Spoor's geraspte Zwitsersche Kaas
STADSNIEUWS
HAARLEM'S DAGBLAD
DINSDAC 6 SEPTEMBER 1932
TEGEN HET DEMONSTRATIE-
EN MEETINGVERBOD.
PROTESTVERGADERING DER C. P. H.
Maandagavond hield de C. P. H afd.
Haarlem, een openbare vergadering in het
gebouw Olympia. om te protesteeren tegen
het demonstratie- en meeting-verbod.
De vergadering was zeer druk bezocht.
De heer Seegers. lid van den Amsterdam -
schen Gemeenteraad, was verhinderd. In zijn
plaats trad op de heer Van der Pigt.
Deze besprak het werk van de R.V.O
Deze organisatie heeft recht op de straat.
Wij meenen. aldus spr. dat ons het meetings-
recht niet mag ontnomen worden. Wanneer
op een vergadering iets gezegd is. dat een in-
ispccteur meent niet te kunnen toelaten, kan
hij proces-verbaal opmaken. Maar hij mag
niet zijn sabel trekken en een vergadering uit
elkaar ranselen. Ook kan hij een spreker het
woord ontnemen, maar dan moet hij' toch
een volgende spreker weer het woord laten.
Ook tege'n het fascisme moeten wij onze
vergaderingen beschermen, zeide spr., die
daarna tactiek en werkmethode van de R.V.O.
(Revolutionnaire Vakvereenigings Oppositie)
uiteenzette.
De gewone moderne organisaties zijn ge
worden tot machtsmiddelen voor de bour
geoisie. De leiders zijn „binnen". Men denke
aan de Ned. Vereen, van Spoorwegpersoneel!
Een reeks loonsverlagingen is het spoorweg
personeel ten deel gevallen, waartegen de
Ned. Vereen niets heeft kunnen doen.
De R.V.O. wil handelen, desnoods over de
hoofden der moderne leiders heen. Want de
zen zijn niet te vertrouwen! Kupers bijvoor
beeld 'heeft alles gedaan om den strijd in
Twente te ïocaliseeren in plaats van dien
strijd uit te breiden!
De R.V.O. strijdt tegen rationalisatie der
bedrijven en organiseert de werkloozen in de
stempellokalen tot strijdcomités.
Spr. eindigde met een opwekking tot het
stichten van comités van verweer en actie.
Dit is de taak der R.V.O. Ook in Holland moet
tenslotte een Sovjet-Holland komen.
Hiei-na was het woord aan een vertegen
woordiger der jonge communisten: Bos.
Deze wees er op dat in het buitenland de
organisaties der jeugdige communisten over
al fel bestreden worden, zelfs met- terreur
maatregelen. Maar de jongens zullen den
strijd volhouden. Spr. wekte daartoe op. Voor
al worden nu weer oorlogsvoorbereidingen
getroffen. Die naderende oorlog moet onmo
gelijk gemaakt worden.
Alle jongens moeten mee strijden voor de
3c communistische jeugd-rnternationale.
Een vrouwelijke partijgenoote, mej. Kobus
voerde ook nog het woord.
Zij protesteerde tegen de bezuiniging op
het onderwijs, de vergrooting der klassen en
de opheffing der Vroedvrouwenschool. Ook
tegen dc salarisverlagingen. De arbeiders
moeten zich van deze dingen vrij vechten.
Spr. wekte op tot deelneming aan den „Roo-
den Dinsdag".
Na de pauze was het woord aan den heer
G. Oversteegen, lid van den Haarlemschen
gemeenteraad, die met eenig applaus begroet
Werd.
Spr. begon met te zeggen dat reeds 2 1'2
hiaand geleden minister Ruys de burge
meesters per circulaire heeft geadviseerd,
protesten tegen de regeering en tegen het
Welter-plan den kop in te drukken
Vechten tegen Weiter. ging spr. voort, heeft
alleen beteekenis als men tezamen vecht,
want de bourgeoisie is er op uit verdeeldheid
te zaaien onder de arbeiders. Maar er is geen
behoefte aan nog meer politieke groepen,
wat éénheid vermag heeft Rusland bewezen.
Daar is de bougeoisie voorgoed verslagen.
Onze partij, zeide de heer Oversteegen, is
in alle landen dezelfde.
