Vader Chaplin.
HET ONGELUK OP DE AMSTERDAMSCHE
VAART.
Het Belangrijkste.
50e Jaargang No. 15091
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Dinsdag 6 September 1932
HAARLEM S DAGBLAD
Directie. P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENT ENpCr Week 0-25, per maand 1.10, per 3 maanden
3.25, franco per post 335, losse nrs. 0-06. Geïllustreerd Zondagsblad
per weck ƒ0.05, per maand ƒ022, per 3 mnd. 0-65 franco per post 0.72J4.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
ADVERTENTIëN5 regels ƒ1.75, elke regel meer ƒ035. Reclames
0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels 0.60,
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. On/e Groentjes
(iederen dag) 13 regels 030, elke regel meer 0.10, uitsluitend a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-. Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 150.-, Arm- of Beenbreuk f 100.-.
Idem voor Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000.-. Overlijden f 600.-. Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-. Verlies Duim f75.-. Verlies Wijsvinger f75.-. Verlies andere vinger f30.-.
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN.
HAARLEM, 6 September.
Koning André.
De Fransche automobiekonlng André
Citroen is nog eens even in Amsterdam ge
weest, waar zijn wieg heeft gestaan. Toen
heette hij nog Citroen, evenals zijn vader, en
groeide ongetwijfeld op tot een heel slim
klein jongetje. Dit zette zich voort in ver
snelden mate nadat hij Parijzenaar was ge
worden en die trema op zijn naam had gezet,
Na den oorlog was hij de eerste in Europa die
de massa-fabricage van auto's, die kleine
kittige Citroëns, aanpakte en sindsdien is
zijn bedrijf geweldig gegroeid. Toen maakte
hij dertig auto's per dag. nu duizend. Hij
heeft 80.000 man aan het werk aan zijn fa
brieken. en er is er nog geen éen wegens de
crisis-ontslagen, waraop koning André, blij
kens een interview da' de Telegraaf met
hem gehad heeft, gee'n klein beetje trotsch is.
In dit interview heeft hij ook verklaard
dat hij heelemaal niet tevreden is met ons
auto-gebruik. De Duitschers staan ook ver bij
Frankrijk ten achter, dat anderhalf millioen
auto's bezit. In verhouding rekent hij Duitsch
land en Nederland op een kwart van dat aan
tal. In Frankrijk zijn er duizenden gezinnen
die het zonder dienstbode doen en op dc klee
ding en de voeding bezuinigen om toch maar
een auto te kunnen houden. „Een karakte
ristieke Fransche eigenschap", zegt koning
André. „die wij automobielfabrikanten na
tuurlijk zeer appreciëeren". Nu, dat begrijp
ik. Toch zijn er zulke menschen bij ons ook
al. Ik heb een echtpaar gekend dat dermate
bezuinigde op personeel, woninginrichting,
kleeding en voeding, alleen om een mooie
auto te kunnen houden, dat de buren en de
vriendinnen van mevrouw unaniem verze
kerden dat het tweetal geen ander geriefelijk
vertrek meer had dan het interieur van de
auto, dat het gezamenlijk in een jaar tijds
dertig pond was afgevallen on dat meneer al
voor het vierde jaar met zijn winterjas liep.
terwijl de zomerhoed van mevrouw vijf a zes
modes ten achter was en voor haar alleen de
hoop bestond, dat die hoed den heelen cir
kelgang der mode zou meemaken en opnieuw
en vogue komen als die volbracht zou zijn.
Maar u weet hoe buren en vriendinnen van
mevrouw zijn.
In elk geval waren dit menschen naar het
hart van André Citroen, evenals dat Londen-
sche echtpaar, dat ik eveneens gekend heb
en dat zoozeer verarmd was, dat het alleen
nog maar den blinkenden voorsteven van
zijn Cadillac uit de steeds ooen "edeu
ren kon laten steken. Er was geen geM om
benzine te betalen en met het luxe-voorwerp
uit te gaan. Maar het crediet bij den slager,
den bakker en den kruidenier werd er min of
meer door gehandhaafd. Men moet zijn tijd
begrijpen. Koning André zou ook een geval
als dit weten te waardeeren.
