Voetvolk.
Het Belangrijkste.
50e Jaargang No, 15079
VerscKijnt dagelijks, KeKalve öp Zon- en Feestdagen.
Dinsdag 23 Augustus 1931'
HAARLEM S DAGBLAD
Directie- P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER.
Hoofdrrdatrtror: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENT EN: per weck 0-25, per maand 1.10, per 3 maanden
f 333, franco per post 3-55, losse nrs. 0-06. Geïllustreerd Zondagsblad;
per week ƒ0.05, per maand 0-22, per 3 mnd. 0-65. franco per post 0-72&
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuïder Buitenspaamc 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
AD VERTEN 11 ëN: 5 regels 1.75. elke regel meer f035. Reclame»
OóO per regcL Reductie bij abonnement. Vraag eti aanbod 14 regels 0.60,
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Ome Groentje»
(iedcren dag) 13 regels ƒ0.30, elke regel nicer ƒ0.10, uitsluitend a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand. Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 150.-. Elke andere vinger f I 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.-.
Idem voor Abonncs op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000.-. Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-, Verlies Duim f75.-, Verlies Wijsvinger f75—. Verlies andere vinger f 30.-.
DIT NUMMER BESTAAT UIT TIEN BLADZIJDEN.
Haarlemsche Gemeenteraad
A. J. LOERAKKER TREEDT ALS
RAADSLID AF
Bij de candidaatstelling voor den ge
meenteraad van 1931 bestond reeds bij den
heer A. J. Loerakker bedenking tegen het
opnieuw aannemen van een candidatuur in
verband met zijn lidmaatschap van de
Tweede Kamer, voorzitterschap van den R.K.
Land- en Tuinarbeidersbond en andere func
ties. Voorloopig heeft hij zich toen evenwel
bij zijn candidatuur, die door de R.K. Staats
partij .gewenscht werd. neergelegd.
In den loop der laatste maanden is het den
heer Loerakker evenwel duidelijk geworden,
dat het beter was, dat hij bedankte als raads
lid, omdat hij niet voldoenden tijd voor die
functie beschikbaar kon stellen. In de Maan
dagavond gehouden vergadering van de
rechtsche raadsfractie heeft hij daarvan me-
dedeeling gedaan, waarop hij hedenmorgen
zijn bedanken bij het gemeentebestuur heeft
ingezonden.
De heer Loerakker zat sinds de annexatie
(1 Mei 1927) in den Haarlemschen raad.
Tevoren maakte hij deel uit van den gemeen
teraad van Schoten.
Opvolger op de R.K. lijst is Mr. dr. F. A.
Schreurs. Het is evenwel aan te nemen, dat
die voor de benoeming bedanken zal, omdat
bij het opmaken van de R.K. candidatenlijst
in 1931 bepaald is. dat als de heer Loerakker
In den loop der zittingsperiode bedanken zou,
hij opgevolgd zou worden door een anderen
arbeiders-candidaat, namelijk den heer H.
J. Kuiper, Ben Vilj oenstraat 72.
ZIJN OPVOLGER. Dc heer H. J. KUIPER
De heer Kuiper werd 24 Augustus 1897 ge
boren te Loosduinen, waar hij propagandist
was voor zijn partij. In Juni 1919 werd hij
benoemd tot bezoldigd bestuurder van den
R. Kath. Landarbeidersbond, wat hem in
1922 noopte zich in Haarlem te vestigen.
Hij is secretaris-penningmeester van de
Internationale Federatie van Christ. Land
arbeidersbonden, voorzitter van de R.K. Pro-
pagandaclub van Haarlem-Noord, bestuurs
lid van de R. K. Handelsvereniging ,,St.
Deus Dedit" en vervult nog eenige andere
funoties. Hij staat op de candidatenlijst voor
de Provinciale Staten en sinds eenige maan
den ook op die voor de Eerste Kamer.
De heer Kuiper zal zijn benoeming tot
raadslid aannemen.
DE WONINGVOORRAAD TE
HAARLEM.
VERMINDERING VAN HET AANTAL
GOEDKOOPE WONINGEN.
Voor ons liggen de cijfers van de woning
voorraad te Haarlem op 30 Juni 1931 en 30
Juni 1932.
