WANNEERi
Haarlem's Dagblad
De lachende cavalier.
Het Belangrijkste.
50e Jaargang No. 15105
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Donderdag 22 September 1932
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER.
Hoofdre<!*ctear: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTENper Wcek 0-25, per maand 1.10, per 3 maanden
ƒ3.25, franco per post 3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week ƒ0.05, per maand ƒ0.22, per 3 mnd. 0-65. franco per post (X72J4.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkery: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
ADVERTENTlëN J5 regels 1.75, elke regel meer 0.35. Reclames
0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels ƒ0.60,
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes
(icderen dag) 13 regels ƒ0.30, elke regel meer ƒ0.10, uitsluitend a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-. Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 150.-. Arm- of Beenbreuk f 100.-.
Idem voor Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000.-, Overlijden f 600—, Verlies van Hand, Voet of Oog f400—. Verlies Duim f75-. Verlies Wijsvinger f75.-. Verlies andere vinger f30-.
DIT NUMMER BESTAAT UIT VEERTIEN BLADZIJDEN.
HAARLEM, 22 September.
Werkloosheidsbestrijding.
Een Nieuw Plan.
Het is voor ons een voldoening dat wij in
dit nummer een uitvoerig uitgewerkt nieuw
plan tot bestrijding der werkloosheid kun
nen ontwikkelen. De eer voor dit knappe stuk
werk komt geheel toe aan den heer C. J. van
Tilburg, redacteur aan ons blad, die er zich
langdurige studie en onderzoek voor ge
troost heeft. Drie hoofdgedachten beheer-
schen zijn opzet: lo. een groot deel der
werklooze arbeiders aan het werk te zetten
voor een behoorlijk loon, zonder dat er
zwaarder lasten op de gemeenschap gelegd
behoeven te worden; 2o. door dien arbeid te
bereiken, dat ook anderen aan het werk ge
zet worden; 3o. dit alles te baseeren op een
ver doorgevoerde samenwerking van ver
schillende groepen van belanghebbenden.
In dit laatste punt. ook in de controle
maatregelen op de richtige uitvoering van
die samenwerking, liggen natuurlijk de voor
naamste moeilijkheden. De ernst van deze
tijden doet evenwel overal het besef groeien
dat op ieder gebied naar samenwerking
gestreefd moet worden, in het belang van
allen. Het moet wel een zeer kortzichtig
mensch zijn die na drie jaren van economi
sche crisis, met al de tallooze beschouwingen
die daarmee gepaard zijn gegaan, nog niet
begrepen heeft dat de raderen der .economi
sche machine onverbiddelijk in elkaar grij
pen. Het moet wel een zeer gevoelloos mensch
zijn die zich geen moeite wil getroosten, niet
wil medewerken tot de opheffing van den
noodtoestand van zoovele duizenden, die
thans een schamel bestaantje moeten leiden
van overheidssteun, en wier wil om voor hun
gezin en zichzelf te arbeiden buiten hun
schuld niet wordt vervuld.
Dat de beteekenis van dit plan erkend
wordt blijkt bij zijn publicatie reeds uit de
commentaren van gemeenteraadsleden en
leiders van vakorganisaties van verschillen
de politieke richting, ook uit de opinie van
den ervaren secretaris van onze Kamer van
Koophandel, die er tevoren kennis van heb
ben genomen. Ons refereerend aan die com
mentaren meenen wij te mogen vragen om
een spoedig onderzoek van het plan door
belanghebbende instanties in de eerste
plaats van gemeentewege.
Van die zijde zou ook ongetwijfeld het best
overleg met Den Haag gepleegd kunnen
worden. Overweging van een plan als dit is
niet alleen van belang voor de gemeente
Haarlem. Er wordt trouwens medewerking
van het Rijk voor gevraagd. Daaruit volgt
dat men in Den Haag, bij eventueele aan
vaarding van het principe van dezen opzet,
zich de vraag zou stellen voor welke andere
gemeenten hetzelfde stelsel met dezelfde me
dewerking van het Rijk toepasselijk te ma
ken zou zijn. In verschillende détails betreft
het ontwerp, dat wij vandaag publiceeren,
specifiek-Haarlemsche omstandigheden. In
andere gemeenten zijn die natuurlijk weer
verschillend. Wij hebben heden reeds de
aandacht van de leden der regeering en van
de beide Kamers op het plan gevestigd.
Dat er critiek zal komen, dat bezwaren
geopperd zullen worden, spreekt van zelf.
