Noodweer.
De gevaren der zee voor baders en zwemmers
Het Belangrijkste.
ASFALT-WEGEN
50e Jaargang No. 15080 55
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Woensdag 24 Augustus 1932
HAARLEM S DAGBLAD
Directie; P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNLMEN I EN: per week ƒ0.25, per maand 1.10, per 3 maanden
335, franco per post 335, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad
per weck 0.05, per maand 0.22, per 3 mnd. 0.65, franco per post 0-72&
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
ADVERTENTIëN: j5 regels 1.75, elke rcsel meer 035. Reclames
0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels 0.60,
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes
(iedcren dag) 13 regels ƒ030, elke regel meer ƒ0.10, uitsluitend a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-. Duim f 250.-. Wijsvinger f 150... Elke andere vinger f 150-, Arm- of Beenbreuk f 100.-.
Idem voor Abonncs op bet Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000-. Overlijden f600—. Verlies van Hand. Voet of Oog f400—. Verlies Duim f75—. Verlies Wijsvinger f 75— Verlies andere vinger f30.-.
DIT NUMMER BESTAAT UIT TIEN BLADZIJDEN.
Spanning in Duitschland.
De toestand wordt bij onzen grooten Oos
telijken buurman steeds meer gespannen en
deze gespannenheid schijnt thans met groote
snelheid naar haar hoogtepunt te gaan
door de vijf doodvonnissen uitgesproken tegen
evenveel nationaal-socialisten, die in half
dronken toestand een laffen sluipmoord heb
ben gepleegd op een weerloos te bed liggen-
den arbeider, wiens politieke gevoelens dia
metraal tegengesteld waren aan die zijner
belagers.
De nationaal-socialistische leiders en de
organen dier partij uiten zich over deze ver
oordeelingen tot de hoogste straf, die de
Duitsche rechter kan opleggen, op een wijze,
die den verbijsterden buitenstaander naar
het hoofd doen grijpen en zich afvragen, of
alle gevoel voor verhoudingen in Duitsch-
land zoek is. Wij laten de vraag of de daders
de door.straf verdiend hebben terzijde en
nog meer de vraag, of bestraffing door ter
dood brenging een gewenschte bestrijding
van de misdaad is.
Maar het moet toch ieder onbevooroordeeld
beschouwer wel sterk treffen, dat leiders van
een machtige beweging als Hitler, Goring e.a.
ertoe kunnen komen, om de toch al opge
wonden gemoederen verder op te zweepen,
door de moordenaars tot een soort van mar
telaars, bijna tot helden van een verheven
zaak te verheerlijken.
De rechter te Beuthen stelde zich ongetwij
feld op het standpunt, dat hij, op grond van
de desbetreffende noodverordening geen keus
had en de doodstraf moest opleggen, de re-
geering heeft natuurlijk het recht van
gratieverleening. Maar de ..nationaal-socia
listische leiders en organen wenschen niet
af te wachten, zij onthouden zich eenvoudig
van een beoordeeling van de misdaad zelf.
(behalve Göring, die nog kans ziet, er een
geval van noodweer van te maken). Zij be
stol-men de regeering met bedreigingen, voor
geval het vonnis tot uitvoering -mocht wor
den gebracht. De rijksregeering heeft hierop
geantwoord met een krachtige proclamatie,
maar haar positie is in deze zaak wel uiter
mate -moeilijk
Waar gaat het heen in Duitschland. nu
wij uit. de houding van Hitier c.s. wel mogen
opmaken, dat deze leiders minder leiden dan
wel worden geleid, of beter voortgedreven,
door de opgewonden uiterste groep in hun
partij, die reeds lang het oögenblik gekomen
acht voor Hi tier om naar de macht te
grijwn. Zulk een omstandigheid maakt de
situatie uiterst gevaarlijk en gebeurtenissen
van groote beteekenis lijken thans elk oogen-
blik "mogelijk.
DE
KEURINGSDIENST
WAREN.