Deze luichen:
1931 1932
Beneden f 52 43 43
f 52—f 104 179 146
f 103—f 156 1324 1461
f 156—f 208 3005 2942
f 208—f 275 7297 7375
f 275—f 350 4743 5281
f 350—f 450 4092 4382
f 450—f 600 3534 4111
f 600—f 800 2819 3062
f 800—f 1000 1281 1301
f 1000 en hooger 1507 1516
Noodwoningen 16 12
Onbewoonbaar verklaarde
huizen 26 29
Dienstwoningen 815 813
Daaruit blijkt dat het aantal woningen bc-
heneden f 4 per weck verminderd is
DE STORTINGS- EN
OPHAALDIENST.
STERKE VOORUITGANG.
Het blijkt dat de gemeentelijke Stortings-
en Ophaaldienst, nadat er rente vergoed
wordt voor gestorte gelden, sterk in bloei
toeneemt.
Van 30 Juni 1931 tot 30 Juni 1932 vermeer
derde het aantal deelnemers van 7124 tot
7497.
Op 30 Juni 1931 bedroeg het gestorte be
drag f 53 576 tegen f 79,260 op 30 Juni 1932.
Het opgehaalde bedrag vermeerderde slechts
van f 45.824 tot f 48.090.
OPENBAAR EN BIJZONDER
ONDERWIJS.
HET AANTAL LEERLINGEN.
Het aantal leerlingen bij het gewoon lager
onderwijs te Haarlem bedroeg
30 Juni 1931. 30 Juni 1932.
Openbaar L O. 6631 6674
Bijzonder L. O. 8163 8503
Daaruit blijkt, dat het aantal leerlingen
bij het bijzonder onderwijs veel sterker toe
neemt dan bij het openbaar lager onderwijs.
Uitgebreid openbaar l.o. 476 548
Uitgebreid bijzonder l.o. 530 594
Buitengewoon openbaar lo. 247 263
Buitengewoon bijzonder l.o. 135 151
Onder het openbaar l.o. is niet begrepen
de leerschool van de Rijkskweekschool voor
onderwijzers.
INKRIMPING VAN BLOEM-
BOLLENCULTUUR.
HET PLAN-SASSENHEIM.
Maandag heeft het Hollandsch Blocmbol-
lenkweekersgenootschap alhier een spoed
vergadering gehouden onder leiding van den
heer S. Schoneveld ter behandeling van het
inkrimpingsplan met steunverleening voor de
bloembollencultuur ingediend door de afd.
Sassenheim van de Alg. Ver. voor Bloembol
lencultuur ingediend door de afd. Sassen
heim van de Alg. Ver. voor Bloembollencul
tuur.
De voorzitter wees op de oorzaken van de
thans bestaande moeilijkheden die ten ge
volge hebben, dat vele vaklieden in hun be
staan met ondergang worden bedreigd, an
deren zijn reeds ondergegaan.
Men heeft gevoeld, dat men ditmaal niet
te doen heeft met een meer voorgekomen
inzinking maar met een zoo ernstigen toe
stand, dat velen hun bestaan kan worden
ontnomen.
Komende tot het plan van de afd. Sassen
heim van „Bloembollen-cultuur" betoogde
spr. dat de tijd gekomen is, om de mede
werking der regeering in te roepen. Het is van
belang geacht, deze zaak in behandeling te
brengen in de Alg. Vereeniging omdat zij
de moedervereenlging in het vak is en omdat
daarin de meeste vaklieden georganiseerd
zijn.
Er is, na een bespreking een commissie ge
vormd, die een bespreking op het departe
ment heeft gehad. Haar indruk na de be
sprekingen is, dat hulp van de regeering niet
is uitgesloten; maar er zal eerst een alge-
meene uitspraak van het vak moeten komen
omdat het noodig is te weten of men hulp
wenscht. Ook deze vergadering zal zich
over de vraag of steun der regeering ge
wenscht is, moeten uitspreken. Het hoofd
bestuur meent de vergadering te moeten ad-
viseeren het plan Sassenheim te aanvaarden,
Van de 24 afdeelingen bleken 18 vertegen
woordigd te zijn.
De voorzitter gaf nog een uitvoerige toe
lichting op het voorstel-Sassenheim en legde
er den nadruk op dat een uitspraak ten
gunste van het plan gewenscht is. omdat van
medewerking der regeering anders geen
sprake is.
Enkele sprekers maakten de opmerking,
dat het bedrag van 212 millïoen gulden, in
het plan voor ondersteuning genoemd, beter
zou kunnen worden gewijzigd in 21 '2 tot
3 1 2 millioen.
De afdeeling Texel zou vóór het plan willen
stemmen, als de narcissen er uit worden ge
licht.
De afdeeling Noordwijk verklaarde niet
voor het plan te kunnen stemmen als er
geen betere waarborgen zijn voor de kleine
kweekers.