Dat vooruitzicht heeft een plan als dit, dat
zooveler belangen aanroert, met alle andere
gemeen. De hoofdzaak is: wordt het principe
als juist erkend en wordt de zaak spoedig
en krachtig aangepakt om de uitvoerbaar
heid te onderzoeken?
Een initiatief als dit ligt volkomen in de
lijn van ons blad. Het is niet voor de eerste
maal dat Haarlem's Dagblad toont het in de
groote vraagstukken van onzen tijd niet bij
woorden te laten, maar zelf initiatief te dur
ven nemen, in het -algemeen belang. Ruim
een jaar geleden leidde ons voorstel tot de
algemeene Nederlandsche actie voor inter
nationale ontwapening, gevoerd door de ge-
heele Nederlandsche dagbladpers, die haar
ontvangst en haar erkenning vond in Genè-
ve als uitspraak van de meerderheid van ons
volk. De herinnering daaraan geeft ons de
verwachting, nu wij ditmaal met een plan
van een onzer redacteuren to-t actieve be
strijding der werkloosheid komen, dat ait
initiatief van Haarlem's Dagblad in Den
Haag de aandacht zal genieten, die het voor
ten juiste beoordeeling van zijn mogelijkhe
den vereischt.
R. P.
CHAUFFEUR KEEK NIET UIT.
AMBTENAAR TE CASTRICUM ERNSTIG
GEWOND.
Woensdagmiddag ïs op den Rijksweg te
Castricum een ernstige aanrijding ontstaan.
Een rechts van den weg rijdende wielrijder,
de ongeveer 25-jarige M. Hogeweg. ambtenaar
van de Nederlandsche Heide Maatschappij,
werd doordat de chauffeur niet goed uit
keek, van achteren aangereden door een
vrachtauto en tegen den grond gesmakt. Met
een ernstige wonde in den rug en een hoofd
wonde werd het slachtoffer in een in de
nabijheid liggende woning binnengedragen
en verboden door dokter Van der Sluis, al
hier. die directe overbrenging naar het Cen
traal Ziekenhuis te Alkmaar noodzakelijk
achtte. De aangeredenc heeft vermoedelijk
bovendien nog een lichte hersenschudding
bekomen. De politie heeft proces-verbaal
tegen den bestuurder opgemaakt.
DE PRINS VAN WALES OP
SCHIPHOL.
Hedenmiddag zou de Prins van Wales op
een vliegtocht naar Kopenhagen, waar hij
de Britsche tentoonstelling zou openen, een
tusschenlanding maken op Schiphol, meldt
de Tel.
ARBEIDERS JEUGD CENTRALE
GEWESTELIJK FEEST TE HAARLEM.
Op 24 en 25 September a s. viert de A J. C
haar jaarlijksch gewestelijk feest te Haar
lem. De deelnemers komen uit heel Noord-
Holland en Utrecht. Voor een nacht worden
deze 1450 deelnemers ingekwartierd bij
vrienden en kennissen der A. J. C. Dank zij
de gastvrijheid der Haarlemsche vrienden,
is het de leiding mogen gelukken allen on
derdak te brengen.
's Zaterdags komen ze met twee extra-
treinen naar Haarlem. Om ongeveer kwart
voor vijf komen ze aan, verdeelen zich in
wijken, die door Haarlemsche A. J. C. leden
weggebracht worden. Zij leggen hun rugzak
bij hun pleegouders en kunnen even kennis
maken. Lang is dit niet, want om kwart voor
zeven moeten allen weer in het Concertge
bouw terug zijn, waar dien avond door de
afdeelingen zelf een bont programma wordt
opgevoerd.
Te 9 uur is dit geëindigd, op de Nassaulaan
wordt opgesteld voor de fakkelstoet, die om
half tien vertrekt langs de volgende route:
Nassaulaan, Zijhuizen. Kenaupark. Kinder
huissingel. Brug Zijlweg. Zijlvest. Vestestraat,
Ged. Voldersgracht, Ged Raamgracht, Doel-
straat, Nieuwe Kerksplein, Nieuwe Raam
straat. Ged. Raamgracht. Raamvest, Wil-
sonsbrug, Raamsingel, Gasthuissingel, Kam
persingel, Kamperstraat, Bakkerstraat, Voor
helmplein, Rustenburgerlaan, Kleine Hout
weg, Paviljoenslaan.
Eindpunt is het grasveld voor het Paviljoen
hier wordt een korte speech gehouden, waar
na de deelnemers wederom naar hun pleeg
ouders worden gebracht. Het wordt een korte
nacht, want 's Zondagsmorgens, weer of geen
weer, worden ze weer door de groepscom
mandanten om half acht gehaald.