VAN
VERSLAG OVER 1931-
Aan het verslag over het jaar 1931 van
den Keuringsdienst van waren voor het ge
bied Haarlem, urtgebreidt door den direc
teur-scheikundige, den heer C. J. Mlieras, aan
B. en W.. is het volgende ontleend:
De toestand der gebouwen bleef nog zeer
bekrompen en primitief. In den loop van het
jaar ging echter de gemeente over tot aan
koop van perceel Nieuwe Gracht 3, ten ein
de hierin, na verbouwing, een Keuringsdienst
te vestigen.
De uitvoering van het Consumptie-ijs-
besluit vroeg zeer veel tijd van het personeel
vooral in het voorjaar en den zomer. Ook
werd veel tijd besteed aan de controle op
de naleving van het MteUribeslurt.
Onderzocht werden 17796 monsters en wel
14325 van melk en melkproducten, 3193 van
andere waren en 278 diversen.
In totaal werden 14117 inspecties verricht
op markten, kermissen, bakkerijen, melkloka-
liteiten, pakruizen, fabrieken enz.
Van de verschillende waren werden 543
partijen afgekeurd.
In totaal was dit een hoeveelheid van on
geveer 4240 K.G., 1056 L. en 453 1,2 fles-
schen.
Opgemaakt werden 68 processen-verbaal
en wel wegens overtreding van het- Brooci-
beslui't 17, van het Consumpue-ijs-besiuit
3. van het Melkbes'uit 34. van het Marga
rinebesluit 1. van het Vleeschwaren besluit
12 en één voor de Keuringsverordening voor
de gemeente Haarlem.
Gegeven werden 1474 waarschuwingen waar
van 80 in verband met het Broodbesluit,
1016 op grond van het Melkibesluit-, 378 op
grond der andere Besluiten.
De samenstelling van melkbrood laat nog
steeds veel tc wenschen over. Van 156 onder
zochic melkbrocden bevatten 28 te weinig
melkbestanddee'.en. Vooral het gebruik van
z.g. meikbroodcrème en dergelijke prepa
raten is hier de oorzaak van en wel doordat
de samenstelling van deze artikelen onvol
doende is of doordat de hoeveelheid, die vol
gens de verkoopers gebruikt moet worden,
te gering is.
Ondcrzoch g?rden 141 monsters consumptie
ijs. waarvan 45 meer dan 100.000 bacteriën
per cM2. bevatten. Coli-bacterién waren in
29 monsters aanwezig. He: aantal -bacterio
logisch aafwij kende monsters was dus niet
groot. Verder bevatten 2 monsters wat boor-
zuur en was van 5 monsters roomijs het vet
gehalte te laag.
De controle der melk werd eenigszins uit
gebreid door het nemen van een grooter
aantal monsters. Vooral bij slijters werd een
ptrenge controle toegepast.
OPNIEUW VIJFTIEN JAAR
TEGEN DEN VADER GEëlSCHT.
Eisch tegen den zoon met de
helft verminderd
REQUISITOIR IN DE MOORDZAAK-
PUTBROEK.
Bij de Dinsdag voortgezette behandeling
voor het Gerechtshof te Den Bosch van het
drama te Putbroek heeft voor de pauze ae
dochter van den vader-verdachte nog enkele
verklaringen als getuige onder eede afge
legd.
Vader v. d. Elzen bevestigt dat h:j op Dins
dag en Woensdag een aantal konijnen in de
bosschen heeft geschoten en de hulzen op den
grond heeft laten liggen.
De president laat de verschillende jacht
opzieners, die aanwezig zijn naar voren ko
men en vraagt hun naar de gewoonte over
het al dan niet oprapen van hulzen.
Twee jachtopzieners verklaren, dat de hul
zen steeds worden opgeraapt, als zij in de
bosschen op jacht zijn; een ander zegt dat
hij de hulzen wel eens liet liggen.
De verdedigers mr. Tripels, staat er op dat
de getuige a décharge Timmermans zal wor
den gehoord, en daarom vraagt hij uitstel van
de zaak.
De president verzet zich hiertegen opmer
kende dat het nu al lang genoeg geduurd
heeft. De vacantie is er ook al tusschen ge
vallen.