Spr. uitte er zijn verwondering over. dat nu
Juist de vrijzinnig-democratische waarne
mende burgemeester het protest- en mee
tingverbod heeft uitgevaardigd. De vrijzin
nig-democraten zijn immers tegen censuur
en voor de vrijheid van het woord!
Dc arme boeren, de verdrukte kleine win
keliers. die in de rijen van het proletariaat
geslingerd worden, moeten worden georgani
seerd in de C.P.H Deze menschen moeten
'eeren begrijpen dat de bourgeoisie hun
vijand is.
De sociaal-democratische arbeidersbewe
ging is één» corrupte massa van „bonzen"
geworden Spr. wilde verklaren dat de boeren
in Rusland méér idee van klassestrijd heb
ben dan al deze ..bonzen" te zamen. Daarom
moct.de massa der arbeiders bij de C.PH. ko
men. Geen revolutie zal slagen, heeft Lenin
gezegd, als er niet aan meedoen de arbeiders
uit dc bedrijven en als het leger en de ma
rine niet onbetrouwbaar zijn geworden voor
de bourgeoisie Daar moet het heen.
Organisatie en nog eens organisatie is noo-
dig, als voorbereiding voor den strijd. Maar
die voorbereiding moet practisch en tactisch
geschieden. Elke proletarische revolutie is
bewust voorbereid.
Het communisme groeit. Groote en kleine
stakingen bewijzen dat. Grond- en productie
middelen behooren te zijn in handen van de
arbeiders. Het moet hier worden als in Rus
land. En daarvoor moeten de arbeiders zich
aansluiten bij de C.P.H.
Nadat nog eenigc vrage'n waren gedaan en
beantwoord werd de vergadering gesloten
Aan het eind van de vergadering werden
met algemecne stemmen twee moties aange
nomen. In de eerste werd geprotesteerd tegen
bet demonstratie- en meetingverbod en on
middellijke opheffing er van geëischt: in dc
tweede werden de arbeiders opgeroepen op
Dinsdag 20 September in massa in Den Haag
te demonstreeren en werd verder het besluit
kenbaar gemaakt, den strijd met kracht
voort te zetten tegen het Welterplan, de re
geering en al degenen die het Welterplan
ondersteunen of mede helpen doorvoeren".
VEREEN. „GELOOF EN
WETENSCHAP".
REISVEREENÏGING
Door gemeente-personeel afd. Hout on
Plantsoenen ;s een reisvereeniging opgericht
waarvan het bestuur is samengesteld uit de
hoeren J Nijmar.. voorzitter. J. v. Bragt
secretaris. M. v. Norde, penningmeester.
HET JUBILEUM VAN ,.DE IIANZF."
Woensdag 7 September, des morgens te
kwartier vóór 12 zullen B. en W. officieel te"
Stadhuize ontvangen het Hoofdbestuur en d~
afgevaardigden naar het feest- ter gelegen
heid van het 25-jarig bestaan van ..D"
Hanze", bond van R.K. Vereenigingen van
van. den handeldrijvenden en industrieelen
middenstand in het Bisdom Haarlem.
HET 25-JARIG BESTAAN.
Op 15 Januari a.s. bestaat de Vereen. ..Ge
loof en Wetenschap" voor Haarlem en om
streken 25 jaren.
Het zeer gevarieerd programma, waarvan
het omslag is geteekend door Henri A. Bij
voet, vermeldt voor het aanstaande seizoen
verschillende lezingen: mevr. Ellen Russe zal
Frederik van Eeden herdenken; pater
Muckerman zal spreken over Goethe en mej.
Suze Proot over Richard Wagner, bij zijn
50en sterfdag in Februari.
Mevr; SterckProot, Prof. Dr. Mekel, Pater
de Greeve S.J.. kapelaan Helmut Fahsel en
Kanunnik Ch. Thellier de Poncheville zullen
ook voordrachten ten beste geven.
De kunst is niet vergeten
Anton van Duinkerken zal verklaren wat
de „jongeren" willen; de „Multifilm" ver
toont weer wonderen der natuur; Pierre Bal-
ledux, de leider van het nieuwe Katholieke
Tooneelgezelschap „De Vereenigde Haagsche
Spelers", leerling van Jan Musch, zal decla-
meeren.