Dc afd. Lïsse hield een warm pleidooi vóór
het plan. Het staat onomstootelijk vast dat
het vak door uitvoering van dit plan gered
kan worden.
De voorzitter stelde voor om nu unaniem
het plan te aanvaarden.
Het plan werd hierna in stemming ge
bracht en met algemeene stemmen aange
nomen behoudens de stem van de afd Texel.
Tenslotte werd een motie aangenomen,
waar in den wensch tot steunverleening dooi
de regeering wordt uitgesproken en aarv de
Algem. Vereeniging en den Bond van Blc/mi-
bollenhandelarcn wordt verzocht deze actie,
te steunen.
(Tc Amsterdam is een Neder -
landschc bond tot bescherming
van de belangen der voetgan
gers gesticht.)
Wie op d' ouden voet wil voortgaan
En geen fiets of auto rijdt,
Wie te voet gaat door de wereld,
En elk rolvermogen mijdt;
Moet voor alles ervoor zorgen.
Dat hij op zijn tellen past
En hij heeft de oudste rechten
Dat staat onweerspreekbaar vast.
Langzaam aan neen, snel en sneller
Is de loopbaan van den mensen
Tot een rijjool haast geworden.
(Haast van haastig) zonder gTens.
En de wandelaar, die voor alles
Aan den rol te vreezen heeft.
Voelt zich of hij tusschenbeiden
Niet op vrije voeten leeft.
Nu is er een bond gekomen,
Met een welomschreven naam,
Voor die reeds vol van vreezen.
En niet altijd zonder blaam.
Die kan nuttig werk verrichten.
Daar hij het voor allen doet.
Want gaat, in omstandigheden,
Niet de keizer zelf te voet?
Wie vandaag zit op een motor,
Morgen in een auto rijdt,
Overmorgen op een fiets stapt.
Loopt toch ook weer op z'n tijd.
En den bond dus. die het opneemt
Voor d' alouden voetengang,
Wensch ik sterkte, want hij arbeidt
In het algemeen belang.
P. GASUS.
DE BAD- EN
ZWEMINRICHTINGEN.
MINDER KOSTELOOZE BADEN.
Eenige maanden geleden besloot dc Haar
lemsche gemeenteraad op voorstel van B. en
W. om de kostelooze uren van de gemeente
lijke bad- en zweminrichting te verminde
ren.
Uit de Statistische Gegevens blijkt, dat dit
van veel invloed is geweest op de genomen
baden.
Wij hebben de vergelijking tusschen de
maanden Juni van 1931 en 1932.
Juni 1931 Juni 1932
Kostelooze baden;
Houtvaart
24941
18026
Baden k f 0.35:
Houtvaart
428
690
Delft
1097
1180
Baden a 0.10:
Houtvaart
1989
6106
Delft
4588
5910
Baden abonné's:
Houtvaart
6060
10263
Delft
14978
16735
Schoolbaden:
Houtvaart
6945
8723
Delft
7809
10872
Het blijkt dus dat het aantal kostelooze
baden sterk verminderd is, terwijl de 10 cents
baden zijn toegenomen.
Ook de schoolbaden namen sterk toe.
NEDERLANDSCHE SCHIPPERS TE
ANTWERPEN OPGESLOTEN.
Te Antwerpen zijn drie Nederlandsche schip
pers ter beschikking van de justitie gesteld
Zij hadden een aanslag gepleegd op een jonge
vrouw uit Karlee. die te Antwerpen was ge
komen om er een betrekking te zoeken,
meldt de N.R.C.
De schippers hadden haar meegelokt naar
hun schip, dat in de Atwerpsche dokken lag,
waar zij trachtten de vrouw aan te randen.
HET LAATSTE PLEINCONCERT.
OP HET ROZEN HAGEN PLEIN.
Programma van het laatste pleinconcert
in dit seizoen, te geven door de R.K. Har
monie ,,St. Caecilia". op Woensdag 24
Augustus op het Rozenhagerxplein onder
leiding van den heer S. A. Noom.
1. S: Caecilia Feestmarsch. S, A. Noom.
2. Ouverture Symphonique. Sam Vlessingt"
3. Cortege de Ballet. Edmond Avan.
4. Mathilda, wals. D. Bouwens.
5. Doux Nectar, marsch J. Wittervulche.
6. Cadets de Brabant, marscöi v. Flurine.
7. Pastorale suite. Ph. Vlessing
8. Féerie Baliet Alyze Delhaye.
9. L'Or et L' Argent, Franz Lehar.
10. Finale.
DE LIJN HAARLEM—LEIDEN.