Vader v. d.-Elzen wordt dan nogmaals op
nieuw door den president gehoord. Hij houdt
vol dat hij slecht geslapen heeft en dat zijn
zoon wat eerder dan hij naar oed is gegaan.
Hij ontkent verder pertinent alles wat. tegen
hem, en wel zeer bezwarend, is ingebracht
over den moord op Roebroeks. Ik ben onschul
dig zegt hij en van de gevonden hulzen kan
ik geen verklaring geven.
De zoon v. d. Elzen zegt met stemverheffing,
dat ook hij onschuldig is en van niets weet.
Hij ontkent, al de wreedheden, hem door ge
tuigen aangewreven.
Te één uur wordt de zitting voor een uur ge
schorst om dan het woord te 'aten aan den
advocaat-generaal voor het houden van zijn
requisitoir.
Mr. Couvée heeft na een uitvoerig requisi
toir schuldig verklaring gevorderd van beide
verdachten, vader en zoon v. d. Elzen. De
eisch tegen den vader luidde vijftien jaar
gevangenisstraf wegens het voortgezet mis
drijf van doodslag en tegen den zoon vier
jaar gevangenisstraf wegens poging tot dood
slag.
De rechtbank te Roermond had beiden ver
oordeeld resp. tot vijftien en acht jaar gevan
genisstraf.
Op verzoek van den verdegiger mr. P. Tri
pels te Roermond is de zitting geschorst tot
Maandag, op welken dag mr. Tripels zijn
pleidooi zal houden.
In het requisitoir gewaagde de advocaat-
generaal van den haat die in Putbroek
heerschte tegen de jachtopzieners en welke
zich uitte in een „hoera" bij het requisitoir
te Roermond.
Spr. bracht hulde aan de deskundigen en
sloot zich bij hun meeningen aan. Uit het
begraven van de slachtoffers meende spr.
te moeten afleiden, dat geen ander dan de
jachtopzieners hier 's nachts op dit terrein
aan het werk geweest kan zijn. Een ander
zou zoo gauw mogelijk geviuolvt zijn. Hoe
wel het niet ten laste gelegd is, gelooft dc
advocaat-generaal ook. da', de vader Roe
broeks gedood heeft. Daardoor is hij op de
gedachte van den kuil gekomen.
De rechtbank heeft terecht aangenomen
dat de vader de hoofddader is. De zoon was
er slechts door een ongelukkig toeval bij
n.l. doordat er een derde bij kwam. waarmee
de tzoon zich toen heeft moeten bezig
houden. De vader heeft gezegd, dat zijn zoon
onschuldig was. Van zijn eigen onschuld
heeft hij niet gesproken. Voor den vader kan
dan ook, volgens den advocaat-generaal de
straf riiet zwaar gertoeg zijn. Voor den zoon
wilde hij een mindere straf cisohen.
(Een Engelsch renstalbezitter heeft
15 van zijn minst belovende eenjarige
paarden laten afmaken, omdat on
derhoud en training der dieren hem
te kostbaar teerden).
't Was maar een klein gemengd bericht,
Verscholen in een hoekje
Van d' een of andre Britsche krant.
Maar rt bracht mij tot een vloekje.
De crisis spaart geen enkel mensch,
Elk moet er onder lijden.
En zuinigheid is het gebod
Voor allen, deze tijden.
Zelfs deze renstaleigenaar
Moest aan dit denkbeeld wennen,
Hij kon niet al zijn paarden meer
In races laten rennen.
Een goede raad was zelfs te duur,
Hij kon dien niet betalen
En vond een paardemïddel uit.
Dat zeker niet kon falen.
Hij koos zijn slechtste ..materiaal",
Dat hem niets bracht dan schade
En joeg ze door den jongen kop,
Het schot van zijn genade.
Hij pinkte wellicht naar een traan
In 't mees tersoog gedrongen.
Maar boog zich bij gebrek aan keus,
Door noodweer zoo gedwongen.
Was maar een klein gemengd bericht,
Maar 'k moest het toch vermelden,
Van dezen mensch die is ontgeld.
En 't dier, dat 't moest ontgelden.