Over de tooneelavonden wordt het volgen
de medegedeeld.
Ter eere van het jubileum is een vierde
tooneelavond ingelascht. Het Katholieke Too
neelgezelschap van Frits Bouwmeester komt
od den jubileumavond f 15 Januari) met twee
nieuwe stukken, n.l. „Gringoire" en „De Man.
die St. Nicolaas zag''.
Voorts komt het Rott. Hofstadtooneel „Het
verstoorde jubileum" opvoeren en ..De Ver
eenigde Haagsche Spelers" komen met twee
uitvoeringen, n.l. van „Terue naar 't oude
nest" en van „De dorpspoëet".
Alle op te voeren stukken zijn voor Haar
lem premières.
Voorts zij nog medegedeeld. dat de oud-
Rijkskanselier van Duitschland. Dr. Brüning.
in beginsel bereid werd bevonden, voor de
vereeniging te spreken Einde October zal
door hem daarover een beslissing worden ge
nomen.
IN EEN TOBBE HEET WATER GEVALLEN
Zaterdagmiddag is een 3-jarig meisje, wo
nende aan den Rijksstraatweg in een tobbe
heet water gevallen. Ze kreeg wonden aan
armen, rug cn hals.
De O. D. heeft een voorloopig verband
aangelegd. Het meisje is in een levensgevaar
lijken toestand naar het St. Elisabeth's Gast
huis vervoerd.
Naar wij nader vernemen is de kleine Zon
dagavond om 11 uur aan de wonden be
zweken.
PERSONALIA.
Aangesteld is tot onderwijzeres aan de
school der Haarlemsche Schoolvereeniging
(Florapark) onze stadgenoote mej J. Ver
meer tot nu tijdelijk aan een Opleidings
school.
NED. BOND VAN HANDELS- EN
KANTOORBEDIENDEN
Donderdagavond a.s. houdt de Alg. Ned.
Bond van Handels- en Kantoorbedienden
afd. Haarlem, haar ledenvergadering in het
gebouw „Rosehaghe"', Hoofmanstraat.
Als belangrijk punt komt op de agenda
voor: benoeming van een eersten penning
meester. Deze vacature is ontstaan doordat
de functie secr.-penningm, gesplitst zal wor
den. Het bestuur heeft als candidaat gesteld
den heer van Oort Sr., die reeds bestuurder
is van den Alg. Handels- en Kantoorbedien-
denbond.
KAMP VOOR HAARLEMSCHE
WERKJ/OOZEN TE WARM ELD.
Men schrijft ons:
Dat was een goede gedachte, die opkwam
Ln een vergadering van de Haarlemsche
Jeugdcentra'.e. om de mogelijkheid eens te
overdenken een groep werkloozen voor een
week van 29 Augustus tot 3 September
ln een kamp bijeen te brengen. De gedachte
is uitgewerkt, verschillende vereenigingen en
particulieren van wie ibelangotelling voir
deze zaak mocht verondersteld worden, wer
den aangeschreven, met het mooie resultaat
dat nu werkelijk het kamp kon gehouden
warden. Iniusschen was reeds door het be
stuur van dc Christelijke Haarlemsche Jon
gemannen het kampeerterrein bij Warnveld
toegezegd, zoodat dus overgegaan kon wor
den tot een oproeping aan hen. die hiervoor
in aanmerking wenschten te komen. Hiertoe
werd ook weer dankbaar gebruik gemaakt
van de inlichtingen van verscheiden orga
nisaties op sociaal gebied. Door toevallige
omstandigheden vielen er nog een paar af,
zoodat het aantal tenslotte 24 was van pl.m.
20 jaar oud. Het kamp stond onder leiding
van de predikanten G. J, Duijvendak en P.
Sillevis Smit, d»e naast zich hadden eenige
leiders van Jeugdorganisaties. Met een
autobus werd Maandagmorgen vroeg ver
trokken en op dezelfde wijze kwam men
Zaterdagmiddag terug.
Het is een bijzonder goede weck geweest
voor allen. Er was een sterk gevoel van
saamhoorighcid. Geen onaangename toon is
er gehoord. Wij hebben elkander verstaan,
zoowel op de fietstochten in de schitterende
omgeving, als bij de sport, de volksspelen
en de nachtelijke sluiptochten, als bij de
avond'oespraak, die door de verschillende
leiders gehouden werd.