Bij goed weer wordt een wandeling ge
maakt buiten Haarlem.
Om half drie komen ze weer Haarlem bin
nen bij den Zijlweg. om een demonstratie
te houden door de Leidsche buurt. De route
is: Hoofmanstraat, Burg. Rampstraat, Ster-
reboschstraat, Gasthuislaan. Brouwersplein,
Olycanstraat, Oranjeboomstraat, de Clerco.-
straat, Leidscheplein. J. v. Nieuwer.huyzen-
straat, Westergracht. Leidschevaart. Emma-
plein, Karei van Manderstraat. Schrevelius-
straat, v. Oosten de Bruynstraat. Zonnebloem
straat, Ampzingstraat. Schreveliusstraat,
Leidschevaart, Emmabrug. Emmastraat,
Jordenstraat, v. Eedenstraat, Florapark
Dreef, Brongebouw.
Einddoel is de tuin van het Brongebouw,
waar meer een kort programma wordt uit
gevoerd. Zang, muziok, declamatie en als
spreker S. de la Bella, waarna de afmarsch
naar de treinen volgt.
ONZE BLOEMBOLLENCULTUUR.
HET PLAN-SASSENHEIM MET VAN DE
BAAN?
Naar wij vernemen, heeft de afd Lisse der
Alg. Vereen, voor Bloembollencultuur een
buitengewone vergadering belegd tegen Vrij
dagavond a-s. ter bespreking van de punten
1 tot 6 van het plan-Sassenheim. inzake den
steun voor het bloemboilenbedrijf (steunplan
zonder teeltregeling).
REACTIE OP INCIDENT IN DE
RIDDERZAAL
BLIJKEN VAN VERKNOCHTHEID AAN
DE KONINGIN.
Naar het Corr. Bureau verneemt ontving
de koningin na terugkeer van de plechtig
heid van de opening der Staten-Generaal
een groot aantal telegrammen, later gevolgd
door brieven uit vele deelen des lands, waar
in haar treffende bewijzen van verknocht
heid werden gegeven.
Haarlem 's
Dagblad is
een levende
courant en
in de kracht
oan x 'n leven
GIJ NOG GEENABONNEZIJ
is het nu, meer dan ooit,
het moment, om U op
Haarlem's Dagblad te
abonneeren. Dat is een
besluit waarvan gij nooit
berouw zult hebben.
voert 'n ononderbroken
felle campagne in het
algemeen belang, in de
eerste plaats voor de
internationale toenade
ring, die alleen wereld
vrede en economisch
herstel kan verzekeren
In dit nummer vindt U
een nieuw bewijs van
onzen opbouwenden a
beid, in ons uitgewerkte
nieuwe plan tot werk
loosheidsbestrijding, dat
blijkens de vermelde
opinies, bij vertegen
woordigers van alle
richtingen, reeds een
zeer belangstellende
ontvangst heeft genoten
Schriftelijke of monde
linge aanmeldingen
Groote Houtstr. 93
Telefon. op no. 10724 of 14825
Abonnementsprijs: 25 ct
per week, ƒ110 per
maand, 3.25 per kwar
taal.
Niet duurder. Wel veel heter.
DE GESTOKEN VERKEERS
AGENT.
TOESTAND NOG ZORGELIJK.
Men seint ons uit Den Haag:
Hedenochtend was de toestand van den
Dinsdagmiddag jJ. op de brug aan de Hee
rengracht te 's-Gravenhage door een mes
steek levensgevaarlijk gewonden verkeers
agent H. Baas nog zorgerlijK. Met den door
een revolverschot getroffen 24-jarigen com
munist uit Amsterdam, die evenals Baas in
het Gemeente Ziekenhuis wordt verpleegd,
gaat het thans nogal.
AMSTERDAMSCHE ONBEWOONBAARVER
KLARING DOOR KROON VERNIETIGD.
Opnieuw heeft de Kroon vernietigd een
besluit van Gedeputeerde Staten van
Noord-Holland. waarbij goedgekeurd werd
een on bewoonbaarver klaring van een perceel
in de Jordaan te Amsterdam door den
Raad van Amsterdam.
Langs dc Noordzeekust naar Engeland per kano. De
Else Müller, wordt geschut.
Hamburg", kaoileine Frau
De held van vele films, de groote liedjes
zanger
Maurice Chevalier, kwam. zag en overwon.