Belangrijker is overigens, wat hij in het
bewuste interview verteld heeft over zijn or
ganisatie van het autobusbedrijf in Frank
rijk Voor ons land zijn die verklaringen, ver-
gelijkingsgewijze, ook alleszins belangwek
kend. Ik ontleen er het volgende aan:
„Het treinvervoer bleef ten achter bij de
„wenschen der massa. Of beter, wij hebben
de massa snel verplaatsbaar gemaakt, schijn
baar ten koste der spoorwegmaatschappijen,
doch hierover later. Het betrof aanvankelijk
de korte afstanden waar de treinen met de
slechte aansluitingen soms een gemiddelde
van slechts 10 K M. per uur maakten. Met
de autobus kon men sneller en gemakkelij
ker zijn doel bereiken. Een voorbeeld: Mar
seille. met een even groot aantal inwoners
als Amsterdam, ligt 30 K.M. van Aix, dat
311.OOO inwoners telt. Treinverbinding: vier
maal per dag met gemiddeld 20 passagiers
d. i. totaal 80 passagiers per dag. Thans heb
ik een autobusdienst tusschen genoemde
plaatsen georganiseerd, die elke 3 minuten
een wagen met 20 passagiers overbrengt. Ook
mijn concurrent Renault volgde mijn voor
beeld. zoodat op dit traject thans om de T
minuut een bus vertrekt en het er op som
mige dagen in de week zoo druk loopt, dat
de politie de files der machtende passagiers
moet regelen. Op het traject Rouaan—Le
HSvre organiseerde ik ecnzelfden autobus
dienst om het half uur. In Parijs zelf bracht
ik verschillende autobuslijnen. Binnen twee
jaar hoop ik dat 10.000 Citroen-autobussen
400 passagiers per dag zullen vervoeren op
diverse trajecten in Frankrijk. Dat beteekent
dus een verplaatsing van 4 000.000 passagiers
per dag en dikwijls over afstanden van 50
tot 100 K.M.
Natuurlijk zullen de kleine winkeliers in
de provincieplaatsen er onder lijden, want
men gaat nu in de „stad" z'n inkoopen doen.
doch daar staat tegenover dat zij die een
maal in de „stad zijn ook meer geld uit
geven waarvan weer anderen profiteeren.
Ik stipte reeds aan dat de spoorwegen oogen-
schijnlijk een deficit zouden boeken door
deze autobusconcurrentie. De strijd heeft
echter elk zijn deel gegeven, waardoor bei
den zijn gebaat. Het passagiersvervoer in de
groote treinen blijft, natuurlijk gehandhaafd,
alleen de korte verbindingen zullen haar
passagiers aan de autobussen moeten af
staan. Hierop bestond reeds voor de autobus
invasie een verlies vavn 30 pCt., zoodat nu
dit bedrijf op de spoorlijnen zal worden uit
geschakeld, ook het verlies komt te vervallen,
wat dus een winst beteekent.
Het vrachtvervoer zal voor het groote deel
aan de spoorwegen moeten blijven. Mijn
strijd is dan ook niet tegen de spoorwegen
gericht, maar tegen het vervoer op zware
vrachtauto's over groote afstanden. Deze
„camions" bederven onze autowegen, die
moeten dus weg. Maar ook in dit opzicht
dienen de spoorwegen zich te reorganiseeren
want het gewone vrachtvervoer Parijs
^larseilie per trein neemt nog een 14 dagen
in beslag terwijl de auto het in 24 uur af
kan.
De Fransche regeering, die mij indertijd
een studie van de tabaksregie opdroeg
welk rapport haar een bezuiniging van 3
millioen francs per jaar opleverde, heeft
mij thans de vereerende taak opgedragen
een studie te maken van de reorganisatie
der spoorwegen, in verband met het auto
busver voer. Ik zal er minstens drie iaar aam
moeten arbeiden, doch verwacht stellig een
resultaat te bereiken, waarmede beide ver
voermiddelen gebaat zijn".
Dit zijn, zooals u ziet. wel beschouwingen
die ie denken geven. Het proces, dat zich
ook in cms land doet gelden in de verkeers-
verhoudingen, blijkt in Frankrijk al in ver
sneld tempo te werken Het vo:srbeeld van
de diensten Marseiile-Aix is wel heel frap
pant. Overigens ligt er een bedangrijk ver
schil in het feit dat amiobusdóensten door
greot-industriëeien als Citroen en Renualt
worden georganiseerd. De meeste bij ons
worden geëxploiteerd door kleine onderne
mertjes.
R. P.
DE OPLEVING.
Het visscherijbedrijf te
IJmuiden.
EEN KLEINE VERBETERING OP KOMST?
Het lijstje van de besommingen te IJmui
den in ons blad van Maandag afgedrukt
geeft niet bepaald 'net beeld weer van een
crisistijd en het behoefde alléén maar wat
langer te zijn om ons de geheele crisis te
doen vergeten. Bijna alle trawlers markten
normale besommingen.