Voor velen werd het samen stil zijn in
de groote tent rondom den spreker het
hoogtepunt.
Het was voor ons leiders een roerend mo
ment. toen Zaterdagmorgen na het af
scheidswoord één van de jonge mannen het
woord vroeg en op hartelijke wijze bedankte
voor de heerlijke week.
Een woord van dank is hier zeker op zijn
plaaits aan alien, die tot het tot stand ko
men en het welslagen van her kamp het
hunne hebben bijgedragen. Dc jonge man
nen voor wie het leven zonder werk zoo
doelloos cn moeilijk is, hebben een weck
van verheffing moger. leeren kennen, die
ongetwijfeld lang zal blijven nalichten. Bo
vendien bestaan er plannen om den band
die nu door het kamp gelegd is tusschen de
jonge mannen onderling en cmechen de
'.elders, aan te houden. Zoo zal er ongetwij
feld iets goeds geboren worden uit dit nieuw
begonnen werk.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN 60 Cu. p*r r«c*!.
Voor den Politierechter.
t
NA BE VACANTIE.
't' Was in de vacantie een vreemd gedoe
daar in de Jansstraat, ieder was daar zoon
beetje verloren: de rechtbank zetelde van
daag in de raadkamer en morgen in het
zaaltje van den kantonrechter. En de kan -
tonrechter? Ja. dat weet ik niet: die zetelde
misschien in Scheveningen of in Limburg
of nog verder. En de rechtbank wisselde met
evenveel gemak van president en rechters
als menige mevrouw van dienstbode, zoodat
zelfs de rechters plaatsvervangers q€ gelede
ren moesten komen versterken. De lust om
zittingen te houden was niet bijster groot en
den meesten tijd waarden daar spookachtige
verschijningen rond; mannen met witte jas
sen hadden de zwarte tabberds verdreven en
voerden in de rechtzaal, staande op hooge
ladders een onbeperkt gezag uit. Want weet,
de vacantietijd werd nu in het bijzonder be
nut om de woning van Vrouwe Justitia een
nieuwe aankleeding te geven. Reeds eerder
was er gebroken en gehakt, om de electrische
verlichting plaats te kunnen geven; nu moes
ten alle gaten gedicht en werd er behalve
nieuw licht ook nieuwe kleur in de zaal ge
bracht. Thans bood de zaal een nieuw as
pect: smetteloos wit het gewelf; daaronder
een licht oranjekleurig fries en verder naar
beneden mosgroene pilaren en deuren, met
beigekleurige vakken van behang; gouden
biesjes op de deuren en hier en daar was
goudgespikkel op de kapiteelen der imitatie
zuilen.
Nu is de vacantietijd weer voorbij, de echte
politierechter is er weer: de echte officier en
de echte griffier. Ik verneem, dat men nu
ook bij de rechterlijke colleges groote schoon
maak gaat houden, want er is achterstand
gekomen en morgen zullen twee kanton
rechters zitten en de rechtbank zal dubbele
dagen nemen voor al de zondige lieden, die
misschien al een beetje hoop hadden ge
had dat ze vergeten zouden worden. Laat
men in dat opzicht nooit optimistisch zijn:
vergeten wordt daar niets, wel soms ver
geven.
't Was deze keer niet veel bijzonders wat
we te hooren kregen: wat oude zaakjes, die
nog eens opgehaald werden, omdat een re-
classeeringsrapport was gevraagd of een ge
tuige niet verschenen. Eén zaak was er ech
ter, die al aanleiding was geweest tot het
schrijven van een geweldig artikel in een
krant, 't Betrof het verduisteren van een
auto in huurkoop
Op zichzelf zou het verkoopen van een
voorwerp door iemand, die het in huurkoop
had. bedoeld dagblad waarschijnlijk niet
verleiden tot een beschouwing van een ko
lom ware dit zoo. men zou aan het blad een
bijvoegsel moeten geven, omdat het verkoo
pen van gehuurkochte fietsen, naaimachi
nes, meubelen en wat niet al. ontstellend veel
voorkomt. Neen, het was hier een bijzonder
geval, eenigszins de politiek rakende en dat
zich daarom leende tot een uitvoerige be
schouwing. De man van de auto had deze in
huurkoop van het Burgerlijk Armbestuur;
niet dat. B. A. in tweedehandsch fordjes han
delt, maar B. A. wilde den man helpen als
vrachtrijder van zand. steen en dergelijke
aan den kost te komen, wat wel prijzens
waardig is.