Hij toefde in ons land twee dagen en niet
langer.
Maar 'k sprak hem bij 't vertrek nog op het
spoorstation.
Nadat ik voor den vorst mij nederig had
gebogen.
Vroeg ik met diep respect en wel wat over
stuur:
Ach, wil mij in uw goedheid nog een vraag
gedoogen.
O Ridder Chevalier der vroolijke figuur
Wat is uw indruk nu van onze lage landen,
En wat zegt gij van ons. uw toegewijde volk.
O spreek hPt woord waarnaar wij van ver
langen branden
En gun aan mij de rol van nederigen tolk.
Maurice dacht even na, ik kon hem hooren
denken.
Toen bracht zijn scheeve lach mij weer op
mijn gemak.
Die lach wees op een oordeel, dat ons niet
zou krenken
En hoor nu hoe de film- en zangheld to'
mij sprak:
Uw land is wondermooi, ik kan erover
spreken,
Daar 'k er een heeleboel van uit uw treinen
za<r,
Uw volk Is degelijk, maar 't is me toch
gebleken.
Dat het ook wel wat voelt voor onzen Fran-
schen slag.
Want, tusschen ons gezegd, dien slag heb ik
geslagen
En, verre van ontstemd, waart gij daar dank
baar vcor.
De welvaart in uw land, die kan er dezer
dagen.
Naar ik den indruk kreeg, ook heusch nog
wel mee door.
Ik zag tenminste hier, om nu maar iets te
noemen,
Tweemaal een volle zaal bij niet zoo'n niir.
entree
En 'k heb aan 't lijf gevoeld, dat men hier
smijt met bloemen.
De crisis in uw land valt blijkbaar nogal mee
Is Holland nu in last het lijkt me zonder
zorgen.
Wat knik je nu van neen, heb ik het dan
soms mis.
Ik weet nu zeker, dat en durf ervoor te
borgen.
Hij klopte op zijn zak) uw gulden veilig is.
P. GASUS
INGEZONDEN MEDEDEF.LINGEN
VOOR LUNCH OF DINER
RESTAURANT „BOLWERK'
WOEKERBESTRIJDING.
HET AANBOD VAN HET HAARLEMSCHE
GEMEENTEBESTUUR EN DE
PARTICULIEREN.
Eenige maanden geleden deelden wij mede,
dat de indertijd door het gemeentebestuur
van Haarlem ingestelde commissie die tot
taak heeft te onderzoeken wat hier ter stede
gedaan kan worden tot bestrijding van den
woeker, vorderingen maakte. Besloten word
te trachten het te Leiden gevolgde systeem
voor het verlecnen van kleine rredieten te
volgen. Daartoe is evenwel noodig dat een
garantiefonds gevormd wordt van f 25000.
B. on W. van Haarlem hebben zich bereid
verklaard om de gemeente voor f 10 000 te
doen deelnemen in dit fonds, op voorwaarde,
dat van particuliere zijde 15.000 wordt toe
gezegd.
De commissie heeft toen een rondschrijven
gezonden om dit bedrag bijeen te krijeew
Er zijn wel verschillende bereidverklarin
gen ingekomen maar de benoodigde f 15 000
zijn nog lang niet bij elkaar. In het belang
dezer zaak wordt gehoopt, dat alsnog toezee-
gingen binnenkomen anders zou de com
missie vermoedelijk geen kans zien om tot
een gunstig resultaat te komen. Dit zou zeer
te betreuren zijn, want de commissie heeft
de overtuiging, dat het dringend noodig Ls.
dat een weg gevonden wordt om den woeker
tc bestrijden.
DE AANRIJDING VAN TWEE DAMES
OP DEN BOULEVARD TE
SCHEVENINGEN.
TWEE MAANDEN HECHTENIS GEëlSCHT
TEGEN AUTOMOBILISTE.
De advocaat-generaal bij het Gerechtshof
tc 's Gravenhage heeft een straf van twee
maanden hechtenis geëischt tegen de can-
didaat-notaris, die vorig jaar te Scheven in-
gen met een auto twee dames doodreed, die
op een bank aan de boulevard zaten De
rechtbank te 's Gravenhage had haar vrij
gesproken. daar niet zij het stuur gehouden
zou hebben doch dc instructeur, die naast
haar zat.
Uoe dc werkloosheid te bestrijden? Een plan
om een groot aaiual werkloozen aan den
arbeid te zetten zonder zwaardere finan-
cieele lasten op de overheden te leggen, door
C. J. van Tilburg.
(2e blad, le pag.)