DE NIEUWE TRAM RIJTUIGEN.
Maandagmiddag werden wij in de fabriek
der Firma Beynos alhier in de gelegenheid
gesteld, het eerst gereed gekomen tramrij
tuig voor de te electrificeeren lijn Haarlem-
Leiden te bezichtigen, waarvan wij in ons
nummer van Zaterdag reeds een korte be
schrijving gaven.
Zooals wij reeds meldden, is elk rijtuig
waarvan er in 't geheel 10 besteld zijn een
tweelingwagen (volgens het harmonica-sys
teem) als eenheid gekoppeld op drie trucks.
Het publiek kan zich in het rijtuig naar bei
de wagens begeven.
Deze groote eenheid kan door één conduc
teur bediend worden omdat de afstand, dien
de tram berijdt, veel grooter is dan de af
standen in de stad 01 de onmiddellijke om
geving. Het nieuwe rijtuig heeft dezelfde
lengte als een gewone motorwagen met aan
hangwagen te zamen.
Het remmen gaat door luchtdruk De deu
ren worden ook door den bestuurder door
middel van luchtdruk gesloten; zij kunnen
echter door het publiek of door den conduc
teur geopend worden. Er wordt gereden met
dichte deuren Langs de slultkanten van de
deuren zijn rubber randen aangebracht, zoo
dat zelfs wanneer iemand uit het publiek
met de vingers tusschen twee zich sluitende
deuren zou geraken, hij daardoor geen letsel
zal krijgen. Ir. W J Burgersdijk. de direc
teur der N.Z.H.T.Mdie Maandag aan ver
schillende persvertegenwoordigers inlichtin
gen over de nieuwe wagens verstrekte, waag
de er zijn vingers en zelfs zijn handen aan
en bleef geheel ongedeerd!
De wagens zijn gelascht en dus glad van
buiten; nergens is een klinknagel te vinden.
De totale lengte over de eindbuffers is 21
M.. het gewicht van het rijtuig zonder en
met electrische uitrusting is onderschei
denlijk 13 en 29 ton (1 ton is 1000 K.G.) De
breedte is 2.35 M.
Er is gebruik gemaakt van het zooge
naamd ..onbreekbare" glas, d.w.z. glas dat. als
het breekt, niet splintert.
Het aantal zitplaatsen bedraagt per een
heid 59, 't aantal staanplaatsen 46. Wordt ook
gebruik gemaakt van de klapstoelen, dan is
her totaal aantal personen dat vervoerd kan
worden 143. ..En is het op drukke dagen noo
dig dan kunnen er nog wel 40 menschen bij
zoo zeide de heer Burgersdijk.
Zooals bekend, ligt het in de bedoeling, de
geëlectrificeerde lijn HaarlemLeiden in het
begin van 1933 te gaan cxploiteeren. Maar
het is niet onmogelijk, dat het nieuwe rijtuig
a.s. Zondag reeds gebruikt wordt op de lijn
naar Heemstede, wanneer het nieuwe Sport
park dan tenminste evenveel belangstelling
trekt als den afgeloopen Zondag het geval
was.
Het staat nog niet vast. of op de lijn Haar
lemLeiden een halfuurs- of een 20-minu-
endienst zal onderhouden worden.
De tien mooie nieuwe wagens vormen zeer
zeker een schitterende aanwinst voor het
wagenpark der N.Z.H.
Zij tenslotte nog medegedeeld, dat in de
tarieven voor de lijn HaarlemLeiden voor
loopig geen verandering zal gebracht wor
den.
Dc bergingsvaartuigen „Wille" en Kraftzijn er in geslaagd het gezonken Duitsche
opleidingsschip ,Jfiobe" boven het water oppervlak tc brengenAan boord werden
34 lijken gevonden.
Opzienbarende vonnissen in Duitschland vijf
S. A. mannen ter dood veroordeeld. Protes
ten van de NJ5.D.AJ*.
(2e blad, le pag.)
De Pruisische Landdag op 30 Augustus b{j-
een.
(2e blad. lc png.)
Het drama te Pulbroek. Verdachten blijven
ontkennen.
(le blad. 2e pas.)
Varkenscentrale Noord-Holland opgericht.
(2e blad. 2e pas.)
Inkrimping ran bloembollencultuur. Het
plan-Sassenheim.
(le blad. le pas.)
Uit den Haarlemschen gemeenteraad de
heer A. J. Loerakker treedt af als raadslid.
(le blad, le pag.)
ARTIKELEN. ENZ.
Lettxnga: Financieele Kroniek.