Dc man betaalde vier weken zijn negen
gulden huur en toen werd de auto bij on
derling goedvinden aan de militaire autori
teit verhuurd tijdens de manoeuvres, wat
met. f 110 betaald werd en in korting kwam
op de huur. In dien tijd kon de man wel
niets met den wagen verdienen, maar zijn
huur was er alvast f 110 minder door en
die paar weken kwam die man er zonder
kar ook wel.
Hij kreeg zijn auto weer terug maar vond,
dat die voor zijn werk te licht was en daar
om ging hij naar een handelaar toe. die een
zwaarderen wagen had en ruilde zijn huur-
koopkar tegen dien zwaartieren in zonder
zich veel om betaling van beide wagens te
bekommeren cn zonder het B. A. te vragen
of dat wel mocht.
Men zal zeggen: dat was vrij eigendunke
lijk en verkeerd gehandeld om het B. A.. dat
hem had geholpen, zoo'n strop te bezorgen
en dat vonden voorzitter en secretaris van
het Burgerlijk Armbestuur ook, waarom zij
een aanklacht indienden bij de Justitie. Wat
was daar voor vreemds aan? Dit. dat leden
van het B. A., behoorende tot een zekere po
litieke partij, niet waren geraadpleegd over
het al dan niet indienen van een klacht cn
dat. is nu het politieke tintje van 't geval De
Justitie laat. de politiek er buiten en de of
ficier. van oordeel, dat de verduistering be
wezen was. eischte een maand gevangenis
straf. doch. omdat de man van goed gedrag
was en een slachtoffer der tijdsomstandig
heden, werd voorwaardelijk gevraagd: de
rechter wees dienovereenkomstig vonnis.
COÖP. TUINBOUWVEREENIGING „EIGEN
TUIN".
Op de tentoonstelling op Volkstuingebied
de E.N.T.O.V.A., welke in het R.A.I.-gebouw te
Amsterdam is gehouden, behaalde bovenge
noemde Haarlemsche vereeniging met hare
beplanting op het buitenterrein (welke be
stond uit een-jarige zaaibloemen ir> pot ge
kweekt) een lsten cn een 2den prijs.
Met de beplanting in de zaal, welke uit 2
perken begonia's bestond, werd eveneens een
2de prijs behaald.
Als men nu nagaat dat deze vereeniging op
dc Lathyrus-tentoonstelling te Bilthoven ook
een lsten prijs behaald heeft dan blijkt, bij
dc leden wel liefhebberij voor het kweeken
ran bloemen en planten aanwezig te zijn.
AANGEREDEN
Een 23-jarige dame. die Zondag om 6 uur
uit de tram stapte aan de Amsterdamschc
vaart, is door een auto aangereden, daar
zij zonder op het verkeer te letten den weg
overstak. Zij kreeg een schaafwond aan he;
been en een hersenschudding en is naar he;
St. Elisabeth's Gasthuis vervoerd. Haar toe
stand was hedenmorgen bevredigend.
GESLAAGD.
Mevrouw M. Hasselmeijer—Krout. lid van
de Bloemendaalsche Reddingsbrigade is te
Boskoop geslaagd voor het diploma A van der.
Ned. Bond v. Redding van Drenkelingen.
VOOR 3000.— UIT EEN AUTO
GEROOFD.
NEDERLANDER BESTOLEN TE BRUSSEL
Dc heer Driessen uit Den Haag. die met
zijn vrouw in Brussel vertoefde is Zaterdag
avond voor een groot bedrag aan geld cn
goederen bestelen, lezen wij in de N.R.C. Hij
eat met zijn vrouw in een hotel aan de Bou
levard Adolphe Max te dlneeren en had zijn
auto buiten laten staan. Toen het echtpaar
weer in de auto stapte bleek de geheelc in
houd aan koffers en tusschen te zijn ver
dwenen. Er is voor een bedrag van f 3000.—
aan goederen gestolen. Enkele voorbijgangers
hebben twee personen met den auto bezig
gezien. Tot nu toe heeft men. ondanks alle
nasporingen, nog niets ontdekt.