Nu we het koele jaargetij die weer tege
moet gaan, is het te verwachten, dat er, al
thans voor de vissoherij wat betere dagen
op komst zijn en is dan ook een toeneming
in het aantal in de vaart zijnde trawlers
merkbaar. Reeds zijn er eenige trawlers in
hun rust gestoord en zullen naar wij reeds
meldden, meer volgen. Van de „Marezaten"
van welke maatschappij de geheele vlooit
heeft stilgelegen, gaan er deze week van de
zes diie worden klaargemaakt, twee naar zee
n.l. de Condor en de Dolfijn.
Het begin is er dus weer. Het is voor onze
visscherij echter zeer te betreuren, dat een
verdere 'opleving van heit bedrijf belemmerd
wordt, doordat de uitvoer tengevolge van
allerlei beschermende maatregelen door onze
geregelde budtonlandsche afnemeers vermin
dert. Wij zijn op e.gen consumptie aange
wezen. Het wachtten is nu op de maatregelen
die de Nederlandsche regeering zal nemen
om 't gebruik van visch të bevorderen en op
de Nederlanders om daaraan mede te wer
ken
VIJFTIENJARIG BESTAAN DER SOVJET
UNIE.
De afd. Haarlem van de Comm. Partij (C.
P. H.) heeft het voornemen op 7 November
a.s. in de groote Gem. Concertzaal een bij
eenkomst te houden ter viering van het 15-
jarig bestaan der Sovjet-Unie.
HET TRAGISCH ONGEVAL AAN
DE AMSTERDAMSCHE VAART.
INZAMELING VOOR DF. MOEDER EN
HET KIND.
Het bestuur der Israëlietische Gemeente
alhier heeft zich het lot aangetrokken van
de beide overgebleven slachtoffers, de moe
der en het kindje van het vreese'ijk onge
val aan de Amsterriamsche Vaart
Men wil geiden inzamelen opdat aan de
moeder een voldoende bedrag kan ter hand
gesteld werden om. als zij weer hersteld zal
zijn. op de een of andere wijze iets te be
ginnen.
Rabbijn S. Ph. De Vries Mzn 'gironum
mer 133520' en de voorzitter der Isr. Ge
meente. de heer A. De Lieme Bzn.. Schoter-
weg 168. alhier hebben zich bereid ver
klaard voor dit doel giften in ontvangst te
nemen.
Wij vestigen gaarne de aandacht op deze
nobele geste van het bestuur der Isr. Ge
meente. Wie spoedig helpt, helpt dubbel!
VERBETERING VAN DEN
ZIJLWEG.
THANS GEEN GELD BESCHIKBAAR.
Naar aanleiding van een door den A. N.
W. B. en K. Ni/ A. C. aan het Gemeente
bestuur van Haarlem gericht verzoek om
maatregelen te willen nemen tot verbetering
van den Zijlweg aldaar, waarvan de rijbaan
noch wat verharding noch wat dwarspro-
profiel betreft, voldoet aan de eischen van
het daarover gaande drukke verkeer van
auto's, autobussen en wielrijders, ontvingen
genoemde vereenigingen bericht, dat deze
aangelegenheid de volledige aandacht heeft
doch dat de huidige tijdsomstandigheden er
de oorzaak van zijn. dat de voor de verbete
ring benoodigde gelden op het. oogenbiik
niet beschikbaar zijn
DE DO X HEDEN NAAR
NEDERLAND?
GROOTE TOCHT VAN HAMBURG NAAR
DEN RIJN.
Naar Wolff uit Hamburg meldt, zal de
vliegboot DO X heden een grooten tocht on
dernemen, waarbij men ook over Nederland
komt. De Do X vertrekt uit Travesmünde en
gaat eerst naar Hamburg. Dan stijgt de
vliegboot om 8 uur van de Elbe op om over
Cuxhafen langs de Noordzeekust en over de
Zuiderzee of het Noordzeekanaal naar Am
sterdam te vliegen en vervolgens naar den
Rijn. De eerste daling zal dan waarschijnlijk
to Düsseldorf geschieden. Er zullen waar
schijnlijk geen passagiers aan boord zijn.
Crisis-Comité Haarlem
CHENKT
0FFERT
5 TEUNT
Honderden gezinnen werden geholpen door
het Crisis-Comité, waarvoor in den tijd van
lhï jaar een bedrag van ruim 1& ton werd
besteed
Even zoovelcn wachten op hulp en zullen
in den a.s. winter hiervoor een beroep op het
Crisis-Comité doen.