P. GASUS.
In het. rijm van Voetvolk van gisteren laat
men mij zeggen:
Voor die reeds vol van vreezen
En niet altijd zonder blaam,
De scherpzinnige lezer zal begrepen hebben
dat in plaats van reeds het woord ridders
moet worden gelezen.
P. G.
DR. SCHOBER'S UITVAART.
BIJZETTING IN DE GEBOORTEPLAATS
VAN DEN STAATSMAN.
WEENEN, 23 Augustus (Reuter). Onder
groote belangstelling van de zijde der be
volking heeft hedennamiddag de plechtige
uitwaart plaats gehad van het stoffelijk
overschot van dr. Schober.
Na aankomst op de begraafplaats begaf
de stoet, die door geestelijken werd vooraf
gegaan. zich naar de kerk. Achter de lijk
kist liepen o.m. de Bondspresident dr. Mi-klas,
de Bondskanselier dr. Dollfuss en de leder,
van het corps diplomatique mede in den
stoet, die door een regiment infanterie en
verscheiden afdeeiingen artillerie werd ge
sloten.
Na afloop der plechtigheid werd de kist
met liet stoffelijk overschot naar Perg, de
geboorteplaats van den overleden oud-kan
selier, vervoerd, waar de bijzetting in het
familiegraf zal plaats vinden.
DE ZAAK-GORGOELOF.
REVISIE AANGEVRAAGD.
PARIJS. 25 Augustus (Reuter). Mr.
Géraud, de verdediger van Gorgoelof, heeft
bij don minister van justitie een verzoek in
gediend tot revisie van het proces. Het
verzoek is gebaseerd op de verergering van
den geestestoestand van den veroordeelde.
Het beroemde Bauhaus Dessau, instituut voor architectuur, schilderkunst en kunstnijverheid
wordt met ingang van 1 September, ingevolge een raadsbesluit van de stad Dcssau, gesloten.
Een ernstige waarschuwing.
Wij hebben den heer A. J. Meyerink. HooXd-
consu'. van de Centrale Propaganda in
Nederland van den Ned. Bond tot het red
den van drenkelingen, gevraagd in dezen
tijd. nu zich zooveel verdrlnkingsgwallen
voordoen, een artikel te schrijven ter waar
schuwing voor baders en zwemmers.
De heer Meyerink schrijft ons het volgen
de:
Gaarne aanvaard ik de opdracht der re
dactie van dit blad, in beknopten vorm te
wijzen op de gevaren der zee voor baders en
zwemmers.
De medewerking die het reddingwezen In
het algemeen van de pers ondervindt, kan
niet hoog genoeg geschat worden, omdat zü
een machtig orgaan is voor waarschuwing en
indien de gegeven raad wordt opgevolgd
ter voorkoming van verdrinkingsongeval
len.
In de laatste dagen zijn heel wat slacht
offers gevallen, meest door ongeoefendheid.
veel door eigen onvoorzichtigheid en wat
heel erg is die onvoorzichtigheid kan den
dood brengen aan moedige redders.
't Is zomer en gloeiend heet: de zon zendt
haar verzengende stralen naar het aard
rijk. De lucht trilt van de hitte en alles
mensch en dier, sleept zidh moeizaam
voort
Honderden, vooral uit de stegen en slop
pen der groote steden, verlangen naar
koelte en zien hunkerend uit naar den vrijen
Zaterdagmiddag en Zondag, om die tijden
door te brengen aan de lokkende, verkwik
kende zee
De fietsen van gansche families worden
zwaar beladen met kampeertenten, beddegoed
potten en pannen en voort gaat
het van Amsterdam naar Zandvoort aan de
zee. Hoe zwaar de rijwielen ook bepakt zijn.
de tocht naar de verre zee valt toch licht,
want 'n Oostenwind geeft een flinken duw
in den rug; men trapt hard voort om spoe
dig het doel te bereiken. Eindelijk, ze zijn
aan de kust! Nu ligt nog een vermoeiende
sleeptocht, door het mulle zand voor den
boeg. Oef, wat een zwaar werk!