INBRAAK BIJ EEN DEURWAARDER.
In Den Haag is ingebroken in het kantoor
van een deurwaarder. Er zou f 1000.— 'uit de
brandkast gestolen zijn.
NEDERLANDSCHE STEENKOLEN
GEVRAAGD IN BELGIc.
Dc correspondent van de N.R.C. te Brussel
meldt, dat een delegatie van witloofkwcckcrs
bij den minister van Arbeid en Nijverheid
heeft aangedrongen op een grooteren invoer
van een zekere soort van Ncderlandsche
steenkolen. Dc kweekers verzekeren, deze
steenkolen voor het drogen van het witloof
niet te kunnen ontberen. Aan de delegatie is
gezegd, dat het departement deze week over
dit punt met de Belgische mijndirecties zal
conferccren.
ZIEKTE VAN WEIL OOK TE HEERLEN.
Ter observatie in het St. Jozef-zieken
huis te Heerlan is een korporaal dor mare
chaussee opgenomen, die vermoedelijk de
ziekte van Well bij het zwemmen heeft op-
geloopen, meldt de Tel.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 ets. per regel.
p./i *'v®_
MUZIEK
MET PENSIOEN.
Zaterdag vertrok de heer Zonneveld ploeg
baas aan de Centrale Werkplaats der Neder-
1 and so he Spoorwegen, met pensioen. De schei
dende had ruim 32 dienstjaren en was gezien
bij het personeel. Met schafttijd was er een
groot aantal belangstellenden aanwezig om
afscheid te nemen. Zijn collega, de heer Ver
meulen, sprak hem toe namens zijn ve>
vrienden en bood hem een fraaie wandklok,
bloemen en rookgerei aan. Getroffen dankte
de heer Zonneveld met welgekozen woorden.
PROTESTVERGADERING O. S. P.—P. A. S.
Op de protestvergadering, die O. S. P. en
P. A. S. op Dinsdag 6 dezer in het Concert
gebouw beleggen, en die gericht is tegen he'
Haarlemsch meeling-verbod en tegen de Wel-
terplannen, zal het woord gevoerd worden
door de heeren R Stenhuis en J. Nieuwen-
huis.
Soufhsea-Muziekkorps der
Salvation Army.
De Haarlemsche afdeeling van het Leger
des Holis heeft den Engclschen broeders een
hartelijke ontvangst bereid. Hot bekende En-
gelsche muziekkorps, dat ook in 1925 ons land
bezocht is weer op tournee gegaan: een va-
cantictrlp die veel geldelijke en lichamelijke
opofferingen van de leden vergt. Zij beoefe
nen de muziek niet als vak; allen zijn arbei
ders met hoofd of hand, maar zij geven zich
met toewijding aan hun vrijwillig gestelde
taak. Hun eerste bezoek gold Haarlem. Het
geplande concert op de Groote Markt werd
van middag door het weer onmogelijk ge
maakt; de tocht naar het Brongebouw leed
er ook onder. Maar daar binnen heerschte
een sfeer van warmte en gemoedelijkheid die
voor den ondervonden tegenslag ruimschoots
schadeloos stelde.
De groote zaal van het Brongebouw was
stampvol toen dc Haarlemsche muzikale lei
der de Engclschen welkom heette en zijn
mannen het Engelsóhe volkslied deed spelen,
een attentie die door de gasten zeer gewaar
deerd werd. Samenzang en gebed volgden op
den welkomstgroet. De spreker gaf een over
zicht van het. ontstaan van het Engclsche
korps, van zijn vorming door den aanwezi
gen eere-kapelmeester J E. Smith, die meer
dan een halve eeuw geleden met 5 man be
gon cn tot loon van zijn optreden door dp
politie in hechtenis genomen werd, om een
tiental jaren later lord-mayor van Ports
mouth te worden; hij stelde den tegenwoor-
digen leider Henrv T. Ford voor. die wel min
der money dan zijn beroemde Amerikaanso he
naamgenoot bezi; maar als mensch zeker
niet voor hem onderdoet: hij wees er op. da',
alles eigen maaksel der S. .4, was: de fraaie
uniformen, de instrumenten, de composities
cn arrangementen.
