den Pendek of Lctjo
terug te komen: het spijt mij van hart*1 dat
wij er zoo weinig van te hoor on zullen krij
gen. Het zal aan mijn gebrek aan anbhrapo
logische belangstelling liggen, maar ik vind
die levende natuurvolken vee'l Interessanter
dan de schedels en kaken van onze voor
ouders van vijfduizend eeuwen geleden.
Benijdenswaardige natuurvolken! Laten
het dwergen zijn! Wat hindert dat? Zij ken
nen geen crisis, geen kantooruren, geen mi
trailleurs. duikbooten en gifgassen, geen klas
senstrijd en geen Buitengewoon. Bijzonder,
Openbaar. Voorbereidend. Lager. Meer Uit
gebreid, Middelbaar of Hooger Onderwijs,
geen radio en geen bioscoop, geen harmo
niums of orchestrions, geen auto's en geen
vliegtuigen, geen lipsticks en geverfde wenk
brauwen, geen smoking-pantsers en geen
dwangbevelen, geen deftigheid en geen pro
letariaat. geen jenever en geen prohibitie,
geen fascisme, communisme, syndicalisme,
radicalisme, geen opvoedings-systemen en
geen psycho-analyse, geen gemeenteraad en
geen Tweede Kamer, geen
Zij kennen alleen de Natuur, en elkaar.
Zij hebben scherper zintuigen dan wij. zij
loopen harder dan wij, zij klimmen en zwem
men en vlsschen beter dan wijEn zij
hebben den Tijd!
De geliG.kigen
OPTIMIST.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a 6(1 Cl», per regel