Fluks worden de tenten opgeslagen. Moeder
de vrouw mag zorgen voor de huishoudelijke
bezigheden en het manvolk haast zich, na
het afwerpen van de kleeren, naar de groote.
onmetelijke plas.
De zoons gaan, als geoefende zwemmers,
elk op eigen gelegenheid, een anderen kant
uit en laten vader alleen ploeteren. Vader,
die maar heel matig de zwemkunst machtig
is. voelt zich op eens een kraan, een Arno
Borg gelijk, in die spiegelgladde zee en zwemt
met zijn „hondjesslag" voortgedreven door
den nu verraderlijken Oostenwind en mee
gezogen door het vallende water (eb) steeds
verder uit de kust. todat hij plotseling
bemerkt, te ver te zijn afgedreven. Hij wil
terug! terug naar Moeder dc vrouw, terug
naar het. veilige verre strand. Maar, wat is
dat nou?! Hij kan niet terugzwenunen, hij
kan nietDe Oostenwind, die hem zoo heer
lijk hielp op den fietstocht, stuwt nu den
bovenstroom tegen hem op; ook de ebstroom
zuigt hem naar de zee, naar die diepe ge
vaarvolle zee.
Onmachtig het strand te bereiken, slaakt
hij een rauwe kreet: ..Help! Help!" Zelfs zijn
hulpgeroep wordt door den wind zeewaarts
gevoerd, en op het strand niet gehoord. Hij
vecht nog tegen den bovenstroom. hij martelt
zich af. maar vóórdat goede hulp geboden
kan worden, zinkt hij voorgoed wegDe
Z4?e heeft haar prooi te pakken; dc vloed
stro: m spoelt later het ontzielde lichaam
op het strand....
Indien eenige dagen achtereen een vrij
krachtige wind uit het. Noorden waait, ont
staan kuilen en oneffenheden in den bodem
van de zee, in de nabijheid van de kust.
Die kuilen kunnen groot gevaar opleveren
voor baders, nie* zwemmers, omdat zij. stap
pend in zoon kuil, plots het evenwicht kun
nen verliezen, omrollen en in den onder
stroom kunnen terecht komen, die hen mee
sleurt en onvindbaar maakt en zoo heeft tien
tegen één de zee opnieuw een prooi vermees-
terd.
Ook bij kraohtigen Westenwind levert de
zee ernstige bezwaren op voor baders.
Wat doen velen, die niet bekend zijn met
de gevaren, die dreigen? Ook als zij te diep
(borsthoogte) in het water staan, springen
zij zoo hoog mogelijk op. indien krachtige
rollers aanstormen. Dat geliefde spelletje
heeft menigeen, die op een onbewaakt
strandgedeelte baadde, met den dood be
kocht.
Veelal wordt opgesprongen indien de krach
tige golven op u aankomen, maar bij het
springen verlaten de voeten de veilige bodem,
het steunvlak dient u niet meer en de groote
kans van omrollen bestaat. De krachtige
Westenwind plus een opkomende vloedstroom
jagen het oppervlaktewater naar de kust,
zcodat het lichaam voorover geduwd wordt,
Het onder water, dat terugvloeit naar zee,
trekt de beenen in die richting, dus volgt
voorovervallen. De onderstroom, waar ge nu
in terecht komt, trekt u naar die diepe ko
kende zee.
Er zijn nog tal van andere -varen, die hen
die met de zee weinig bekend zijn, dreigen;
o.a. springtij. Springtij ontstaat gewoonlijk
2 dagen nh volle of nieuwe maan. Indien zon
en maan door hun stand ten opzichte van el
kander gelijktijdig hun sterkste invloed cp
de zee- uitoefenen, ontstaat springtij.