De eerekapelmeester hield ook een toe
spraak. waarbij een Hollandsch officier als
tolk fungeerde; hU roemde Nederland en de
hier ondervonden gastvrijheid cn noocigde
de aanwezigen wcderkeerlg uit, naar South-
sea te komen: een Invitation au Voyage die
als toekomstmuziek klonk.
Uit het repertoire-programma werd een
keuze gedaan, die telkens aangekondigd werd.
Met een goed geschreven en van trivialiteiten
vrijen marsch werd begonnen: verder hoor
den wc een ..Australische" selectie potpour
ri) waarin tot mijn verbazing dc Inleiding
3de Acte van Lohengrin voorkwam, eer. lied
voor mannenkoor, een trombonesextet, een
solo voor cornet met begeleiding cn nog
meerdere nummers die door het geheelc ko
perorkest gespeeld werden.
Ik ben geen bewonderaar van fanfare-mu-
ziek in een zaal. maar wil direct toegeven dat
het 52 man sterke korps beschaafd, vaardig
en grootendeeis zuiver blies, zoodat het klank
volume bijna nooit hinderlijk werd: soms
was het zelfs van groote verfijning. Meerdere
solistische praestatlcs verdienen vermelding,
met name die van den cornettiat S. Gullcv
en van Mr. G. Ncal. welke laatste een thema
en variaties met de lippen floot op een wijze
om menig piccolo-virtuoos Jalocrsch te ma
ken.
Wat de waardeering der composities zelve
betreft kan ik tot mijn spijt niet in allen
deeie de meeningen van den geachten inlei
der deeien. Er waren marschen met aardige'
vondsten, er was een gloedklinkende bewer
king van het Giory"-koor uit The Messiah".
Maa- de ..selecties' toonden meestal weinig
innerlijk verband en de variaties bleven zeer
binnen de perken van het alledaagsche. Een
korps als dat van Soutlisea is nog we', tot
andere dingen in staat, al legt de aard der
bezetting natuurlijk beperkingen op.
Toch was het alles te zamen genomen een
aardige avond, een avond waarop gemoede
lijkheid. waardeering en menschenliefde
naast do muziekvertolklngen in helder licht
straalden: misschien het laatste licht dat ons
Brongebouw inwendig beschenen heeft. Want
dc dagen daarvan zijn vermoedelijk geteld.
Ik moest daaraan denken, toen ik ln 't pro
gramma no. 7, Variaties op het lied „Ga weer
tot de Bronwel" las. Do Engclschen hebben
de kleschheid gehad dit lied niet uit te voe
ren. maar zij hebben ook do attentie gehad
enkele Heilslegeriiederen ln 't Hollandsch te
zingen: een kranige praestatie. die begrijpe
lijk groote geestdrift wekte.
Met gebed werd dc samenkomst besloten.
K. DE JONG
Prins Joachim van Pruisen.
Het optreden van Prins Joachim van Prui
sen als dirigent van eigen werken in het
Kurhaus te Scheveningen heeft reeds vóór-
da; het een feit werd heel wat journalistiek;»
beroering teweeg gebracht. Artikelen, inter
views en fotos verschenen in dc dagbladen.
Dc artikelen bewogen zich hoofdzakelijk op
historisch of biografisch terrein, de inter
views waren in den grond vrij onbelangrijk
en deden ons alleen weten dat dc componist
zich als een zuivere melodieus beschouwt cn
alleen zijn eigen werken dirigeert, de fotos
waren cliché" cn toonden ons eer. flink cn
fatsoenlijk uitziend mensch. zooals er vele zijn
Ook onze hoofdredactie heeft er een hoofd
artikel aan gewijd, echter minder aan den
prins dan aan het geval.
Het lag in dc lijn van ons blad een expe
rimenteel onderzoek te laten volgen. En zoo
ben ik Zondagavond naar het Kurhaus te
Scheveningen gegaan. Hot geval leek me in
teressant. Al had ik vroeger nooit van den
componist vernomen, oen ..Nur-melodlker"
is, behalve bij dc operette een zeldzaamheid
in onzen tijd.