Het Crisis-Comité wekt daarom iedereen
op dit mooie werk naar vermogen te steunen.
Men kan dit op verschillende manieren
doen, n.l.:
1. door zich als contribuant voor éénmaal,
of periodiek op te geven;
2. door bij te dragen aan de collecte, die
Zaterdag 17 September a.s. op de straat
en langs de huizen zal worden ge
houden:
3. door tre storten in de busjes, die zich bij
verschillende ikelicrs, bankinstellin
gen, postkantoren enz. bevinden;
4. door zich mondeling of schriftelijk aan
ons bureau, Jansstraat 40, op tc ge
ven als collectant of collectricc, met
vermelding van; naam, adres, leeftijd,
perioden, voor welke men zich beschik
baar stelt, en desgewenscht, aan welk
stadsgedeelte men de voorkeur geeft.
De collectedag wordt verdeeld in 4 perioden
n.l. 911, van 111, van 13 en van 35 uur.
(Charlie Chaplin heelt den
rechter verzocht zijn geschei
den vrouw tc verbieden, hun
beide zoontjes Charles en
Sidney in films te laten op
treden.)
Vaders over heel de were'.d
Vragen zich in dezen tijd.
Wat er van hun zoons moet worden
In den harden levensstrijd.
Zij beschouwen in gedachten,
't Door henzelf gekozen pad.
Want zij wenschen het hun beter,
Dan hun vader 't heeft gehad.
Zij zien dan hun eigen zorgen.
Deels van thans en deels voorbij
De speciaal aan hun vak eigen
Moelijkheid en tobberij.
Vergeleken met een ander,
Lijken die wel extra zwaar.
Welke rijmer (zeer sterk voorbeeld)
Wenscht zijn zoon als rijmelaar?
Charlie Chaplin is een vader,
Zooals al die vaders zijn.
Hij kan 't filmbedrijf beschouwen,
Zonder den zoo schoonen schijn.
Angstig ziet hij straks zijn jongens
In zijn dwaze schoenen staan.
En de „Kids" in vader's voetspoor
Op dezelfde „Gold Rush" gaan.
Laat ze dwaas doen met hun vriendjes,
Desnoods dwazer dan hun pa,
Laat ze spelen wat ze willen,
Maar niet voor de camera.
Andre menschen te doen lachen,
Had hij zich als doel gesteld
En hij slaagde, 't bracht hem glorie
En millloenenloon in geld.
Maar zijn zoons wenscht hij nog beter,
Elk de toekomst van een man,
Die de wereld niet doet lachen,
Maar die zelve lachen kan.
P. GASUS.
EXAMEN HOOFDAKTE.
Haarlem, 5 Sept. Geëxamineerd 1 vrouwel.
en 7 mannel. candidaten. Geslaagd de hee-
ren: P. H. Ambags, Amsterdam; A. Riet
dijk, IJmuiden; H. Schut, Callantsoog; A.
Alder lies te, Amstelveen; H. de Boois, Am
sterdam.
Hiermede is het examen afgeloopen.
Begrafenis der drie slachtoffers.
Een onaangenaam incident.
De begrafenisstoet nabij de Amsterdamsche Poort.
Maandagmiddag om half drie werd het
stoffelijk overschot ter aarde besteld van den
Poolschen oorlogsinvalide, die met zijn beide
kinderen op zoo'n droevige wijze den dood
vond.
Toen de drie kisten op de begraafplaats
neergezet waren, en de politie de hekken
wilde sluiten om niet te veel publiek in
eens toe te laten, vond er een zeer onaange
naam incident plaats.
Enkele personen verzetten zich n.l. tegen
hei sluiten, en duwden met geweld de hek
ken open. zoodat één der agenten zich zelfs
genoodzaakt zag zijn sabel te trekken.
Overigens gedroeg het zeer talrijk opge
komen publiek zich behoorlijk.
In de rouwkamer werd het gebed uitge
sproken door den heer Staal, waarna rabbijn
S. Ph. de Vries Mzn., enkele woorden sprak.
„Wc staan hier voor een verslagen#», die
aan den rand van een vreemde stad gevallen
is. Iemand, die den grooten oorlog mee
maakte. en die door honderden óoodelijke
kogels gespaard is. Een groot dee! van hun
wereldreis hadden deze arme trekkers reeds
achter den rug. Parijs was hun doel. hun
thuis. Maar wreed heeft de Verkeersmoloch
hen voor zich opgeëischt.