Het kan gebeuren. en is dan
ook nog Juist vorige week Maandagavond
aan het Bloemendaalschc strand voorgeko
men. dat late baders, tot ongeveer knie
hoogte in het water op de tweede bank toe
vend, onbekend waren met het gevaar, dat
hen dreigde. Zij meenden even gemakkelijk
terug te kunnen gaan ais de heerweg ge
weest was. Maar door springtij was het wa
ter in het le zwin (de strandkuil, evenwijdig
aan de kustlijn, tusschen le en 2e bank) zoo
hoog opgekomen, dat de nIet-zwemmers ge
holpen moesten worden om door dit zwin
heen het strand te bereiken
Waarom is de zee bij IJmuidon en bij Sc he
ven in gen veel gevaarlijker dan in Zandvocrt
en Bloemend aal? Bij IJmuiden zijn de be
kende pieren, bij Scheveningen de ..Wandel-
pier" en de golfbrekers de gevaarlijke pun
ten. Velen hebben daar reeds den dood ge
vonden. Er zit in de zee meestal een gevaar
lijke trek. die gevaarlijker wordt door de aan
wezigheid van pieren en golfbrekers. Deze
verrichten hun werk zeer goed; zij .breken"
den golfslag aanmerkelijk met het gevolg,
dat in het midden tusschen twee golf
brekers een sterkere stroom ontstaat dan
aan dc uiteinden. Dit heeft tengevolge, dat
de zee niet meer tn een rechte lijn naar en
van het strand vloeit, maai* in een cirkelboog
die als vaste punten de pieruiteinden heeft.
Daardoor ontstaat een bijzondere trek nL van
het midden dor vakken naar de pieren: hoe
dichter daarbij men in zee gaat. hoe sterker
die trek is.
Wie goed veilig baden en zwommen wil,
doet dat alleen waar uitstekend toezicht
wordt uitgeoefend door ervaren badpersoneel
Gedraag u geheel naar de aanwijzingen en
raadgevingen van dat personeel;zij kennen de
gevaren, die u dreigen, beter dan gijzelf.
Breng niet noodeloos en roekeloos de vei
ligheid en het leven van die trouwe men
schel) in gevaar! Bedenk, dat velen van hen
vaders of moeders zijn.
Ga nimmer op een onbewaakt, strandge
deelte baden of zwemmen, wanneer er oen
sterke landwind staat en het water vallende
is.
Ik eindig met het citeeren van den na
tuurlijk ironisch-bedoelden raad, gegeven
door den heer P. van der Mije te Zandvoort,
waarnemend Hoofdconsul voor de kust:
„Lijdt ge aan eigenwijsheid, wilt ge u niet
laten raden en lacht, ge om elk gevaar, zoek
dan een gevaarlijke plaats op, liefst waar een
waarschuwingsbord staat en ga daar in zee;
wellicht bereikt ge dan spoedig uw doel".
A. J. MEYERINK.
Haarlem 23 Augustus 1932.
Een scherpe proclamatie van dc Duitsche
Rijksregeering naar aanleiding van het von
nis van Beuthen.
(2e blad. le nag.)
Italiaansch deelnemer aan de Europavlucht
verongelukt. Italiaanschc équipe trekt zich
terug.
(2c blad. le pag.)
Het drama tc Putbroek. Opnieuw 15 jaar gc-
ëischt tegen den vader, 4 jaar in plaats
van 8 tegen den zoon.
(le blad. le pag.)
De Russische deelnemers nan het Amster-
damsche vredescongres worden hier niet
toegelaten.
(2e blad, 3e pag.)
De gevaren der zee voor baders en zicemmcrs.
Een waarschuwing.
(lc blad. le pag.)
De bezwaren van dc contingentccring. Thans
geldende regeling is de minst bezwaarlijke.
(2e blad, 2e pag.)
ARTIKELEN, ENZ.
Vierster: Spanning in Duitschland.
(le blad. le pag.)
Jhr. dr. J C Mollcrus: Nederland en het
Zuld-Afrikaansche fruit.
(2e blad. 3e pag.)
Van onzen Lorndenschen correspondent: De
uitkomsten van Ottawa.
(2e blad, le pag.)
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN.
Economisch" la het wachtwoord.
Waarvoor ullea buigt cn zwicht;
Daarom zijn do A-fnltwcKcn
Naast oen groot genot 66k plicht.
Economische wegen
HET MOTORONGELUK OP DEN KRUIS
WEG.
De heer Herwig. die Zorxiag op den
Kruisweg tegen een auto is aangereden met
zijn motorfiets, Is nog steeds bewuste
loos,