Prins Joachim zou eerst na de pauze ver
schijnen en het was geen wonder dat meer
dere besproken plaatsen pas toen bezet
werden. Maar toen was de zaal clan ook tjok
vol. en ook dc Prins der Nederlanden bevond
zich onder dc aanwezigen, of beter goz^°d:
boven de moesten, want hij had op het bal-
con plaats genomen.
Dc prins-dirigent verscheen, begroot met
handgeklap cn opstaan door orkestleden on
toehoorders. In niets verschilde deze prlnceos
hominum van vele andere vertegenwoordi
gers van het genus humanum. Keurig cn
correct gekleed in avondtoilet zonder ridder
orden of lintjes maakte hij een sympathieken
indruk.
En nu de componist. Drie werken van hom
stonden op "t programma: .Ra^kolnikof ine
kl. t. van 1907. „Traumkönlgin". fantasie in
d kl. t. van 1931 on „Marcia in modo antico"
in D gr. t. van 1929.
In modo antico: het bad bij dc andere
werken ook kunnen staan. Deze melodieus
is moer dan een eeuw te laat verschenen.
Berlioz Is ln zijn Symphonic fantastique. die
uit de dertiger jaren der vorige eeuw dateert
heel wat moderner en in elke noot oorspron
kelijker cn zelfs Schubert, die in 1828 stierf
staat onzen tijd nader Wat hun respectie
velijke melodische vindingskracht, betreft zal
ik maar niet begroeven een vergelijking te
maken.
Prins Joachim's muziek is dus van een
verouderd soort. Maar zij geeft geen aanstoot
behalve door 'naar gemis aan logica en sa
menhang, waardoor zij langdradig wordt. r>c
prins heeft blijkbaar de harmonieleer bestu
deerd maar veel verder dan tot.de verminderde
septime-accoorden schijnt hij. althans in dc
practlschc oefeningen, niet gekomen te zijn.
Die vinden we dan ook bij bosjes. Zijn chro
matiek bepaalt zich tot ruischende loopen als
b.v. in de Ouv. Gulllaume Tell" van Ros
sini te vinden zijn. en tot evenwijdige voort
schrijdingen. Zijn melodieën doen aan dc
salonmuzick van een halve eeuw geleden
denken. De orkestklank is niet kwaad a! is
zij niet nieuw of verrassend. Hot gebrek aan
logische ontwikkeling cn samenhang maakte
zich in „Raskolnlkof" het meest voelbaar:
dit was een opvolging van brokstukken, die
telkens ophielden en geen onderling ver
band hielden, niet eens rhapsodisch. want
dit woord veronderstelt nog aaneenhechting.
Het. was een telkens probooren zonder door
zetten; een zic.h verstrikken in netten waar
hij niet uit kon komen, een kortademigheid
die tot langdradigheid word. In do ..Traum-
Könlglng" scheen wat meer samenhang; liet
stuk eindigde ten minste zooals 't begonnen
was, maar fantasie scheen er niet veel in te
zijn.
Het bovenstaande zal voldoende zijn om aan
te tooncn dat Prins Joachim nog niet den
indruk gemaakt heeft een princcps muslcae
te zijn. Zijn directie was nog al druk en hij
werd na afloop geweldig toegejuicht cn wel
viermaal teruggeroepen. Ook werden hem
twee bloemstukken aangeboden, beide uit
knalroodc bloemen samengesteld, wat me nu
weer minder toepasselijk scheen. In elk ge
val is zijn muziekbeoefening veel sympathie
ker en Voor de wereld onschadelijker dan
het vroegere oorlogszuchtig gebral van een
zijner oud-collega's. Dc dirigeerstok is min
der gevaarlijk dan de sabel
Vóór de pauze dirigeerde Neumark. Maar-
tje Offers zong solo met mooie altstem, doch
geen moolen toonaanzet. En Van Lsterdael
speelde de cello-solo in dc 3de serenade voor
strijkorkest van Rob Volkmann. een werkje
dat mc voor onze H. O. V. ook zeer aanbeve
lenswaardig lijkt.
En achter ons ruischte de zee. Hoe klein Is
zoo'n badplaats, hoeveel kleiner nog zoon
zaal. hoe veel kleiner nog dat menschelijk
gewriemel en gedoe in vergelijking met haar
oneindigheid en eeuwige melodie ZIJ ls niet
nur-melodisch: zij kan ook dramatisch,
zijn cn hoe!
K. DE JONG.