(2e blad. 3e pag.)
Van onzen Londenschcn Correspondent
Londcnsche avonden.
(2e blad, le pag.)
KARDINAAL VAN ROSSUM IN
AMSTERDAM.
DONDERDAG NAAR NIJMEGEN.
AMSTERDAM. 23 Aug. (V. D.) Hedenmor
gen met den Duischen trein, die om 9.32 uur
aan het Centraal Station arriveert, kwam
Kardinaal van Rossum aan die eenige dagen
incognito hier er stede zal veroeven in het
klooster der Paters Redemptoristen. De trein,
die anders op het 2e perron aankom' werd
voor deze gelegenheid naar het eerste per
ron gevoerd, waar een tweetal auto's gereed
stond.
Z. Eminentie, die het Nationaal Eucharis
tisch congres te Kopenhagen heeft bijge
woond, was vergezeld van zijn secretaris -pa
ter B Leydsman. Hij werd ontvangen door
pator van Baarle en pator Wouters provln-
ctaal van de Paters Redemptoristen. Direr- :-.n
aankomst van den trein stee? het p-vK-chap
in de auto's om naar het Redemptoristen
klooster te rijden, waar Zijne Eminentie een
Heilige Mis opdraagt.
Donderdagmiddag vertrekt Kardinaal van
Rossum naar Nijmegen,
AUTO OP EEN TROEP MILITAIREN
GEREDEN.
DOOR VERBLINDEND LICHT METS
GEZIEN.
VIJF MAN LICHT GEWOND.
Maandagavond om negen uui marcheerde
een colonne militairen van dc genie onder
leiding van een luitenant op oer. Utrechi-
schen weg nabij den laan van Houdringen in
de Bilt. Op hetzelfde oogenb'ak naderde cm
auto van Zeist, terwijl uit. de richt mg Utrecht
een tram naderde. De bestuurder .'an cse
auto werd, naar hij later vertelde, verblind
door de lichten van een auto. d.«" uit tegen
gestelde richting kwam. Nadat deze auto ge
passeerd was. zag hij de train, die toen al r
nabij was. Hij remde vaart, hoew 1 zijn snel
heid al niet zeer groot was, 40 a 50 K M. ten
einde rechts van de tram le kunnen pa?see -
ren. Bij het remmen slipte hij over de rails
en zwenkte naar links, waardoor hij. om een
aanrijding te voorkomen, genoodzaakt was de
tram in plaats van rechts linko te passecren.
Tot dusverre had hij van de coionne mili
tairen. die zich op dat weggedeelte bevond,
niets bemerkt. Hij reed er dan ook pardoes
op in. In de troep zwenkte hij weer nu ar
rechts, zoodat hij nog even in aanraking
kwam met de tram.
Vijf militairen werden tegen den grond ge
slingerd, terwijl ook de luitenant kwam te
vallen. De omvergereden militairen heeft men
onmiddellijk aan den kant van den weg ge
legd en assistentie ingeroepen van dr. van
Wijk uit de Bilt en dr. van Schalck uit Bilt-
hoven, die spoedig arriveerden Deze n eciici
verleenden ter plaatse de eerste hulp en er-
voerden de gewonden deels met hun eigen
auto, deels met een particulieren wagen naar
het militair hospitaal in Utrecht, Naar liet
schijnt was geen der soldaten ernstig ge
wond. Wel klaagden zijn over pijnen m borst
en beenen.
De auto was aan de linkerzijde beschadigd,
terwijl ook een karabijn was stukgereden. De
auto is in beslag genomen. Gebleken is. nat
de militairen geen licht voerden, zooals dit
bij avondmarschen is voorgeschreven.
VEEHANDELAAR ONDER ZIJN
AUTO GEKOMEN.
CHAUFFEUR HET STUUR KWIJT GERAAKT
Op den straatweg van Losser naar Olden-
zaal, vervoerde de veehandelaar H. Hassink
uit Losser op een vrachtauto een zevental
koeien naar de markt te Oldenzaal Hij had
tusschen den chauffeur en een ander plaats
genomen. Nabij den tol raakte dc auto aan
het slingeren.
De chauffeur kon het stuur niet meer
meester blijven. Dc wagen kwam op den kop
in een veel lager langs den weg loopende
welde te lfggen.
Toen H., die onder den veewagen was ge
raakt bevrijd werd, bleek dat dc levens
geesten reeds waren geweken.
H. was gehuwd en vader van vijf kinderen.
Eén der beesten werd eveneens gedood.
Dc andere inzittenden kwam met den
schrik vrij.