Het Hongaarschc kabinet Karolyi alge-
treden.
(2e blad. le pag.)
Een berekening wat de gevolgen zijn voor de
inwoners van Haarlem en omstreken van
de door de rageering voorgetitelde 30 tot ISO
opcenten op de Gemeentefondsbelasting.
(3e blad, 3e pag.)
ARTIKELEN. ENZ.
R. P Werkloosheidsbestrijding. Een nieuw
plan.
(le blad. lc pag.)
A. K. van R Naar dc stratosfeer per vlieg-
tuig.
(2e blad. le pag.)
H. G. Cannegieter: Bij de Haarlemsche film-
directeuren. Ervaringen en vooruitzichten.
(2e blad. 2e pag.)
W. T Langs de Straat: ,£choone ont
moeting".
(2e blad, 3e pag.)
De Zweedsche Kabinetscrisis.
Peer Albln Hans-
son, de Zweedsche
sociaal-democraat
die de opdracht
heeft gekregen tot
het vormen van
een kabinet.
ZIEKTE VAN WEIL, KINDERVER.
LAMMING, DYSENTERIE.
TAL VAN GEVALLEN IN NEDERLAND
De opgave van besmettelijke ziekten,
waarvan aangifte gedaan werd in dc week
van 11 tot en 17 September in de Ned Staats
courant vermeldt niet minder dan 36 geval
len van ziekte van Weil, waarvan te Win
schoten J. tc Amsterdam 1, te Driebergen 1,
te Utrecht 2, te Dordrecht 8. te Gouda 1 le
's Gravenhage 1. te Pernis 1. te Reuwijk 1,
ie Rotterdam 14. te Schiedam 1. te Eindho
ven 1. te Heerlen 1, te Maastricht 1. te Nleu-
wenhagen 1
Van do kinderverlamming in Friesland
vinden wij terug 3 gevallen van poliomyelitis
anterior acuta te Doniawerstal. 3 te Gaas-
terland, 1 tc Oost.stelling werf en 1 te Sloten.
Voorts dood zich een geval van poliomvel:t:s
voor te Almelo, te Marum. vier gevallen te
Amsterdam. 1 geval te CÜnge. 1 geval te E-de
in Zeeland 1 geval te Hoonsbropk en een
geval te Venlo. in totaal 18 gevallen.
De dysenterie-epidemie in Ovenjscl vinden
wij weerspiegelt in 18 gevallen te Staphorst
en 1 te Nieuwleusen, voorts deden zich 13
gevallen voor te Amsterdam.
Te Haarlem deed zich 1 geval van encepha
litis lethargica voor.
WAT ER MINDER AAN MIDDELEN
BINNEN KOMT.
WEELDEBELASTING MOET TIEN M1L-
LIOEN OPBRENGEN.
In de memorie van toelichting op de wet
op dc Middelen wordt meegedeeld, dat aan
ontvangsten voor leges op paspoorten
f 20.000 lager geraamd Ls. schoolgelden voor
Rijks H. B S.'en zijn f 70.000 hoogcr ge
raamd.
De opbrengst van de weeldeverterïnesbe-
lasting wordt geraamd op tien millioen die
van de opcenten op den accijns op bier op
f 3.600.000 Dc inkomstcnbeslastlng Ls
f 25.000 000 minder geraamd, dc vermogens
belasting 4 millioen minder de dividend- rn
tantième belasting 412 millioen minder, 'c
accijns op geslacht f 2.100.000 minder, dc ac
cijns op tabak f 2.600 000 minder, dc rechten
en boeten van zegel f 11.700.000. Id. van r -
gist rat ie f 5 millioen, van successie enz, f 9
millioen minder. Minder is geraamd een be
drag van f 2 millioen als aandeel van het
Rijk in dc winsten der Nederlandsche Bank.
Dc totale vermindering is voor do gewone
middelen f 26.044.609 en in het geheel
f 279.099.931.
Al'STKALIë WIL ONZEN POSTDIENST NIET.
LONDEN. 22 Sept. fRcuterV De Times ver
neemt uit Melbourne, dat de minister van dc.
fensie Pearce geweigerd heef* het Neder! ind-
sche aanbod om de post van Eurcpa naar
Australië te vervoeren per vliegtuig, te be
spreken.
De Melbourne Sun verwelkomt echter het
Nederlandsche aanbod en verklaart: Wc be
hoeven ons zelf niet te onthouden van oen
snellere postverbinding totdat wc zelf finan-
1 ciecl in staat zijn deze in te stellen.