Maar nog erger bijna dan voor hen die
rusten, is het leed van de overgebleven
moeder, die nu, gekweld door ondraaglijke
lichamelijke pijnen, nog niet in staat is de
zielesmart te voelen. „Drie is wel veel te
gelijk" is het eenige wat zij kon zeggen.
Doch wij kunnen aldus spr. helpen. Hier
opent zich een mogelijkheid, die tevens
plicht voor ons is. De gemeenschap moet het
zich tot taak rekenen, een vrouw te helpen,
die geheel alleen, zonder familie, is achter
gelaten."
Toen werden dc drie kisten ter aarde be
steld, waarna ied:-r diep onder den indruk de
begraafplaats verliet.
Het Britsche katoenconflict. De regeering
grijpt in.
(2e blad. le pas.)
De nieuwe Duitsche noodverordening voor de
economsiche opleving.
(2e blad. le pag.)
Economische conferentie van Stresa ge
opend.
(2e blad. le pag.)
Hilversum's nieuwe zender gereed.
(le blad. 3e nas.)
Scherp protest tan den Transportarbeiders
bond. Houding der H.AX. niet fair geacht.
(2e blad, 2c pag.)
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: Koning André.
(le blad. le pag.)
Van onzen Londenschen Correspondent:
Auto's, hun aantal en invloed.
(2e blad, le pag.)
Jhr. J. C. MollerusEen leider van den Mid-
dcnstatid. Ter herinnering aan Chris
Jansen.
(2e blad. 2e pag.)
Van een onzer redacteuren: Dc Utrechtsche
Jaarbeurs.
(3e blad, 3e pag.)
Generaal Abelen Uo lioanguc is yc.. tot
president van Mexico als opvolger van Ortiz
Rubio. Dc nieuwe president is pas
36 jaar oud.
DE WERKLOOZEN.
BESLUIT OM 3 DAGEN PER WEEK TE
LATEN WERKEN NIET GOEDGEKEURD
Ecnigen tijd geleden besloot de gemeente
raad van Haarlem, op voorstel van B. en W.
om de gelegenheid te openen, dat een hon
derdtal werkloozen door de gemeente drie
dagen per week aan het. werk zouden worden
gezet tegen het normale loon. 7,U zouden dan
ln die 3 dagen ongeveer f 1.50 meer verdie
nen dan zij tot heden over een geheele
week aan steun ontvingen. Bovendien zou
den zij die drie dagen dat zij niet werkten
vrijgesteld worden van het stempelen en ook
vrij zijn om te trachten er nog iets bij te
verdienen.
Naar wij thans vernemen heeft de regee
ring aan wier controle alle besluiten in
zake steun aan werkloozen onderworpen zijn
dit raadsbesluit niet goedgekeurd, omdat
daardoor zwaardere financieele lasten op de
overheid gelegd worden Er wordt evenwel
door het gemeentebestuur nog getracht de
bezwaren die bij het rijk bestaan tc onder
vangen.
Het gezinsinkomen
van werkloozen.
In de steunregeling die de minister van
binnenlandsche zaken 15 Januari 1932 heeft
vastgesteld, werd bepaald dat de gezinsin
kom sten die niet uit arbeid verkregen zijn,
ten volle op het steunbedrag in mindering
worden gebracht.
Thans heeft de minister, naar hij aan het
Haarlemsche gemeentebestuur heeft mede
gedeeld. evenwel termen gevonden om op die
bepaling een uitzondering te maken ten
aanzien van ouderdomsrente van Inwonende
gezinsleden. In het vervolg wordt, die
ouderdomsrente, evenals Inkom/ten uit ar
beid verkregen, voor 2 3 van den steun afge
trokken.
PASSAGIER VAN DF. „JOYCE*'
VERDRONKEN.
VUURPIJL, DIE EF.N ANDER DOODDE, WAS
AFGEDWAALD.
Het onderzoek, dat de Justitie uit Middel
burg Zondag en Maandag heeft ingesteld
naar het ongeluk aan boord van de Belgi
sche passagiereboot ..Joyce" tijdens den storm
van Zaterdag, heeft aangeland, dat de pijl,
die bestemd was om de reddingslijn over het
schip te schieten, door het dobberen van de
sleepboot, waarvan de pijl werd afgeschoten.
#»en verkeerde richting kreeg en een der le
den der bemanning zóó raakte, dat deze den
oijl dwars door het lichaam kreeg, aldus do
Msb. Het onderzoek heeft verder uitgemaakt
dat niemand er aansprakelijk voor kan wor
den gesteld. Ook staat nu vast, dat een der
passagiers een Belg vermist is en dus zeker
den dood in dc golven heeft gevonden.
